Accenture Innovation Awards De Groene Tulp Duurzame innovaties van Nederlandse Bodem
In samenwerking met:
Inhoudsopgave Voorwoord 4 Van de juryvoorzitter 5 De Groene Tulp 6 Het belang van duurzame innovatie 8 Wat doen we binnen Accenture? 10 Trends, Feiten en Cijfers 12 De inschrijvingen voor de Groene Tulp 2012 12 Geografische gegevens van de groene concepten 14 Financiële gegevens van de groene concepten 14 Trend nieuwe business modellen 16 Trend Open Innovatie 17 De Jury 18 Het Juryproces 19 Impressie Groene Tulp 20 Winnaar Groene Tulp 22 Interview Winnaar Groene Tulp 23 De Finalisten 24 Winnaar publieksprijs 26 Interview Winnaar Groene Tulp publieksprijs 27 Top 35 28 Partners van de Groene Tulp 34 Het AIA Team 2012 35 Op weg naar AIA 2013 35
2
3
Voorwoord
Van de Juryvoorzitter
Het begrip Lock-in staat voor onomkeerbaarheid.
Innovatie is hét sleutelwoord bij de Groene Tulp Award.
President van de World Business Council for Sustainable Development, Peter Bakker laat in zijn voordrachten zien hoe de CO2 lock-in in de wereld er voor staat: als alle prognoses over de groei van het gebruik van fossiele brandstoffen uitkomen dan impliceert dat een temperatuurstijging van 40˚Celsius in de komende 4 tot 8 decennia. Dan blaast de Sahara-wind door de straten van Parijs en klotst het zeewater tegen Buckingham Palace. Wereldwijd nemen bedrijven en innovators het voortouw om dat tij te keren. Om duurzame innovaties te bevorderen heeft Accenture met de Club van Rome de Groene Tulp Prijs in het leven geroepen. Dat Nederland vindingrijk is bleek uit de meer dan driehonderd inzendingen, variërend van energie uit een zeesluis tot verrassend hergebruik van restmateriaal. Start-ups, eenlingen, MKB’ers en grote bedrijven, allen deden mee. De jury heeft deze plannen beoordeeld op grond van de vernieuwende kracht, de marktpotentie en de impact op de omgeving, zoals klimaat, vervuiling en verspilling.
Vijf bedrijven haalden de finale: BlueCasco, GreenClouds, TviLight, Perfotec en WakaWaka.
1. Duurzame innovatie stemt juist in het huidige economische klimaat tot optimisme.
Perfotec, dat een technologie heeft ontwikkeld die de houdbaarheid van vers verpakte groente en fruit op een natuurlijke manier verlengt, werd uiteindelijk door de jury verkozen tot de meest duurzame innovatie van Nederland in 2012. De solar-powered-LED-lamp WakaWaka wist de meeste stemmen te vergaren om de publieksprijs zeker te stellen.
2. Bestaande productie- en consumptie patronen zijn niet houdbaar.
Wij willen hierbij de deelnemers, de jury en het project team van harte bedanken voor hun inzet om deze eerste editie van de Groene Tulp tot een succes te maken. We wensen u veel leesplezier en hopen dat de inhoud en de beschreven concepten u inspireren en aanzetten tot het doorvoeren van duurzame innovaties binnen uw eigen organisatie.
Anja Montijn-Groenewoud Country Managing Director Accenture Netherlands Wouter van Dieren Lid van de Club van Rome
3. Duurzame innovatie is de sleutel naar een succesvolle bedrijfsvoering. There is no alternative! 4. In de 21e eeuw is succesvolle bedrijfsvoering en gezonde banengroei direct gekoppeld aan slim gebruik van grondstoffen en energie. Sustainability is business and business is sustainability. 5. Duurzaam ondernemen is niet alleen een toekomstbeeld: veel inzendingen voor de Groene Tulp betreffen succesvolle bedrijven in het heden en nu: Tomorrow’s Answers Today. 6. En het mooie is dat er in alle industriesectoren talloze voorbeelden zijn van succesvolle , duurzame bedrijven dankzij daadkracht en innovatiekracht. -- zowel in het grootbedrijf, het MKB, als bij jonge, innovatieve start-ups -- zowel in de transport sector, energieopwekking, land- en tuinbouw, veehouderij, chemie, bouwsector …. 7. Nieuwe leiders dienen zich aan - de omkering verloopt snel: als een ondernemer of een industriesector zijn nieuwe kansen in de economie van de 21e eeuw nog niet ziet, is het twee voor twaalf en dus de hoogste tijd voor bezinning. Dit is precies het doel van de Groene Tulp Award: -- innovatieve bedrijven die succesvol zijn door duurzame economische bedrijfsvoering – en die hierin het verschil maken - te belonen met een zeer prestigieuze prijs -- en veel andere bedrijven aan te moedigen om op de ingeslagen weg van duurzame innovatie door
4
te gaan en te leren van het succes van duurzame entrepreneurs. Nederlandse bedrijven lopen op dit gebied voorop en daar willen we graag bij stil staan, van leren, genieten … en trots op zijn! Een wenkend perspectief: Nederland als duurzaamheids-valley. Kijkende naar de inschrijvingen viel de jury de volgende zaken op: Er is vaak grote stuurmanskunst nodig voor succesvolle duurzame bedrijfsvoering. Innovatieve bedrijven moeten vaak de PEST nog overwinnen: -- Politieke belemmeringen -- Economische obstakels ( de zoektocht naar nieuwe financiering, subsidiering van de oude economie) -- Sociale en culturele hindernissen -- Technologische innovaties laten juist veel kansen zien voor een gezonde, economie, waarin grondstoffen en energie zeer efficiënt worden gewonnen en benut De inzendingen voor de Groene Tulp Award maken twee zaken klip en klaar: 1. Duurzaam ondernemen stimuleert grote delen van het Nederlands bedrijfsleven. 2. Duurzaamheid is een sterke bron voor innovatie en concurrentiekracht. De jury heeft zich nauwelijks verbaasd over het grote aantal inzendingen, het is immers duidelijk dat voor steeds meer bedrijven duurzaamheid het nieuwe verdienmodel is. Over de hoge kwaliteit van de inzendingen was de jury zeer enthousiast. Namens de jury wil ik Perfotec van harte feliciteren met het winnen van de Groene Tulp Award. André Veneman Global Director Sustainability AkzoNobel 5
De Groene Tulp
De Blauwe Tulp als symbool voor innovatie
De Groene Tulp als symbool voor duurzame innovatie
Blauwe tulpen staan als hoofdprijs van de Accenture Innovation Awards al zes jaar symbool voor de kracht van innovatie. Tulpen zijn een typisch Nederlands innovatie-succesverhaal.
Net als voor de tulpenbollenkwekers van vroeger, is de belangrijkste motivatie om te innoveren vandaag nog steeds dezelfde: een oplossing bieden voor een onbeantwoorde vraag en daarmee economische groei willen genereren.
Nederland raakte bekend met tulpen in de zestiende eeuw via koopmannen die handel dreven met het Ottomaanse Rijk. Onze ‘nationale bloem’ werd na de introductie snel populair. Tulpen werden zelfs een statussymbool – net als in het land van herkomst, waar Sultans er hun tulband mee tooiden. Vraag en aanbod begonnen al snel de Nederlandse markt in beweging te brengen. Tulpenbollenprijzen stegen razendsnel. De eerste hype uit de geschiedenis was een feit: de tulpomanie. Handelaren tekenden verkoopcontracten bij de notaris, en later werd zelfs gespeculeerd in opties op bollen die nog in de grond zaten. Mensen waren bereid een zak bollen te kopen met de waarde van een rij grachtenpanden in Amsterdam. Na deze enorme prijsstijging spatte de zeepbel uiteen en stortte de handel in elkaar. De blauwe tulpvariant neemt in dit verhaal een bijzondere positie in. Tot op de dag van vandaag is het de droom van veel bloembollenkwekers om de perfecte, échte blauwe tulp te kweken. In de afgelopen vierhonderd jaar zagen talloze tulpen die blauw léken het licht – maar steeds bleek het te gaan om een vorm van paars.
Decennia lang was dit streven gebaseerd op het verlangen naar technologische vooruitgang, iets wat zijn oorsprong heeft in de Industriële Revolutie. De laatste jaren zien we een toenemende vraag naar oplossingen die rekening houden met het milieu. Een transitie is gewenst naar een nieuw model, een model waarin geen plaats is voor oude, ontoereikende en vervuilende technologieën. We betreden een tijdperk waarin de vraag naar duurzame, groene innovaties steeds groter moet worden. Daarom is besloten dit jaar een prijs uit te reiken waarin het symbool van innovatie, en de kleur van duurzaamheid zijn verenigd: de Groene Tulp. In dit rapport besteden we extra aandacht aan de top 35 van de Groene Tulp. Bovendien hebben we, op basis van alle ingeschreven concepten, een overzicht van duurzame trends van 2012 samengesteld.
22%
27% 12% 6
7
Het belang van duurzame innovatie
In 2011 begon de samenvatting van de World Energy Outlook1 met de boodschap: “If we don’t change direction soon, we’ll end up where we’re heading”. Waar gaan we dan eigenlijk heen? In 2009 berekenden wetenschappers2 dat het wereldwijde ‘CO2 -budget’ nog ongeveer 580 gigaton is. Dit komt overeen met 20% van de bewezen fossiele reserves. Blijven we uitstoten zoals we doen, met een groei van 3% per jaar, dan is dit budget over achttien jaar verstookt en overschrijden we de in Kopenhagen onderschreven grens van maximaal 2 °C. Vele wetenschappelijke studies laten zien dat dit catastrofale gevolgen heeft voor het leven op aarde.
8
Meer dan ooit is duurzame innovatie van levensbelang. Ons economisch systeem, dat op basis van consumptiegroei fungeert, lijkt ons daarbij in de weg te staan. Tegelijkertijd tonen studies3 aan dat de financiële gevolgen van uitstel van actie op lange termijn veel groter zijn dan de baten, en dat verandering niet alleen uit ecologisch, maar zeer zeker ook uit economisch oogpunt belangrijk is. Wat we nodig hebben, is een fundamentele verandering in ons economisch systeem. Nu voert symptoombestrijding de boventoon –denk aan recycling. We zouden veel fundamenteler moeten kijken naar het totale systeem. Hoe kunnen we bijvoorbeeld de reststroom minimaliseren of zelfs helemaal voorkomen? Neem de accu van een telefoon of laptop. Nu al bestaan concepten waarbij de benodigde energie direct opgewekt wordt uit kleine trillingen of temperatuurverschillen, hetgeen accu’s op termijn volledig overbodig maakt. Overal ter wereld zijn vergelijkbare inspirerende voorbeelden te vinden. Gunter Pauli beschrijft in zijn boek ‘De
Blauwe Economie’ honderd inspirerende systeeminnovaties waarbij de natuur als inspiratiebron dient. Centraal daarin staat dat afval in de natuur eigenlijk niet bestaat: het is altijd een voedingsbron voor andere organismen. In veel industrieën wordt gekeken naar het eindproduct wat we willen maken. Alles wat daar niet bij hoort, is afval. Neem koffie. Voor een kop koffie wordt slechts 0,2% van de koffieplant gebruikt. Een groot deel van het restant is koffiedik, iets wat moeilijk verteerbaar is als compost. Het is echter een uitstekende voedingsbodem voor champignons. Wat na de champignonoogst overblijft, is zeer geschikt als diervoeder, en van de mest kan biogas gemaakt worden of kunnen algen gekweekt worden die als voedsel dienen voor vis. Een echte verandering vergt meer dan technisch vernuft. Essentieel is de innovatie van ons economische model: nieuwe vormen van samenwerking, innovatieve businessmodellen en inspirerend leiderschap. Het streven is een circulaire economie – een economie waarin een verschuiving van eigendom naar dienstverlening plaatsvindt.
De waarde wordt losgekoppeld van het product. Dus in plaats van een wasmachine te kopen, betaal je voor een schone was. Dat leidt ertoe dat de wasmachineproducent gebaat is bij leverantie van een apparaat dat efficiënt is, lang meegaat en goed te repareren en recyclen is. Een ander voorbeeld: de Windcentrale: die bewees dat 5.500 burgers met elkaar meer dan 7,5 miljoen euro bij elkaar kunnen brengen om twee eigen windmolens te financieren. Besloten in de noodzaak tot innovatie liggen prachtige kansen met mooie vooruitzichten: een systeem in balans, waar kwaliteit boven kwantiteit gaat en wat schoon, gezond en eerlijk is voor negen miljard aardbewoners. We zien onder de Groene Tulp-inzendingen prachtige voorbeelden die inspireren en die aantonen dat het mogelijk is het anders en beter aan te pakken. Om met Churchill te spreken:
“It is no use saying: ‘we are doing our best.’ You have got to succeed in doing what is necessary”.
1
De World Energy Outlook is een publicatie van de International Energy Agency. Het is het belangrijkste document op het gebied van midden- en lange-termijn voorspellingen in de globale energiemarkt.
2
Nature 458, 1158-1162, 30 april 2009 gebied van midden- en lange-termijn voorspellingen in de globale energiemarkt.
3
Stern Review, The Economics of Ecosystems and Biodiversity, UN 9
Wat doen we binnen Accenture?
Duurzaamheid en maatschappelijke betrokkenheid zijn stevig verankerd in de kernwaarden van Accenture. Wat we doen, doen we met respect voor mens, milieu en maatschappij. Niet alleen omdat we ons verantwoordelijk voelen voor onze omgeving: het is de enige manier om succesvol te zijn in de toekomst.
Onderzoek van Accenture onder 760 CEO’s wereldwijd wijst uit dat zij duurzaamheid als cruciale factor zien voor de concurrentiekracht en groei van hun bedrijf. Wat moeite kost, is duurzaamheid daadwerkelijk inbedden in het bedrijf als geheel.
over een NS business card en sinds juni 2011 rijden vijftien medewerkers in volledig elektrische Nissan Leafs. De ervaringen zijn positief, en daarom zijn we bezig elektrisch rijden uit te breiden en ook anderszins efficiënter vervoer vorm te geven.
Om hierbij te helpen, heeft Accenture in de afgelopen jaren gewerkt aan gedachtegoed dat CEO’s, CFO’s, CTO’s in talloze industrieën bedient. We doen concrete handreikingen om duurzaamheid in de praktijk te brengen. Daarnaast zitten we bovenop actuele ontwikkelingen: we doen onderzoek op het gebied van elektrisch vervoer, biobrandstof, smart grids, supplychains, smartbuildings en meer.
Accenture opereert wereldwijd. Met het Telepresence-netwerk organiseren we op meer dan honderd locaties online-bijeenkomsten. Een groot deel van de CO2-voetafdruk is gelegen in verplaatsingen per vliegtuig. Daarom is Accenture met enkele andere koplopers initiatiefnemer van het biobrandstofconcept SkyNRG. Dit vermindert koolstofdioxide-uitstoot en helpt de biobrandstofmarkt zich te ontwikkelen.
Binnen ons bedrijf werken we aan duurzaamheid met ‘Skills to Succeed’. Dit is een sociaal programma waarmee we in Nederland samen met een tiental non-profitpartners jaarlijks kosteloos vijfduizend mensen trainen om ze te helpen een baan te vinden. Daarnaast bestaat het Accenture Development Partnership-programma. Dat geeft medewerkers de kans om hun expertise in te zetten voor NGO’s in ontwikkelingslanden. Inmiddels zijn meer dan vierhonderd projecten voltooid. Bovendien hebben Accenturemedewerkers de mogelijkheid om zich in Nederland vrijwillig te verbinden aan non-profitorganisaties. Onze eigen footprint bestaat voornamelijk uit zakelijke reisbewegingen en energieverbruik op kantoor. We werken wereldwijd continu aan de verlaging van de koolstofdioxide-uitstoot op deze gebieden. Steeds zoeken we daarbij de samenwerking met concepten die op termijn grote impact kunnen hebben.
Op deze site vindt u recente “Lessons from Leaders” rapporten
Op onze kantoren hebben klimaatneutraliteit via groene stroom, warmte- en koudeopslag, slimme energiemanagementsystemen, ledverlichting, zonnepanelen, duurzame catering en flexwerken prioriteit. En tot slot de Innovation Awards. In 2012 was het evenement voor het eerst klimaatneutraal. Bij zowel het Innovation Event als alle voorbereidingen is telkens gekeken naar transport, energieverbruik, consumpties en afval. In totaal is er tijdens de organisatie van de Innovation Awards en op het evenement zelf, ruim negentig ton koolstofdioxide geproduceerd. Dit staat gelijk aan de uitstoot van tien gemiddelde Nederlandse huishoudens per jaar. Accenture heeft deze bijdrage gecompenseerd door het project ‘Plant a billion’ te steunen. Hierdoor worden er duizend nieuwe Pacay-bomen geplant in het Atlantische Woud.
Dat dat werkt, blijkt uit het feit dat we binnen onze branche koploper zijn op het gebied vvan duurzaam vervoer. Elke medewerker beschikt 10
11
Trends, Feiten en Cijfers De inschrijvingen voor de Groene Tulp 2012
Groene concepten
Energy
Overige concepten Financial Services
Health & Public Service
36%
Consumer Goods & Services
64%
Communications, Media & Technology
0
Groene concepten
100
200
300
400
500
600
Figuur 2: Weergave van het aandeel groene inschrijvingen per industrie per industrie
Overige concepten Figuur 1: Het percentage groene concepten t.o.v. het totale aantal concepten dat zich inschreef voor de Accenture Innovation Awards 2012 We leven in een tijd met veranderingen die grote invloed blijken te hebben op alle categorieën van de Accenture Innovation Awards. De wereldbevolking groeit en de levensverwachting stijgt. De kosten voor energie blijven stijgen en de wereldwijd beschikbare landbouwgrond lijkt zijn grenzen te bereiken. Daarnaast verwachten mensen altijd en overal toegang tot informatie te hebben door middel van mobiele telefoons, smartphones en tablets. De maatschappelijke ontwikkelingen die plaats hebben vragen om efficiëntere productieketens, om duurzaam ondernemen en om extra service voor consumenten. Het is voor bedrijven een uitdaging om deze factoren te combineren. Daarbij komt dat het lastig is om in een gestagneerde economie groeimarkten te herkennen en te
bedienen. Bedrijven en ondernemers die nieuwe business modellen bedenken die rekening houden met deze factoren hebben de grootste kans van slagen. Bovendien worden milieufactoren niet langer gezien als een belemmering voor innovatie, maar steeds meer als een mogelijkheid voor economische groei door nieuwe verdienmodellen en samenwerking met externe partijen4. Bij de editie van de Accenture Innovation Awards 2011 viel al op dat een groot gedeelte van de inschrijvingen als ‘groene innovatie’ aangeduid kon worden. Deze trend heeft zich, zoals te zien is in figuur 1, dit jaar doorgezet. De Groene Tulp Award is een prijs die het totale deelnemersveld van alle categorieën van de Accenture Innovation Awards bestrijkt. De inschrijvingen voor
de Groene Tulp zijn daarnaast onder te verdelen in zeven thema’s, waarbij het thema van sociale innovaties het grootste is. Dit zijn innovaties die als doel hebben de levensstandaard van mensen te verbeteren, het gaat hier bijvoorbeeld om app’s die het alledaagse vergemakkelijken of innovaties gericht op mensen in derde wereldlanden die geen toegang hebben tot cruciale levensbehoeftes zoals bijvoorbeeld schoon water of elektriciteit. Een voorbeeld van een dergelijke innovatie is de WakaWaka. Dit is een zeer efficiënte LED-lamp op zonne-energie die in staat is zestien uur betrouwbaar leeslicht of acht uur woonkamerverlichting te genereren en vormt zo een alternatief voor de gevaarlijke en vervuilende kerosinelampen die nu veel gebruikt worden in derde wereldlanden.
6% 8%
Energiebesparing
31%
10%
Milieu Hernieuwbare eneergie
12%
Transport
14%
19%
Recycling Overig
Figuur 3: Verdeling van de groene concepten over de zeven thema’s er thema
4
12
Sociaal
Vatier C., Accenture, 2012, Cross-industry collaboration: creating the enablers for disruptive models 13
Geografische gegevens van de groene concepten
We zien verschillen in de investeringen per thema. ‘Sociaal’, het thema waaronder de meeste concepten vallen, kenmerkt zich door relatief kleine investeringen per concept. Dit thema beschrijft voor een groot deel smartphone- en web-applicaties, en die vragen relatief weinig investering. Een
Noord Holland Zuid Holland Utrecht Gelderland
700.000
Noord Brabant
600.000
Limburg
500.000
Overijssel Groeningen
400.000
Friesland
300.000
Drenthe
200.000
Zeeland
100.000
Flevoland
0 0
Figuur 4: Verdeling van de groene concepten over Nederland
van grote bedrijven zoals Liander, Philips, JC Decaux ,en Unica. Figuur 7 geeft de gemiddelde investeringen per concept per thema weer. De vier “outlier” zijn bij deze analyse buiten beschouwing gelaten.
voorbeeld hiervan is de BoodschApp, een mobiele applicatie die voedingsproducten transparant maakt en consumenten helpt bewustere keuzes te maken. Het thema energiebesparing wordt gekenmerkt door de grootste investeringen. Binnen dit thema zijn ook veel aanmeldingen
10
20
30
40
50
60
70
80
Figuur 5: Aantal groene concepten per provincie
Energie Besparing
Milieu
Hernieuwbare energie
Transport
Sociaal
van Accenture in Amsterdam afkomstig is, hetgeen de grote hoeveelheid inschrijvingen uit deze regio zou kunnen verklaren. Als we op gemeenteniveau naar de inschrijvingen kijken, zien we dat deze vooral geconcentreerd zijn in studentensteden. In acht van de tien gemeentes met de meeste groene inschrijvingen bevindt zich een universiteit. In alle tien is op zijn minst een hogeschool. Dit komt overeen met
de bevinding dat innovators veel samen blijken te werken met, of voortkomen uit universiteiten, hogescholen en andere onderwijsinstellingen (Figuur 11). Het werk van innovatie-incubators zoals Yes! Delft en Utrecht Inc.5 speelt een cruciale rol in de kennisoverdracht van universiteit naar bedrijfsleven en verlaagt bovendien de drempel om met wetenschappelijke kennis een bedrijf op te starten.
Ondanks de flinke investeringen die we zien in groene innovaties, geeft bijna de helft van de concepten (49%) aan dat ze op zoek zijn naar contact met durfkapitalisten. Opmerkelijk is dat innovaties die onder ‘Energiebesparing’ vallen het minst vaak op zoek zijn naar durfkapitaal - terwijl in deze categorie
de grootste investeringen plaatsvinden. Dit zou verklaard kunnen worden door de aanwezigheid van een aantal concepten van grote bedrijven binnen dit thema. Eén van de criteria voor inschrijving was dat het concept al inkomsten weet te genereren en daarmee aantoont dat het
Ondanks de economische tegenwind wordt in Nederland flink geïnvesteerd in duurzame innovatie. In totaal werd meer dan 400 miljoen euro geïnvesteerd in de ingeschreven concepten. Figuur 6 laat de cumulatieve
verdeling van het geïnvesteerde vermogen van de inschrijvingen voor de Groene Tulp zien. 318 miljoen euro van het totaal geïnvesteerde bedrag wordt opgemaakt door vier bedrijven. Deze concepten
kunnen als outlier worden beschouwd6. Interessanter zijn de geïnvesteerde bedragen onder de vijf miljoen euro. Als we die optellen komen we uit op een bedrag van meer dan 85 miljoen Euro.
318.000
403.000
Bedragen in € x 1000
29.352
Bedragen in € x 1000
5.278 85.000
€1-50
€50-500k
€500-5mln
>€5mln
Totaal
70
115
36
4
362
Figuur 6: Cumulatief geïnvesteerd vermogen van de 362 inzendingen voor de Groene Tulp 14
meer dan een idee alleen is. De totaal verwachte inkomsten voor 2012 bedragen meer dan 70 miljoen Euro. De gemiddelde verwachte inkomsten per innovatie voor 2012 bedragen 546.000 Euro. Het blijkt dat het merendeel van de inschrijvingen al snel inkomsten weet te genereren.
70.400
Financiële gegevens van de groene concepten
N= 137
Overig
Figuur 7: Gemiddelde investering per concept per thema
Zoals in figuur 5 te zien is, is er een grote dichtheid van inschrijvingen in de Randstad. Met name in de regio Amsterdam vindt volgens deze gegevens veel innovatie op het gebied van duurzaamheid plaats. Meer dan 20% van het totale aantal inschrijvingen van de Groene Tulp is afkomstig uit deze regio. Het hoofdkantoor van Accenture is ook gevestigd in Amsterdam. Het is waarschijnlijk dat een aantal deelnemers van de Accenture Innovation Awards uit het lokale netwerk
<€1k
Recycling
9.409
2009
2010
2011
2012
23
58
122
129
Figuur 8: Totale inkomsten van de groene concepten per jaar 5
Yes! Delft en Utrecht Inc. zijn netwerkpartners van de Accenture Innovation Awards
6
Deze outliers zijn Bluegen (250 mln. Geïnvesteerd vermogen), Aardwarmte Den Haag (45 mln.), Satrax (13 mln.), en Het Nieuwe Geld (10 mln.) 15
Trend nieuwe business modellen Omdat verborgen kosten, zoals uitstoot van CO2, momenteel onvoldoende of niet worden meegenomen in de prijsberekening van producten, zijn ‘groene’ producten vaak duurder dan hun grijze varianten. Onderzoek toont aan dat consumenten nauwelijks bereid zijn extra te betalen voor groene producten. Investeren in duurzaamheid lijkt daarom voor bedrijven geen logische stap om hun concurrentiepositie te vergroten. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat investeren in duurzaamheid niet per
se een keuze is tussen de sociale winst van duurzaam geproduceerde producten enerzijds en de financiële kosten die daar aan verbonden zijn anderzijds7. Het heroverwegen van bestaande business modellen kan resulteren in duurzame strategieën waarbij lagere kosten en hogere inkomsten behaald kunnen worden. Een recent onderzoeksrapport van Accenture8 laat zien dat economische groei verwacht kan worden in markten waar bedrijven uit verschillende industrieën
Trend Open Innovatie zich organiseren in platforms. Een gevolg van dergelijke samenwerkingen zijn nieuwe business modellen. Elektrisch vervoer vormt een goed voorbeeld waar bedrijven uit de automobielindustrie, batterij-industrie, netwerkbeheerders en overheden samenkomen. De ontwikkeling van nieuwe business modellen kan resulteren in kostenverlaging en, tegelijkertijd, in een beter product. Dit zien we ook terug in de inschrijvingen voor de Groene Tulp 2012.
Een andere opvallende trend bij de inschrijvingen voor de Groene Tulp 2012 is dat ondernemers vrijwel nooit alleen innoveren. Dit is consistent met de aandacht in de wetenschappelijke literatuur voor het open innovatiemodel. Het model suggereert dat het klassieke innovatiemodel van de eenzame
bedrijf dat in staat is kennis van buiten gemakkelijk op te nemen in zijn eigen research and development (R&D)9.
Dit beeld is vervangen door een model waarbij verschillende actoren samenwerken in een iteratief proces van ‘trial and error’. Het meest innovatieve bedrijf van vandaag is het
Van de ingeschreven concepten voor de Groene Tulp 2012 zegt 82% dat het intensief samenwerkt met externe partijen (Figuur 10).
18% Ja
10% 18%
41%
ondernemer die innovaties naar de markt brengt, verouderd is.
82%
Nee
Bestaand product in een nieuwe markt Uitbreiding van bestaande diensten
31%
Nieuw businessmodel
Figuur 10: Percentage Groene Tulp-deelnemers dat zegt samen te werken met externe partijen
Nieuwe technologie
Figuur 9: Aandeel in procenten van het totaal aantal inschrijvingen per type innovatie
Figuur 9 toont dat een ‘nieuwe technologie’ en een ‘nieuw business model’ de twee meest voorkomende types innovatie zijn. Dat geeft een trend aan. De manier waarop bedrijven tegen innovatie aankijken verandert. Het zou te verwachten zijn, zeker bij een competitie als de Innovation Awards, dat een grote meerderheid van de deelnemers de introductie van hun concept neerzet als een nieuw product of het als een als introductie van een bestaand product in een nieuwe markt omschrijft. Voor
een aanzienlijk deel van de ingeschreven concepten ligt een nieuw business model ten grondslag aan de innovatie. Nederlandse innovators lijken de potentie van nieuwe business modellen dus te herkennen. Dat past bij het beeld dat duurzaamheid zich verankert in diverse markten. Een typerend voorbeeld van deze trend uit de inschrijvingen voor de Groene Tulp 2012 is het concept Car2Go. Car2Go is een car-sharing concept dat gebruik maakt
We kunnen stellen dat de ingeschreven concepten deze nieuwe modus van innoveren geadopteerd hebben. In figuur
11 is weergegeven dat veel van de ingeschreven concepten samenwerken met toeleveranciers, klanten en
van “free floating”. Dit betekent dat de Car2Go’s geen vaste standplaats hebben. De dichtstbijzijnde Car2Go kun je vinden met de Car2Go-app of via de website. Dit concept heeft een nieuwe en duurzame manier gevonden om waarde te creëren. Het beantwoord een al lang bestaande vraag – mobiliteit - maar wendt de middelen hiertoe veel efficiënter aan. Bovendien is het middel dat gebruikt wordt een groen product.
consumenten, en universiteiten, hogescholen en andere onderwijsinstellingen.
Toeleveranciers Consumenten en klanten Universiteiten, hogescholen en andere onderwijsinstellingen Consultants Overheids- en onderzoeksorganisaties Overige organisaties uit de publieke sector Brancheorganisaties Zelfstandige onderzoeksinstituten Concurrenten Commerciele Laboratoria en R&D ondernemingen
Figuur 11: Samenwerkingspartners van de deelnemers aan de Groene Tulp 2012
16
7
Nidumolu R., Prahalad C.K., Rangaswami M.R., (2009), Why sustainability is now the key driver of innovation, Harvard Business Review, September 2009
8
Vatier C., Accenture, 2012, Cross-industry collaboration: Creating the enablers for disruptive models
9
Chesbrough H.W., (2011), The Era of Open Innovation, MIT Sloan Management Review 17
De Jury
Het Juryproces
Alle inschrijvingen in de Groene Tulp-categorie zijn door een vakjury beoordeeld aan de hand van drie criteria:
Het selectieproces van de Groene Tulp 2012 bestond uit drie fases:
1) Impact – Wat draagt het concept bij aan het realiseren van een duurzame wereld?
2) Innovatie – In hoeverre is het nieuw of uniek, en onderscheidt het zich op het gebied van duurzaamheid?
3) Groeipotentieel – Kan het zelfstandig op grote schaal toegepast worden en is er vraag naar?
De jury voor de Groene Tulp 2012 bestond uit 15 ervaren bestuurders en experts op het gebied van duurzaamheid in Nederland: Gastheer Wouter van Dieren Juryvoorzitter André Veneman Yoeri van Alteren Jan van Betten Guido Broek Anna Chojnacka Mark Davids Albert Fischer Ewoud Goudswaard Rob van Hattum Rob Heeres Marga Hoek Bas Rüter Hans Valk Luck Westerbaan
Directeur IMSA, Lid van de Club van Rome Director Sustainability Akzo Nobel, Juryvoorzitter Oprichter Club van 30 Oprichter Nudge Hoofd Corporate partnerships WNF Directeur en Co-founder 1%-club Senior Director Sustainability Accenture CEO Yellow & Blue CEO ASN Bank Wetenschappelijk Directeur VPRO Director European Manufacturing InterfaceFlor Directeur de Groene Zaak Director Sustainability Rabobank Directeur Retail Eneco Directeur Special Market Solutions Imtech
Voorbereiding
Jurymeeting
Innovation Event
• Eind augustus ontving de jury een jury-boek waarin alle concepten beschreven staan
• Dinsdag 25 september vond een jurymeeting plaats
• Donderdag 8 november vond in de Convention Factory in Amsterdam de finale van de Groene Tulp 2012 plaats. De 5 finalisten pitchen voor de jury en het aanwezige publiek
• Ter voorbereiding werd de jury gevraagd de concepten door te nemen en een persoonlijke top 10 samen te stellen.
Inventariseren Verzamelen en ordenen.
• De 25 beste concepten, geselecteerd op basis van de top 10’s van de jury, pitchten live voor de jury • De jury bepaalde de 5 finalisten
Concept Inschrijvingen Concepten overzicht door Accenture
Voorbereiding Jury geeft terugkoppeling op inzendingen en voorselectie.
25 beste concepten selecteren
• Winnaar van de juryprijs en de publieksprijs werden bekend gemaakt
Concepten kunnen zich aanmelden voor de Innovation Awards en de Groene Tulp door op de website een vragenlijst in te vullen en flyer aan te leveren.
De jury bepaalt welke 25 concepten mogen komen pitchen tijdens de jurybijeenkomsten van 25 september.
25 beste concepten
Jury Meeting Jury selecteert de 5 finalisten.
Live pitches top 25 voor de jury
De 25 concepten pitchen live voor de jury. Juryleden stellen vragen aan de deelnemers. Er worden vijf finalisten bekend gemaakt.
5 finalisten
Innovation Event Presentaties en awards. 18
Innovation Event
De vijf finalisten pitchen voor de jury en de winnaar van de Groene Tulp wordt uitgeroepen. 19
Impressie Groene Tulp
20
Voor een impressie van de eerste jurymeeting, bekijk hier het filmpje.
Voor een impressie van de finale op het Innovation Event, bekijk hier het filmpje. 21
Winnaar Groene Tulp
Perfotec werd op acht november uitgeroepen tot eerste winnaar van de Groene Tulp. Het bedrijf heeft een technologie ontwikkeld die de houdbaarheid van vers verpakte groente en fruit op een natuurlijke manier verlengt.
Interview Winnaar Groene Tulp
Perfotec meet met een respiratiemeter de ademsnelheid van groente en fruit. Door de verpakking hierop aan te passen met het gepatenteerde online micro laser perforatiesysteem kan de houdbaarheid worden verlengd op een geheel natuurlijke manier. Bij voorverpakt zacht fruit resulteert dit in een verlenging van 7 naar 12 dagen. Dit leidt tot een aanzienlijk reductie in afval van verse groente en fruit hetgeen een groot maatschappelijk probleem is in de Westerse wereld. Tijdens een pilot bleek dat het bederf met 50% werd gereduceerd. Daarnaast stegen de verkopen met 15% door de betere kwaliteit en presentatie. Daarmee lijkt het ook nog eens de consumptie van groente en fruit te stimuleren.
22
Om te zien hoe het werkt, bekijk hier het animatiefilmpje
Wij spraken met Bas Groeneweg, directeur en oprichter van Perfotec. Hij en zijn collega’s hebben de Accenture Innovation Awards 2012 als zeer positief ervaren. “En dat zeggen wij niet alleen omdat wij gewonnen hebben. Het was goed georganiseerd en zeer professioneel. Daarnaast heeft het meedoen en het proces dat je daarmee doorloopt ons ook geholpen bij het versterken van ons verhaal.”
Sterke concurrentie Perfotec was onder de indruk van de andere deelnemende concepten. “De passie waarmee de ondernemers zich presenteerden was ook erg goed. Het is natuurlijk altijd moeilijk om de gepresenteerde innovaties met elkaar te vergelijken aangezien het vaak om hele verschillende ideeën en industrieën gaat. Maar het feit dat meer dan 1400 bedrijven zich hebben ingeschreven voor de Awards zegt genoeg.”
Resultaat Het winnen van de Groene Tulp zal volgens Perfotec een positieve invloed hebben op het versneld uitrollen van hun systemen. “Het vergroot de zichtbaarheid van ons bedrijf en het versterkt onze autoriteit waardoor wij denken dat er een versnelling zal plaatvinden van onze groei.” En de eerste concrete resultaten daarvan zijn ook al zichtbaar. Als gevolg van de Award heeft er inmiddels een zeer positief gesprek plaatsgevonden met een grote retailer voor het implementeren van Perfotec’s oplossing bij haar toeleveranciers.
Perfotec over vijf jaar Op de vraag waar Perfotec staat over vijf jaar, antwoordt Bas Groeneweg ambitieus: “Ten eerste hopen wij dan de marktstandaard te zijn voor het verlengen van de houdbaarheid van verse groente en fruit. En dat daarmee
natuurlijk ook een aanzienlijk omzetgroei is gerealiseerd. Daarnaast hopen wij dat als gevolg daarvan de derving van groente en fruit in de retail over vijf jaar met 50% is gereduceerd.”
Gouden tip En wat is de tip van Perfotec voor de deelnemers aan de Accenture Innovation Awards 2013? “Het allerbelangrijkste is dat bedrijven meedoen en niet aan de zijlijn blijven staan. Alleen al het meedoen zal je nuttige feedback en zelfinzicht verschaffen. Daarnaast is het essentieel om te focussen op een goede en duidelijk pitch. Probeer je daarbij ook heel goed te verplaatsen in schoenen van degenen aan wie je presenteert. Tot slot denk ik dat het energie aspect een steeds belangrijkere rol zal spelen. Houd daar dus rekening mee in je verhaal.”
23
De overige finalisten BlueCasco BlueCasco staat voor energiezuinige en kostenbesparende betonnen prefabwoningen. De betonnen casco’s komen uit de fabriek, compleet met betonkernactivering, HR-isolatie, kozijnen en prefabdakconstructie. Voor verwarmen en koelen maakt BlueCasco gebruik van betonkernactivering: het schept een comfortabel binnenklimaat en bovendien is veel minder energie nodig, waardoor energielasten tot wel 76% afnemen. BlueCasco is de oplossing voor energiebesparend bouwen in vooral grondgebonden woningbouw. De woningen hebben geen radiatoren. Er wordt verwarmd met stralingswarmte vanuit de wanden en gekoeld door wandkoeling. Hierdoor ontstaat 24 uur per dag een comfortabel en stabiel binnenklimaat én het zorgt voor een energiebesparing van 40% op het primair energieverbruik. In combinatie met zeer hoogwaardige geïsoleerde constructie en een gegarandeerde kierdichtheid leidt dit tot woningen die per saldo energie opleveren in plaats van energie verbruiken.
GREENCLOUDS Datacenters zorgen wereldwijd voor 170 miljoen ton CO2 uitstoot, wat ongeveer gelijk staat aan de uitstoot van de gehele luchtvaart industrie. De vraag naar IT, onder meer door Cloud computing, groeit onverminderd door. Slechts 15% van de wereldwijd aanwezige capaciteit wordt daadwerkelijk gebruikt. GREENCLOUDS aggregeert IT overcapaciteit vanuit verschillende bedrijven/organisaties tot een geïntegreerde, open cloud omgeving en distribueert dit naar Enterprises, Service Providers en Distri’s. Door het gebruik van lokale ‘Hubs’ is GREENCLOUDS in staat een Infrastructureas-a-Service (IaaS) te leveren met een hogere beschikbaarheid, hogere performance en lagere prijs dan elk ander initiatief op de wereld. GREENCLOUDS realiseert een wereldwijde open cloud omgeving waarin vraag en aanbod van bestaande IT capaciteit bij elkaar komt wat kan resulteren in een besparing op de CO2 uitstoot van 5,7 miljoen ton wereldwijd, en 57.000 ton in Nederland
Tvilight 91 miljoen straatlampen in Europa verbruiken meer dan 68 TWh per jaar, hetgeen gelijk is aan een CO2 uitstoot van 40 miljoen ton en een energierekening van meer dan 10 miljard euro per jaar. Dit is een enorme verspilling aangezien er een groot deel van de tijd dat de lampen branden geen menselijke activiteit in de buurt is. Tvilight biedt met zijn kant-en-klare intelligente straatverlichtingssysteem een oplossing. Elk straatlicht wordt uitgerust met een “node” dat bestaat uit geavanceerde sensoren, draadloze technologie, dimmers en embedded software dat de lichtsterkte regelt op basis van omgevingsactiviteit. Deze nodes staan met elkaar in contact en communiceren met elkaar. Tijdens daluren worden de lichten gedimd naar een vooraf ingesteld niveau. Na detectie van een voetganger, fiets of auto wordt de helderheid van alle lichten maximaal verhoogd en “loopt” het licht mee met het object. De infrastructuur kan via een web interface aangestuurd worden en kunnen analyses verricht worden op het energieverbruik en de omgevingsactiviteit. Tvilight realiseert met haar oplossing een perfecte combinatie van energiebesparing en veiligheid. 24
25
Winnaar publieksprijs
Interview Winnaar Groene Tulp publieksprijs
De WakaWaka – Swahili voor ‘schitterend licht’ – is een efficiënte zonne-energielamp die ontwikkeld is voor wie moet leven van twee dollar per dag. Het is een uitkomst voor de anderhalf miljard mensen die het zonder elektriciteit moeten stellen, en zich behelpen met giftige, brandgevaarlijke en slecht lichtgevende kerosinelampjes. Door een nieuwe Nederlandse chip in het paneel van de WakaWaka werkt de zonnecollector twee keer zo efficiënt als reguliere modellen. Een volle batterij – laden kan ruim binnen een dag – levert in de felle stand acht uur licht, in de gedimde stand zelfs tachtig uur.
Vlak na het veroveren van de Publieksprijs spraken wij met WakaWaka. Maurits en Camille en hun team hebben de Accenture Innovation Awards en de weg ernaartoe ervaren als spannend en van groot belang. Camille: “We hebben het heel serieus genomen. We verkopen pas een aantal maanden WakaWaka’s, een nieuw product in een nieuwe markt. We hebben de kans om mee te doen met de Innovation Awards met beide handen aangegrepen.”
26
Voor een impressie van Waka Waka’s bezigheden bekijk hier het filmpje
‘De juryprijs kunnen we vergeten’ Tijdens pitch op de jurymeeting ziet WakaWaka voor het eerst de concurrentie. Maurits: “Toen dachten we: ‘leuk dat we meegedaan hebben, maar de juryprijs kunnen we vergeten’. Het technische niveau van de andere concepten was erg hoog vonden we. We zijn waanzinnig blij met de Groene Tulp Publieksprijs.”
Ontwikkeling versnelt Over de vraag welke invloed dat gaat hebben op de ontwikkeling van WakaWaka, hoeven ze niet lang na te denken. Camille: “De ontwikkeling gaat versnellen. Ons doel is anderhalf miljard mensen van licht voorzien, Hoe eerder de kerosinelampen de wereld uitgaan, hoe minder mensen daardoor verongelukken. Met onze positie als AIA-winnaar krijgt ons doel meer aandacht. Het helpt bij bewustwording, en daarna gaat dat zeker levens redden.”
Op weg naar de Publieksprijs met een geslaagde campagne Met een uitgebreide social media campagne wist WakaWaka de publieksprijs binnen te slepen. Met het aantal stemmen liet WakaWaka de concurrentie ver achter zich. Een paar uur voor het sluiten van de deadline leek het er nog even op dat ze ingehaald zouden worden. WakaWaka spoorde de fans nog even aan om alsnog te stemmen, wat via alle social media kanalen, newsletters, skype en sms prompt 750 stemmen extra opleverde.
Gouden tip En de gouden tip van WakaWaka voor de inschrijvers voor Accenture Innovation Awards 2013? “Zorg dat het concept je passie is. Zowel de vakjury als de fans die stemmen voor de Publieksprijs zien en voelen aan of je volledig gepassioneerd bent over je product of dienst. Zo straal je vertrouwen uit en overtuig je je omgeving van je succes.” 27
Top 35 Aardwarmte Den Haag
Car2Go
Door Aardwarmte Den Haag worden tot 2017 in Den Haag Zuidwest ongeveer 4.000 woningen en 20.000 m2 bedrijfsruimte aangesloten op aardwarmte: duurzame warmte die uit de aardbodem wordt gehaald. Door in deze omvang nieuwe en bestaande bouw met aardwarmte te verwarmen, wordt jaarlijks 5.000 ton minder CO2 uitgestoten. Dat is 70 procent minder dan bij traditionele verwarming.
Car2go is een car-sharing concept dat zich richt op “urban mobility”. car2go is sinds november 2011 met 300 elektrische smarts actief in Amsterdam. Car2go maakt gebruik van “free flaoting” dit betekend dat de car2go’s geen vaste standplaats hebben. De dichtstbijzijnde car2go kun je vinden met de car2go app of via www.car2go.com.
Activity Based Carboning Activity Based Carboning (ABCO2) is een Software as a Service (SaaS) oplossing waarmee verladers en logistieke dienstverleners inzicht krijgen in de CO2 emissie van het transport en hun opdrachtgevers kunnen stimuleren tot meer duurzaam transport. Dit gebeurt door middel van een rekenmodel dat gebruikers tijdens de orderverwerking inzicht biedt in de geplande CO2 emissie van zendingen en die van alternatieve vervoerswijzen.
De Dopper De Dopper, het ideale flesje voor kraanwater, is een initiatief ter promotie van kraanwater en het terugdringen van de berg plastic afval. De Dopper is handig, mooi en duurzaam. De Dopper wordt namelijk klimaat neutraal in Nederland geproduceerd, is vrij van BPA en draagt bij aan drinkwaterprojecten in Azië en Afrika.
De Groenten van Amsterdam Aquaplenty ‘Water, out of the blue’: de Aquaplenty produceert drinkwater uit het niets. De Aquaplenty is een apparaat dat natuurlijk en vers water maakt van lucht. De Aquaplenty neemt grote hoeveelheden lucht in, koelt het af via een hitte gedreven pomp – en het drinkwater is geproduceerd. Het apparaat wordt gebouwd in een standaardcontainer, wordt aangestuurd door hernieuwbare energie, is semimobiel en vereist geen infrastructuur.
Deze tijd vraagt om nieuwe oplossingen op het gebied van voedselproductie. De Groenten van Amsterdam produceert lokaal waar de groente nodig is: in de stad, en specifiek in gebouwen. Het plan is om leegstaande kantoorpanden om te bouwen tot vertical farming plekken. Dit voorkomt misoogsten door klimaat- en weersinvloeden, is 99% planbaar op de dag af, hoeft niet ver vervoerd te worden en is uitermate schoon geproduceerd. Zonder pesticiden en met minimaal gebruik van energie en water.
De Swillgasser Barsha Pumps Barsha pumps zijn op waterkracht gedreven irrigatiepompen die geen gebruik maken van fossiele brandstof. Voor veel boeren is water niet vrij toegankelijk ondanks dat er een waterbron in de buurt is. Dit komt door de hoge prijs voor energie of door erosieproblemen. Goede irrigatiefaciliteiten kunnen de opbrengst van de oogst in veel landen 2 tot 5 keer vergroten. Het idee is om de pompen te laten installeren door lokale mensen. Barsha pumps zijn een betaalbaar alternatief en vormen zo een duurzame oplossing voor het probleem.
Bluegen BlueGen is een micro-WKK met een brandstofceltechnologie voor thuis en op kantoor dat groengas of aardgas met een zeer hoog elektrisch rendement van 60% omzet in elektriciteit. De BlueGen kan in de volledige elektriciteits- en warmtapwater- behoefte voorzien. Het apparaat ter grootte van een wasmachine is eveneens volledig op afstand te monitoren en te regelen en vormt daarmee een ideaal basiscomponent in Smartgrids en Virtual Power Plants.
28
De Swillgasser is een installatie die keukenafval (swill) in een volledig geautomatiseerd biologisch proces omzet naar energierijk biogas, afvalwater en een kleine compostrest. Etensresten vormen niet langer afval dat afgevoerd dient te worden, maar zijn je eigen energiebron.
DutchSpirit DutchSpirit is het eerste ECO-effectieve kledingmerk ter wereld. Duurzaam ondernemen houdt voor DutchSpirit in dat: we de kleding van organische en biologische stoffen maken; we zo klimaatneutraal mogelijk weken en zoveel mogelijk verspilling tegengaan; we onze uitstoot via Trees for Travel compenseren. We ECO-effectief zijn; we garanderen dat onze leveranciers nette en gezonde arbeidsomstandigheden hebben; we onze leveranciers een eerlijke prijs betalen; we de keten steeds proberen te verduurzamen.
Effiqua De Effiqua waterbesparende kraandop. Dit is een waterbesparende kraandop die simpel te installeren is op een kraan. Juist bij kranen waar men uitsluitend de handen wast, is de Effiqua, de beste in zijn soort. Bij het handenwassen gaat onnodig veel water verloren. De Effiqua bespaart 93% water, maar biedt nog steeds 100% comfort en 110% hygiëne.
29
EnerGQ
Heatsavr
EnerGQ is een zelf-lerend energiemanagement-systeem, dat bestaat uit hard- en software gebaseerd op een uniek wiskundig algoritme om afwijkingen ten opzicht van normaal energieverbruik real-time te signaleren en communiceren. Het algoritme legt eerst verbanden tussen energieverbruik en/of duurzame energie productie en combinaties van factoren die verbruik beïnvloeden zoals diverse weersfactoren, aantal mensen in een gebouw, productiecapaciteit, producttype, grondstofsamenstelling, etc.
Heatsavr is een vloeibare zwembadafdekking die op elk zwembad in Nederland toegepast kan worden. Volkomen getest en veilig bespaart Heatsavr gemiddeld 25% en maximaal 45% op het totale energie verbruik van Nederlands meest energie intensieve openbare gebouwen.
Ik Zeg Zon Gele stroom groen fosfaat, Zuiveringsinstallaties gebruiken nu veel energie en chemicaliën om stikstof en fosfaat uit afvalwater te verwijderen. Stikstof en fosfaat gaan daarbij verloren. Deze nieuwe innovatieve techniek maakt hergebruik van beide stoffen wel mogelijk en is kosten- en energie besparend, ofwel: Afvalwater = grondstof! Het Waterschap Hunze en Aa’s werkt deze vinding verder uit in een pilot, samen met DHV, TU Delft, HITC, LeAF, Nedmag en Stowa.
In 2012 lanceerde de Nederlandse Energie Maatschappij samen met Oskomera Home Solar het project “IK ZEG ZON”. Met IK ZEG ZON is een constructie bedacht waarbij zonne-energie beschikbaar is voor iedereen. Zonder extra maandelijkse kosten en met de additionele IK ZEG ZON-korting via het 5-jarige energiecontract, zijn de panelen binnen 5 jaar terugbetaald.
JcDecaux Goudopjedak GoudopjeDak is een nieuwe aanpak om wijk voor wijk klanten te helpen om te kiezen voor zonnepanelen. Van de hele wijk wordt een luchtfoto gemaakt met een zeer nauwkeurige hoogtemeting waardoor het mogelijk is om voor alle huizen in de wijk het zonnepotentieel vast te stellen. Op de website ww.goudopjedak. nl kun je met alleen je postcode en je huisnummer direct zien hoeveel zonnepanelen er op je dak kunnen, wat het je oplevert en wat het je kost
JCDecaux rust Abri’s op centrale locaties in de stad uit met een nieuwe, stalen fundatieplaat waarin een kunststof waterreservoir is geïntegreerd. Deze reservoirs worden enkele malen per jaar voorzien van 950 liter gedemineraliseerd water. Op het straatniveau plaatst JCDecaux een kleine, afsluitbare RVS zuil, die toegang geeft tot het waterreservoir. Onderhoudsmedewerkers worden uitgerust met een wasfiets of een elektrisch aangedreven onderhoudswagen. Zo kunnen zij op locatie water tanken en de objecten reinigen met een vervoermiddel dat geen CO2 uitstoot.
Klimarain systeem Groene stroom generator De Thermo Magnetische Dynamische generator (TMD-generator) produceert stroom door de combinatie van een permanent magnetisch veld en ronddraaiende rotoren die gemaakt zijn van hittegevoelige magnetische materialen. Een verschil in temperatuur in de rotoren, veroorzaakt door natuurlijke bronnen als water, warmwaterbronnen en zon, bewerkstelligt dat de rotoren veranderen van magnetische lading. Dit resulteert in rotatiekracht. De TMD-generator is gebaseerd op de verandering van eigenschappen van magnetische materialen bij de Curie-temperatuur.
De Klimarain installatie is een alternatieve bron voor een warmtepomp installatie in de vorm van een regen-waterinstallatie. Hiermee wordt 30% energie bespaard door gebruik van de warmtepomp en 50% op het waterverbruik door gebruik als regenwaterinstallatie. Hiermee wordt aanzienlijk aan drinkwater en energie bespaard.
Optimair
Haynest
Optimair’s D2C (Dry to Cool) klimaatbeheersingstechnologie is de overtreffende trap van energiezuinig en milieuvriendelijk drogen en koelen van lucht. De basis is Optimair’s ‘smart material’. Daarmee kost lucht drogen een minimum aan energie. Door D2Cdroging te combineren met dauwpuntkoeling ontstaat een effectief en milieuvriendelijk koelsysteem welke gebruikt kan worden in kantoren en andere utiliteitsgebouwen.
Haynest BV is een innovatieve onderneming die een unieke biologisch afbreekbare verpakkingstechnologie heeft ontwikkeld, waarmee onder andere EPS (geëxpandeerd polystyreen ofwel piepschuim) en moulded paper (zg. eierdozen) verpakkingsmateriaal/ vormdelen kunnen worden vervangen. Haynest BV heeft het octrooi voor Nederland, Europa en de VS. De merknaam Haynest® is een gedeponeerd handelsmerk.
Roetz-bikes Roetz-Bikes is het eerste fietsenmerk dat met grootschalige upcycling van fietswrakken verspilling tegengaat en nieuwe trendy stadsfietsen maakt.Het productieproces voorziet in hergebruik van de fietsonderdelen door verschillende partijen. Daarnaast heeft Roetz-Bikes duurzame onderdelen ontwikkeld, zoals houten spatborden en kurken handvatten. De assemblage van Roetz-Bikes wordt gedaan door trotse medewerkers van sociale werkplaatsen. Zo maakt Roetz op grote schaal nieuwe, ecodesign fietsen van hoge kwaliteit.
30
31
Solvena
VerdraaidGoed!
Solvena is een energie producerend inbouwelement voor daken, wanden en gevels, waarmee omgevingswarmte eninstralingswarmte wordt opgeslagen. Met een Solvena kunnen gebouwen, bedrijfspanden en zwembaden zelf in hun energiebehoefte voorzien.
VerdraaidGoed! is een jong ontwerpbureau dat steeds weer met verrassende duurzame producten komt. Deze producten worden uitsluitend geproduceerd door middel van restmaterialen, worden geproduceerd in sociale werkplaatsen en zijn functioneel maar ook altijd speels en verrassend van aard.
Stoomnetwerk Botlek In Rotterdam biedt de clustering van grootschalige industriële activiteiten unieke kansen voor meer energiebesparing en duurzaamheid. Stoomnetwerk Botlek heeft tot doel de energie-efficiency te bevorderen door een stoomtransportnetwerk in de Rotterdamse Haven te realiseren. Hiermee worden industriële partijen die stoom kunnen leveren en afnemen in de Botlek aan elkaar verbonden.
ZEREX De Zero Emission Range Extender (ZEREX) is een brandstofcelgenerator op waterstof, die stil en schoon elektriciteit produceert met alleen waterdamp uit de uitlaat. We willen naar schoon transport en verkeer, dus elektrisch. Daarbij is stroomopslag in batterijen een beperkende factor. Stroom aan boord maken met de ZEREX tilt elektrisch rijden op een hoger plan – als verlengstuk heft de ZEREX de tekortkomingen op. Waterstof elektrisch rijden heeft weer de normale actieradius en tanken kan in enkele minuten.
SwitchMyLight SwitchMyLight (SML) heeft de overstap naar LED-verlichting vereenvoudigd en geautomatiseerd. Met behulp van de SML iPad applicatie biedt SwitchMyLight een transparante en betaalbare switch naar de beste LED-verlichting van A-merken.
Taxi-E TAXI-E is een duurzame, vriendelijke taxidienst voor Amsterdam en omgeving, en van en naar Schiphol. Door met volledig elektrische en muisstille taxi’s te rijden, draagt TAXI-E bij aan een schonere omgeving. Het streven is hoogwaardig elektrisch taxivervoer te verlenen met een minimale milieubelasting. Het wagenpark van TAXI-E rijdt op 100% groene stroom. TAXI-E is het eerste volledig elektrische taxibedrijf van Europa.
The Energy Stick The Energy Stick is een USB-stick met display die (via een uitleesmodule op de “P1poort” van de slimme meter) draadloos gegevens ophaalt uit de slimme meter en daarmee inzicht biedt in het real-time en historisch energieverbruik (elektriciteit, gas en evt. water). Dit inzicht vergroot het energiebewustzijn en kan de consument aanknopingspunten bieden voor en aanzetten tot het besparen van energie.
Tullips (COSMOS) Het traditionele zonnepaneel is eigenlijk een ouderwets product omdat dit ontwerp in 40 jaar niet is gewijzigd. De recente ontwikkeling van 2 mm dun, thermisch behandeld glas maakt een nieuwe generatie van zonnepanelen mogelijk: efficiëntere, lichtere/grotere, mooiere en goedkopere zonnestroom systemen met name voor toepassing in de bebouwde omgeving. De constructie van het zonnepaneel met (flexibel) dun glas moest opnieuw uitgevonden worden. Dit uitgangspunt resulteerde in de ontwikkeling van het nieuwe (gepatenteerde) COMSOS zonnepaneel.
32
33
Partners van de Groene Tulp
Het AIA Team 2012
De Groene Tulp 2012 werd georganiseerd in samenwerking met:
Hoofdsponsoren:
Project: 070 DUURZAAMBEDRIJFSLEVEN.NL BRANDING
Op weg naar AIA 2013 De Accenture Innovation Awards 2012 kunnen we terugkijkend een groot succes noemen. Met driehonderdtweeënzestig concepten die mee dongen naar de Groene Tulp, bewijzen de Innovation Awards dat duurzame innovatie in Nederland springlevend is.
amsterdam metropolitan area
Green Metropole
greenmetropole.nl
Het evenement heeft wederom een grote sprong voorwaarts gemaakt dit jaar. De eerste uitreiking van de Groene Tulp, het aantal en de kwaliteit van de inschrijvingen stemt meer dan tevreden. Accenture zal zich ook de komende jaren blijven inzetten voor duurzame innovatie in Nederland. We hopen de deelnemers van de Groene Tulp 2012 te kunnen blijven ondersteunen in samenwerking met onze partners. Wilt u komend jaar ook deelnemen aan de Groene Tulp van de Accenture Innovation Awards? In het voorjaar van 2013 wordt de inschrijving geopend op www.innovation-awards.nl. Met vragen over het evenement neemt u contact op met
[email protected].
We zien uit naar een innovatief, groen en succesvol 2013. 34
35
Over Accenture Accenture is een bedrijf dat zich wereldwijd bezig houdt met management consulting, technology services en outsourcing. We hebben meer dan 257.000 mensen in dienst die klanten bedienen in meer dan 120 landen. Wij werken met onze klanten samen om hen te helpen high-performance organisaties te worden. Dit doen we door een combinatie van bewezen ervaring en uitgebreide vaardigheden in alle industrieën en bedrijfsfuncties. Daarnaast doen we diepgaand onderzoek onder de meest succesvolle bedrijven in de wereld. De mondiale omzet over het fiscale jaar, dat eindigde op 31 augustus 2012, bedroeg 27,9 miljard Amerikaanse dollar. Kijk voor meer informatie op www.accenture.nl.
Geïnteresseerd wat Accenture voor u kan betekenen op het gebied van sustainability?
Copyright © 2012 Accenture All rights reserved. Accenture, its Signature, and High Performance Delivered are trademarks of Accenture.