Association de la Ville et des Communes de la Région de Bruxelles-Capitale asbl Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vzw
/
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
15 MEI 2014
Rue d'Arlon / Aarlenstraat 53/4 – Bruxelles 1040 Brussel – Tel. +32(0)2 238 51 40 – Fax +32(0)2 280 60 90
[email protected] – www.avcb.be 1
INHOUD Inleiding .......................................................................................................................................... 3 I. De Vereniging en haar beheerorganen ......................................................................................... 4 Ledenvergadering, Raad van Bestuur en Bureau ........................................................................... 4 De politieke actie van de Vereniging ............................................................................................ 6 Talloze initiatieven van de Vereniging, alleen of in overleg ....................................................... 7 Positionering op federaal, Europees en wereldniveau ............................................................. 12 De vertegenwoordiging van de lokale besturen .......................................................................... 14 Op gewestelijk en bicommunautair niveau .............................................................................. 14 Op gemeenschapsniveau ........................................................................................................ 15 Op federaal niveau .................................................................................................................. 15 Op internationaal niveau ......................................................................................................... 16 II. De Vereniging en haar diensten ................................................................................................ 18 Het team .................................................................................................................................... 18 Directie ................................................................................................................................... 18 Studiedienst en opdrachthouders ........................................................................................... 18 Mobiliteitcel ............................................................................................................................ 19 Afdeling OCMW ....................................................................................................................... 19 Algemene diensten ................................................................................................................. 20 De studiedienst .......................................................................................................................... 21 Infosessies, werkgroepen, seminaries en colloquia ................................................................. 21 Ondersteuning van de politieke acties .................................................................................... 23 Publicaties .............................................................................................................................. 24 De mobiliteitscel ........................................................................................................................ 25 Het netwerk van mobiliteitsadviseurs ..................................................................................... 25 Sensibilisering, informatie en advies ....................................................................................... 26 Varia ....................................................................................................................................... 28 Forum voor duurzame ontwikkeling ........................................................................................... 28 Projectoproep Agenda Iris 21.................................................................................................. 28 Monitor van de Duurzame Ontwikkeling ................................................................................. 30 Workshops duurzame ontwikkeling ........................................................................................ 30 Vertegenwoordiging van de gemeenten en het Forum ............................................................ 30 Internationale samenwerking ..................................................................................................... 31 Democratie en burgerzin ........................................................................................................... 34 De documentatiedienst .............................................................................................................. 37 Bijhouden van nieuwe wetgeving ............................................................................................ 37 Doorlopend opzoekingswerk .................................................................................................. 37 Actieve bijdrage aan de publicaties ......................................................................................... 37 Basistaak: het documentatiemateriaal ..................................................................................... 37 Nieuw project: geïntegreerd documentenbeheer..................................................................... 38 Informatie en publicaties ........................................................................................................... 39 Nieuwe Gemeentewet.............................................................................................................. 39 Praktisch handboek voor gemeentemandatarissen ................................................................. 39 Nieuwsbrief-Brussel................................................................................................................ 40 Newsletter .............................................................................................................................. 41 De websites van de Vereniging .................................................................................................. 42 www.vsgb.be .......................................................................................................................... 42 Gegevensbank subsidies ......................................................................................................... 42 www.ocmw-info-cpas.be ........................................................................................................ 44 De Afdeling OCMW ..................................................................................................................... 44 III. De Vereniging en haar partners ................................................................................................ 48
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 2
Inleiding
De Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten vierde in 2013 haar honderdste verjaardag en onze Vereniging vierde haar twintigjarig bestaan. In een eeuw tijd is België ingrijpend veranderd. In 1913 was er nog geen universeel stemrecht noch vrouwenstemrecht. België was een eenheidsstaat. Sindsdien is ons land grondig gewijzigd en zijn we een federale Staat geworden. De zesde staatshervorming, die het afgelopen jaar op papier uitgewerkt, versterkt die evolutie nog. De evolutie die in de jaren ’70 ingezet werd, leidde tot de regionalisering van de VBSG in 1993 en de oprichting – ook in datzelfde jaar - van drie regionale verenigingen van steden en gemeenten, één per gewest. Onze Brusselse Vereniging is sindsdien sterk gegroeid. Dat is te danken aan gemotiveerde medewerkers, die heel wat diensten leveren en advies verlenen aan onze leden, gemeenten en OCMW’s. Ons tijdschrift Nieuwsbrief, onze elektronische Newsletter en onze website brengen regelmatig verslag uit van onze activiteiten. Wij zijn niet alleen een dienstencentrum. Wij zijn tevens woordvoerder van de lokale besturen en daarom zetten wij volop in op lobbying. In november 2013 hebben we een gewestelijk memorandum goedgekeurd, dat onze eisen bundelt ten aanzien van de politieke partijen en de toekomstige Brusselse regering. We pleiten daarin voor sterke gemeenten, partners van een sterk Gewest. We dringen aan op de naleving van het subsidiariteitsbeginsel in de verdeling van de bevoegdheden en de actiemiddelen onder het Gewest en de lokale besturen, en noodzakelijk overleg tussen deze twee overheidsniveaus. Wij zijn overtuigd dat de grootste structuren niet altijd de meest doeltreffende zijn. Er bestaat zoiets als schaalvoordeel, maar soms ook “schaalnadeel”. Omdat de gemeente dicht bij de burger staat, beschikt ze over soepelheid in beheer en kennis van het terrein, waardoor ze zeer snel kan inspelen op nieuwe problemen. Door de kleine afstand tussen gemeentemandatarissen, het gemeentebestuur en de burger kennen zij elkaars behoeften en verwachtingen, wat bijdraagt tot een betere kwaliteit van de dienstverlening.
Marc COOLS Voorzitter van de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 3
I. De Vereniging en haar beheerorganen Sinds haar ontstaan op 29 oktober 1993 groepeert de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (VSGB) de 19 gemeenten van het Brussels Gewest in de hoedanigheid van werkende leden. Nemen eveneens deel: de 19 Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn van het Gewest en de intercommunales met zetel in het Gewest, in de hoedanigheid van gewone leden.
Ledenvergadering, Raad van Bestuur en Bureau Het is de Algemene Vergadering die de leden van de Raad van Bestuur benoemt, die is samengesteld uit minimum 19 en maximaal 38 bestuurders: 19 bestuurders worden aangesteld op voordracht van de aangesloten gemeenten, waarbij iedere gemeente over 1 zetel beschikt, maximum 19 gecoöpteerde bestuurders worden aangesteld om het taalkundige en politieke evenwicht binnen de Vereniging te waarborgen. Enkel de burgemeesters, schepenen en gemeenteraadsleden van het Brussels Gewest kunnen lid worden van de Raad van Bestuur. De kandidatuur van een gemeenteraadslid is slechts ontvankelijk als het College van Burgemeester en Schepenen van de gemeente waar het raadslid zijn mandaat uitoefent, geen met reden omkleed verzet formuleert. De vergaderingen worden tevens bijgewoond door 4 mandatarissen en 1 ambtenaar van de OCMW's, voorgedragen door de Afdeling OCMW, alsook door 4 gemeenteambtenaren, voorgesteld door hun federaties, als deskundigen met raadgevende stem. Ze moeten door de Raad van Bestuur aanvaard worden. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 en volgens de reeds beschreven procedure werd de vernieuwing van de organen van de Vereniging aangevat en werden voorstellen gevraagd aan de gemeenten en de partijen. Die werden goedgekeurd op de algemene vergadering van 11 juni, waar de nieuwe Raad van Bestuur geïnstalleerd werd. Nadien werden echter nog wijzigingen van deskundigen doorgevoerd: die werden goedgekeurd door de Raad van Bestuur, met het oog op een optimale representativiteit van de Vereniging, maar moeten door de volgende Algemene Vergadering nog bekrachtigd worden. Op 31 december 2013 zag de samenstelling van de Raad van Bestuur er als volgt uit:
Bestuurders Fouad AHIDAR
Gemeenteraadslid te Jette
Gautier CALOMNE
Gemeenteraadslid te Elsene
Philippe CLOSE
Schepen te Brussel
Marc COOLS
Eerste Schepen te Ukkel
Jean-Pierre CORNELISSEN
Eerste Schepen te Koekelberg
Mathieu DE BACKER
Gemeenteraadslid te Elsene
Vincent DE WOLF
Burgemeester van Etterbeek Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 4
Caroline DESIR
Schepen te Elsene
Fatiha EL IKDIMI
Schepen te Anderlecht
Brigitte GOORIS
Schepen te Jette
Alain HUTCHINSON
Schepen te Sint-Gillis
Bernard IDE
Gemeenteraadslid te Sint-Lambrechts-Woluwe
Eric JASSIN
Schepen te Sint-Joost-ten-Node
Cécile JODOGNE
Schepen te Schaarbeek
Emir KIR
Burgemeester van Sint-Joost-ten-Node
Ahmed LAAOUEJ
Gemeenteraadslid te Koekelberg
Marc LOEWENSTEIN
Schepen te Vorst
Grégory MATGEN
Schepen te Sint-Lambrechts-Woluwe
Nathalie MIGEOTTE
Gemeenteraadslid te Sint-Agatha-Berchem
Didier MOLDERS
Gemeenteraadslid te Oudergem
Pierre MUYLLE
Wnd Burgemeester, Eerste Schepen te Evere
Stéphane OBEID
Gemeenteraadslid te Ganshoren
Léonidas PAPADIZ
Gemeenteraadslid te Sint-Jans-Molenbeek
Julie PAPAZOGLOU
Gemeenteraadslid te Sint-Gillis
Joëlle PETIT
Gemeenteraadslid te Ganshoren
Alexandre PIRSON
Gemeenteraadslid te Sint-Pieters-Woluwe
Tristan ROBERTI
Schepen te Watermaal-Bosvoorde
Charles SPAPENS
Schepen te Vorst
José STIENLET
Gemeenteraadslid te Watermaal-Bosvoorde
Jef VAN DAMME
Gemeenteraadslid te Sint-Jans-Molenbeek
Katia VAN den BROUCKE
Gemeenteraadslid te Sint-Agatha-Berchem
Catherine van ZEELAND
Gemeenteraadslid te Vorst
Walter VANDENBOSSCHE
Gemeenteraadslid te Anderlecht
Claire VANDEVIVERE
Schepen te Jette
Achille VANDYCK
Gemeenteraadslid te Anderlecht
Vincent VANHALEWIJN
Schepen te Schaarbeek
Michaël VOSSAERT
Gemeenteraadslid te Sint-Jans-Molenbeek
Hediye YIGIT
Gemeenteraadslid te Anderlecht
Deskundigen Christian BEOZIERE
Voorzitter van het OCMW van Evere
Dirk BORREMANS
Gemeentesecretaris van Evere
Jean-François CULOT
Voorzitter van het OCMW van Sint-Agatha-Berchem
Alex ELSIER
Secretaris van het OCMW van Ukkel
Nathalie FARNIR
Ontvanger van het OCMW van Koekelberg
Christophe MAGDALIJNS
Voorzitter van het OCMW van Oudergem
Stéphane ROBERTI
Voorzitter van het OCMW van Vorst
Philippe ROSSIGNOL
Gemeentesecretaris van Sint-Agatha-Berchem
Patricia VAN DER LIJN
Gemeentesecretaris van Elsene
Secretaris Marc THOULEN
Directeur van de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 5
De Raad van Bestuur benoemt in zijn schoot een Bureau, dat bestaat uit maximum 9 leden, onder wie de Voorzitter en de drie Ondervoorzitters. Deze procedure werd op 23 oktober doorlopen door de Raad van Bestuur. Op 31 december zag het Bureau er dus als volgt uit.
Bureau en voozitterschap Marc COOLS
Eerste Schepen in Ukkel
Brigitte GOORIS
Schepen te Jette
Alain HUTCHINSON
Schepen te Sint-Gillis
Bernard IDE
Gemeenteraadslid te Sint-Lambrechts-Woluwe
Eric JASSIN
Schepen te Sint-Joostten-Node
Emir KIR
Burgemeester van Sint-Joost-ten-Node
Marc LOEWENSTEIN
Schepen te Vorst
Jef VAN DAMME
Gemeenteraadslid te SintJans-Molenbeek
Katia VAN den BROUCKE
Gemeenteraadslid te SintAgatha-Berchem
Voorzitter
2e Ondervoorzitter
3e Ondervoorzitter
1e Ondervoorzitter
De politieke actie van de Vereniging Tijdens de 3 vergaderingen van de Raad van Bestuur en de 9 vergaderingen van het Bureau hebben de beheerorganen van de Vereniging de volgende dossiers behandeld:
Gemeentelijke aanvullende belastingen: storting aan de gemeenten Sociaal handvest: toestand en herziening Cultuurcentra: decreet van de Franse Gemeenschap Autoloze zondag: rechtszekerheid Gemeentefinanciën: vooruitzichten voor de nieuwe bestuursperiode Gemeenschapswachten: identificatie en opleiding
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 6
Hydrobru: retrocessie van de dividenden Gemeentewoningen: toekenning Overheidsopdrachten: publiek-publieke samenwerking Nieuwe Gemeentewet: wijziging Pensioen van statutaire agenten: RSZ-PPO Pensioenen van gemeentemandatarissen Politie: optimalisering van de beheerstructuren Zonale veiligheidsplannen, strategische plannen voor veiligheid en preventie Uitleningen: recht op vergoeding Gemeentelijke administratieve sancties: hervorming Parkeeragentschap: financiering en retrocessie Stedenbouwkundige overtredingen: versterking
Talloze initiatieven van de Vereniging, alleen of in overleg Al deze dossiers werden permanent gevolgd, in nauwe synergie met de diensten van de Vereniging en als het gaat om federale dossiers, in de mate van het mogelijke in samenwerking met de Vlaamse en Waalse zustervereniging. Een greep uit de meest markante acties in de behandeling van deze dossiers: 18 januari: brief aan federaal minister van Cultuur van de Franse Gemeenschap Fadila Laanan, met een advies bij het voorontwerp van decreet betreffende de cultuurcentra 21 januari: brief aan vicepremier en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Laurette Onkelinx, betr. advies bij het ontwerp van KB houdende maatregelen tegen de proliferatie van zwerfkatten 23 januari: ontmoeting met Jean Clément, gouverneur van het administratief arrondissement van Brussel-Hoofdstad, voor de bespreking van de financiering van de Brusselse politiezones 29 januari: brief aan Brussels minister-president Charles Picqué, betr. de hervorming van het Sociaal Handvest 5 februari: hoorzitting in de commissie Algemene Aangelegenheden van het Parlement van de Franse Gemeenschap, betr. een voorstel van decreet betreffende publiek-private samenwerking 11 februari: brief aan Brussels staatssecretaris voor Mobiliteit Bruno De Lille, betr. de autoloze zondag, als reactie op de bezwaren van het Parket betreffende de rechtszekerheid van politieverordeningen 13 maart: gemeenschappelijke brief van de Verenigingen aan federaal minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet, als reactie op het verslag van de werkgroep “optimalisering van de federale politie” 19 maart: gemeenschappelijke brief van de Verenigingen aan federaal minister van Financiën Koen Geens, betr. de gemeentelijke aanvullende belastingen en de moeilijkheden voor de gemeenten 19 maart: gemeenschappelijke brief van de Verenigingen aan eerste minister Elio Di Rupo, betr. de nieuwe richtlijnen voor overheidsopdrachten en publiek-publieke samenwerking 27 maart: hoorzitting in de commissie Huisvesting van het Brussels Parlement betr. het ontwerp van hervorming van de Huisvestingscode 15 april: hoorzitting in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken, betr. het wetsontwerp tot hervorming van het stelsel van de administratieve sancties 15 mei: brief aan Brussels minister voor Tewerkstelling Céline Frémault, met de vraag om geraadpleegd te worden ivm de toekomst van de Plaatselijke Werkgelegenheidsagentschappen 15 mei: brief aan vicepremier en minister van Werk Joëlle Milquet, betr. het ontwerp van KB tot vaststelling van de taken die aan de gemeenschapswachten doorgegeven kunnen worden 23 mei: overleg met de deskundigen van de Verenigingen in het kabinet van federaal minister van Financiën Koen Geens, betr. de gemeentelijke aanvullende belastingen, met het oog op de verbetering van de doorstorting van de voor de gemeenten geïnde bedragen Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 7
4 juni: gemeenschappelijke brief van de Verenigingen aan vicepremier en minister van Pensioenen Alexander De Croo, betr. de ontoereikendheid van de genomen maatregelen ter vrijwaring van het pensioenstelsel van het statutair personeel van de lokale besturen 20 juni: brief aan Brussels staatssecretaris voor Huisvesting Christos Doulkeridis, betr. de wijziging van het ontwerp van ordonnantie houdende de Brusselse Huisvestingscode 10 juli: hoorzitting in de Kamercommissie Sociale Zaken, voor de analyse van de regelgeving betr. de uitoefening van bepaalde activiteiten gedurende het bevallingsverlof 17 juli: brief aan Brussels minister van Openbare Werken en Vervoer Brigitte Grouwels, betr. de oprichting van het Brussels Parkeeragentschap 28 augustus: brief aan de voorzitter van de commissie Kansspelen Etienne Marique, betr. het advies van de burgemeester ivm de instellingen voor kansspelen klasse 4 30 augustus en 13 september: gezamenlijke vergaderingen met de Verenigingen op het kabinet van vice-premier en minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet, ter precisering van hun standpunten ivm de optimalisering van de federale politie 22 oktober: brief aan de juridische dienst van de Kamer, met een advies over het wetsontwerp van 28 juni 2013 houdende diverse bepalingen ivm administratieve vereenvoudiging, ivm de inschrijving van de gegevens aangaande afstamming 11 september: brief aan Brussels minister-president Rudi Vervoort, betr. het voorstel tot wijziging van de kaderordonnantie “water” van 20 oktober 2006, die de gemeenten machtigt om retributies te vestigen 11 september: brief aan vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet, met een advies betr. de identificatie van gemeentelijke vaststellers 11 september: brief aan Brussels staatssecretaris voor Huisvesting Christos Doulkeridis, betr. het ontwerpbesluit betr. de regels die van toepassing zijn op woningen die te huur gesteld worden door openbare vastgoedoperatoren en sociale vastgoedkantoren 15 oktober: brief aan Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw Rachid Madrane, over de hervorming van de stedenbouwkundige overtredingen in het kader van de hervorming van het BWRO 18 november: gemeenschappelijke brief van de Verenigingen aan de voorzitster van het Directiecomité van de FOD Kanselarij van de eerste minister, Françoise Audag-Dechamps, betr. de toekomstige Europese richtlijnen inzake overheidsopdrachten en concessies 20 november: brief aan de dienst voor het Strafrechtelijk beleid, betr. de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties 6 december: vergadering op het kabinet van vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet, betr. de ontwerpen van uitvoeringsbesluiten van de GAS-wet van 24 juni 2013 ivm de sanctionerende ambtenaar, de vaststellers en de parkeerovertredingen 11 december: brief aan vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet, met het advies van de Vereniging over de ontwerpen van uitvoeringsbesluiten van de GAS-wet 16 december: brief aan Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw Rachid Madrane, betr. de hervorming van de stedenbouwkundige overtredingen in het kader van de hervorming van het BWRO Met de verkiezingen in het vooruitzicht heeft de Vereniging naar traditie de eisen van de lokale besturen gebundeld. Die werkzaamheden gingen van start in de zomer en leidden op 23 oktober tot de bekendmaking van een memorandum ter attentie van de toekomstige Brusselse regering.
In het memorandum wordt de dienstverlening aan de burger als kern van het debat beschouwd en wordt gevraagd oog te hebben voor de principes van subsidiariteit, decentralisering, evenwicht tussen taken en financiering en tot slot stelselmatig overleg.
Vervolgens worden de middelen van de gemeenten besproken: enerzijds op het vlak van financiën, waar de aandacht gevestigd wordt op de problemen met betrekking tot de rol van de Gemeenschappen, het principe van de dotaties, de inning van de belastingen, de boekhoudnormen, maar anderzijds ook inzake personeel, waarbij gewezen wordt op de herziening van het Sociaal Handvest en de toekomst van de pensioenen, om af te sluiten
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 8
met enkele kwesties omtrent organisatie, gericht op administratieve vereenvoudiging en groepering van overheidsopdrachten.
In het hoofdstuk betreffende “een stadsproject” overloopt het document de voornaamste eisen met betrekking tot de taken die de gemeenten uitvoeren op het vlak van stedenbouw en wegen, mobiliteit, netheid en leefmilieu, veiligheid en preventie, economie en tewerkstelling, huisvesting en duurzame ontwikkeling.
Een derde deel gaat in op de internationale samenwerking en de Europese positionering van Brussel en vraagt het Gewest om op federaal niveau de eisen te dragen betreffende de aanvullende belastingen, de pensioenen, het grootstedenbeleid, de financiering van de politie, het statuut van de mandatarissen en sluit af met de vraag om de verbetering van het lokaal bestuur voldoende ondersteuning te bieden vanwege de gewestelijke overheden.
De politieke actie van de Vereniging is een werk van lange adem, dat zich over verschillende jaren kan uitstrekken: voor 2013 wijzen wij zo op enkele successen die de acties bekronen die de vorige jaren aangevat werden, maar ook het feit dat enkele acties die dit jaar ingezet werden niet afgerond werden, terwijl – en dat bewijs hebben we op het ogenblik dat we dit schrijven – sommige resultaten in de volgende jaarverslagen zullen komen. We moeten bescheiden blijven: de manoeuvreerruimte is fel beperkt door de financiële moeilijkheden van de openbare besturen en door de onderhandelingen in het kader van de staatshervorming, wat de onzekerheid voor de toekomst nog versterkt. De Week van Vervoering en de autoloze zondag van 22 september worden elk jaar weer in goede banen geleid door de mobiliteitscel. Dit jaar was er echter zand in de radaren, aangezien het Parket de wettigheid van de politieverordeningen betreffende de organisatie van de dag in vraag stelde. Eerst legde de Vereniging zich toe op de sensibilisering van de verantwoordelijken aangaande het belang van deze problematiek voor de organiserende gemeenten. Daarna zocht ze haalbare oplossingen. Begeleid door een gespecialiseerd advocatenbureau, gemandateerd door het kabinet van staatssecretaris Bruno De Lille, hebben de mobiliteitscel en de studiedienst hun beste beentje voorgezet om de autoloze zondag een stabiel juridisch kader te verschaffen. Op 2 mei vond een werkvergadering plaats met het Parket en aansluitend schreef de Vereniging op 13 mei een brief naar de Conferentie van Burgemeesters om de argumenten van het Parket en haar eigen analyse toe te lichten, wat uitgebreid aan bod kwam op een eerste overleg met de staatssecretaris. In de laatste rechte lijn - ook met de inbreng van onze Vereniging - erkende de procureur des Konings dat de nieuwe modellen van politieverordening aan de voorwaarden leken te beantwoorden. De organisatie van de autoloze zondag was dus niet langer in het gedrang. Eind 2012 was de Vereniging verheugd met de bekendmaking van een nieuw KB betreffende de vergoedingsrechten voor openbare uitlening, ter vervanging – krachtens een Europese richtlijn – van het KB van 25 april 2004 betreffende de leenrechtvergoeding van auteurs en vertolkende of uitvoerende artiesten. De Vereniging vreesde dat dit nieuwe besluit, waarvan het ontwerp haar voor advies voorgelegd was in september, retroactief effect zou hebben, waarvan de last op de lokale besturen zou terechtkomen. Daarom vestigde ze de aandacht van federaal minister van Economie Johan Vande Lanotte op de financiële weerslag van dit project op de openbare bibliotheken en dus ook op de financiën van de lokale besturen. Ze wees in het bijzonder op de moeilijkheden die zouden voortvloeien uit de betaling van achterstallige bedragen
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 9
voor de referentieperiode van 1 januari 2004 tot 31 december 2012, nl. acht jaar terugwerkende kracht. Terwijl de meeste bedragen die in dit besluit vastgelegd zijn, hoger zijn dan voorzien was in het voorontwerp, werden er toch nieuwe overgangsbepalingen in ingevoegd die in een specifiek stelsel voorzien voor de bedragen betreffende de periode 2004-2012. Voor deze periode kunnen de door het KB ingevoerde verhogingen niet afgewenteld worden op de uitleningsinstellingen en de lokale besturen, aangezien de gevolgen van het arrest van het Hof van Justitie van 30 juni 2011, dat aangezet had tot de implementering van de richtlijn, niet onder hun verantwoordelijkheid vallen en hun dus niet ten laste gelegd kunnen worden. De materie van de overheidsopdrachten is bijzonder complex. Terwijl in juli nieuwe regels in werking traden die oude Europese richtlijnen omzetten in Belgisch recht, trokken andere richtlijnen, die op dat moment nog in opstelling waren, de aandacht van onze Verenigingen. Er moesten immers nog heel wat wijzigingen aangebracht worden in de door de Europese Commissie voorgestelde teksten. Zo niet zou de oprichting van een intercommunale (in-house relatie) of samenwerking tussen gemeenten en OCMW’s (samenwerkingsovereenkomsten) beschouwd worden als oneerlijke concurrentie: anders zou de samenwerking tussen een gemeente en een intercommunale waarvan ze lid is, of met haar OCMW onderworpen blijven aan de wetgeving betreffende de overheidsopdrachten. Een essentieel punt was dat de codificering van de regels betreffende publiek-publieke samenwerking - zowel de “in house” relatie als samenwerkingsovereenkomsten - de rechtspraak van het Europees Hof van Justitie niet zou volgen, wat de verschillende vormen van samenwerking tussen openbare besturen op de helling zou kunnen brengen. Samen met haar zusterverenigingen schreef onze Vereniging toen naar de eerste minister om de problemen met de in het Europees Parlement ingediende projecten aan te kaarten. Wij waren verheugd te zien op 5 september dat de bevoegde commissie van het Europees Parlement onze opmerkingen in aanmerking had genomen. Opdat een relatie “in house” zou beschouwd worden en niet onderworpen zou zijn aan de wetgeving betreffende de overheidsopdrachten, bepaalt de tekst nu een drempel van 80 % van de activiteiten die uitgeoefend moeten worden door een van de partijen ten behoeve van de andere, in plaats van de in het ontwerp voorgestelde 90 %. Het begrip “in house” werd ook verruimd, zodat het voortaan op meer situaties van toepassing is dan vroeger. Tot slot werd de definitie van de analoge controle zoals uitgewerkt door de Europese rechtspraak – waarvan het oorspronkelijke ontwerp afweek – door de tekst bekrachtigd. Wat betreft de “samenwerkingsovereenkomsten”, een ander mechanisme dat een uitzondering maakt op de toepassing van de wetgeving op de overheidsopdrachten, werden de beschikkingen die de toepassingsvoorwaarden van uitzonderingen, zoals die voortvloeien uit de Europese rechtspraak, merendeels geschrapt.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 10
Het stelsel van de administratieve sancties onderging ingrijpende wijzigingen en onze Vereniging nam actief deel aan die werkzaamheden, met brieven aan de minister van Binnenlandse Zaken en frequente contacten met diens kabinet. Enerzijds werden de vragen van de gemeenten uitgediept dankzij onze betrokkenheid bij de intergemeentelijke werkgroep bestaande uit gemeentebeambten bevoegd voor het beheer van de gemeentelijke administratieve sancties. Onder de vele nieuwigheden die de nieuwe wet aanbrengt, is de Vereniging bijzonder verheugd dat twee van haar eisen ingelost werden. De eerste is de uitbreiding van deze sancties tot bepaalde mobiliteitsinbreuken, zoals hinderlijk parkeren, dat gedepenaliseerd werd maar totnogtoe onbestraft bleef, maar jammer genoeg treedt de maatregel pas in werking op 1 juli 2014. De tweede heeft betrekking op het beheer van de gemengde inbreuken en de mogelijkheid om met het Parket een samenwerkingsprotocol te ondertekenen om de tenlasteneming van deze inbreuken te modaliseren, anders zouden de gemeenten telkens moeten wachten tot het Parket de interventietermijn laat aflopen om hen de mogelijkheid te bieden om in te grijpen. In dat opzicht is de Vereniging ook tevreden over het feit dat er een magistraat-referent voor gemeentelijke administratieve sancties benoemd werd: dat was ook een van haar vragen in het kader van de herziening van de omzendbrief van de procureurs-generaal. Begin 2013 ontving de Vereniging een brief van minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet, om de verlenging te melden van de zonale veiligheidsplannen en de strategische veiligheids- en preventieplannen tot 31 december. De nieuwe plannen zouden voortaan een periode van 4 jaar beslaan. Die beslissing ligt in het verlengde van een vraag van onze Vereniging. Naast grotere stabiliteit biedt deze verlenging de nieuwe meerderheden ook de mogelijkheid zich beter toe te leggen op de realisatie van nieuwe projecten, maar ze verschafte vooral de nodige tijd voor de herziening van de strategische veiligheids- en preventieplannen. De verlenging van die plannen hield ook de verlenging in van de beschikkingen met betrekking tot de gemeenschapswachten, die er sinds 2012 in opgenomen zijn. Helemaal op het einde van 2013 werden de aangekondigde beschikkingen betreffende de strategische veiligheids- en preventieplannen voor een duur van 4 jaar bevestigd bij ministerieel besluit. Krachtens artikel 41 van de ordonnantie van 22 januari 2009 houdende oprichting van het Parkeeragentschap (intussen Parking.brussels geworden) en het besluit van 29 november 2012 betreffende de verdeling en de modaliteiten van de storting van de parkeerinkomsten, moesten de gemeenten, die bevoegd zijn voor de controle en de invordering van de parkeerretributies, vóór 31 juli 15 % van hun ontvangsten aan Parking.brussels doorstorten. De Vereniging stelde dat zij die werkwijze enkel steunde voor zover die heffing ook kon dienen om projecten van gemeentelijk belang te financieren, zoals dat gevraagd werd bij de bespreking van het ontwerp in het Parlement. Daarom wees ze minister van Openbare Werken en Transport Brigitte Grouwels erop dat de gemeenten die bedragen onmogelijk in zo’n korte termijn zouden kunnen betalen, terwijl Parking.brussels niet effectief in gebruik genomen werd. Daarom pleitte ze voor een redelijke spreiding van de betalingen. De minister reageerde positief op die vraag: de bedragen zijn pas vanaf 1 april 2014 effectief verschuldigd voor de gemeenten die een retributiereglement aangenomen hebben en vanaf 1 september voor degene die een belastingreglement behouden hebben.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 11
Wij herinneren eraan dat de overname van de gemeentelijke bevoegdheid om parkeerheffingen te vestigen ten behoeve van het gewestelijk organisme de Vereniging al lang bezighoudt. Bovendien heeft de Vereniging zich het voorbije jaar toegelegd op de vlottere overgang naar het gewestelijk beheer van het parkeren: analyse van het model van retributiereglement dat elke gemeente moet goedkeuren, antwoord op specifieke vragen op het vlak van toezicht en gemeentelijke werking, bevoegdheden voor vaststellers, … Het dossier is niet afgesloten. De Vereniging volgt reeds jarenlang nauwgezet de evolutie van het grootstedenbeleid. Dat is een belangrijke problematiek: in 2012 ging het immers nog om 53 miljoen euro, wetende dat een kwart daarvan de Brusselse gemeenten toekwam. De Vereniging had contact opgenomen met de verschillende federale ministers die achtereenvolgens het grootstedenbeleid in hun portefeuille kregen, om continuïteit te vragen, niet alleen van de globale financiering, maar ook de individuele contracten: dankzij onze actie werd de globale envelop gevrijwaard, maar individuele onderbrekingen konden niet volledig voorkomen worden. De Brusselse gemeenten hebben wel verliezen geleden, maar gelukkig minder erg dan de gemeenten die zich veeleer op een investeringsbeleid hadden toegelegd en de continuïteit van hun acties niet konden veiligstellen. De Vereniging vroeg een stabiel kader om te werken aan coherente projecten met stabiel en gemotiveerd personeel: ze verkreeg slechts een semestriële vernieuwing in 2013, tot het einde van het jaar, en enkel voor de lopende contracten, maar voor 2014 werd het bedrag – hoewel laattijdig - voor het volledige jaar uitgetrokken. De problematiek werd ingewikkelder omdat hij opgenomen werd in de staatshervorming en die in het begrotingsbeleid. Wat dat betreft, heeft de Vereniging duidelijk een standpunt ingenomen voor een overdracht van de bevoegdheid naar de Gewest, op voorwaarde dat er de nodige middelen aan gekoppeld worden. Dankzij de onderhandelingen die gevoerd werden in het kader van de uitvoering van de zesde staatshervorming, werd een derde van de envelop behouden op federaal vlak voor projecten rond cohesie, en wordt het saldo overgeheveld naar de Gewesten, onder voorbehoud van de bedragen die nog betaald moeten worden voor projecten die reeds in uitvoering zijn. Ook hier blijft de situatie van de Brusselse gemeenten vrij gunstig, aangezien vrij weinig contracten achterstand opgelopen hebben. Het andere positieve punt voor Brussel is dat het deel dat de Gewesten toekomt, de verdeling volgt van vóór de gedeeltelijke regionalisering van de envelop, nl. een vierde in plaats van een tiende. De bestemming van de overgehevelde middelen mogen de Gewesten echter zelf invullen en het is niet bekend of die voor het grootstedenbeleid aangewend zullen worden en zo ja onder welke voorwaarden. Deze ontwikkelingen tonen dat acties vaak meerdere jaren doorlopen en dat aangevatte initiatieven niet noodzakelijk onmiddellijk geëvalueerd kunnen worden. Om de belangen van de gemeenten te behartigen, volstaat het dus niet geval per geval te reageren op dringende vragen, maar moet ook een proactieve houding aangenomen worden. Daar ligt de zin van de acties van de Vereniging zoals hierboven vermeld, op het vlak van de publiek-publieke samenwerking of het grootstedenbeleid. Positionering op federaal, Europees en wereldniveau Een andere conclusie die we kunnen trekken, is dat gemeenschappelijke acties duidelijk doeltreffender zijn dan afzonderlijke, a fortiori als ze verschillende doelstellingen nastreven. In dat kader wijzen we op het feit dat de Brusselse Vereniging tot 2 september het voorzitterschap van de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten (VBSG) op zich nam om daarna de fakkel Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 12
door te geven aan de Vlaamse zustervereniging. Dit mandaat behelsde de organisatie van de werking van de organen van de VBSG, maar ook de coördinatie van de politieke acties van de drie regionale verenigingen die er deel van uitmaken. De federale voorzitter was de voorzitter van de Brusselse Vereniging en de federale secretaris diens directeur. Die positie biedt de mogelijkheid, maar ook de specifieke verantwoordelijkheid, aan te tonen dat de werking van deze structuur en het federaal overleg efficiënte instrumenten blijven om de eisen van de regionale Verenigingen kracht bij te zetten. Het internationaal niveau tot slot is een dimensie waarin het politieke niveau rechtstreeks geëngageerd is. In de eerste plaats in de instanties van de Raad van Europese Gemeenten en Regio's (REGR), de Europese koepel van de verenigingen van gemeenten en regio's. De REGR is aanwezig in 40 landen, waaronder het onze, en voert bij de Europese Unie en de Raad van Europa actie met betrekking tot de ontwikkeling van de instellingen ten gunste van de lokale en regionale besturen, waarbij het de waarden van lokale democratie en autonomie hoog in het vaandel draagt. Eind 2013 werd de verhuis van de zetel van de REGR naar Brussel afgerond: de Vereniging zorgde ervoor dat die ingreep vlot verliep en ontwikkelde synergie met de REGR, met name voor de animatie van de Europese Week van de Lokale Democratie, om de Brusselse verankering ervan te bestendigen. We stippen ook aan dat onze Vereniging aanwezig is in de instanties van United Cities and Local Governments (UCLG), de wereldkoepel van de verenigingen van lokale besturen waar de REGR deel van uitmaakt, op niveau van de wereldraad en het uitvoerend bureau. Dit overzicht zou niet volledig zijn als we niet het engagement vermelden van de Vereniging in de werkzaamheden van het Congres van de lokale en regionale besturen, een paneuropese politieke assemblee bestaande uit 636 verkozenen (gewestelijke mandatarissen en gemeenteraadsleden, burgemeesters en regionale presidenten) die meer dan 200.000 collectiviteiten vertegenwoordigen uit de 48 Europese landen die lid zijn van de Raad van Europa. Doel van het Congres is de bevordering van de democratie, de verbetering van het lokaal en regionaal bestuur en de versterking van de autonomie van de collectiviteiten. Het bevordert decentralisering en regionalisering en ook grensoverschrijdende samenwerking tussen steden en regio's, en waakt in het bijzonder over de toepassing van de principes die vastgelegd zijn in het Europees handvest van de lokale autonomie. Het verricht regelmatig monitorings in iedere lidstaat, om de uitvoering van het Europees handvest van de lokale autonomie te beoordelen. Het Congres verwerkt de conclusies daarvan in verslagen en keurt aanbevelingen goed die de regeringen moeten volgen, en ook resoluties met het oog op de verbetering van het bestuur. De Vereniging is bijzonder actief in de debatten bij monde van haar voorzitter Marc Cools, die ook in 2012 een monitoring verricht heeft over de lokale democratie in Spanje, waarvan verslag uitgebracht werd in de plenaire lentezitting van 2013. Hij werkte ook mee aan de monitoring van Oekraïne, die in de herfstzitting van het Congres voorgesteld werd.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 13
De Vereniging werd ook opgemerkt voor de coördinatie van de Europese Week van de Lokale Democratie: de gemeenten en het Brussels Hoofdstedelijke Gewest kregen in dat kader het attest ter bekrachtiging dat ze opgenomen werden in het Europees netwerk 12* van de operatie 2012. Tot slot is directeur Marc Thoulen ook de secretaris van de Belgische delegatie. In die hoedanigheid legde hij zich toe op de vernieuwing van de delegatie in het verlengde van de recentste gemeenteraadsverkiezingen: die vernieuwing werd afgerond in de loop van 2013, nadat meermaals contact opgenomen diende te worden met de Gewesten en de Gemeenschappen.
De vertegenwoordiging van de lokale besturen De Vereniging vertegenwoordigt de Brusselse lokale overheden in heel wat instanties op gewestelijk, communautair, federaal of internationaal niveau. Deze vertegenwoordiging wordt verzekerd door gemeentemandatarissen, die meestal deel uitmaken van de raad van bestuur, door de directie of door personeelsleden van de studiedienst van de Vereniging, als het technische karakter van de werkzaamheden hun aanwezigheid vereist. In de loop van het voorbije jaar werd aan de Vereniging gevraagd om nieuwe vertegenwoordigingen waar te nemen, die andere compenseren die in de tussentijd voorbijgestreefd waren. Zo steeg het aantal instanties waarin de Vereniging de lokale besturen vertegenwoordigt, tot meer dan 130. Op 31 december was de situatie als volgt. Op gewestelijk en bicommunautair niveau
Gewestelijk School voor Openbaar Bestuur - Algemene vergadering - Raad van bestuur Wetenschappelijk College Gewestelijke Ontwikkelingscommissie Gewestelijke commissie mobiliteit Begeleidingscomité missie mobiliteit Begeleidingscomité autoloze zondag – contactgroep politie – werkgroep doorgangsbewijzen werkgroep communicatie – werkgroep “Dorp van de mobiliteit” Gouverneur van het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad - Politieplatform Verkeersveiligheid – werkgroep “financiering politiezones” Raad voor het Leefmilieu Mobiel Brussel - Werken op de openbare weg, beheercomité Villo, aanpak gestolen fietsen, begeleidingscomité “multimodaal strategisch verplaatsingsmodel” Adviesraad voor de Huisvesting Alliantie Tewerkstelling-Leefmilieu: werkgroepen “actiefiches” en “procedure reservatie weg” Actiris – Territoriaal Werkgelegenheidspact – Plenaire commissie – transversale groep – technische commissie diversiteitsbeleid – ESF: begeleidingscomité Gewestelijke ministerieel werkgroep armoedebestrijding Adviescommissie voor opleiding, tewerkstelling en onderwijs: diensten aan bejaarden, gezinshulp, diensten voor maatschappelijke dienstverlening, overlegplatform voor de sociale economie Leefmilieu-Brussel: begeleidingscomités “strijd tegen geluidshinder van horeca” en buurtlawaai en wegenlawaai in de stad – Raad van de Gebruikers van Elektriciteit en Gas Forum voor duurzame ontwikkeling: Begeleidingscomité Lokale Agenda 21 – Begeleidingscomité Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie – Adviesraad gezondheid en bijstand aan personen, observatorium gezondheid en welzijn Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Buitenlandse betrekkingen – Cordirelex Comité C: technische groep "hervorming van het sociaal handvest", comité voor syndicaal overleg van het comité lokale overheidsdiensten Gewestelijke Overheidsdienst Brussel: commissie voor de nieuwe gemeentelijke boekhouding, technisch comité voor statistiek
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 14
Werk- en informatiegroep overheidsopdrachten (WIG OO BSL): groepering van de aankopen, delegatie, rationalisering van de instrumenten voor strategie en aankopen (ROSA), centralisering van de opdrachten Intergemeentelijke werkgroep “subsidies”: stuurgroep, werkgroep “tools”, werkgroep “Gewest/ Gemeenten”, werkgroep “Europa” Intergemeentelijke werkgroep “burgerlijke stand – bevolking” Intergemeentelijke werkgroep juridische kwesties (WIG LEX) Referentiecentrum voor de stadsberoepen en het openbaar ambt: Raad van Bestuur, Algemene Vergadering
Op gemeenschapsniveau
Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap: Raad van bestuur, overlegcomité Conseil de l'Enseignement des Communes et des Provinces: Raad van Bestuur Burger, Bestuur en Beleid: redactiecomité Conseil Wallonie-Bruxelles de la Coopération internationale Communauté française Wallonie-Bruxelles: Conseil Communautaire de l’Aide à la jeunesse, Conseil général des Politiques culturelles, Observatoire de la Politique culturelle, Commission des Centres culturels Franse Gemeenschap: ONE, adviescommissie vakantiecentra, erkenningscommissie buitenschoolse kinderopvang
Op federaal niveau
Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten: Algemene Vergadering, Raad van Bestuur, Directieraad, Federaal comité van de OCMW’s RSZ-PPO: Beheerscomité, Technische comités "Pensioenen", "Collectieve sociale dienst", “2e pijler”, comité “sociaal maribel fonds” Vereniging van de Sociale Huisvesting - Raad van Bestuur FOD Binnenlandse Zaken: Adviesraad van Burgemeesters, overlegcomité eengemaakte politie Eerste Minister: federale commissie overheidsopdrachten – Comité Pensioenen van de eengemaakte politie FOD Financiën: Hoge Raad voor Financiën FOD Economie: Hoge Raad voor Statistiek FOD Mobiliteit en Vervoer: Federale Commissie voor de Verkeersveiligheid Rijksregister: Comité van de gebruikers NMBS: Adviescommissie van de gebruikers Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw: beheer van het transport in steden Contactgroep Belfius - Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten Contactgroep Ethias - Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten Inforum: Ledenvergadering DGOS: Internationale samenwerking, Begeleidingscomité GIS FOD Justitie: Dienst voor de controle van de maatschappijen voor het beheer van de auteursrechten, paritair comité FOD Volksgezondheid: werkgroepen "preventiebeleid voor infecties in ROB/RVT" en “veiligheid van de consument” Riziv: comité ziekteverzekering, comité van de dienst medische controle FOD Volksgezondheid: nationale raad voor ziekenhuisvoorzieningen FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie: veiligheid van de speelpleinen – Platform Brussel-Hoofdstad Agentschap voor de Administratieve Vereenvoudiging: modernisering en informatisering van de burgerlijke stand ONE: Nationale commissie voor de rechten van het kind FOD sociaal overleg: federale adviescommissie maatschappelijk welzijn
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 15
RIZIV: Bestendige commissie - Comité van de dienst medisch toezicht Dienst voor de strijd tegen armoede, precariteit en sociale uitsluiting: begeleidingscomité POD Maatschappelijke Integratie: overleg OCMW POD Grootsteden: coördinatievergadering Nationaal actieplan sociale inclusie ESF transitie: federaal sociaal fonds, werkgroep beheer art. 60 en Actiris Fedasil: rondetafel opvang (TRAC = Table Ronde Accueil) Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid – Begeleidingscomité Begeleidingscomité onderzoek-actie "gebruik van RAI in rusthuizen” Centrum voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding
Op internationaal niveau
Europese ontmoetingen van de cultuur Raad van Europa: Congres van de lokale en regionale besturen van Europa - Kamer van de lokale besturen – bureau, commissie follow-up Raad van de Europese Gemeenten en Regio's (REGR): Directiecomité – Directeurs en secretarissen-generaal, platform “territoriale en lokale duurzame ontwikkeling” en “lokale en regionale besturen als werkgever en dienstverlener – focusgroepen “lokale en regionale besturen als werkgever” en “internationale samenwerking en partnership” – “overheidsopdrachten en concessies van diensten” - commissie “bestuur en burgerschap” – permanente commissie “gelijkheid tussen vrouwen en mannen in het lokale leven”, observatoria “handvest voor de gelijkheid tussen man en vrouw in het lokale leven” en “impact van de crisis op de lokale en regionale overheden en decentralisatie” Cités Unies France (CUF): groep Benin, Burkina Faso, Senegal, Marokko UCLG (United Cities and Local Governments): uitvoerend bureau - wereldvergadering – comité decentralisering en lokale autonomie – comité gelijkheid man/vrouw – mediterraans interregionaal comité – CIB (Capacity Institution Building)
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 16
Lokaal is de toekomst: 100 jaar VBSG - 20 jaar VSGB Honderd jaar leden werd de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten in het leven geroepen, op initiatief van de Elsenaar Emile Vinck. Een eeuw later dragen de drie regionale verenigingen, waarvan alle Belgische gemeenten lid zijn en die 20 jaar geleden ontstaan zijn uit de grote Vereniging van Belgische gemeenten, de gemeentelijke bekommernissen steeds hoog in het vaandel. Aanvankelijk ging het enkel om het verlenen van advies, maar hun taken verruimden aanzienlijk in de loop der jaren: belangenbehartiging, informatieverspreiding, vorming, creatie van netwerken … De brochure die de Vereniging voor het evenement samenstelde, beschrijft de successen maar ook de tegenslagen in dit grote avontuur. Er werd niet alleen in de achteruitkijkspiegel gekeken. Op 5 december 2013 verzamelden de drie regionale verenigingen hun leden om de krijtlijnen te schetsen van de toekomst van de gemeente, onder de slogan “Lokaal is de toekomst”. In het auditorium van Belfius in de Passage 44 luisterden mandatarissen en topambtenaren na een filmpje van Annemarie Jorritsma, pas benoemd voorzitster van de Raad van Europese Gemeenten en Regio’s, naar interviews van de voorzitters van de Verenigingen, telkens in dialoog met de minister-president van hun Gewest: in het geval van Brussel kregen dus voorzitter Marc Cools en minister-president Rudi Vervoort het woord. Deze gesprekken werden afgewisseld met animatiefilmpjes waarin de essentiële rol van de lokale besturen in het dagelijks leven van de burger voorgesteld werd. Het academisch gedeelte van de avond werd afgesloten met een boodschap van eerste minister Elio Di Rupo. Het evenement “Lokaal is de toekomst” werd georganiseerd door de drie Verenigingen van steden en gemeenten, met de medewerking van Inforum en de steun van Belfius en Ethias. Intern bundelden directie, communicatie- en studiedienst hun krachten om hun steentje bij te dragen tot de voorbereiding van de feestelijke avond.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 17
II. De Vereniging en haar diensten Op 31 december 2013 was het team van de Vereniging als volgt samengesteld. We merken op dat twee personen die hier vermeld worden, gedeeld worden met de Union des Villes et Communes de Wallonie, met name Jean-Marc Rombeaux en Frank Willemans.
Het team Directie Marc THOULEN
Directeur van de Vereniging Secretaris van de beheerorganen
Administratief beheer, Europees beleid
Studiedienst en opdrachthouders Hildegard SCHMIDT
Verantwoordelijke juridische dienst
Gemeenteorganen, Personeel en mandatarissen, Politie (organen en werking), Private levenssfeer, Taalgebruik, Gemeentelijke vzw
Isabelle VINCKE
Adviseur
Overheidsopdrachten, Administratieve politie, Strafrechtelijke en burgerrechtelijke aansprakelijkheid, Contracten, Gemeentelijke administratieve sancties, Regie, Kinderopvang, Verzekeringen, Handel, Energie
Adviseur
Ruimtelijke ordening, Stedenbouw, Leefmilieu, Huisvesting, Wegen, Erfgoed
Olivier EVRARD
Boryana RUSLANOVA NIKOLOVA
Toezicht, Fiscaliteit, Burgerlijke stand, Begraafplaatsen en lijkbezorging, Indirect beheer, Markten, Openbaarheid van bestuur, Intercommunales
Adviseur
Robert PETIT
Adviseur
Financiën, Tewerkstelling
Etienne van den HOVE
Adviseur
Gegevensbank subsidies
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 18
Mobiliteitcel Erik CAELEN
Adviseur, (tijdelijk gedetacheerd)
Mobiliteit
Barbara DECUPERE
Adviseur
Mobiliteit, Europese Week van de Lokale Democratie, Burgerschap en Democratie
Jean-Michel RENIERS
Adviseur
Mobiliteit, Internationale samenwerking
Frank WILLEMANS
Adviseur
Internationale samenwerking
Philippe MERTENS
Adviseur
Duurzame ontwikkeling
Virginie RANDAXHE
Assistente
Mobiliteit, Internationale samenwerking, Duurzame ontwikkeling, Europese Week van de Lokale Democratie
Afdeling OCMW Christine DEKONINCK
Secretaris van de Afdeling
Organen van het OCMW, Sociale bijstand, Terugvordering bij de federale overheid en particulieren
Nathalie STERCKX
Adviseur
Territoriale bevoegdheid, Vreemdelingen, Recht op Maatschappelijke Integratie (RMI)
Jean-Marc ROMBEAUX
Adviseur
Derde leeftijd
Christian LEJOUR
Adviseur
Kruispuntbank Sociale Zekerheid
Adviseur
Socio-professionele inschakeling, Methodologie van het sociaal werk
Jean-Luc BIENFET
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 19
Algemene diensten Philippe DELVAUX
Verantwoordelijke informatie
Nieuwsbrief-Brussel, Newsletter
Juliette LENDERS
Verantwoordelijke documentatie
Documentatie, Bijstand bij publicaties
Céline LECOCQ
Documentaliste Webmaster
Documentatie, Bijstand bij publicaties, Website, Project elektronisch documentenbeheer
Michèle ORBAN
Documentaliste
Documentatie, Project elektronisch documentenbeheer
Liesbeth Vertaalster VANKELECOM
Chantal MATTHYS
Directiesecretaresse Hoofd van het secretariaat
Personeel (administratie) Financiën (administratie) Lokalen - uitrustingen
Patricia DE KINNE
Secretariaatsmedewerker
Gegevensbank contacten, Abonnementen
Michaël MUNOZ
Secretariaatsmedewerker
Onthaal, Vergaderingen
Latifa HAZIM
Secretariaat van de Afdeling OCMW
OCMW
Alain VEYS
Secretaris van de beheerorganen
Beheerorganen en politieke aangelegenheden
Noëlle VOETS
Boekhoudster
Boekhouding Personeel (financiën)
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 20
De studiedienst De dienst vragen-antwoorden is wellicht de best gekende bij de gemeentebesturen en OCMW's. De studiedienst wordt zeer vaak geraadpleegd, maar dat is moeilijk in cijfers uit te drukken, omdat het doorgaans om telefonisch advies of uitwisseling per e-mail gaat. De Vereniging stelt haar studiedienst immers rechtstreeks ter beschikking aan de leden. Zo beantwoordt deze dagelijks talrijke vragen over de meest uiteenlopende materies waar gemeenten en OCMW's mee geconfronteerd worden. De adviseurs behandelen de meeste materies, maar indien nodig worden er ook vragen uitbesteed; dan zien we er steeds op toe dat de opdracht tot een goed eind gebracht wordt. De dienst is voornamelijk juridisch en economisch, maar de dienst treedt steeds meer ook op ter ondersteuning van de opdrachten die aan de Vereniging toevertrouwd worden, in het bijzonder inzake mobiliteit en leefmilieu. Naast deze dagelijkse activiteit van adviesverlening neemt de studiedienst nog andere taken waar die nuttig zijn voor de gemeenten en hun Vereniging. Ziehier het verslag van de voornaamste activiteiten van het voorbije jaar. Infosessies, werkgroepen, seminaries en colloquia Omdat de Vereniging de beheerscapaciteiten van de lokale besturen duurzaam tracht te versterken, heeft ze steeds veel aandacht besteed aan de opleiding van beleidsvoerders in gemeenten en OCMW’s. De actie van de Vereniging loopt samen met die van de Gewestelijke School voor Openbaar Bestuur (GSOB), waar ze zowel op financieel vlak als op het vlak van de verschillende beheersorganen bijdraagt. Het gebeurt tevens dat de Vereniging de opleidingen die de GSOB voor de ambtenaren op touw zet, ondersteunt of mee organiseert. De Vereniging organiseert zelf traditioneel ook korte studiedagen en vormingssessies, die zowel bestemd zijn voor mandatarissen als voor ambtenaren. Het kan daarbij zowel gaan over de bespreking van nieuwe wetgeving als de uitwisseling van goede praktijken of ook informatie over complexe aangelegenheden waarmee de besturen geconfronteerd worden. In 2013 heeft de studiedienst de volgende informatie- en vormingssessies georganiseerd of helpen organiseren:
28 maart: “Kosten van de begrafenis van onvermogenden, verlenging van concessies, naleving van de laatste wilsbeschikking” ontmoeting met het gemeentepersoneel bevoegd voor begraafplaatsen en lijkbezorging 7 juni: “Juridische actualiteit inzake parkeren” infosessie in samenwerking met de intergemeentelijke werkgroep juridische zaken 10 juni: “Inleiding tot de overheidsopdrachten” vormingsavond voor OCMW-mandatarissen, georganiseerd door de Afdeling OCMW van de Vereniging 20 juni: “Modernisering van de burgerlijke stand – wet houdende diverse bepalingen van 14 januari 2013” studienamiddag medegeorganiseerd met de intergemeentelijke werkgroep burgerlijke stand - bevolking
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 21
6 september: “Actualiteit van het stedenbouwkundig recht” studiedag georganiseerd in samenwerking met Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw Rachid Madrane 30 september: “De politiebesluiten van de burgemeester” studienamiddag georganiseerd in samenwerking met de intergemeentelijke werkgroep juridische zaken 25 oktober: “e-facturatie: een nieuwe uitdaging voor de lokale besturen” infosessie in samenwerking met de Federatie van Gemeente- en OCMW-ontvangers van het Brussels Gewest 25 oktober: “De nieuwe Brusselse Huisvestingscode” colloquium medegeorganiseerd met de intergemeentelijke werkgroep juridische zaken 11 december: “Gemeentelijke vzw: van oprichting tot ontbinding” colloquium medegeorganiseerd met Belfius in het kader van het Forum van de Gemeentelijke Beleidsvoerders
Op 13 juni gaf Olivier Evrard in naam van de studiedienst een uiteenzetting over huisvesting in het kader van stedenbouwkundig recht, op het seminarie betreffende de nieuwe uitdagingen inzake huisvesting voor Brussel, dat de GSOB organiseerde in het kader van de vormingen rond gemeentelijk management. In 2013 heeft de studiedienst ook deelgenomen aan de volgende werkgroepen:
sinds 2011: werkgroep betreffende de modernisering en de informatisering van de burgerlijke stand, project geleid door het Agentschap voor Administratieve Vereenvoudiging sinds 2012 en tot juni 2013: werkgroep “begrafenissen en lijkbezorging” voorgezeten door de studiedienst, met bevoegd personeel uit de 19 Brusselse gemeenten sinds oktober 2012: medewerking aan de actiefiches van de Alliantie Werk-Leefmilieu, voor het onderdeel Water en Afval, als medewerker of coördinator het hele jaar: intercommunale werkgroepen “Burgerlijke stand – Bevolking”, “Overheidsopdrachten” en juridische werkgroep Lex het hele jaar: werkgroep voor de opstelling van een samenwerkingsprotocol tussen de lokale besturen van het Brussels Gewest in het kader van aankoopcentrales het hele jaar: deelname aan de federale commissie Overheidsopdrachten het hele jaar: deelname aan de raad van de gebruikers van gas en elektriciteit het hele jaar: intergemeentelijke werkgroep gemeentelijke administratieve sancties het hele jaar: Referentiecentrum voor de stadsberoepen en het openbaar ambt het hele jaar: gewestelijke commissie gemeentelijke boekhouding het hele jaar: werkgroepen “Subsidies”: tools, Gewest-Gemeenten en Europa De studiedienst heeft ook diverse gemeenten geholpen bij het opstellingen van statuten voor vzw’s. Daarnaast stelden ze een model van belastingreglement op betreffende het gebruik van de wielklem. Verschillende gemeenten wilden de wielklem namelijk gebruiken om voertuigen te immobiliseren als de eignaars hun belastingen of retributies voor parkeerovertredingen niet betalen. Na de bekendmaking van het KB van 5 juni dat de gemeenten de mogelijkheid verschaft de wielklem te gebruiken, heeft de Vereniging een modelreglement opgesteld om de gemeenten
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 22
de mogelijkheid te bieden dit nieuwe hulpmiddel te gebruiken zonder op de tussenkomst van de gewestelijke wetgever hoeven te wachten. De studiedienst was ook betrokken bij de besprekingen met Hydrobru en het toezicht, met het oog op de harmonisering van de watertarieven en de doorstorting van bedragen tussen de intercommunale en de gemeenten. Om een optimale oplossing voor iedereen te zoeken heeft de Vereniging verschillende mogelijkheden geanalyseerd en uiteindelijk een voorstel van ordonnantie opgesteld die de gemeenten de mogelijkheid biedt om retributies te heffen, die in de kaderordonnantie “water” opgenomen kan worden. Het dossier werd voorgelegd aan Brussels minister-president Rudi Vervoort, met het oog op een aanpassing van de wetgeving, maar het dossier is nog niet afgerond. In de tussentijd heeft Hydrobru geopteerd voor een statuutswijziging. Om de follow-up van de dossiers te optimaliseren wisselt de studiedienst regelmatig informatie uit met het kabinet van de minister-president van het Gewest. Dat ging het voorbije jaar ondermeer over het grootstedenbeleid, de toepassing van de ESR95-normen, de pensioenhervorming, de financiering van de politie, de hervorming van het sociaal handvest en van de Nieuwe Gemeentewet, heffingen op gsm-antennes, de vestiging van retributies, stedenbouwkundige lasten, de compensatie van verlies van de Gemeentelijke Holding, ... Ook met andere kabinetten van Brusselse ministers onderhoudt de Vereniging contact. In 2013 ging het voornamelijk om de hervorming van de stedenbouwkundige overtredingen en de toekenning van gemeentelijke woningen. Daarnaast ook met federale ministerkabinetten: in 2013 ging het voornamelijk om de organisatie van de politie, het stelsel van de gemeentelijke administratieve sancties en de aanvullende belastingen. Ondersteuning van de politieke acties De studiedienst is op verzoek ook adviseur van de beheerorganen van de Vereniging en bereidt het politieke werk voor, door het onderzoeken van bestaande toestanden, het analyseren van allerlei ontwerpdocumenten en het formuleren van voorstellen tot verbetering. In aanvulling op het werk van de beheerorganen en in samenwerking met de documentatiedienst volgt de studiedienst de wijzigingen in de regelgeving op de voet. Het voorbije jaar heeft de studiedienst zich aangesloten bij de meeste politieke demarches van de beheerorganen, hetzij omdat hun medewerking gevraagd werd om een analyse te doen of een initiatief rond een bepaald punt voor te bereiden, hetzij dat de studiedienst bij de beheerorganen op eigen initiatief een probleem aangekaart heeft dat nader onderzoek of actie vergt. Een nuttige taak, waarvan de werklast niet verwaarloosbaar is, is de raadpleging van de gemeenten in het kader van werkvergaderingen en enquêtes. Het ging het voorbije jaar voornamelijk om de volgende dossiers: heffingen op antennes, masten en pylonen voor mobiele telefonie Hydrobru: retrocessie van dividend, heffingen op afvoer modernisering en informatisering van de burgerlijke stand toegang van de gemeenten tot het rijksregister parkeerbeheer op gewestelijk niveau verspreiding van zwerfkatten gemeentelijke administratieve sancties gemeenschapswachten: identificatie en opleiding autoloze zondag: de geldigheid van de verordeningen de wielklem overheidsopdrachten: publiek-publieke samenwerking ondergrondse kanaliseringen en kabels stedenbouwkundige lasten de hervorming van de Brusselse Huisvestingscode Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 23
de hervorming van de stedenbouwkundige overtredingen herziening van het pensioenstelsel voor statutairen de lokale financiën in het kader van de ESR95-normen en het stabiliteitspact compensatie van het verlies van de Gemeentelijke Holding heffingen op rusthuizen de impact van de 6e staatshervorming op de gemeenten Publicaties Wat de publicaties betreft, bestaat de inbreng van de studiedienst in de eerste plaats in de update, onder leiding van de documentatiedienst, van de "Nieuwe Gemeentewet", een uitgave van de Vereniging. Onze versie van deze publicatie wordt regelmatig geüpdatet en aangevuld met verwijzingen naar regelgeving, maar ook rechtspraak. Bovendien blijft de studiedienst werken aan het "Praktisch handboek voor gemeentemandatarissen", hun publicatie in de vorm van fiches waarin een antwoord gegeven wordt op juridische vragen waarmee gemeentemandatarissen geconfronteerd worden. Dit werk is het resultaat van samenwerking tussen de adviseurs van de studiedienst, onder de coördinatie van de communicatiedienst. In 2012 werd de publicatie uitgebreid tot alle gemeentemandatarissen, wat het aantal fiches dat gevolgd moet worden, aanzienlijk optrok. Over beide publicaties is nog meer informatie te vinden in de rubriek betreffende informatie en publicaties. In 2013 heeft de studiedienst een aanzienlijke bijdrage geleverd tot de analyses die in het tijdschrift "Nieuwsbrief-Brussel" verschenen.
Philippe DELVAUX en Boryana NIKOLOVA “Biometrisch paspoort: interview met Sint-PietersWoluwe, pretestgemeente“ NBB 2013/1 Philippe DELVAUX “Biometrisch paspoort: interview met de FOD Buitenlandse en Binnenlandse Zaken“ NBB 2013/1 Olivier EVRARD “Stedenbouwkundige vergunning inzake wegen: beraadslaging van de gemeenteraad steeds verplicht”, NBB 2013/1 Robert PETIT: “De financiële uitdagingen voor de nieuwe bestuursperiode”, NBB 2013/2 Olivier EVRARD “De wijziging van het aantal woningen in stedenbouwkundig recht”, NBB 2013/3 Boryana NIKOLOVA “Burgerlijke stand: de modernisering roept reeds vragen op”, NBB 2013/4 Olivier EVRARD “Nieuwe Brusselse huisvestingscode: van kelder tot zolder verbouwd”, NBB 2013/4 Isabelle VINCKE “Gemeentelijke administratieve sancties: nieuwigheden?”, NBB 2013/4 en 2013/6
Daarnaast zijn er ook artikels die op de website van de Vereniging of in andere media gepubliceerd werden, zoals: « Intégration de données biométriques dans les passeports : immersion à Woluwe-SaintPierre », Philippe DELVAUX & Boryana NIKOLOVA, Ozine, ed. Vanden Broele, 2013 « Perspectives pour les finances communales bruxelloises », Marc COOLS & Robert PETIT, Bulletin de Documentation du SPF Finances, 2013/4 Tot slot stelt de studiedienst zijn technische knowhow ook ten dienste van politieke actie, in het kader van hoorzittingen in parlementen of ontmoetingen met ministeriële kabinetten. Voor 2013 wijzen we op: 5 februari: hoorzitting in de commissie algemene zaken van het Parlement van de Franse Gemeenschap, ivm publiek-private samenwerking
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 24
27 maart: hoorzitting in de commissie huisvesting van het Brussels Parlement, ivm het ontwerp van hervorming van de Huisvestingscode 15 april: hoorzitting in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken, ivm het wetsontwerp tot hervorming van het stelsel van de administratieve sancties 23 mei: overleg met deskundigen van de Verenigingen op het kabinet van federaal minister van Financiën Koen Geens, ivm de gemeentelijke aanvullende belastingen 10 juli: hoorzitting in de Kamercommissie sociale zaken, voor de analyse van de regelgeving ivm de uitoefening van bepaalde activiteiten gedurende het bevallingsverlof 30 augustus en 13 september: gezamenlijke vergaderingen met de Verenigingen op het kabinet van vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet, ivm de optimalisering van de federale politie 6 december: vergadering op het kabinet van vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken, ivm de ontwerpen van uitvoeringsbesluiten bij de GAS-wet van 24 juni 2013 Tot slot levert de studiedienst ook bijdragen tot diverse jury’s, zoals de Belgische prijs voor veiligheid en preventie van criminaliteit.
De mobiliteitscel Het netwerk van mobiliteitsadviseurs Gezien het succes van de voorbije jaren heeft de Vereniging opnieuw een programma met voortgezette opleidingen georganiseerd die beantwoorden aan concrete behoeften. Deze opleidingen worden georganiseerd volgens hetzelfde principe als de basisopleiding voor mobiliteitsadviseurs en omvatten methodologische elementen, technische presentaties en concrete voorbeelden. Ze beslaan doorgaans een halve of een hele dag en vinden plaats in de lokalen van de VSGB of bij Mobiel Brussel: ‘Beheer van werven’ op 15 en 22 oktober: bijscholing voor gemeentelijke en gewestelijke mobiliteitsadviseurs. Naast een algemene inleiding op de materie richtte deze module ook de schijnwerpers op de nieuwe ordonnantie werken en op de signalisatie van werken. ‘Toegankelijkheid van gebouwen voor personen met beperkte mobiliteit’ op 3 en 4 oktober: interactieve vorming, met bezoeken op het terrein de eerste dag; de tweede dag werd gewijd aan de theoretische aspecten (GSV, PAVE) en een debat over manieren om rekening te houden met handicap in de openbare ruimte. Opleiding ‘Verkeersreglement’ op 17 en 19 april in het Frans en op 23 en 30 april in het Nederlands. De vorming overliep de voornaamste wijzigingen in het verkeersreglement en de deelnemers ontvingen een becommentarieerde versie van het verkeersreglement. Opleiding ‘Code van de wegbeheerder’ op 12 en 22 november in het Frans en op 6 en 19 november in het Nederlands. Op verzoek van de deelnemers en de instructeurs werd de vorming over 2 dagen gespreid. Anderhalve dag werd gewijd aan de theorie, met focus op tips om de overvloed aan verkeersborden in te dijken; de laatste namiddag bestond uit de analyse van praktische gevallen aangebracht door de deelnemers. Dankzij deze vorming spijkerden de deelnemers hun kennis bij om hun functie in gemeente of Gewest te kunnen uitvoeren. Zij ontvingen een gecommentarieerde versie van de Code van de Wegbeheerder. De werkgroep “aanvullende reglementen” heeft het voorbije jaar meermaals vergaderd. Die infoen vormingssessies hadden ondermeer betrekking op de plaatsing van signalisatie, overeenkomstig de aanbevelingen van de Staten-Generaal van de Verkeersveiligheid: op 16 januari, ivm de plaatsing van verkeerstekens, de regelgeving van fietsstraten en de toegankelijkheid van voetgangerszones, op 5 maart, ivm de problematiek van quads en het project rond afsluiting van de flessenhals van de Louizalaan voor het autoverkeer,
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 25
op 15 mei, ivm een gemeenschappelijk systeem voor beheer van de toegang van voetgangerszones, de aanpassing van de borden F1 en F3 (bebouwde kom) en de plaatsing van tijdelijke verkeersborden, op 26 juni, met de Vlaamse mobiliteitsadviseurs, ivm de afbakening van de Brusselse bebouwde kom, op 26 september, ivm verwijderbare paaltjes in voetgangerszones, het parkeren van vrachtwagens, subsidies voor de plaatsing van borden B22 en B23, het nieuwe bord F45b, het gebruik van de wielklem en de nieuwe omzendbrief “woonerf en erf”, op 27 november, ivm de nieuwe omzendbrief “woonerf”, het verbod op parkeren in de omgeving van berijdbare inritten en de signalisatie van gereglementeerde zones (rood, groen, oranje, …). In 2013 ging de mobiliteitscel door met de verspreiding van de Agenda van de mobiliteit. Dat is een elektronische agenda, die maandelijks naar 1.300 lezers verzonden wordt, waarin heel wat evenementen, seminaries, vormingen en activiteiten in verband met mobiliteit aangekondigd worden.
De Gids van de Mobiliteit en de Verkeersveiligheid is een driemaandelijks tijdschrift (in het Nederlands en in het Frans) met actuele informatie over mobiliteit, initiatieven op dat vlak in het Brussels Gewest, in België en het buitenland, en eventuele wijzigingen in de regelgeving: nummer 36 werd gewijd aan de vordering van de uitvoering van het Iris 2 plan. Er werd ook gesproken over het strategisch multimodaal verplaatsingsplan, het project Pulsar voor de automatisering van de metro, de rol van de Brusselse haven voor stadsdistributie of nog het project rond tarifering van voertuigen per kilometer; nummer 37 ging onder meer over het beleid van de MIVB rond duurzame stelplaatsen, de samenwerking tussen de MIVB en De Lijn omtrent interregionale tramlijnen, de projectoproep ‘voetgangersrijen’ of nog duurzame mobiliteitsplanning; nummer 38 besteedde veel aandacht aan een studiereis naar Bordeaux die Mobiel Brussel organiseerde voor burgemeesters en schepenen voor mobiliteit en openbare werken. Er werd ook ingegaan op de toekomstige plannen inzake toegankelijkheid van de weg en de openbare ruimte, het programma Urbanzen voor goederenbeheer en tot slot een dossier gewijd aan de fiets, waarin de fietsstraten en –routes aan bod komen. Sensibilisering, informatie en advies In 2013 werd verder samengewerkt met het Gewest voor de organisatie van twee gewestelijke campagnes verkeersveiligheid “ voor het grote publiek. De eerste, ivm snelheid, werd gevoerd in april en de tweede, ivm het gebruik van de veiligheidsgordel, in oktober. In beide gevallen nam de Vereniging deel aan de voorbereidingsvergaderingen en deed ze het nodige om de gemeenten, politiezones en preventiediensten het campagnemateriaal ter beschikking te stellen. In totaal werden voor de twee campagnes nagenoeg 3.000 affiches en 80.000 folders verspreid. Wat verkeersveiligheid en schoolmobiliteit betreft, deed de cel na een positieve evaluatie van het initiatief in 2012 een nieuwe projectoproep “Te voet, dat gaat vanzelf”, om begeleide voetgangersrijen te organiseren voor leerlingen op hun weg naar school. In samenwerking met het Gewest heeft de Vereniging de projectoproep voorbereid, informatievergaderingen georganiseerd en een jury samengesteld voor de analyse van de dossiers. Ze ondersteunde de geselecteerde gemeenten door vormingen te organiseren voor de begeleiders, in samenwerking met politiezones Noord en Montgomery, en ook enkele evaluatievergaderingen. In
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 26
2013 was het doel het aantal projecten te verdubbelen en dat is gelukt: 22 scholen ontvangen een subsidie voor 11 projecten, in 7 verschillende gemeenten, goed voor 26 rijen en zowat 300 betrokken leerlingen. Het Gewest heeft reeds beslist een nieuwe projectoproep te doen in 2014. De Mobiliteitscel heeft deelgenomen aan het begeleidingscomité dat gecreëerd werd door het Gewest en zich toelegt op de algemene coördinatie van de Week van Vervoering en de autoloze zondag. De Vereniging speelt er een rol van tussenschakel met de werkgroepen, waarin ze actief is (doorgangsbewijzen en veiligheid). Binnen dit comité werkt ze ook mee aan de uitstippeling van de communicatiestrategie van de campagne, in samenwerking met een communicatiebureau. Concreet stond ze in voor de organisatie, de coördinatie en het secretariaat van de werkgroepen “politie” en “doorgangsbewijzen”. Via deze vergaderingen werkt de Vereniging mee aan de harmonisering van de procedures met betrekking tot de politiereglementen, de veiligheid van het evenement en de doorgangsbewijzen. De volgende punten werden er besproken: de parkings, de doorgangsbewijzen voor CD-voertuigen, de deadline voor de aanvragen, de tunnels en de signalisatie, … De cel hield zich eveneens bezig met de dispatching van de doorgangsbewijzen naar politiezones en Buitenlandse Zaken. In 2013 werd de organisatie van de autoloze zondag fel verstoord door het Parket, dat plots de rechtszekerheid van de autoloze zondag in vraag stelde. Na uitgebreid overleg met het kabinet, Mobiel Brussel, de Vereniging, het Parket en een gespecialiseerd advocatenbureau gemandateerd door de staatssecretaris, kon de autoloze zondag uiteindelijk ongehinderd doorgaan, wat opnieuw een groot succes opleverde. De Vereniging nam de organisatie en de follow-up op zich van de projectoproep "Mijn dorp in de stad", in nauwe samenwerking met Mobiel Brussel. Dat behelst de voorbereiding van de documenten van de oproep, de deelname aan het selectiecomité, de feedback naar de gemeenten, de organisatie van een startvergadering en een debriefing. Samen met Mobiel Brussel organiseerde de Vereniging tot slot een startvergadering en een evaluatievergadering, op 6 juni en 13 december. In samenwerking met Mobiel Brussel coördineerde de mobiliteitscel een test in de flessenhals van de Louizalaan. Met dit initiatief wou men in de eerste plaats iets doen aan het chronische probleem met de leveringen in dat gedeelte van de Louizalaan. Er werd ook gehoopt dat dit project de trottoirs aan de voetgangers zou teruggeven, door ze vrij te maken van auto’s en leveringen (die zouden voortaan op de weg plaatsvinden).
In het kader van deze actie werden interne vergaderingen georganiseerd voor de voorbereiding en follow-up, de uitvoering van een voorafgaande enquête onder de handelaars over hun leveringen en ook waarnemingen in de flessenhals, waaronder verschillende uren observatie in juli. Zodra de test van start gegaan was, moest deze goed opgevolgd worden. De Vereniging begeleidde het Gewest bij de voorbereiding van de persberichten. De opdracht zou haar doel gemist hebben zonder nauwgezet overleg. Daartoe werden verscheidene ontmoetingen georganiseerd (26 juni, 10 juli, 8 oktober en 12 december) met de ministeriële kabinetten, de betrokken gemeenten, hun politiezones, het Parket, vertegenwoordigers van de handelszaken en openbare parkings, Unizo/UCM en de MIVB. Die coördinatie wierp vruchten af: de eerste reacties blijken positief. Zou er eindelijk een duurzame en bevredigende oplossing voor iedereen gevonden zijn in de kwestie van de flessenhals van de Louizalaan?
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 27
Tot slot stippen we nog aan dat Mobiel Brussel dit project op verschillende gelegenheden gepresenteerd heeft, zijnde tijdens seminaries, zoals de vergadering over de vordering van het Iris 2 plan, en in het kader van commissies, zoals de fietscommissie. Varia Dit verslag zou niet volledig zijn als we het niet zouden hebben over het dagelijks werk van het team op het gebied van informatie, raadgeving en bijstand ten behoeve van gemeenten en politiezones. De mobiliteitscel vertegenwoordigt de Vereniging en de gemeenten in enkele commissies en werkgroepen, zoals de Gewestelijke Commissie voor de Mobiliteit. Ze nam ook deel aan colloquia en seminaries, betreffende de fiets, voetgangers, het goederenplan, het Iris 2 plan. Ze vertegenwoordigt tevens de gemeenten in het begeleidingscomité ‘multimodaal strategisch verplaatsingsplan’ of nog het beheercomité van Villo!
Forum voor duurzame ontwikkeling Sinds 2002 is duurzame ontwikkeling een prioriteit voor de Vereniging. Via de activiteiten van het “Forum voor duurzame ontwikkeling” biedt de Vereniging advies en ondersteuning voor gemeenten en OCMW’s die een evenwichtige economische ontwikkeling willen koppelen aan sociale bekommernissen en een engagement voor het leefmilieu, met het oog op morgen. Deze opdracht kadert in een programma dat gesteund wordt door de Brusselse minister van Leefmilieu en opgevolgd wordt door Leefmilieu Brussel. Zo concentreerde het Forum voor duurzame ontwikkeling zijn activiteiten het voorbije jaar rond volgende thema's: de follow-up van de projectoproep Agenda Iris 21 de Monitor van de Duurzame Ontwikkeling workshops rond duurzame ontwikkeling de vernieuwing van het label ecodynamische onderneming de vertegenwoordiging van de gemeenten en van het Forum Projectoproep Agenda Iris 21 Voor het zesde opeenvolgende jaar biedt de oproep Agenda Iris 21 gemeenten en OCMW’s financiële en methodologische ondersteuning, sinds 2009 beperkt tot de uitvoering van een Lokale Agenda 21. Er zijn in dat kader 3 soorten financiële ondersteuning beschikbaar: de oproep Agenda 21 voor de gemeenten die hun Lokale Agenda 21 aan het opstellen zijn. In 2013 genoten 2 gemeenten en 2 OCMW's in het kader van deze oproep een financiële ondersteuning van 200.000 euro. Sinds 2007 hebben 16 gemeenten en 7 OCMW’s gebruik gemaakt van deze toelage, de overgangssteun voor de uitvoering van een actieplan tijdens het vierde jaar, voor de gemeenten en OCMW's die reeds over een politiek goedgekeurde Lokale Agenda 21 beschikken. Er werden 3 kandidatuursdossiers goedgekeurd, wat een financiële steun van 75.000 euro vertegenwoordigt, een nieuwe mogelijkheid voor subsidies inzake duurzame ontwikkeling in de vorm van een projectoproep ter attentie van gemeenten en OCMW's die een Lokale Agenda 21 hebben en overgangssteun genoten hebben. Het gaat om initiatieven met een milieudimensie die deel uitmaken van het actieplan.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 28
In 2013 is het maximumbedrag 25.000 euro per dossier en er werden er 13 ingediend, wat een financiële steun betekent van 375.000 euro. De Vereniging heeft samengewerkt met Leefmilieu-Brussel voor de opstelling van het kandidatuursdossier en heeft de oproep ook bekendgemaakt via haar mediakanalen. Samen met de Stichting voor de Toekomstige Generaties biedt de Vereniging de methodologische ondersteuning van deze oproep ten behoeve van gemeenten en OCMW’s. In dat kader heeft de Vereniging tussen januari en december 7 workshops georganiseerd: 5 voor de follow-up van projecten en 2 voor de uitwisseling van ervaringen: workshops voor follow-up: start van de nieuwe projectoproep Agenda Iris 21 (20 februari), tools voor evaluatie (26 maart), ecologisch verantwoord beheer in een lokaal bestuur (3 mei), Brussel - Europese groene hoofdstad en duurzame wijken (12 juni) en toekomst van onze Lokale Agenda 21 (17 december) uitwisselingsvergaderingen: bezoek aan duurzame initiatieven in Gent (24 juni) en uitwisseling van ervaringen (26 november) In samenwerking met LeefmilieuBrussel organiseerde de Vereniging op woensdag 23 oktober in Bozar een colloquium “Agenda Iris 21: samen voor een duurzaam Brussel”, met een honderdtal aanwezigen Er werd een balans opgemaakt van de projectoproep Agenda Iris 21. Nagenoeg alle gemeenten en OCMW’s die aan de projectoproep Agenda Iris 21 meedoen, kregen er een stand om hun projecten voor te stellen. De Vereniging leverde een spreker voor het colloquium: Philippe Mertens, animator van het Forum, schetste er zijn visie op de evaluatie van de Lokale Agenda’s 21 in het Brussels Gewest. Anderzijds heeft de Vereniging meegewerkt aan de begeleidingscomités van de projecten Lokale Agenda 21: in juli voor de balans en de follow-up van de projecten en in december voor de evaluatie en de vernieuwing van de projecten. Op 27 januari nam ze deel aan de jury van de projectoproep voor de uitvoering van acties. In september organiseerde het Forum de begeleidingscomités voor de gekozen projecten. Deze vergaderingen waren collectieve workshops waarin ervaringen gedeeld werden. De projecten werden ingedeeld per thema: groene ruimten (20 september), duurzame voeding (23 september), duurzaam verbruik en management (1 oktober). Het Forum staat ook in voor de dagelijkse follow-up van de projectoproep en de Agenda's 21 die aan de gang zijn. Dat houdt in dat antwoord gegeven wordt op vragen en informatie verschaft wordt aan gemeenten en OCMW's die een Lokale Agenda 21 aan het opstellen zijn of een dossier samenstellen om op de oproep in te gaan. De Vereniging biedt doelgerichte begeleiding aan in de vorm van individuele vergaderingen rond een bepaald thema: zo hebben er het afgelopen jaar 5 vergaderingen plaatsgevonden. Om de reeds uitgevoerde evaluatie van de oproep Agenda Iris 21 aan te vullen, kreeg de Vereniging een stagiair in het kader van een Europees project Leonardo da Vinci. De stageaanvraag (24 weken) werd ingediend samen met de Baskische confederatie van ondernemingen Confebask, die de projectbegeleider is in het land van herkomst van de stagiair. De stagiair werkte aan de evaluatie van de projectoproep vanaf september. In 2009 werd de blog www.agenda-iris-21.be in gebruik genomen als uitstalraam voor projecten rond duurzame ontwikkeling in het kader van de projectoproepen Agenda Iris 21. Een agenda met Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 29
activiteiten wordt er aangevuld door de gemeenten en OCMW's die aan de oproep deelnemen. Ook in 2013 droeg de Vereniging haar steentje bij in de algemene coördinatie van de blog. Monitor van de Duurzame Ontwikkeling Ook in 2013 verscheen de Monitor van de Duurzame Ontwikkeling. Het is een instrument voor de bevordering van de duurzame ontwikkeling, dat een platform biedt voor de presentatie van informatie, onderzoeken, goede praktijkvoorbeelden, vernieuwingen en uitwisseling van ervaringen onder Brusselse instellingen. Het afgelopen jaar verschenen de volgende artikels: nr 17 (lente 2013): Brussel opnieuw in de running voor de titel Europese groene hoofdstad; Duurzaamheid op de hoek van de straat; nr 18 (winter 2013) speciaal nummer “Agenda 21”: Samen voor een duurzaam Brussel; Agenda Iris 21 - de Brusselse methode; Duurzame ontwikkeling in de praktijk in Anderlecht en in het OCMW van Sint-LambrechtsWoluwe. Workshops duurzame ontwikkeling Buiten de thematiek van de Lokale Agenda's 21 organiseerde de Vereniging in samenwerking met Leefmilieu Brussel 4 thematische workshops rond onderwerpen die verband houden met duurzame ontwikkeling: Een gewest en gemeenten zonder pesticiden - presentatie van het ontwerp van gewestelijk actieprogramma (6 maart) « Kies voor evenwichtige voeding: opteer voor een duurzame refter! » - Aanpak en goede praktijkvoorbeelden (14 maart) Neem deel aan de Europese week voor afvalvermindering 2013 (6 september) Wat kan je lokaal ondernemen voor duurzame voeding: goede praktijkvoorbeelden (7 november). Vertegenwoordiging van de gemeenten en het Forum De Vereniging heeft zich ingezet voor de coördinatie van de aanwezigheid van de gemeenten op het Groot Milieufeest op 2 juni. Samen met Leefmilieu Brussel zorgde zij voor een sterkere vertegenwoordiging van de gemeenten en de samenhang van het geheel: communicatie met het publiek, inhoud van de stand en visuele aantrekkelijkheid. Het thema voor de stand van het Forum van de Gemeenten was “Leefmilieu tegen de crisis”. Het Forum heeft meermaals het woord genomen om ervaringen rond duurzame ontwikkeling te delen: Op 11 maart en 9 december nam het Forum deel aan de vergaderingen van de werkgroep van het Europees project “Sustainable Food in Urban Communities, waarvan Leefmilieu Brussel de trekker is. De groep stelt een lokaal actieplan op rond duurzame voeding. De 3 thema’s van het plan zijn growing, delivering en enjoying. De eerste vergadering was gewijd aan ‘delivering’, wat meer bepaald betrekking heeft op de distributie in korte circuits, de directe band tussen producent en consument, markten en coöperatieven, sociale kruidenier, … De tweede vergadering ging in op de samenwerking bij de opstelling van een lokaal plan voor duurzame voeding. Op 7 en 8 oktober ging de Vereniging naar Stuttgart in het kader van een Europees project van ICLEI-Europa getiteld “European Rondtable for Local Sustainability”. Deze Europese
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 30
rondetafel richtte o.a. de schijnwerpers op het “Reference Framework for Sustainable Cities”. Deze evaluatie-tool wordt aan de Brusselse gemeenten voorgesteld in februari 2014. Op 13 december nam de Vereniging deel aan de rondetafel “Natuur in de stad” georganiseerd op initiatief van Leefmilieu Brussel. Een twintigtal vertegenwoordigers van verenigingen, gewestelijke besturen, onderzoekers en terreinwerkers kwamen er samen om na te denken over de gevolgen van de creatie van nieuwe groene ruimten in de stad. Tot slot werd het Forum voor duurzame ontwikkeling 4 maal als jurylid gevraagd. Op 1 oktober bv. nam het Forum op uitnodiging van de gemeente Sint-Jans-Molenbeek deel aan de jury van de gemeenteprijs voor duurzame ontwikkeling en op 5 november maakte het Forum in het Participatiehuis van Anderlecht deel uit van de jury voor de achtste editie van de duurzame wijkenveloppen. Label ecodynamische onderneming Op 8 oktober kreeg de Vereniging het ecodynamisch label met twee sterren. Ons actieplan bevat 34 acties die de komende 3 jaar uitgevoerd zullen worden. Het draait rond 5 strategische doelstellingen: de voorbeeldrol van de Vereniging versterken, de bestaande dynamiek behouden en versterken, een inclusief programma omtrent duurzaamheid, de interne en externe zwakke punten aanpakken en onze vooruitgang en resultaten in de schijnwerpers plaatsen. De Vereniging streeft ernaar een milieuplan om te zetten in een ontwikkelingsplan waarin zowel sociale als economische bekommernissen vervat zijn. De jury kende het label met twee sterren toe en onderstreepte de positieve punten van ons plan: de betrokkenheid van het team bij de milieu-initiatieven, de initiatieven ter verbetering van de energieprestatie van het gebouw, de acties ter beperking van het elektriciteitsverbruik, het rekening houden met milieu-aspecten bij aankopen of nog de acties voor dematerialisering van de informatie die een daling van het papierverbruik bewerkstelligd hebben.
Internationale samenwerking In 2000 erkende het federaal programma voor gemeentelijke internationale samenwerking, gesteund door het federaal Ministerie voor Ontwikkelingssamenwerking en gevolgd door de Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking, de lokale besturen als volwaardige actor op het toneel van de ontwikkelingssamenwerking: zij kunnen in dat opzicht een doorslaggevende rol spelen in de ondersteuning van decentralisatie- en democratiseringsprocessen in steden en gemeenten over de hele wereld. Het programma heeft als specifiek doel bij te dragen tot de versterking van de capaciteiten van de lokale instellingen van het Zuiden, zodat zij hun eigen ontwikkeling in handen kunnen nemen. Net als in het Noorden berust die versterking op drie onafscheidbare pijlers: goed politiek beleid, dat op lokaal niveau democratische ruimten in het leven roept, efficiënte administratie, die in een goede werking resulteert of zelfs in de creatie van collectieve nabijheidsdiensten, deelname van het volk aan de besluitvorming. Daartoe heeft de Vereniging – samen met haar Waalse zustervereniging met wie zij het programma samen beheert – haar activiteit rond verschillende basisfuncties ontplooid op de wijze dat een bureau voor technische bijstand dit zou doen: conceptualisering van een programma, bijstand en advies in de uitwerking en opvolging van de projecten, bijstand op het terrein bij het opstarten van projecten in het kader van nieuwe samenwerkingsverbanden, Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 31
informatie over het programma, de partners, … opleiding tot het beheer van de samenwerkingsprojecten, met het oog op de versterking van de knowhow van de Brusselse gemeenten om een project voor ontwikkeling uit te stippelen en te beheren, coördinatie van de gemeentelijke acties, sensibilisering van de gemeenten om zich als directe actor aan te sluiten bij een demarche met het oog op samenwerking, onderzoek van de dossiers (analyse en aanbevelingen), analyse van de eindverslagen (inhoud en financiering), opstelling van documenten (projectoproep – background paper – vademecum – programma …). De Verenigingen investeren veel in dit begeleidingswerk en streven naar een maximale beschikbaarheid. In 2013 moest een nieuw meerjarenprogramma van start gaan, maar dat was jammer genoeg niet zo. Ondanks de positieve evaluaties en het succes van het programma bij de Brusselse gemeenten en hun Afrikaanse partners, ondanks verschillende initiatieven vanwege de Vereniging en in het bijzonder de onze: gemeenschappelijke brief van de Verenigingen aan de Kern (18 maart), over de kwestie van de geüsurpeerde bevoegdheden, de gezamenlijke ontmoeting van de Verenigingen met minister van Ontwikkelingssamenwerking Jean-Pascal Labille (25 maart), een brief aan Brussels minister-president Rudi Vervoort, betreffende de Brusselse situatie van de internationale samenwerking (8 augustus) en de campagne voor de ondertekening van moties door de Belgische en de Afrikaanse partners, een campagne die veel steun kreeg vanwege de Brusselse gemeenten, werd de toekomst van het programma besproken in de coulissen. Door eindeloze politieke onderhandelingen rond de geüsurpeerde bevoegdheden, onvermijdelijke besparingsmaatregelen van de Belgische overheid en de wens van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking om alle samenwerkingsprogramma’s van de actoren voor indirecte samenwerking te synchroniseren over eenzelfde programmatieperiode (2014-2016), gingen de bevoegde minister en diens administratie 2013 als een overgangsjaar beschouwen tussen twee meerjarenprogramma’s. Zo ontstond het programma 2013, met een vergelijkbare envelop met die van 2011, zijnde nagenoeg 1,2 miljoen euro. De Verenigingen hebben gebruik gemaakt van dit overgangsjaar om het werk in platformen in het Noorden en het Zuiden voort te zetten, niet alleen om de goede praktijkvoorbeelden verder te ontplooien maar vooral om na te denken over de volgende programmatie. Het werk in platformen behelst de organisatie voor de gemeenten die actief zijn in eenzelfde land de organisatie van werkvergaderingen met de partners uit het Noorden en het Zuiden die actief zijn in de 5 concentratielanden van het programma: Marokko, Congo, Benin, Senegal en Burkina Faso. Ter herinnering: de Brusselse gemeenten zijn actief in Marokko, Congo en Senegal. Dit jaar hebben de Brusselse en de Waalse Vereniging naast de platforms tussen partners uit het Noorden en tussen partners uit het Zuiden, in België ateliers georganiseerd om de balans op te maken van de programma’s in Congo (van 4 tot 8 februari) en Senegal (van 18 tot 22 februari). De werkvergadering Marokko vond reeds plaats in 2012. De voorbereiding van de programmatie 2014-2016 liep het hele jaar door, in werkgroepen die nieuwe pistes uitstippelden voor de uitvoering van het programma. Nadat de Ontwikkelingssamenwerking – zeer laat – hun akkoord gegeven hadden voor de indiening van de voorstellen 2014-2016, werd dit werk afgerond in ieder partnerland met een programmatie-workshop. Zo kwamen de Belgische en Marokkaanse partners samen in Marokko van 10 tot 14 juni, terwijl de Brusselse en Congolese gemeenten vergaderden in Kinshasa van 7 tot 7 november. De Brusselaars
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 32
en Senegalezen hebben de programmatie 2014-2016 van hun kant uitgewerkt van 8 tot 11 december in het Senegalese Mbour. Dankzij deze intense werkzaamheden werd zowel de globale strategie van het nieuwe programma vastgelegd als de thema’s van specifieke interventie per land. Het nieuwe programma 2014-2016 moest uiterlijk op 31 januari 2014 ingediend worden bij de Belgische Ontwikkelingssamenwerking, voor een zo spoedig mogelijke inwerkingtreding van deze nieuwe fase. In 2013 werden 15 Brusselse gemeenten gefinancierd. Democratische Republiek Congo was het thema burgerlijke stand – bevolking Brussel-stad – Kinshasa Elsene – Kalamu Watermaal-Bosvoorde – Limete Ukkel – Kintambo Sint-Lambrechts-Woluwe - Bandalungwa Sint-Pieters-Woluwe - Goma In
Marokko: sociale actie Jette – Sidi Bibi Oudergem – Amerzgane / Aït Zineb Schaarbeek – Al Hoceima Sint-Gillis – Berkane Evere – Oued Essafa Sint-Joost-ten-Node – Aïn Beni Mathar Sint-Jans-Molenbeek - Mokrisset
In
Senegal: planning van de lokale ontwikkeling Sint-Agatha-Berchem – Grand Dakar Anderlecht – Sam Notaire Sint-Jans-Molenbeek – Mbour
Naast de coördinatie en animatie van het programma legt de Vereniging zich ook toe op de ontwikkeling van de netwerken en de bevordering van de gedecentraliseerde samenwerking. Enkele voorbeelden:
Op 21 januari nam de cel Internationale samenwerking in Parijs deel aan een vergadering van de werkgroep Marokko van onze Franse collega’s van Cités Unies France. Doel was meer te weten te komen over het Frans-Marokkaanse programma voor de begeleiding van het decentraliseringsproces (PAD), dat gelijkenissen vertoont met het Belgische programma voor gedecentraliseerde samenwerking.
Op 28 januari ontving de Vereniging een grote delegatie uit ACP-landen (Afrika, Caraïben, Stille Oceaan) op studiereis in België, die iets wensten bij te leren over de werking van een vereniging van gemeenten.
Op 12 maart nam de cel deel aan een vergadering tussen minister voor ontwikkelingssamenwerking Jean-Pascal Labille en de vertegenwoordigers van non-gouvernementele actoren (ngo’s, vakbonden, universiteiten, steden en gemeenten, …) in het kader van de hervorming van de modaliteiten voor subsidiëring van de programma’s voor nongouvernementele ontwikkelingssamenwerking.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 33
Op 9 en 10 april nam de cel deel aan het congres voor gedecentraliseerde samenwerking, op touw gezet door het Comité van de Regio’s en de Europese Commissie. De Vereniging organiseerde er samen met de deputatie Barcelona één van de vijf rondetafels: die was gewijd aan de versterking van de capaciteit. Sint-Agatha-Berchem was er vertegenwoordigd door burgemeester Joël Riguelle, die vragen beantwoordde betreffende de voorwaarden tot succes van capaciteitsversterking.
Op 16 juli ontving de cel de Palestijnse vice-minister voor lokale besturen Mazen Ghunain, wiens ministerie ondersteuning geniet van een Belgisch samenwerkingsproject. Hij kwam informatie inwinnen over mogelijke samenwerking tussen Belgische en Palestijnse gemeenten.
Op 26 september leverde de cel een bijdrage aan een groot seminarie over gedecentraliseerde samenwerking in Marokko, waar ze de activiteiten van de gemeenten in het kader van het programma voor gemeentelijke internationale samenwerking voorstelde.
Op 22 november was er een ontmoeting met minister voor ontwikkelingssamenwerking Jean-Pascal Labille, in de marge van het bezoek van de burgemeester van Goma aan Brussel. Het was een gelegenheid om hem de projecten rond ontwikkeling in Congo te schetsen, met name in Katanga en Noord-Kivu, waar nieuwe samenwerkingsverbanden tot stand zouden komen in het kader van het programma 2014-2016.
De Vereniging is tevens lid van verscheidene adviesorganen, met name de focusgroep "internationale samenwerking en partnership" van de REGR, de commissie "Capacity and Institution Building" van de UCLG en de "Conseil Wallonie-Bruxelles de la Coopération Internationale", waaraan de cel Internationale Samenwerking actief meewerkt.
Democratie en burgerzin Zoals elk jaar sinds 2008 coördineerde de Vereniging de Europese Week van de Lokale Democratie. Op voorstel van de Raad van Europa draaide het thema 2013 rond actief burgerschap: gemeenten en OCMW’s wijdden er minstens één activiteit aan. De slogan van de afgelopen edie was “stemmen, delen, deelnemen”. De doelstellingen voor het jaar 2013 waren meer bepaald: - acties voor het jonge publiek op het getouw zetten - werken rond de principes van goed bestuur - de campagne doortrekken in de dagelijkse actie van de Brusselse lokale besturen De Vereniging pakt de organisatie van de Week bewust aan volgens het principe ‘bottom-up’, vanuit de lokale verantwoordelijken, om deze doelstellingen te trachten te bereiken. Daarom werden plenaire vergaderingen gehouden met de lokale verantwoordelijken, op 15 januari, 5 maart, 13 juni en 3 september, bovenop verschillende gespecialiseerde werkgroepen. Verruimd partnerschap De Vereniging betrekt partners bij het gebeuren om het pedagogische luik zo goed mogelijk uit te werken.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 34
De vzw “Festival de l’Enfance” geeft kinderen van 8 tot 12 jaar inzicht in burgerschap en democratie, via een jaarlijks gebeuren “Place aux Enfants” elke derde zaterdag van oktober. Deze activiteit wordt opgenomen in de Week. De algemene afgevaardigde van de Franse Gemeenschap voor de Kinderrechten biedt de “kinderrechtenbus” aan, om informatie te verspreiden over de internationale conventie van de kinderrechten. De Vereniging stelt deze ter beschikking van de gemeenten, zodat de bus bij hun lagere scholen kan langsrijden. Dit jaar draaide de samenwerking met Amnesty International rond een fototentoonstelling, die in verschillende Brusselse gemeenten bezocht kon worden in het najaar 2013. De Vereniging stelde voor deze expo op te nemen bij de acties in het kader van Week. Aan de hand van deze foto’s konden heel wat jongeren in secundaire scholen verschillende maatschappelijke thema’s bespreken. Voor de eerste maal sloot de Raad van Europese Gemeenten en Regio’s (REGR) zich bij de Vereniging aan, om twee collectieve acties te organiseren rond goed bestuur. Het doel was zowel de lokale gemeenteraadsleden als jonge Europese verkozenen te sensibiliseren voor participatie. Een indrukwekkend palmares met acties Dankzij deze samenwerking bij de voorbereiding kwamen heel wat acties tot stand in de loop van de Week. Wij telden een zeventigtal individuele acties en twee collectieve acties, bovenop de traditionele openingsceremonie waarop alle deelnemende partijen vertegenwoordigd waren. Opmerkelijk bij deze editie was: de betrokkenheid van Anderlecht, twee maal als gastgemeente; op 14 oktober vond daar de openingsceremonie van de Week plaats, gekoppeld aan de collectieve actie ‘rondetafel van het lokaal burgerschap”, ontmoeting met jonge verkozenen en jonge burgers. Het doel was jongeren te sensibiliseren voor burgerparticipatie en principes van goed bestuur voor onze verkozenen in de praktijk om te zetten. Vijf gemeenten namen aan dit initiatief deel: Anderlecht, Etterbeek/Elsene, Vorst, Sint-Joost-ten-Node en Sint-Lambrechts-Woluwe. Om ervoor te zorgen dat het niet blijft bij woorden en er effectief ingegaan wordt op vragen en innoverende ideeën, werd er een nieuwe afspraak gemaakt in oktober 2014.
De eigenlijke openingsceremonie maakte een synthese van deze besprekingen en presenteerde de acties van gemeenten en OCMW’s, naast toespraken van politici. de organisatie in Etterbeek, op 8 oktober en met de medewerking van de REGR, van de “rondetafel van de lokale democratie”, de collectieve actie met Europese dimensie 12*. Het was een uitwisseling van goede praktijkvoorbeelden onder jonge, Brusselse en Europese verkozenen, rond participatie van jongeren. De Brusselse jonge verkozenen verschenen talrijk op het appèl en naast de aanwezigheid van de REGR zagen we ook het netwerk van jonge Europese verkozenen en de vertegenwoordiging van de Europese Unie in België. Uit deze ontmoeting kwamen twee voorstellen naar voren: de jonge Brusselse verkozenen uitnodigen om in netwerk te functioneren met de Europese verkozenen en een overleg-
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 35
structuur creëren tussen lokale verkozen jongeren om de uitdagingen van de samenleving te bespreken. Er wordt aan de Vereniging gedacht om deze instantie, de “Conferentie van jonge verkozenen” te beheren. Er werd alvast afgesproken elkaar terug te zien in de loop van de editie 2014. De Vereniging volgde verschillende individuele acties in de loop van de Week van 14 tot 21 oktober en zag dat de organisatoren tevreden waren. Een greep uit de acties. “Dag van de burgerparticipatie” in Sint-Gillis, samen georganiseerd door de gemeente en het OCMW, met de bijstand van de vzw CFS. Doel: het concept participatie kritisch benaderen, met Mathieu Berger, hoogleraar aan de UCL. Kennismaking met initiatieven van inwoners van Sint-Gillis, gevolgd door een “World Café van het burgerschap”, waarin de spots gericht werden op de participatie van jongeren, kansarmen en migranten. Video-conferentie “Democratie door de jongeren” in de stad Brussel. Zes verenigingen voor jongeren schetsen hoe zij de principes van democratie bijbrengen aan de jongeren. Deze actieve participatie wordt op het terrein aangeleerd, waar jongeren de resultaten van hun investering kunnen beoordelen. Burgerschap is niet meer abstract, maar wordt vertaald in concrete daden. “Alzheimer café” in Oudergem: een café-souvenir opent zijn deuren om interactie mogelijk te maken tussen personen die aan de ziekte lijden, hun omgeving en medisch personeel. In samenwerking met de vereniging Alzheimer België worden er ateliers georganiseerd gewijd aan de stimulering van de zintuigen. Atelier respect “fototaal” in Jette of “hoe kunnen we de houding van zelfrespect en respect voor anderen illustreren? Een groep vrijwilligers, gemobiliseerd door verenigingen, nam deel aan de 10 foto-ateliers, georganiseerd door Emilie Danchin, op initiatief van het platform “Beter samen leven”. “Apero solidariteit” in Etterbeek: contact tussen burgerinitiatieven, zoals huiswerkschool, netwerk voor de uitwisseling van kennis, volkstuintjes, wijken in transitie, internationale solidariteit, … Uitdaging duurzame voeding, waarbij 12 gezinnen 6 maanden lang gecoacht werden om duurzaam te kopen, te koken en te eten in het dagelijks elven en ambassadeur van degelijke voeding te worden.
“Elsene in actie, op verkenning” en “Elsene in actie, Europa”: gezamenlijke organisaties van gemeente en OCMW: voorstelling van burgerprojecten in samenwerking met het verenigingsleven, animatie over de werking van België en de rol van de gemeente in het dagelijks leven van de burger, en creatie van een fresco rond participatie.
De operatie in Brussel kent een groot succes, dankzij de unieke synergie tussen het Gewest, de gemeenten en de Vereniging. Het Gewest maakt een budget vrij voor de ondersteuning van de communicatie en de coördinatie door de Vereniging, en om gemeenten en OCMW’s aan te moedigen om bij het initiatief aan te sluiten en acties tot stand te brengen met een participatieve dimensie. Het aantal, de variatie en de creativiteit van de acties en ook de deelname van het publiek verzwakken niet, maar toch moet de campagne nog in het dagelijks werk van de Brusselse lokale besturen verlengd worden, met name op het vlak van goed bestuur, waarvan participatie slechts één aspect is en uiteindelijk veeleer een resultaat. Met de steun van de Vereniging moet de campagne haar politieke verankering in de gemeenten en de OCMW’s nog ontwikkelen.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 36
De documentatiedienst Deze dienst beheert ongeveer 8.000 documenten, waarvan de meeste weerkerend zijn: het gaat om bijwerkingen van losbladige werken, abonnementen op tijdschriften en abonnementen op externe elektronische gegevensbanken. Voor de rest gaat het om eenmalige aankopen, voornamelijk monografieën. Bijhouden van nieuwe wetgeving Week na week volgt de dienst de evolutie van ontwerpen en voorstellen op van wetten, ordonnanties of decreten die ingediend worden in de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat, het Brussels Parlement en de Verenigde Vergadering van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en het Franstalig Brussels Parlement. De studiedienst volgt heel wat voorstellen en ontwerpen op de voet. De documentatiedienst bundelt alle nuttige documenten terzake en verspreidt ze per mail. De nauwgezette opvolging van debatten, interpellaties en parlementaire vragen in de verschillende vergaderingen wordt intern maar ook naar buiten toe verspreid door middel van de Newsletter. In samenspraak met het team en in het kader van ons algemeen milieubeleid worden alle parlementaire stukken in elektronische versie verspreid en bewaard. Doorlopend opzoekingswerk Qua opzoekingswerk registreerden we een vijftigtal opzoekingen in 2013. Dit werk helpt de adviseurs van de Vereniging bij het opstellen van artikels of uiteenzettingen voor opleidingen, maar vooral bij het antwoorden op vragen van onze leden, met name de gemeenten en OCMW's die rechtstreeks contact opnemen met de dienst. Bovendien zijn er ook nog de vele vragen naar wetsteksten, artikels, arresten en vonnissen of nuttige contactgegevens die aan onze leden doorgegeven worden. Actieve bijdrage aan de publicaties De documentatiedienst staat de informatiedienst bij voor de publicatie van de Newsletter en het tijdschrift "Nieuwsbrief Brussel". Hij draagt hiertoe bij door het nalezen van de artikels, maar verricht ook het uitpluiswerk van het Belgisch Staatsblad voor de rubriek "wetgeving" in samenwerking met de adviseurs. De dienst staat ook in voor de coördinatie van de “Nieuwe Gemeentewet”: wetswijzigingen worden onmiddellijk verwerkt in de elektronische versie van deze publicatie en vervolgens ook in de papieren versie telkens als die opnieuw uitgegeven wordt. Meer details over deze publicaties zijn te vinden in de volgende rubriek. Basistaak: het documentatiemateriaal De dienst beheert een hele reeks werken over de verschillende materies waarop de Vereniging zich toelegt. De dienst neemt de klassieke taken waar van gegevensinvoer, abonnementenbeheer, in circulatie brengen en klassering van alle documenten. In 2013 behelst het geheel 5.087 monografieën en brochures, 496 tijdschriften en newsletters en 1.881 parlementaire stukken (waarvan 893 elektronisch bewaard). In de loop van 2013 werden er 142 nieuwe monografieën of brochures ingeschreven en behandeld, naast het beheer van de 180 lopende abonnementen op tijdschriften, waarvan 29
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 37
betalende en 83 elektronische (newsletters), de follow-up van 125 parlementaire dossiers (wetsvoorstellen en –ontwerpen, ordonnanties, decreten en resoluties) en de analyse van 314 bulletins van vragen en antwoorden, verslagen van plenaire zittingen en commissieverslagen, op gewest- en gemeenschapsniveau en op federaal niveau. Ten slotte werkt de documentatiedienst ook mee aan de juridische en administratieve gegevensbank inforum, door de terbeschikkingstelling van eigen documenten. Nieuw project: geïntegreerd documentenbeheer Dit project kadert in de hervorming van de documentatiemiddelen van de Vereniging, die de ontwikkeling van de activiteiten niet meer afdoende kunnen bijhouden. De huidige werkwijzen hangen samen met de beschikbare instrumenten en hebben enkele neveneffecten: overlappingen, moeilijk overzicht over verschillende versies, overdreven gebruik van mailbox voor archivering en uitwisselingen, problemen om documenten terug te vinden. Het moment voor rationalisering is dus aangebroken. In 2012 werd een informatie-audit uitgevoerd. Daaruit kwamen de volgende behoeften naar voren:
centraliseren en ter beschikking stellen van documentatie, die momenteel verspreid is over gegevensbanken in Access en Outlook, een gedeeld repertorium en eigen documenten delen van de informatie betreffende de contactpersonen van de Vereniging (een troef!) en er optimaal gebruik van maken om de dienstverlening te verbeteren een beter overzicht krijgen van de levenscyclus van documenten, door een doeltreffend beheer van versies, klassering en archivering van documenten een betere opspoorbaarheid van brieven, e-mails en faxen in een aangepast instrument, om opzoekingen en follow-up te vergemakkelijken de verzameling en bewaring van de informatie van de Vereniging organiseren en optimaliseren, met het oog op het toekomstig gebruik ervan samenwerken tussen diensten voor de verbetering van de doorstroming van informatie over lopende activiteiten op afstand toegang verschaffen tot gegevens en documenten van de Vereniging
De doelstellingen van het project zijn:
definitie van een beleid voor het beheer van de documenten en de contacten, die de productie, ontvangst, interne uitwisseling, identificatie en bewaring van deze gegevens in goede banen zal leiden
ingebruikname van een tool voor het beheer van de contactgegevens, de briefwisseling en de aanmaak van documenten voor het personeel van de Vereniging
Nadat in 2012 een informatie-audit uitgevoerd werd, werd in 2013 het lastenboek afgewerkt voor de aankoop en werd de opdracht toegekend. De bijwerking van de gegevensbank contacten is nog aan de gang en er worden procedures opgesteld die de werkwijzen in beeld brengen: dat werk zal in 2014 nog voortgezet worden. De opstelling van een plan voor klassement en archivering en de uitvoering van een test zijn ook gepland in 2014. De definitieve ingebruikname zou begin 2015 mogelijk moeten zijn. Een stuurgroep waakt erover dat de veranderingen die dit project teweegbrengt in de werkgewoontes van het personeel, zo goed mogelijk verlopen. Door te automatiseren raakt zo’n project immers de werkingsprocedures van een organisatie. In vergelijking met papieren documenten moet de gebruiker bij digitaal documentenbeheer nog meer strikte procedures naleven. Het product zal aangepast worden aan de eigen behoeften van de Vereniging, maar de werkprocedures en gewoontes moeten ook aangepast worden aan de nieuwe tool.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 38
Informatie en publicaties Nieuwe Gemeentewet Onze Brusselse gecoördineerde versie van de Nieuwe Gemeentewet bevat de teksten die van toepassing zijn op de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waarin alle wijzigingen die op federaal en gewestelijk niveau doorgevoerd werden, opgenomen zijn. Zo vindt men snel de artikelen die van toepassing zijn in Brussel, terwijl de niet-opgeheven artikelen van de Gemeentewet die niet van toepassing zijn op de Brusselse gemeenten, in grijstint afgedrukt zijn. De Nieuwe Gemeentewet en de bijlagen – administratief toezicht, openbaarheid van bestuur en taalgebruik in bestuurszaken – werden ook aangevuld met relevante referenties om hun toepassingsgebied te preciseren. Voor de papieren uitgave van 2011 werden de verwijzingen naar wetten, decreten, ordonnanties, toepassingsbesluiten en omzendbrieven herzien. Die betreffende arresten van het Grondwettelijk Hof, het Hof van Cassatie en de Raad van State en naar de fiches van het “Praktische handboek voor gemeentemandatarissen” werden toegevoegd. Al deze verwijzingen zijn ook gekoppeld aan het overeenkomstige nummer in de gegevensbank inforum. De Nieuwe Gemeentewet wordt voortaan aangeboden in een pocket in A5-formaat, compacter en handiger om overal mee te nemen. De Nieuwe Gemeentewet blijft ook beschikbaar op de website van de Vereniging, in een versie zonder referenties. In deze elektronische versie kunnen sneller updates verwerkt worden. Praktisch handboek voor gemeentemandatarissen Op verzoek van de Conferentie van Burgemeesters hadden het Bureau en de Raad van Bestuur de Vereniging in 2010 gevraagd een praktisch handboek samen te stellen voor de Brusselse uitvoerende gemeentelijke mandataris. Het doel was praktische informatie aan te bieden, een domein waaraan uitgevers zich nauwelijks wagen omdat de markt voor Brusselse uitvoerende mandatarissen beperkt is. De gids bestaat uit praktische fiches. Telkens wordt een korte beschrijving gegeven van het onderwerp, de wettelijke basis waarop die berust, een toelichting bij de problematiek en eventueel aanvullende wettelijke referenties bij bepaalde punten en verwijzingen naar specifieke rechtspraak of rechtsleer. De fiches werden gebundeld in hoofdstukken die ingaan op algemene begrippen, het statuut, bevoegdheden van burgemeesters en schepenen zoals leefmilieu, huisvesting, economie en financiën, overheidsopdrachten, … Het "Praktisch handboek voor burgemeesters en schepenen" werd voor het eerst gepubliceerd in elektronische versie in december 2010 op de website www.vsgb.be: die versie is gratis raadpleegbaar, maar kan niet afgeprint worden. In 2011 volgde er een geprinte versie: een losbladige publicatie in een ringmap. Na een goed gevuld 2012 voor het Praktisch handboek werd in 2013 de pauzeknop ingedrukt om te trachten het product voor 2014 te verbeteren.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 39
Nieuwsbrief-Brussel Dankzij de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest konden er het voorbije jaar “5 nummers + 1” uitkomen. Het tijdschrift wordt verzonden naar 1.700 Franstalige abonnees en meer dan 500 Nederlandstalige, wat mooie cijfers zijn aangezien het doelpubliek zich voornamelijk binnen de 19 Brusselse gemeenten bevindt. Naast de verspreiding op papier bestaat er ook een elektronische versie: de voornaamste artikels worden gepubliceerd op de website www.vsgb.be (in html of pdf) en het tijdschrift kan ook in zijn geheel gedownload worden in pdf-formaat. Een greep uit de vele artikels die in 2013 verschenen:
Nieuwsbrief nr 1
De vrouw in de gemeentelijke sfeer; Gelijke kansen op gewestelijk niveau; Tools voor gelijkheid Biometrisch paspoort: interview met de FOD Buitenlandse en Binnenlandse Zaken; interview met pre-testgemeente Sint-Pieters-Woluwe Stedenbouwkundige vergunningen inzake wegen: beraadslaging van de gemeenteraad is altijd verplicht Gewestelijke bijstand voor begeleide voetgangersrijen in scholen Brussel opnieuw in de running voor de titel Europese Groene Hoofdstad Minder pesticiden: een goed plan
Nieuwsbrief nr 2
De gemeentelijke speelpleinwerking Buitenschoolse kinderopvang in Jette en Ganshoren Wetboek van de Belgische Nationaliteit: ingewikkelder en strikter Financiële uitdagingen voor de nieuwe bestuursperiode Special Olympics op zoek naar partnersteden
Nieuwsbrief nr 3
Algemene beleidsverklaring Wijziging van het aantal woningen in stedenbouwkundig recht Prijs “maîtrise de l’ouvrage publique” De beheerorganen van de Vereniging
Nieuwsbrief nr 4
Nieuwe Brusselse Huisvestingscode: van kelder tot zolder verbouwd Gemeentelijke administratieve sancties: wat is er veranderd? Mag de gemeenteraad audio- of video-opnamen van zittingen verbieden? Burgerlijke stand: regels aangepast aan de praktijk; de modernisering roept al vragen op
Nieuwsbrief nr 5
de Vervangen door brochure “100 jaar Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten – 20 jaar Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest”
Nieuwsbrief nr 6
Duurzaamheid sijpelt door in Anderlechtse overheidsopdrachten; Duurzame ontwikkeling in het OCMW van Sint-Lambrechts-Woluwe Gemeentelijke administratieve sancties: nieuwigheden De Belgische Vereniging bestaat 100 jaar, de Brusselse Vereniging is 20 jaar jong
Naast deze diepgaande artikels bevat het tijdschrift ook volgende regelmatige rubrieken: het editoriaal artikel de Vereniging in actie
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 40
de rubriek wetgeving nieuws van het Gewest in onze gemeenten actualiteit
100 jaar VBSG, 20 jaar VSGB: brochure In het stukje betreffende de Nieuwsbrief vermeldden we dat er “vijf nummers plus één” verschenen in 2013. Die vreemde formule houdt in dat er een nummer vervangen werd door de brochure ter gelegenheid van de 100e verjaardag van de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten (VBSG) en de 20 jaar Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Gewest (VSGB). Deze tweetalige brochure brengt een historisch overzicht met de markantste feiten en trends uit de eerste eeuw van de Belgische Vereniging en de eerste twee decennia van de Brusselse Vereniging. De brochure brengt verslag uit van de verwikkelingen, de successen maar ook de tegenslagen in dit grote avontuur. Het was een titanenwerk, waarbij de archieven uitgepluisd werden, op zoek naar teksten en foto’s, door de directie en de communicatie- en documentatiedienst van de Vereniging, in samenwerking met de Waalse Vereniging en inforum. De brochure werd aan het publiek voorgesteld in december 2013 op het feestelijke evenement naar aanleiding van deze dubbele verjaardag. Newsletter Tussen januari en december 2013 werden de Newsletters nr. 164 tot 182 gemaakt, zijnde 19 edities (kunnen gedownload worden op www.vsgb.be > Publicaties > Newsletter). Het was de 9e volledige jaargang. Door middel van hyperlinks verwijst de Newsletter naar informatie op de website van de Vereniging. De Newsletter omvat de volgende rubrieken: Actualiteit van de Vereniging, maar ook nieuwtjes die niet specifiek verband houden met de werkzaamheden van de Vereniging Documenten: inhoud met hoge toegevoegde waarde. Terwijl de voorvermelde rubriek ‘actua’ veeleer betrekking heeft op acties die aan de gang zijn of pas afgelopen zijn, biedt de rubriek "documenten" werkinstrumenten in de vorm van diepgaande artikels, modelreglementen, … "In het kort": zeer bondige berichtjes waarbij telkens als dat mogelijk is naar externe websites verwezen wordt Nieuws van de gewestelijke, communautaire en federale parlementen Agenda: geplande evenementen Wetgeving: interessante nieuwigheden Subsidies die recent aan de gegevensbank toegevoegd werden Tussen januari en december is het aantal abonnees van de Newsletter stabiel gebleven op 5.000 lezers. Doorheen het jaar 2013 werd verder gewerkt aan de actualisering van de mailinglijst.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 41
De websites van de Vereniging www.vsgb.be In 2013 bezochten 159.377 personen de website van de VSGB, zijnde gemiddeld 13.281 bezoekers per maand. 596.212 pagina’s werden bekeken, dus ongeveer 1.660 per dag. De voornaamste documenten op de website die het afgelopen jaar bijgewerkt werden: de OCMW-gids het Verkeersreglement Het volledige programma van de acties van de Europese Week van de Lokale Democratie stond op onze website, samen met enkele nuttige tools (logo's, affiches, thematische documenten, pedagogische informatie). De pagina's met beperkte toegang (Log-in) van onze website zijn voorbehouden voor de leden van onze beheerorganen en werkgroepen, en dienen als platform voor de uitwisseling van documenten (agenda's en verslagen van vergaderingen, maar ook andere documenten). Nieuw daarbij is de intergemeentelijke juridische werk- en informatiegroep “WIG Lex”. Naast de eigenlijke informatie voor de vergaderingen is onze website immers steeds vaker de plaats waar goede praktijkvoorbeelden uitgewisseld worden (modellen van brieven, lastenboeken, overeenkomsten, …). Dat geldt in het bijzonder voor de webpagina's van de intergemeentelijke werkgroep Overheidsopdrachten "WIG OO BSL", die de Vereniging ontwikkeld heeft en blijft uitbouwen. Gegevensbank subsidies De gegevensbank “Subsidies” ging online op 1 december 2006, dankzij de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en inventariseert de subsidies waarop gemeenten, OCMW’s en nog andere instanties op lokaal niveau aanspraak kunnen maken. Inmiddels staan de volgende subsidies online:
Brussels Hoofdstedelijk Gewest Vlaamse Gemeenschapscommissie Franse Gemeenschapscommissie Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie Vlaamse Gemeenschap Franse Gemeenschap federale overheid
De gegevensbank biedt heel wat mogelijkheden:
dankzij de zoekfunctie kan men er een subsidie vinden nadat men het type begunstigde en eventueel de gewenste materie gekozen heeft, ledere subsidie wordt globaal opgenomen, maar samengevat in een fiche die telkens dezelfde structuur volgt: voorwerp, toekenningsvoorwaarden, bedrag, procedure, contactgegevens, wettelijke bronnen, … er worden overzichtstabellen opgemaakt als er aanvullende subsidies toegekend worden door andere overheden voor eenzelfde voorwerp of als verschillende subsidies (investering, werking, initiatieven, …) eenzelfde domein behelzen: jonge kinderen, derde leeftijd, …
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 42
de contactpersoon die verantwoordelijk is voor het beheer van de dossiers voor de aanvraag van subsidies, heeft de fiche persoonlijk nagelezen voordat ze online ging.
Naast dit grootschalige werk van onderhoud en aanvulling van de gegevensbank antwoordt de dienst ook op heel wat vragen om inlichtingen omtrent specifieke subsidies of toelagen die nog niet online staan.
Belangrijke ontwikkelingen In 2013 werd het nut en de aantrekkingskracht van de gegevensbank bekrachtigd: Wetende dat een fiche verschillende subsidies kan vermelden, staan er momenteel 432 fiches in de database, zijnde een nettostijging met 68 eenheden, door de toevoeging van 84 nieuwe fiches en de schrapping van 16 fiches. Daarnaast is er ook een constante update van de bestaande fiches, omdat bepaalde elementen wijzigen: de wetgeving, het subsidiebedrag, de contactpersoon, … De raadplegingscijfers van de gegevensbank blijven gestaag de hoogte ingaan. Zo werden er 73.111 fiches geraadpleegd in 2013, tegenover 44.914 in 2012, een stijging dus met 62,8 %, terwijl het raadplegingspercentage van de pagina met de presentatie en toelichting bij de gegevensbank met (slechts) 49,1 % toeneemt. Dat betekent dat de raadpleging van de database subsidies inmiddels deel uitmaakt van het dagelijks werk van een groot aantal gemeentelijke ambtenaren en beleidsvoerders die met subsidieerbare materies bezig zijn. Op technisch niveau werd het jaar 2013 gekenmerkt door de herstructurering van de webpagina gewijd aan de subsidies: voortaan is die in rubrieken opgedeeld. Naast de reeds bestaande synoptische tabellen werden er 2 nieuwe rubrieken toegevoegd: - een kalender met projectoproepen vanwege de verschillende subsidiërende overheden - een kalender met informatievergaderingen omtrent subsidies die diverse instanties organiseren De gegevensbank subsidies wordt steeds vaker als referentie genoemd in externe media of door gewestelijke organismen. Ze werd ook opgenomen in het programma van de vorming ‘subsidioloog’ die de GSOB organiseert, op initiatief van de intergemeentelijke groep waarover hierna sprake is.
Medewerking aan de werkgroep Subsidies Het voorbije jaar is de dienst ook blijven meewerken aan het project rond intergemeentelijke samenwerking met het oog op de oprichting van een platform Subsidies. Dit intergemeentelijke platform bestaat naast de gemeenten Schaarbeek en Sint-Jans-Molenbeek, die het platform beheren, ook uit andere gemeentelijke partners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, o.m. Brussel Plaatselijke Besturen, de cel coördinatie en beheer van Feder en de directie externe betrekkingen, alsook de Vereniging, die actief is in het stuurcomité. In het kader van de werkgroep “Definitie en terbeschikkingstelling van hulpmiddelen” werkte de dienst mee aan de ontwikkeling van de Toolbox, een reeks hulpmiddelen voor het beheer van subsidies, op basis van de tools die in 2012 geïnventariseerd werden door de gemeenten die lid zijn van de groep:
tools ontwikkeld en gebruikt in de gemeenten en de OCMW’s, geklasseerd per type: informatie-, beheer- en evaluatietools
een toelichtingsfiche voor elke tool, waarin de werking, het belang en de toepassing ervan beschreven worden
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 43
De werkgroep “Subsidies” heeft de gegevensbank Subsidies doen opnemen in de vorming “subsidioloog” die de GSOB in september organiseert, waardoor het de meerwaarde en de bestaansreden bevestigt van de gegevensbank als informatiemiddel bij uitstek voor de beheerders van subsidies in de gemeenten. www.ocmw-info-cpas.be Wij stippen ook aan dat de Afdeling OCMW dankzij de steun van minister Evelyne Huytebroeck en Brigitte Grouwels haar opdracht van informatieverspreiding over de steun en diensten van de Brusselse OCMW’s heeft kunnen voortzetten, in het kader van de website www.ocmw-infocpas.be, die ook te vinden is via de homepage van de site van de Vereniging. Meer hierover in het activiteitenverslag van de Afdeling OCMW hierna.
De Afdeling OCMW Het activiteitenverslag van de Afdeling OCMW richt de schijnwerpers op de verwezenlijkingen van de medewerkers van deze dienst, maar brengt ook verslag uit van dossiers die ten behoeve van de Brusselse OCMW's behandeld worden. De Afdeling OCMW brengt verslag over haar activiteiten uit aan een eigen assemblee. Toch vatten wij ze hier kort samen voor wie er geen deel van uitmaakt. Geïnteresseerden kunnen het volledige jaarverslag van de Afdeling OCMW raadplegen op de website van de VSGB (www.vsgb.be > Afdeling OCMW > Documenten > Jaarverslag 2013). Het is geen nieuws meer: sinds enkele jaren zien we de gevolgen van de socio-economische crisis voor de bevolking op het werk van de OCMW’s. Nieuwe groepen komen bij hen aankloppen, zonder dat deze instellingen daarom meer financiering krijgen. Het vooruitzicht op de uitvoering van de 6e staatshervorming, met de overdracht van een hele reeks bevoegdheden, stelt de OCMW’s niet gerust: zij vrezen bepaalde middelen te verliezen (met name op het vlak van socio-professionele inschakeling) en ook de inkrimping van bepaalde enveloppen, zodat ze bepaalde groepen niet meer zullen kunnen helpen. De staatshervorming, die de volledige bevoegdheid inzake rusthuizen defederalisert, trok in het bijzonder onze aandacht. De overdracht van bevoegdheden is gepland voor juli 2014, maar de nieuwe beheersoperator zal tegen die datum niet klaar zijn: bronnen spreken over een overgangsperiode van 2 tot 10 jaar. De complexiteit van de ingreep, de continuïteit van de diensten, de voortzetting van de logica van solidariteit en medebeheer, de waarborg van de middelen en hun groeimarges zijn allemaal vragen die onbeantwoord blijven. 2013 was nog een jaar van beproevingen voor het contingent in sociale economie voor de OCMW’s. Bepaalde wetswijzigingen brengen de OCMW’s in moeilijkheden ten opzichte van bepaalde groepen, in het bijzonder voor wat betreft de beperkingen en de uitsluitingen van het recht op maatschappelijke bijstand of de regorganisatie van het opvangnetwerk. De voortzetting van de hervorming van de medische hulp, die wel een belangrijke evolutie vormt voor het beheer van dergelijke hulp, tot slot heeft ook een grote impact op de OCMW’s en de openbare ziekenhuizen. In het kader van de strijd tegen diverse vormen van fraude, één van de prioriteiten van de regering, heeft de Afdeling OCMW meermaals de stem van de OCMW’s kracht bijgezet. Zij zijn niet gekant tegen fraudebestrijding, maar vragen vooral coherente maatregelen die veeleer gericht zijn op preventie dan op repressie. Daarom zijn zij zo gehecht aan de regels betreffende de naleving van het beroepsgeheim, waarop de aandacht van het College van procureurs-generaal gevestigd moest worden toen deze laatste een ontwerp van omzendbrief opstelde betreffende de strijd tegen fictieve woonplaatsen.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 44
Eind 2012 werd een gemeentelijke bestuursperiode afgesloten en in maart 2013 werden de OCMW-raden vernieuwd. Vanaf dan organiseerde de Afdeling OCMW vormingen ter attentie van de nieuwe OCMW-raadsleden en midden 2013 werd uiteraard ook het Directiecomité opnieuw samengesteld. In 2013 werd de eerste fase afgesloten van het onderzoek-actie dat de Afdeling voerde in samenwerking met de universitaire faculteiten Saint-Louis. Een grootschalig onderzoek, met de steun van het Verenigd College, dat de OCMW’s deed nadenken over verschillende thema’s en analyses betreffende hun instellingen. Ter herinnering: het onderzoek-actie heeft betrekking op de begeleiding van personen die sociale bijstand genieten in de Brusselse OCMW's. Op termijn is het doel instrumenten te ontwikkelen om de actie van de OCMW's op het vlak van de begeleiding van de gebruikers te verbeteren. De werkzaamheden werden eind februari afgerond en voorgesteld op de Algemene Vergadering van de Afdeling op 28 maart. Inmiddels werd een tweede fase aangevat om de prioritaire werkassen vast te leggen. Wat de federale materies betreft, heeft de Afdeling OCMW zich toegelegd op de volgende dossiers:
subsidies voor projecten rond socio-culturele participatie de strijd tegen sociale fraude en fictieve woonplaatsen sociaal onderzoek betreffende de RMI-wet en de wet van 2 april 1965 de inschakeling van gewezen gedetineerden het sociaal stookoliefonds kinderarmoede de opvang van asielzoekers beperkingen en uitsluitingen van het recht op maatschappelijke bijstand de aansluiting van de OCMW’s op het netwerk van de sociale zekerheid Mediprima, de elektronische medische kaart de werkloosheidswetgeving, de inschrijving als werkzoekende art. 60, waaronder het contingent sociale economie, en art. 61 de programmatie 2014-2020 van het ESF rusthuizen: defederalisering van de financiering, aankoop en tarifering van geneesmiddelen protocol 4 ivm opening van bedden de rol van de coördinerende geneesheer dementie: sociaal akkoord 2013 en referentiepersoon dienstencheques de blokkering van banktegoeden
Wat de gewest- en gemeenschapsmateries betreft, heeft de Afdeling OCMW bijdragen geleverd in de volgende dossiers:
jeugdbijstand: nieuwe architectuur en strategisch comité OCMW-SAJ steuntrekkers opnieuw naar school doen gaan omzetting van ROB-bedden naar RVT-bedden vademecum betreffende de sluiting van instellingen voor bejaardenopvang sociale economie: erkenning van inschakelingsbedrijven en lokale initiatieven
Ze nam ook actief deel aan de vergaderingen van de interkabinetten-werkgroep die de acties behandelt rond armoedebestrijding in het Gewest, en meer bepaald het ontwerp van samenwerkingsakkoord betreffende dakloosheid. De Afdeling OCMW verleent permanent advies, informatie en ondersteuning aan de Brusselse OCMW’s en streeft ernaar hun activiteiten meer bekendheid te geven door de schijnwerpers te richten op hun professionalisme en goede praktijkvoorbeelden, maar behartigt ook hun belangen. Zo belicht ze de verwezenlijkingen van onze OCMW’s op allerlei evenementen, zoals de Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 45
ontmoetingsdag met alle OCMW’s van het hele land of nog door mee te werken aan allerlei werkgroepen. Dat alles vraagt een permanente investering van het personeel. De adviseurs leveren informatie aan het Directiecomité, zodat die met kennis van zaken een standpunt kunnen innemen over belangrijke dossiers. Ze beantwoorden regelmatig vragen van OCMW’s over uiteenlopende situaties of dossiers, betreffende de opdrachten van onze OCMW’s. Ze coördineren verschillende commissies en werkgroepen binnen de Afdeling en organiseren informatievergaderingen of vormingen voor OCMW-personeel. De Afdeling stelt ook een adviesdienst ter beschikking van haar leden over alle aspecten van het werkterrein van de OCMW’s, terwijl de materies die zij delen met de gemeenten door de studiedienst van de Vereniging behandeld worden. Alle dossiers waarin de Afdeling een standpunt moet innemen of waarover precieze informatie geleverd moet worden, worden voorgelegd aan het Directiecomité van de Afdeling, dat bestaat uit vertegenwoordigers van alle Brusselse OCMW's. Dankzij de steun van de ministers Evelyne Huytebroeck en Brigitte Grouwels heeft de Afdeling OCMW haar opdracht van informatieverspreiding over de steun en diensten van de Brusselse OCMW’s kunnen voortzetten, in het kader van de website www.ocmw-info-cpas.be, die ook te vinden is via de homepage van de site van de Vereniging. De technische en vulgariserende fiches werden verder bijgewerkt. De statistieken van de raadpleging van de website blijven vooruitgaan en bewijzen de grote belangstelling voor de website, zowel vanwege professionals als het grote publiek. De OCMW-gids staat online sinds 2009 en kan gratis geraadpleegd worden op internet. Parallel met het technische werk van het online plaatsen werden de wetteksten en verwijzingen naar toepassingsbesluiten en ministeriële omzendbrieven geactualiseerd. De OCMW-gids bestaat ook nog steeds in een papieren versie: de actualisering daarvan begon midden 2012 en de herdruk rolde van de persen op 31 januari 2013. De Afdeling OCMW organiseert regelmatig vormings- en informatiesessies voor het personeel van de OCMW’s rond verschillende thema’s: 20 februari: “Nieuws van het netwerk van de sociale zekerheid voor de OCMW’s en oplossing van hun informaticaleverancier” 27 april: vormingsdag voor nieuwe mandatarissen, gevolgd door thematische avonden op 14 mei, 23 mei en 10 juni 18 september: “De hervorming van de medische hulp – Mediprima en oplossing van uw informaticaleverancier 10 oktober: “Een sociale kruidenier opstarten”, met overleg voedselhulp Op verzoek van de OCMW’s ging de Afdeling ook ter plaatse vorming geven over de wet van 2 april 1965. In 2013 werd er een dergelijke vorming georganiseerd over de territoriale bevoegdheidsregels.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 46
Op 19 november nam de Afdeling OCMW actief deel aan een interregionale bezoekendag met het oog op de uitwisseling van goede praktijkvoorbeelden onder Vlaamse, Brusselse en Waalse OCMW’s. Dit initiatief kreeg de steun van staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie Maggie De Block. Zo kon personeel en mandatarissen uit Brusselse OCMW’s een kijkje nemen in het OCMW van Gent of Luik, terwijl die van Sint-Gillis en Vorst hun deuren openden voor hun collega’s. Op het gebied van vertegenwoordiging is de Afdeling OCMW aanwezig in heel wat instanties, vooral op federaal niveau. Deze vertegenwoordigingen werden hoger weergegeven samen met die van de Vereniging. Daarbij moet nog de organisatie en begeleiding gevoegd worden van diverse commissies en werkgroepen en de deelname aan externe commissies waarin de Brusselse OCMW’s vertegenwoordigd zijn:
de de de de de de de de de de
commissie ‘derde leeftijd’ (intra- en extra-muros) commissie ‘socio-professionele inschakeling’ commissie ‘juridische vragen’ groep ‘hoofden van de sociale dienst’ groep 'gezondheidszorg' groep ‘aansluiting van de OCMW’s op de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid’ groep ‘informaticacoördinatie’ groep ’technisch-politieke kwesties’ groep ‘validering van competentie’ groep ‘handleiding voor studenten’
Wat de publicaties ten slotte betreft, levert de Afdeling OCMW ook bijdragen aan het tijdschrift 'Nieuwsbrief' en ‘CPAS+’ dat samen met de Federatie van OCMW’s van de UVCW uitgegeven wordt.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 47
III. De Vereniging en haar partners De Vereniging van Steden en Gemeenten zou alle diensten die zij aan de openbare besturen van het Gewest verleent, niet kunnen aanbieden als zij niet nauw zou samenwerken met diverse instellingen waardoor zij gewaardeerde synergie en steun kan genieten. In dit opzicht willen wij de volgende samenwerkingsverbanden vernoemen:
Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten (VBSG) Union des Villes et Communes de Wallonie (UVCW) Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG)
De Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten (VBSG) werd opgericht in 1913 om ten dienste te staan van de lokale besturen van het land. Door de institutionele evolutie van het land is de Vereniging geregionaliseerd op 29 oktober 1993, wat aanleiding gegeven heeft tot de creatie van drie vzw's om de lokale besturen van de drie gewesten te vertegenwoordigen. Sinds 29 oktober 2004 is er een bijkomende stap in die richting gezet en voortaan vormen de drie vzw's samen de VBSG. De Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten blijft echter de plaats waar de internationale vertegenwoordiging van de lokale besturen vorm krijgt en waar overleg over federale materies plaatsvindt. Midden 2013 gaf de Brusselse Vereniging het federale voorzitterschap en secretariaat. door aan haar Vlaamse collega, nadat ze dit zelf twee jaar lang volgens de beurtrol op zich genomen had. We stippen aan dat de gemeenschapsmateries in consensus behandeld worden, maar rechtstreeks met de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) enerzijds en tussen de Brusselse Vereniging en de Union des Villes et Communes de Wallonie (UVCW) anderzijds. Verschillende vormen van samenwerking met de zusterverenigingen blijven overigens behouden, in het bijzonder voor de materies sociale dienstverlening en internationale samenwerking. Op 5 december 2013 vierde de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten haar 100-jarig bestaan, met een evenement dat de steun genoot van Belfius en Ethias. De avond verliep in aanwezigheid van de ministers-presidenten van de drie Gewesten van het land, die debatteerden met de respectieve voorzitters van de verenigingen van gemeenten. De Brusselse Vereniging vierde op dat moment haar 20-jarig bestaan en publiceerde naar aanleiding daarvan een brochure gewijd aan dit grote avontuur.
Voor het onderwijs bestaan er op gemeenschapsniveau twee afzonderlijke structuren: het Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap en de Conseil de l'Enseignement des Communes et des Provinces, die verschillende banden met de Vereniging hebben.
De juridische en administratieve gegevensbank Inforum verzamelt niet alleen de vele vormen van wetgeving die van toepassing is op de lokale besturen, maar ook de interpretatie ervan, rechtspraak en modellen van reglementen, zowel op regionaal, communautair, federaal als
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 48
Europees vlak. Sinds 2000 is Inforum een economisch samenwerkingsverband tussen Belfius en de regionale verenigingen van gemeenten. De samenwerking met de Brusselse Vereniging bestaat in de uitwisseling van documenten (door de documentatiedienst) en de controle van notities (door de studiedienst). Deze activiteit is belangrijk omdat gemeenten, OCMW's en politiezones van Brussel deze databank veelvuldig gebruiken. De Conferentie van Burgemeesters is in feite één van de voornaamste gesprekspartners van het Gewest. Telkens als dat nodig is, onderneemt de Conferentie politieke stappen waarvoor ze het advies van de Vereniging vraagt. Soms schaart ze zich ook achter de politieke actie van de Vereniging, die dan op haar beurt de initiatieven van de Conferentie steunt. Het doel is bepaalde acties samen te ondernemen en daarbij gebruik te maken van ieders mogelijkheden, met oog voor de eigenheden van iedere instelling. Als voorbeelden nemen we voor 2013 de bijdrage van de Vereniging in de oplossing van de problemen rond rechtszekerheid die het Parket aankaartte met betrekking tot de politieverordeningen in het kader van de autoloze zondag en de voorbereiding van het colloquium “De gemeenten ten dienste van de burger” dat de Conferentie organiseerde in januari 2014.
Als vertegenwoordiger van de 19 Brusselse gemeenten ontvangt de Vereniging van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest financiële steun voor het tijdschrift, de Europese Week van de Lokale Democratie en de gegevensbank subsidies, en een kader gesubsidieerde contractuele medewerkers. Het Gewest vertrouwt de Vereniging tevens specifieke opdrachten toe, in het bijzonder inzake mobiliteit en duurzame ontwikkeling, alsook – via de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie - in het kader van de informatie over de bijstand en de steun van de OCMW's. Parallel levert de Vereniging ook haar bijdrage tot verschillende gewestelijke initiatieven en wisselt ze regelmatig informatie uit met de kabinetten en de administratie met het oog op een proactievere behandeling van de dossiers. Zo werden in 2013 de spots gericht op het grootstedenbeleid, de toepassing van de ESR95-normen, de pensioenhervorming, de financiering van de politie, de hervorming van het Sociaal Handvest en van de Nieuwe Gemeentewet, heffingen op gsm-antennes, de vestiging van retributies, stedenbouwkundige lasten, de compensatie van het verlies van de Gemeentelijke Holding, de vervolging van stedenbouwkundige overtredingen, de toekenning van gemeentelijke woningen, ...
De federale Regering steunt de Vereniging door haar verschillende opdrachten toe te vertrouwen die nuttig zijn voor de openbare besturen, maar ook door ruimte te creëren voor dialoog. Die steun bestaat in subsidies die gedeeld worden met de zusterverenigingen, voor opdrachten die in samenspraak uitgevoerd worden. Voor 2013 vermelden we de algemene opdracht op het vlak van maatschappelijke integratie, het programma voor gemeentelijke internationale samenwerking dat hierna ook nog vermeld wordt, en de follow-up van de toekomst van het grootstedenbeleid. We denken hier ook aan de herhaalde contacten met de federale ministerkabinetten, in 2013 in het bijzonder betreffende de organisatie van de politie, het stelsel van de administratieve sancties en de doorstorting van aanvullende belastingen.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 49
De Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking steunt de verenigingen van gemeenten, waaronder de onze, financieel bij de bevordering en het beheer van de rechtstreekse gedecentraliseerde samenwerking, ook wel gemeentelijke internationale samenwerking genoemd. In 2013 waren niet minder dan 15 Brusselse gemeenten actief in dit programma, wat het hoogste deelnemingspercentage van het land is.
De Raad van Europese Gemeenten en Regio's (REGR) en de koepel op wereldvlak, United Cities and Local Governments (UCLG), zijn twee niet-gouvernementele organisaties die op hun respectieve niveaus vergelijkbaar werk leveren met dat van de Vereniging, op het vlak van informatie en institutionele ontwikkeling van de lokale besturen. Naast informatie en lobbying met betrekking tot gevoelige dossiers op Europees niveau streven deze organisaties naar de uitwisseling van goede praktijkvoorbeelden die nuttig zijn voor onze leden, waarbij de Brusselse Vereniging zich toelegt op de optimalisering van de informatieverspreiding naar de Brusselse gemeenten toe. In 2013 heeft onze Vereniging zich in het bijzonder toegelegd op de afronding van de verhuizing van de REGR naar Brussel. Daarnaast bouwde ze samenwerkingsverbanden uit om hun aanwezigheid te concretiseren, zoals gemeenschappelijke acties gedurende de Europese Week van de Lokale Democratie.
Belfius steunt de Vereniging financieel, in een algemeen kader van gezamenlijk overleg en informatie, en ook samenwerking rond specifieke projecten. De gezamenlijke organisatie van het Forum van de gemeentelijke beleidsvoerders is het meest zichtbare deel van die samenwerking, maar er zijn nog andere vormen van synergie op het vlak van informatie en analyse, met name in het kader van studies die Belfius onderneemt of nog de opvolging van de wetgeving door onze Vereniging. In 2013 wijzen we op een forum dat samen georganiseerd werd, betreffende de gemeentelijke vzw’s. Daarnaast was er ook de ondersteuning van de 100e verjaardag van de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten en de 20e verjaardag van de VSGB.
Ethias steunt de Vereniging reeds jaren financieel, waardoor regelmatig overleg plaatsvindt over allerlei onderwerpen die beide partijen aanbelangen, ten behoeve van de lokale besturen. In 2013 wijzen we op nieuwe vooruitgang in de uitbouw van een gestructureerd samenwerkingsverband – infosessies, uitwisseling van rechtspraak, opvolging van de actualiteit, … initiatieven die in de loop der jaren verder uitgewerkt worden. Daarnaast was er ook de ondersteuning die verleend werd aan de 100e verjaardag van de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten en de 20e verjaardag van de VSGB.
Marc Thoulen – Activiteitenverslag 2013 - © AVCB-VSGB 50