Achter iedere vluchteling schuilt een verhaal Over weerbaarheid en kwetsbaarheid van Syrische vluchtelingen
Programma Introductie Achtergrond Syrische vluchtelingen Gezondheidszorg daar en hier Veerkracht en kwetsbaarheid Hoopvolle initiatieven Bespreking casus
Een mozaïek van etnische en religieuze achtergronden Etniciteit: Arabieren (meerderheid), Armeniërs, Turkmenen, Koerden, Palestijnen, Iraakse vluchtelingen.
Taal: Arabisch (officieel), Koerdisch, Armeens, Aramees
Circassische talen. Hoger opgeleiden: Engels en Frans.
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 4
Religie
Achtergrond gezondheidszorg Syrië
Publiek ziekenhuis, Damascus (2007) © Julien Lennert/IRIN
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 6
Achtergrond cijfers Indicators of Health Status: Indicator:
1990
1995
2000
2002
2004
2006
Life expectancy at birth (years) Infant mortality rate (per 1000 live births) Probability of dying before 5th birthday (per 1000 live births) Maternal mortality ratio (per 100 000 live births) Normal birth weight for babies (%)
66.4 37
68.3 30
69.7 24
70.3 18
71.2 NA
72.0 18
44
36
29
20
NA
22
123
107
71
65
NA
58
93
95
95
95
95
95
© UNICEF Syria 2009
Data uit: Country Cooperation Strategy for WHO and the Syrian Arab Republic 2008-2013, WHO (2009). Verkregen online via: http://www.who.int/countryfocus/cooperation_str ategy/ccs_syr_en.pdf Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 7
Achtergrond cijfers Public-Private distribution of hospitals and hospital beds Indicator:
1970
2000
2004
2006
MOH hospitals
28
55
64
78
MOH hospital beds
3099
9887
10 873
12 372
Private hospitals
49
325
353
NA
Private hospital beds
1196
5625
7147
NA
Data uit: Country Cooperation Strategy for
WHO
and the Syrian Arab Republic 2008-2013, WHO (2009).
Verkregen online via: http://www.who.int/countryfocus/cooperation_strategy/ccs_syr_en.pdf
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 8
Aankomst in de gemeente
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 9
Eén van de vele gezichten 'Ik ben dankbaar dat ik nog leef en in Nederland woon. Maar ook hier voer je als vluchteling een dagelijkse strijd: de strijd om een nieuwe identiteit te vinden. Want als vluchteling raak je die kwijt.'
Besan (26), journalist
‘In Syrië heb ik verschrikkelijke dingen meegemaakt. Als je daar te lang bij stilstaat, verlies je de moed. Ik realiseer het mij, maar laat het niet mijn toekomst beïnvloeden. We willen bijdragen aan de Nederlandse samenleving. Ik dank Allah dat ik zo positief ben ingesteld.’ (Rasheed, 29)
Levensverhaal Levensverhaal geeft context en kleur – – – – – – –
familie (waar, in leven, contact)? opleiding, werk voorheen? ziekte en gezondheid vroeger? aanleiding vlucht? wat meegemaakt? medische klachten door ervaringen? huidige sociaal-maatschappelijke situatie
“Waar de breuken zijn, liggen ook de bronnen…”
Wegwijs in de Nederlandse gezondheidszorg
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 13
Wegwijs Voorlichting gezondheidszorg is beperkt “We didn’t know that we need to call 112”
Afhankelijk van contactpersoon NL heeft andere vorm van gezondheidszorg Onduidelijk voor welke zorg ze waar terecht kunnen.
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 14
Wegwijs: taalbarrière “When I go to the doctor or the verloskundige. They tell me to bring someone to translate. […] One time the huisarts sent me back and he don’t accept Google Translate. Very bad. I felt sad I don't know what I can do about this problem.” (Vrouw, 32, uit klein dorpje nabij Aleppo) “I am afraid something is still inside me and it is so painful, every month, I don’t know what I should do, to who I should talk. The
doctor does not understand me. We can’t communicate.” (Vrouw, 41, uit stad Aleppo) Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 15
Wegwijs: zorgverzekering “We don’t understand the health insurance system and
the other insurance systems in Netherlands. In Syria we don’t have it. Really it is a problem. I don't understand
anything about this. Who can explain this to us? My Dutch neighbor also don’t understand this” (Man, 40, uit dorp nabij Aleppo)
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 16
Psychische gezondheid en rol van religie Begrippen als: “psychologische gemoedstoestand”, “psychisch welbevinden” of “geestelijke gezondheid” niet begrepen of negatieve connotatie Autisme = geen stoornis, maar karaktereigenschap Lijden = normaal onderdeel van het leven Indirecte communicatie: beeldspraak, metaforen
Religie speelt belangrijke rol in opvattingen over: – geestelijke en psychosociale gezondheid – betekenisgeving aan traumatische gebeurtenissen – Rol imam, bv. bij ontsporen van Syrische jongeren (alcohol/drugs)
Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen
pagina 17
Verschillen Syrië - Nederland Syrië
Nederland
• Direct naar ziekenhuis • Arts schrijft antibiotica voor
• Huisarts als poortwachter • Arts schrijft paracetamol voor • Huisarts is besluiteloos (‘Wat denkt u er zelf van?’) • Preventieve gezondheidszorg
• Huisarts is autoriteit en wordt gerespecteerd • Behandeling van acute gezondheidsproblemen (+ vaccinaties) • Gebruik Arabische geneeskunde (groente + fruit)
Tips voor Nederlandse zorgverleners • Leer een paar woorden Arabisch, zoals salaam aleikum (vrede zij met u) en marhaba (hallo). Zo bouw je vertrouwen op. • Ga op huisbezoek. Syriërs vinden het heel leuk als ze bezoek krijgen van Nederlanders. • Weiger geen aangeboden eten, ook als je geen honger hebt.
Tips voor Nederlandse zorgverleners • Houd rekening met de opvattingen over gender. Een Syrische man spreekt graag met een andere man. Maar als een man gezondheidsproblemen heeft, zal hij de hulp van een vrouwelijke arts niet weigeren. Traditionele vrouwen luisteren eerder naar mannen dan naar andere vrouwen. • Stel gerust de vraag: wat voor voeding denkt u dat uw kind nodig heeft om deze aandoening te genezen?
Belastende factoren – lichamelijk • • • •
Infectie- of genetische ziekten Vitaminegebrek Onbegrepen lichamelijke klachten Geslachtsziekten en/of seksuele problemen • Groeistoornissen (bij kinderen)
Belastende factoren – psychisch • • • • • •
Angst en/of nervositeit Lusteloosheid Nachtmerries, concentratieproblemen Prikkelbaarheid en achterdocht Schuld- en/of schaamtegevoelens Bedplassen
Belastende factoren – sociaal • • • • • •
Vermijdingsgedrag en comm. problemen Heimwee en/of rouwverwerking Eenzaamheid en/of geïsoleerd leven De weg niet weten binnen voorzieningen Werkloosheid en/of geen levensdoel Relatie-, gezins- en/of opvoedingsproblemen
Veerkracht
Beschermende factoren – algemeen • Zekerheid en veiligheid • Perspectief, gevoel een toekomst te hebben • Goede begeleiding en zorg • Tijd
Beschermende factoren – individueel • Karakter (humor, energie, positieve instelling) • Intelligentie • Goede gezondheid
Beschermende factoren – sociaal • Steun van landgenoten of familie • Fysiek actief met anderen (sport, bewegen) • Sociaal actief
Muzikant bij het Syrisch Nationaal Symfonieorkest…. “Voor de oorlog in Syrië werkte ik als muzikant….. De dagen in het azc voelen eindeloos. Maar het helpt dat ik, na al die jaren, weer een gitaar heb om op te spelen.”
Verhalen delen en verwerken
Narrative Exposure Therapie
Ontmoetingen organiseren Waarom geen storytelling in plaats van treurige voorlichting in zaaltjes?
Zing elk je eigen lied
Bespreking casus Ibrahim (32) uit Syrië
Meer informatie • Factsheet Syrische vluchtelingen • Factsheet Gezondheidsbevordering van vluchtelingen in gemeenten • Factsheet Eritrese vluchtelingen • Factsheet Asielzoekers en gezondheid • Gun ons de tijd
Expertisecentrum Gezondheidsverschillen DANK VOOR UW AANDACHT Janet Rodenburg
[email protected] www.pharos.nl
