Samenvatting LE 5 1 Inleiding 2 Wijziging in de balans 2.1 Wijziging van het activa Wat is de activa? Geeft informatie over hoe de onderneming haar middelen besteedt 2.1.1 Wijziging van de vaste activa Wat zijn vaste activa? Activa die het bedrijf op lange termijn nodig heeft, namelijk de investeringenà zijn meestal niet aan dagelijkse veranderingen onderhevig Wat zijn die veranderingen? · · ·
Bijkomende investering: VA stijgen Desinvestering: Een bestaand investeringsgoed wordt verkocht of vernietigd: VA dalen met bedrag van BW(Beginwaarde- gecum. AfschrijvingenInvesteringen afschrijven: jaarlijks daalt het bedrag op de balans met het bedrag van de afschrijving: VA dalen met bedrag van afschrijving
2.1.2 Wijziging in vlottende activa Wat zijn vlottende activa? Kunnen op de ene dag op de andere sterk veranderen è Gevolg zijn van een wijziging in de vorderingen, voorraad of in de liquide middelen Wat is een vordering? Uitstaande klantenfactuur: Vordering op klanten Wat zijn liquide middelen? Geven de stand van de beschikbare cash op balansdatum weer. è Deze kunnen dus allemaal actief wijzigen
2.2 Wijzigingen van de passiva Wat is de passiva? Geeft informatie over hoe de onderneming haar middelen aantrekt
2.2.1 Wijzigingen in het eigen vermogen Er zijn 2 oorzaken voor deze wijzigingen, dewelke? ·
Extern EV
= EV kan stijgen door vers geld dat de aandeelhouders inbrengen(= kapitaalsverhoging) ·
Intern EV
= EV wijzigt wanneer de aandeelhouders beslissen om ( een gedeelte van) het resultaat in het bedrijf te houden.--> positief of negatief..(winst of verlies) Wijzigingen in het EV? · ·
Niet dagdagelijkse schommelingen onderhevig. KAP verhoging gebeuren meestal slechts zelden en de verwerking van het resultaat is het gevolg van de algemene vergadering: 1x per jaar
Welke bedrijven op de beursgang? Beursgenoteerde ondernemingen 2.2.2 Wijzigingen van het vreemd vermogen Wat is het vreemd vermogen? De schulden op lange en korte termijn Welke wijzigingen treden er op bij het vv? ·
De schulden op LT veranderen weinig gedurende het boekjaar
àEnkel als bedrijf lange lening aangaat, stijgen de schulden op LT àWijziging komt jaarlijks terug: aan het einde van het BJ wordt het kortlopende gedeelte van de langlopende schulden naar het VV op KT overgeboekt ·
De schulden op KT veranderen wel regelmatig
àLeveranciersschulden àBankschuldenà Kaskrediet Wat is kaskrediet? De mogelijkheid van een bedrijf om negatief te kunnen gaan op de bankrekening
3 Wijziging in de RR 3.1 Impact van prijsdaling op winst Monopoliesituatie: Niet meer denkbaar bij onsà Concurrentie
Bespreek de invloed van concurrentie? · O kan onder druk van concurrentie haar verkoopprijzen verlagen · Kleine daling kan grote invloed hebben op de winst è Welke prijs voor welke kwaliteit Gevolgen zijn duidelijk: VB pag 103 è Daalt de omzet met 10%(100 000 EUR naar 90 000 EUR) è Daalt de winst met 50% (20 000 EUR naar 10 000 EUR) Besluit De procentuele impact van de prijsdaling op de winst is 5 x zo groot als de procentuele omzetdaling. De reden is duidelijk: de verkoopprijzen verlagen betekent niet dat ook de kosten dalen
3.2 Impact van kostendaling op winst Als een bedrijf kosten kan drukkenà positieve gevolgen voor de winst Gevolgen zijn duidelijk VB. pag 104 · ·
Daalt de kosten met 10%(80 000-72 000) Stijgt de winst met 40%(20 000-28 000)
àKosten drukken, is een sterke hefboom voor winststijging
4 Balans bij samenwerking Hoe kunnen de bedrijven samenwerken? ·
Samenwerking op inkoopgebiedà hogere kortingà transportkosten kunnen beperkt worden vb. Grotere hoeveelheidàGoedkoper
·
Samenwerking op productiegebiedàmachines met een grote capaciteità Relatief goedkoper werken vb. Wolf-Oil
·
Samenwerking op het vlak van research àGezamenlijk onderzoek financieren, elkaar technische kan aanvullen vb. School en bedrijf
·
Samenwerking op gebied
4.1 Gedeeltelijke samenwerking Via een kartel, een joint-venture en franchisingformule
4.1.1 Kartel Wat is een kartel? Horizontale samenwerking tussen ondernemingen met het doel de onderlinge concurrentie te beperken. Welke soorten kartellen hebben we? ·
Conditiekartel
= Partners hanteren gelijke leverings- en betalingsvoorwaardenà felle concurrentieà Vb. Textiel ·
Rayonkartel
= Onderlinge concurrentie beperktàelk bedrijf bepaald deel van de marktà Vb. Regio: Wallonië,Zuiveloperaties Vb. Axe in de Makro. ·
Productiekartel
= Elk lid van het kartel krijgt productieomvang toegewezenàquota beperken kunstmatig totale aanbodà prijs wordt voor iedereen aanvaardbaar Als productie stopt, is ook de afzet bepaald en hiermee ieders markt aandeel: OPEC OPEC: Organisation of Petroleum Exporting Countries V= A daaltà prijs Stijgt ·
Prijskartel(= Verboden in B)
= Minimumprijs overeengekomen of vaste VKPà Vb. Banken met hun rentetarieven op elkaar afstemmenàElk bedrijf heeft eigen kostenstructuur Moeilijkheden: Als de VKP bepaald wordt op basis van het bedrijf met de meest efficiënte productiewijze, komen de andere in de problemen BESLUIT KARTEL · · · ·
Kartelleden behouden hun juridische zelfstandigheid Ene kartellid kan niet worden aangesproken voor schulden van een ander Ruime of geringe mate de economische zelfstandigheid prijsgegeven à Vaststellen van eigen prijzen of voorwaarden
4.1.2 Joint-Venture Wat is een joint-venture? Diepere samenwerking: Philips en Douwe egberts: Senseo Een joint venture is een zakelijk samenwerkingsverband tussen twee of meer partijen om samen één economische activiteit te ondernemen. De partijen spreken af om zowel winst als verlies te delen.
De joint venture dient te worden onderscheiden van de fusie in de zin dat alle partners in het samenwerkingsverband geheel zelfstandig blijven Wanneer wordt zoiets opgericht? Als aan de bedrijfsvoering grotere risico’s kleven Vb. Omdat het de toepassing van een geheel nieuwe productie techniek betreft of als het gaat om productie in onbekende gebieden.--> ontwerp van boorplatform àBetreft opdrachten van miljarden euro’s die slechts uitgevoerd kunnen worden als er wordt samengewerkt Hoe gebeurt die samenwerking? De aangezochte bedrijven richten gemeenschappelijke dochteronderneming op waarin financiële middelen en knowhow worden ingebracht. Waar komen deze voor? Consumentenelektronica, auto-industrie en milieutechnologie 4.1.3 Franchising Wat is franchising? Samenwerking op verkoopgebied To franchise: iemand de vrijheid geven ·
Het mogen toepassen van een reeds door een ander bedrijf op zijn effectiviteit beproefd verkoopsysteem
Vb. MacDonalds, Hema, Hubo, Australian Ice Hoe werkt franchising? Op basis van contract verleent de franchisor aan de franchisee(winkelier) het recht een bepaalde winkelformule te gebruiken en zijn naam en embleem te voeren.
4.2 Volledige samenwerking Een volledige samenwerking: Bijna altijd gedwongen samenwerking Kenmerken: · ·
Economische, maar ook de juridische zelfstandigheid van de bedrijven in het geding Wijzigingen in eigendomsverhoudingen
Wat leidt er tot volledige samenwerking? Fusieprocessen en overnamen leiden tot volledige samenwerking
4.2.1 Deelneming en holding company Wat is een deelneming? Een bedrijf bezit aandelen van een ander bedrijf met als doel het beleid van die onderneming te beïnvloeden. Wat is een belegging? Soms koopt een onderneming aandelen van een ander bedrijf om tijdelijke liquide middelen rendabel te maken Wat is de holding company? = Moedermaatschappij De onderneming die deelneemt en dus de aandelen onder zich houdt Wat is dochtermaatschappij? De onderneming waarin deelgenomen wordt. Welke 2 soorten holdings hebben we? 1. Zuivere holding 2. Gemengde holding 4.2.2 Zuivere holding Wat is een zuivere holding? Te herkennen aan de balansstructuur: Activa bestaat uit deelnemingen, wellicht wat Liquide middelen en eventueel een kantoorgebouw. Hoe komt de holding aan geldmiddelen? Om de deelnemingen te financieren door zelfstandig aandelen uit te geven. Holding verwerft middelen om deelneming te laten functioneren Wat zijn werkmaatschappijen? Omdat in een zuivere holding niet als zodanig geproduceerd wordt(machines enz ontbreken), noemt men deze bedrijven waarin deelgenomen wordt, werkmaatschappijen 4.2.3 Gemengde holding Wat is een gemengde holding? Moedermaatschappij is tevens werkmaatschappij. Naast de reguliere activaposten op de balans van een onderneming is dan ook een rubriek “ Deelnemingen” opgenomen ·
Moeder kan dochters door middel van aandelenbezit haar wil opleggen, ook al beschikt men niet over 51% van de aandelen van alle dochterondernemingen. àOntstaan namelijk moeder-dochter-kleindochterverhouding
4.2.4 Fusie en overname Wat is een fusie? Als 2 voorheen zelfstandige bedrijven volledig opgaan in een nieuwe bedrijfseenheid. àMeest vergaande vorm van samenwerking tussen bedrijven. Wat zijn motieven om over te gaan naar een fusie? · · · ·
Verwerven van een sterke machtspositie Beter kunnen benutten van de beschikbare capaciteit Doorvoeren van schaalvergroting Zeker stellen van toevoer van grondstoffen en dergelijke
àStijging in fusie door: vervagen van economische grenzen in W-E Wat is een overname? Wanneer een onderneming wordt opgekocht door een ander bedrijf àEen dergelijke gedwongen samenwerking tussen bedrijven wordt ook wel “Oneigenlijke fusie genoemd” Fusieonderhandelingen leiden tot: Holdingmaatschappij Wat gebeurt er met de aandelen? De aandeelhouders van de fusiepartners moeten dan hun aandelen inleveren voor aandelen van de nieuwe holding.-->oude bedrijven zijn dan werkmaatschappijen Wat is een andere fusietechniek? Oprichten van een nieuwe werkmaatschappij àOude bedrijven brengen dan hun machines, voorraden en dergelijke in de nieuwe werkmaatschappij in. àOude bedrijven worden dan holdingsàGeen aandelen ruil àNieuwe holdings ontvangen van de nieuwe opgerichte werkmaatschappij à aandelen die als Deelneming op de balans van de oude bedrijven wordt opgenomen Behalve aandelenruil of oprichting van nieuwe werkmaatschappij, hoe komen er nog fusies tot stand? Door het doen van een (openbaar) bod op de aandelen van een onderneming. àVijandige overname en soms overval (beursraiders) àopgekochte onderneming gaat in de regel als werkmaatschappij voor het opkopende bedrijf fungeren
Wat zijn de consequenties van fusies? · · ·
Personeel en aandeelhouders Deel van personeel afvloeien Aandeelhouders verliezen soms een deel van de waarde van hun aandelenbezit.
àEr bestaan fusiegedragsregels om de belangen van aandeelhouders en personeel te behartigen
5 Balans en beurs 5.1 Waarom gaat een bedrijf naar de beurs · · ·
Meeste bedrijven nooit naar beurs België: BVBA’S en NV’s opgericht met aandelenkapitaal Van de duizenden vennootschappen zijn er een heel klein beursgenoteerd
Wie kan aandelen verkopen? Elke BVBA en NV kan aandelen aan een andere geïnteresseerde partij verkopen Beursgenoteerd: Aandelen verkoop via de beurs Andere: àAandeelhouders stappen uit bedrijf en zoeken aandeelovernemers. àGeïnteresseerde partij klopt aan met de vraag aandelen te kopen = Wereld van fusies en overnames De overname van een bedrijf= Aankoop van aandelen Aandeel is een eigendomstitel. Wie eigendomstitel koopt, wordt nieuwe eigenaar Waar gaan de verkopen door? Heel wat aankopen en verkopen gaan door in de privé-sfeer. Een voorbereiding van fusie of overname gebeurt meestal in grootste geheimhouding. Niemand wil de betrokken partijen in verwarring brengen.-->Als alles is afgerond: publiek maken Waarom gaat een bedrijf nu naar de beurs? · · ·
Bedrijf heeft geld nodig Aandeelhouder heeft geld nodig Beide hebben geld nodig
5.1.1 Bedrijf zoekt cash Hoe kan een bedrijf geld aantrekken? ·
Onder de vorm van eigen of vreemd vermogen
Eigen vermogen? Als het bedrijf iedereen de mogelijkheid wil geven om geld in haar activiteiten te investeren, gaat een bedrijf naar de beurs ·
Publiek kan aandelen kopenàDoor beursgang heeft bedrijf kapitaalsverhoging doorgevoerd
Wat na de beursgang? De bedrijfsactiviteit niet meer uitsluitend door privé-aandeelhouders gefinancierd maar ook door het publiek. ·
Liquide middelen stijgen op het actief EV op passief
5.1.2 Aandeelhouder zoekt cash Waarom gaat een bedrijf nog naar de beurs? Omdat de bestaande aandeelhouders cash willen. àKunnen aandelen verkopen àPubliek de kans tot kopen gevenàBeursàGeen extra geld binnen àLiquiditeitspositie verandert niet en geld dat via beurs is opgehaald komt in de handen van de aandeelhouders.-->Geen wijziging van de balans
5.2 Werking van de beurs Wat is de beurs? De plaats waar vraag en aanbod elkaar ontmoeten àPlaatsgebonden, Wallstreet, beursgebouw in Brussel àKoper en verkoper moeten niet op de plaats zijnàOrders kunnen van over de hele wereld op de beurs worden geplaatst Hoe ontstaat beurskoers? Beurscomputers berekenen een prijs die bepaald wordt door vraag en aanbod Werking beurs? · · · ·
Aandeelhouders kopen en verkopen aandelen Bedrijf dat naar de beurs gaatàGeld binnen Kapitaal is verzameld geen rechtstreekse binding meer met de beurs Aandeel stijgt of daalt, betekent dit niet dat er winst of verlies is voor het bedrijf
5.2.1 Waarde van een aandeel Wat is de boekwaarde? Het bedrag dat in de boekhouding van het bedrijf is opgenomen.
= De som die door de aandeelhouders ter financiering van de bedrijfsactiviteit is opgenomen Wat is de marktwaarde? De prijs waartegen het aandeel kan verkocht worden. àBeursgenoteerde aandelen marktwaarde= beurskoers àNiet beursgenoteerde aandelen: De prijs die de koper er wil voor betalen v Uitgebreide financiële analyses begeleiden de onderhandelingen tussen koper en verkoper v Uiteindelijke prijs ligt nooit op voorhand vast v Prijs die men uiteindelijk betaalt, is voor een groot stuk gebaseerd op wat dat bedrijf in de toekomst zal doen Verschil tussen BOEKWAARDE EN MARKTWAARDE van een aandeel? Kan ver uiteenliggen: een bedrijf waarvan men grootse toekomstige prestaties verwacht, zal een hoge marktwaarde hebben ook al is de boekwaarde laag. Vb. Internetbedrijven 5.2.2 Rendement van een aandeel Op welke 2 manieren kan een aandeelhouder rendement halen uit zijn aandeel? 1. Geld verdienen als hij koerswinst realiseert = Hij effectief aandelen verkoopt die hij vroeger aan een lagere koers aankocht è Zolang hij niet int , bestaat winst enkel op papier 2. Rendement halen uit een belegging, als het bedrijf dividenden uitkeert Wat is rendement? Vergoeding van het aandeel Wat is het verschil tussen deze 2 manieren? Koerswinst kan slechts 1 x gerealiseerd worden, dividend jaarlijks Dividend is een uitgave voor het bedrijf, koerswinst niet
5.3 Obligatie Wat is een obligatie? Een lening met strikte afspraken over de terugbetaling en de vergoeding(intrest) . àMet een aankoop van een obligatie investeert men in het vreemd vermogen van een bedrijf. Aandeel: EV Obligatie heeft ook een bepaalde koers Als lening voor meer verkocht wordt: Koers boven pari
Anders: onder pari Wat is 1 van de redenen voor een obligatiekoers boven/beneden pari? De rente àObligatie met een hoge intrest zal in tijden van lage intrestvoeten voor de belegger interessanter zijjn.-->hogere prijs voor betalen,àObligatie boven pari (a pari) De belegger kan dus kiezen uit aandelen en obligaties, wat kan het verschil maken? De rente àAls de rente stijgt zijn beleggingen interessanterà aandeelkoersen dalen omgekeerd kan ook VERSCHIL AANDEEL: Geld pompen, zeggenschap in mate v.aandeel OBLIGATIE: Geld pompen, geen zeggenschap maar wel rente
Samenvatting LE 6 1 Doel van een financiële analyse Wat is het doel? Inzichten verwerven in structuur v. Opbrengsten + combinatie van technieken
2 Aanpassing van de jaarrekening Welke punten worden aangepast voor de financiële analyse? · · ·
Onderscheid tussen vaste en vlottende activa Voorzieningen op schulden meer dan 1 jaar Overlopende rekeningen van het passief worden aanzien als schulden op KT
3 Horizontale analyse Wat geeft de horizontale analyse weer? De evolutie van de verschillende financiële gegevens uit de balans, de RR en de resultaatverwerking in tijd weergeven Hoe gebeurt dit? · ·
Waarde van elke balans- of resultaatpost, voor een bepaald referentiejaar op 100% gelijk te stellen Andere jaren in percentage uitgedrukt tov van het referentiejaar
àHorizontale analyse laat toe de richting en de grootte van de wijzigingen in de tijd per balans of resultaatpost vast te stellenàRekenin houden met tijdsverschillen(inflatie, prijsevolutie) en keuze van referentiejaar
4 Verticale analyse 4.1 Verticale analyse van de balans Wat onderzoekt de V A.? De structuur van de balans Werking? · ·
Balanstotaal = 100% Elk ander cijfer wordt uitgedrukt als percentage van dit totaal
Wat geeft de verticale analyse aan? · · ·
In welke mate de verschillende onderdelen van de passief zijde bedragen tot de financiering van de onderneming De samenstelling van de geïnvesteerde activa Verschuiving in het belang van de verschillende rubrieken worden ontdekt
4.2 Verticale analyse van de RR Wat onderzoekt de VA.? De structuur van de RR Werking · ·
Omzet=100% De kost en opbrengst componenten als percentage op de omzet
Wat geeft deze analyse aan? Er kan nagegaan worden welke uitgaven er nodig zijn om dergelijke omzetten en resultaten te bereiken. Als je de 2 analyse samen legt wat verkrijg je dan? Tijdsanalyse laat toe na te gaan of de relatieve samenstelling van de balans en resultaten gewijzigd is en vervolledigt op deze manier de horizontale analyse, die aangeeft welke verschuivingen zich doorheen de tijd voordoen.
Samenvatting LE 7 1 Inleiding Wat is een ratio? Een verhoudingsgetal waarbij 2 of meer gegevens uit de balans, RR of toelichting aan elkaar geralteerd worden. Welke 3 soorten Ratio’s hebben we? · · ·
Liquiditeit Rentabiliteit Solvabiliteit
2 Voorbeeld The kitchen( cijfers)
3 Liquiditeit =(Zal de onderneming haar verplichtingen op KT kunnen nakomen)
3.1 Current ratio Wat is de current ratio? Kengetal dat verhouding aangeeft tussen vlottende activa en VV op KT Current Ratio =
Vlottende activa Vreemd vermogen op KT
Wanneer zullen we te maken hebben met een gezonde liquiditeitspositie? Als de schulden op KT allemaal door de omzetting van VL A in liquide middelen terugbetaald kunnen worden àVlottende A/ Schulden op KT > 1 àGunstige situatie als met 1,2 tot 2 heeft.
3.2 Quick ratio Wat is de quick ratio? Voorraden zijn eruità voorraden zijn niet direct in geld omzetbaar àRekening houden met de verschillende liquiditeitsgraad van de vlottende activa wordt, de current ratioàQuick ratio
Quick Ratio =
Vlottende activa -voorraden Vreemd vermogen op KT
àQuick ratio moet minstens 1 zijn
3.3 Omloopsnelheden 3.3.1 De voorraden Wat is de voorraadrotatie(RV)? Geeft aan hoeveel maal de voorraad gedurende de periode gemiddeld verkocht is RV=
Omzet Gemiddelde voorraad ((Begin +Eind)/2)
Voorwaarde!!= De bedrijfsactiviteit gelijkmatig gespreid is over de beschouwde periode. RV=
Omzet( aan inkoopprijs) Gemiddelde voorraad( aan inkoopprijs)
Probleem: In de JR zijn voorraden gewaardeerd op IKP maar omzet aan VKP Hoe oplossen? Beginvoorraad+Inkopen+Diensten en DG – EV = Omzet aan inkoopprijs Wat is DV? Aantal dagen voorraad of omlooptijd è Door middel van DV bepaalt men hoeveel dagen de voorraden worden aangehouden vooraleer zij verkocht worden DV =
365 dagen RV
Conclusie bij omloopsnelheid? Hoe groter de omloopsnelheid van de voorraad, hoe vlugger de in de voorraad geblokkeerde geldmiddelen vrijkomen, positieve invloed op liquiditeit
3.3.2 Klantenrotatie Wat is de klantenrotatie(RK) Geeft aan hoeveel keer de klantvorderingen gedurende een periode gemiddeld veranderd zijn RK=
Omzet Gemiddelde handelsvorderingen
Meer klantenà meer veranderen 3.3.3 Aantal dagen klanten krediet Wat is het DDK of gemiddelde inningsperiode? Is het gemiddeld aantal dagen dat het krediet op korter termijn wordt gegeven aan de afnemers Het gemiddeld aantal dagen dat verloopt tussen het ogenblik van de verkoop en het tijdstip van betaling door de klant 365 dagen RK
DKK= Conclusie bij het klantenkrediet?
Hoe groter de omloopsnelheid, hoe kleiner het aantal dagen klantenkrediet, hoe vlugger de handelsvorderingen in kasmiddelen omgezet worden Wat betekent aantal dagen aan de hoge kant? ·
Ongewenst bevriezen van financiële middelenàMinder goeie klantenopvolging
Omgekeerd aan de klant? ·
Klantenverlies, vooral als concurrentie langer betalingsuitstel toestaat
3.3.4 Leveranciersrotatie Wat is de leveranciersrotatie? Het gemiddeld aantal keer dat de korte termijnschulden wegens aankopen van goederen en diensten bij leveranciers in een periode vernieuwd worden. RL=
Aankopen Gemiddelde handelsschulden
3.3.5 Aantal dagen leverancierskrediet Wat is de DLK of gemiddelde betalingsperiode? Het aantal dagen dat betalingsuitstel is verkregen bij de leveranciers van goederen en diensten DLK=
365 dagen RL
Conclusie bij de leveranciersrotatie? Hoe lager de leveranciersrotatie, hoe hoger het aantal dagen leverancierskredietà Hoe meer de onderneming met het vermogen van de leveranciers werkt en ze dus zelf niet voor financiering hoeft te zorgen. è Soms is het wat te hoog, en verkopen leveranciers nog enkel contantàKorting boor contante betaling 3.3.6 Opslagduur Wat is de te financieren periode? De berekende omlooptijden geven een benadering van de totale omlooptijd van het in goederen geïnvesteerd vermogen P126!! Conclusie over voorraad? Hoe kleiner het aantal dagen voorraad, hoe beter de tijdstippen van de leveranciersbetaling en van de inning van de klantenfacturen op elkaar zijn afgestemd, hoe korter de periode die de onderneming zelf financieel moet overbruggen è De te financieren periode Opmerking!! De liquiditeitsratio = statische ratio. Men bestudeert de liquiditeitspositie van een onderneming op 1 bepaald moment. Vandaar moet men om de liquiditeit van een onderneming gedurende het jaar te kennen andere verhoudingsgetallen hanteren 3.3.7 Het bedrijfskapitaal Wat is het BRUTO BDKP? De som van de vlottende activa àActiva zijn belangrijkàZe worden binnen het jaar gerealiseerd worden Wat is het NETTO BDKP? De schulden die binnen het jaar moeten betaald worden in mindering gebracht Vermits A= P àNETTO BDKP= EV +VV op LT- VA Wat zijn dus de 2 manieren om het netto bedrijfskapitaal te berekenen? 1. Vlottende activa- VV op KT 2. EV + VV op LT- VA
Conclusie bij het bedrijfskapitaal? Hoe groter het nettobedrijfskapitaal van de onderneming, hoe veiliger de liquiditeitssituatie. Negatief netto BDK impliceert een gevaarlijke liquiditeitspositie Wat zijn enkele oorzaken van wijzigingen in het netto BDK? Toe- of afname van de VA Toe- of afname van het EV en/of VV op LT
3.4 Solvabiliteitratio’s Wanneer is een onderneming solvabel? Als ze in staat is om haar schulden op korte en lange termijn terug te betalen. Wat is solvabiliteit? De mogelijkheid van een onderneming om al haar schulden terug te betalen in geval van liquidatie. 3.4.1
Solvabiliteit
Solvabiliteit=
Eigen vermogen Totaal vermogen
Wanneer hebben we een gezonde situatie? Solvabiliteit 0,5 of 50% dat wil zeggen dat het totale vermogen uit 50% VV Wat betekent van solvabiliteit van 25%? Voor elke 100,00 die het bedrijf aantrok, 75 euro schulden is. OPMERKING! Er bestaat een relatie tussen solvabiliteit en de financiële kosten. Een onderneming met een lage solvabiliteit werkt dus met relatief VV. Dat brengt een hoge schuldenlast mee, vooral bij hoge rentevoeten. 3.4.2 Debt ratio Wat is de debt ratio? Een onderneming drukt uit hoeveel EUR VV in de onderneming aanwezig is tegenover 100,00 EV Schuldgraad=
Vreemd vermogen Eigen vermogen
x100
Conclusie schuldgraad Hoe kleiner de schuldgraad, hoe gemakkelijker de financiële verplichtingen uitvallen.
Hoe groter de financiering met EV, hoe groter de kans voor de terugbetaling van het VV Waarom zijn deze ratio’s ruwe maatstaven? · · · ·
Alle schulden op 1lijn gesteld wordenà Geen rekening met de resterende looptijd Wanneer de schulden op KT een overwicht hebben op LT, dan is het financiële risico groter voor onderneming Geen rekening gehouden wordt met het rentepercentage: Risico verschilt naargelang rentevoet, op KT of LT Solvabiliteitsratio’s zijn afgeleid van de nettoboekwaarden uitgedrukt op de balans en bijgevolg geen precies beeld geven over de financiële stromen àQuick = VV op KT àSolvabiliteit= VV in het totaal àLening die pas is aangegaan= weegt evenveel door dan lening die bijna is afgesloten
3.5 Rentabiliteitsratio’s 3.5.1 Rentabiliteit Wat is rentabiliteit? Geeft aan in welke mate de aangewende middelen een bevredigend resultaat hebben opgeleverd Waarom is het resultaat zo belangrijk? è In een vennootschap is het een uitgangspunt tot toekenning van een dividen è Winst schept ontwikkelingsmogelijkheden è Het is een garantie voor solvabiliteit van de onderneming 3.5.2
Rentabiliteit van de omzet
3.5.2.1 Netto-omzetmarge Hoe bekomen we aan deze marge? Het nettobedrijfsresultaat vergelijken met de omzet. Netto-omzetmarge= alle bedrijfskosten in mindering van de omzet gebracht Netto-omzetmarge =
Nettobedrijfsresultaat van de omzet Omzet
x100
àHangt af van sector en bedrijf waarmee en waarin men gevestigd is Wat is een doel van de onderneming? è Winstmaximalisatie è Continuiteit
3.5.2.2 Bruto-omzetmarge Wat geeft de bruto-omzetmarge aan? Hoe groot het brutobedrijfsresultaat is in verhouding tot de omzet Brutobedrijfsresultaat Omzet
Bruto-omzetmarge =
x100
àNiet kaskosten worden niet in rekening gebrachtànetto bedrijfsresultaat dient daarom verhoogd te worden met de niet kaskosten om tot het bruto BDR Bruto-omzetmarge =
Nettobedrijfsresultaat + niet-kaskosten Omzet
x100
àDit cijfer duidt aan hoeveel bedrijfsresultaat beloopt als er voor 100,00 euro verkocht wordt 3.5.3
Rentabiliteit van het EV
3.5.3.1 Netto-rentabiliteit EV Wat is de netto? WE vergelijken de nettowinst van het BJ met het EV. Nettowinst EV
NREV =
x100
Vb. 5,95%= met elke 100 euro EV werd er net 5,95 Is dit behoorlijk? Vergelijken met è Rentabiliteit van het EV van ondernemingen binnen en buiten de bedrijfstak è Rentevoeten op de kapitaalmarkt è Evolutie van REV belangrijk
3.5.3.2 Bruto-rentabiliteit EV Wat is bruto? De verhouding van de nettowinst(-verlies) van het BJ na belastingen + de nietkaskosten(=afschrijvingen, voorzieningen en waardevermindering) t.o.v. EV BRREV =
Nettowinst + niet-kaskosten EV
x100
3.5.3.3 Cashflow Wat is de cashflow? een term in de bedrijfseconomie waarmee het geld dat een organisatie in en uit gaat bedoeld wordt. Wat zijn voorbeelden van kaskosten? Lonen, inkopen, financiële kosten Wat is de formule voor de cashflow? àOmzet-kaskosten àNettowinst + niet kaskosten Waarom kan Br REV een goede aanvulling zijn op REB? Als de niet-kaskosten sterk fluctueren en dus “corrigerend” inwerken op de winst. Met wat moet men rekening houden bij de Br REV-ratio? · ·
Niet-kaskosten zonder meer gelijkgesteld worden met de winst, die vermogensbestanddeel is , niet kaskosten is dit niet perse Niet-kaskosten niet exclusief verband houden met de inzet van het eigen vermogen , dan wel met de combinatie van het EV en VV vermogen
3.5.3.4 Rentabiliteit van het TV(RTV) Hoe bekomen we aan de RTV? Aangezien er op de rente (vergoeding voor ingezette vreemde middelen) geen belastingverrekening is, moet bovendien de winst van het boekjaar voor belastingen genomen worden. Winst voor belastingen + kosten van schulden x100 TV Is het resultaat behoorlijk? NRTV =
· ·
Vergelijking met de O binnen en buiten de bedrijfstak RTV>REV de verstrekkers van het VV een hogere vergoeding krijgen dan de eigenaars van de onderneming
3.5.3.5 Brutorentabiliteit van TV Wat is de brutorentabiliteit van het TV? NRTV met in de teller de niet kaskosten BRTV =
Winst v.Bel + kosten v.schulden+ nt-kaskost TV
3.5.3.6 Toegevoegde waarde Wat is een onderneming?
x100
Een samenwerkingsverband tussen verschaffers van eigen vermogen(aandeelhouders) en verschaffers van VV, de werknemers en de overheid. Aandeelhouders: Winst na belastingen VV,WN, Overheid: Toegevoegde waarde Wat is de bruto toegevoegde waarde? De marktwaarde van de productie(=omzet incl. de invloed van de indirecte belastingen en prijsverlagende subsidies) -
Kosten van de ingekochte goederen en diensten van derden
Wat is de netto toegevoegde waarde? Bruto toegevoegde waarde- afschrijvingen. Som van loon, rente, pacht en winst SCHEMA Omzet -Kosten van de aankopen -Kosten van diensten van derden -Andere bedrijfskosten Bruto Toegevoegde Waarde -Afschrijvingen Netto Toegevoegde Waarde
Voor wat is de netto toegevoegde waarde beschikbaar? De beloningen aan de WN, verschaffers van VV, overheid en eigenaars WN: lonen, salarissen en sociale lasten Bezoldigingen, lasten, pensioenen -Verschaffers VV: rente +Financiële kosten -Overheid : Ven.bel +Belasting op resultaat -Eigenaars(aandeelhouders +Winst van het boekjaar Netto Toegevoegde Waarde Netto Toegevoegde Waarde +Afschrijvingen +Afschrijvingen Bruto Toegevoegde Waarde Bruto Toegevoegde Waarde In de praktijk wordt de bruto methode het meest toegepast. Welke ratio’s kan men tegenkomen in JR? -
De toegevoegde waarde per WN of personeelkosten als % van de toegevoegde waarde. àMaatstaf voor de arbeidsproductiviteit: in hoeverre hebben de WN bijgedragen aan het toevoegen van waarde.
-
De toegevoegde waarde als % van de omzet. Maatstaf voor de mate van integratie van een onderneming.
àWeinig goederen en diensten van derdenàToegevoegde waarde= omzet àhoge mate van integratie àDeze ratio geeft ook de kwetsbaarheid door de leveranciers weer. àHoe lager de integratie, hoe minder afh.--> hoe minder kwetsbaar
Samenvatting LE 8 1 Inleiding Leg uit” een onderneming moet streven naar een optimale financieringsmix”? -
Enerzijds moet er rekening gehouden worden met een gezonde verhouding tussen Eigen middelen en Vreemde middelen. De looptijden van de financiering en de levensduur van de activa die hiermee gefinancierd wordenà op elkaar afstemmen
2 Financieringsbehoefte Wanneer ontstaat deze behoefte? Als een onderneming investeert in VA en bij de exploitatiecyclus van de onderneming
2.1 Investeren in VA Aankopen van gebouw.. hiervoor heb je nodige financiële middelen nodig.
2.2 Exploitatiecyclus Wat bepaalt het overschot of tekort aan financiële middelen? Netto bedrijfskapitaal behoefte Negatieve kapitaalsbehoefte: · · ·
Geen behoefte aan bijkomende financieringsmiddelen Overschot kan worden gebruikt als financieringsbron voor VA Leidt tot positieve kas
Positieve kapitaalsbehoefte: ·
Financieringsbehoeften uit exploitatiecyclus > bekomen financieringsbronnen
Wat zijn de aandachtspunten bij het werkkapitaal.? · · ·
Aankoop en andere betalingen Voorraadbeheer Debiteurenbeheer
2.2.1
Aankoop
2.2.2
Voorraadbeheer
2.2.3 Debiteurenbeheer Rekening houden met: ·
Kredietverlening
· · ·
Hoeveel informatie inwinnen? Welke informatie inwinnen? Bureaus voor handelsinlichtingen
3 Financieringsmogelijkheden 3.1 Zelffinanciering Wat is zelffinanciering? Generatie van middelen door de onderneming zelf. De mate wordt berekend door: De som van niet-uitgekeerde winsten en niet-kaskosten Wat vertegenwoordigt deze som? De financiële middelen die uit de werking van de onderneming zijn ontstaan gedurende een bepaald jaar waarover de onderneming kan beschikken. àWinsten reserveren: EV van O versterkt àZorg voor goede verhouding tussen uitkering en reservering
3.2 Externe financiering met EV Wanneer voeren we een kapitaalverhoging door? Als de onderneming behoefte heeft aan bijkomende financiële middelen. àSolvabiliteit wordt direct verhoogd Wat impliceert een kapitaalverhoging? In tegenstelling tot VV, geen financiële druk tot kapitaalterugbetaling en interestbetaling bestaat. àOnderneming kan in de toekomst lening aangaan tegen betere voorwaarden àFiscale stimuli investeringsreserve en notionele interestaftrek om financiering met EV aan te moedigen
3.3 Externe financiering met VV op LT = Afspraken over tijdstippen wanneer de interestvergoeding en kapitaalaflossingen moet gebeuren. 3.3.1 Achtergestelde lening Wat gebeurt er bij een achtergestelde lening? · · ·
Kredietverschaffer die lening toestaat Is akkoord dat bij faillissement eerst de andere SE worden betaald Laatsten krijgen iets grotere waarborg
Wanneer komt zo’n lening voor? Overheid die lening geeft aan een onderneming Aandeelhouders bijkomende financiële middelen niet onmiddellijk onder de vorm van kapitaal ter beschikking willen stellen 3.3.2 Investeringskrediet Wat is het investeringskrediet? Een kredietvorm of halflange of lange termijn. Het is bedoel voor de aankoop van kapitaalgoederen zoals grond, gebouwen en machines die op duurzame wijze worden gebruikt in de onderneming. àTerugbetaling; maandelijks, 3-maandelijks, 6-maandelijks of jaarlijks in gelijke schijven àVrij stabiele en zekere kredietvorm waarbij de financiële instelling gewoonlijk bereid zijn om 80% van de investering te financierenàOverige 20% met eigenmiddeln 3.3.3 Financiële leasing Wat is financiële leasing? Vorm van financiering waarbij de client het voorwerp van de leasing in zijn balans mag activeren en afschrijven. àGedurende looptijd van het contract: onderneming gebruiksrecht en leasingmaatschappij eigenaar àEinde contract: Aankoopoptie van 15¨% van AKP Leg uit’ Leasing voor 100%’ Dit is mogelijk doordat LSMaatschappij de juridische eigenaar van de investering blijft. Wanneer niet betaald wordt, kan de LSM het goed veel eenvoudiger terugnemen dan een financiële instelling die een klassieke financiering heeft toegekend Wat is nog een voordeel van leasing? · · ·
BTW wordt door LSM voor gefinancierd Investering wordt door LSM aangekochtàBTWàRecupureert Onderneming betaalt de BTW via leasingbedragen
3.3.4 Lening op afbetaling Wat is lening op afbetaling? Elke maand op vaste tijdstippen , moet er een vast bedrag afbetaald worden aan de kredietverschaffer àVooral privé-doeleindenàDure vorm van lenen
3.4 Exterene financiering van VV op KT 3.4.1 Kaskrediet Wat is kaskrediet? Biedt de mogelijkheid om tot een bepaald bedrag “in het rood “ te gaan op uw bankrekening. àRente op debetstand van de rekening+ reserveringscommissie moet worden betaald. àReserveringscommissie is een % op niet opgenomen bedragen Wat is het voordeel? Soepelheid om tijdelijke tekorten in het bedrijfskapitaal op te vangen Wat is de bedoeling van het kaskrediet? Zorgen voor aanvullende middelen bij de exploitatie van uw commerciële activiteiten Nadeel? Vrij dure financiering waardoor het bij onoordeelkundig gebruik duur kan uitvallen 3.4.2 Straight loans Wat is een straight loan? =Een voorschot op vaste termijn = Thesaurievoorschot op de zichtrekening van de onderneming binnen een toegekende kredietlijn van een vast bedrag voor een vaste duurtijd(<1j) en tegen vooraf bepaalde rente Wat is deze rente? Gelijk aan de EURIBOR voor dezelfde termijn als de straight loan + variabele marge van 1 tot 3% àAfh. van kredietwaardigheid van de kredietnemer en grootte van het krediet Vergelijk straight loan met kaskrediet? = Alternatief voor kaskrediet, minder soepel maar rente is voordeliger Voordeliger dan discontokredieten 3.4.3 Discontokredieten Wat is een discontokrediet? Een kredietvorm die gebaseerd is op een wisseltrekking tussen een kredietnemer en een derde. à Door de wissels de verdisconteren ,koopt de bank een schuldvordering over van de krediet nemer onder voorbehoud van een correcte inning op de vervaldag àHet overgedragen bedrag door de bank= nominale waarde van het effect- intrest berekend op de vervaldag en provisiekosten
Wissel verkopen= verkopen van schuld Discontokrediet en voorschot op vaste termijn, zijn concurrenten waarom? · · ·
Beide vormen van krediet komen tegemoet aan dezelfde behoefte Een bepaald bedrag gedurende een bepaalde periode tegen vaste rentevoet Disconto is echter 2-3% duurder dan een voorschot op vaste termijn
3.4.4 Factoring Wat is factoring? Een vorm van debiteurenfinanciering waarbij de klantenportefeuille wordt uitbesteed aan een extern bedrijf die zorgt voor de afhandeling van de debiteuren àBedrijf die zorgt voor afhandeling: 0,5-3% van de omzet àHet bedrijf dat debiteuren uitbesteedt krijgt bij verkoop bijna het gehele verkoop gedrag. 80-90% wordt gefinancierd door de factor àFactor heeft klant limieten op waarbinnen de aangesloten onderneming kan leveren àOnderneming blijft debiteuren risico houden , tenzij er een afzonderlijke verzekering wordt genomen. àIndien blijkt dat klant niet betaalt, moet geld worden teruggestort aan de factor Voor wie is factoring interessant? Bedrijven die snel groeien en dus permanent over de nodige financiële middelen willen moeten beschikken 3.4.5 Voorschot op facturen Leg de werking uit van deze vorm? · · ·
Onderneming kan haar verkoopfacturen overdragen aan een financiële instelling die op basis van dit pand bereid is om aan de onderneming een voorschot toe te staan Op de factuur moet vermeld worden dat de factuur enkel op een bepaalde bankrekeing mag betaald worden Kostprijs is vergelijkbaar met de rente op kaskrediet
Samenvatting LE 9 1 Inleiding 2 Investeringen 2.1 Wat is een investering? Wat is een investering? Het aanschaffen van duurzame productiemiddelen àDeze productie-, kapitaal-, of investeringsgoederen dienen om andere goederen en diensten te produceren. Geef enkele vb van duurzame productiemiddelen? ·
Gebouwen, machines, voorraden
Hoe kunnen we investeren nog omschrijven? Het vastleggen van vermogen in activa door het aankopen van VA en VL activa. àniet alleen geld uitgeven , maar ook de reële verwachtingen hebben om dit geld op termijn weer met een aanvaardbare winstmarge terug te verdienen
2.2 Soorten investeringen 2.2.1 Vervangingsinvestering Wat zijn vervanginginvesteringen? Regelmatig terugkerende uitgaven. Vb. Aanvullen van de voorrad, vervangen van productie middel Komen in de plaats van bestaande kapitaalgoederen. Ze vergroten de bestaande productiecapaciteit niet.. of toch? Opm: Machine produceert 1000 stuksàMachine kapotànieuwe 2000 stuks.. 2.2.2 Uitbreidingsinvestering Dit is tweezijdig: leg uit? · ·
Enerzijds kan een uitbreidingsinvestering gepaard gaan met uitgaven voor het vervaardigen van nieuwe producten, aanbrengen van nieuwe markten àNieuwe productiecapaciteit gecreëerd naast de bestaande productiecapaciteit
·
Anderzijds kan een uitbreidingsinvestering een uitbreiding zijn van een vervangingsinvestering è Uitbreidingsinvesteringen vergroten dus de bestaande kapitaalgoederen + de beschikbare productiecapaciteit wordt wel vergroot
3 Doel van een investeringanalyse è è è è è
Zoeken naar optimale vestigingsplaats De optimale bedrijfsgrootte Optimale gebruiksduur Selectie van investeringsprojecten Eigen beheer of uitbesteden
Zal ik geld uitgeven aan de gekozen investering, waaraan? Wat is de mogelijke opbrengst ROI: return on investment
4 De optimale vestigingsplaats Rekening houden met welke2 aspecten? è Waar wordt de hoogste opbrengst gerealiseerd? è Waar zijn de totale productie minimaal
