Voorwoord In de derde klas kies je een profiel voor de Tweede Fase. De Tweede Fase is de naam die gebruikt wordt voor de laatste drie jaar van de vwo-opleiding. Een profiel is een combinatie van vakken waarin je examen doet. De keuze van het profiel is belangrijk voor je verdere leven. Als je je VWOdiploma hebt behaald, kun je met dit diploma gaan studeren in het wetenschappelijk onderwijs (WO). Je kunt ook kiezen voor het hoger beroepsonderwijs (HBO). Veel opleidingen stellen echter aanvullende eisen. Je kunt uitsluitend tot die opleidingen worden toegelaten als je een vwoopleiding met een bepaald profiel of bepaalde keuzevakken hebt gevolgd. Een VWO-diploma op zich is dus niet altijd voldoende. Dit boekje is gemaakt om je te helpen een profiel te kiezen dat het best aansluit bij je belangstelling, capaciteiten en toekomstplannen. Neem het boekje zorgvuldig door samen met je ouders/verzorgers. Overleg ook met hen welk profiel met welk keuzevak voor jou het meest geschikt is. Achter in dit boekje vind je de zogenaamde doorstroomeisen, zodat je weet welke vakken voor een bepaalde studie vereist zijn. Natuurlijk kun je met persoonlijke vragen over je profielkeuze ook altijd terecht bij je vakdocenten, mentor, afdelingsleider en decaan. Succes met je keuze! Decaan VWO
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
1
Algemene informatie In de bovenbouw van het VWO krijg je te maken met nieuwe begrippen. Ook heb je een (gedeeltelijke) keuze om de bovenbouw naar eigen wens in te vullen. Hieronder vind je een beknopte toelichting op de structuur van de bovenbouw, een omschrijving van enkele belangrijke begrippen, de slaag/zakregeling, iets over de overstap van Havisten naar het VWO en tot slot de profiel- en vakkeuze mogelijkheden voor Gymnasium en Atheneum. DE STRUCTUUR VAN DE TWEEDE FASE In de Tweede Fase worden de vakken in drie delen ondergebracht: in het gemeenschappelijke deel, het profieldeel verplicht en het zogenaamde vrije deel. Het gemeenschappelijke deel Het gemeenschappelijke deel bestaat uit 6 (ath.) of 5 (gymn.) eindexamenvakken. Het profieldeel verplicht Een profieldeel is een samenhangend geheel van vier examenvakken dat gericht is op een bepaald studie- en werkterrein. Er zijn vier profielen: Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en Techniek
( ( ( (
C&M) E&M) N&G) N&T)
Uit deze vier profielen moet je voor 31 maart 2015 er één kiezen. Zoek het profiel uit dat het best aansluit bij je belangstelling en mogelijkheden. Het profieldeel keuze Naast de verplichte vakken binnen een profiel, moet je tenminste één vak kiezen dat bij het door jou gekozen profiel vrij te kiezen is. In totaal heb je dan per profiel vier verplichte en één keuzevak. BELANGRIJKE BEGRIPPEN IN DE TWEEDE FASE Hieronder volgen omschrijvingen van enkele belangrijke begrippen, waarmee je in de Tweede Fase wordt geconfronteerd. Studiebelasting In de bovenbouw wordt er niet meer gerekend met lesuren maar met studiebelastingsuren. Voor elk vak wordt er geschat hoeveel tijd je nodig hebt (in klokuren van 60 minuten) om een omschreven hoeveelheid stof door te nemen. Hierbij wordt uitgegaan van de totale tijd in uren die je aan les, aan huiswerk en aan extra tijd nodig hebt om bepaalde opdrachten uit te voeren. Bij dit laatste kun je denken aan het maken van een werkstuk of het bezoeken van een museum met opdrachten. Bij het bepalen van dit aantal uren is men uitgegaan van de “gemiddelde leerling”. Voor jou komt dat misschien neer op minder uren, maar méér kan ook.
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
2
Per leerjaar moet je aan 1600 uur komen, dat betekent gedurende 40 schoolweken gemiddeld 40 uur per week. Totaal kom je dus aan 4800 uur. Alle 4800 uur op school doorbrengen kan natuurlijk niet. Je zou dan 48 lesuren per week gemiddeld op school moeten zijn, ofwel 6 dagen per week 8 lesuren op school. Je hebt, afhankelijk van je keuze, zo’n 30 lesuren per week. Een lessentabel vind je op de website. Je krijgt per half jaar een rooster. Een groot aantal vakken heeft gedurende het gehele schooljaar hetzelfde aantal lesuren per week. Enkele vakken hebben voor het eerste deel van het schooljaar een ander aantal lesuren per week dan in het tweede halfjaar. Ook kan het voor komen dat je een vak slechts het eerste halfjaar hebt of slechts het tweede halfjaar hebt. Globaal komt het er op neer dat zo’n 60 % van de studiebelastingsuren aan lesuren wordt besteed. Gelukkig hoef je niet zelf te boekhouden of je wel voldoet aan de eis van 4800 uur. Bij de mogelijke keuzes (zie het schema) die je kunt maken, hebben we daar al rekening mee gehouden. Examendossier Tot nu toe ben je voornamelijk getoetst via mondelinge beurten, schriftelijke werken en proefwerken. Voor elke toets kreeg je een cijfer dat verwerkt werd in een rapportcijfer. In de bovenbouw komen er nu andere onderdelen bij zoals bijvoorbeeld het bezoeken van een museum of een theater en het maken van een verslag hiervan. De beoordeling van zo’n opdracht gebeurt niet altijd met een cijfer. Ook de beoordeling “naar behoren” kom je tegen, d.w.z. dat je een opdracht “OK” hebt gedaan. Verder heb je werken die meetellen voor een rapportcijfer en/of werken die meetellen om te kunnen slagen. Al in de 4e klas kun je werken krijgen waarvan het resultaat voor het examen van belang is, je hebt dan een gedeelte van het zgn. schoolexamen gedaan. Dit werk wordt dan opgenomen in het examendossier. Het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) Begin 4e, begin 5e en begin 6e klas krijg je een boekje, het PTA, waarin staat welke toetsen dat cursusjaar meetellen voor het schoolexamen en hoe zwaar ze meetellen in het cijfer schoolexamen. Verder staat daarin waaraan je moet voldoen om uiteindelijk je diploma te halen. Schoolexamen en Centraal Examen Bijna elk vak kent een schoolexamen. Uitzondering hierop is LOB (loopbaan oriëntatie en begeleiding). Het schoolexamen omvat alle toetsen, practica, praktische opdrachten en dergelijke die de school zelf afneemt in klas 4, 5 en 6. Niet alle toetsen die in de 4e en 5e klas gemaakt worden, gelden voor het schoolexamen. Er zijn ook toetsen e.d. die alleen bepalend zijn voor de overgang. Het schoolexamen wordt rond de meivakantie in het laatste jaar afgesloten. Vervolgens wordt vanaf half mei het centraal examen afgenomen. Dit centraal examen vindt tot nu toe op alle scholen in Nederland gelijktijdig plaats. Het schoolexamencijfer en het centraal examencijfer wegen even zwaar (fifty/fifty). Niet alle vakken hebben een centraal examen. Voor vakken die alleen een schoolexamen hebben, is het schoolexamencijfer tevens het eindcijfer op het diploma.
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
3
Vakken met alleen een schoolexamen zijn: Culturele en Kunstzinnige Vorming Informatica Lichamelijke opvoeding Maatschappijleer Vakken met een schoolexamen en een centraal examen zijn: Aardrijkskunde Geschiedenis Beeldende vormgeving Natuurkunde Biologie Scheikunde Duits Wiskunde A Nederlands Wiskunde B Engels Wiskunde C Frans Filosofie Latijn Economie Grieks BEVORDERINGSPROCEDURE EN SLAAG/ZAK REGELING Het is belangrijk dat je de vakken kiest die je nodig hebt voor je mogelijke vervolgopleiding. Het is ook belangrijk dat dit vakken zijn waarvoor je voldoende capaciteiten hebt om het vwo-diploma te behalen. Niet alle vakken tellen even zwaar mee bij de slaag/zakregeling of bevordering. De cijfers van de vakken CKV – LO - MA vormen samen een combinatiecijfer. Dit cijfer is het rekenkundig gemiddelde van de cijfers van de genoemde vakken waarbij het cijfer van MA niet lager mag zijn dan een 5 en van CKV en LO niet lager dan een 6. N.B. Voor gymnasiumleerlingen is het cijfer KCV (klassieke culturele vorming) geïntegreerd in Latijn of Grieks. Hieronder vind je de bevorderingsprocedure en de slaag/zakregeling die gelden voor het VWO vanaf 2014. De bevorderingsprocedure (4vwo-->5vwo) Een kandidaat is bevorderd als: - alle handelingsdelen naar behoren zijn afgerond - voor de vakken Nederlands, Engels en wiskunde hoogstens 1x5 is behaald en voor de overige 2 vakken het resultaat minstens een 6 is. - alle eindcijfers 6 of hoger zijn. - er maximaal één 5 is en de rest 6 of hoger is. - er maximaal één 4 is en de rest 6 of hoger is en het gemiddelde van alle cijfers minimaal 6,0 is. - er maximaal twee keer 5 is, de rest 6 of hoger is en het gemiddelde van alle cijfers minimaal 6,0 is. - er maximaal één keer 5 en één keer 4 is, de rest 6 of hoger is en het gemiddelde van alle cijfers minimaal 6,0 is. Een eindcijfer van 3 of lager betekent dat de leerling niet bevorderd is. Voor de verschillende onderdelen die meewegen in het combinatiecijfer moeten de deelcijfers 5 of hoger zijn. Indien een leerling niet voldoet aan de bevorderingsnormen, geeft de rapportvergadering een bindend advies.
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
4
Slaag/zak-regeling (eindexamen 2014-2015) Artikel 31 Een examenkandidaat is geslaagd indien deze heeft voldaan aan onderstaande 6 punten: 1. De vakken CKV en LO alsmede de maatschappelijke stage zijn beoordeeld als ‘voldoende’ of ‘goed’. 2 De voor de onderdelen van het combinatiecijfer behaalde eindcijfers moeten 4 of hoger zijn. Het combinatiecijfer is een van de eindcijfers waarop punt 6 wordt toegepast. Het combinatiecijfer is het rekenkundig gemiddelde van de behaalde afgeronde eindcijfers voor maatschappijleer, ANW, het profielwerkstuk 3. Het rekenkundig gemiddelde van de bij het centraal examen (CE) behaalde cijfers ten minste 5,5 is. 4. In de drie kernvakken (Nederlands, Engels, wiskunde) ten hoogste 1 x 5 als afgerond eindcijfer is behaald en voor andere kernvakken als afgerond eindcijfer een 6 of meer is behaald. 5 De rekentoets is afgelegd, ongeacht het daarvoor behaalde cijfer. 6. a. alle eindcijfers 6 of hoger zijn, of b. er als eindcijfer 1 x 5 is behaald en voor de overige vakken een 6 of hoger, of c. er als eindcijfer 1 x 4 is behaald en voor de overige vakken een 6 of hoger, waarbij het gemiddelde van de eindcijfers tenminste 6,0 is, of d. er als eindcijfer 2 x 5 is behaald en voor de overige vakken een 6 of hoger, waarbij het gemiddelde van de eindcijfers tenminste 6,0 is, of e. er als eindcijfer 1 x 4 en 1 x 5 is behaald en voor de overige vakken een 6 of hoger, waarbij het gemiddelde van de eindcijfers tenminste 6,0 is. Overstap Havo-VWO De meeste havo-leerlingen verlaten na het behalen van het diploma de school. HAVO-gediplomeerden kunnen ook toelating vragen tot VWO 5. De opbouw van de Tweede Fase van de HAVO en VWO afdeling is echter verschillend. De belangrijkste verschillen zijn de volgende:
Leerlingen volgen op het VWO altijd (tenminste) één groot vak meer dan op de HAVO. Leerlingen op het VWO volgen een tweede moderne vreemde taal in het gemeenschappelijk deel. Leerlingen in het CM-profiel op het VWO volgen wiskunde C of wiskunde A.
Leerlingen met een havo-diploma worden op het VWO vrijgesteld van het onderwijs en het examen van enkele vakken uit het gemeenschappelijk deel: algemene natuurwetenschappen, maatschappijleer en culturele en kunstzinnige vorming. Denk je erover om eerst je Havo diploma te gaan halen en om vervolgens weer terug te komen op het VWO neem dan contact op met je decaan. 5 Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
DE PROFIEL- EN VAKKEUZE VOOR HET ATHENEUM In de Vernieuwde Tweede Fase volg je 11 examenvakken, die verdeeld zijn in drie categorieën: A. B. C.
gemeenschappelijk deel Profielvakken (verplicht) profielvak keuze
6 4 1
Je stelt je vakkenpakket als volgt samen: A. Je hebt vijf verplichte vakken en twee keuzemogelijkheden in het gemeenschappelijk deel (samen 6): Nederlands Engels Frans of Duits maatschappijleer lichamelijke opvoeding culturele en kunstzinnige vorming
B.
Je kiest een profiel.
Profielen
Natuur en techniek
Natuur en gezondheid
Economie en maatschappij
Profielvakken (verplicht)
Profielvakken (keuze)
1.wiskunde B 2.natuurkunde 3.scheikunde 4.informatica/biologie
1.biologie/informatica 2.economie 3.taal
1.wiskunde B 2.natuurkunde 3.scheikunde 4.biologie
1.informatica 2.economie 3.taal
1.wiskunde A/B 2.economie 3.geschiedenis 4.aardrijkskunde/taal
1.aardrijkskunde/taal 2.filosofie 3.informatica 4.kubv
1.wiskunde A/C 1.taal 2.geschiedenis 2.economie/aardrijkskunde Cultuur en maatschappij 3.economie/aardrijkskunde 3.filosofie 4.kubv/taal
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
6
C.
Nu bepaal je je vier (verplichte) profielvakken.
D.
Tot slot moet je nog één vak in het keuzedeel van het profiel kiezen.
Profielvakken (keuze) Naast de profielvakken moet er één keuzevak gekozen worden. Een tweede of derde keuzevak kan gekozen worden. Echter er kunnen organisatorische of roostertechnische redenen zijn waardoor een tweede of derde keuzevak niet toegekend kan worden. Dus er is op voorhand geen garantie dat het tweede of derde vak gevolgd kan worden. “Verkeerde keuze” Mocht je “verkeerd” gekozen hebben, neem dan zo snel mogelijk contact op met je decaan om te kijken of de keuze nog te veranderen is.
N.B. 1. leerlingen die exact kiezen en dyslectisch zijn, kunnen in het gemeenschappelijk deel i.p.v. Frans of Duits alleen het vak economie kiezen N.B. 2. In klas vier is het vak studie-/onderzoekvaardigheden verplicht
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
7
DE PROFIEL- EN VAKKEUZE VOOR HET GYMNASIUM In de Vernieuwde Tweede Fase volg je 10 examenvakken, die verdeeld zijn in drie categorieën: A. B. C.
gemeenschappelijk deel Profielvakken (verplicht) profielvak keuze
5 4 1
Je stelt je vakkenpakket als volgt samen: A. Je hebt vijf verplichte vakken en twee keuzemogelijkheden in het gemeenschappelijk deel (samen 5): Nederlands Engels Latijn of Grieks (incl. KCV) maatschappijleer lichamelijke opvoeding
B. Je kiest een profiel. Profielen
Profielvakken (verplicht)
Profielvakken (keuze)
1.wiskunde B 2.natuurkunde 3.scheikunde 4.informatica/biologie
1.biologie/informatica 2.economie 3.taal
1.wiskunde B 2.natuurkunde 3.scheikunde 4.biologie
1.informatica 2.economie 3.taal
Economie en maatschappij
1.wiskunde A/B 2.economie 3.geschiedenis 4.aardrijkskunde/taal
1.aardrijkskunde/taal 2.filosofie 3.informatica/kubv 4.klassieke taal
Cultuur en maatschappij
1.wiskunde A/C 2.geschiedenis 3.economie/aardrijkskunde 4.kubv/taal
1.taal 2.economie/aardrijkskunde 3.filosofie 4.klassieke taal
Natuur en techniek
Natuur en gezondheid
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
8
C.
Nu bepaal je je vier (verplichte) profielvakken.
D.
Tot slot moet je nog één vak in het keuzedeel van het profiel kiezen.
Profielvakken (keuze) Naast de profielvakken moet er één keuzevak gekozen worden. Een tweede of derde keuzevak kan gekozen worden. Echter, er kunnen organisatorische of roostertechnische redenen zijn waardoor een tweede of derde keuzevak niet toegekend kan worden. Dus er is op voorhand geen garantie dat het tweede of derde vak gevolgd kan worden. “Verkeerde keuze” Mocht je “verkeerd” gekozen hebben neem dan zo snel mogelijk contact op met je decaan om te kijken of de keuze nog te veranderen is. N.B. In klas vier is het vak studie-/onderzoekvaardigheden verplicht
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
9
DOORSTROOMEISEN Lijst vooropleidingseisen hoger onderwijs bij de nieuwe vo-profielen (gebaseerd op de publicatie ‘Nadere vooropleidingseisen’ van het ministerie van OCenW van 13 september 2006) Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS, Voor de aspirant-studenten die het eindexamen voortgezet onderwijs hebben afgelegd volgens de vo-profielen zoals die vanaf 1/8/2007 in het voortgezet onderwijs worden aangeboden. Betekenis van gebruikte tekens en afkortingen: : toegangsrecht : géén toegangsrecht
vwo verplichte profielvak ken
Een vakaanduiding betekent dat er toegangsrecht is indien aan de vakaanduiding is voldaan. (…) : uit de tussen haken vermelde vakken kan worden gekozen. Eén van de genoemde vakken is voldoende. N+T N+G E+M C+M wib wia/b wia/b wic na bi ec gs sk sk gs
Profielkeuzevak 1 zie schoolaanbod
1
1
2
Sector economie (HBO: instroom met vwo-diploma) nr Opleidingen N+T 1. B Accountancy ec of m&o
N+G ec of m&o
E+M
ec of m&o
ec of m&o
ec of m&o ec of m&o ec of mw of m&o ec of mw of m&o ec of m&o ec of m&o
2.
B Bedrijfseconomie
3. 4.
ec
ec
5.
B Bedrijfskundige informatica B Bestuurskunde/overheidsmanagement B Boekhandel en uitgeverij
ec of m&o
ec of m&o
6.
B Commerciële economie
ec of m&o
ec of m&o
7.
B Communicatie
ec of m&o
ec of m&o
8.
B Communicatiesystemen
ec of m&o
ec of m&o
9.
B Facility management
ec of m&o
ec of m&o
ec of m&o
ec of m&o
10. B Financial services management
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
C+M ec of m&o ec of m&o ec
10
ec
ec of m&o
2e mvt
2e mvt
2e mvt
2e mvt ec of m&o
2e mvt ec of m&o
2e mvt
ec ec of m&o
ec ec of m&o
ec of m&o of 2e mvt
ec of m&o of 2e mvt
ec of m&o
ec of m&o
26. B Management, economie en recht, opleiding voor 27. B Media and entertainment management 28. B Media, informatie en communicatie 29. B Office-management 30. B Oriëntaalse talen en communicatie 31. B Small business & retail management 32. B Sport, management en ondernemen 33. B Trade management Azië
ec of m&o
ec of m&o
ec of m&o
ec of m&o
2e mvt
2e mvt
2e mvt
ec of m&o
ec of m&o
ec of m&o
ec of m&o
ec of m&o
34. B Vastgoed en makelaardij
ec of m&o
ec of m&o
ec of m&o ec of m&o
2e mvt²
2e mvt²
2e mvt²
ec of m&o
ec of m&o
11. B Fiscale economie 12. B Food and business 13. B Functiegerichte Bachelor in toerisme en recreatie 14. B Hbo-rechten 15. B Hogere Europese beroepenopleiding 16. B Hoger hotelonderwijs¹ 17. B Hoger toeristisch en recreatief onderwijs 18. B Informatiedienstverlening en – management 19. B Integrale veiligheid 20. B Integrale veiligheidskunde 21. B International business and languages 22. B International business and managementstudies 23. B Journalistiek 24. B Kunst en economie 25. B Logistiek en economie
35. B Vertaalacademie 36. B Vormgeving en management 37. B Vrijetijdsmanagement
ec
ec
ec of m&o
ec ec of m&o
ec of m&o ec of mw of m&o ec of m&o ec of m&o
¹ voor deze opleiding gelden aanvullende eisen ² Frans of Duits verplicht indien deze taal wordt gekozen
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
11
Sector gedrag en maatschappij (HBO: instroom met vwo-diploma) nr Opleidingen N+T N+G 1. B Creatieve therapie¹ 2. B Culturele en maatschappelijke vorming 3. B Godsdienst-pastoraal werk 4. B Integrale veiligheidskunde ec ec 5.
B Maatschappelijke werk en dienstverlening 6. B Pedagogiek 7. B Personeel en arbeid 8. B Sociaal-juridische dienstverlening 9. B Sociaal pedagogische hulpverlening 10. B Social work 11. B Sport en bewegen¹ 12. B Sport en bewegingseducatie
E+M
C+M
ec
¹ voor deze opleiding gelden aanvullende eisen Sector gezondheidszorg (HBO: instroom met vwo-diploma) nr Opleidingen N+T N+G 1. B Audiologie 2. B Bewegingsagogie/ psychomotorische therapie, opleiding¹ 3. B Ergotherapie, opleiding voor 4. B Farmakunde 5. B Fysiotherapeut, opleiding tot 6. B Huidtherapie 7. B Kunstzinnige therapie 8. B Logopedie, opleiding voor ¹ 9. B Management in de zorg¹ 10. B Medisch beeldvormende en radiotherapeutische technieken 11. B Mondzorgkunde 12. B Oefentherapie Cesar 13. B Oefentherapie Mensendieck, opleiding tot 14. B Optometrie 15. B Orthoptie 16. B Podotherapie, opleiding 17. B Sport, gezondheid en management 18. B Verpleegkundige, opleiding tot 19. B Voeding en diëtetiek Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
E+M
C+M
12
¹ voor deze opleiding gelden aanvullende eisen
Sector landbouw en natuurlijke omgeving (HBO: instroom met vwo-diploma) nr Opleidingen N+T N+G E+M 1. B Accountancy en agribusiness 2. B Bedrijfskunde en agribusiness 3. B Biotechnologie 4. B Bos- en natuurbeheer 5. B Dier- en veehouderij sk 6. B Diermanagement bi 7. B Educatie en kennismanagement groene sector² 8. B Kust- en zeemanagement 9. B Laboratoriumtechniek sk 10. B Land- en watermanagement sk of nl&t 11. B Milieukunde sk of nl&t 12. B Plattelandsvernieuwing 13. B Tropische landbouw sk of nl&t 14. B Tuinbouw en akkerbouw sk of nl&t 15. B Tuin- en landschapsinrichting 16. B Voedingsmiddelentechnologie wib+sk 2
C+M
wia of wib sk sk of nl&t
opleiding tot leraar VO van de tweede graad
Sector onderwijs (HBO: instroom met vwo-diploma) nr Opleidingen N+T 1. B Aardrijkskunde² 2. B Algemene economie² ec of m&o 3. B Allochtone levende talen, opleiding tot leraar 4. B Basisonderwijs, opleiding tot leraar 5. B Beeldende kunst en vormgeving, docent ¹ 6. B Bedrijfseconomie² ec of m&o 7. B Biologie² 8. 9. 10. 11. 12.
B Bouwkunde² B Bouwtechniek² B Consumptieve techniek ² B Dans, docent¹ B Drama, docent¹
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
N+G
E+M
C+M
ec of m&o
ec
bi of nl&t
bi of nl&t
wia of wib wia of wib
ec of m&o
ec
13
13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32.
B Duits² B Elektrotechniek² B Engels² B Frans² B Fries² B Geschiedenis² B Gezondheidszorg en welzijn² B Godsdienst² B Grafische techniek² B Infomatie en communicatietechnologie. Docent² B Installatietechniek² B Islam-godsdienst² B Lichamelijke oefening ¹ B Maatschappijleer² B Mechanische techniek ² B Mens en maatschappij² B Mime, opleiding tot docentschap¹ B Motorvoertuigentechniek² B Muziek, docent ¹ B Natuurkunde²
wia of wib
wia of wib
na of nl&t
na of nl&t
wia of wib
wia of wib wia of wib
wia of wib
33. B Nederlands² 34. B Nederlandse gebarentaal/tolkenopleiding¹ 35. B Omgangskunde² 36. B Opleidingskunde 37. B Pedagogiek² 38. B Scheikunde²
39. B Spaans² 40. B Techniek²
41. 42. 43. 44.
wia of wib wib
B Turks¹, ² B Verpleegkunde ¹, ² B Verzorging/huishoudkunde² B Verzorging/gezondheidskunde² 45. B Werktuigbouwkunde² 46. B Wiskunde²
sk of nl&t
na of nl&t
wib
¹ voor deze opleiding gelden aanvullende eisen 2 opleiding tot leraar voortgezet onderwijs en/of beroepsonderwijs en volwasseneneducatie van de tweede graad in
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
14
Sector taal en cultuur (HBO: instroom met vwo-diploma) nr Opleidingen N+T 1. B Autonome beeldende kunst ¹ 2. B Dans¹ 3. B Film en televisie 4. B Museologie 5. B Muziek¹ 6. B Theater¹ 7. B Vormgeving¹
N+G
E+M
C+M
¹ voor deze opleiding gelden aanvullende eisen
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
15
Sector techniek (HBO: instroom met vwo-diploma) nr Opleidingen N+T 1. B Aot-techniek 2. B Aquatische ecotechnologie 3. B Autotechniek 4. B Aviation 5. B Bedrijfsmanagement mkb 6. B Bedrijfswiskunde 7. B Bewegingstechnologie 8. B Bio-informatica 9. B Biologie en medisch laboratoriumonderzoek 10. B Biometrie 11. B Biotechnologie 12. B Bouwkunde 13. B Bouwmanagement en vastgoed 14. B Bouwtechnische bedrijfskunde 15. B Business engineering 16. B Chemie 17. B Chemische technologie 18. B Civiele techniek 19. B Commercieel ingenieur 20. B Communication and multimedia design 21. B Elektrotechniek 22. B Engineering, design and innovation 23. B Forensisch onderzoek 24. B Game architecture and design 25. B Geodesie 26. B Gezondheidszorgtechnologie 27. B Grafimediatechnologie 28. B Human technology 29. B Hydrografie 30. B Industrieel product ontwerpen 31. B Industriële automatisering 32. B Informatica 33. B Kunst en techniek¹ 34. B Logistiek en technische vervoerskunde 35. B Luchtvaarttechnologie 36. B Maritiem officier¹ 37. B Medisch ingenieur Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
N+G na of nl&t
E+M na
C+M
na of nl&t na of nl&t
na na
wia of wib wia of wib
na of nl&t
na
na of nl&t
na
na of nl&t
na
na of nl&t
na
na of nl&t na of nl&t
na na
na of nl&t
na of nl&t
na
wia of wib
na of nl&t
na
na of nl&t na of nl&t
na na
wia of wib
16
38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49.
B Milieukunde B Netwerk infrastructuur design B Orthopedische technologie B Ruimtelijke ordening en planologie B Scheepsbouwkunde B Technische bedrijfskunde B Technische commerciële confectiekunde B Technische commerciële textielkunde B Technische informatica B Technische natuurkunde B Verkeerskunde B Werktuigbouwkunde
sk
wia of wib
na of nl&t
na of nl&t
na
na of nl&t
na
na of nl&t
na
¹ voor deze opleiding gelden aanvullende eisen Van VWO naar WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS Betekenis van gebruikte tekens en afkortingen: = toegangsrecht = géén toegangsrecht Een vakaanduiding betekent dat er toegangsrecht is indien aan de vakaanduiding is voldaan. (…): uit de tussen haken vermelde vakken kan worden gekozen. Eén van de genoemde vakken is voldoende.
vwo verplichte profielvak ken
Ak: aardrijkskunde bi: biologie ec: economie gr: Grieks
Profielkeuzevak zie schoolaanbod
gs: geschiedenis la: Latijn na: natuurkunde nl&t: natuur, leven en technologie
N+T wib na sk
N+G wia/b bi sk
E+M wia/b ec gs
C+M wic gs
1
1
1
2
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
sk: scheikunde wia: wiskunde A wib: wiskunde B wic: wiskunde C
17
Sector economie (universiteit) nr Opleidingen 1. B Accountancy en Controlling 2. B Actuariële wetenschappen 3. B Algemene economie 4. B Bedrijfseconomie 5. B Bedrijfskunde 6. B Bedrijfswetenschappen 7. B Business administration/ Bedrijfskunde 8. B Business Studies 9. B Econometrics 10. B Econometrics and Operations Research 11. B Econometrie en Besliskunde 12. B Econometrie en Operationele research 13. B Economics 14. B Economie 15. B Economie en Bedrijfseconomie 16. B Economie en Bedrijfskunde 17. B Economie en Informatica 18. B Economie en management 19. B Fiscale economie 20. B International Business 21. B International Business Administration 22. B International Economics and Business 23. B International Economics and Finance 24. B Technologie management
N+T N+G E+M
wib
wib
C+M wi (a of b) wib wi (a of b) wi (a of b) wi (a of b) wi (a of b) wi (a of b)
wib wib
wib wib
wi (a of b) wib wib
wib wib
wib wib
wib wib
wi (a of b) wi (a of b) wi (a of b)
wi (a of b) wi (a of b) wi (a of b) wi (a of b) wi (a of b) wi (a of b)
wi (a of b)
wi (a of b)
wi (a of b)
Sector gedrag en maatschappij (universiteit) nr Opleidingen 1. B Algemene sociale wetenschappen 2. B Antropologie 3. B Bachelor University College Maastricht 4. B Bestuur en organisatie 5. B Bestuurskunde 6. B Communicatiewetenschap 7. B Criminologie 8. B Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie 9. B Culturele Antropologie en Ontwikkelingsstudies Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
N+T N+G E+M C+M
18
10. B Culturele Antropologie en Sociologie der NietWesterse Samenlevingen 11. B European Studies 12. B Gedrag en samenleving 13. B Milieu-maatschappij-wetenschappen 14. B Onderwijskunde 15. B Organisatiewetenschappen 16. B Pedagogische wetenschappen 17. B Personeelwetenschappen 18. B Planologie 19. B Politicologie 20. B Psychologie 21. B Sociaal-Culturele Wetenschappen 22. B Sociale Geografie 23. B Sociale Geografie en Planologie 24. B Sociologie 25. B Technische Planologie
26. B Vrijetijdwetenschappen
Sector gezondheidszorg (universiteit) nr Opleidingen 1. B Algemene gezondheidswetenschappen 2. B Bewegingswetenschappen 3. B Biomedische wetenschappen 4. Diergeneeskunde 5. B European Public Health 6. Geneeskunde , 7. B Geneeskunde 8. B Gezondheidswetenschappen 9. B Klinische technologie 10. B Medische Informatiekunde 11. B Tandheelkunde
N+T N+G
3. 4.
B Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen B Biologie B Biotechnologie
C+M
bi bi bi
na na na
bi bi
na na
bi bi bi
na na na
wib + na wib + na
Sector landbouw en natuurlijke omgeving (universiteit) nr Opleidingen N+T N+G 1. B Agrotechnologie na
2.
E+M
wi (a of b)
E+M wib + na + (sk of bi)
C+M wib + na + (sk of bi)
wi (a of b)
bi
na
2 uit na,sk en bi
na + sk + bi
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
19
5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
B Bodem, Water en Atmosfeer B Bos- en natuurbeheer B Dierwetenschappen B Economie en Beleid B Gezondheid en Maatschappij B Internationaal Land- en Waterbeheer B Internationale Ontwikkelingsstudies B Landschapsarchitectuur en ruimtelijke planning B Levensmiddelentechnologie B Milieukunde B Moleculaire Levenswetenschappen
wib + na
wib + na
wib + na
wib + na + sk wia + (bi of ak) wi (a of b) + sk wi (a of b) wi (a of b) wib + na
wi (a of b)
wib + na + sk wib + na + sk wib + na + sk
wi (a of b)+ (ak of bi) wib + na + sk wib + na + sk wib + na + sk
wib + na + sk bi of ak sk
wib + na na of (wib + nl&t)
16. B Plantenwetenschappen
2 uit wib, na en sk
bi + na + sk
17. B Toegepaste Communicatiewetenschap 18. B Voeding en Gezondheid
sk + bi
sk + bi
Sector natuur (universiteit) nr Opleidingen 1. B Aardwetenschappen 2. B Algemene natuurwetenschappen 3. B Bedrijfswiskunde en Informatica 4. B Beta-gamma 5. B Bio-exact 6. B Biofarmaceutische wetenschappen 7. B Biologie 8. B Farmaceutische wetenschappen 9. B Farmacie 10. B Informatica¹ 11. B Informatica/Kennistechnologie/ICT 12. B Informatiekunde 13. B Kunstmatige Intelligentie 14. B Life Science and Technology 15. B Medische Natuurwetenschappen 16. B Milieu-natuurwetenschappen 17. B Moleculaire Levenswetenschappen 18. B Molecular Science and Technology 19. B Natuur- en Sterrenkunde¹ 20. B Natuurkunde 21. B Natuurwetenschappen
N+T
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
bi bi bi
N+G E+M wib + na wib + na + sk wib + na wib + na + sk wib wib wib + na wib + na + sk wib + na bi + na + sk na wib + na wib + na + sk wib + na wib + na + sk wib wib wib wib
wib + na wib + na wib + na wib + na wib + na wib + na wib + na wib + na
wib + na + sk wib + na + sk wib + na + sk wib + na + sk wib + na + sk wib + na wib + na wib + na + sk
C+M wib + na + sk wib + na + sk wib wib + na + sk
wib + na + sk wib + na + sk wib wib wi (a of b) wi (a of b) wib + na + sk wib + na + sk wib + na + sk wib + na + sk wib + na + sk wib + na wib + na wib + na + sk 20
22. 23. 24. 25.
B Psychobiologie B Scheikunde B Sterrenkunde B Wiskunde¹
bi
wib + na wib + na + sk wib + na + sk wib + na wib + na wib + na wib wib wib
¹ Voor de opleidingen Natuur- en Sterrenkunde, Informatica en Wiskunde geldt wat betreft de eis wib bij het profiel Natuur en Gezondheid, dat de instelling aan de student met dit profiel de gelegenheid kan geven om aan deze eis uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen.
Sector recht (universiteit) nr opleidingen 1. B Bestuurskunde 2. B European Law School 3. B Fiscaal recht 4. B Internationaal en Europees Recht 5. B Law in Europe 6. B Nederlands Recht 7. B Notarieel Recht 8. B Recht en Bestuur 9. B Recht en ICT 10. B Recht en Management 11. B Rechtsgeleerdheid
N+T N+G E+M C+M
Sector taal en cultuur (universiteit) nr Opleidingen 1. B Algemene Cultuurwetenschappen 2. B American Studies 3. B Arabische Taal en Cultuur 4. B Arabische, Nieuwperzische en Turkse Talen en Culturen 5. B Archeologie 6. B Archeologie en Prehistorie 7. B Communicatie- en Informatiewetenschappen 8. B Cultuurwetenschappen 9. B Documentaire Informatiewetenschap 10. B Duitse Taal en Cultuur 11. B Egyptische Taal en Cultuur 12. B Engelse Taal en Cultuur 13. B Europese Studies 14. B Finoegrische Talen en Culturen 15. B Franse Taal en Cultuur 16. B Friese Taal en Cultuur Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
N+T
N+G E+M C+M
21
17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58.
B Geschiedenis B Godgeleerdheid¹ B Griekse en Latijnse Taal en Cultuur B Hebreeuwse en Aramese Talen en Culturen B Hebreeuwse Taal en Cultuur B Internationale Organisaties en Internationale Betrekkingen B Italiaanse Taal en Cultuur B Islamitische theologie B Keltische Talen en cultuur B Kunsten, Cultuur en Media B Kunstgeschiedenis B Latijnse Taal en Cultuur B Liberal Arts en Sciences B Literatuurwetenschap B Media en Cultuur B Muziekwetenschap B Nederlandkunde/ Dutch studies B Nederlandse Taal en Cultuur B Nieuwgriekse Taal en Cultuur B Oudheidkunde B Portugese Taal en Cultuur B Religie en levensbeschouwing B Religiestudies B Roemeense Taal en Cultuur B Romaanse Talen en Culturen B Ruslandkunde B Scandinavische Talen en Culturen B Slavische Talen en Culturen B Spaanse Taal en Cultuur B Taal en Cultuurstudies B Taalwetenschap B Talen en Culturen van Afrika B Talen en Culturen van China B Talen en Culturen van het Nabije en Midden Oosten B Talen en Culturen van Japan B Talen en Culturen van Korea B Talen en Culturen van Latijns Amerika/Spaans B Talen en Culturen van Mesopotamië en Anatolië B Talen en Culturen van India en Tibet B Talen en Culturen van Zuidoost-Azië en Oceanië B Theater- Film en Televisiewetenschap B Theaterwetenschap
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
la+gr la+gr la+gr la+gr la+gr la+gr
la+gr la+gr
22
B Theologie B Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap B Wereldgodsdiensten B Wetenschap van Godsdienst en levensbeschouwing 63. B Wijsbegeerte 64. B Wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied ¹ Voor wat betreft de eis la+gr geldt dat de instelling aan de student de gelegenheid kan geven om aan deze eis uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen. 59. 60. 61. 62.
Sector techniek (universiteit) nr Opleidingen N+T N+G¹ E+M 1. B Bedrijfsinformatietechnologie wib wib wib + na 2. B Biomedische technologie wib + na wib + na 3. B Bouwkunde wib + na wib + na 4. B Civiele Techniek wib + na wib + na 5. B Elektrotechniek wib + na wib + na 6. B Industrial design wib + na wib + na 7. B Industrieel Ontwerpen wib + na wib + na wib + na + sk 8. B Life Science & Technology 9. B Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek wib + na wib + na wib + na 10. B Maritieme Techniek wib + na wib + na wib + na + sk 11. B Scheikundige Technologie wib + na wib + na + sk 12. B Scheikundige Technologie en Bioprocestechnologie wib + na wib + na + sk 13. B Sustainable Molecular Science and Technology wib + na 14. B Technische Aardwetenschappen wib + na 15. B Technische Bedrijfskunde wib wib wib + na 16. B Technische Bestuurskunde wib + na 17. B Technische Informatica wib wib 18. B Technische wib wib Innovatiewetenschappen wib + na 19. B Technische Natuurkunde wib + na wib + na wib + na + sk 20. B Technische Wetenschappen 21. B Technische Wiskunde wib wib 22. B Telematica wib wib wib + na 23. B Werktuigbouwkunde wib + na
C+M wib wib + na wib + na wib + na wib + na wib + na wib + na wib + na + sk wib + na wib + na wib + na + sk wib + na + sk wib + na + sk wib + na wib wib + na wib wib wib + na wib + na + sk wib wib wib + na
¹ Voor wat betreft de eis wib bij het profiel NG geldt dat de instelling aan de student de gelegenheid kan geven om aan deze eis uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen.
Maerlant, Tweede Fase infoboekje vwo februari ’15
23
