Inhoud
Actie! 5 Retail ma jor
Woord vooraf
7
Welkom in de wereld van de Retail!
7
1 Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen? 1.1 Met welk hulpmiddel ga je een vrachtwagen lossen? 1.2 Hoe de goederen controleren bij de levering? 1.3 Rekenvaardigheden in de retail 1.4 Wat betekenen de pictogrammen en behandelingsvoorschriften op verpakkingen? 1.5 Tillen of artikelen verplaatsen … hoe doe je dat best? 1.6 Veiligheid op de werkplek … wat houdt dat in?
9 9 12 22 29 34 37
2 Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
41
3 Welke invloed hebben winkelinterieur en exterieur op het koopgedrag?
51
3.1 3.2 3.3 3.4
Enkele begrippen Welke eisen worden er aan het winkelexterieur gesteld? De relatie tussen de interne winkelpresentatie en de winkelformule De elementen die de winkelformule bepalen
51 55 63 67
4 Wat is het belang van het grondplan en de routing van de winkel?
83
5 De ruimteverdeling in de winkel aanpassen met behulp van een stappenplan: hoe doe je dat?
99
6 Welke technieken voor diefstalpreventie kan je in een winkel toepassen?
113
7 Wat houdt een commercieel aantrekkelijke artikelpresentatie in de winkelruimte voorbereiden, opbouwen en onderhouden in?
123
7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6
Visual merchandising, wat is dat eigenlijk? Welke factoren bepalen de attentiewaarde van een presentatie? Hoe maak je een eenvoudige presentatie? Plaatsing van de artikelen Op welke manieren kunnen artikelen gepresenteerd worden? Welke zijn de meest voorkomende displays?
123 130 136 141 145 151 INHOUD
3
8 Wat houdt een commercieel aantrekkelijke artikelpresentatie in? Hoe helpt een etalageplan bij het voorbereiden, opbouwen en onderhouden van een etalage? 155 9 Hoe gebeurt de administratieve verwerking bij artikelen ruilen? 9.1 Ruilen na de aankoop van artikelen in de winkel zelf 9.2 Wat te doen als de klant een artikel wenst te ruilen dat via de webwinkel (online) gekocht is? Is dat artikel besteld, geleverd en betaald?
169 169 175
10 Branche- en productkennis verwerven en toepassen in je stagewinkel: hoe begin je daaraan?
179
11 Hoe onthaal je je klanten op een klantvriendelijke manier in verschillende talen?
193
11.1 Hoe werk je aan een deskundig klantenonthaal en help je de klanten verder in het Nederlands? 11.2 Hoe werk je aan een deskundig klantenonthaal en help je de klanten verder in het Frans en het Engels?
12 Hoe voer je een zakelijk telefoongesprek in de context van een winkelsituatie in het Nederlands, het Frans en het Engels? 12.1 Hoe voer je een inkomend telefoongesprek? 12.2 Hoe voer je een uitgaand telefoongesprek?
13 Succesvol een professioneel verkoopgesprek voeren: hoe doe je dat? 13.1 Welke invloed heeft het voorkomen van een verkoopmedewerker op het verloop van het onthaal? 13.2 Wat vertelt de lichaamstaal van de klant? 13.3 Volgens welke structuur verloopt een verkoopgesprek? 13.4 Wat gaat aan een professioneel verkoopgesprek vooraf? 13.5 Hoe kom je te weten wat de klant juist wil? 13.6 Hoe kan je overtuigend argumenteren bij het presenteren van een artikel aan de klant? 13.7 Wat kan je doen als een klant twijfelt of een bezwaar heeft? 13.8 Wat volgt na de koopbeslissing?
14 Waaruit bestaat de afhandeling van de verkoop en de bediening van de kassa?
INHOUD
14.1 Welke soorten kassa’s bestaan er? 14.2 Met welke betaalmiddelen kan een klant zijn aankoop afrekenen? 14.3 Hoe bedien je vlot een kassa?
4
193 202
209 209 228
237 237 241 243 248 252 257 265 270
277 277 286 306
15 Hoe pak je verkochte artikelen in volgens de huisstijl? 15.1 Welke inpakmaterialen kies je? 15.2 Welke inpaktechnieken kies je?
311 311 321
Herhalingsoefening: Geïntegreerde opdracht ICT
329
Woordverklaring: ABC van de retail
331
INHOUD
5
6
INHOUD
Woord vooraf
Woord vooraf Welkom in de wereld van de Retail! Je hebt gekozen voor de richting Retail of Verkoop. Dat is een prima keuze! Er staan je heel wat boeiende lesuren te wachten. Het boek dat je nu in handen hebt, hoort bij het vak Retail of Verkoop. Je kan de pagina’s uit dit boek herkennen aan de oranje strook aan de zijkant. Gebruik je ook het boek voor Logistiek, dan hebben de pagina’s een gele strook. Zo zie je meteen welke pagina’s uit welk boek komen. Dat is handig als je bijvoorbeeld de boeken uit elkaar wilt halen en in mappen bijeen wilt steken. Je zal zien dat de meeste titels van de hoofdstukken en verschillende onderdelen een vraag zijn. We noemen dit een onderzoeksvraag. Op deze vraag vind jij doorheen het hoofdstuk het antwoord. Dit doe je door opdrachten te maken. Die opdrachten zijn per hoofdstuk of onderdeel steeds volgens een vaste structuur ingedeeld. • Elk hoofdstuk begint met een overzicht van wat je zal leren in het hoofdstuk of onderdeel. Je leest hier ook welke ICT-vaardigheden je nodig zal hebben. • Daarna krijg je soms het deeltje ‘Wat voorafging’. Hierin blik je kort terug op de vorige hoofdstukken. Dit deeltje komt niet bij elk hoofdstuk aan bod. • Dan krijg je het deeltje ‘Op verkenning’. Hierin maak je voor het eerst kennis met wat je verderop in het hoofdstuk allemaal zal leren. Het is een kennismaking met de leerstof. • Daarna volgt het deeltje ‘Op verder onderzoek’. Hier ga je de leerstof echt onderzoeken. Je komt nu alles te weten om voor jezelf de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden. • Als je dit achter de rug hebt, krijg je nog eens een samenvatting van de leerstof in ‘Te onthouden’. Hier vind je alles wat echt belangrijk is nog eens netjes op een rijtje. • In het laatste deeltje, ‘En nu: oefenen!’, krijg je de kans om dat wat je leerde nog eens goed in te oefenen, zodat je alles zeker kent en alles zeker kan! • In het vijfde jaar ga je ook veel zaken leren op een echte werkplek, dus via werkplekleren. Op het einde van elk hoofdstuk krijg je daarom oefeningen die je op de werkplek moet maken. In deze oefeningen verwerk je wat je geleerd hebt in het hoofdstuk.
7
Welkom in de wereld van de Retail!
Op het einde van het boek vind je het onderdeel ABC van de retail. Dit is een lijst met trefwoorden die je doorheen de derde graad zal leren. Bij elk trefwoord staat een definitie. Je kan deze lijst gebruiken als je een woord tegenkomt waarvan je de betekenis niet (meer) weet. Opgelet: deze lijst is geldig voor de hele derde graad. Er staan dus ook woorden bij die je niet dit jaar, maar volgend jaar zal leren.
Woord vooraf
We zeiden al dat je alle leerstof aangeboden krijgt via opdrachten. En bij deze opdrachten staan er soms icoontjes. Deze icoontjes betekenen dat je een computer nodig hebt. Maar wel steeds om een andere reden! Als je dit icoon ziet, weet je dat er ICT aan bod komt. Je zal dus een kantoorprogramma moeten gebruiken. Neem je boek Actie! ICT-integratie al maar bij de hand! Want hierin krijg je de vaardigheden uitgelegd die je nodig hebt om de ICT-opdracht op te lossen. Dit icoon betekent dat je op het internet zal moeten surfen. Heel vaak ga je eerst naar de methodesite http://actie.deboeck.com en daar staat dan een link, een tekst, een document … voor jou klaar. In dit icoon herken je een tv-scherm. Je gaat dus een filmfragment bekijken! Dit filmfragment staat op de methodesite. Dit icoon betekent dat er een geluidsfragment bij de opdracht hoort. Net als de filmpjes staat dit fragment ook op de methodesite. Je hebt nu alles in handen om er een geslaagd schooljaar van te maken. Veel succes!
Welkom in de wereld van de Retail!
De auteurs
8
Hoofdstuk 1
Hoofdstuk 1 Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen? 1.1 Met welk hulpmiddel ga je een vrachtwagen lossen? Na dit deel kan je …
… het meest geschikte hulpmiddel aanduiden om de goederen uit de vrachtwagen te halen; … een presentatie aanmaken en correct opslaan met de ingesloten objecten.
OP VERKENNING Opdracht 1 Bekijk het filmpje op de methodesite en beantwoord de vragen. Waarom gaat het lossen van deze vrachtwagen zo vlot?
goederen uit de vrachtwagen laat rollen. Ken je zelf – vanuit de praktijk – nog andere hulpmiddelen om een vrachtwagen efficiënt te lossen? Op de methodesite vind je een link die je kan helpen. Persoonlijk antwoord van de leerling. Bv. steekwagen, magazijnwagen, handpallettruck, motorpallettruck, rolcontainer …
OP VERDER ONDERZOEK Opdracht 2 Zoek de correcte naam bij de afbeelding. Op de methodesite vind je enkele links die je verder helpen. Geef minstens twee voorbeelden wanneer je dit hulpmiddel gaat gebruiken. Afbeelding
Naam
Magazijndolly
Waarvoor gebruiken
Dozen met voeding, kratten
9
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Omdat er gebruik wordt gemaakt van een elektrische rolband die de
Hoofdstuk 1
Steekwagen
Handpallettruck
Wasmachine, Koelkast
Pallet met voeding, pallet met zakken houtskool
Magazijnwagen
Dozen,
of plateauwagen
kratten
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Papierafval,
Rolcontainer
een bestelling artikelen vanuit het distributiecentrum naar de lokale winkel
Motorpallettruck
Pallet
Palletbox
Transportbak
10
Zwaargeladen palletten met stenen, conserven
Dozen, Kisten Fruit in bulk (= losse artikelen), aardappelen
Voorverpakt vlees, kleine losse artikelen
Hoofdstuk 1
TE ONTHOUDEN Volgende transportmiddelen kan je gebruiken om een vrachtwagen te lossen: • • • • • •
steekwagen; handpallettruck; rolcontainer; magazijnwagen of plateauwagen; magazijndolly; motorpallettruck.
Volgende hulpmiddelen worden gebruikt om goederen te vervoeren: • pallet; • transportbak; • palletbox.
EN NU: OEFENEN! Opdracht 3
Hulpmiddel of transportmiddel
Steekwagen Pallet Handpallettruck
Waarvoor wordt het gebruikt
Om de machines van de vrachtwagen te halen en in het magazijn te brengen.
Om verschillende goederen gemakkelijk bij elkaar te plaatsen en te vervoeren.
Om in het magazijn een pallet met goederen te verplaatsen.
Opdracht 4 Film indien mogelijk op je werkplek een levering en/of maak foto’s. Verwerk het filmpje of de foto’s tot een mooi geheel. Maak een mooie presentatie voorzien van afbeeldingen, film en geluid. Sla dit op onder de naam ‘Presentatie goederenontvangst’, gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 1’.
11
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Ga naar de methodesite en bekijk het filmpje van Electro Neven. Noteer welke hulpmiddelen en transportmiddelen je tijdens de levering en de goederenverwerking in het magazijn kan gebruiken en waarvoor.
Hoofdstuk 1
1.2 Hoe de goederen controleren bij de levering? Na dit deel kan je …
… de documenten bij de levering van goederen controleren; … de leveringsvoorwaarden op een document toelichten; … de levering vergelijken met de bestelbon of ander document; … de kwaliteit van een levering evalueren; … de reglementering i.v.m. de controle van binnenkomende voeding toelichten; … werken met sjablonen; … een werkmap en –blad efficiënt gebruiken en opmaken; … een document efficiënt opmaken; … gegevens uitwisselen via een leerplatform en/of mail.
OP VERKENNING Opdracht 1 Bekijk aandachtig het filmpje op de methodesite. Los onderstaande vragen op. Aan de hand van welk document controleert de medewerker de binnenkomende producten? Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Pakbon Geef de verklaring van dit document. Op een pakbon staat wat er in de bestelling zit, m.a.w. wat er geleverd moet worden. Welke handelingen voert de medewerker uit om de kwaliteit van de geleverde goederen te controleren? Temperatuur van de goederen meten. Houdbaarheidsdatum controleren. Controleren of de verpakking volledig is. Doos openen om te controleren of wat op het etiket staat, ook in de verpakking zit.
12
Hoofdstuk 1
OP VERDER ONDERZOEK Opdracht 2 Op de stageplaats van Sara is het volgende week opendeurdag. Alle klanten hebben een uitnodiging gekregen om de nieuwe collectie te komen bekijken. Omdat ze de klanten ook een hapje en een drankje willen aanbieden, bestellen ze hiervoor het nodige. Hieronder zie je het document dat Sara heeft moeten mailen naar Fair Trade Original.
Top Fashion Moreelstraat 16 2800 MECHELEN tel.: 015 20 20 69 fax: 015 20 20 89 e-mail:
[email protected] ON 0460.778.011 Bestelbon nr. 16
Fair Trade Original Hoogstraat 35E 3360 BIERBEEK
9 november 2013 Artikelomschrijving Appelsap met lemon&lime Wijn wt Chardonnay, MH, O,75 l Wijn wt Sauvignon blanc, Chili, MH, 0,75 l Wijn rd Merlot, Zuid-Afrika, MH, 0,75 l Appelsap met lemon&lime, 0,33 l Sinaasappelsap, MH, 0,33 l
Aantal 12PK 60FL 30FL 84FL 12FL 12FL
Prijs excl. BTW/ stuk 1,32 3,77 3,77 3,77 1,09 1,09
Totaal prijs excl. BTW 15,84 226,20 113,10 316,68 13,08 13,08
Hoe heet dit document? Bestelbon Wie heeft dit document opgesteld? Top Fashion Waarom is het belangrijk om een bestelbon op te stellen? Omdat je aan de hand van de bestelbon de levering kan controleren. Omdat er zo geen misverstanden kunnen ontstaan tussen jou en de leverancier.
13
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Bestelcode 006627 201519 201926 203519 204819 204821
Hoofdstuk 1
Opdracht 3 De bestelling wordt geleverd. Bekijk aandachtig het document dat je vindt op de methodesite. Los de vragen op. Wie heeft dit document opgesteld?
Fair Trade Original Hoe heet dit document?
De pakbon Ken je ook een synoniem?
Leverbon of leveringsbon Welke informatie kan je nog vinden op dit document i.v.m. de geleverde goederen?
De bestelcode, de EAN-code van elk artikel, de omschrijving van het artikel, het aantal besteld, het aantal geleverd. Op welke manier(en) kan je nu controleren of je levering overeenkomt met je bestelling?
Door de bestelbon te vergelijken met de pakbon: aantallen, bestelcodes, Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
prijzen … Door echt de goederen na te tellen. Welke gebreken kunnen bij de controle van de levering aan het licht komen?
Beschadigde verpakking, gedeukte blikken, te weinig geleverd, verkeerd geleverd, vervaldatum is overschreden … Opdracht 4 Samen met de pakbon werd ook onderstaande bon afgegeven aan Linda. Om welke documenten gaat het? De vrachtbrief
14
Hoofdstuk 1
Trans World Express NV Weerenweg 11 1000 BRUSSEL Tel.: 02 367 56 47
[email protected]
VRACHTBRIEF
Laden:
Lossen:
Fair Trade Original Hoogstraat 35E 3360 BIERBEEK
Top Fashion Moreelstraat 16 2800 MECHELEN
Wachttijd (min) 15 minuten Laden: 21 november 201x om 15u Notities
Wachttijd (min) Lossen: Notities gewicht Ordernummer: 133550 Orderdatum: 21 november 2013 Opdrachtgever: Fair Trade Original Ontvanger: Linda Lieckens Datum en tijd: 21 november 2013 om 16u45 Handtekening Linda Lieckens
Wie heeft dit document opgesteld? Trans World Express Welke informatie over de artikelen op dit document kan je gebruiken voor de controle van de levering? Het aantal colli, het aantal delen in de colli en het gewicht van de levering. Wat is het verschil tussen de pakbon en de vrachtbrief? Op een pakbon staat veel meer informatie over de geleverde artikelen zelf (omschrijving, aantal, prijs …). Op de vrachtbrief staat enkel hoeveel colli er geleverd worden.
Opdracht 5 Eens de goederen geleverd worden, zal snel het document op de methodesite volgen. Om welk document gaat het hier? Een factuur
15
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Colli delen verpakking 1 32 stuks Totaal Aantal colli 1
Hoofdstuk 1
Wie heeft het document opgesteld? Fair Trade Original Voor wie is dit document bestemd? Voor Top Fashion Met welke documenten ga je dit document vergelijken om de correctheid te controleren? Met de bestelbon en de pakbon Wat ga je juist controleren? Zijn de juiste artikelen gefactureerd a.h.v. de bestelcode of de omschrijving? de juiste prijs gefactureerd? Is Zijn de juiste hoeveelheid artikelen gefactureerd? Zijn de berekeningen juist?
Opdracht 6
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Ga naar de website van Schoenen Torfs. Lees de leveringsvoorwaarden. Wanneer je bij schoenen Torfs een paar schoenen bestelt, hoeveel bedragen dan de verzendingskosten? Voor leveringen in België worden geen kosten aangerekend. Ga ook eens kijken op de website van Zeb. Rekenen zij verzendingskosten aan wanneer je op hun website iets koopt? Ook bij Zeb is een levering in België gratis. Weet jij hoe men een levering noemt waarbij de leverancier de verzendingskosten voor zich neemt? Zoek dit eventueel op het internet op. De link op de methodesite helpt je verder. Levering franco (aan huis).
Opdracht 7 Heel wat bedrijven leveren zoals Zeb en Schoenen Torfs. Een andere leveringsvoorwaarde is ‘onder rembours’. Ga naar de methodesite en klik daar op de link naar de website van bpost. Hoe wordt deze levering hier genoemd? Levering tegen betaling (cash on delivery).
16
Hoofdstuk 1
Leg bondig uit wat dit betekent.
De geadresseerde betaalt voor de inhoud van de zending op het ogenblik van de levering. Bpost betaalt de afzender van het pakket zodra ze de verschuldigde som heeft ontvangen. Waarom wordt dit een ‘veilige’ vorm van leveren genoemd?
Omdat je als leverancier altijd zeker bent dat je levering betaald wordt. Opdracht 8 Bij Colruyt komt een partij veldsla van de Tuinbouwveiling in Roeselare binnen. Bij de controle merkt men dat de kern van de veldsla verrotting vertoont. Ondanks de strenge kwaliteitscontrole in de veiling is dit blijkbaar aan hun aandacht ontsnapt. Kan Colruyt te weten komen wie de sla heeft gekweekt? Verklaar. De link op de methodesite helpt je verder.
Van elk verkocht product op de veiling is de producent gekend en waar en wanneer het geoogst werd. Deze informatie staat op het etiket op de verpakking van de sla. Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
17
Hoofdstuk 1
Waarom is de traceerbaarheid van producten noodzakelijk?
Om de verantwoordelijke bij eventuele problemen te kunnen achterhalen. Voor welke artikelen is het belangrijk dat je de producent kunt traceren/achterhalen?
Voeding en medicijnen Opdracht 9 a Op de methodesite vind je een link over de verplichte vermeldingen op een etiket bij voedingsproducten. Noteer hieronder de verplichte vermeldingen:
Ingrediënten, de reglementaire verkoopbenaming, de minimale houdbaarheidsdatum, de uiterste verbruiksdatum, bijzondere bewaar en verbruiksvoorwaarden, (handels)naam en het adres van de fabrikant, de verpakker of de verkoper, gebruiksaanwijzing, plaats van oorsprong, nettohoeveelheid … Welke kenmerken moeten deze vermeldingen vertonen? Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Zichtbaar, duidelijk leesbaar en onuitwisbaar zijn; Geschreven in de taal of de talen van het taalgebied waar de voedingsmiddelen worden verkocht; In hetzelfde gezichtsveld voorkomen wat de verkoopbenaming, de datum en de nettohoeveelheid betreft. b Op welke twee manieren kan de minimale houdbaarheidsdatum aangegeven worden?
Door de vermelding ‘TEN MINSTE HOUDBAAR TOT’, gevolgd door de vermelding van de datum in dag, maand en jaar; Door de vermelding ‘TEN MINSTE HOUDBAAR TOT EINDE’, gevolgd door de datum in maand en jaar.
18
Hoofdstuk 1
Opdracht 10 Lees de volgende tekst en beantwoord de vragen. De ‘te gebruiken tot’-datum wordt gebruikt voor erg bederfelijke (en voorverpakte) producten zoals vers gevogelte, vlees en daarvan afgeleide producten als versneden bereidingen, bereide slaatjes, roomgebak … Die producten mogen na die datum niet meer worden verkocht of geconsumeerd. Kies dus in de winkel een verpakking met een datum die zo ver mogelijk weg ligt. Maar opgepast: de ‘te gebruiken tot’-datum geldt enkel zolang de verpakking intact blijft. Eenmaal het product is geopend, bederft het veel sneller. Dat is zeker het geval voor etenswaren die onder gewijzigde atmosfeer verpakt zijn en voor verpakkingen die niet hermetisch sluiten (bv. een brik melk of fruitsap). Minder bederfelijke producten zoals graanproducten, conserven, diepgevroren producten, thee, koffie, vruchtensappen met lange bewaring, gedroogde kruiden ... krijgen een ‘ten minste houdbaar tot’-datum mee. Verbruik na de vermelde datum houdt in principe geen gevaar voor de gezondheid in. Enkel de smaak, geur, textuur … zijn niet meer gewaarborgd. Bron: www.test-aankoop.be/huishoudelektro/koelkasten-en-diepvriezers/dossier/houdbaarheid-en-verpakkingstips
Wat wordt er in de tekst bedoeld met een ‘intacte verpakking’?
Welke producten bederven het snelst wanneer de verpakking niet meer intact is? Etenswaren onder een gewijzigde atmosfeer en verpakkingen die niet hermetisch sluiten. Als de ‘ten minste houdbaar tot’-datum is verstreken, mag je dan het product nog consumeren? Verklaar. , bij minder bederfelijke producten is het geen gevaar voor de gezondheid, Ja enkel de smaak, geur, textuur … kunnen veranderen.
TE ONTHOUDEN De geleverde goederen worden vergezeld door twee belangrijke documenten: een vrachtbrief en een pakbon of leveringsbon. Aan de hand van deze documenten kan je nauwkeurig de controle van de levering uitvoeren. Het is ook belangrijk de levering zelf te controleren: is de verpakking intact, wat is de houdbaarheidsdatum van een artikel … De levering van goederen gebeurt onder strikte leveringsvoorwaarden zoals franco of onder rembours. In de reglementering in verband met de controle van de binnenkomende voeding verdienen volgende aspecten je aandacht: • • • •
de houdbaarheidsdatum; de traceerbaarheid; de verplichte vermeldingen op het etiket; de verpakking.
19
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
verpakking mag niet beschadigd zijn. De
Hoofdstuk 1
EN NU: OEFENEN! Opdracht 11 Bekijk op de methodesite nog eens het filmpje van Electro Neven. Hier kan je goed zien hoe de goederen geleverd en gecontroleerd worden? Wat gebeurt er allemaal met de documenten door de medewerker van Electro Neven? Noteer dit beknopt. medewerker van Electro Neven controleert al tijdens de levering of alle De goederen op de documenten ook geleverd worden. neemt de leveringsbon aan van de vervoerder en plaatst er een Hij
handtekening en stempel op. Deze documenten geeft hij aan de vervoerder. De vervoerder geeft de door hem ondertekende documenten aan de medewerker van Electro Neven. De documenten worden naar de boekhouding gebracht en worden daar in de juiste map geklasseerd. Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Opdracht 12 Zoek een verpakking van een voedingsproduct bij je thuis. Breng dit mee naar de klas. Voldoet de verpakking aan de reglementering? Verklaar. Persoonlijk antwoord van de leerling. Bekijk het ‘etiket’ en controleer de
houdbaarheidsdatum, de traceerbaarheid, de verplichte vermeldingen op het etiket en of de verpakking intact is. Opdracht 13 Je werkt aan de volgende opdrachten per twee: iemand speelt de rol van de koper Top Fashion, de andere die van de verkoper Fair Trade original. Situatie: je gebruikt de documenten uitgewerkt bij 1.2 Werkverdeling en tips: • Leerling ‘koper’ ontwerpt de bestelbon; • Leerling ‘koper’ kruipt ook even in de huid van de Trans World Express nv en ontwerpt de vrachtbrief; • Leerling ‘verkoper’ ontwerpt de pakbon en factuur. Minstens één document werk je uit via een sjabloon in een tekstverwerker of rekenblad. Voor het andere document krijg je de keuze (tekstverwerker, rekenblad …).
20
Hoofdstuk 1
Sla je documenten op onder een gepaste naam, gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 1’. Open nu het elektronisch leerplatform van je school. Stuur in chronologische volgorde de documenten naar elkaar. Sla ook de documenten die je ontvangt, op in je eigen map. Is er geen leerplatform, verstuur de documenten naar elkaars mailadres. Druk de documenten af, klasseer ze en stop ze in je cursus.
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
21
Hoofdstuk 1
1.3 Rekenvaardigheden in de retail Na dit deel kan je
… rekenen met gewichtsmaten; … rekenen met lengtematen; … rekenen met temperatuur; … procenten berekenen; … rekenen met inhoudsmaten.
OP VERKENNING Opdracht 1 Bekijk op de methodesite nog eens de factuur van Fair Trade Original. Linda, de stagementor van Sara, twijfelt of ze wel genoeg fruitsap besteld heeft voor de opendeurdag. Bereken hoeveel fruitsap ze heeft besteld.
Appelsap : 12 x 1 l = 12 l Appelsap: 12 x 0,33 l = 3,96 l Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Sinaasappelsap: 12 x 0,33 l = 3,96 l Totaal = 12 + 3,96 + 3,96 = 19,92 l Linda heeft in totaal 19,92 liter fruitsap besteld. Hoeveel cl is dit?
19,92 l = 1 992 cl Als je weet dat in een glas 20 cl kan, hoeveel glazen gaat Linda dan kunnen serveren?
1 992 : 20 = 99,6 Linda gaat dus
99
glazen fruitsap kunnen serveren.
OP VERDER ONDERZOEK Opdracht 2 De levering van Fair Trade Original wordt geleverd in een rolcontainer. Deze container heeft een maximum belasting van 500 kg. Wordt met deze bestelling de maximale belasting niet overschreden?
22
Hoofdstuk 1
TIP Een fles wijn weegt 1,15 kg, een fles fruitsap van 1 l weegt 1,12 kg en een blikje van 33 cl weegt 370 gram. Hoe komt het eigenlijk dat een fles fruitsap van 1 liter niet 1 kg weegt?
Omdat je ook moet rekening houden met het gewicht van de verpakking. Maak hieronder de berekening. Flessen wijn: 174 x 1,15 kg = 200,10 kg Fruitsap:12 x 1,12 kg = 13,44 kg Blikjes fruitsap : 24 x 370 g = 8 880 g = 8,88 kg Totaal: 200,10 + 13,44 + 8,88 = 222,42 kg. De maximale belasting van de rolcontainer wordt met deze bestelling wel/niet overschreden.
Opdracht 3
2 7 6 1 3 4 5
1 000 potjes safraan van 0,75 g Een VW Golf van 1,2 ton 13 zakken houtskool van 10 kg 2 pakjes koekjes van 250 g Een brood van 800 g Een staaf goud van 1 kg Een springkasteel van 120 kg
Opdracht 4 Plaats volgende gewichten van klein naar groot. 0,700 g
100 mg
1,2 ton
10 kg
12 000 g
0,6 ton
0,12 g
100 mg
0,12 g
0,700 g
10 kg
12 000 g
0,6 ton
1,2 ton
Opdracht 5 Plaats volgende inhouden van klein naar groot. 10 ml
20 cl
5 liter
400 liter
433 ml
6 000 ml
0,15 l
10 ml
0,15 l
20 cl
433 ml
5l
6 000 ml
400 l
23
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Plaats de volgende artikelen van klein naar groot volgens gewicht. Maak een rangschikking van 1 tot 7.
Hoofdstuk 1
Opdracht 6
Bij Colruyt gebruiken ze vrachtwagens met een laadvloer van 13,6 m. Ze zijn 2,55 m breed en 2,55 m hoog. Hoeveel europalletten kunnen er op de laadvloer van deze vrachtwagen?
Zoek eerst via een zoekmachine op het internet de afmetingen van een europallet op.
De afmetingen zijn 80 cm op 120 cm. Maak nu de berekening. Misschien is het gemakkelijk om op een kladblad een tekening te maken.
13 x 3 = 39 palletten Als je weet dat je een pallet maximum mag laden tot 120 cm in de hoogte, hoeveel paletten kan deze vrachtwagen dan in totaal vervoeren?
39 x 2 = 78 palletten Opdracht 7
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Nu je de afmetingen van een europallet kent, kan je ook aan de slag met deze opdracht. Hoeveel dozen kan je plaatsen op een europallet wanneer de dozen volgende afmetingen hebben: Breedte: 20 cm, lengte 40 cm, hoogte 30 cm. Hoeveel dozen passen er op de lange zijde van het pallet?
Lengte van het pallet : lengte van de doos 120 : 40 = 3 dozen Hoeveel dozen passen erop de korte zijde van het pallet?
Breedte van het pallet : breedte van de doos 120 : 20 = 6 dozen Hoeveel dozen passen er in de hoogte op het pallet?
120 : 30 = 4 lagen Hoeveel dozen passen er dan in totaal op het pallet?
3 x 6 x 4 = 72 dozen
24
Hoofdstuk 1
Opdracht 8 Bekijk de afbeelding van deze Smart-TV.
Weet je wat de 42’’ betekent?
42 inch
1 inch = 2,54 cm Hoeveel cm is dan de diagonaal van dit toestel?
42 x 2,54 = 106,68 cm Opdracht 9 Lees het artikel op de methodesite. Hoe ‘koud’ is het minimum in de vriezers in de Colruytwinkels?
Minimum – 18 °C Als het in de winkel gemiddeld 20 °C is, hoe groot is dan het temperatuurverschil?
Het temperatuurverschil is 38 °C. Opdracht 10 Neem de factuur van Fair Trade Original er opnieuw bij. Reken de btw-berekening op de factuur na.
42,00 EUR x 6 : 100 = 2,52 EUR 655,48 EUR x 21 : 100 = 137,76 EUR
25
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Zoek via een zoekmachine op het internet op hoeveel cm dit is.
Hoofdstuk 1
Hoe ga je tewerk om een percentage van een getal te berekenen? Bedrag delen door 100 en vermenigvuldigen met het percentage.
Opdracht 11 De buurtwinkel wil een afdak bouwen boven de winkelwagentjes. Ze willen drie rijen naast elkaar kunnen plaatsen. In elke rij moeten vijftien karren achter elkaar kunnen staan.
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
De lengte bedraagt 732 mm. Elke kar is 525 mm breed. De ruimte tussen de rijen en aan de vier zijkanten bedraagt 15 cm. Als twee karren in elkaar staan hebben ze een lengte van 882 mm. Bereken de afmetingen van het afdak in meter.
In de lengte:
732 mm + (14 x 150 mm) = 2 832 mm 2 832 mm + 150 mm (vooraan) + 150 mm (achteraan) = 3 132 mm = 3,132 m In de breedte:
3 x 525 mm = 1 575 mm Tussenruimtes = 4 x 150 mm = 600 mm Totaal: 1 575 mm + 600 mm = 2 175 mm = 2,175 m
TE ONTHOUDEN 1 ton = 1 000 kilogram 1 kilogram = 1 000 gram 1 gram = 100 milligram 1 liter = 10 deciliter = 100 centiliter = 1 000 milliliter 1 km = 1 000 meter 1 meter = 10 decimeter = 100 centimeter = 1 000 millimeter 1 inch = 2,54 cm Temperatuur wordt in België uitgedrukt in °C (Celcius). Een procent van een getal bereken je door dat getal te delen door 100 en te vermenigvuldigen met het percentage.
26
Hoofdstuk 1
EN NU: OEFENEN! Opdracht 12 Maak de opdracht 1 nu opnieuw, maar nu voor de wijn die Linda heeft besteld. In wijnglazen kan wel maar 15 cl.
Fles wijn = 0,75 l = 75 cl Er zijn 174 flessen wijn geleverd, dus is er 174 x 75 cl wijn = 13 050 cl wijn. 13 050 cl : 15 cl = 870 glazen om te vullen. Opdracht 13 Bereken.
15,00 EUR 12,60 EUR 11,56 EUR 44,95 EUR 250,00 EUR 75 kg 1,5 ton 63 g
Opdracht 14 Plaats volgende lengtes van klein naar groot. 25 inch
26 cm
2 500 mm
25 inch
26 cm
1,5 m
2 km
3 000 m
2 500 mm 28 dm
28 dm
1,5 m
2 km
3 000 m
Opdracht 15 Moet de temperatuur dalen of stijgen. Geef aan. Met hoeveel moet de temperatuur stijgen of dalen. Temperatuur van … 2 °C 14 °C - 20 °C - 4 °C 12 °C - 3 °C
Naar … 16 °C 6 °C - 15 °C + 6 °C - 4 °C - 18 °C
Stijgen/dalen? Stijgen/dalen Stijgen/dalen Stijgen/dalen Stijgen/dalen Stijgen/dalen Stijgen/dalen
Met hoeveel?
14 °C 8 °C 5 °C 10 °C 16 °C 15 °C
27
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
6 % van 250,00 EUR 21 % van 60,00 EUR 2 % van 578,20 EUR 5 % van 899,00 EUR 12,5 % van 1 999,99 EUR 15 % van 500 kg 25 % van 6 ton 7 % van 900 g
Hoofdstuk 1
Opdracht 16 Hoeveel bedraagt voor volgende artikelen de prijs per kg? Artikel
Artikel
500 g verse kaas aan 1,76 EUR
Mozarella van Galbani 125 g aan 1,14 EUR.
Prijs per kg: 3,52 EUR
Prijs per kg: 9,12 EUR
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Natuurwafels 700 g aan 5,66 EUR
Prijs per kg: 8,09 EUR
Potje bieslook van 60 g aan 4,99 EUR
Everyday voeding voor honden, 1 220 g aan 0,99 EUR
Prijs per kg: 83,17 EUR
Prijs per kg: 0,83 EUR
28
Hoofdstuk 1
1.4 Wat betekenen de pictogrammen en behandelingsvoorschriften op verpakkingen? Na dit deel kan je …
… de verschillende gevarenetiketten begrijpen en toepassen; … de verschillende behandelingsetiketten begrijpen en toepassen; … objecten invoegen (tabel) en doeltreffend aanpassen.
OP VERKENNING Opdracht 1
De producten die dit etiket dragen, kunnen gevaarlijk zijn. Je merkt dat er nog andere gevaaretiketten staan. Lees het artikel hierover op de methodesite. Waarom veranderen de gevarensymbolen?
De verandering komt er om de etikettering van gevaarlijke producten te harmoniseren.
29
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Bekijk aandachtig de etiketten hierboven. Wat duiden de oranje etiketten aan?
Hoofdstuk 1
Tot wanneer mogen de oude, oranje symbolen nog gebruikt worden? Tot 15 juni 2015 mogen de oude symbolen nog op verpakkingen komen. Vanaf wanneer mogen alleen de nieuwe symbolen op verpakkingen staan?
Vanaf juni 2017 mogen alleen nog producten met de nieuwe etiketten verkocht worden. Wat is de betekenis van de andere etiketten?
Deze gaan over hoe je een bepaald artikel of verpakking moet behandelen. Waar ga je deze etiketten vooral zien?
Op de verpakking of de omverpakking van artikelen.
OP VERDER ONDERZOEK Opdracht 2
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
• Zoek op het internet de etiketten op voor volgende gevaren. Je kan hiervoor ook de brochure ‘Chemische producten: bescherm jezelf, lees het etiket!’ op de methodesite gebruiken. • Ontwerp een tabel met drie kolommen en negen rijen. Voeg de hoofdtitel ‘Gevarenpictogrammen’ in de eerste kolom en voeg de drie kolommen samen. Maak de titel passend op. • De kolomtitels in de tweede rij zijn: ‘Betekenis’, ‘Huidig pictogram’ en ‘Nieuw pictogram’. • Zoek voor de volgende gevaren het huidig en nieuw pictogram en voeg dit in: explosief – ontvlambaar – oxiderend – corrosief – toxisch – milieugevaarlijk – houder onder druk – schadelijk/irriterend. • Maak de tabel efficiënt op (breedte/hoogte, uitlijning, randen en arcering). • Zorg dat alles op één pagina gaat A4 staand. • Sla op onder ‘Gevarenpictogrammen’, gevolgd door je naam, in de map’ Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 1’. • Druk het document af en stop het in je cursus.
Opdracht 3 Wat betekenen de volgende pictogrammen op een verpakking? • • • • • •
Schrijf naast het pictogram in de tweede kolom de betekenis. Maak gebruik van het internet om de juiste oplossing te vinden. Open je tabel ‘Gevarenpictogrammen’, wis enkel de inhoud, behoud de opmaak. Geef nu de inhoud van de behandelingspictogrammen in. Verander de hoofdtitel en de subtitels. Sla dit op als ‘Behandelingspictogrammen’, gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 1’. • Druk dit document af en stop het in je cursus.
30
1
De producten in
Hoofdstuk 1
Behandelingspictogrammen Pictogram Betekenis
Behandelingspictogrammen Pictogram Betekenis 4
Warmtegevoelig, mijdt warmte.
de verpakking zijn breekbaar. 2
Deze verpakking
5
Voorzichtig behandelen.
moet droog gehouden worden. 3
Deze kant boven.
6
Geen haken gebruiken.
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
31
Hoofdstuk 1
TE ONTHOUDEN Op heel wat artikelen en verpakkingen van goederen zijn etiketten te zien. De gevarenetiketten hebben betrekking op de gevaren van chemische producten. De behandelingsetiketten geven aan op welke manier je met het artikel of de verpakking moet omgaan.
EN NU: OEFENEN! Opdracht 4 Open opnieuw je bestand ‘Gevarenetiketten’ uit opdracht 2. Voeg rechts een vierde kolom toe. Plaats hier als titel ‘Voorbeeld van een artikel’. Zoek voor elk pictogram een artikel waar je op de verpakking dit symbool ziet staan.
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Bewaar het document als 'Gevarenpictogrammen met voorbeelden', gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 1’.
32
Hoofdstuk 1
Opdracht 5 Hieronder zie je een aantal artikelen. Welk behandelingsetiket zou je op de verpakking van het artikel plaatsen? Meerdere juiste antwoorden zijn mogelijk. Gebruik de nummers bij de pictogrammen van opdracht 3. Op de methodesite vind je een URL waar je nog meer uitleg over de etiketten vindt.
C A H Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
I D
E
G
B
F Artikel Pictogram
A
4
B
2
C
2
D
1
E
1
F
3
G
1
H
2
I
6
33
Hoofdstuk 1
1.5 Tillen of artikelen verplaatsen … hoe doe je dat best? Na dit deel kan je …
… op een juiste manier tillen en goederen verplaatsen; … een document ontwikkelen met een DTP-pakket.
OP VERKENNING
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Opdracht 1
Bekijk de afbeelding. Welk probleem heeft deze man?
Bij het tillen van een doos krijgt hij rugpijn. Welke tips zou jij deze man geven?
Persoonlijk antwoord van de leerling. Bv. door de knieën buigen, doos dicht tegen je lichaam houden, voeten uit elkaar zetten, de doos niet te zwaar laden …
34
Hoofdstuk 1
OP VERDER ONDERZOEK Opdracht 2 Bekijk aandachtig de filmpjes via de methodesite. Plaats de juiste tip bij de het juiste fragment. Fragment
B
2 Ga liever een keertje meer.
C
3 Gebruik het gepaste hulpmiddel wanneer het nodig is.
D
4 Wanneer je lang in dezelfde houding staat, best regelmatig bewegen.
Bron: www.napofilm.net
Fragment Tip
A
2
B
3
C
4
D
1
35
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
A
Tip 1 Buig door je knieën bij het tillen van een last en hou de last dicht tegen het lichaam.
Hoofdstuk 1
Opdracht 3
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
• Hieronder vind je een lijst van rugsparende tips bij het tillen en verplaatsen van goederen. a Neem een houding aan waarbij je goed je evenwicht kan bewaren. b Draag een last zo dicht mogelijk tegen je aan met gestrekte armen. c Verplaats een last zoveel mogelijk met een rechte rug. d Gooi je been bij het oprapen van lichte voorwerpen achteruit i.p.v. alleen de rug te buigen. e Bij bovenhandse activiteiten zoals hoge schabben vullen, vermijd het overtrekken van de rug door een voetbankje of ladder te gebruiken. f Til vanuit je benen door je knieën te buigen en zo je krachten gelijkmatig te verdelen. g Hou bij het stofzuigen of kuisen de rug rechtop. h Til vanuit je benen: buig door de benen en plaats de voeten gespreid rond de last. i Vermijd het draaien van de romp tijdens het tillen door de voeten met kleine passen te verplaatsen. j Vermijd zoveel mogelijk het tillen van zware lasten door te rollen, kantelen, schuiven of gebruik een gepast hulpmiddel. k Til zware lasten niet alleen, vraag indien nodig hulp. • Op de methodesite vind je afbeeldingen die als illustratie bij bovenstaande tips horen. • Open een tekstverwerkingsdocument en plak de afbeeldingen bij de juiste tip. • Sla het document op als ‘Tips bij tillen en verplaatsen’, gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 1’. • Print het document af.
TIP Je kan je document plastificeren en meenemen naar je werkplek: zo heb je de tips steeds bij de hand!
TE ONTHOUDEN Het is belangrijk dat je op de werkvloer tijdens het tillen en verplaatsen van goederen rekening houdt met een aantal rugsparende tips.
EN NU: OEFENEN! Opdracht 4 • Verzamel de veiligheidsvoorschriften bij het tillen en verplaatsen van goederen op je werkplek en/of een winkel naar keuze. • Ontwerp een folder in een DTP-pakket om de werknemers te informeren. • Stel de voorschriften visueel voor (met afbeeldingen) en gebruik als tekst enkel indien nodig kernwoorden. Beperk je tot één pagina. • Sla dit document op als ‘Tillen en verplaatsen’, gevolgd door je naam, in je map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 1’. • Druk de folder af.
36
Hoofdstuk 1
1.6 Veiligheid op de werkplek … wat houdt dat in? Na dit deel kan je …
… je persoonlijke beschermingsmiddelen omschrijven en benoemen; … objecten invoegen en doeltreffend aanpassen.
OP VERKENNING Opdracht 1 a Hieronder zie je een fragmentje uit een risicoanalyse van een werkpost. Wanneer je binnenkort op stage gaat, word je hier ook mee geconfronteerd.
Volgens Richtlijn 89/686/EEG zijn persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) gedefinieerd als ‘een uitrustingsstuk of -middel dat bestemd is om door een persoon te worden gedragen of vastgehouden als bescherming tegen een of meer gevaren die een bedreiging voor zijn gezondheid of zijn veiligheid kunnen vormen’. Deze zorgen voor de bescherming van de huid, ogen, oren, ademhaling of het lichaam in het algemeen, tegen een aantal specifieke gevaren (raken, doorboren, te hoog geluidsniveau, giftige stoffen …). Ze worden gebruikt door mensen die beroepen uitoefenen waar risico’s aan verbonden zijn, om letsel en lichamelijke schade te voorkomen. • Waarvoor staat de afkorting PBM?
Persoonlijke beschermingsmiddelen. • Tegen welke gevaren moeten PBM’s je beschermen?
Tegen gevaren die een bedreiging zijn voor onze gezondheid en onze veiligheid.
37
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
b Lees de tekst hieronder over PBM’s.
Hoofdstuk 1
OP VERDER ONDERZOEK Opdracht 2 In heel wat winkels en magazijnen worden PBM’s gedragen en zijn ze zelfs verplicht. Ga eens langs volgende winkels en noteer welke PBM’s je het personeel daar ziet dragen. Winkel
PBM’s
Veiligheidsschoenen, schort, haarnetje of hoedje in de beenhouwerij Veiligheidsschoenen, oorbeschermers in de zagerij, veiligheidsbril in het magazijn, schort Haarnetjes of hoedjes, schort
Colruyt Hubo Een slagerij
Opdracht 3 a Hieronder zie je een lijst van pictogrammen die bepaalde PBM’s aangeven. Zoek voor elk pictogram de betekenis op. Persoonlijke beschermingsmiddelen Pictogram Betekenis
Dragen van
Persoonlijke beschermingsmiddelen Pictogram Betekenis
Haarnetje verplicht
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
veiligheidsschoenen verplicht Oogbescherming
Hesje verplicht
verplicht
Gelaatsbescherming
Helm verplicht
verplicht
Gehoorbescherming verplicht
38
Schort verplicht
Hoofdstuk 1
b • Ontwerp nu ook deze tabel in een tekstverwerker. Ofwel open je een nieuw document ofwel open je de tabel’ Gevarenpictogrammen’ of ’Behandelingspictogrammen’. In dit laatste geval zal je wel een kolom moeten verwijderen. Behoud de opmaak. • Sla dit document op als ‘Persoonlijke beschermingsmiddelen’ gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 1’. • Druk dit document ook af en stop het in je cursus.
TE ONTHOUDEN PBM’s of persoonlijke beschermingsmiddelen beschermen mensen tegen gevaren op de werkvloer en hebben als doel letsels te vermijden. Deze gevaren kunnen betrekking hebben op de gezondheid en de veiligheid van het personeel. De verplichting van persoonlijke beschermingsmiddelen wordt meestal aangegeven met pictogrammen.
EN NU: OEFENEN! Opdracht 4
39
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
• Open op de methodesite het document dat bij deze opdracht hoort. • Welke PBM’s zouden in de voorgestelde situaties aangewezen zijn? Voeg in een nieuwe kolom het juiste pictogram in. Per foto zijn meerdere pictogrammen mogelijk. • Raadpleeg de link op de methodesite. Hier kan je de pictogrammen vinden. Kopieer ze op de gepaste plaats in de tabel. • Bewaar het document als ‘PBM’, gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 1’.
Hoofdstuk 1
Werkplekleren Hoe zit het met de goederenontvangst en controleren van de geleverde goederen op je werkplek? • Onderzoek de volgende items op je werkplek en verwerk de informatie in een tekstverwerkingsdocument. In de kaders vind je de richtlijnen voor de opmaak van je document. -- Welke hulpmiddelen worden gebruikt om de goederen uit de vrachtwagen te halen? Benoem de hulpmiddelen en voeg telkens een afbeelding in. Maak indien mogelijk foto’s op je werkplek van deze hulpmiddelen, anders zoek je ze via internet op. Gebruik een tabel om een beter overzicht te krijgen. Verwijder de randen. -- Welke van deze hulpmiddelen heb jij op stage gebruikt? Noteer welke en geef voor elk een voordeel en nadeel dat jij hebt ervaren in de praktijk. -- Hoe worden de goederen en de leveringsdocumenten gecontroleerd?
Waaruit bestaat – binnen de context van de retail – de goederenontvangst en de controle van de geleverde goederen?
Som de opeenvolgende fasen chronologisch op. Pas de NBN-normen toe. Verwerk in deze fasen de informatie over de documenten, de leveringsvoorwaarden, het registreren van de levering, evaluatie van de kwaliteit van de levering … en de reglementering in verband met controle van binnenkomende voeding (houdbaarheidsdatum, traceerbaarheid, verplichte vermeldingen op het etiket en controle verpakking). -- Welke behandelingsvoorschriften komen voor op je werkplek? Benoem de gevaren- en behandelingsetiketten en voeg telkens een afbeelding in. Je kan net zoals bij vraag 1 foto’s nemen op je werkplek, anders zoek je de pictogrammen op via het internet. Voeg ook hier een tabel in. Maak de tabel op met een passende stijl. -- Welke veiligheidsvoorschriften worden toegepast? Zijn er veiligheidsvoorschriften bij het tillen en verplaatsen van goederen? Zo ja, geef een opsomming. Welke persoonlijke beschermingsmiddelen worden voorzien? Geef een opsomming. Om meer concreet te werken kan je ook hier een passende afbeelding voorzien. • Sla het document op als ‘Goederenontvangst’, gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Werkplekleren’.
40
Hoofdstuk 2
Hoofdstuk 2 Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel? Na dit hoofdstuk kan je ...
… de goederen ompakken; … artikelen beveiligen; … de verschillende manieren om te prijzen benoemen; … milieulogo’s op verpakkingen verklaren; … een document efficiënt opmaken: een tekst snel en efficiënt invoeren, correcte paginaopmaak aanbrengen, alinea’s functioneel samenhouden, een consistente opmaak verzorgen door stijlen, opsommingen maken …; … tabellen invoegen en efficiënt opmaken en grafische componenten opnemen en opmaken.
Op verkenning Opdracht 1 Bekijk aandachtig de foto. Wat zou er met al de artikelen op de foto gebeurd zijn sinds ze geleverd werden in de winkel?
op kapstokken gehangen.
Op verder onderzoek Opdracht 2 Vooraleer alle artikelen netjes gepresenteerd in de winkel liggen, moeten ze vaak nog verkoopklaar gemaakt worden. • Wat moet er met de volgende artikelen gedaan worden zodat ze verkoopklaar zouden zijn? Artikelen Een doos bananen in een groente- en fruitwinkel Een doos met twintig hemden in een boetiek
Uit te voeren handelingen
De bananen moeten uit de doos gehaald worden. Ze moeten aan haakjes gehangen of in rekken gelegd worden. De hemden moeten uit de doos gehaald worden. Ze moeten eventueel uit de plastic verpakking gehaald worden. Ze moeten beveiligd worden. Ze moeten geprijsd worden. Ze moeten per maat gesorteerd worden. Ze moeten op kapstokken gehangen of in rekken gelegd worden.
41
Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
De artikelen zijn uitgepakt, gesorteerd, geprijsd, beveiligd, opgevouwen of
Hoofdstuk 2
Artikelen Een doos met twaalf verpakkingen van twintig reepjes Kinder chocolade bij OKay. Een tray (= een kartonnen plateau) bokalen met krieken in een buurtwinkel. Een pallet Coca-Cola met verpakkingen van zes x 1,5 liter bij Colruyt. Een doos van 10 kg cuberdons in een snoepwinkel.
Uit te voeren handelingen
De verpakkingen moeten uit de doos gehaald worden. Ze moeten in de schappen gelegd worden. Het plastic moet opengesneden worden en de bokalen moeten van de tray gehaald worden. Ze moeten op schappen gezet worden. Ze moeten eventueel geprijsd worden. Het pallet moet leeggehaald worden. Als de frisdrank per fles verkocht wordt, moet het plastic opengesneden worden en moeten de flessen los gepresenteerd worden. De cuberdons moeten in kleine zakjes verpakt worden. Ze moeten gewogen en geprijsd worden. Eventueel worden ze in een bokaal aangeboden zodat de klant zelf een hoeveelheid kan kiezen.
• Welke handelingen voer je uit voordat de artikelen in een winkel verkoopklaar zijn? Uit de verpakking halen = ompakken Diefstalbeveiliging aanbrengen Prijs aanbrengen
Opdracht 3 Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
De goederen zijn uitgepakt. Het kan zijn dat je de artikelen in een kleinere hoeveelheid moet verpakken. In de retail noem je dit ‘ompakken’. Hoe ga je de volgende verpakkingen ompakken? Waar let je zeker op om veilig, hygiënisch en nauwgezet te werken? Verpakking De plastieken verpakking rond de goederen op een pallet in het winkelmagazijn.
Het plastic opensnijden met een breekmes. Let op dat je van jezelf weg snijdt en dat je geen verpakkingen op de pallet beschadigt.
Een plastieken verpakking rond een partij frisdrank.
Het plastic losmaken zonder in het artikel (bv. fles) zelf te snijden.
Een doos cuberdons van 3 kg die je in kleine zakjes moet verpakken.
De verpakking voorzichtig losmaken met een breekmes. Handschoenen aandoen om de zakjes te vullen.
Een doos met 12 kg zelfrijzende bloem in zakjes van een kg.
42
Uit te voeren handelingen
De doos opensnijden. Zorg ervoor dat je niet in de individuele verpakte zakken snijdt.
Hoofdstuk 2
Opdracht 4 Bezoek enkele winkels naar keuze en kijk daar hoe artikelen beveiligd zijn tegen diefstal. Bespreek de resultaten in de klas. • Vul daarna deze tabel aan. Artikel
Hoe is de beveiliging aangebracht?
Toner voor een printer
Buiten aan de verpakking of in de verpakking verborgen
T-shirt
De drukknop (= tag) in de naad van het T-shirt
Flesje parfum
Met een sticker onderaan op de verpakking
Lederen jas
Met een ketting aan een kapstok of een rail
Boek
Met een sticker op het boek
Dvd
In een plastic verpakking of met stickers
Hieronder vind je foto's van enkele beveiligingssystemen. • Welk artikel zou jij beveiligen met deze systemen? • Hoe zou jij de beveiliging bevestigen op het artikel? • Noteer ook de juiste benaming bij de foto. Op de methodesite vind je enkele links naar websites die je op weg helpen. Afbeelding
Artikelen en plaats
Hard tags
Parfum: onderaan het flesje RFID-tag Dvd: op de verpakking
Boek: tussen de bladzijden steken Elektrisch apparaat: binnenkant van de doos of onderaan het artikel in de doos Handtas: rond het handvat
Beveiligings- of alarmstickers
Multi-alarm-tag
43
Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
In kleding of textiel: in de naad
Benaming
Hoofdstuk 2
• Waarom is het belangrijk de beveiliging op de juiste plaats aan te brengen? Om het artikel zelf niet te beschadigen door bijvoorbeeld gaatjes in kleding te maken. Om ervoor te zorgen dat de klant de beveiliging niet kan verwijderen zonder het artikel te beschadigen.
Opdracht 5 • Op welke manier kan je als klant bij Colruyt de prijs van een artikel achterhalen? Door het prijsetiket te lezen of door het schapkaartje of de schapsticker lezen. te • Op welke manier kan je als klant bij schoenen Torfs de prijs van een artikel achterhalen? Door het prijsetiket te lezen of door de prijs op het etiket op de schoen te lezen. • Op welke manier kan je als klant bij ZEB of een andere kledingzaak de prijs van een artikel achterhalen? Door het prijsetiket te lezen.
Opdracht 6 Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
In de meeste supermarkten, hypermarkten en speciaalzaken worden scankassa’s gebruikt. Dit is gemakkelijk omdat de artikelen dan niet geprijsd moeten worden. • De winkelbediende scant de EAN-code om de prijs te vinden. Welke dagelijkse benaming gebruiken we voor ‘EAN-code’? De streepjescode of barcode. • Zoek op wat nu juist de streepjescode is. Maak hiervoor gebruik van de link op de methodesite. streepjescode of barcode De bestaat uit een nummer en een opeenvolging van lijnen die een code voorstellen die door een scanner gelezen kan worden.
44
Hoofdstuk 2
Opdracht 7 Bekijk aandachtig het filmpje over de supermarkt van de toekomst. Raadpleeg hiervoor de methodesite. Beantwoord daarna de onderstaande vragen. • Wat was je eerste indruk van de man in het filmpje? De man in het filmpje is een winkeldief die wel betrapt zal worden. • Welke beveiligingssystemen op winkelniveau zie je hier in het filmpje? Veiligheidspersoneel, bewakingscamera’s, aandachtig winkelpersoneel. • Waarom zijn al deze beveiligingssystemen eigenlijk overbodig? Omdat op het einde aan de kassa de man volledig gescand wordt en de scan ook alle artikelen scant. • Welk systeem gebruikt deze supermarkt van de toekomst om dit te doen? Ze gebruiken RFID = Radio Frequency Identification. • Welke voordelen zie jij in dit systeem? Artikelen moeten niet meer fysiek geprijsd worden. Diefstalbeveiliging moet alleen nog op het artikel aangebracht worden.
Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
Opdracht 8 • Sommige winkeliers gebruiken nog eenvoudige prijsetiketjes die aangebracht worden op het artikel met een prijstang. Wat zijn de grote nadelen van zo’n eenvoudig prijsetiket? Het is heel gemakkelijk los te maken en te verwisselen. • Op een artikel bij Colruyt vind je dit etiket. Waarom heeft dit etiket deze nadelen niet? Het vermeldt de artikelnaam, dus je kan controleren of het etiket op het juiste artikel plakt. Er is ook een streepjescode ter controle.
45
Hoofdstuk 2
Aan kleding hangen meestal voorgedrukte kimball-kaartjes. Ze worden aan de kleding bevestigd met een speciaal apparaatje. Ga naar de methodesite en zoek via de links die je daar vindt, meer informatie op over deze kaartjes. Hoe worden op de website de apparaten genoemd waarmee je de kaartjes kan bevestigen? Ridderspoor, textielrevolver, textielpistool.
Opdracht 9
Iedereen kent wel deze stickertjes op groenten en fruit. Ga via de methodesite naar de lijst met PLU-codes. Zoek voor onderstaande stickertjes op over welk artikel het gaat. Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
Afbeelding
Benaming
Appel Granny Smith (Large Malus pumila)
Appel Cripps Pink (Large Malus pumila)
Grapefruit Deep Red Small (Citrus paradise) (Grapefruit = pompelmoes) Persimmon Japanese/Sharonfruit (Kaki) (Diospyros spp.) (Persimmon = dadelfruit)
46
Hoofdstuk 2
Welke bijkomende informatie vind je naast de benaming van het artikel?
Maat, herkomst, Latijnse benaming, soort of type Opdracht 10 • Bekijk de volgende logo’s. Kruis aan welke je kent.
47
Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
• Zoek informatie op over de bovenstaande logo’s. Verwerk de gevonden informatie in een tekstverwerkingsprogramma. Presenteer de gevonden informatie in tabelvorm. - Voeg in een eerste kolom de passende logo’s in. Iedere afbeelding moet dezelfde grootte hebben. - Zoek de betekenis en het doel van deze logo’s. Noteer ook wie deze logo’s beheert. - Gebruik hiervoor de links op de methodesite. 3 - Hoeveel kolommen kies je voor de tabel? 10 - Hoeveel rijen kies je? - Maak de titel en tabel op. Kies een geschikte stijl als opmaak voor de tabel. - Zorg voor het samenblijven van alinea’s en een correcte paginaovergang. - Controleer je inhoud (spellingcontrole) en lay-out. - Sla dit document op als 'Milieulogo's', gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 2’.
Hoofdstuk 2
TE ONTHOUDEN Ompakken is de artikelen uit de grootverpakking halen (bv. een doos, een container, kisten …) en de klaarmaken voor presentatie in de winkel. Ompakken moet volgens de regels van de kunst gebeuren: hygiënisch, nauwgezet en veilig. Om winkeldiefstal te voorkomen is het belangrijk artikelen te beveiligen. Deze artikelbeveiliging moet aangepast zijn aan het artikel en moet met de nodige zorg aangebracht worden. Prijzen kunnen op de volgende manieren aangebracht worden op een artikel: • prijsetiket; • kimball-kaartje met behulp van een ridderspoor; • streepjescode; • RFID-tag (radio frequency identification); • PLU-codes (voor groenten en fruit). De milieulogo’s op de verpakkingen van artikelen hebben als doel de consument te informeren over de eigenschappen en de voordelen van de producten. Deze informatie heeft vooral betrekking op:
Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
• de oorsprong van het artikel; • het recycleren of de mogelijkheid tot recycleren van het artikel; • het energieverbruik van het artikel.
48
Hoofdstuk 2
En nu: oefenen! Opdracht 11 • Zoek de volgende vijftien woorden in de woordzoeker: prijstang – streepjescode – eancode – kimbalkaartje – ompakken – schapkaartje – tag – tidyman – ridderspoor – plucode – diefstalbeveiliging – statiegeld – prijsetiket – textielrevolver – groenepunt. Zoek van boven naar onder en van links naar rechts. P R
I
J
R T K P I
S
T C
I
B P
Q Z X R K H E
J H O N E S
T A N G N U X D V G V X Z V D
I
G A P
J Q O E M K
E D X P P B
J
J
I
J
B N U Q
F B K
J
I
N U H H
I
T O W F R Q E
L U C O D E
L
T
F
P A R N Q T N B Z P
J
S
S X K L
T
V
Z S S S Y D S Q T
T R O C J
A M Y
I
L U Y D R D A A Q H A N A U L
K R C E
K K V M S E
L Q
I
L
I
T R A H K L C S R T M A
T Q U N
I
R N A
C K Z Q O S P
I
Y
T
I
O T G B
P O H
I
O E
T A G Y O A U P Y N K N W M K T G E V V K K Q K D A K U W S E A G G A E G G T
E
R
I
I
D D E R S P O O R O M P A K K E N
O K T
T A T
G M C U N J
Z
T W S S N M P R X U L
X P
R P W V C E W T
X
L
L A C O C N T
Y U D V
I
I
A N R V G
D Y M A N J
I
R
I
T B H M D O G
I
X W Y A U E K
J
Y B F
I
E
V E R T G
T
E X
T
L R E V O L
X Z E N
• Noteer in je eigen woorden wat deze begrippen betekenen. Doe dit in een tekstverwerkingsprogramma. • Bewaar je bestand als ‘Goederen verkoopklaar maken’, gevolgd door je naam, in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 2’.
49
Hoe maak je de goederen op zelfstandige wijze verkoopklaar voor presentatie in de winkel?
L M G R O E N E P U N T Q A E U T
Hoofdstuk 2
Werkplekleren Ga op je werkplek na hoe de goederen verkoopklaar worden gemaakt. Zorg dat je een antwoord krijgt op de volgende vragen. • Hoe verloopt het ompakken van artikelen? Geef weer in fasen. • Wordt er diefstalbeveiliging aangebracht? Vermeld welke materialen er worden gebruikt en waar ze worden aangebracht op het artikel. Geef ook telkens een voorbeeld van een artikel. Dit kan je illustreren met een foto. • Hoe worden de prijzen van de artikelen kenbaar gemaakt aan de klant? Som de hulpmiddelen op. Ook hier kan je telkens een afbeelding invoegen. • Ga in de winkel na of er op verpakkingen van artikelen milieulogo’s voorkomen. • Som de artikelen op. Welke informatie geven de logo’s aan de consument? Ook hier kan je foto’s nemen.
• Open een tekstverwerkingsdocument. Verwerk de bovenstaande informatie op een efficiënte manier. • Voeg de hoofdtitel ‘Prijzen van artikelen, etiketteren en beveiligen’ in. • Zorg voor een duidelijke lay-out: marges, opmaak lettertype, opsommingen, invoegen van objecten … • Sla dit document als ‘Prijzen van artikelen, etiketteren en beveiligen’, gevolgd door je eigen naam, en bewaar dit in de map ‘Retail 5’, submap ‘Hoofdstuk 2’.
50