ACTIVITEITENPLAN Cultuurplanperiode 2013-2016 LMBG FSTVL
© Echt: LMBG FSTV Januari 2012
INHOUDSOPGAVE: 2.1 Missie, visie en hoofddoelstelling van de instelling Missie Diepere verankering van de missie Visie Hoofddoelstelling Artistiek profiel
1 1 1 2 2
2.2 Waarom is het aanbod, de activiteit of de collectie van uw instelling van nationaal en/of internationaal belang? Platteland als partner Stad als partner Ontmoetingen met de theatermakers
3 3 3
2.3 Gedurende de periode 2013-2016 uit te voeren activiteiten Bronsgroene eik Festivalnetwerk Organisatienetwerk Productie- en platformfunctie Culturele Hoofdstad 2018
4 4 5 5 5
1.4 Visie van de instelling op (publieks)bereik en wat zijn de doelstellingen op dit gebied? Nieuw Publiek Ouderen Vrienden van het Festival
6 6 6
1.5 Wat is de visie van de instelling op educatieve activiteiten voor schoolgaande kinderen en wat zijn de doelstellingen op dit gebied? De jongste doelgroep
7
1.6 Ziet de instelling een specifieke taak op gebied van professionele talentontwikkeling? Zo ja, wat zijn de visie en de doelstellingen op dit gebied? Rode Draad Investeren
8 8
1.7 Welk verdienmodel wordt door de instelling gehanteerd en wat zijn de doelstellingen op het gebied van ondernemerschap? Ondernemersplan Bedrijvig Limburg Sponsorplan Arrangementen Zakenvrienden
9 9 10 10 10
1.8 Hoe brengt de instelling haar activiteiten onder de aandacht van het publiek? Met andere woorden, wat is de marketingmix van de instelling? Promotie Publiciteit
11 11
2
Middelen Mond-tot-mond Internet & kaartverkoop Nieuw publiek 2.9. Hoe zijn de kwaliteit en de beleidsdoelstellingen van de instelling geborgd in de organisatie? Vrijwilligers Professionalisering Kernteam Bestuur op afstand Comité van Aanbeveling
11 11 11 11
13 13 13 13 14
2.1 Missie, visie en hoofddoelstelling van de instelling
3
Missie Het LMBG FSTVL wil een 'verhalenvertellend' festival zijn, dat (relatief) onbekend kwaliteitstheater op bijzondere locaties dichtbij de mensen brengt. Een publiek aan wil spreken dat niet of nauwelijks naar de reguliere podia gaat en relatief onbekend is met het reguliere theatercircuit. Wij willen hen op ontdekkingstochten meenemen, verrassen en een ‘harts-tochtelijke’ belevenis aanbieden. Een zomerfestival ook dat verbinding wil leggen met het Limburgse cultuurlandschap en de monumentale historie, en dat een samenhangend cultureel en toeristisch-recreatief interessant pakket aanbiedt, aantrekkelijk voor jong en oud, met landelijke uitstraling. Diepere verankering van de missie Daartoe wil het LMBG FSTVL: • zich definitief geografisch focussen in het hart van de provincie (Maasgouw, Roermond en Leudal) en van daaruit haar positie verder versterken • mensen op een laagdrempelige manier in aanraking laten komen met allerlei vormen van theater • streven naar hartstochtelijke belevenissen • voor Limburg unieke (internationale) voorstellingen, op unieke locaties brengen • streven naar minimaal één Nederlandse en drie Limburgse premières in ons aanbod • met haar toekomstige festivalformule plekken ontsluiten waar kunst/cultuur, natuur en geschiedenis kunnen versmelten met het publiek. Deze locaties er door de voorstelling een dimensie bij laten krijgen. En visa versa • jong en oud aan ons te binden, als cultuurconsument, festivalvrijwilliger of als cultuurparticipant • verder inhoud en gestalte geven aan de ingezette professionalisering van de festivalorganisatie • nog meer samenwerken met andere festivals en culturele partners in Nederland en buitenland • de publieksservice in het algemeen verbeteren • de trouwe bezoekers verleiden om onze ambassadeurs te worden • alle creativiteit inzetten om steeds een nieuw publiek te blijven trekken • een breed publiek uitnodigen - jong en oud, recreant/passant, nieuwsgierige, leek of professional – om de voyeur uit te hangen. Visie Het LMBG FSTVL streeft naar hartstochtelijke belevenissen. We willen middels onze programmering het publiek in staat stellen ontdekkings-theatertochten samen te stellen langs bijzondere voorstellingen/concepten op bijzondere plekken. Wij omarmen de diversiteit van het theater en de magie van de verbeelding. Uitgangspunt is het brengen van een bijzondere, artistiek interessante theaterervaring voor een zo breed mogelijk publiek. Tussen 2013 en 2016 zoeken wij telkens deze uitdaging met verschillende partners, maatschappelijke organisaties, cultuurinstellingen en bedrijvig Limburg. Het Maasplassengebied met het groene achterland biedt een onuitputtelijke bron van speellocaties waar verhaal na verhaal boven komt drijven. De toekomstige speellocaties dienen een meerwaarde voor de voorstellingen te hebben en omgekeerd, plek en voorstelling tillen elkaar op naar een nieuw belevingsniveau. Daar lopen wij warm voor en die vonk willen we laten overslaan. Bij het zoeken naar geschikte speellocaties zoeken wij steevast de samenwerking op met de gebruikers, de omwonenden en het bedrijfsleven nabij of op speellocaties. Monumentale,
4
cultuurhistorische waarden, maar ook de actuele gebruikswaarden van een plek zijn van belang bij de keuze van de voorstelling. Doordat wij een voorstelling plaatsen in bijvoorbeeld een (voormalige) kerk, klooster, bos, een molen, een schuur, een kantoor, een winkel of een industriële hal, krijgt de plek of een gebouw (even) nieuwe betekenis. Voorbeelden uit 2011: hijskraanballet aan de Maas in de Lus van Linne & toneeldrama in een verlaten boerderij aan de Maas in Neer. Deze plek heeft voor iedereen die erbij was voor altijd een nieuwe betekenis erbij gekregen, niks afstandelijke elitaire kunst, hier regeert het verhaal, de fantasie, de menselijke maat en de eigen historie. Voorbeeld 2012: project krachtcentrale Essent Maasbracht. Hoofddoelstelling Cultuur brengen die iedereen ogen op steeltjes geeft. Wij willen met onze programmering, op locaties in en rond het Maasplassengebied, interesse en enthousiasme aanwakkeren voor (multidisciplinaire) theaterkunst. We willen een divers (deels internationaal) cultureel kwaliteitsaanbod laagdrempelig laten landen in onze directe woon- en leefomgeving, in het landschap, op monumentale en bijzondere plekken. Artistiek profiel De festivalorganisatie ziet een vijf dagen durend oorspronkelijk zomers locatiefestival voor zich, waarbij de communicatieve kracht zit in de voor het publiek aansprekende theatrale tochten, waar een mix van jong sprankelend (Limburgs) talent en onbekende (internationale) namen voor gedegen vakmanschap zorgen. 2.2 Waarom is het aanbod, de activiteit of de collectie van uw instelling van nationaal en/of internationaal belang? Het festival draagt met zijn uitstraling en entourage bij aan een leefbaar en aantrekkelijk Limburg en heeft een positief effect op de economische (innovatieve) bedrijvigheid. Het LMBG FSTVL zoekt met zijn toegankelijke, uitnodigende en verrassende initiatieven en projecten de verbinding met de samenleving en zijn inwoners, met organisaties in toerisme en leisure, met maatschappelijke organisaties (onderwijs, zorg en welzijn), met natuurorganisaties, met lokale, provinciale, landelijke en internationale cultuurinstellingen en – last but not least – met het lokale en regionale bedrijfsleven. Het LMG FSTVL zet Limburg – en het Maasplassengebied – mede op de kaart in Nederland, Duitsland en België. Zelfs eigen inwoners leren dankzij het festival hun eigen regio (opnieuw en van een andere kant) kennen. Voor toeristen is het festival een reden tot een meerdaags bezoek. Er zijn ook aantoonbaar extra overnachtingen bij te schrijven dankzij het festival. Volgens recente schattingen van VVV Midden-Limburg en toeristische platforms in de regio gaat het om zo’n 500 tot 1000 extra overnachtingen. Ook vanuit de provinciale en landelijke kunstsector is de waardering en respons gegroeid de afgelopen jaren. Cultuurhuizen en individuele makers in de provincie en in den lande weten ons feilloos te vinden. Wij hopen die contacten te kunnen uitbouwen in 2013-2016. Verder krijgt de organisatie het hele jaar door ook aanvragen van internationale artiesten om te mogen spelen op het LMBG FSTVL. Voorts kent ons festival qua profiel geen gelijke in Limburg en zeker niet in Midden-Limburg. Cultura Nova is op gebied van de locatietheater enigszins vergelijkbaar, maar geenszins concurrerend. Cultura Nova is meer stedelijk geworteld en ingebed in het reguliere podium-circuit, en richt zich meer op de doorgewinterde theaterbezoeker.
5
Platteland als partner Het LMBG FSTVL ziet kansen in de toekomst vanuit het Maasplassengebied, dat van oudsher gekenmerkt wordt door een zwakke culturele infrastructuur. Wij zien onze eigen kansen ook als kansen voor de provincie om te getuigen van het belang van cultuur voor de samenleving. De heringedeelde grote plattelandsgemeenten (zoals Leudal en Maasgouw) zoeken naar onderscheidende evenementen, niet alleen om hun eigen inwoners mee te verwennen, maar ook om naar buiten toe een vitaliteit en culturele dynamiek uit te stralen richting recreanten uit regio, provincie en ommelanden. Van een drempel om dit kwaliteitstheater te bezoeken is geen sprake, het is in de schuur van oma Mien en opa Sjeng om de hoek. Stad als partner Met de komst van de ECI Cultuurfabriek komt er in partnerstad Roermond natuurlijk een prachtige cultuurvoorziening bij. Ook aan die ontwikkeling willen wij als LMBG FSTVL ons steentje bijdragen. En ook daar geldt dat wij kiezen voor het presenteren van bijzondere voorstellingen die zelden of nooit in Limburg te zien zijn. Ook in Roermond komen de theatrale strooptochten goed tot hun recht. Bij voorkeur zoeken we vanaf 2013 de stadswijken op, met een ingepast theater-op-locatieconcept (met social circus en community art-achtige elementen), artistiek maatwerk, onderscheidend voor de stad, in samenwerking ook met de (amateur)kunstinstellingen en jong talent in de stad (Huis voor de Kunsten, Crosstown Limburg, Circo Circolo).
Ontmoetingen met de theatermakers Het publiek is erg gecharmeerd van ontmoetingen met makers na afloop van voorstellingen. Wij zullen er ook in 2013-2016 alles aan doen om deze informele contacten te entameren. 2.3 Gedurende de periode 2013-2016 uit te voeren activiteiten Bronsgroene eik Het LMBG FSTVL biedt een kwaliteitsprogramma aan in de vorm van diverse theatrale strooptochten die samen een coherent geheel vormen. Het festival ontpopt zich als een bronsgroene eik met een stevige body en enkele gezonde dynamische zijtakken: Binnen de programmering ziet dat er grofweg als volgt uit: *Bijzonder theater op bijzondere locaties in het hart van Limburg. Via een zorgvuldig geplande route kan het publiek van pareltje naar pareltje trekken. Ambities 2013-2016: onbekend theater laagdrempelig om de hoek, nieuw publiek voor kwaliteitstheater winnen en een theaterbeleving aanbieden Speerpunt: multidisciplinair theater, jong (Limburgs) talent *Natuurlijk…Theater. Gezinsvriendelijke theaterwandel- en fietstochten in de natuur die bezoekers op milieuvriendelijke wijze kennis laten maken met de natuur en laten genieten van laagdrempelig theater op onverwachte locaties zoals boerderijen, waterbekkens, kastelen, natuurgebieden en ruïnes. Ambities 2013-2016: een totaal van vijf theaterfiets/wandeltochten, zodat het publiek elke festivaldag één tocht kan uitkiezen Speerpunt: internationale artiesten uit circus/straattheatercircuit *Ommetje Opera. Deze operawandeling voert langs een aantal bijzondere plekjes waarbij de bezoekers een intense en verrijkende belevenis - die de volkse (opera)zang en het leven zijn – aan den lijve ervaren. Jaarlijks in een ander dorp van de gemeente Leudal en in Roermond.
6
Ambities 2013-2016: doorontwikkelen van dit Ommetje en kwalitatief borgen door samenwerking met diverse partners (Conservatorium Maastricht, Opera Zuid, muziektheateropleiding Tilburg etc.) Speerpunt: jong talent (studenten), verbinding amateurs, jongeren en professionals *De Theatrale Ontdekkingsreis Maasgouw (TOM Cruise) is een verrassingstocht op en rond de Midden-Limburgse wateren: de Maas voert de boventoon. De tocht voert door prachtig natuurschoon terwijl zowel aan wal als aan boord theatraal-muzikale verwennerij plaatsvindt. Een populair dagje uit. Ambities 2013-2016: verder schaven aan de succesvolle formuler en mogelijkheden tot uitbreiding onderzoeken (extra theaterboottocht en/of theater op/aan de Maas). Speerpunt: jong talent, multidisciplinair theater Festivalnetwerk Het festival is het hele jaar door op pad om te zorgen dat veelal jonge ontdekkingen het affiche sieren. Om jaarlijks een onderscheidende programmering naar Limburg te halen, graast de organisatie heel wat (internationale) festivals af. Zo zijn er intensieve contacten met het Internationaal ILF in Houthalen (België), ZART Festival in Mol (België) en het Shrewsbury International StreetFestival (Engeland). Sinds het LMBG FSTVL meer kwetsbare, kleinschalige voorstellingen programmeert, is er ook contact met onder meer Festival CEMENT (Den Bosch en Maastricht), Zomerzondagen in Rotterdam, Tuin der Lusten in Vilsteren, De Gevleugelde Stad in Ieper (België) en Buitenkans in Enschede. Dit resulteert bijvoorbeeld in uitwisseling en afstemming van bepaalde programmaonderdelen, op gebied van (multidisciplinair) theater, crossovers en jonge makers. Deze gedeelde interesse werkt versterkend en is goed voor de gespreide afzet van de podiumkunsten. Het festival is lid van het Limburgs FestivalPlatform en houdt mede op deze manier voeling met het Limburgse festivalnetwerk (o.a Zomerparkfeesten, Cultura Nova, Toneelfestival Maastricht). De programmeurs bezoeken uiteraard daarnaast vele festivals om de actualiteit in de festivalwereld goed te blijven volgen. Voorbeelden: Theaterfestival Boulevard (Den Bosch), Circo Circolo (Liempde), Festival Mondial des Théâtres de Marionnettes in Charleville-Mézières (Frankrijk), Tête-à-Tête in Rastatt (Duitsland), Namur en Mai in Namen (België), Gaukler Fest Koblenz (Duitsland), Theater aan de Markt Hasselt (B) en Oerol op Terschelling. Organisatie-netwerk We stellen ons op de hoogte van het aanbod van zuidelijke instellingen, makershuizen en werkplaatsen als: Huis voor de Kunsten, Het Huis van Bourgondië, Productiehuis Brabant, Laagland, Productiehuis Haefland en Intro Insitu. We houden vinger aan de pols bij gezelschappen als: Toneelgroep Maastricht, Afslag Eindhoven, GOTRA Ballet en Hoge Fronten/Lieke Benders. We hebben contacten met theaterpodia zoals CK Theater, Oranjerie Roermond, Garage Venlo, Munttheater Weert, Karroessel Geleen, Bombardon Heythuysen en DOK6 Panningen. We constateren dat het festival fungeert als uitkijkpost voor de ‘kleine bijzondere voorstelling’. Dat resulteert regelmatig in doorprogrammering van ‘onze’ voorstellingen op reguliere podia. In de toekomst willen we graag investeren in passende projecten in en rond ECI Cultuurfabriek in Roermond. We zoeken regelmatig aansluiting bij het kunstvak-onderwijs alsmede bij de educatiecentra voor amateurs: Conservatorium en Toneelacademie Maastricht, CK Roermond, Rick Weert, dansscholen, theatercursussen. Wat betreft scouting en presenteren van echt jeugdig (amateur)talent willen we verder met Kunstbende Limburg. In 2013-2016 willen we ook de mogelijkheden van samenwerking met Crosstown Limburg onderzoeken.
7
Productie- en platformfunctie Het LMBG FSTVL is geen producerend festival. De huidige begroting van het festival laat dat bovendien op geen enkele manier toe. In het huidige cultuurklimaat kan het wel van belang zijn om jonge makers te helpen met het van de grond tillen van een productie. Wij willen hen in de toekomst graag een platform (blijven) bieden. Daarbij bekijken wij of we daarvoor op incidentele basis gelden vanuit het programmeringbudget vrij kunnen spelen, in combinatie met medefinanciers. De eerste stap daartoe is in 2012 gezet door samen met de grote Vlaamse festivals Theater op de Markt Hasselt en MiRaMiRo Gent mee te liften in een co-productie van het Belgische ZART Festival, Danshuis Station Zuid en het Belgische dansgezelschap Dogwolf. Dogwolf werkt aan een productie met en door talentvolle dansers. In de toekomst zal het festival zich nog meer proberen te richten op het vormen van tandems met andere (internationale) festivals, instellingen, bedrijfsleven en partners om zo onderscheidende input te kunnen genereren voor de kwaliteitsprogrammering. Culturele Hoofdstad 2018 Het fenomeen Maastricht Culturele Hoofdstad 2018 krijgt langzaamaan een duidelijker gezicht. Wij denken dat het LMBG FSTVL een verrijking is voor de culturele dynamiek van onze provincie. Wij voelen ons medeverantwoordelijk voor de marsroute naar MCH2018. De aantrekkingskracht van Midden-Limburg en de verbinding met het landschap willen we daarbij als troef uitspelen. In de toekomst willen we graag de verbinding leggen met MCH2018 om het kandidaatschap verder te versterken. We zullen de eerste project-voorstellen doen voor 2013. 1.9 Visie van de instelling op (publieks)bereik en wat zijn de doelstellingen op dit gebied? Het ‘merk’ LMBG FSTVL is in de hele provincie bekend bij een breed publiek. De opkomst bij grotere buitenproducties is (traditiegetrouw) massaal. Dat wil geenszins zeggen dat we op onze lauweren kunnen rusten. Integendeel. Het festival wil in de toekomst meer aan publieksonderzoek doen. TheaterHotel De Oranjerie verricht vanaf 2010 de ticketing voor het festival. Daar zitten mogelijkheden om gerichter marketingonderzoek te doen. Nieuw publiek Het LMBG FSTVL heeft gedurende de periode 2009-2012 een fikse stap vooruit gezet in zijn doelstelling om een unieke positie in Limburg te verwerven. Ook heeft het festival duidelijk nieuwe doelgroepen aangeboord: naast de trouwe ‘festivaldieren’ zijn hordes nieuwe en nieuwsgierige bezoekers opgestaan. Vanuit het gratis straattheatercircuit is een festivalpopulatie met ons meegegroeid die geniet van het onbekende en zich graag laten verrassen. Wij merkten in 2011 al dat de mond-tot-mondreclame van essentieel belang is. Deze ambassadeurs moeten we nog beter aan ons weten te verbinden. De publieksgroepen rondom het theater op locatie breiden zich uit als een olievlek. Het festival slaagt in de opzet om nieuw publiek te trekken. Breed geschakeerd qua achtergrond interesse en opleiding. In de toekomst zouden we graag een publieks/belevingsonderzoek laten doen om het profiel van onze bezoekers in kaart te brengen. De ontvankelijkheid van ons publiek voor het onbekende is groot. Dat levert zowel voor publiek als maker soms zeer verrassende ervaringen op. Het spelen voor ‘niet-ingewijden’ kan leerzaam zijn voor de jonge makers, en een openbaring voor de bezoeker. Wij stimuleren daarom ook ontmoetingen na de voorstellingen.
8
In de speerpuntgemeenten Leudal, Maasgouw en Roermond is de opkomst van de inwoners groeiend. En er wordt gereisd – zo kunnen we constateren uit de kaartverkoopgegevens - ook vanuit de rest van de provincie. Het festivalconcept wordt, getuige de afkomst van het publiek, erg gewaardeerd. Het festival heeft een uitstraling in heel Limburg, aantoonbaar naar de Brabantse buurgemeenten (Someren, Asten, Maarheeze en Eindhoven) en ook landelijk. De verhouding regionaal-provinciaal-landelijk schatten wij in op: 70-20-10%. Tot 2016 hebben we de ambitie om tot een 60%-40% verhouding te komen waarbij regionaal en provinciaal zijn samengevoegd. Ouderen De toenemende groep ouderen vormt een speciale doelgroep voor het festival. Aan de ene kant zijn de actieve senioren met veel vrije tijd interessant voor het festival. En aan de andere kant de ouderen in verzorgings- en verpleegtehuizen. Er vonden in het verleden in het kader van het festival altijd dank-je-wel-voorstellingen plaats in een aantal Limburgse zorginstellingen. We beschouwen het als een maatschappelijke taak om deze doelgroep te betrekken en ook te laten genieten van het festivalaanbod. Hier ligt nog ruimte voor het festival om in te investeren. Vrienden van het Festival De Vrienden zijn het festival trouw gebleven, ook na de koerswijziging en verhoging van het instapgeld. Zij hebben afgelopen editie getoond dat ze bereid zijn om te reizen naar het Maasplassengebied en laten zich daar verrassen op onbekend terrein. Het aantal Vrienden van het Festival is de afgelopen twee jaar toegenomen, van 500 naar ruim 700! Dit is mede te danken aan de gerichte intensieve actie in 2011. Dit willen we in de komende jaren een vervolg geven. Wij gaan nog meer inzetten op het ‘verwennen’ en binden van onze trouwe vrienden. Zij zijn tenslotte onze beste ambassadeurs. 2.5 Wat is de visie van de instelling op educatieve activiteiten voor schoolgaande kinderen en wat zijn de doelstellingen op dit gebied? De jongste doelgroep De jongste doelgroep vereist een aparte aanpak. De jongeren tot 21 jaar zijn al jarenlang een prioritaire doelgroep. Het is evenwel als zomerfestival in de vakantietijd moeilijk om een binding op te bouwen met een nieuw, deels jeugdig publiek. Jongeren, zeker die uit het VO, verdienen een aparte benadering. Vervoer is voor hen problematisch en hen bereiken is communicatief een aparte uitdaging. Kinderen zijn vaak afhankelijk van hun ouders. Om hen te bereiken is het zaak via de ouders te communiceren en duidelijk te maken of een concept/voorstelling geschikt is voor hen. In de toekomst kunnen we kijken of en hoe gezelschappen/artiesten hier op in kunnen spelen met bijvoorbeeld meet&greets & workshops. Dankzij drie jongerentheatercampings in het verleden en de contacten met theater/kunstcentra hebben we een mooi reservoir aan jonge geïnteresseerden en vrijwilligers opgebouwd. Sommigen gebruiken het festival in het kader van hun cultuurdoelen op school. Onze financiële armslag om zelf educatieve activiteiten te ontwikkelen, is beperkt. Niettemin blijven we ons inspannen om jongeren te betrekken bij het festival. Daartoe roepen we allereerst de hulp in van ‘specialisten’: de cultuur-coördinatoren in basis- en voortgezet onderwijs worden tijdig op de hoogte gesteld om de jeugd en jongeren te mobiliseren en informeren. De educatieve kunstcentra en theaters worden geïnformeerd. Zij kunnen vragen of hun jongeren-contacten mee willen werken aan festival(onderdelen).
9
Daarnaast leggen we zeer expliciet contact met deze schoolgaande groep via Kunstbende. Waar mogelijk proberen we ruimte te bieden aan jongeren om als participant/speler actief te zijn onder begeleiding (Ommetje Opera en slotvoorstelling in 2011). In de toekomst kunnen we kijken of we dat structureel kunnen inbedden. Daarvoor zullen we dan op projectbasis additionele middelen aanvragen. 2.6 Ziet de instelling een specifieke taak op gebied van professionele talentontwikkeling? Zo ja, wat zijn de visie en de doelstellingen op dit gebied? Rode draad Een van onze rode draden in de gehele programmering is het tonen van jong Limburgs talent. Wij bieden ze een stimulerende omgeving door inzet van onze ervaring, netwerken en knowhow. In de toekomstige kunstenbestel wordt onze platformfunctie nog belangrijker dan nu. Daarvan zijn wij ons zeer bewust en we spelen hier ook zeker op in tot 2016. Investeren We investeren in de artistieke, professionele ontwikkeling van jonge, nieuwe kunstenaars door talent bij de kiem te ondersteunen: het LMBG FSTVL zoekt de samenwerking met de zuidelijke ontwikkelkernen/werkplaatsen, kunstopleidingen in het zuiden en de Kunstbende Limburg. In de nabije toekomst gaat het – naast intensiveren van samenwerking met De Kunstbende – bijvoorbeeld om de samenwerking met het Huis van Bourgondië, HZT/Productiehuis Brabant, Conservatorium Maastricht (Ommetje Opera) & kunstopleidingen Tilburg (circus, drama). Ook Intro in situ, het Laagland en Stichting Hoge Fronten/Lieke Benders worden (wederom) benaderd. En voor wat betreft het betrekken van jonge amateurs wordt (weer) samenwerking gezocht met educatieve centra, het Huis voor de Kunsten en Crosstown Limburg gezocht. 2.7 Welk verdienmodel wordt door de instelling gehanteerd en wat zijn de doelstellingen op het gebied van ondernemerschap? In financieel opzicht behoort het LMBG FSTVL tot de kleinere festivals. De afgelopen jaren werkte het LMBRG FSTVL met een voortdurende krimpende begroting. Dat vereiste grote creativiteit om financieel de eindjes aan elkaar te knopen. In de nieuwe situatie schatten wij in dat een provinciale bijdrage van € 75.000,- recht doet aan de positie en ambities van het festival. Ondernemersplan Het verdienplan omvat inkomsten uit kaartverkoop. Verder verwerft het festival zijn inkomsten uit fondsbijdrages, subsidies, donaties, sponsoring en overige incidentele inkomsten. Het festival heeft geen horeca-inkomsten. Daarnaast dient opgemerkt dat niet alle inkomsten uit entrees naar de festivalkas vloeien. De clubs die de vrijwilligers leveren voor de fietstochten mogen de entree zelf behouden als tegenprestatie. Dit zijn entrees van zo’n 3000 bezoekers. In de toekomst moeten we bekijken hoe en of we deze systematiek overeind kunnen/moeten houden. Het aandeel van de inkomsten uit (overheids)-subsidies nam af, de sponsorinkomsten daalden, het aandeel uit kaartverkoop daarentegen nam toe, alsmede de publieksinkomsten uit particuliere giften. De inkomsten uit kaartverkoop en (particuliere) sponsoring bedroegen in 2011 20% van de begroting.
1 0
Doel is om tot 2016 een groei te realiseren van 2.000 naar 8.000 betalende bezoekers en meer eigen inkomsten te genereren uit sponsoring en giften. Streven is het aandeel van de private financiering – recettes en sponsoring – in de totaalbegroting geleidelijk omhoog te brengen van minimaal 25% in 2013 naar minimaal 35% in 2016. Gemeenten en culturele fondsen hebben het LMBG FSTVL de afgelopen jaren gesteund. Geen enkele gemeente verstrekt een structurele subsidie. Wij doen jaarlijks incidentele projectaanvragen bij diverse instanties. De provincie Limburg heeft ons de afgelopen vier jaar gesteund volgens de 2-jarensystematiek met 40.000 euro jaarlijks, waarmee ongeveer 20% van de begroting gedekt werd. Voor de doorgevoerde vernieuwingen op het gebied van theater op locatie hebben wij tot 2009 een injectie gehad van het nationale Fonds voor de Podiumkunsten. Door de bezuinigingen en de huidige culturele landelijke verhoudingen is het niet kansrijk om als LMBG FSTVL aan te kloppen bij het Fonds voor Podiumkunsten. Wel gaan wij een beroep op andere regionale, provinciale en landelijke fondsen, zoals onder meer het VSB Fonds, SNS Reaal Fonds, PBCF, Rabobank coöperatief fonds, Stichting DOEN. Wij waren de afgelopen jaren een schoolvoorbeeld van goed cultureel ondernemerschap. Als geen ander hebben we geroeid met de riemen die we hadden en tevens gezocht naar creatieve, effectieve - lees: goedkope – oplossingen, zonder in te boeten aan kwaliteit. Binnen onze organisatie gaan we dat stevig verankeren binnen de taakverdeling, zodat we daar in de toekomst nog professioneler mee kunnen omgaan. Bedrijvig Limburg Onze speciale aandacht gaat in de toekomst uit naar het opbouwen van goede, inhoudelijke relaties met het bedrijfsleven. Oldschool sponsoring is niet meer. Bedrijven willen niet ‘plat doneren’, maar het festival mede gebruiken als vehikel om een eigen verhaal te vertellen. Wij springen daar graag op in. Wij zijn dan ook positief gestemd over de toekomst: het succes van de afgelopen edities en de geografische worteling van het festival in Midden-Limburg heeft de aantrekkingskracht op het bedrijfsleven vergroot. Wij hebben momenteel bijvoorbeeld goede contacten met Ballast Nedam, Essent, Kuypers Kessel en Nunhems Zaden. Het LMBG FSTVL wil daarin de komende jaren verder investeren en dus haar draagvlak in het bedrijfsleven in Limburg stapsgewijs vergroten. Sponsorplan Het festival heeft een algemeen sponsorplan dat wordt gebruikt als leidraad om afspraken op maat te kunnen maken met een potentiële sponsor. In het sponsorplan is de tegenprestatie kwantitatief beschreven. Het festival streeft ernaar om financiers zo veel mogelijk te koppelen aan een specifieke voorstelling of speciale festivalactiviteit, zodat de communicatie en relatiemarketing mooi in de pas kunnen lopen daarmee. Aan de vaste leveranciers wordt een voorstel gedaan voor een combinatie van sponsoring en levering in diensten en materialen. Arrangementen Daarnaast gaan we bedrijfs-arrangementen ontwikkelen. Let wel: dit is geen sponsoring. Bedrijven kunnen kaarten kopen voor eigen werknemers of relaties en dit eventueel koppelen aan festivallunch/diner.
Zakenvrienden
1 1
Om het draagvlak in het bedrijfsleven structureel te vergroten overwegen wij ook nog tot de oprichting van Zakenvrienden van het Festival. En we denken na over mogelijkheden van crowdfunding (ook in de zakelijke markt) om daarmee bepaalde festivalonderdelen te kunnen bekostigen. 2.8 Hoe brengt de instelling haar activiteiten onder de aandacht van het publiek? Met andere woorden, wat is de marketingmix van de instelling? Promotie Onze promotie richt zich in de toekomst op het bereiken van een breed en divers publiek, met extra focus op de doelgroep buiten het hart van Limburg. We streven naar het handhaven van gratis aanbod in onze programmering. Het aantal betaalde voorstellingen moet echter tegelijkertijd groeien. In 2011 hadden in totaal zo’n 25 gezelschappen in huis, die garant stonden voor in totaal meer dan 100 uitvoeringen in vijf dagen. Er liepen vijftien betaalde voorstellingen en drie betaalde ‘tochtconcepten’ mee in de programmering. Streven is dat het aantal betalende bezoekers groeit van 3000 in 2013 naar 8000 in 2016. We mikken op beperkte groei van het bezoekersaantal van 55.000 tot 65.000. Publiciteit De algemene publiciteit richt zich op Limburg, Nederland en Belgische grensstreek. Er worden persberichten verzonden aan lokale, provinciale, landelijke media en uitgaansagenda’s. We laten een trailer maken en via advertenties in gedrukte media en lokale tv wordt aandacht gegenereerd. Via het Limburgs Festivalplatform wordt provinciale aandacht gegenereerd. Middelen Tot onze promotiemiddelen behoren een overzichtelijk programmaboekje, flyers, posters, samenwerking met VVV-promotie, mond-tot-mond (scholen/ckv/kunstinstellingen), social media (twitter, MySpace, Hyves, Youtube/Digg, Facebook, Linkedin), Vriendenacties, meet & greets nieuwsbrieven en website. Mond-tot-mond De kunst is om in de toekomst nog beter en breed onder de aandacht te brengen wat het LMBG FSTVL zo bijzonder maakt. Mond-tot-mond-reclame speelt daarin een grote rol. Jongeren en trouwe bezoekers kunnen in dat complot betrokken worden door hen tot een ambassadeursschap te verleiden. Het creatief inzetten van social media is hierin een belangrijk wapen. Het ambassadeurschap kan ook weer voordeeltjes opleveren. We nemen ons ook voor om een opwarm-voorstelling in juli te organiseren voor onze ambassadeurs. We gaan tot 2016 ook meer werken met voordeelacties voor: vroegboekers, groepen/gezelschappen, jongeren, Vrienden, bedrijfsrelaties etc. Internet & kaartverkoop Het internet vormt het hart van de marketingcampagne. Er is een aantrekkelijke en overzichtelijke website ontwikkeld met informatie over het programma, achtergronden, kaartverkoop e.d.. De website wordt door middel van banners bij andere (culturele) instellingen gelinkt. De kaartverkoop via het internet vormt de basis van het verkoopsysteem. Wij werken daarvoor samen met TheaterHotel De Oranjerie. De kaartverkoop via het internet wordt ondersteund met telefonische verkoop en verkoop aan de dagkassa. Gebleken is dat daar, vooral onder ouderen, nog veel behoefte aan is.
1 2
Nieuw publiek Er is nog steeds een nieuw publiek te winnen. Vandaar ook dat we willen investeren in de diepte, niet in de breedte. Voor een deel is er in de vijver van de ‘oude getrouwen’ een nieuw publiek te winnen, simpelweg omdat het aanbod vernieuwd is; en voor een deel is er nog een potentieel onaangeroerd nieuw publiek. De intentie is er om meer te investeren in monitoring en binding van en interactie met het publiek, onder meer via aan ticketing verbonden marketingtools, via de social media en via acties binnen ons Vriendennetwerk (700 Vrienden), via samenwerkingen en arrangementen met bedrijfsleven. 2.9. Hoe zijn de kwaliteit en de beleidsdoelstellingen van de instelling geborgd in de organisatie? De stichting Limburg Festival, is verantwoordelijk voor de organisatie van het LMBG FSTVL. Het LMBG FSTVL is een vrijwilligersorganisatie met een kernteam dat aangestuurd wordt door een parttime directeur. In het kernteam zitten allemaal medewerkers met een specifieke deskundigheid. Sommigen werken op freelance projectbasis. De vaste medewerkers zijn allen afkomstig uit de eigen regio, zijn deels werkzaam in de evenementen- en festivalbranche en hebben geïnvesteerd in de ontwikkeling van het festival. Voor de samenwerking wordt voornamelijk gebruik gemaakt van internet, een virtueel kantoor. Het LMBG FSTVL heeft geen fysiek kantoor. De organisatie valt voor alle faciliteiten en logistiek terug op gespecialiseerde dienstverleners. Dat is efficiënter dan zelf alle kennis op te bouwen. Waar mogelijk doen we ook een beroep op de deskundigheid van andere festivals. Vrijwilligers Een LMBG FSTVL zonder vrijwilligers is niet denkbaar. Vanuit de boezem van het festival draaien ongeveer 40 vrijwilligers vijf dagen een tropenrooster. In de gehele provincie zijn er nog eens ongeveer 150 op locatie bezig om de organisatie in de juiste banen te leiden. Het merendeel is afkomstig uit de directe omgeving en wordt ingezet bij de publieksbegeleiding, verkeersregulering en parkeren. Professionalisering Vanaf 1 februari 2008 is er voor 18 uur een bezoldigd artistiek directeur benoemd. Waarmee de eerste stap richting daadwerkelijke professionalisering is ingezet. De directeur is verantwoordelijk voor het voorbereiden, vaststellen en uitvoeren van het beleid. Kernteam Sinds 2011 is de organisatie en uitvoering in handen van een kernteam, bestaande uit de volgende personen: • • • • • • • •
Jan Klompen, Roggel - Directeur / Programmering / Coördinatie Marian Versleijen, Sittard - Secretariaat / Vrijwilligersorganisatie Thei Tummers, Born - Financieel management Jackie Smeets, Grathem - Programmering / PR en Marketing / Sponsorcontacten Pascal van de Reijt, Geleen - Technische realisatie / productie Gertie Poels, Horn - Productionele ondersteuning / Huisvesting / Catering Eric Hasselmann, Ittervoort - Sponsorwerving / Productionele ondersteuning Nol Versleijen, Echt - Productieleiding theaterfietstochten Natuurlijk... Theater
In het licht van de ambities moet de organisatie uitgebreid en aangepast worden. De uitgangspunten – flexibel, projectmatig en platte organisatiestructuur – blijven van toepassing, maar voor een nog betere en efficiënte bedrijfsvoering is in de toekomst verder professionalisering nodig.
1 3
Bestuur op afstand Het in 2010 nieuw gevormd bestuur op afstand (dat functioneert als een Raad van Toezicht ) waarborgt het bestuurlijk proces en draagt er zorg voor dat de organisatie opereert conform haar doelstellingen. Dit omvat het goedkeuren van het vastgesteld beleid, toezicht houden op de beleidsvoorbereiding en -uitvoering, adviseren en daar waar nodig en gewenst ondersteuning bieden. De organisatie volgt daarmee het directie/bestuursmodel zoals omschreven in de leidraad van de Code Cultural Governance. Centraal in deze code staat: goed bestuur (waaronder een evenwichtige samenstelling en een benoemingsperiode van bestuursleden voor drie a vier jaar), adequaat toezicht en een transparante verantwoording (waaronder een jaarverslag met een accountantscontrole). In het bestuur hebben de volgende personen zitting: • • • • • •
Harry Tolkamp, Roermond – voorzitter - o.a. voorzitter van het Podium Bureau Roermond Paul Janmaat, Thorn - secretaris - voormalig Rabobank-directeur Thei Tummers, Born - penningmeester Henk Luiten, Horn - directeur TheaterHotel De Oranjerie Roermond Cock Aquarius, Haelen - o.a. vicevoorzitter RvT Toneelgroep Maastricht Marian Versleijen, Sittard - ambtelijk secretaris
Comité van Aanbeveling Daarnaast is er sinds 2007 een comité van aanbeveling aan het LMBG FSTVL verbonden, in de aanloop naar het 25-jarig jubileum in 2007 opgericht op initiatief van de heer Henk van Beers, (waarnemend) burgemeester van Roermond. Dit comité kan het bestuur en kernteam op allerlei gebied met raad en daad bijstaan, onder andere bij het werven van sponsoren. Op dit moment hebben de volgende personen zitting in het Comité van Aanbeveling: • Henk van Beers - burgemeester van Roermond • Leon Frissen - voormalig gouverneur Provincie Limburg • Rob Grabert - Directeur L.N. Bioorganic SpA (Olympisch kampioen volleybal, Atlanta 1996) • Toine Gresel - voorzitter Waterschap Maas en Peelvallei • Matu Huijbregts - directeur van het Centrum voor de Kunsten in Roermond • Fernand Jadoul - Honorair consul van Luxemburg in Maastricht • Ger Lugger - Directeur Inteon; Eijsden • Anya Niewierra - Algemeen directeur VVV Zuid Limburg • Jo Ritzen - o.a. voormalig voorzitter Raad van Bestuur Universiteit Maastricht • Jan Smeets - Directeur Buro PinkPop • Huub Stapel - acteur
1 4
1 5
