Achter de Schermen. Bedrijf in Beeld Vencomatic, innovator voor pluimveesector. Feiten & cijfers. Het webcareteam

Pensioeninformatie voor werknemers • Jaargang 17 • 07 | 2015 • nr. 2

Achter de Schermen Het webcareteam

Bedrijf in Beeld

Vencomatic, innovator voor pluimveesector

Feiten & cijfers Terugblik op 2014

Op werkbezoek bij

Fred Dörr Teamleider en key-user Logistiek ‘Alle materialen moeten bij de juiste boot terechtkomen’ Naam Fred Dörr Beroep Teamleider en key-user Logistiek Bedrijf Damen Shipyards Group Leeftijd 64 jaar Uitspraak ‘De beste raad is voorraad’

Fred Dörr is van huis uit expediteur, werkte jarenlang voor Stork, maar maakte zijn loopbaan de afgelopen acht jaar vol als teamleider en key-user Logistiek van het ERP-computersysteem bij Damen Shipyards Group. ‘Vanuit het distributiecentrum in Gorinchem gaan wekelijks zo’n achtduizend orderlijnen de deur uit.’

D

amen Shipyards is een scheepsbouwer, een familie­ bedrijf met zijn wortels in Hardinxveld. Daar worden nog steeds schepen gebouwd en gerepareerd, maar Damen heeft inmiddels werven op diverse plaatsen in Nederland (o.a. Vlissingen, Nijkerk, Stellendam, Rotterdam, Amsterdam) en in Vietnam, China, Roemenië en Polen. Zo’n 160 boten worden er jaarlijks afgeleverd. ‘We maken geen container­schepen die de oceanen over gaan’, zegt Fred Dörr. ‘Wat dan wel? Werkboten die vrij lokaal varen zoals patrouille­ boten, loods­boten, politieboten, sleepboten, vrachtschepen en coasters. En ook luxe jachten.’

Voorraad De rompen van die schepen heeft Damen op voorraad liggen. ‘Wij zijn de enige scheepsbouwer die werkt vanuit standaar­ disering, zodat we snel kunnen leveren. Het kan natuurlijk voorkomen dat een klant een grote order krijgt en snel een boot nodig heeft. Wij zeggen: de beste raad is voorraad.’ De boten worden op de werven verder afgebouwd met materia­ len die vanuit het distributiecentrum in Gorinchem over de wereld worden verspreid. Dat gebeurt met behulp van ingenieuze logistieke planningsoftware, het ERP-systeem (ERP staat voor Enterprise Resource Planning). Fred is de laatste jaren verantwoordelijk voor de implementatie van dit systeem. ‘ERP gaat over behoefteplanning. Als wij een order binnenkrijgen en de tekenaars hebben hun werk gedaan, rollen daar materiaallijsten uit. De werkvoorbereiders kijken via het systeem of we de materialen op voorraad hebben of dat we ze moeten inkopen. Vervolgens zorgen we ervoor dat

2

de order naar de juiste werf vertrekt, met de juiste codering, zodat het materiaal bij de juiste boot terechtkomt. Soms gaat dat om een paar bouten, maar er liggen hier ook motoren, elektrische installaties en airco’s. Wekelijks lopen er zo’n acht- tot negenduizend orderlijnen.’

Vietnam, Angola, Roemenië Om alle medewerkers in te wijden in het systeem reisde Fred de afgelopen jaren ook regelmatig naar de buitenlandse vestigingen. In Vietnam gaf hij onlangs nog een training aan de magazijnmedewerkers. ‘Belangrijk is dat je alles wat je met het systeem doet, in één keer goed doet. De betrouwbaarheid van data is de basis van het systeem. Als ze in Vietnam een fout maken, vertrekt er hier een verkeerde order.’ Inkopen en voorraadbeheer moet je slim doen, zegt Fred. ‘Je moet niet zomaar alles bestellen, maar kijken wat er lokaal beschikbaar is. Als je iets in Angola laat bouwen moet je alles inkopen, maar voor Roemenië hoef je bijvoorbeeld geen staal te kopen. Dat hebben ze daar lokaal genoeg.’ •

Heb jij ook een collega met een bijzonder beroep of verhaal? Jong of oud, man of vrouw, alle suggesties zijn welkom. Stuur een e-mail naar [email protected]. Misschien komt PME Magazine dan wel bij hem of haar op bezoek!

INHOUD

PME MAGAZINE

6

Steeds minder pensioenfondsen

4

Dubbelinterview

6

Feiten & cijfers

8

Bedrijf in beeld

10

Column Franswillem Briët

Hans van der Windt en Eric Uijen

Terugblik op 2014

Vencomatic

Achter de schermen

13

Belangenbehartiging: VOG-PME

14

Deeltijdpensioen

15

Kruiswoordpuzzel & contactinfo

16

Het webcareteam

Frits Wevers en Henk Duijst lichten toe

Pensioentip van Toin Obbing

PME zit voor je klaar

2014 8

15

10

14

COLOFON PME Magazine is een uitgave van het Pensioenfonds van de Metalektro (PME). PME magazine wordt verspreid onder de aangesloten werkgevers, deelnemers en gepensioneerden van het pensioenfonds en overige relaties van PME. Het verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 315.000 exemplaren. Pensioenfonds van de Metalektro Postbus 9103 1006 AC Amsterdam Servicedesk 020 607 22 00 [email protected]

Samenstelling bestuur Het bestuur van PME bestaat uit tien niet-uitvoerende bestuurders, drie (onafhankelijke) uitvoerende bestuursleden en een onafhankelijke voorzitter. De niet-uitvoerende bestuursleden zijn vertegenwoordigers van de vakbonden, van de werkgevers­ organisatie en van de gepensioneerden in de Metalektro.

Hoofdredactie PME, Gerda Smits Redactie Ellen van Amersfoort, Toin Obbing, Manja Groenhuyzen, Ed Veltrop/Communication Concert Productie Communication Concert Fotografie Zorro Producties – Jan de Groot, Marcel Israël Drukwerk Springer & Lippes, Velsen-Noord

www.metalektropensioen.nl

3

Column

Steeds

minder

pensioenfondsen

E

en tijdje terug organiseerde PME een congres over consolidatie in de pensioenwereld. Consolidatie is een chic woord voor samenvoeging. Er zijn in Nederland steeds minder pensioen­fondsen. Eind jaren negentig waren het er nog meer dan 1000. Nu, 15 jaar later, zijn er nog zo’n 350 over. Waarom verdwijnen die fondsen? En wat gebeurt ermee?

Ingewikkeld De wereld is voor pensioenfondsen de laatste jaren een stuk ingewikkelder geworden. De economie is onstuimig

en onvoorspelbaar, de wetten en regels worden strenger en de politiek lanceert het ene plan na het andere voor de toekomst van ons pensioenstelsel. Daardoor wordt het voor kleine pensioenfondsen steeds moeilijker zelfstandig te blijven. Dus geven steeds meer kleine fondsen er de brui aan. Ze brengen de pensioenen dan onder bij een verzekeraar of ze sluiten zich aan bij een groter pensioenfonds.

Goedkoper Er is nóg een belangrijke reden waarom steeds meer kleine pensioenfondsen ermee stoppen. Met hoe meer mensen je de kosten van een pensioenfonds kunt delen, hoe goedkoper het per persoon is. Een groot pensioenfonds kan daardoor een stuk goedkoper werken dan een kleine partij. En lage kosten zijn natuurlijk belangrijk. Want het is heel simpel: hoe lager de kosten, hoe hoger het pensioen. Dat kan op lange termijn behoorlijk schelen.

goed nieuws voor de deelnemers van de kleinere fondsen, die bij PME veel lagere kosten hebben. Het is ook goed voor de bestaande deelnemers van PME. Want hoe groter het draagvlak voor het fonds, hoe sterker we staan.

Afscheid Op het congres over consolidatie namen we afscheid van PME’s algemeen directeur Hans van der Windt. Hij gaat na zich vele jaren ingezet te hebben voor PME met pensioen. Zijn hele werkzame leven is hij opgekomen voor de belangen van werknemers. Eerst als vakbonds­ man, later als pensioenbestuurder. En als directeur van PME waakte hij over de pensioenbelangen van iedereen in de sector: werknemers, werkgevers en gepensioneerden. Hans is de laatste jaren bovendien een voortrekker geweest in het laten groeien van PME. Met steeds één belang voor ogen: een fatsoenlijk en betaalbaar pensioen voor de mensen in de Metalektro. We gaan hem missen.

PME groeit sterk PME is de laatste jaren sterk gegroeid, omdat andere pensioenfondsen aansluiting bij ons zochten. Denk aan de pensioenfondsen van NedCar, Stork, Siemens, NXP en Océ. Dat is niet alleen

Franswillem Briët, voorzitter bestuur PME

Onderzoek PME Online Panel wijst uit:

nieuwe pensioenregeling goed bekend

Werknemers zijn goed bekend met de nieuwe pensioenregeling en weten in grote lijnen wat de nieuwe regeling inhoudt. Dat blijkt uit een onderzoek onder meer dan 500 leden van het PME Online Panel.

4

Wensen

Bijna 90% van de werkende en gepensioneerde panelleden weet dat er een nieuwe regeling is. Van de werkende panel­ leden is 85% inhoudelijk goed op de hoogte van de nieuwe pensioenregeling. Kanttekening bij deze cijfers: panelleden hebben een vaak meer dan gemiddelde interesse in pensioen.

Van de ondervraagden die nog niet bekend waren met de nieuwe regeling, wil bijna de helft er wel meer informatie over ontvangen. Dit hoeft echter niet via informatiebijeen­ komsten. Een inloopspreekuur in de buurt of een afspraak met een pensioenconsulent spreken werkende panelleden meer aan. Een vijfde van de ondervraagden vindt een webinar - een online bijeenkomst - ook een goede optie. Verder geven de ondervraagden aan meer informatie via hun werkgever te verwachten en ook op hun jaaroverzicht, op www.mijnpensioenoverzicht.nl en in Mijn PME.

Informatiebronnen

Doe ook mee!

De belangrijkste informatiebron voor werkenden was de brief die PME over de nieuwe regeling stuurde. Andere genoemde bronnen zijn onder meer www.metalektropensioen.nl, PME Magazine, de digitale nieuwsbrieven van PME, het speciale PME-webinar en informatie van de vakorganisaties.

Het PME Online Panel bestaat uit werkende mensen en pensioengerechtigden uit de Metalektro. Ongeveer eenmaal per twee maanden doen we een onderzoek. Doe je ook mee? Schrijf je in via onze website (www.metalektropensioen.nl). Je mening is erg waardevol voor ons! •

PENSIOEN

IN HET KORT

AOW-leeftijd nog

sneller omhoog De overheid heeft besloten dat de AOW-leeftijd vanaf 2016 versneld omhoog gaat naar 66 jaar in 2018 en 67 jaar in 2021. Vanaf 2022 wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Jouw AOW-leeftijd hangt samen met je eigen leeftijd. Op de site van de Sociale Verzekeringsbank (www.svb.nl) kun je zien vanaf wanneer je AOW krijgt van de overheid. Jouw PME-­ pensioen sluit aan bij de AOW-leeftijd. In de PME-regeling bouw je pensioen op tot uiterlijk de eerste dag van de maand waarin jij je AOW-leeftijd bereikt. Op deze dag gaat je PME-pensioen ook standaard in.

Ben je geboren op 1 januari 1955 of later?

afhankelijk van de toename van de levensverwachting. Door de nieuwe, latere AOW-leeftijd blijf je ook langer pensioen opbouwen bij PME.

Loopt jouw PME-pensioen door tot de nieuwe AOW-leeftijd? Ga je binnenkort vervroegd met pensioen? Dan loopt jouw vervroegde pensioenuitkering automatisch door tot aan je nieuwe AOW-leeftijd. •

Dan krijg je waarschijnlijk later dan op je 67e jaar AOW. Dat is

Doorwerken tot je 67e is NIET verplicht In de nieuwe pensioenregeling van PME die in januari 2015 is ingegaan, gaan we uit van een standaard­ pensioenleeftijd van 67 jaar. Dat noemen we de rekenleeftijd. Veel mensen denken dat dit betekent dat ze verplicht moeten doorwerken totdat ze 67 jaar zijn. Maar dat is niet zo. Je PME-pensioen sluit namelijk aan bij jouw AOW-leeftijd. In de PME-regeling bouw je pensioen op tot uiterlijk de eerste dag van de maand waarin jij je AOW-leeftijd bereikt. Op deze dag gaat je PME-pensioen ook standaard in. Krijg je al vóór je 67e AOW? Dan gaat op dat moment ook je

PME-pensioen in. Maar als je wilt, kun je ook eerder of later met pensioen. Dat kan op zijn vroegst vanaf je 55e en uiterlijk als je 70 bent. Overweeg je om eerder of later met pensioen te gaan? Overleg dit dan met je werkgever. Je bouwt pensioen op bij PME zolang je blijft werken in de technieksector (Metaal & Techniek en Metalektro), uiterlijk tot de maand waarin je je AOW-leeftijd bereikt. Hoe eerder je stopt, hoe lager je pensioen. Werk je langer door? Dan wordt je pensioen hoger. Kijk ook eens op Mijn PME voor jouw persoonlijke pensioengegevens en maak met de Pensioenplanner je eigen pensioensituatie inzichtelijk.. •

Erfgoedmuseum Stork Boxmeer In Erfgoedmuseum Stork leeft de geschiedenis van Stork Prints en Stork Pluimvee- en Vleesverwerking voort. Er zijn veel oude gereedschappen, machines, apparaten, sjablonen en producten te bewonderen. Iedere donderdagmiddag van 13.00 tot 16.00 uur is het museum geopend en telefonisch bereikbaar via (0485) 586 740. Het kan zijn dat de expositieruimte niet

Openingstijden

bezocht kan worden, er zijn altijd medewerkers van de Stichting aanwezig om bezoekers te ontvangen. Op zaterdag van 11.00 tot 15.00 uur kan het museum uitsluitend op afspraak worden bezocht. Stuur voor het maken van een afspraak een e-mail naar: [email protected]. Het museum is gelegen aan de Handelstraat 6 te Boxmeer.

• 5

Interview

Eric Uijen

volgt

Hans van der Windt

op

Eric Uijen is de nieuwe algemeen directeur en uitvoerend bestuurder van PME. Hij volgt Hans van der Windt op, die per 1 juli met pensioen gaat. Samen kijken ze terug op wat er de afgelopen jaren in pensioenland speelde en werpen ze een blik op de toekomst van PME.

6

Wat waren de afgelopen jaren de grootste veranderingen in pensioenland?

Wat hebben al die veranderingen voor invloed gehad op het besturen van een fonds?

Hans: ‘Het waren compleet andere tijden toen ik ruim vijftien jaar geleden bij PME begon. De bomen groeiden als het ware tot in de hemel. Door de enorme beleggingshausse waren uitstekende rendementen en dus een goed en betaalbaar pensioen met allerlei aanvullingen haast vanzelfsprekendheden. Tot we geconfronteerd werden met een aantal crises. De financiële situatie van fondsen kwam onder druk te staan, de overheid ging strengere eisen aan fondsen stellen en regelingen moesten door de jaren heen verbouwd en versoberd worden. Dat gold voor alle pensioenfond­ sen, ook voor PME.’ Eric: ‘Vroeger kon je als het tegenzat het hele fonds nog wel bijsturen via een kleine premieverhoging. Maar die tijden zijn echt voorbij. We leven in een nieuwe realiteit waarin we meer voor ons pensioen moeten betalen dan we tot nu toe gewend waren en waar we gewoon tevreden moeten zijn met een redelijk rende­ ment ten opzichte van de individuele inleg. PME doet het helemaal niet slecht. En de cijfers laten ook zien dat er voor iedereen die nu en later stopt met werken gewoon een goed pensioen is. PME heeft het daarvoor benodigde kapitaal keurig gedekt.’

Eric: ‘Je hebt als bestuurder te maken met veel meer regel­ geving dan vroeger. Dertig jaar geleden waren er in Nederland drie wetten op pensioengebied. Nu is het aantal wetten en regels waar fondsen zich aan moeten houden niet meer te tellen. De administratie van een pensioenfonds is veel complexer. Maar we hebben het over de oudedagsvoorziening en dus over een groot maatschappelijk belang. Daarom is die hele ontwikkeling wel gerechtvaardigd.’ Hans: ‘Tegelijkertijd zijn de bestuursconstructies van pensioenfondsen flink veranderd. Eind jaren negentig fungeerde een pensioenfondsbestuur als een soort raad van commissarissen die op zekere afstand de organisatie aanstuurde. Inmiddels hebben we een uitvoerend bestuur dat slagkracht heeft en dagelijks directe sturing geeft aan het goed uitvoeren van de regeling, het verzorgen van goede dienstverlening en het behalen van goede rendementen. We zitten er dus bovenop.’

Bij een afscheid hoort de vraag: wat was je meest bijzondere moment? Hans: ‘Kijk. Dit is de foto van de officiële ondertekening van een nieuwe pensioen­regeling voor de Metalektro. Het moest dé pensioenregeling worden voor de komende eeuw, zeiden we tegen elkaar. Kijk eens naar de datum … 6 september 2001. Vijf dagen voor de aanslagen in Amerika op 11 september 2001. We hadden die gebeurtenis en de impact ervan nooit kunnen voorzien. Het zijn de onvoorspelbaarheden in deze wereld. Een wereld die compleet onverwacht op z’n kop ging. Sinds die tijd hebben we een aantal crises moeten doorstaan, waarbij het behoud van een goed en betaalbaar pensioen voor iedereen voorop stond. Iedereen heeft daarvoor wat moeten inleveren en we zijn er volgens mij met z’n allen in geslaagd. De overstap van PME naar pensioenuitvoerder MN in 2007 was ook heel belangrijk. Een enorme pensioenverhuizing die nog nooit was vertoond. PMT zat al bij MN. Het was essentieel om de stap naar één regeling voor de complete techniek - voor PMT en PME - te kunnen maken. Beleggingen en administraties van beide fondsen onder één dak. Op weg naar meer efficiency, lagere kosten, betere dienstverlening. Wat mij betreft is de volgende stap het samengaan van beide fondsen. Het is nog slechts een mentale kwestie binnen beide clubs. PME en PMT zijn er adminis­ tratief en organisatorisch helemaal klaar voor. De deelnemers ook. En hun belang moet altijd vooropstaan.’

getrapt dat we naast de basisregeling voor heel veel groepen mensen extra’s wilden bieden. Vangnetten voor mensen die dat nodig hadden, extraatjes voor hen die zich iets meer konden veroorlo­ ven. Leg dan nog maar eens uit aan iedereen hoe zo’n regeling in elkaar

steekt. Laten we gaan voor een zo eenvoudig mogelijke standaardregeling voor iedereen binnen de Techniek. Die daarmee vanzelf ook eenvoudig te begrijpen is.’ •

Consolideren

Kosten omlaag

‘Wat mij betreft gaan PME en PMT nu snel samen. Alle werknemers binnen de Techniek in één fonds. We zijn er klaar voor. Het is ook een heel logische stap, bij de overheid doen ze het al jaren zo. Alle ambtenaren zitten bij ABP.’

‘We moeten zuinig zijn op ons pensioen. Gemiddeld werk je er een dag in de week voor en kun je er zo’n twintig jaar van genieten. Constructies als ‘ je huis financieren met een deel van je pensioen’ daar moet de politiek van wegblijven. Pensioen is voor later. Ik focus op structureel lagere kosten. En daarmee op de betaalbaarheid van pensioenen op lange termijn.’

Hans van der Windt (1953) raakte via zijn vakbondswerk en als vakbondsbestuurder en cao-­ onderhandelaar ooit betrokken bij pensioenen. In 1999 begon hij als bestuurder bij PME. Van der Windt creëerde veel draagvlak voor het fonds en onder zijn leiding kwamen meer dan twintig fondsen - groot en klein - over naar PME. Vlak voor zijn eigen pensio­ nering - 1 juli a.s. - bereikte hij als groot voorstander van consolida­ tie een belangrijk doel: één pensioenregeling voor Metaal & Techniek en Metalektro.

Eric Uijen (1959) heeft brede ervaring binnen de pensioensec­ tor. Hij vervulde directiefuncties bij onder meer Pensioenfonds Horeca & Catering, pensioenuit­ voerder MN en Pensioenfonds Stork. Hij komt over naar PME vanuit zijn functies van directeur van het Notarieel Pensioenfonds en voorzitter van het Bedrijfstak­ pensioenfonds Zorgverzekeraars. Meer efficiency, lagere kosten en duidelijke pensioencommunicatie staan de komende jaren bij hem hoog in het vaandel.

Waar staat PME over vijf jaar? Eric: ‘Hans heeft zojuist mijn belang­ rijkste ambities opgesomd. Nog meer efficiency, substantieel lagere kosten en nog betere dienstverlening. Die eerste twee gaan samen. Want door ons werk nog efficiënter te organiseren - bijvoor­ beeld met behulp van ICT - kunnen de kosten flink omlaag. Dat is in het belang van de deelnemer. Diezelfde deelnemer heeft wat mij betreft recht op een nog betere uitleg over hoe het pensioen werkt en geregeld is. En dan doel ik op twee dingen. De manier waarop we zijn pensioen uitleggen kan nog eenvoudi­ ger en beter. Maar ook de regeling zelf moet eenvoudig zijn. We zijn binnen de pensioenwereld in het verleden in de val

Hans van der Windt

Eric Uijen

7

Feiten & cijfers

Uit het jaarverslag van

2014

Het jaar 2014 is alweer een hele tijd voorbij. Maar het was opnieuw een bewogen jaar. Dus staan we stil bij een aantal zaken uit het jaarverslag 2014. Je vindt het complete jaarverslag op www.metalektropensioen.nl. Daar lees je ook het jaarverslag Maatschappelijk Verantwoord Beleggen.

PME in cijfers



135.112 werkende mensen betalen premie aan en bouwen pensioen op bij PME. 167.298 mensen ontvangen pensioen van PME: een volledig of gedeeltelijk ouderdomspensioen, partnerpensioen of wezenpensioen. 6.129 arbeidsongeschikte deelnemers bouwen premievrij pensioen op.

Ruim 13% van de werknemers is vrouw, een kleine 87% is man.

Vrouwen zijn gemiddeld 45 jaar. Mannen zijn gemiddeld 47 jaar. De leeftijd van de oudste persoon met een PME-pensioen is 106 jaar. PME verzorgt de pensioenen van de werknemers bij werkgevers.

1.282

8

Oorzaken gemiste indexatie Vóór 2015 probeerde PME de pensioe­ nen van de werkenden mee te laten groeien met de jaarlijkse stijging van de lonen en de pensioenen van de gepensioneerden met de prijzen. Vanaf 2015 probeert PME zowel voor de werkenden als voor de gepensio­ neerden de pensioenen mee te laten groeien met de prijzen. We noemen dat indexatie. Indexatie is voorwaar­ delijk en dus geen recht. Want voor indexatie is nooit premie betaald. In goede tijden werd de indexatie betaald uit de rendementen op de beleggingen. Nu is die ruimte er niet, omdat PME door de lage rente onvoldoende reserves heeft. Elk financieel herstel wordt nu ingezet

voor versterking van de zogenoemde dekkingsgraad. De dekkingsgraad geeft de verhouding aan tussen het belegde vermogen en de pensioenen die PME nu en in de verre toekomst moet betalen. Zou er de afgelopen jaren wél zijn geïndexeerd? Dan bedroeg de volledige indexatie vanaf 2009*: •1  1,35% voor gepensioneerden en ex-deelnemers. •1  4,91% voor werknemers. * De verlagingen van de pensioenen in 2013 (5,1%) en 2014 (0,5%) zijn hierin niet meegenomen.

Maatschappelijk verantwoord beleggen Het beleggingsbeleid van PME is in eerste instantie gericht op een zo goed mogelijk rendement tegen een verantwoord risico. Daarnaast heeft PME ook een maatschap­ pelijke verantwoordelijkheid. Het belegde vermogen van het fonds is van alle betrokkenen in de sector. PME wil daar op een verantwoorde, duurzame manier mee omgaan. Niet alleen omdat daar steeds meer om gevraagd wordt. Maar ook omdat PME gelooft dat bedrijven die duurzaam met hun mensen en hun omgeving omgaan, op de lange termijn het beste presteren en dus een aandeel in zo’n bedrijf het meeste oplevert.

Vergoeding voor bestuurders Sinds juli 2014 bestaat het bestuur van PME uit tien niet-uitvoerende be­ stuurders (vertegenwoordigers van vakbonden, werkgeversorganisaties en gepensioneerden) en drie on­ afhankelijke uitvoerende bestuursleden die fulltime in dienst zijn. Het bestuur heeft een onafhankelijke voorzitter.

Niet-uitvoerende bestuurders PME volgt de aanbevelingen van de Pensioenfederatie over de financiële compensatie voor bestuurders. Bestuursleden die in dienst zijn van een werkgevers- of een werknemers­ organisatie krijgen zelf geen geld voor

Zo laag mogelijke kosten PME wil een zo goed mogelijk pensioen bieden tegen zo laag mogelijke kosten. Daarom sturen we scherp op kosten.

Kosten vermogensbeheer De grootste kosten maakt PME bij vermogensbeheer. De totale kosten van het vermogensbeheer stegen van € 129 miljoen in 2013 naar € 144 miljoen in 2014. De reden hiervoor: het totale belegde vermogen steeg in 2014 fors (in één jaar tijd met € 7,2 miljard) en vermogensbeheerders berekenen als vergoeding een percentage van het belegde vermogen. Maar in verhouding tot het gemiddelde belegde vermogen daalden de kosten iets: van 0,40% in 2013 naar 0,39% in 2014.

Kosten pensioenbeheer De kosten voor de administratie, de dienstverlening, de communicatie, het beleid en het bestuur van het fonds stegen in 2014 met 1% ten opzichte van 2013. Het bestuur wil deze stijging ombuigen door een efficiëntere uitvoe­ ring, onder meer door vernieuwing van ICT-systemen en het bieden van meer online informatie en mogelijkheden voor deelnemers en gepensioneerden.

hun bestuurswerk. PME maakt de vergoeding over aan de betreffende organisatie. De bestuursvoorzitter besteedde in 2014 drie dagen per week aan het besturen van PME, de overige bestuursleden besteedden hier anderhalve dag per week aan. Voor 2014 ontving de bestuurs­ voorzitter een jaarvergoeding van € 104.208, een bestuurslid ontving € 43.420. In totaal betaalde PME in 2014 het niet-uitvoerende bestuur € 533.000 aan vergoedingen.

Uitvoerende bestuurders Sinds de 2e helft van 2014 hebben de drie uitvoerende bestuurders van PME de dagelijkse leiding over het bestuursbureau. Zij zijn in loondienst bij PME en aan hen is in de 2e helft van 2014 in totaal € 245.000 aan salaris, pensioenpremies en sociale lasten betaald. De bestuurders en werknemers van PME krijgen geen bonussen of variabele beloningen.

Pensioen duurder dan voorheen Pensioenfondsen moeten geld reser­ veren om de pensioenen nu en in de toekomst te kunnen betalen. We noemen dat de pensioenverplichtingen. Hoeveel pensioenfondsen moeten reserveren, is afhankelijk van de rente. Hoe lager de rente, hoe meer geld pensioenfondsen vandaag moeten reserveren voor de pensioenen van morgen. De rente waarmee PME de pensioenverplichtingen moet bereke­ nen was eind 2014 historisch laag: 1,9%. Hierdoor namen de pensioenver­ plichtingen in 2014 met ruim 20% toe. Met andere woorden: pensioen werd 20% duurder. Kijken we over een langere periode, dan zijn de pensioen­ verplichtingen nog veel meer toegeno­ men. Eind 2014 moest bijna twee keer zoveel geld worden gereserveerd als in de zomer van 2008 voor precies hetzelfde pensioen.

Het plaatje hieronder laat zien dat PME in 2008 € 384 opzij moest zetten om 20 jaar later € 1000 pensioen te kunnen betalen. Eind 2014 was dat bijna twee keer zoveel: € 686.

Meer apart zetten In 2014 behaalde PME een rendement van 17,8%. Maar dit was onvoldoende om de stijging van de verplichtingen bij te houden. Daarnaast worden we gemiddeld veel ouder dan vroeger. Ook dat betekent dat we meer geld apart moeten zetten. Want mensen genieten langer van hun pensioen. De dekkings­ graad daalde uiteindelijk van 104,3% eind 2013 naar 101,7% eind 2014. In het eerste kwartaal van 2015 daalde de rente verder en stegen de pensioenver­ plichtingen nog meer.

1,9% rente (niveau eind 2014) 4,9% rente (niveau zomer 2008)

Zomer 2008 € 384

Over 20 jaar € 1000

Eind 2014 € 686

Over 20 jaar € 1000

Meer weten over de relatie tussen rendement op het vermogen, de toegenomen levensverwachting en de pensioenverplichtingen? Bekijk dan het filmpje op www.metalektropensioen.nl •

9

Bedrijf in beeld

Vencomatic, innovator voor de pluimveesector Het Brabantse Eersel is de bakermat van Vencomatic, een bedrijf dat zich volledig heeft toegelegd op de ontwikkeling van diervriendelijke stalinrichtingen voor de pluimveehouderij. Het familiebedrijf van Han en Cor van der Ven zetelt in een gloednieuw pand met veel glas en ruimte, wat de open sfeer in het bedrijf karakteriseert. En het is ook nog eens gebouwd in de vorm van een ei. Dat zegt genoeg: in dit hightech metaalbedrijf staan mensen en kippen aan de basis van het succes.

I

n 1983 was Cor van der Ven constructeur en knutselde hij in de avonduren voor een kennis het automatische nest in elkaar. ‘Kippen leggen hun eieren in een nest wat direct in verbinding staat met een lopende band’, legt CEO Theo Hoen uit. ‘Dat betekende voor kippenhouders dat ze geen eieren meer van de grond hoefden te rapen.’ Cor van der Ven verkoopt zijn uitvinding niet alleen aan zijn kennis, maar gaat ermee naar beurzen in het land. Het is het begin van Venco­ matic, dat ruim dertig jaar later driehonderd mensen in Nederland (Eersel en Aalten) aan het werk heeft en een wereldwijd netwerk van bijna honderd dealers telt.

Kleuterschool De uitvinding van het eerste uur staat prominent in de lichte showroom van het bedrijf, maar is inmiddels omgeven door veel meer unieke stalinnovaties. ‘Het automatische nest is nog steeds ons meest verkochte product’, vertelt Theo Hoen tijdens een rondgang langs de blinkende constructies. In de showroom staat ook de Jumpstart, volgens Hoen de kleuter­ school voor legkippen, waar kuikens leren te bewegen, op stok te springen en te scharrelen. ‘Als je ze dat niet leert, blijven ze de eieren op de grond leggen.’ Verder is er de Patio, een diervriendelijke stal voor vleeskuikens. ‘De kuikens worden normaal gesproken na één dag van de broederij naar de stal bij de boer vervoerd. Dit veroorzaakt veel stress en het risico van ziektes’, legt Hoen uit. ‘In de Patio blijven ze in één ruimte. Dat voorkomt ziektes. En doordat ze direct uit het ei goede voeding krijgen, hebben ze een betere spijsvertering en

10

een beter ontwikkeld immuunsysteem. Je kunt zeggen: die kuikens leven maar zes weken, maar op deze manier hebben ze zes weken een beter leven dan in een traditionele stal.’ In Rusland richtte Vencomatic 85 Patio-stallen in en in Neder­ land zijn er inmiddels 5 geïnstalleerd.

De Rondeel Typerend is de Rondeel, een innovatie die Vencomatic samen met de Universiteit van Wageningen, Albert Heijn en de Dierenbescherming ontwikkelde. Een ronde kippenstal, verdeeld in compartimenten. De kippen hebben een nacht­ verblijf en een overdekt scharrelverblijf op kunstgras, met een open bosrand. ‘Dat betekent een betonvloer als basis, dus geen bodemverontreiniging, de ventilatie is geregeld met een warmtewisselaar en er zitten maximaal 6000 kippen bij elkaar per compartiment. Een Rondeel-stal heeft vijf afge­ scheiden compartimenten met in totaal dus 30.000 kippen.

‘Die loyaliteit komt vooral doordat de familie zo betrokken is’ En die kippen hebben geen gekapte snavels. De Rondeel is een fantastisch idee, dat maar langzaam voet aan de grond krijgt. Het nadeel van een innovatief bedrijf is dat het vaak bloed, zweet en tranen kost om het product waar jij in gelooft aan de

Het automatische nest

Theo Hoen bij maquette van de Ronddeel

man te brengen.’ De Rondeel-eieren liggen bij Albert Heijn. Vencomatic heeft zelf twee van de drie Rondeel-stallen in beheer. ‘We zijn een metaalbedrijf dat ook eieren verkoopt. Je moet soms offers brengen om dingen te veranderen.’

Vrijheid en vertrouwen ‘Dit is een uniek bedrijf’, zegt HR-manager Theo Vervoort. ‘Niet alleen door de diervriendelijke visie en het innovatieve karakter. Maar ook door de mensen. We hebben een heel jonge groep, de gemiddelde leeftijd is 32 jaar. Dat komt vooral doordat we vanaf 2012, toen de EU officieel de legbatterij heeft verboden, een flinke groei hebben doorgemaakt. Onze mensen krijgen veel vrijheid, veel vertrouwen. We hebben serieuze plannen om hier zelfsturende teams in te zetten. Wat je terugkrijgt van de medewerkers is grote

Theo Vervoort

De Patiostal (vooraan)

loyaliteit. Dat komt ook zeker door de familie, die oprecht enorm loyaal en betrokken is. Ik kan uit eigen ervaring spreken.’ In 2011 switchte Vencomatic officieel van de kleinmetaal naar de grootmetaal. De pensioenen verhuisden mee van PMT naar PME. ‘Alle rechten op één plek’, zegt Vervoort. ‘We hebben bij die overgang berekeningen op individueel niveau gemaakt. Als mensen erop achteruit gingen, compenseerden we dat. We hebben het netjes geregeld. Als mensen hier komen werken, kunnen ze over hun pensioen praten met een onafhankelijke werknemersconsulente. En we houden iedereen op de hoogte via de OR. Wat vooropstaat, is dat mensen lekker in hun vel zitten. Dat kan op vele manieren. We laten onze medewerkers preventief een arts bezoeken bijvoorbeeld. Maar we zorgen ook voor een open sfeer. Dat zie > je al aan het gebouw. Veel glas, je kijkt overal naar binnen.’

11

Bedrijf in beeld

Jesse van Gerwen (23), assembleur ‘Ik werk hier sinds 4,5 jaar bij de voormontage. Boven doen we de elektrische voormontage van bijvoorbeeld schakelkasten, beneden de mechanische montage, zoals van aandrijvingen. Toen ik hier kwam werken, heb ik over mijn contract overlegd met mijn vader. Hij zei dat het goed was, ook de pensioenregeling. Hij heeft daar natuurlijk meer ervaring mee, dus ik vertrouw daarop. Eerlijk gezegd denk ik helemaal niet na over mijn pensioen en op het werk gaat het er ook niet over. Mijn pensioen is nog zo ver weg. Ik ben veel meer bezig met de groeimogelijkheden die ik hier heb. Ik doe nu een opleiding werktuigbouwkunde via het bedrijf, zodat ik op termijn op kantoor kan werken.’

Pierre Vrijsen (63), voorman elektroassemblage ‘Ik werkte hiervoor bij V&D als chef diensten. Mijn vrouw werkte bij Vencomatic. Toen ik zonder baan kwam te zitten en mijn vrouw in een rolstoel kwam en niet meer kon werken, zei Cor van der Ven: kom jij hier maar. Typisch voor de sociale zorg in dit bedrijf. Toen ik naar Vencomatic ging, heb ik een waardeoverdracht van mijn pensioen van V&D naar PME gedaan. Alles overzichtelijk bij elkaar. Een paar jaar geleden hebben we ons eigen huis gebouwd. Voor de hypotheek moesten we naar de bank, die natuurlijk keek hoe het pensioen eruitzag. De conclusie: ook als ik straks met pensioen ben, kan ik het huis gewoon betalen. Dat is een fijne gedachte. Maar voorlopig zit ik hier nog, hoor. In september 2017 kan ik met pensioen, maar ik denk dat ik doorga tot mijn 67e.’

>

Prachtig bedrijfspand Hoewel er geen levende kip te vinden is in het prachtige bedrijfspand, dat is uitgeroepen tot meest duurzame bedrijfspand van Europa, kom je de kip in allerlei vormen tegen. Als mozaïek in het grote distributiecentrum, op foto´s in de showroom, zelfs in de plantenwand zit een kip verwerkt. Vencomatic verstuurt vanuit dit pand haar orders over de hele wereld. In het distributiecentrum liggen de verschillende onderdelen in hoge stellages klaar. Achter de schermen worden de schakelkasten en aandrijvingen voorgemonteerd. Even verderop in Eersel worden bij Vencosteel de stalen onderdelen geproduceerd. Op locatie worden de stallen, onder supervisie van een Nederlandse medewerker, in elkaar gezet. ‘En als er na oplevering iets niet goed blijkt te functioneren en de dealer kan het niet oplossen, gaan we terug om het te fiksen. Onze aftersales en services zijn uniek.’ www.vencomaticgroup.com •

De Jumpstart is de kleuterschool voor legkippen. Hier leren > kuikens te bewegen, op stok te springen en te scharrelen.

12

Het webcareteam Achter de schermen

PME gaat de

dialoog

aan via

Facebook

Twitter

Sinds september vorig jaar is PME actief op social media. Deelnemers kunnen gemakkelijk met PME in contact komen via Facebook en Twitter, hun vragen stellen en meestal binnen twee uur antwoord krijgen. Richard Springer (r) van Marketing & Communicatie en Mike Oosten (l) en Sean Weggelaar (m) van het webcareteam over de spelregels, het speuren en het nut. ‘We zoeken bewust de openheid. Iedereen kan onze reacties zien.’ Waarom social media? Richard: ‘Onze klantencontacten gaan normaal gesproken via de telefoon of e-mail, maar social media bieden zoveel meer mogelijkheden. Het is openbaar zenden en reageren. We willen weten wat er speelt bij onze deelnemers, maar we willen bijvoorbeeld ook het pensioenbewustzijn verhogen bij deelnemers. Daarom plaatsen we een paar keer per week berichten op Facebook en Twitter. We plaatsen berichten waarvan we denken dat ze relevant zijn voor onze deelnemers. Van kwartaalberichten tot pensioeninhoudelijke informatie over wat je moet doen bij een scheiding. Of we wijzen mensen op de mogelijkheden van de Pensioenplanner.’

Jullie zijn letterlijk de mannen achter de schermen. Terwijl jullie juist de openbaarheid zoeken. Mike en Sean: ‘Ja, in feite willen we juist achter die schermen vandaan. We zoeken de dialoog met onze deelnemers. Heb je een vraag, dan proberen wij tijdens kantoortijden binnen twee uur te reageren. Mensen hebben hierdoor het idee dat ze een op een met je zitten te chatten. Iedereen kan die reacties lezen. Daarmee is het antwoord op een vraag ook meteen een service voor andere deelnemers. Er gaat heel veel kennis heen en weer. Daarnaast speuren we het internet af om te weten wat er speelt. We hebben daar speciale software voor, die berichten over PME zoekt.’

Wat mag er allemaal op social media worden geschreven? Richard, Mike, Sean: ‘Het zijn openbare media, in principe mag alles geschreven worden. Maar we hebben wel een aantal spelregels opgesteld. Die staan op onze Facebook-pagina. Berichten waarin wordt gescholden, verwijderen we bijvoorbeeld. Dat is gelukkig nog niet nodig geweest. Als iemand een negatief bericht plaatst, dan willen we graag in contact komen met de persoon die dat bericht plaatst. Wij proberen eventuele problemen dan op te lossen. Het is dus echt niet alleen maar “happy” nieuws. We proberen, ook online, realistisch te blijven. Met die openheid hopen we extra service te bieden aan onze deelnemers en pensioen wat laagdrempeliger te maken.’ •

Wil je niets missen over jouw pensioen of heb je een vraag? Volg PME dan: @PME_pensioen w  ww.facebook.com/ metalektropensioen

13

Bijna met pensioen?

VOG-PME behartigt de belangen van gepensioneerden De Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden PME (VOG-PME) vertegenwoordigt de belangen van gepensioneerden en hun nabestaanden binnen PME. De organisatie telt 6500 leden en is onder meer vertegenwoordigd in het Verantwoordingsorgaan én het bestuur van PME. Frits Wevers (l) en Henk Duijst (r) benadrukken dat de VOG-PME altijd de belangen van alle bij PME betrokken personen weegt, dus ook die van werkende deelnemers en aangesloten bedrijven. Ze roepen mensen die bijna met pensioen gaan lid te worden. ‘Hoe meer leden, hoe meer gewicht onze stem heeft.’ ‘Sinds 2009 heeft PME meer gepensioneerden dan werkenden die pensioen opbouwen’, vertelt Frits Wevers. ‘In 2014 ontvin­ gen ruim 167.000 mensen een PME-pensioen. De behartiging van de belangen van gepensioneerden binnen PME is dus essentieel. In 2011 is de VOG-PME ontstaan uit de Vereniging Gepensioneerden Metaal (voorheen Stork) en de verenigingen voor gepensioneerden van Siemens, Océ en NKF Draka.’

Sterk vertegenwoordigd Gepensioneerden zijn sinds een klein jaar sterker vertegen­ woordigd binnen PME. De VOG-PME levert twee leden aan het Verantwoordingsorgaan. Samen met acht afgevaardigden van de actieve deelnemers en de zes gepensioneerden namens de vakbonden behartigen zij de belangen van alle betrokkenen binnen het fonds. Het Verantwoordingsorgaan adviseert het bestuur van PME bij belangrijke beleidsbesluiten en zorgt voor heldere informatie daarover richting deelnemers en gepensio­ neerden. ‘Verder ben ik namens de VOG-PME lid van het

Wil je meer informatie over VOG-PME? Kijk op: www.gepensioneerdenmetaal.nl.

14

bestuur van PME’, stelt Duijst. ‘Daarmee hebben we direct invloed op het beleid van het fonds.’

Evenwichtige afwegingen Wevers benadrukt dat de VOG-PME opkomt voor de belangen van gepensioneerden, maar ook voor die van de werkende deelnemers en werkgevers. We pleiten bij belangrijke beslissingen voor een evenwichtige afweging van belangen van alle betrokkenen.’ Duijst vult aan: ‘Zo is ook mijn houding in het bestuur van PME. Ik zit daar niet puur voor de gepensio­ neerden, ik ben een bestuurslid met een PME-pensioen. En vanuit dat perspectief denk, doe en beslis ik mee in het bestuur. Het gaat altijd om nuanceringen, om wikken en wegen. We willen een goed pensioen voor iedereen. Het is overigens ook wettelijk verplicht dat de bestuurders opkomen voor de belangen van alle betrokkenen bij het fonds. Mijn medebestuurders die actieve deelnemers of bedrijven vertegenwoordigen hebben uit zichzelf ook die drive.' Wevers wijst er tenslotte op dat de VOG-PME ook verbonden is met de NVOG (Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensi­ oneerden) en KNGV (Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden). ‘Twee organisaties die samen namens de gepensioneerden overleg voeren met de overheid. Via hen wordt onze stem dus ook in politiek Den Haag gehoord.’ •

Pensioentip

‘Deeltijdpensioen?  PME heeft daar een prima regeling voor’ Steeds vaker kloppen detacheringsbureaus aan bij werkgevers met een op het oog prachtig aanbod. ‘Wil een werknemer op latere leeftijd minder gaan werken? Laat hem of haar volledig met pensioen gaan en neem hem of haar via ons detacheringsbureau voor een of enkele dagen weer aan.’ Voor werkgever en werknemer pakt dat vaak minder rooskleurig uit dan het lijkt. Bovendien biedt PME zelf een prima oplossing: deeltijdpensioen.

W

at minder gaan werken als de pensioenleeftijd nadert. Veel werknemers lopen er warm voor. Vier in plaats van vijf dagen werken. Of drie in plaats van vier. Detacheringsbureaus spelen daar handig op in en weten het vaak goed te verkopen aan werkgevers: ‘Uw werkne­ mer gaat volledig met pensioen. U hoeft geen pensioenpremie en sociale lasten meer af te dragen. Uw werknemer komt bij ons in dienst en gaat gewoon weer bij u aan de slag. Als werkgever betaalt u ons daarvoor een fee.'

Nadelen van detachering Daarmee gaan ze in mijn visie iets te kort door de bocht. Want los van de vraag of je als werkgever werkelijk goedkoper uit bent, blijven een aantal belangrijke nadelen onderbelicht. Ten eerste: De werknemer moet in de bovengenoemde constructie volledig met pensioen. Eerder dan hij oorspron­ kelijk had gepland. Hij betaalt vervol­ gens, terwijl hij wel weer deels aan het werk gaat, geen premie meer en bouwt dus geen pensioen meer op bij PME. Per saldo houdt de betreffende werknemer daarom minder PME-pensioen over. Ten tweede: vanaf het moment dat de werknemer volledig met pensioen gaat, vervalt het via een risicoverzekering gedekte deel van het partnerpensioen. Ten derde: een werknemer die volledig met pensioen gaat, valt niet langer onder de Metalektro-cao.

Eenvoudig te regelen Er is een prima alternatief waarbij de bovengenoemde nadelen veel minder gelden: deeltijdpensioen van PME. Daarbij gaat de werknemer bijvoorbeeld eerst een dag per week met pensioen en blijft vier dagen werken. De werknemer bouwt over zijn werkende deel nog steeds pensioen op bij PME. En hij behoudt - voor het aantal dagen dat hij nog werkt - zijn via een risicoverzeke­ ring gedekte deel van het partner­ pensioen. Bovendien heeft hij de vrijheid om in overleg met de werkgever na ieder jaar ‘een stapje terug te doen’. Bijvoorbeeld van een naar twee dagen met pensioen, van twee naar drie, enzovoort. Op die manier werkt de werknemer langzaam naar zijn volledige pensioen toe. De werkgever behoudt de kennis van de ervaren werknemer nog een tijdje en heeft ook de tijd om rustig uit te kijken naar een opvolger. Boven­ dien is alles binnen de huidige, bij werknemer en werkgever bekende pensioenregeling van PME eenvoudig te regelen. Last but not least: als bedrijf neem je ook in de laatste jaren van het werkzame leven van een werknemer volledige verantwoordelijkheid en getuig je daarmee van goed werk­ geverschap. Toin Obbing, werkgeversconsulent PME

•

Je kunt met deeltijdpensioen vanaf je 55e jaar. Uiterlijk als je 70 jaar wordt, ga je volledig met pensioen. Deeltijdpensioen is mogelijk vanaf 20% (één werkdag) en voor minimaal twaalf maanden. Wil je hierna meer deeltijdpensioen? Dat kan. Maar minder deeltijd­pensioen is niet mogelijk. Voor de overstap van deeltijdpensioen naar volledig pensioen geldt een minimale aanvraagtermijn van drie maanden. Overleg altijd eerst met je werkgever en de werknemers­consulent voor je een aanvraag voor deeltijdpen­ sioen doet. De aanvraag voor deeltijdpensioen moet je minstens drie maanden voor ingang schriftelijk indienen bij de Servicedesk.

Deeltijdpensioen en VEP Medewerkers met uitzicht op Voorwaardelijk Extra Pensioen (VEP) die gebruik willen maken van deeltijdpensioen, adviseren wij om vooraf contact op te nemen met hun pensioen­ consulent. Want deeltijd­ pensioen kan leiden tot verlaging van het VEP-pensioen.

15

1

2

4

5

6

7

8

9

17

1

27 31

2

19

23

14

17

28

18 22

32

40 36

23

27

28

31

42

4

1322

26

36

18

3

5

6

7

15

24 29 34

44

9

21

24

43

47

30

41

45

46

71

66

62 68 67

Oplossing vorige puzzel (PME Magazine april 2015)

39

35

38

39

71

72

46

5

13

72

54 59

53

63

54

64 59 65

58

69

64

70

65

69

73 70

72

© www.puzzelpro.nl 13

46 50

68

72

© www.puzzelpro.nl 46

58 63 57

6167

45 49

56 62 60

50

53

57

52

61

49

48

56

66

12

Partnerpensioenregeling

38

34

37

44

52

51

60

11

41

48

42

51

10

25 35

40

47

12

21 30

20

29 33

11

1625

37

32

43

20

8

19

33

10

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes 16 met het corresponderende nummer.

Kruiswoordpuzzel 14 15

13

26

3

55 55

Uit de goede inzendingen trekken we drie winnaars. Zij ontvangen elk een VVV Cadeaubon van 50 euro. Zend de oplossing voor 31 augustus 2015 naar: PME o.v.v. Kruiswoord juli 2015 Antwoordnummer 46417, 1060 WD Amsterdam. Een postzegel is niet nodig. Vergeet niet je naam en adres te vermelden. Je kunt de oplossing ook mailen naar: [email protected] Dit adres is alléén bestemd voor puzzelinzendingen. Schriftelijke vragen over je pensioen kun je sturen naar: PME, Postbus 9103, 1006 AC Amsterdam. Of mail naar [email protected].

73

34

12

69

5

34

12

33 69

36 33

47 36

71 47

71

Horizontaal 1 schildknaap 5 grappenmaker 9 roofvogel 13 groot hert 15 Europeaan 16 peilstift 17 haarsmeer 18 vrucht 21 inkeping 22 welpenleidster 24 harde buitenlaag 26 Frans lidwoord 28 deel v.d. mond 29 opening 30 en omstreken 31 paars 34 teer 36 ooit 37 bloot 38 grappen­ maker 40 een zekere 41 op de wijze van 42 tijding 44 café 46 damp 47 sportman 49 schatting 51 de oudste 52 houding 53 soort hert 54 en volgende 56 dierlijk wapen 58 portemonnee 60 eveneens 62 sierlijk 64 wees gegroet 66 palmriet 68 kloosterzuster 69 eenjarig dier 71 insect 72 naamspeldje 73 durende vijandschap.

Verticaal 1 ijspunt 2 Engels bier 3 avondkleding 4 voegwoord 6 paars 7 domoor 8 verbittering 9 Japans bordspel 10 schrijfvloeistof 11 pl. in Gelderland 12 landstreek 14 schoonmaakgerei 16 boetedoening 19 Europees gebergte 20 opbrengst 23 spoel 25 schrede 27 linie 30 uitstalkast 32 traag 33 gebak 34 bouwland 35 slingerplant 36 water in Utrecht 39 sluis 43 geestdrift 44 vent 45 draad 46 alg 48 intiem 50 troep jachthonden 51 harde wind 55 pl. in Zeeland 56 bewijsstuk 57 riv. in Rusland 58 bevreesd 59 vleesgerecht 61 vrouwelijk dier 63 opperwezen 65 voedingsstof 67 slee 70 bedrijfsvorm.

PME zit voor je klaar Vragen over je pensioen?

Werknemersconsulenten PME

Voor algemene en specifieke vragen en brochures is er de Servicedesk: (020) 607 22 00, bereikbaar op maandag t/m donderdag van 8.00 – 18.00 uur, op vrijdag van 8.00 – 17.00 uur. Je vraag kun je ook mailen naar: [email protected]. www.metalektropensioen.nl.

• Postcodes 1000-2599 Arjan de Beurs, T 06 10 91 76 52 [email protected]  • Postcodes 2700-2899, 3300-4299, 5300-5399 en 6700-6799 Rob van der Wal, T 06 12 50 54 04 [email protected]  • Postcodes 2600-2699, 2900-3299 en 4300-4799 Jeroen van Zunderd, T 06 20 30 17 84 [email protected]  • Postcodes 4800-5299, 5400-5499, 5600-5699 en 5800-5899 Joost Asser, T 06 53 91 19 84 [email protected]  • Postcodes 5500-5599, 5700-5799, 5900-5999 en 6000-6499 Diana Verschuren, T 06 10 88 68 37 [email protected]

Een afspraak maken met de PMEconsulent uit je regio kan altijd; zie de gegevens hiernaast. Werkgevers kunnen contact opnemen met de werkgeversconsulenten. De contactgegevens zijn te vinden op www.metalektropensioen.nl.

16

• Postcodes 6500-6699 en 6800-7399 André Nijhuis, T 06 51 10 92 73 [email protected]  • Postcodes 7400-7799 en 7900-8399 Irene Hendriksen, T 06 20 49 79 82 [email protected] • Postcodes 7800-7899 en 8400-9999 Judith van der Laan, T 06 53 70 80 70 [email protected]

Digitale nieuwsbrief PME heeft een digitale nieuwsbrief speciaal voor deelnemers die pensioen opbouwen bij PME. Hierin houden we je op de hoogte van allerlei zaken over je pensioen. De nieuwsbrief verschijnt ieder kwartaal of vaker, als er nieuws is. Wil je de nieuwsbrief ook ontvangen? Meld je dan aan via het aanmeldingsformulier op www.metalektropensioen.nl. •

Verantwoordingsorgaan

Onder druk

Geschrokken

Het was een boeiende en belangrijke tijd, omdat ons pensioenstelsel onder druk staat. We worden steeds ouder en willen dus langer van pensioen genieten. Dat kost natuurlijk veel extra geld. En er was de crisis. Een crisis waar­ van niemand had verwacht dat de gevolgen zo groot zouden zijn. Wereldwijd stortten de beur­ zen in. Banken vielen om of moesten met belas­ tinggeld gered worden. Landen kwamen in problemen en het Europese huis kraakte in zijn voegen. Ook pen­sioenfondsen kregen rake klap­ pen. Dat geldt zeker ook voor PME. Gepensioneerden hebben dat in hun porte­ monnee gevoeld. En werknemers en werkgevers ook. Zij betalen een hoge premie en ook de pen­ sioenen van werknemers zijn verlaagd. Maar de Nederlandse pensioenfondsen hebben het op eigen kracht gedaan. Samen met alle werk­ nemers, werkgevers en gepensioneerden die de broekriem moesten aanhalen zijn ze aan het werk gegaan om te herstellen van de crisis. Zonder overheidssteun. En dus zonder belastinggeld.

En de pensioenfondsen zelf? Die hebben mis­ schien in het verleden niet hard genoeg verteld dat pensioen altijd een risico heeft. Want voor een goed en betaalbaar pensioen moeten we de centen beleggen. En beleggen kent altijd risico. Maar u en ik waren daar misschien niet op voor­ bereid. En dus schrokken we enorm toen bleek dat ons pensioen inderdaad niet onaantastbaar was. Echter, de beleggingen waren niet de grote boosdoener, maar de alsmaar lagere rente was dat wel.

Strenger In dat zware weer ging de politiek zich steeds meer met onze pensioenfondsen bemoeien. De regels werden strenger en strenger en de speel­ ruimte voor pensioenfondsen werd kleiner. De politiek wil een nieuwe pensioencrisis voor­ komen. Maar de regels zijn nu zo streng dat ons pensioen misschien veiliger is geworden, maar ook lager. Want pensioenfondsen moeten meer vet op de botten krijgen, vindt de politiek. En geld dat op de plank moet blijven liggen voor slechte tijden, kan niet worden uitgekeerd.

Draagvlak Nu krijgen de pensioenfondsen van alles de schuld, lijkt het wel. Het vertrouwen in fondsen is laag en bestuurders worden vaak weggezet als zakkenvullers en amateurs. Ik heb veertien jaar rondgelopen in pensioen­ fondsenland en ik weet beter. Er wordt bij pen­ sioenfondsen hard gewerkt voor een goed pensioen voor ieder­ een. En er zijn in de crisis rake klappen gevallen, maar samen je pensioen regelen levert een veel beter pen­ sioen op dan wanneer je er alleen voor staat. Een collec­ tief en solidair pensioen levert veel meer pen­ sioen op >>

Bulletin Verantwoordingsorgaan

Het zit erop. Na meer dan dertien jaar voorzitter te zijn geweest van de Deelnemersraad van PME en sinds een klein jaar het nieuwe Verantwoordingsorgaan, is het nu tijd om het stokje over te dragen. Niet omdat het werk klaar is, al is er het afgelopen decennium veel gedaan. Maar het is nu tijd voor vers bloed. Tijd voor de volgende generatie. Het was een ongelooflijk boeiende tijd om vorm te mogen geven aan de medezeggenschap bij pensioenfondsen. Zeker bij PME. Maar ook samen met de deelnemersraden van andere pensioenfondsen binnen het door ons opgerichte landelijke Platform Deelnemersraden.

Jaargang 2, juli 2015, nr. 2

Het zit erop

Verantwoordingsorgaan

Bulletin Verantwoordingsorgaan

voor dezelfde euro dan wanneer het ieder voor zich zou zijn. Dat reali­seren we ons te weinig. En daardoor dreigt het pensioenstelsel dat we in Nederland de afgelopen tientallen jaren hebben opgebouwd zijn draagvlak te verliezen. Dat zou doodzonde zijn. Als we het stelsel afbreken, krijgen we daar enorme spijt van. Maar dan is het te laat.

Aan de bak Pensioenfondsen moeten aan de bak om het draagvlak te versterken. Dat gebeurt nu nog te weinig. Om sterk te kunnen blijven moeten pensioenfondsen meegaan met hun tijd. Meegaan met een veranderende wereld. Soms lijkt het wel of de pensioensector zich daartegen verzet. De sector trapt op de rem en wil alleen hervormen als het echt niet anders kan. Als de politiek of de publieke opinie de fondsen daartoe dwingt. Een voorbeeld daarvan is het verzet tegen het opnemen van gepensioneerden in de besturen van pensioenfondsen. Daar was vanuit de pensioensector veel verzet tegen, maar het is toch gebeurd. Afgedwongen door de politiek.

De vloer Het sterke punt van de Deelnemersraad bij PME was altijd dat ‘de vloer’ vertegenwoordigd was. De lasser, de bankwerker en de scheepsbouwer werden gehoord in het fonds. Zij brachten vaak de broodnodige nuchterheid, de logica en de emotie in. Gelukkig is ‘de vloer’ ook in het nieuwe Verantwoordingsorgaan prima vertegenwoordigd.

Oproep Nu ik voor het laatst op deze pagina kan schrij­ ven, wil ik graag een oproep doen. Aan bestuur­ ders van pensioenfondsen, maar ook aan deel­ nemers. Laat ik beginnen bij de bestuurders. Willen we ons mooie pensioenstelsel behouden, dan moeten we niet bang zijn voor verandering. Want alleen doordat we ons pensioen de afgelo­ pen tientallen jaren steeds hebben weten aan de te passen aan de veranderende wereld, is het zo sterk geworden. Het is ook nu weer tijd voor ver­ andering, met behoud van al het goede. Voor behoudzucht en koudwatervrees, die ik om me heen nog te veel zie, is geen plek in deze tijd.

Respect Datzelfde geldt voor deelnemers en gepen­ sioneerden. Voor jong en oud. We moeten niet bang zijn voor veranderingen, maar er alles aan doen om de veranderingen in goede banen te leiden. Ik weet dat ik het al eerder betoogd heb, maar ik kan niet vaak genoeg herhalen dat ik respect heb voor de generatie die ons prachtige sociale huis heeft gebouwd. Vaak met persoon­ lijke offers, zoals gemiste promoties, achter­ gesteld worden in beloning of ontslag wegens opstandigheid, zelfs als lid van een onderne­ mingsraad. Het zijn vooral de ouderen van nu die hebben geknokt voor ons sociale stelsel. Máár: die bewogen geschiedenis mag niet de reden zijn dat we niet meer willen veranderen. De meeste energie van de huidige ouderen gaat zitten in het verdedigen van het sociale huis dat nu steen voor steen wordt afgebroken. Dat geldt voor mijn generatie, die van voor de oorlog, maar vooral ook voor de generatie daarna. Maar laten we niet vergeten dat alle verworvenheden die we hebben moeten bevechten (want we kre­ gen nooit iets voor niets) en dat al die dingen die we hebben bereikt één hoofddoel hadden en heb­ ben. Dat doel was en is een betere toekomst voor onszelf én onze kinderen. Met diezelfde instelling moeten we nu naar de toekomst kijken. En dan vooral naar de toe­ komst van de komende generatie. Dan heb ik het niet alleen over schonere lucht, maar vooral ook over werk. Over voldoende inkomen. Over onderdak en gezondheidszorg. Én over een fatsoenlijk­pensioen. Het gaat kortom om het perspectief voor onze kinderen en kleinkinde­ ren. En daarom, of we dat willen of niet, zullen we moeten veran­deren. Verander en verbeter de wereld, begin bij jezelf. Ik wens mijn opvolger Wytze Kaastra het aller­ beste. Ik weet zeker dat het Verantwoordings­ orgaan van PME met hem als voorzitter in goede handen is. Ik dank iedereen die steeds de moeite heeft genomen de vruchten van mijn pen te lezen. Mijn nieuwe uitdaging is jonge mensen in de pensioenwereld te halen. Jaap Janissen Ex-voorzitter Deelnemersraad PME en ex-voorzitter Verantwoordingsorgaan PME

Het Bulletin Verantwoordingsorgaan verschijnt samen met PME magazine. Het Bulletin wordt uitgegeven onder verantwoordelijkheid van het Verantwoordingsorgaan en valt daarmee niet onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van PME.

Verantwoordingsorgaan Postbus 75635, 1118 ZR Schiphol [email protected]