jaarverslag
A c c e n t i s
2002
Inhoud
3
1. Boodschap aan de aandeelhouders 2. In Memoriam 3. Accentis Participatiemaatschappij 3.1. Mission Statement 3.2. Profiel van de groep 3.3. Koersevolutie 3.4. Organigram 4. Kerncijfers 4.1. Geconsolideerde kerncijfers van de groep 4.2. Enkele kerncijfers per divisie 4.3. Beursgegevens 5. Bestuur, Directie en Toezicht 5.1. Aandeelhouderschap 5.2. Raad van Bestuur 5.3. Executief Comité 5.4. Groepsraad 6. Beheersverslag van de Raad van Bestuur 6.1. Resultaten 6.2. Vooruitzichten 6.3. Markante gebeurtenissen van het boekjaar 7. Toelichting bij de divisie Projectontwikkeling en Vastgoed 8. Toelichting bij de divisie Bouw 9. Toelichting bij de divisie Toeleveringen aan de bouw 9.1. Prefab en voorspanbeton 9.2. Architectonisch beton 9.3. Binnen- en buitentegels en trappen 9.4. Constructie van aluminium en stalen ramen, deuren en gevels 9.5. Industriële lijmen
4 5 6 9 9 11 12 13 14 18 18 19 20 20 22 22 23 24 25 26 28 36 42 44 46 48 50 52
10. Aparte bijlage: Accentis cijfers 2002
Jaarverslag 2002 - Inhoud
3
1. Boodschap aan de aandeelhouders
Accentis koesterde de ambitie om in 2002 verder uit te groeien tot een geïntegreerde bouwgroep. Een aantal externe, macro-economische factoren hebben er evenwel voor gezorgd dat de vooropgestelde strategie in de loop van het afgelopen boekjaar moest worden bijgestuurd. De wereldwijde economische crisis en de beursmalaise die daar het gevolg van was, hebben in de meeste industrieën het investeringsgedrag in negatieve zin beïnvloed en zelfs doen dalen tot zowat het laagste peil van de voorbije decennia. Dat maakte het voor de drie divisies extra moeilijk om het gebudgetteerde omzetcijfer te halen. Bovendien kwamen de marges algemeen onder hevige druk te staan. Beide elementen samen resulteerden in een lager bedrijfsresultaat voor de groep. Niet alleen Accentis maar de hele wereldeconomie had in 2002 te kampen met een achteruitgang of stagnatie. Alle Belgische financiële instellingen kregen rake klappen. Mee ten gevolge van de akkoorden van Basel II zagen de banken zich genoodzaakt om hun uitstaande kredieten te verminderen of beter te waarborgen. Voor de groep Accentis leidde dat tot een afbouw van de bestaande kredieten. Daardoor moest de ontwikkeling van nieuwe immoprojecten voor onbepaalde tijd worden bevroren. Bovenstaande feiten hebben ons doen inzien dat Accentis in zijn huidige vorm te sterk afhankelijk is van externe factoren. De Raad van Bestuur is van oordeel dat we daar in de toekomst beter tegen gewapend zullen zijn, als we onze volledige onafhankelijkheid opgeven. Daarom ging hij in het vierde kwartaal van 2002 op zoek naar strategische partnerships, van welke aard ook, die de dochterondernemingen een duidelijke toegevoegde waarde kunnen bieden. In 2003 zullen we er vooral naar streven om op geconsolideerd niveau een hogere solvabiliteit op te bouwen. Dat kan door een aantal desinvesteringen door te voeren, door de rentabiliteit van de participatie op te trekken of door het kapitaal van de dochterondernemingen open te stellen voor externe investeerders. Voorzitter Norbert von Kunitzki
4
Jaarverslag 2002 - Boodschap
2. In Memoriam
De man die in 1998 het nieuwe Accentis boven de doopvont hield, zal er dit jaar op onze algemene vergadering niet meer bij zijn. Op 22 september 2002 moesten we namelijk, totaal onverwacht, afscheid nemen van Aimé Desimpel. Aimé was het boegbeeld van Accentis. Ondanks zijn drukke agenda als ondernemer en politicus vond hij de tijd en had hij het dynamisme en het lef om van Accentis een vooruitstrevende bouwgroep te maken. Hij viste in 1997 het noodlijdende Synergia op en begon aan de opbouw van een nieuwe groep. Hij zorgde voor stabiliteit en vertrouwen bij de financiële partners, de werknemers en de zakenrelaties. Voor alles was hij ook de drijvende kracht achter de overstap van Euro-NM naar de fixing markt op Euronext Brussel. Samen met zijn familie engageerde hij zich zwaar in de nieuwe kapitaalverhoging die daarvoor noodzakelijk was. In 2001 bracht hij via de uitgifte van een converteerbare obligatie, waarvan hij het overgrote deel zelf opnam, een dertigtal immobiliënactiviteiten onder in Accentis, onder de naam Immo Desimpel. Dank zij hem groeide Accentis uit tot een van de belangrijkste bouw- en immobiliëngroepen van België. Aimé geloofde ten volle in het ondernemerschap. Hij bezat de gave om op moeilijke momenten steeds een gedurfde, maar meestal juiste strategie te bepalen. Hij had enorm veel vertrouwen in de mensen die hem omringden. Hij gaf de jongere generatie de verantwoordelijkheid om zijn strategie voor de groep Accentis verder uit te werken. Iedereen respecteerde en bewonderde hem, voor de kansen die hij ons gaf, voor zijn eenvoud, voor de rust die hij uitstraalde en voor het zelfvertrouwen dat hij op zijn medewerkers overdroeg. Iedereen die Aimé Desimpel heeft gekend, zal hem nooit vergeten. Bedankt, Aimé, voor alles.
Jaarverslag 2002 - In Memoriam
5
6
3
Accentis participatiemaatschappij
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - Pa r t i c i p a t i e m a a t s c h a p p i j
7
Spreiding van de participaties volgens aanschaffingswaarde 46% 9%
8
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - Pa r t i c i p a t i e m a a t s c h a p p i j
Projecten Overige
18%
Bouw
27%
Toelevering Bouw
3. Accentis participatiemaatschappij
3.1. Mission Statement Accentis onderscheidt zich dankzij een sterk regionaal netwerk, klantgericht denken en een diversiteit aan activiteiten, wat haar toelaat om diverse bouwoplossingen aan te bieden in de Benelux, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Spanje, Duitsland en Polen.
Aangezien de vraag naar en het aanbod aan vastgoed door de lokale markt bepaald worden en geografisch sterk kunnen verschillen, beoogt Accentis zowel in binnenals buitenland een gezonde geografische spreiding van haar vastgoedprojecten. Zij is vandaag voornamelijk actief in België, Spanje, Polen, Frankrijk, Zuid Afrika en de Verenigde Staten.
3.2. Profiel van de groep Accentis is genoteerd op Euronext Brussel en is hoofdzakelijk actief in de bouwsector, met name de Algemene Aannemerij, Toeleveringen aan de bouw en Projectontwikkeling & Vastgoed. De dochtermaatschappijen van de groep kunnen ondergebracht worden in drie divisies, die hieronder worden beschreven. De drie business units en de verschillende activiteiten in de divisie Toeleveringen aan de bouw werken autonoom van elkaar en moeten rendabele entiteiten op zich zijn of worden. Accentis tracht elk van haar activiteiten uit te bouwen tot vooraanstaande spelers op Europees niveau. 3.2.1.
Projectontwikkeling en Vastgoed
De aanschaffingswaarde van alle dochterondernemingen die ondergebracht worden in de divisie Projectontwikkeling en Vastgoed bedraagt 46% van de totale aanschaffingswaarde van alle participaties. Daaruit valt duidelijk af te leiden dat Accentis het accent van haar activiteiten sinds 2001 naar Projectontwikkeling en Vastgoed heeft verlegd. De divisie Projectontwikkeling en Vastgoed streeft bij de keuze van haar projecten naar een voldoende geografische spreiding en een diversificatie van de eindbestemming van het project.
Naast een geografische spreiding wordt bij de keuze van een project eveneens naar een diversificatie van eindbestemming gestreefd. De belangrijkste projecten omvatten voornamelijk bedrijfsvastgoedprojecten, kantoorparken en residentiële appartementsgebouwen. Een van de belangrijkste troeven van de projecten in portefeuille is de strategische ligging van de diverse kantorenparken. Het mobiliteitsprobleem is een van de grote pijnpunten van de hedendaagse Westerse samenleving. Een decentralisatie van de werkgelegenheid in de dienstensector kan het enorme fileprobleem in en rond de grootsteden zeker sterk verminderen. Met heel toegankelijke kantoorprojecten vlakbij de autosnelwegen in Aalst, Gent, Mechelen, Roeselare en Vilvoorde speelt Accentis duidelijk in op deze trend. Om in tijden van laagconjunctuur voldoende “recurring cash” te genereren, heeft Immo Desimpel een beperkt gedeelte van haar actief behouden als patrimonium. Door enkele rendementsgebouwen tijdelijk te behouden, wordt een buffer opgetrokken om mindere periodes met weinig realisaties van voldoende liquide middelen te voorzien. Zo heeft een van de dochtermaatschappijen van Immo Desimpel een belangrijke participatie in de vastgoedbevak Lease Invest Real Estate.
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - Pa r t i c i p a t i e m a a t s c h a p p i j
9
In het algemeen geven vastgoedbevaks weliswaar een lager rendement dan de eigen ontwikkelingen maar anderzijds zijn ze ook goed voor een vast rendement en minder risico op lange termijn.
5% 15% 27%
3.2.2. Bouw
15% 38%
De bouwactiviteiten, in het bijzonder de Algemene Aannemerij binnen de groep, worden door verschillende ondernemingen verzekerd, maar Cosimco neemt daarvan, eventueel via een dochter- of zusteronderneming, het grootste deel voor haar rekening. Cosimco behoort tot de top van de Belgische bouwbedrijven, telt meer dan 230 werknemers en is voornamelijk actief in de kantoorbouw, industriële gebouwen, commerciële centra, appartementsbouw, milieubouw en algemene utiliteitsbouw, waaronder scholen, ziekenhuizen en hotels. Zowel nieuwbouw als renovatie- en restauratiewerken worden uitgevoerd. Het bedrijf is hoofdzakelijk actief in België maar startte onlangs zustermaatschappijen op in Zwitserland, Spanje en Polen. Vooral het zuiden van Spanje blijkt momenteel weinig gevoelig voor de alom heersende economische malaise. 3.2.3. Toeleveringen aan de bouw De business unit Toeleveringen aan de bouw bevat de productiebedrijven binnen de groep. Zij produceren projectgericht en enkel op bestelling. Afhankelijk van de geografische ligging van het project wordt al dan niet de plaatsing op de bouwwerf mee in de opdracht geïntegreerd. Hieronder vindt u een opsomming van de diverse activiteiten waarin de groep momenteel actief is.
10
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - Pa r t i c i p a t i e m a a t s c h a p p i j
Omzet per activiteit in de divisie Toeleveringen aan de bouw
• Prefab- en voorgespannen betonelementen (Alpreco) • Aluminium en stalen ramen, deuren en gevelcomponenten (Simec, SHMM) • Architectonisch beton (Decomo) • Industriële lijmen (Demcopack Davis) • Composietmaterialen, binnen- en buitentegels en trapbekledingen (BomarbreMarbralys) De verschillende maatschappijen opereren volledig onafhankelijk en moeten elk hun eigen toegevoegde waarde bijdragen aan de groep. De strategie van Accentis bestaat er in om te investeren in bedrijven die opereren in een nichemarkt, marktleider zijn in hun specialisatie en bijdragen tot een verregaand industrialisatieproces in de bouwindustrie. Het is een algemene trend in de bouw dat de productie van gebouwen steeds meer van de bouwplaats naar de fabriek verschuift. Dat wordt mogelijk gemaakt door meer en meer te prefabriceren en nadien op de bouwplaatsen te assembleren.
3.3. Koersevolutie 15
12
9
6
3 jan 99 apr 99 jul 99 okt 99 jan 00 apr 00 jul 00 okt 00 jan 01 apr 01 jul 01 okt 01 jan 02 apr 02 jul 02 okt 02
Maandelijkse slotkoersen Bel20/250
Tijdens het afgelopen boekjaar werd Accentis Real Estate I (het vroegere bedrijfsgebouw van EKW) ondergebracht bij Immo Desimpel. De participatie Merckx werd gefuseerd met Demcopack Davis. Het aandelenpercentage in Flagey Plein
Maandelijkse slotkoersen Accentis
daalde van 5,1% naar 2,63%. Vier percent van de aandelen die eigendom waren van het management van Alpreco werden door Derlo overgenomen. Daardoor bedraagt het totale aandelenpercentage van Derlo in Alpreco nu 96%.
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - Pa r t i c i p a t i e m a a t s c h a p p i j
11
3.4. Organigram
Accentis Simec
Shpm
DML
Derlo
Immo Desimpel
S.O.D.E.I.M.
Demcopack
Stokota
100%
100%
72,59%
100%
100%
50%
100%
49%
SAG
SHMM
Bom/Mar
Cosimco
Accent Business B
D+V Consulting
Stokota kamarg
100%
100%
100%
98,54%
65%
25%
91,72%
Accent Business P
E&L Invest
65%
15%
Casa Lena
Euro Crossroad B P
Le Poudreux
100%
Eurostairs
Cosimco Andaluz
100%
100%
Etab R Boss
Batimco
100%
100%
Bomarbre Alpreco
100%
100% 10%
50%
Compagnie Memling
Hampton Land
99,96%
17,44%
De Keppekouter
Immo Ter Poel
100%
100%
De Poorterij
Immo Dixmuda
33%
99%
De Plage
Immo Matisse
50%
99,88%
Desimpel Garage
Moquini Fisher
99,99%
19,75%
96% Decomo
64% Decomo UK
Immocos
100% Kapittelhof
50%
100%
Cosimco Polsca DML UK
100%
80% CBE
50% Desimpel Real Est.
Mac Bee
99,90%
11,11%
La Blottière
Nieuwendamme
50%
99,6%
DVV & Co Inv
Point Break
33,33%
50%
Poznan Inv
BitouHeights
33%
50%
WBC Polska
100%
12
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - Pa r t i c i p a t i e m a a t s c h a p p i j
Stokota Elzam
Euro cross prop. dev.
Redlands Town
50%
21,67%
RCK
Sirius Promotie
50%
99,96%
Eurobuild
Whale Rock
99,90%
16,21%
Flagey Plein
Jardin 7 Fontaines
2,63%
8,3%
BEM
Accentis RE I
2,1%
100%
Cimè
100%
4
Kerncijfers
13
4. Kerncijfers 4.1. Geconsolideerde kerncijfers van de groep
Balans (duizenden euros)
2002
2001
2000
1999
1998
59.604 0 584 14.776 31.287 12.958
62.292 0 384 21.785 24.049 16.075
45.389 0 710 15.005 28.224 1.450
37.626 509 429 14.364 21.660 664
12.566 571 136 2.338 9.422 100
VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen > 1 jaar Voorraden en bestellingen in uitvoering Vorderingen < 1 jaar Geldbeleggingen Liquide middelen Overlopende rekeningen
114.457 809 62.703 37.975 3.534 7.665 1.770
112.272 1.553 56.355 41.887 1.247 9.210 2.022
69.587 251 24.892 33.881 522 9.268 773
61.756 916 19.053 31.880 4.513 4.765 629
19.982
TOTAAL DER ACTIVA
174.061
174.564
114.976
99.382
32.549
EIGEN VERMOGEN Kapitaal Uitgiftepremies Herwaarderingsmeerwaarde Reserves Consolidatieverschillen Omrekeningsverschillen Kapitaalsubsidies
8.227 27.113 0 350 -20.160 460 75 388
22.274 27.113 0 0 -5.773 460 49 425
24.800 27.113 0 0 -3.378 502 33 528
24.766 27.113 0 0 -3.371 503 0 521
4.259 5.454 0 0 -1.588 413 -23 3
BELANGEN VAN DERDEN
4.494
3.031
3.820
1.506
293
VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN
5.419
5.495
4.064
3.383
649
SCHULDEN Schulden > 1 jaar Schulden < 1 jaar Overlopende rekeningen
155.918 53.195 96.998 5.724
143.764 45.887 92.989 4.889
82.293 21.561 59.499 1.233
69.727 19.857 47.047 2.823
27.348 3.781 23.340 227
TOTAAL DER PASSIVA
174.061
174.564
114.976
99.382
32.549
VASTE ACTIVA Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Consolidatieverschillen Materiële vaste activa Financiële vaste activa
14
Jaarverslag 2002 - Kerncijfers
8.326 9.941 1.324 392
Eigen vermogen + voorzieningen
30000
Netto schuldgraad
50000
25000
40000
20000 30000 15000 20000 10000 10000
5000 0
0 2002
2001
2000
1999
1998
2002
2001
2000
1999
Solvabiliteit
25%
Liquiditeit
1,5
20%
1,2
15%
0,9
10%
0,6
5%
0,3
0% 2002
2001
2000
1999
1998
1998
0,0 2002
2001
2000
1999
1998
Jaarverslag 2002 - Kerncijfers
15
Bedrijfsopbrengsten
200000
Ebitda 10000 8000
150000
6000 100000 4000 50000
2000
0 2002
2001
2000
1999
1998
Ebit
6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 -1000 -2000 2002
16
2001
2000
Jaarverslag 2002 - Kerncijfers
1999
1998
0 2002
2001
2000
1999
1998
Netto Cashflow
6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 -1000 -2000 -3000 -4000 2002
2001
2000
1999
1998
Resultatenrekening (duizenden euros)
2002
2001
2000
1999
1998
175.285 176.446 -1.161
177.551 172.248 5.303
152.034 148.499 3.535
66.146 65.575 571
29.678 29.892 -214
Financiële opbrengsten Financiële kosten FINANCIEEL RESULTAAT
1.498 10.065 -8.566
2.985 8.618 -5.633
860 3.646 -2.786
328 1.863 -1.535
110 1.101 -991
Courant resultaat voor afschrijving goodwill afschrijving goodwill COURANT RESULTAAT NA AFSCHR GOODWILL
-7.133 2.594 -9.727
2.908 3.238 -330
1.565 816 749
-448 516 -964
-828 377 -1.205
Uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten UITZONDERLIJK RESULTAAT
0 5.267 -5.267
1.730 3.965 -2.236
790 496 294
1.079 990 89
1.070 232 837
-471
510
1.438
391
15
-14.524
-3.076
-395
-1.266
-382
2002
2001
2000
1999
1998
175.285 2.601 -1.161 -3.251 -176,5% -53,6%
177.551 9.119 5.303 4.697 -13,8% -11,3%
152.034 8.617 3.535 5.080 -1,6% -1,5%
66.146 2.229 570 1.266 -5,1% -4,7%
29.678 892 -214 1.035 -9,0% -7,0%
Bedrijfsopbrengsten Bedrijfskosten BEDRIJFSRESULTAAT
BELASTINGEN Netto resultaat
Resultaatgegevens (duizenden euros) Bedrijfsopbrengsten EBITDA EBIT cashflow ROE ROI
Jaarverslag 2002 - Kerncijfers
17
4.2. Enkele kerncijfers per divisie Bedrijfsopbrengsten
100000
Ebitda
1500 1200
80000
900
60000
600 40000
300
20000
0
0
-300 Bouw
T. Bouw
Project
Bouw
Verkoop van immobilien had het meest te lijden onder de economische crisis.
Project
De divisie toelevering aan de bouw boekte voor 2 miljoen euro afschrijvingen en realiseerde hierdoor een ebitba die beduidend hoger ligt dan van de twee overige divisies.
Ebit
0
T. Bouw
Cashflow
1000 500
-200
0 -400 -500 -600
-1000
-800
-1500 -2000
-1000 Bouw
T. Bouw
Bouw
Project
De economische malaise drukte het bedrijfsresultaat van drie divisies onder nul.
T. Bouw
Project
Het uitblijven van enkele grote verkopen tijdens het boekjaar hebben als gevolg dat de financiële lasten voor de financiering van divisie projectontwikkeling in een negatieve cashflow resulteren.
4.3. Beursgegevens Resultaatgegevens
2002
Beurskapitalisatie in duizenden euros Gemiddeld aantal verhandelde aandelen per maand Hoogste koers Laagste koers Gemiddelde koers Koers per 31/12 Cashflow per aandeel
10.357 158 5,5 2,5 4,09 2,5 -0,78
2001
2000
1999
1998
20.093 24.153 29.415 11.755 3.375 10.324 543 1.228 6,40 8,00 9,79 13,14 4,80 5,83 6,49 6,00 5,76 7,01 8,18 9,67 4,85 5,83 7,09 9,67 1,13 1,23 0,31 0,82
Gemiddeld aantal verhandelde aandelen per dag
300 250 200 150 100 50 0 jan 02
18
feb 02
mrt 02
Jaarverslag 2002 - Kerncijfers
apr 02
mei 02
jun 02
jul 02
aug 02
sep 02
okt 02
nov 02
dec 02
5
Bestuur, directie en toezicht
19
5.1.
Aandeelhouderschap
Hierbij vindt u een overzicht van de aandeelhouderstructuur van Accentis nv op het einde van het jaar 2002. De vier belangrijkste aandeelhouders werden opgenomen.
A A N D E E L H O U D E R S C H A P
Aandeelhouders
Aantal aandelen
%
De Speyebeek nv Joedheco nv von Kunitzki Vergalle publiek
2.503.469 284.691 260.937 233.063 860.767
60,4% 6,9% 6,3% 5,6% 20,8%
Totaal
4.142.927
100,0%
5.2.
Raad van Bestuur
Bevoegdheid De Raad van Bestuur beschikt over de meest uitgebreide macht en bevoegdheid om alle handelingen te stellen, noodzakelijk of nuttig voor de verwezenlijking van het doel van de vennootschap, met uitzondering evenwel van die handelingen die de wet uitdrukkelijk voorbehoudt aan de Algemene Vergadering. De Raad van Bestuur mag comités samenstellen waarvan de leden gekozen worden binnen of buiten de Raad van Bestuur. Zij bepaalt de bevoegdheden van deze comités en regelt de werking ervan. De Raad van Bestuur mag het dagelijks bestuur van de vennootschap, evenals de vertegenwoordiging van de vennootschap met betrekking tot het dagelijks bestuur opdragen en toevertrouwen aan:
20
Jaarverslag 2002 - Bestuur
1. hetzij één of meer leden, die dan de titel van afgevaardigd bestuurder voeren en afzonderlijk handelen, 2. hetzij aan één of meer directeurs, gekozen binnen of buiten de Raad van Bestuur, die dan afzonderlijk handelen. De Raad van Bestuur bepaalt de vergoedingen, toekomende aan de afgevaardigd bestuurder en de bestuurders die belast worden met speciale taken. De Raad van Bestuur, de bestuurders die de vennootschap vertegenwoordigen en de gemachtigden tot het dagelijks bestuur in het kader van dit bestuur, mogen specifieke bevoegdheden aan een of meer personen naar hun keuze toekennen.
Samenstelling De Raad van Bestuur bestaat uit tien leden. Vier leden zijn tevens aandeelhouder, drie zijn geen aandeelhouder en drie leden kunnen als onafhankelijk bestuurder beschouwd worden. Bestuurders die de belangrijkste aandeelhouders vertegenwoordigen - Norbert von Kunitzki, voorzitter - De Speyebeek nv, vertegenwoordigd door Christophe Desimpel - Frank Vergalle - Joedheco nv, vertegenwoordigd door Leo Claeys Bestuurders die geen aandeelhouder zijn - Cedes nv, vertegenwoordigd door Christophe Desimpel - Fimacon bvba, vertegenwoordigd door Patrick Janssens, voorzitter van het Executief Comité - Dever Consult bvba, vertegenwoordigd door Chris Depreeuw
De totale vergoeding voor de mandaten van Cedes nv en Fimacon bvba bedraagt 144.000 euro. De vergoeding voor de drie onafhankelijke bestuurders bedraagt 7.400 euro. De overige mandaten zijn onbezoldigd. Er bestaan geen statutaire bepalingen betreffende de benoemingen van de bestuurders. Ze worden normaliter benoemd voor een periode van zes jaar. Het maximumaantal werd statutair vastgelegd op 14 leden. Werking De Raad van Bestuur vergadert vier keer per jaar. Indien nodig, worden er bijkomende vergaderingen gehouden. In 2002 kwam de Raad van Bestuur zes keer samen. De Raad van Bestuur beslist over de globale strategie van Accentis als participatiemaatschappij, over elke bijkomende deelname en over desinvesteringen. Zij bevestigt eveneens de jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening voor de algemene vergadering. Zij beslist over de samenstelling van het Executief Comité.
Onafhankelijke bestuurders - Hubert Ooghe - Geert Behaegel - Hedwig De Koker Na het overlijden van de heer Aimé Desimpel werd als vaste vertegenwoordiger voor De Speyebeek nv de heer Christophe Desimpel aangeduid.
De vergaderingen van de Raad van Bestuur worden voorbereid door het Executief Comité, dat de uitnodigingen met de agenda op voorhand verstuurt aan alle leden van de Raad van Bestuur. De voorzitter van het Executief Comité neemt eveneens deel aan de Raad van Bestuur voor verdere informatie bestreffende de agendapunten.
Jaarverslag 2002 - Bestuur
21
5.3.
Executief Comité
5.4.
Groepsraad
Bevoegdheid
Bevoegdheid
Het Executief Comité is bevoegd om de beslissingen en voorgenomen acties van de Raad van Bestuur te implementeren en te begeleiden. Het Comité voorziet aldus in een directe interactie tussen het strategisch beleid op vlak van de Raad van Bestuur enerzijds en het operationele management op het niveau van de business units anderzijds.
De Groepsraad beraadslaagt over de implementatie van de strategie, zoals die uiteengezet is door de Raad van Bestuur. Actuele bedrijfseconomische aandachtspunten die voor alle ondernemingen belangrijk zijn, worden eveneens in de groepsraad toegelicht en besproken. Samenstelling
Samenstelling Het Executief Comité werd het afgelopen jaar grondig gewijzigd en bestaat momenteel uit vijf leden: - Patrick Janssens - Voorzitter - Jean-Luc Desmet - Vice-voorzitter Guido Van Woensel Lid van het Executief Comité - Jos Spilstijns Lid van het Executief Comité - Jean Vanderstuyft Lid van het Executief Comité Werking De taak van het Executief Comité is het implementeren en begeleiden van de beslissingen en voorgenomen acties van de Raad van Bestuur. Het Comité voorziet aldus in een directe interactie tussen het strategisch beleid op vlak van de Raad van Bestuur enerzijds en het operationele management op het niveau van de business units anderzijds. Het Executief Comité vergadert maandelijks en indien nodig worden er bijkomende vergaderingen gehouden.
De Groepsraad is een orgaan dat samengesteld is uit het Executief Comité (5 personen) en de respectieve business unit managers (momenteel 8 personen) Executief Comité Patrick Janssens Jean-Luc Desmet Guido Van Woensel Jos Spilstijns Jean Vanderstuyft Business Units Bouw Luc Van Baelen Toeleveringen aan de bouw Jacques Van Dommele Cyriel Clauwaert Cornelius Duijzer Johan Verwee Patrick Declerck Roland Rys Projectontwikkeling en Vastgoed Danny Vande Sompele Werking Het management van de groep is erop gericht de leden van de Groepsraad te laten optreden als zelfstandige ondernemers binnen de groep ondernemingen. Ook op lagere echelons wordt gestreefd naar een innovatieve en dynamiserende zelfstandigheid van de medewerkers.
22
Jaarverslag 2002 - Bestuur
6
Beheersverslag van de Raad van Bestuur
23
6.1.
Resultaten
Om de resultaten goed te begrijpen, verduidelijken we eerst even de wijzigingen in de consolidatiekring ten opzichte van vorig boekjaar. De groep Stokota werd dit boekjaar enkel via een wijziging van het eigen vermogen opgenomen in de consolidatie. Het resultaat van Immo Desimpel werd vorig jaar enkel voor de tweede jaarhelft mee opgenomen. Stone West en Petrus, waarvan vorig jaar enkel het resultaat voor de eerste 6 maanden mee werd opgenomen, is uit de consolidatiekring verdwenen. Zoals reeds werd toegelicht, heeft de huidige economische crisis een impact op het resultaat van de hele groep. De bedrijfsopbrengsten van de groep ten bedrage van 175 miljoen euro, wijken niet zo ver af van de bedrijfsopbrengsten van vorig boekjaar. De bedrijfskosten stegen met 6 miljoen euro waardoor het bedrijfsresultaat daalde tot min 1,1 miljoen euro. De schaarste aan bouwprojecten op de markt in het algemeen, heeft tot gevolg gehad dat de hele bouwsector op zoek moest om het orderboek te vullen. Een logisch gevolg hiervan is dat de bruto marges sterk onder druk staan. De verlamming van de immobiliënmarkt heeft ook een belangrijk gevolg gehad voor de divisie projectontwikkeling. De verhuur met daaraan gekoppeld een eventuele verkoop van kantoorprojecten viel volledig stil tijdens het afgelopen boekjaar. Een aantal geplande realisaties voor de tweede jaarhelft werden uitgesteld of afgelast. Enkel op de markt van het residentieel vastgoed werden een aantal verkopen gerealiseerd. De beperkte personeelskost en lage vaste kosten bij Immo Desimpel zorgen ervoor dat het bedrijfsresultaat (min 634 duizend euro) niet overdreven negatief is. Vooral de financiële lasten (3, 3 miljoen euro) en de snelle afschrijving van de goodwill (1,8 miljoen euro) zorgen voor een negatief netto resultaat.
24
Jaarverslag 2002 - Beheersverslag
De divisie bouw boekte voor 90 miljoen euro bedrijfsopbrengsten t.o.v. 71 miljoen vorig boekjaar. Enkele grotere projecten werden geboekt aan een zeer lage bruto marge of soms zelfs een negatieve netto marge met de bedoeling om de vaste kosten zo veel mogelijk te dekken. Dit resulteert in een negatief bedrijfsresultaat van 912 duizend euro. Een kleine financiële en uitzonderlijke opbrengst zijn verantwoordelijk voor een netto resultaat van min 466 duizend euro. De divisie toeleveringen aan de bouw bestaande uit een vijftal activiteiten (prefaben voorspanbeton, architectonisch beton, binnen - en buiten tegels, aluminium en stalen ramen deuren en gevels en industriële lijmen) moet iets meer in detail toegelicht worden. De afdeling prefab- en voorspanbeton kampt nog met een aantal opstartpijnen en boekte een bedrijfsopbrengst van 3,5 miljoen euro met een negatief bedrijfsresultaat van 173 duizend euro en een netto resultaat van min 212 duizend euro. De afdeling architectonisch beton kan terugkijken op een bijzonder goed jaar. Belangrijke grote contracten, meestal in het buitenland, werden tijdens het afgelopen boekjaar uitgevoerd met een zeer hoge rendabiliteit. Decomo boekte een omzet van 18 miljoen euro en een bedrijfsresultaat van 1,5 miljoen euro. Bomarbre-Marbralys, waar vroeger de binnenen de buitentegels werden geproduceerd, stootte eind vorig boekjaar de productie van buitentegels volledig af. De productie binnentegels, op zichzelf wel rendabel, is echter niet voldoende groot om de totale vaste kosten van Bomarbre-Marbralys te dekken. Hierdoor werd een negatief bedrijfsresultaat van 812 duizend euro geboekt.
De productie van aluminium en stalen ramen deuren en gevels had het bijzonder moeilijk tijdens het afgelopen boekjaar. In de tweede jaarhelft werden enkele geboekte projecten verschoven of uitgesteld. Dit betekende een leegte in productie tijdens het tweede semester. De aard van de activiteiten laat echter niet toe op korte termijn hierop te reageren. Zodoende werd het goede resultaat per 30 juni 2002 omgebogen tot een negatief bedrijfsresultaat van 1 miljoen euro per 31 december 2002. SHMM, de Franse vestiging had nog te kampen met een aantal organisatorische problemen, ten gevolge van de sterke groei van vorig boekjaar. De nasleep van het opleveren van twee grote werven, zorgde voor heel wat onvoorziene kosten in het afgelopen boekjaar wat een bedrijfsresultaat van min 710 duizend euro opleverde. Zoals vorige jaren blijft de divisie industriële lijmen voor goede resultaten zorgen. Ondanks de economische malaise waardoor het resultaat van deze divisie enigszins onder druk stond, slaagde Demcopack erin om op de Europese markt door te groeien van nummer drie naar de absolute top. Demcopack boekte voor 10 miljoen euro bedrijfsopbrengsten met een ebit van 757 duizend euro.
Op groepsniveau werd een uitzonderlijk resultaat geboekt ten belope van 5,27 miljoen euro, hoofdzakelijk toe te schrijven aan de afboeking van goodwill op diverse dochterondernemingen.
6.2.
Vooruitzichten
De belangrijkste uitdaging voor 2003 bestaat erin om de groep te wapenen tegen de economische malaise die zich zeker nog tijdens de eerste jaarhelft zal manifesteren. De groep zal zich terugplooien tot haar basisactiviteiten in de bouwsector en de projectontwikkeling. De verkoop van overige participaties moet dienen om zowel de solvabiliteit als de liquiditeit van de groep op te krikken. Zoals duidelijk blijkt uit de resultaten van de tweede helft van 2002, is de vaste kostenstructuur van de meeste dochterondernemingen te zwaar in een periode waarin het zeer moeilijk is om het orderboek te vullen. Een grondige studie en afslanking van de vaste kosten van elke participatie en het opkrikken van de rendabiliteit moeten ertoe leiden dat het break-even punt van elke onderneming gevoelig lager komt te liggen. Het is de bedoeling van de Raad van Bestuur om op zoek te gaan naar strategische partnerships, die van toegevoegde waarde kunnen zijn voor Accentis. Het is niet uitgesloten dat de aandeelhoudersstructuur van enkele dochterondernemingen in de loop van 2003 zal wijzigen. Voor het jaar 2003 wordt een vermindering van de bedrijfsopbrengsten verwacht met een beter bedrijfsresultaat. Een afbouw van de schulden zal een vermindering van de financiële lasten met zich meebrengen. Door enkele desinvesteringen en de aanpassing van de goodwill tijdens boekjaar 2002 wordt de afschrijving van de consolidatiegoodwill lager gebudgetteerd voor 2003.
Jaarverslag 2002 - Beheersverslag
25
6.3.
Markante gebeurtenissen van het boekjaar “Accentis Business Bouw” te Roeselare, Verkoop 1.600m2 Middenste van de 3 gebouwen
DVV Consulting “Kopernik Office Building” Verkoop van 5.587m2 aan Deutsche Bank
januari
februari
maart
april
“Accentis Business Bouw” start bouw twee kantoorgebouwen met in totaal 8.000m2
Jaarverslag 2002 - Beheersverslag
juni
Sodeim “Vilvoorde City Park” Verhuring 5.686m2 aan Roche Diagnostics
Cosimco levert de renovatie op van 12.500m2 bedrijfsgebouw voor Barconet
26
mei
Aankoop 50% van “La Regence” te Knokke, een project voor de bouw van 15 luxe appartementen met handelsruimte gelegen aan de zeedijk Cosimco bouwt voor TNT te Brucargo 11.000m2 distributiegebouwen
juli
augustus
september
oktober
november
december
Cosimco Andaluz boekt een tweede project voor de bouw van een luxe villa in het Spaanse Marbella Oprichting EMCA, een projectvennootschap waarin de groep 50% van de aandelen bezit, voor de bouw en ontwikkeling van een immo project in het spaanse Andaluzië met Theodor Gilissen Bank uit Nederland
Kappitelhof “Predikherenklooster” te Mechelen Verkoop van het historische gedeelte voor 800.000 euro
Jaarverslag 2002 - Beheersverslag
27
28
7
Toelichting bij de divisie Projectontwikkeling en Vastgoed
Jaarverslag 2002 - Projectontwikkeling
29
De geconsolideerde resultaten van de Divisie Projectontwikkeling worden sterk beïnvloed door het zich al of niet realiseren van verkopen in het lopende boekjaar. Zo ondervond deze Divisie ook de gevolgen van de recessie en voelde men de terugval in de verkoop van zowel kantoor- als residentiële projecten. Alhoewel het rendement op de projecten hierdoor niet wezenlijk wijzigt, zorgt dit op jaarniveau voor een neerwaartse trend op de resultaten. Zolang de waarderingsregels van deze divisie gebaseerd zijn op de “completed contract method” is het immers niet mogelijk om de bedrijfsresultaten gelijkmatig over het boekjaar te spreiden. Ook de snelle afschrijving van goodwill speelt hierbij een belangrijke rol. Niettegenstaande heeft de raad van bestuur beslist om de afschrijving goodwill niet aan te passen.
BALANSGEGEVENS (duizenden euros)
Als vastgoedpromotor is de groep meestal via een meerderheidsparticipatie, actief op diverse terreinen, zowel in binnen- als in buitenland. Naast de ontwikkeling van grote kantorencomplexen (Roeselare, Merelbeke, Aalst, Brussel, Polen) worden een aantal residentiële projecten gerealiseerd (De Panne, Brussel, Moeskroen, Diksmuide, Roeselare, enz.). De groep streeft bij de keuze van nieuwe projecten naar een zo groot mogelijke diversificatie op het vlak van aard en grootte van het project alsook wat geografische spreiding betreft. Door deze doorgedreven diversificatie binnen de vastgoedmarkt doet de groep tegelijkertijd aan risicospreiding. België (en meer in het bijzonder Vlaanderen en Brussel) blijft wel de thuismarkt, met een specialisatie voor residentiëleen kantoorprojecten.
2001
2002
Balanstotaal
75.568
91.029
Vaste activa Vlottende activa Eigen vermogen Derdenbelang Voorzieningen en uitgestelde belastingen Schulden
20.678 54.890 22.722 308 1.891 50.647
25.011 66.018 15.952 1.898 2.118 71.061
RESULTAATGEGEVENS (duizenden euros)
2001*
2002
16.384 1.266 1.272 678
24.249 91 -635 -1.488
Bedrijfsopbrengsten Ebitda Ebit Netto Cashflow * 1/2 jaar voor Immo Desimpel
30
Jaarverslag 2002 - Projectontwikkeling
Overzicht van de projecten in portefeuille
Kantoren
Accent Business Park Axxes 51-003 Business Park Clinton Park Handelsbeursterrein Gent Clinton Park ‘Keppekouter’ Predikherenklooster Vilvoorde City Park Kopernik Office Buildings Manhattan Polska Poznan Distribution Center
AFGEWERKT Aandeel CONSTR. van de TOEKOMST groep
Totale grondoppervlakte
Bebouwbare oppervlakte
Aantal fasen
Ligging
C C A T A T C C A C
65% 50% 50% 50% 50% 50% 50% 33% 50% 50%
38.348 m2 48.500 m2 13.426 m2 13 ha 16.960 m2 9.000 m2 11.152 m2 21.105 m2 72.919 m2 90.000 m2
53.366 m2 47.172 m2 13.059 m2
3 3 3
13.562 20.199 14.567 44.250 38.579 31.100
3
A A C C A C A C A A A
10% 10% 100% 100% 100% 100% 50% 100% 50% 50% 65%
2.400 m2 1.600 m2 3 ha 2.668 m2 317 m2 4.500 m2 450 m2 1.619 m2 570 m2 850 m2 2.550 m2
4.500 m2 2.800 m2 15.200 m2 4.866 m2 1.897 m2 2.560 m2 3.400 m2 5.403 m2 5.000 m2 5.300 m2 2.000 m2
14 14 104 32 33 52 31 73 32 31 101
Knokke Knokke Diksmuide Diksmuide Nieuwpoort Nieuwpoort Oostende De Panne Oostende Duinbergen Oostende
C A C A C A T A T
100% 100% 33% 100% 100% 100% 100% 50% 50%
9.816 m2 2.107 m2 25.000 m2 5.357 m2 2.462 m2 1.120 m2 6.000 m2 3.500 m2
17.537 m2 3.073 m2 15.400 m2 6.800 m2 2.500 m2 4.375 m2 6.240 m2 7.500 m2
102 24 136 36 25 33 2 60 50
Roeselare Oudenaarde Roeselare Kontich Moeskroen Brussel Merelbeke Brussel Brussel
C C
100% 50%
5,5 ha 18 ha
15.000 m2 30.398 m2
150 248
Nieuwpoort Frankrijk - Deauville
C C C T C C
16% 20% 5% 33% 22% 17%
220 ha 2,5 ha 120 ha
m2 4.500 m2 m2
1000 41 650
187 ha
108 ha
507
SA - Plettenberg-Bay SA - Mosselbaai SA - Plettenberg-Bay Polen - Krakow USA - California USA - California
m2 m2 m2 m2 m2 m2
3 5 2 1
Roeselare Merelbeke Roeselare Gent Aalst Mechelen Vilvoorde Warchau Warchau Swarzedz
Residentieel aan de Belgische kust Casa Lena I Casa Lena II Hof ter Bloemmolens Residentie aan de IJzer Residentie Mary Luz Residentie Nieuwendamme Residentie North Residentie Pier Kloeffe Residentie Point Break Trinity House Parking Wellington Residentieel binnenland De Kleine Bassin De Nieuwe Eindries De Poorterij Residentie Mathilde Residentie Matisse Residentie Memling Residentie Katchina Garden Thayer House Sedgewick House Vakantiewoningen Residentiepark Nieuwendamme Domaine de la Blottière Overige projecten Whale Rock Developments Moquini Fisherman’s Village Sanderlings Coastal Estate K.J.S. Invest Redlands Town Center Hampton Heights
Jaarverslag 2002 - Projectontwikkeling
31
Kantoorprojecten België Roeselare - Accent Business Park In dit kantorenpark met een totaal te bouwen oppervlakte van 53.366 m2 werden in 2002 enkele verdiepingen verhuurd en verkocht (verhuurd aan KBC bank en RMM - WestVlaamse regionale televisie). Door de vlotte commercialisering is men al begonnen met de bouw van twee nieuwe gebouwen met een totale oppervlakte van 8.096 m2.
Vilvoorde - City Park Dit project (50% participatie) werd in 2001 verworven. Het betreft een kantoorproject gelegen aan de Schaarbeeklei te Vilvoorde van 14.567m2 kantooroppervlakte voor een drietal gebouwen, waarbij het eerste gebouw verhuurd werd aan Roche en in 2002 werd opgeleverd.
Merelbeke - Axxes 51-003 Business Park Na de volledige verkoop van de eerste fase (zeven gebouwen) in 2001 van dit kantorenpark, werd in 2002 verder gebouwd aan de tweede fase (vier gebouwen). Hiervan werden al twee gebouwen in gebruik genomen en werd gestart met de bouw van het derde.
Projecten in voorbereiding
Aalst - Park ‘Keppekouter’ In 2002 werd verder gewerkt aan de commercialisering van het vierde gebouw in de eerste fase en aan de ontsluiting van de grond tussen de huidige gebouwen en de E40 waardoor er mogelijk een kantoorproject van 10.000m2 ontwikkeld kan worden.
32
Jaarverslag 2002 - Projectontwikkeling
Mechelen - Predikherenklooster Dit unieke project bestaat uit een te renoveren 17de eeuws klooster en eventueel een tweetal te realiseren moderne kantoorgebouwen. In totaal betreft dit 15.150 m2 vloeroppervlakte. Gent - Handelsbeursterrein Dit project omhelst de verworven bouwrechten op 130.000 m2 grond gelegen naast de parking van Flanders Expo. Brussel - Thayer House, Mettewielaan Dit project betreft een terrein van 7.500 m2 waarop in een latere fase (na de ontwikkeling van residentiële appartementen) tot de ontwikkeling van kantoorgebouwen zal worden overgegaan.
Residentiële projecten België Roeselare - De Kleine Bassin Residentieel woonproject in het centrum van Roeselare bestaande uit verschillende appartementsgebouwen en individuele woningen. In 2003 plant men de start van een derde appartementsblok. Roeselare - De Poorterij Dit residentieel woonproject omvat 36 woningen en 100 appartementen. Dit project heeft de eindfase bereikt.
Moeskroen - Residentie Matisse Gebouw met 25 appartementen gelegen in de stadskern. Oplevering wordt verwacht in de tweede helft van 2003.
Diksmuide - Hof ter Bloemmolens Dit project betreft de ontwikkeling van een woonerf op de site van de oude bloemmolens. In 2002 werd deze site verder ontwikkeld met de bouw en commercialisering van zes bijkomende woningen.
Nieuwpoort - Residentie Nieuwendamme Vakantiedomein bestaande uit drie fasen fase 1: 96 vakantiewoningen fase 2: 56 appartementen fase 3: 68 appartementen Bouw, verkoop en verhuur van vakantiewoningen en appartementen werd gestart.
De Panne - Residentie Pier Kloeffe Dit appartementsgebouw is gelegen op wandelafstand van centrum en zeedijk, en omvat in totaal 73 appartementen in verschillende bouwfasen. Na de afbraakwerken en aanbestedingen in 2002, zal in 2003 gestart worden met de bouwwerken. Kontich - Residentie Mathilde 36 appartementen die een geheel vormen met de eerste fase Residentie Astrid. Residentie Mathilde werd opgeleverd in 2001 en werd volledig verkocht.
Brussel - Residentie Thayer House Deze residentie betreft de eerste ontwikkeling op een site gelegen langs de Mettewielaan te Brussel. In eerste instantie wordt hier een residentieel appartementsgebouw ontwikkeld van 58 appartementen. Nadien is er voldoende ruimte voor een kantoorproject. De afwerking van deze eerste fase wordt voorzien midden 2003.
Jaarverslag 2002 - Projectontwikkeling
33
Projecten in voorbereiding
Projecten buitenland
Merelbeke Residentie Katchina Garden bouwvergunning in aanvraag.
Deauville - Domaine de la Blottière Domein van 18ha gelegen in een zone voor recreatie en toerisme.
Brussel - Sedgewick House. Fase 2 van het project aan de Mettewielaan Oudergem - Appartementsgebouw Diksmuide - Residentie aan de Yzer Appartementsgebouw met een unieke ligging op de splitsing van de Handzamevaart en de Yzer te Diksmuide. Dit project is volop in voorbereiding en zal vermoedelijk in 2002 opgestart worden. Mechelshof - Residentieel project
Warschau Kopernik Office Buildings Het project omvat in totaal vijf gebouwen met een totale kantooroppervlakte van 23.548 m2. Een verkoopovereenkomst werd opgesteld voor de eerste drie gebouwen met DGI, een filiaal van de Deutsche Bank. Het eerste gebouw (5.587 m2) verhuurd aan Computerland, werd opgeleverd eind 2001 en verkocht begin 2002. In 2003 zal het tweede gebouw en het volledig parkinggebouw opgeleverd worden.
Edegem - Appartementsgebouw Poznan Een aantal gronden te Poznan bevinden zich nog in een te vroeg stadium van ontwikkeling om een duidelijk toekomstbeeld te schetsen. We kunnen wel stellen dat de grondwaarde op deze locatie voortdurend stijgt. Enkel bij het project Poznan Distribution Center zal mogelijk dit jaar met de bouw van een eerste magazijnencomplex gestart worden. VS Redlands Town Center en Hampton Heights Ook hier betreft het verschillende terreinen voor ontwikkeling tot woonzones. Voor één project, Whale Rock - Plettenberg, werden al een aantal woningen gebouwd en verkocht. Zuid-Afrika Het betreft verschillende terreinen in ontwikkeling tot woonzones/zones van commerciële centra en een golfaccommodatie. Andere terreinen Moquini Fisherman’s Village en Sanderlings Coastal Estate bevinden zich nog in prille ontwikkelingsfase.
34
Jaarverslag 2002 - Projectontwikkeling
De belangrijkste gebeurtenissen Verkoop van vier volledige verdiepingen in het Accent Bussiness Park te Roeselare Ingebruikname en gedeeltelijke verhuur van twee gebouwen in het Axxes Park te Merelbeke Effectieve verkoop van het eerste kantoorgebouw in Kopernik Office Buildings te Warschau (Polen) aan DGI. Vlotte commercialisering van diverse residentiële projecten
Projecten voor 2003 Residentieel zullen een aantal projecten in eindfase verdwijnen, maar verwachten wij de opstart van o.a. Residentie aan de Yzer te Diksmuide, Sedgewick House te Brussel, residentie Cartouche te Edegem en een volgende fase in het project De Kleine Bassin te Roeselare. Wij verwachten ook de opstart/vlotte commercialisering van verdere fases van de kantoorprojecten te Roeselare en Merelbeke.
Jaarverslag 2002 - Projectontwikkeling
35
36
8
Toelichting bij de divisie Bouw
Jaarverslag 2002 - Bouw
37
Cosimco Algemeen Bouwbedrijf met zetel te Kontich behoort tot de belangrijkste bouwbedrijven van België. Met meer dan 230 medewerkers realiseert de groep elk jaar een aantal opvallende en vooruitstrevende bouwprojecten in België en in het buitenland. De activiteiten van Cosimco situeren zich voornamelijk op het vlak van kantoorbouw, industriële gebouwen, commerciële centra, appartementen, milieubouw en algemene utiliteitsbouw waaronder scholen, ziekenhuizen, hotels, e.d. Onder de vleugels van Cosimco Andaluz werden in Spanje in 2002 verscheidene projecten afgewerkt: de bouw van een twintigtal luxe appartementen in Marbella en enkele villa’s. Tegelijkertijd zijn de voorbereidingen gestart voor een project van appartementen en geschakelde villa’s gelegen aan de ‘Golden Mile’ tussen Marbella en Puerto Banus. Cosimco Polska is in het najaar van 2002 gestart met de bouw van een ondergrondse parking in het kader van het Kopernik-project te Warshau. Dit project wordt in tijdelijke vereniging uitgevoerd. De activiteiten van CBE in Zwitserland werden na oplevering van het bioscoopcomplex te Genève afgebouwd. De vennootschap zal in de loop van 2003 vereffend worden. Batimco is het steunpunt van Cosimco in Wallonië. In de loop van het verslagjaar waren er geen activiteiten.
38
Jaarverslag 2002 - Bouw
In het najaar van 2002 werd het management van Cosimco versterkt met Jos Spilstijns. Als voorzitter van de Raad van Bestuur neemt hij de taken over van ir. Gust Van den Borne die per 1 januari 2003 als commercieel adviseur aan Cosimco verbonden blijft.
BALANSGEGEVENS
(duizenden euros)
2001
2002
Balanstotaal
37.204 33.062
Vaste activa Vlottende activa Eigen vermogen Derdenbelang Voorzieningen en uitgestelde belastingen Schulden
4.198 7.574 33.038 25.488 8.231 7.046 102 88
RESULTAATGEGEVENS
Bedrijfsopbrengsten Ebitda Ebit Netto Cashflow
2.493 2.225 26.378 23.703 (duizenden euros)
2001
2002
71.252 90.668 1.364 -179 691 -912 1.264 367
In de loop van het verslagjaar werden volgende werken opgeleverd
Gent - Volvo Diverse opdrachten
Brugge - Scandic Hotel Bouw van viersterrenhotel met 120 kamers
Kortenberg – CEC (archieven van de EG) 9.400 m2 aanpassingswerken aan bestaand magazijn
Kortrijk - BarcoNet Uitbreiding (12.500 m2) en renovatie van bestaand bedrijfsgebouw
Leuven - Rode Kruis Vlaanderen Bouw van bloedtransfusiecentrum
Vilvoorde - Sodeim 5.686 m2 kantoorgebouwen
Antwerpen - Petroplus Bouw van kantoorgebouw
Mechelen - Elewijt Center Bouw van Congrescentrum van 2.400 m2
Kontich - Project Villermont (opdracht Mercator) Bouw van kantoorgebouw van 5.500 m2.
Brussel - TNT Bouw van 11.000 m2 uitbreiding van distributiegebouw Brucargo (magazijnen en kantoren)
Puurs - Alcon Diverse werken waaronder de nieuwbouw van een Custom Pak componentenmagazijn en dienstengebouw.
Jaarverslag 2002 - Bouw
39
In de nabije toekomst zal Cosimco zich verder profileren als een algemeen aannemer die turn-key projecten afwerkt voor zowel private als publieke opdrachtgevers. In het kader van publiek private samenwerking worden strategische partnerships uitgewerkt met het oog op het realiseren van een groot gedeelte van de PPS-opdrachten (Publieke Private Samenwerking) in Vlaanderen. Daarnaast blijft Cosimco actief in het risicovrij ontwikkelen van industrieterreinen. Ten slotte worden de activiteiten in Spanje verdergezet op basis van samenwerking met solide plaatselijke onderaannemers.
Voor 2003 zijn volgende aangekondigd of in uitvoering
projecten
Edegem - Universitair Ziekenhuis Antwerpen Bouw van administratief gebouw en uitbreiding dienst spoedgevallen Haasrode - Telindus Bouw van nieuwe hoofdzetel (44.000 m2) Lummen - Caterpillar Uitbreiding magazijnen Tienen - Photovoltech Bouw van nieuwe productie-eenheid Antwerpen - Antwerp Diamand House Bouw van gebouw voor diamanthandel Merelbeke - Axxes Business Park Bouw van kantoorgebouwen Roeselare - Opex Bouw van 22.000 m2 kantoorgebouwen Amsterdam - Living Tomorrow Bouw van ‘huis van de toekomst’ en een evenementenruimte Hasselt - Vlaams Administratief Centrum (THV) Bouw van kantoorgebouw van 20.000 m2 voor de Vlaamse Gemeenschap Gent - Volvo Diverse werken Anderlecht - Ring Station (THV) (opdracht Virix nv) Bouw van kantoorgebouwen Bevekom - Krijgsmacht Bouw van diverse magazijnen met kantoren Vilvoorde - Komatsu Uitbreiding van bestaand magazijn en bouw van nieuwe kantoren
40
Jaarverslag 2002 - Bouw
41
42
9
Toelichting bij de divisie Toeleveringen aan de Bouw
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g B o u w
43
9.1. Prefab en voorspanbeton Alpreco Alpreco is een producent van dragend industrieel geprefabriceerd beton. Zij biedt totaaloplossingen in prefab beton voor middelgrote en grote bouwprojecten. Het productengamma bestaat uit kolommen, balken, rechte en gebogen muurelementen in gewapend beton en elementen in voorgespannen beton tot een lengte van 35 meter. Dankzij een uiterst flexibel bekistingsysteem kunnen bouwelementen op maat gemaakt worden. In de huidige marktsituatie worden de eisen naar uitvoeringstermijn en kwaliteit in de industrie- en kantorenbouw steeds hoger. Ook voorschriften in verband met brandveiligheid worden steeds strenger. Alpreco stelt zich tot doel bij te dragen tot het voldoen aan deze eisen, door samen met aannemer, architect en stabiliteitsbureau prefabgerichte ontwerpen op punt te stellen. Het omvormen van traditionele ontwerpen naar een uitvoering in prefab beton hoort bij de doelstellingen. Besparing in werfopvolging en planning vormen hierbij belangrijke voordelen voor de aannemer.
In de loop van het verslagjaar kan Alpreco terugkijken op de realisatie van enkele belangrijke projecten. Charleroi - La Coupole (Bemat/Galère) VIP-ontvangstgebouw met rechtstreekse toegang tot de sporthal van basketbalclub Charleroi (top van België!). Alpreco dimensioneerde, leverde en monteerde de prefab betonstructuur met zowel gewapende als voorgespannen prefab elementen. TVH3-Forklift Parts (Willy Naessens) Een “modern” industriegebouw waarbij de grondoppervlakte maximaal werd benut d.m.v. meerdere bouwlagen. Alpreco leverde een 200-tal verdiepingsbalken in spanbeton. Haacht - Sportcomplex (Hooyberghs) Moderne sporthal met bijgebouwen voor kantine en kleedruimtes. Alpreco leverde en monteerde de prefab structuur, waaronder spanbetonliggers met een lengte 35 m. Aalst - Gates Europe (Bolckmans) Uitbreiding van bestaande gebouwen langsheen de E40, met een structuur in prefab gewapend en voorgespannen beton. De kolommen hebben een lengte van 16 m en ondersteunen de drie bouwlagen in één keer. Aalst - KIHO (Moeskops) Auditoria, labo’s en sportzaal.
44
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
Alpreco dimensioneerde en leverde de verdiepingsbalken in spanbeton wat de architecturale eisen in verband met de zeer beperkte bouwhoogte mogelijk maakte. Zonhoven - Noster (Gebroeders Claes) Industriële gebouw met tussenvloer dat in recordtempo werd ontworpen en gemonteerd. Kolommen in gewapend beton, verdieping- en dakliggers in spanbeton. Verviers - Filmzalen (Moury) De dakbalken voor acht filmzalen werden door Alpreco in spanbeton verwezenlijkt. De onderneming boekte in 2002 een bedrijfsopbrengst van 3.4 miljoen euro tegen over 3.1 miljoen euro in 2001. Het bedrijfsresultaat daalde van een verlies van 26.000 euro naar een verlies van 120.000 euro. Het financieel resultaat bedraagt min 75.000 euro en is nagenoeg hetzelfde als in 2001. Op basis van deze evolutie moet er voor 2003 een duidelijke oplossing komen om de resultaten van de onderneming in de goede richting om te buigen. Alpreco ontstond in 2000 vanuit Cosimco, met als voornaamste doelstelling Cosimco te beleveren met voorgespannen en geprefabriceerd beton. In tegenstelling met de oorspronkelijke opzet levert Alpreco momenteel 65 % van zijn omzet aan derden. Tijdens de twee voorgaande jaren is gebleken dat klanten steeds hogere eisen stellen. Hun belangrijkste eisen hebben betrekking tot een steeds kortere levertermijn met belangrijke boeteclausules voor laattijdige levering en een groeiende vraag naar totale prefab oplossing voor hun bouwprojecten.
BALANSGEGEVENS
2001
2002
Balanstotaal
3.284
3.088
Vaste activa Vlottende activa Eigen vermogen Derdenbelang Voorzieningen en uitgestelde belastingen Schulden
2.026 1.258 540 6
1.955 1.133 316 0
-116 2.854
-150 2.922
2001
2002
3.139 151 -26 96
3.487 72 -173 33
(duizenden euros)
RESULTAATGEGEVENS
Bedrijfsopbrengsten Ebitda Ebit Netto Cashflow
(duizenden euros)
Gezien de beperkte omvang van de productiecapaciteit van Alpreco hebben de korte levertermijnen meermaals voor problemen gezorgd. Kleinere projecten met een lagere productie en dus merkelijk minder rendabel, zorgden ervoor dat het netto resultaat over 2002 niet positief is. Om deze redenen werd eind november 2002 beslist om voor Alpreco uit te kijken naar een strategische partner. Het is de bedoeling Alpreco in een groter geheel onder te brengen zodat er toch een totaaloplossing kan geboden worden aan de vraag van de klant, en om de productie unit van Alpreco toe te laten zich te specialiseren in één bepaald product. Begin maart 2003 werd een overeenkomst ondertekend met de groep Naessens - gespecialiseerd in prefab- en voorspanbeton - m.b.t. de aankoop van 50% van de aandelen van Alpreco.
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
45
9.2. Architectonisch beton Decomo nv - Decomo UK Ltd Ondanks de zwakke economische bouwconjunctuur is Decomo er in 2002 in geslaagd zijn leidende positie als producent van gevelelementen op maat in architectonisch beton op de West-Europese bouwmarkt te consolideren. De productie is gericht op geprefabriceerde gevel bekledingselementen voor utiliteitsgebouwen zoals kantoren, commerciële centra, scholen, ziekenhuizen en voor kwalitatief ogende industriegebouwen. De gevelelementen kunnen al dan niet dragend zijn en worden in verschillende types van afwerking uitgevoerd (uitgewassen, gezandstraald, gedompeld of gepolijst).
Afwerkingen zoals inleg van baksteen, keramische tegels of natuursteen behoren eveneens tot de technische mogelijkheden. Naast de zeer korte leveringstermijnen heeft een kwalitatiefgevel in architectonisch beton het grote voordeel dat alle mogelijke vormen, kleuren en afwerkingen toepasbaar zijn, hetgeen de architect en bouwheer toelaten hun creatieve ideeën te realiseren. Decomo beschikte als eerste Belgische prefabrikant in 1993 reeds over een ISO 9001 certificaat. In 2002 werd deze met succes aangepast aan de nieuwe versie. Tevens behaalde Decomo in het voorjaar zijn Komo certificaat. Dit technisch kwaliteitslabel zal de mogelijkheid bieden om meer projecten te realiseren op de Nederlandse markt. In het jaar 2002 werden een aantal noemenswaardige projecten opgeleverd waaronder de gevels voor een winkelcentrum (Fenwick) in de buurt van de kathedraal van Canterbury gerealiseerd in samenwerking met architectenbureau Fitzroy Robinson (London), het project SILIC in Parijs in wit gepolijst beton ter waarde van 1.2 miljoen euro voor de grote Franse bouwonderneming SCGPM. In België werden de buitenwanden van het nieuwe justitiepaleis in Antwerpen in glad gepigmenteerd beton en de dragende sandwichpanelen voor het commercieel centrum Grand Pré in Mons vervaardigd.
46
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
2002 zal voor Decomo ongetwijfeld verbonden blijven met het project Hofgartenpalais aan de Karl Scharnagl Ring in München. In opdracht van de bouwheer B.I.AG (Bayerische Immobilien AG) werden de prefab gevels met keramische tegels vervaardigd voor een groot kantorencomplex. Deze opdracht had een totale waarde van 5 miljoen euro en werd in minder dan 10 maanden met succes opgeleverd. Een aantal belangrijke nieuwe bestellingen werden genoteerd, o.m. het kantorengebouw Berkeley Square, Mayfair Londen – in opdracht van architect Hamilton Associates en main contractor Sir Robert McAlpine - ter waarde van 2 miljoen euro, Landesbank Baden Württenberg in Stuttgart voor een bedrag van 750.000 euro, het project Bergstrasse in Berlijn en residentie Zonnehaven in Nieuwpoort (620.000 euro).
BALANSGEGEVENS
(duizenden euros)
2001
2002
Balanstotaal
15.472 15.109
Vaste activa Vlottende activa Eigen vermogen Derdenbelang Voorzieningen en uitgestelde belastingen Schulden
5.365 4.912 10.107 10.197 4.217 5.455
RESULTAATGEGEVENS
Bedrijfsopbrengsten Ebitda Ebit Netto Cashflow
(duizenden euros)
446 10.809
269 9.385
2001
2002
17.196 18.420 2.333 1.596 1.156 1.470 1.539 1.296
Met in totaal 18 miljoen euro aan geconsolideerde bedrijfsopbrengsten, waarvan 68% export, bevestigt en consolideert Decomo zijn absolute leiderschap in West Europa. Vorig boekjaar werden de, in 2000, ingeleide reorganisaties verder doorgezet met het oog op een verlaging van de vaste kostenstructuur en een verbetering van de rendabiliteit van de onderneming. Ook in 2002 kon Decomo dankzij de geografische spreiding van zijn commerciële activiteiten het hoofd bieden aan de sterke verschillen in bouwconjunctuur in de verschillende landen waarin ze opereert. Ondanks de zwakke bouwconjunctuur groeide de omzet van 17,1 miljoen euro naar 18,4 miljoen euro. De geconsolideerde bedrijfswinst van Decomo bedraagt 1.269.000 euro tegenover 369.000 euro in 2001 met een cashflow van 1.296.000 euro tegenover 1.539.000 euro vorig boekjaar. In 2003 zal het accent nog meer gelegd worden op de versterking van de drie voornaamste competitieve voordelen van Decomo zijnde de geografische spreiding van zijn commerciële activiteiten, het verder streven naar een perfecte kwaliteit van afgewerkte producten en zich verder van de concurrentie differentiëren door technisch complex en kwalitatief maatwerk te kunnen leveren in een nichemarkt. Op het einde van het jaar 2002 werd een intentieovereenkomst getekend waarbij de hoofdaandeelhouder DML Composites zijn participatie van 64% in Decomo verkoopt aan PST Invest, holdingmaatschappij die onder meer de bouw- en prefabgroep Vanmaercke in Kluisbergen controleert. Voor Decomo betekent dit een uitstekende opportuniteit om nieuwe synergieën uit te werken met een vooraanstaande industriebouwer.
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
47
9.3. Binnen- en buitentegels en trappen Bomarbre - Marbralys DML UK Marbra-Lys en Bomarbre zijn reeds 50 jaar actief in productie en verkoop van tegels en trappen vervaardigd uit cementgebonden natuursteengranulaten zoals marmer, basalt, porfier en graniet. Deze materialen beter gekend onder de benamingen marmermozaïk, granito- en terrazzo worden gewaardeerd voor hun kwalitatieve eigenschappen en hebben veelvuldige toepassingen zoals bevloering van supermarkten, commerciële centra en utiliteitsgebouwen. Zij vormen een onuitputtelijke bron aan esthetische mogelijkheden en beantwoorden tevens aan de functionele eisen van hedendaagse bouwmaterialen. Hoewel dit bevloeringmateriaal de laatste jaren marktaandeel moest prijsgeven aan andere harde vloeren zoals keramische- en natuursteentegels schrijven vandaag meer en meer nieuwe architecten deze producten voor in hun lastenboeken. De alliantie tussen Marbra-Lys en Bomarbre heeft van de nieuwe vennootschap BomarbreMarbralys nv de absolute marktleider gemaakt – met een marktaandeel in de Benelux van 85 % - in het marktsegment van de terrazzovloertegels. De fusie van deze activiteiten leidde tot een grondige herstructurering en rationalisering van de tegelactiviteiten die reeds in 2000 werden gestart. De productie van binnentegels werd overgeheveld van Stasegem (Marbra-Lys) naar Harelbeke (Bomarbre) waar de productiviteit gevoelig werd verhoogd. Op administratief en commercieel vlak werden de activiteiten samengebracht om de verwachte schaalvoordelen en synergieën op termijn te laten renderen.
48
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
BALANSGEGEVENS
2001
2002
Balanstotaal
9.903
8.349
Vaste activa Vlottende activa Eigen vermogen Derdenbelang Voorzieningen en uitgestelde belastingen Schulden
2.980 6.923 2.164 -860
2.656 5.693 1.079 -860
-60 8.659
59 8.071
2001
2002
(duizenden euros)
RESULTAATGEGEVENS
Bedrijfsopbrengsten Ebitda Ebit Netto Cashflow
(duizenden euros)
13.387 10.325 -315 -384 -814 -643 -1.425 -772
In 2002 was de verkoop gerealiseerd door de trappenafdeling zeer gunstig. Er werden een aantal belangrijke projecten gerealiseerd waaronder de Nationale bank van België, het moerasbiotoop in de Zoo van Antwerpen, Twin Squares met architect Emile Verhaegen en de buitentraptreden voor de hoge snelheidslijn Leuven – Keulen. Ook voor de afdeling binnentegels was 2002 een goed jaar. De onderneming kon net zoals vorig boekjaar vanuit de positie van marktleider in de Benelux maximaal inspelen op investeringen van enkele grote supermarktketens in Nederland. Ook bij key-account Delhaize werden in 2002 enkel nieuwe supermarkten geopend waarbij meer dan 10.000 m2 vloeren werden opgeleverd.
Eind 2002 bracht de commerciële doorbraak van het in 2001 opgerichte verkoopkantoor DML UK in Londen. Na twee jaar financiële ondersteuning van de oprichtings- en opstartkosten werden een aantal belangrijke contracten ondertekend voor de levering en plaatsing van marmercomposiet tegels bij enkele supermarktketens in het Verenigd Koninkrijk. Het betreft Sainsburry, Asda en Wilkinson met wie een contract van 1.5 miljoen euro ondertekend werd voor de bevloering van de helft van al hun nieuwe winkels en dit voor een periode van 2 jaar. Daarnaast werden twee grote projecten opgeleverd m.n. Manders in Wolverhampton en Clydebank in Manchester. De verkoop van buitentegels bleef in 2002 net zoals de vorige jaren sterk achteruitgaan. Men stelt vast dat de markt voor cementgebonden tegels voor buitentoepassing een structurele achteruitgang ondervindt. Dit fenomeen is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de veelvuldige toepassing van substitutieproducten zoals natuursteen, die goedkoper werden ten gevolge van massale import, en van de beschikbaarheid van keramische tegels aan uiterst competitieve prijzen.
Het slecht economisch klimaat in Duitsland heeft eveneens bijgedragen tot de zeer zwakke omzet in buitentegels. Om deze redenen werden in 2001 drastische maatregelen genomen en werd de productie stilgelegd. Er werden commerciële akkoorden afgesloten i.v.m. de aankoop en commercialisering van buitentegels door Marbra-Lys. Deze beslissingen hebben ertoe geleid dat de verliezen sterk konden worden beperkt in 2002. Op het einde van 2002 werd er een akkoord bereikt waarbij hoofdaandeelhouder DML Composites zijn participatie BomarbreMarbralys verkoopt aan AXIS, de patrimoniumvennootschap van Rinaldo Castelli. DML Composites behoud evenwel een minderheidsbelang van 30% na een kapitaalsverhoging. Deze structuurverandering zal een belangrijke besparing betekenen op het vlak van de overheadkosten en moet in 2003 mede met een gunstige evolutie van de Britse afzetmarkt het bedrijf Bomarbre-Marbralys weer op het spoor van de positieve resultaten zetten.
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
49
9.4 Constructie van aluminium en stalen ramen, deuren en gevels Simec, SAG en SHMM De groep Simec, SAG en SHMM produceert aluminium en stalen ramen, deuren, gevels en koepels voor de Belgische, Nederlandse en Franse markt. Simec nv te Hulshout in België produceert hoofdzakelijk voor de Belgische projectenmarkt en via haar 100% dochter in Nederland, SAG, is Simec marktleider in de Nederlandse woningmarkt. Dankzij de overname van SHMM in 1998 werden de activiteiten verbreedt tot de noord Franse Markt.
BALANSGEGEVENS(duizenden euros)
18.555 12.518
Vaste activa Vlottende activa Eigen vermogen Derdenbelang Voorzieningen en uitgestelde belastingen Schulden
2.564 15.991 3.274
Bedrijfsopbrengsten Ebitda Ebit Netto Cashflow
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
2002
Balanstotaal
RESULTAATGEGEVENS(duizenden euros)
50
2001
2.931 9.587 1.501
651 518 14.630 10.499 2001
2002
25.742 26.022 466 -1.034 122 -1.449 604 -1.818
SHMM verdubbelde in 2001 haar omzetcijfer. Organisatorisch is de firma echter niet gevolgd. Vooral het tekort aan ervaren projectleiders heeft ervoor gezorgd dat een aantal grote werven slecht of laattijdig werden opgeleverd. Hiervoor werden eind 2001 reeds een aantal provisies aangelegd, maar die bleken ruim onvoldoende te zijn. Een aantal belangrijke kosten werden in 2002 gemaakt om de werven alsnog goed op te leveren. Simec, dat nochtans goede halfjaarcijfers neerzette, heeft tijdens de tweede helft van 2002 bijzonder sterk te lijden gehad van de algemeen heersende economische malaise. Een aantal dossiers in orderportefeuille werden verplaatst naar later of definitief afgelast. Hierdoor geraakte het orderboek tijdens het tweede semester niet meer gevuld. Gezien de aard van de activiteiten is het onmogelijk om op korte termijn hierop te reageren, met als gevolg dat de vaste kosten voor de tweede jaarhelft helemaal niet in verhouding staan met de gerealiseerde omzet. Simec heeft zich in 2002 vooral toegelegd op het versterken van zijn studiebureau met goed opgeleid personeel en op het uitbouwen van een overzichtelijke productie infrastructuur. Productlijnen (gevels, ramen, deuren, schuiframen) werden overzichtelijker gemaakt en dit leidt vandaag tot kwalitatief beter afgewerkte producten met een correcte leveringstermijn en klantgerichte afspraken. Een toekomststrategie gebaseerd op bouwen met glas - veel verdergaand dan het bestaande Simec schuiframenpakket - en investering in moderne productiemachines met korte omsteltijden.
Naast de modernisering van bestaande productlijnen - staal en aluminium - werd de ontwikkeling van eigen productreeksen, al dan niet in samenwerking met de leveranciers en met ondersteuning van het IWT, opnieuw aangevat. Een schuifraamreeks met hoge waterdichtheid en verbeterde inbraakweerstand, grote pivoterende inkomensembles en geluidsschermen, zijn maar enkele voorbeelden van recente productontwikkelingen. Samen met exportactiviteiten en innovatief klantgericht denken vormen al deze acties de pijlers voor de toekomst van Simec zowel in zijn homemarkt als daarbuiten. Oorspronkelijk was het de bedoeling om de activiteiten van deze divisie geografisch te spreiden over Nederland, België en Frankrijk. Een aantal concrete dossiers heeft ons tot het inzicht gebracht dat de samenwerking met Frankrijk bijzonder moeizaam verloopt. Het verschil in bedrijfscultuur en afzetmarkt, en de afstand maken het onmogelijk op korte termijn België, Nederland en Frankrijk te integreren tot een autonoom geheel. Vandaar dat de Raad van Bestuur van Accentis besliste om een nieuw onafhankelijk management aan te trekken in Frankrijk, met de mogelijkheid het bedrijf na een periode van twee jaar over te nemen. Het afgelopen jaar is duidelijk gebleken dat Simec kwetsbaar is in tijden van economische recessie. Om zich in de toekomst te wapenen tegen periodes van laagconjunctuur werd geopteerd om een herstructureringsplan uit te werken met als hoofddoel het break-even punt beduidend lager te leggen voor Simec. In het voorjaar van 2003 zal deze oefening voorgelegd worden aan de Raad van Bestuur en zal na goedkeuring meteen gestart worden met de implementatie.
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
51
9.5 Industriële lijmen Demcopack Davis Sinds juli 2002, met terugwerkende kracht vanaf januari 2002, werd een fusie doorgevoerd van Demcopack Davis nv uit Lokeren en Merckx nv uit Brugge. Beide bedrijven produceren industriële kleefstoffen, maar de toepassingen zijn verschillend. Demcopack Davis nv bestaat sinds 25 jaar en werd opgericht als joint-venture met het Amerikaanse L.D. Davis Industries. In 1987 werd het volledig onafhankelijk. Demcopack Davis nv realiseert 90 % van haar omzet buiten de Benelux en haar belangrijkste afzetmarkten bevinden zich in Europa, het Midden Oosten en Azië. Begin 2000 werd Demcopack Davis nv overgenomen door Accentis nv. Het in Brugge gevestigde Merckx nv bestaat 60 jaar en was van oorsprong een familiebedrijf dat meer dan 95 % van haar omzet in België realiseerde. Merckx nv maakte reeds deel uit van Accentis nv voor de overname van Demcopack Davis nv. De nieuwe onderneming Demcopack Davis nv met zetel te Lokeren, waar naast de productie van specifieke lijmen ook functies zoals boekhouding, verkoop en administratie gevestigd zijn. De vestiging in Brugge doet louter als productie afdeling dienst onder de naam Merckx Division.
52
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
Afdeling Lokeren Productie van dierlijke lijm (op basis van technische gelatine van dierlijke oorsprong). Deze productie maakt 88 % uit van de totale productie in Lokeren. Toepassingen • Grafische industrie - Boekbinderij (boekbanden, rugbelijming, kapitaalverlijming) - Maken van ringbinders en ordners - Maken van telefoonboeken en magazines • Kartonnage - Displays (advertising), spellen (dozen, puzzels) - Omplakte dozen voor verpakkingsartikelen (schoenen, confectie, etenswaren, enz.) en luxe artikelen (vb. parfumerie) - Verkleven van papier/karton • Andere toepassingen - Productie van papier, lucifers, schuurpapier - Glasdecoratie - Hout- en meubelindustrie (vb. piano’s) Productie van solventvrije dispersielijmen (op basis van EVA, PVAc, Acrylaten). Verantwoordelijk voor 10% van de totale productie in Lokeren. Toepassingen • Grafische industrie - Boekbinderij (spiegelen, rugverlijming, inhangen) - Maken van ringbinders en ordners (spiegelen) - Perfect binding (paperbacks, catalogi, magazines) - Papierveredeling
• Kartonnage - Displays - Vouwdozen - Lamineren - Tube winding (kartonnen drums) - Kartonproductie • Verpakkingsindustrie - Kartonnen dozen, papieren zakken - Antislip lijmen Productie van smeltlijmen (op basis van EVA, harsen en was). Deze productie maakt 2 % uit van de totale productie in Lokeren. Toepassingen • Grafische industrie (boekbinderij, paperbacks, catalogi, magazines, telefoonboeken) • Verpakkingsindustrie (vb. voeding, e.d.) • Tapijtindustrie Handelsgoederen zoals kleefband (origine VS) voor het vervaardigen van dozen. Deze activiteit maakt 6 % uit van de totale omzet van de afdeling in Lokeren.
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
53
Afdeling Brugge
BALANSGEGEVENS
Productie van dispersielijmen, met solvent of solventvrij (op basis van EVA en PVAc) Toepassingen • Verpakkingsindustrie • Hout- en meubelindustrie (parket, veneren, assembleren, spaanplaten) • Speciale toepassingen (cfr. Bekaert) Handelsgoederen zoals lijmen voor de houten meubelindustrie De omzet van de handelsgoederen bedraagt een goede 50 % van de totale omzet in Brugge. • Contactlijmen (origine - Nederland) • Kaurit (origine - Duitsland) • PU lijmen (origine - België) • Smeltlijmen (origine - Portugal) Belangrijkste referenties • • • • • • • • • • • •
Esselte groep (Esselte - Leitz) Bekaert Bertelsman groep Hasbro Nederlandse Spellenfabriek (Jumbo) Ravensburger Spielverlag CPI groep (Proost, Bath Press, Brodard & Taupin) Hamelin groep Groupe Partenaires (Reliures Brun, NRI) Société Industrielle de Reliure et de Cartonnage SNC Allardi Editions Oberthur
54
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
2001
2002
Balanstotaal
8.919
7.906
Vaste activa Vlottende activa Eigen vermogen Derdenbelang Voorzieningen en uitgestelde belastingen Schulden
4.375 4.544 2.798
3.858 4.048 2.945 5
123 5.998
164 4.792
2001
2002
(duizenden euros)
RESULTAATGEGEVENS (duizenden euros)
Bedrijfsopbrengsten Ebitda Ebit Netto Cashflow
10.383 10.025 1.306 1.245 833 758 901 726
Ondanks een zeer moeilijke conjunctuur en een activiteitensector die er sinds 2000 beduidend op achteruitgaat slaagt Demcopack Davis nv erin om haar positie niet alleen te handhaven maar zelfs (in tegenstelling met haar directe concurrenten) te verbeteren. Wat de afdeling Lokeren betreft stijgt het volume en het zakencijfer in vergelijking met vorig jaar. Dit komt omdat de omzetdaling in Europa (veroorzaakt door falingen, verlaagde productie en delocalisering) gecompenseerd werd door een verhoging van de export, vnl. naar de groeimarkt in Azië. Wat de afdeling Brugge betreft daalt het volume en het zakencijfer in vergelijking met vorig jaar. Dit komt voor het grootste gedeelte op rekening van een sterk verminderde omzet bij Bekaert, de grootste klant. Andere oorzaak is een snel krimpende afzetmarkt in België wat betreft de spaanplaatindustrie (falingen, delocalisatie en verminderde productie). Deze klanten zijn gewoonlijk grote verbruikers waardoor de impact op het volume belangrijk is en dus moeilijk te compenseren. Het betreft hier wel handelsgoederen, met name Kaurit. De eigen productie bij Merckx gaat er beduidend op vooruit.
Verwachtingen voor 2003 voornaamste uitdagingen toekomstvisie De verwachtingen voor 2003 zijn algemeen gezien niet goed. Het wordt waarschijnlijk het moeilijkste van de voorbije 4 jaren. Desondanks verwachten wij voor Demcopack Davis nv een handhaving van het zakencijfer en zelfs een lichte groei. Om dit te realiseren zal er geïnvesteerd worden in de uitbreiding van de externe verkoop (nieuwe werknemer in Duitsland) en zal er verder worden gewerkt aan een zo efficiënt mogelijke integratie en rationalisatie van de productieafdelingen. De voornaamste uitdaging is het opstarten van een productieafdeling in China. Een eerste stap was het opzetten eind 2001 van een filiaal (verkoopkantoor) in Singapore Demcopack Davis Asia Ltd. Pte. - via aanwerving van een lokale werknemer met het doel onze aanwezigheid in Azië meer tastbaar te maken en verdere stappen voor te bereiden. Na een jaar werd het break-even punt bereikt. Tweede stap is het opstarten van de productie van dierlijke en dispersielijmen in China om zo te kunnen inspelen op de mogelijkheden van deze groeimarkt. In januari 2003 werd een akkoord aangegaan met Horsten nv die voor 20% zal participeren in de nieuwe onderneming - Demcopack Davis Xi’an Industrial Adhesives Ltd. - gevestigd in Xi’an in Centraal China. De organisatie verloopt perfect volgens plan. De nieuwe fabriek zal volgens plan eind mei operationeel te zijn. Verwachtingen volgens het opgestelde - conservatief - business plan, van een productie van 325.000 kg (omzet 4.259.000 RMB) in 2003 naar 1.840.000 kg (omzet 26.584.000 RMB) in 2008.
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
55
Verwachtingen op lange termijn Mits de noodzakelijke en de juiste investeringen moet een verdere, gestage groei kunnen gerealiseerd worden. Wij verwachten een groei van het zakencijfer met 5% over de volgende 3 jaar. Het accent van Demcopack Davis nv in België moet voornamelijk op Europa gericht zijn, meer bepaald op de verbetering van onze positie in de voornaamste West Europese industrielanden. Daartoe werden verschillende projecten uitgewerkt waarvan sommige reeds gerealiseerd met andere in de pijplijn tot er voldoende middelen beschikbaar zijn. • uitbreiding van de verkoopsploeg in Frankrijk (gerealiseerd) • nieuwe medewerker in Duitsland (voorzien tegen juni 2003) • samenwerkingsakkoord in Spanje (contract met onze agent in Spanje waardoor lokale productie mogelijk werd) sinds januari 2003 • samenwerkingsakkoord met onze agent (ACE Adhesives) in Engeland (te realiseren zodra er duidelijkheid komt over de positie van ACE) • project Italië (deels te realiseren 2de helft 2003, deels wanneer er voldoende financiële middelen beschikbaar zijn) • projecten voor productie in onderaanneming (Croda-Sovereign en Avery Dennison) – verwachte realisatie in de loop van 2003 • uitbreiding van de capaciteit van de smeltlijmproductie (te realiseren over 2003 en 2004) • projecten voor nieuwe afzetmarkten in Oost Europa (samenwerkingsverband met HB Fuller) • project voor uitbreiding van het Kaurit contract met BASF zodanig dat Merckx Division kan exporteren naar Nederland en noord Frankrijk (verwachte realisatie eind 2003)
56
J a a r v e r s l a g 2 0 0 2 - To e l e v e r i n g e n B o u w
Aangezien de sectoriële groei in Europa niet zal toenemen maar eerder verminderen over de volgende jaren moet Demcopack Davis nv in eerste instantie haar concurrentiële positie in Europa versterken om zo haar positie te handhaven en te verbeteren. In tweede instantie moet Demcopack Davis nv ondernemen in regio’s waar er wel nog groei is en/of groei wordt verwacht in de toekomst. Vandaar het project in China dat na jaren van succesvolle inspanningen op exportgebied nu ook concreet van start gaat d.m.v. lokale productie. Het filiaal in Singapore zal ook nuttig blijven om een betere bewerking mogelijk te maken van tot nu toe moeilijk te bereiken afzetmarkten in o.m. Indië, Maleisië, Indonesië, Thailand en Korea.
57
Accentis nv Axxes 51-003 Business Park Guldensporenpark 2b B-9820 Merelbeke Tel.: +32 (0)9 210 58 53 Fax: +32 (0)9 210 58 54
[email protected] www.accentis.com V.U. Patrick Janssens