ACADEMY NEWS 08. Ik ga nooit met pensioen. Op mijn 70ste zal ik een nog betere expert zijn IN DIT NUMMER: Gert Schrijvers

PRIVATE BANKING ACADEMY NEWS 08

EEN PUBLICATIE VAN KBC PRIVATE BANKING

verschijnt maandelijks • 25 september 2015 • jaargang 14

‘Ik ga nooit met pensioen. Op mijn 70ste zal ik een nog betere expert zijn’ Gert Schrijvers

IN DIT NUMMER: • Terug naar af • Plan vandaag voor morgen

IN DIT NUMMER

p. 03

Gert Schrijvers Vioolbouwer en -restaurateur

p. 11

Minder ‘belastingen’ op tweede verblijven in Frankrijk

p. 14

Telefonica

EN VERDER ... Terug naar af

p. 08

Gespot op de blog van de privatebankingwebsite

p. 09

Michel Verdeyen zet 3 aandelen in de kijker

p. 10

Uit het pak: Dirk Van Damme

p. 16

COLOFON

DISCLAIMER

Correspondentieadres:

KBC Bank NV, Private Banking, Brusselsesteenweg 100, 3000 Leuven

E-mailadres:

[email protected]

Verantwoordelijke uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel Bron:

Economic Research, KBC Asset Management NV (KBC AM), conform het KB van 5 maart 2006 betreffende de juiste voorstelling van beleggingsaanbevelingen en de bekendmaking van belangenconflicten

Werkten mee aan dit nummer:

Joeri Ceuppens, Michel Verdeyen, Annemie Meulemans, Erik Van Asbroeck, Daan Moens, Dirk Van Damme, Mathew De Permentier, Wouter Van Vooren

Vormgeving & opmaak:

www.EHBOntwerp.be

WWW.KBC.BE/PRIVATEBANKING

02 • KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015

KBC Private Banking Academy News is een publicatie van KBC Bank-Private Banking. KBC Bank is onderworpen aan het prudentieel toezicht van de Nationale Bank van België. Noch de mate waarin de erin voorgestelde scenario’s, risico’s en prognoses de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin ze in de realiteit tot uiting zullen komen, kan worden gewaarborgd. De prognoses zijn indicatief. • KBC Bank noch enige andere vennootschap van de KBC-groep kan aansprakelijk worden gesteld voor enigerlei schade, hetzij rechtstreeks, hetzij onrechtstreeks, die het gevolg is van de vermelding in, de toegang tot, de consultatie of het gebruik van de informatie en gegevens vermeld in deze publicatie. • Deze publicatie is een publicitaire mededeling en mag niet worden beschouwd als persoonlijk beleggingsadvies. Wenst u te weten of een bepaald product past binnen uw persoonlijk risicoprofiel, contacteer dan uw relatiebeheerder. Deze publicatie werd niet opgesteld overeenkomstig de voorschriften ter bevordering van de onafhankelijkheid van onderzoek op beleggingsgebied (“investment research”). Zij is dan ook niet onderworpen aan de specifieke voorschriften die gelden voor onderzoek op beleggingsgebied, waaronder het verbod om al voor de verspreiding van onderzoek op beleggingsgebied te handelen. • De inhoud van het hoofdstuk “aandelenbespreking” is afkomstig van KBC Asset Management. Brondocumenten van de aldaar besproken aandelen zijn de aandelenfiches; zij zijn consulteerbaar via www.kbcam.be. • Feiten versus andere informatie met betrekking tot beursgenoteerde bedrijven: Voor de meeste beursgenoteerde bedrijven die in deze publicatie worden vermeld, publiceert KBC Asset Management NV aan-

deelinformatie op zijn website. Deze aandeelinformatie bestaat enerzijds uit puur feitelijke informatie zoals een beschrijving van de activiteiten van het bedrijf, de koersgrafiek van het aandeel, de recentste gebeurtenissen binnen het bedrijf en de resultaten en vooruitzichten zoals ze door het bedrijf zelf zijn weergegeven in zijn jaarverslag of in zijn persmededelingen. Anderzijds geeft de financieel analist boven op de aandeelinformatie ook zijn mening over het bedrijf. Hij noemt de sterktes en zwaktes van het bedrijf en motiveert zijn advies voor het aandeel onder het titeltje ‘opinie’. Deze opiniërende tekstgedeelten hebben een grijze achtergrond. • Frequentie van de advieswijzigingen: De analisten van KBC Asset Management volgen de gebeurtenissen in de financiële wereld op de voet. • Het aandelenadvies is een conclusie van een zorgvuldige afweging van drie dimensies: het aandeel zelf, de sector waartoe het bedrijf behoort en de regio waarin het bedrijf is gevestigd. Elke wijziging in een van deze drie componenten kan aanleiding geven tot een advieswijziging. • De adviesmethodiek: Een uitvoerige beschrijving van die methodiek verscheen in de editie van Academy News nummer 6 van 10 maart 2006. De tekst ervan is opvraagbaar op www.kbcam.be/aandelen/ adviesmethodiek, en een gedrukte versie ervan kan worden verkregen in elk KBC-privatebankingkantoor. • Voor een aantal essentiële elementen van deze beleggingsaanbeveling, die wegens plaatsgebrek hier niet kunnen worden opgenomen, kunt u het best de “Algemene richtlijnen m.b.t. de beleggingsaanbevelingen van KBC Asset Management” raadplegen op www.kbcam.be/aandelen.

INTERVIEW

GERT SCHRIJVERS VIOOLBOUWER EN -RESTAURATEUR

‘VERLIEFD OP DE VIOOL’ Vioolbouwer en -restaurateur Gert Schrijvers reist de wereld af om topinstrumenten te vinden. Hij werkt dagelijks met strijkinstrumenten die tienduizenden tot soms zelfs honderdduizenden euro waard zijn. Toch is het hem niet te doen om het geld, maar om de voortdurende jacht op steeds mooiere violen.

KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015 • 03

INTERVIEW

‘Historische instrumenten blijven al tweehonderd jaar in waarde stijgen’ Honderden violen hangen strak in het gelid aan de muren. Cello's staan in met vilt beklede standaarden op muzikale handen te wachten. In een klein atelier achter in de winkel van vioolbouwer en -restaurateur Gert Schrijvers (50) vinden we de meester zelf en zijn twee medewerkers, die naarstig bezig zijn met het opschuren van een oude cello. Gert Schrijvers groeide op in een muzikale familie, zijn vader was trompettist van beroep. De stap naar zelf muziek maken was vanzelfsprekend. De keuze viel op de klassieke viool, al leefde Gert zich ook uit in de popmuziek. De echte klik kwam toen hij het atelier van een vioolbouwer binnenstapte. ‘Ik wist daar en toen: dat wil ik worden. Al kreeg ik meteen te horen dat het een lange en moeilijke weg zou worden. Er is veel doorzettingsvermogen nodig om een goede vioolbouwer te worden, maar hoe langer ik ermee bezig was, hoe meer ik erdoor werd gepassioneerd. Het duurde jaren voor ik durfde te zeggen: nu kan ik het, een viool bouwen en restaureren. En gaandeweg ontdekte ik dat mijn hart nog meer bij het restaureren dan bij het bouwen ligt.’ Nadat hij zijn opleiding tot luthier voltooid had, vervolmaakte Schrijvers zich in een bekend Parijs atelier. Daarna werd hij chef d'atelier van een Brusselse zaak gespecialiseerd in fijne restauratie. En op zijn zevenentwintigste begon hij zijn eigen winkel met atelier in Hasselt. ‘Ondernemen heeft altijd in mijn bloed gezeten. De drang naar vrijheid, de wil om mijn eigen baas te zijn was groot. Maar het begin was moeilijk. In Parijs en Brussel had ik met echte topstukken gewerkt en hier kreeg ik werk van onder de kerktoren, bij wijze van spreken. Langzaam maar zeker heb ik steeds mooiere stukken kunnen kopen, onder andere ook door me er grondiger in te verdiepen. Ik besef nu dat ik in 1992 eigenlijk nog maar heel weinig wist over historische strijkinstrumenten.’

EMOTIE EN ECONOMIE De taxatie van een strijkinstrument is een complexe zaak. ‘De maker herkennen is slechts één aspect’, stelt Gert Schrijvers. ‘Het gaat ook om het volume en de klankkwa04 • KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015

liteit, en de vraag: Kan ik hiermee als muzikant een zaal op mijn hand krijgen?’ Of een viool al dan niet het restaureren waard is, hangt af van de intrinsieke waarde van het instrument, maar ook hier kunnen andere aspecten spelen. ‘Eerst maak ik een herkomstbepaling en waardeschatting. Zo kan je perfect inschatten of een bepaalde restauratie zal lonen of niet. Al mogen we ook het emotionele aspect niet vergeten. Als je per se de viool van je overleden vader wil laten restaureren, ook al is het geen waardevol instrument, dan kan dat natuurlijk ook.’ De prijzen van historische instrumenten blijven al meer dan tweehonderd jaar stijgen en het einde lijkt nog niet in zicht. Dat heeft een keerzijde. ‘Het frustrerende is

dat een superieur instrument niet meer betaalbaar is voor goede muzikanten, zoals studenten die audities doen voor belangrijke orkesten. Onder de 25.000 euro zijn er weinig violen met internationaal competitiepotentieel te vinden. Voor beleggers is de waardevermeerdering goed nieuws. Zeker sinds de economische crisis van 2008 investeren particulieren en organisaties meer in kunst en instrumenten. De aanschaf van een degelijk, door een expert gecertificeerd instrument van 100.000 euro of meer biedt volgens sommigen een groeizekerheid van gemiddeld 5% per jaar. Ik ben daar iets voorzichtiger in, al zijn er ook periodes geweest dat het 10% was. Bovendien komen er geen oude instrumenten meer bij en blijft de vraag toenemen.’

BELEGGEN IN STRIJKINSTRUMENTEN Gert Schrijvers maakte de spectaculaire waardestijging van de laatste kwarteeuw mee van op de eerste rij. ‘In 1992 verkocht ik hier een Duitse cello uit de jaren 1920 voor omgerekend 2.000 euro. Dezelfde cello's kosten vandaag 6.000 à 7.000 euro.’ De vioolbouwer-restaurateur is ervan overtuigd dat mecenaat een uitweg is, een win-win voor beleggers en muzikanten. ‘Wie in strijkinstrumenten belegt, weet zich niet alleen verzekerd van een mooie meerwaarde over de jaren heen, hij kan ook aankomende talenten in staat stellen om topinstrumenten te bespelen. In het buitenland zijn het dikwijls bedrijven of organisaties die tot de aanschaf KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015 • 05

INTERVIEW

en uitleen van oude instrumenten overgaan. In Nederland stelt de Stichting Nationaal Muziekinstrumentenfonds voor miljoenen euro's aan instrumenten ter beschikking van getalenteerde muzikanten. Het zou toch mooi zijn als dat bij ons ook zou gebeuren.’

DE STRADIVARIUS ONDER DE STRIJKSTOKKEN De relatief sterkste waardestijging vind je overigens niet bij violen, cello's of contrabassen. Het zijn de strijkstokken die met die eer gaan lopen. Schrijvers neemt ons mee naar zijn atelier, waar hij zich met de restauratie van strijkstokken bezighoudt. De haren waarmee het haarlint wordt gevormd dat met de snaren in contact komt, zijn afkomstig van de staarten van speciaal daarvoor gekweekte paarden uit Mongolië. ‘Strijkstokken zijn heel belangrijk: ze brengen de beweging van de rechterhand op het instrument over en zijn bepalend voor de klankkwaliteit en het toonvolume’, legt 06 • KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015

Schrijvers uit. ‘Het is bovendien een heel delicaat instrument: als hij op zijn punt valt, is hij total loss. Zo ontstaat een schaarste – vandaar de astronomische prijzen. Een strijkstok van de bekende strijkstokkenbouwer Eugène Sartory ging in de jaren 1970 van de hand voor 250 euro. Daar betaal je nu 25.000 euro voor. Maar een François Tourte, de Stradivarius onder de strijkstokken, die vind je niet voor minder dan 150.000 euro.’

SCHATTEN OP ZOLDER Zulke bedragen doen duizelen, en dromen. Als expert in het VTM-programma Rijker dan je denkt en in het dagelijkse leven moet Gert Schrijvers vaak mensen teleurstellen. ‘Ik krijg wekelijks telefoontjes van mensen die een Stradivarius op zolder denken te hebben gevonden. Ik antwoord steevast dat je veel meer kans hebt om het groot lot te winnen dan een Stradivarius te vinden. Maar ja, er zijn door de eeuwen heen honderdduizenden violen

‘Als ondernemer kan ik niet zonder KBC’

er enthousiast over wordt. Het enthousiasme wordt dan als het ware overgedragen. Soms komen vioolspelers me na decennia bedanken omdat hun instrument het nog altijd zo goed doet. Of ze pakken me eens goed vast omdat ik hun instrument weer aan de praat heb gekregen. Het contact met een internationaal cliënteel van grote muzikanten, dat is nog een prachtig privilege van mijn beroep.’

geproduceerd met dat opschrift, met in het beste geval in heel kleine lettertjes 'copie de' erboven.’ De zoektocht van Gert Schrijvers naar verborgen schatten – of sleepers in het jargon – brengt hem naar alle hoeken van de wereld. ‘Ik bezoek alle belangrijke muziekinstrumentenveilingen ter wereld. Met mijn cameraatje om

PENSIOEN

binnen in de viool te kijken en mijn database van foto's bij de hand. Zo'n sleeper ontdekken, dat is kicken. Een instrument dat in de catalogus wordt omschreven als een oud Duits viooltje maar een Venetiaans topinstrument blijkt te zijn ... Nu, dat wordt heel zeldzaam.’ De verbetenheid van de instrumentenjager lijkt er alleen maar door toe te nemen. ‘Ik reis heel graag en ik geniet van de adrenalinerush die ik voel als ik een mooie viool per se wil hebben en restaureren. Meestal heb ik dan ook al een violist in gedachten voor wie dat instrument heel geschikt zou zijn.’ Eerst een beetje verliefd worden op een viool, om ze daarna uit te huwelijken aan een muzikant, is dat dan de tragiek van de vioolbouwer? ‘Het is een bijzonder proces. En het klopt dat ik violen en strijkstokken in mijn kluis heb liggen die ik nooit zal wegdoen, omdat ik ze zo graag zie en ze tegelijk beschouw als een appeltje voor de dorst. Maar van de meeste instrumenten kan ik afstand doen als een violist

om een nog mooiere te kopen. Door de jaren heen stap ik ook telkens weer over naar een hoger marktsegment, en met die evolutie neemt ook mijn voldoening toe.’ Bij die opeenvolgende stappen in zijn carrière weet Gert Schrijvers zich gesteund door zijn huisbankier. ‘Als ondernemer kan ik niet zonder KBC, om via kaskredieten en andere overbruggingen in staat te blijven om waardevolle instrumenten aan te kopen en de zaak te laten draaien. Ook jonge muzikanten doen trouwens vaak een beroep op een lening op vijftien jaar om hun instrument te kopen. Zoals anderen investeren in een huis, kopen zij een instrument.’ Gert Schrijvers is zelf niet van plan om ooit met pensioen te gaan. ‘Dit blijf ik doen tot ik erbij neerval. Op mijn zeventigste zal ik een nog betere expert zijn en nog mooiere instrumenten om mij heen hebben. Voor die stiel heb ik alleen mijn oren en mijn ogen nodig, de handenarbeid kan door een medewerker worden gedaan.’

Je zou denken dat iemand die dagelijks met waardevolle voorwerpen werkt ondertussen vlot zou kunnen rentenieren, maar zo werkt het niet, zegt Gert. ‘Als ik een dure viool verkoop, heb ik weer wat geld op mijn rekening, maar vervolgens krijg ik op een veiling de onweerstaanbare drang

Factcheck: moet een strijkinstrument bespeeld worden om goed te blijven? Gert Schrijvers: ‘Veel mensen denken dat, maar het is een fabeltje. Het is wel zo dat de kwaliteit en het volume van een strijkinstrument beter worden door er veel op te spelen. Het trillingsvermogen van het hout wordt erdoor geactiveerd. Een nieuwe viool evolueert heel snel in de eerste uren, dagen en weken dat je ze bespeelt. Na een paar maanden wordt die curve veel vlakker. Een viool die al vijftig jaar op zolder ligt kan dus nog goed zijn, zolang de klimatologische omstandigheden in orde waren.’ www.vioolbouwer.be

KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015 • 07

ACTUALITEIT

TERUG NAAR AF H

et is opvallend dat de financiële markten enorm gefocust zijn op één gebeurtenis. In de zomer stond China in het middelpunt van de belangstelling en deze maand was het de beurt aan de beleidsbeslissing van de Amerikaanse centrale bank. Op zich wel een belangrijk gegeven. Enerzijds omdat markten in het verleden niet zo positief reageerden wanneer er gezinspeeld werd op het verminderen van de monetaire stimulansen. Herinner u nog wat er gebeurde toen het woord ‘tappering’ viel.

Anderzijds geeft de beleidsverklaring inzicht in hoe de centrale bank denkt dat de algemene economie de komende maanden gaat evolueren. Altijd interessante informatie voor beleggers. Een Fed-vergadering mag dus wel aangestipt zijn in de agenda. In de aanloop van deze vergadering dacht één analist op de twee dat er een effectieve renteverhoging doorgevoerd zou worden. De markt zelf had een kans van ongeveer 30% ingeprijsd. Ook de Fed-leden, die regelmatig voordrachten geven, hadden al laten verstaan dat een renteverhoging voor september zeker geen ‘done deal’ was. Op donderdag 17 september hakte Yellen de knoop door en liet de beleidsrente onveranderd. Het sprookje van gratis geld gaat dus gewoon door. De redenen die aangehaald werden om het status quo te handhaven waren enerzijds de ontwikkelingen in het buitenland en anderzijds de kwetsbaarheid van de financiële markten. Het rentebesluit was dan misschien niet echt een verrassing, de algemene toon van de bijbehorende speech en notulen was dat wel. De teneur van beide was eerder wat men ‘dovish’ noemt. Dat wil zeggen dat men niet zo optimistisch is over de verdere economische ontwikkeling en inflatie. Als oorzaak van die negatieve ontwikkeling werd de sterke USD-wisselkoers aangehaald. Logisch gevolg van dat gemilderde optimisme is dat de verwachte renteverhogingen voor de komende drie jaar wat verlaagd werden. De geprojecteerde eerste renteverhoging bleef wel behouden voor dit jaar. Dat impliceert 08 • KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015

dat er ofwel in oktober ofwel in december, want dat zijn de twee laatste vergaderingen van het jaar, een renteverhoging zou komen. De financiële markten waren duidelijk teleurgesteld. Initieel viel de reactie wel mee: een lichte daling van de Amerikaanse dollar, rente en aandeelbeurzen. Maar toen 's morgens de Europese beurzen opengingen, was het hek van de dam: de gemiddelde Europese beurs verloor 3%, de rente stond intraday 15 basispunten lager en de euro won verder terrein ten opzichte van de dollar. Kortom, de markten blijven heel nerveus reageren. Dat had zeker vermeden kunnen worden als de Fed concrete stappen had aangekondigd of ondernomen. Nochtans had de Amerikaanse bank zich een tijd geleden (impliciet) de taak opgelegd om met goede communicatie de belanghebbenden correct te informeren. Met ‘forward guidance’ zou de Fed zijn communicatie verbeteren. De laatste maanden leek het eerder dat er steeds een ander excuus gezocht werd om de rente niet te verhogen. Met als gevolg dat de ‘forward guidance’ steeds maar weer aangepast werd, waardoor de onzekerheid wanneer er nu een eerste renteverhoging komt alleen maar groter werd. In plaats van de financiële markten te kalmeren en zo voor vertrouwen te zorgen, werd bekomen dat ze alleen maar volatieler geworden zijn. Het weer van de laatste weken is er niet naar, maar de kans is groot dat het een heet en spannend najaar gaat worden op de financiële markten. Leerzaam maar niet altijd goed voor het hart.

GESPOT OP DE PRIVATEBANKINGWEBSITE BLOG

18 september 2015

3 september 2015

HERVORMING NEDERLANDSE VERMOGENSRENDEMENTSHEFFING

INTRODUCTIE VAN DE MICROVENNOOTSCHAP IN DE FISCALE WETGEVING

Indien u als Nederlands rijksinwoner vermogen bezit, zoals spaargeld, aandelen of een tweede woning, hoeft u de werkelijke inkomsten niet aan te geven.

Op 19 juni 2015 heeft de ministerraad een voorontwerp van wet en een ontwerp van Koninklijk Besluit goedgekeurd met het oog op de omzetting van de Europese Richtlijn 2013/34/EU (d.d. 26 juni 2013) betreffende de jaarlijkse financiële overzichten, geconsolideerde financiële overzichten en aanverwante verslagen van bepaalde ondernemingsvormen in Belgisch recht. De bedoeling van de ontwerpen is de administratieve lasten voor kmo-vennootschappen te verminderen. De publicatie van de jaarrekening zal behouden blijven. Lees meer …

De heffing in box 3 gaat uit van een fictief jaarlijks rendement op vermogen van 4% waarover 30% belasting wordt geheven. Dit komt neer op een heffing die effectief 1,2% bedraagt. Onlangs bereikten de Nederlandse coalitiepartners een akkoord om de vermogensbelasting te herbekijken. Lees meer …

Valerie Bogemans, adviseur Estate Planning KBC Private Banking.

Arthur De Wachter, fiscaal adviseur ondernemingsfiscaliteit KBC Groep. IAB erkend Accountant en Belastingconsulent. Lector Postgraduaat Fiscaliteit UC Leuven Limburg. Medeauteur ‘KMO en bedrijfsleider, fiscale bondgenoten’. Docent fiscale themaseminaries voor cijferberoepers.

MEER OP ONZE BLOG 17-09-2015: Diversificatie is een theorie. Keer op keer zien we grote koppen in de media dat een bepaalde beleggingsthema’s of regio’s waar je eerst in MOEST beleggen opeens NIET meer zo interessant zijn. 17-09-2015: Hu, Chen en Singh! Zo heten de meeste, nieuwe, startende ondernemers in Italië! Pas op de vierde stek prijkt Rossi, zeg maar onze Italiaanse 'Janssens' of 'Peeters'. • 14-09-2015: Bacillus subtilis. Op het beestje is een patent genomen. Het zou ijscrème minder snel doen smelten.

PRIVATEBANKING.KBC.BE/NL/BLOG KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015 • 09

OP/NEER

MICHEL VERDEYEN Michel Verdeyen is analist Aandelen & Opties voor KBC Private Banking. Hij ondersteunt de adviseurs aandelenhandel in de privatebankingkantoren en u ontvangt van hem regelmatig aandeleninformatie, elektronisch of op papier.

1. DAIMLER •

ADVIES: kopen • KOERS D.D. 22-09-2015: 71,25 EUR

• Door de slabakkende Chinese automarkt kregen de aandelen van de autoconstructeurs rake klappen. De markt bekijkt het verhaal volgens ons echter te zwart. De autoverkopen in Europa vallen beter uit dan verwacht en ook de Amerikaanse automarkt blijft in goeden doen. In tegenstelling tot Audi en BMW gaat het Daimler in het verre China wel nog voor de wind. De uitbreiding van het dealernet en de lancering van een aantal nieuwe modellen ondersteunden de verkoopcijfers. Daimler zal niet ontkomen aan een geleidelijke normalisatie van de Chinese automarkt, maar een terugval van 20% sinds de top prijst dit verhaal reeds in. Enkele maanden van negatieve groei betekent nog niet dat het Chinese groeiverhaal ten einde is. In China zijn per 1.000 inwoners 100 auto’s, in Europa en de VS zijn dat er 800. Ook de aanwending van financiering heeft nog een stevige groeimarge. Mocht de markttrend verslechteren, dan zien we de overheid zelfs subsidies toekennen aangezien de autoindustrie van vitaal belang is. De koerswinstverhouding van Daimler is ondertussen gedaald tot 8,6 bij een dividendrendement van 3,2%. De voorbije correctie vindt onze analist dan ook buiten proportie. De aanbeveling wordt verhoogd tot kopen met een koersdoel van 92 euro.

2. RYANAIR •

ADVIES: kopen • KOERS D.D. 22-09-2015: 13,67 EUR

• De luchtvaartsector lijkt de moeilijke jaren achter zich te laten, maar wat Ryanair de afgelopen jaren presteert verbaast toch menig belegger en analist. Wie reisde niet al eens met deze lowbudgetluchtvaartmaatschappij en vroeg zich tezelfdertijd af hoe dit bedrijf zoveel winst kan maken? Wel, de winstverwachting voor het komende boekjaar werd met 25% verhoogd tot de vork 1,17 à 1,22 miljard euro. Tegenover de initiële winstverwachting voor het volledige boekjaar ligt de nieuwe prognose al 40% hoger. Het aantal passagiers blijft maar stijgen (deze zomer +11%). Ryanair slaagde erin zijn vliegtuigen voor 95% te vullen en de ticketprijzen met gemiddeld 5% te verhogen. We zien de komende jaren het bedrijf verder groeien terwijl de kosten onder controle blijven. De lage brandstofprijs speelt natuurlijk in de kaart van de luchtvaartmaatschappijen. De meeste maatschappijen beginnen daarvan nu pas te profiteren omdat ze tot op vandaag waren ingedekt. Tegelijkertijd kunnen ze zich aan de huidige prijzen indekken voor een langere periode. We verwachten dat door de sterke kasstroomgeneratie de aandeelhouders met speciale dividenden en de terugkoop van eigen aandelen verwend zullen worden. De verkoop van zijn belang in Air Lingus aan IAG levert nog eens 400 miljoen euro op. Ryanair blijft fundamenteel een heel sterk verhaal.

3. RWE EN E.ON •

ADVIES: houden • KOERS D.D. 22-09-2015: 10,36 EUR

• De tijd dat nutsbedrijven als E.On en RWE garant stonden voor rustige, weinig volatiele waarden die bovendien nog eens een mooi dividend opleverden ligt al een poosje achter ons. In 2008 haalde RWE nog een topkoers van 102 euro, vandaag schommelt hij rond 10 euro. Ook E.On verging het niet veel beter de laatste jaren. Beterschap lijkt er nog niet op komst als we Der Spiegel mogen geloven. Volgens een artikel zouden de nucleaire provisies van de Duitse elektriciteitscentrale niet voldoende zijn. Het tekort wordt op 30 miljard euro geraamd met het grootste tekort voor RWE en E.On. De cijfers zouden het resultaat zijn van een stresstest die onlangs werd uitgevoerd. Als dat cijfer correct is, zullen de Duitse nutsbedrijven hun provisies met ongeveer 80% moeten verhogen. Ook al is er nog niets officieel, toch gingen E.On en RWE onderuit. RWE is ondertussen goedkoop gewaardeerd ten opzichte van de sector, maar dat heeft ook zijn reden. De balans blijft zwak door de hoge schulden en de lage elektriciteitsprijs oefent druk uit op de resultaten. Het dividendbeleid kan onmogelijk worden aangehouden. De problemen voor E.On zijn gelijkaardig. Het management van E.On sprak van ‘een extreem scenario’ als er inderdaad hogere provisies aangelegd moeten worden. Na de forse terugval zouden we de aandelen niet meer verkopen maar wordt de aanbeveling op houden geplaatst. Het etiket van goedehuisvaderaandeel werd echter voor E.On en RWE al lang in de schuif opgeborgen. Binnen de nutssector gaat onze voorkeur naar Engie (Gdf Suez) en Suez Environment. 10 • KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015

FISCAAL-JURIDISCH

MINDER ‘BELASTINGEN’ OP TWEEDE VERBLIJVEN IN FRANKRIJK I

n 2012 werd er in Frankrijk door de regering-Hollande beslist om een bijkomende ‘belasting’ in te voeren voor buitenlanders. De maatregel hield in dat er 15,5% socialezekerheidsbijdragen moest worden betaald op de meerwaarden die werden gerealiseerd bij de verkoop van een Frans onroerend goed (enkel volledige vrijstelling wanneer het onroerend goed al 22 jaar in bezit was) evenals op Franse huurinkomsten. Deze socialezekerheidsbijdragen moesten boven op de van toepassing zijnde Franse inkomstenbelasting worden betaald.

Op 26 februari 2015 velde het Europees Hof van Justitie reeds een arrest dat stelde dat er niet langer Franse socialezekerheidsbijdragen verschuldigd mogen zijn op de bovenvermelde inkomsten aangezien dat in strijd is met de Europese regelgeving. De redenering luidde dat al wie onderworpen is aan een socialezekerheidsstelsel van een ander EU-land geen Franse socialezekerheidsbijdragen verschuldigd kan zijn. Op basis van dat arrest zou Frankrijk zijn wetgeving moeten aanpassen. Onlangs heeft de Franse Raad van State de bovenvermelde uitspraak van het Europees Hof van Justitie bevestigd, waardoor iedereen die deze sociale bijdragen ten onrechte heeft betaald deze bijdragen kan terugvorderen. De termijn waarin een mogelijk bezwaarschrift kan worden ingediend is twee jaar. Het ogenblik waarop deze termijn start, hangt echter af van het feit of het huurinkomsten betreft (bv. voor huurinkomsten van 2012 is het nog mogelijk om tot 31 december 2015 bezwaar in te dienen) of een meerwaarde op een Frans onroerend goed (bv. nog mogelijk tot 31 december 2015 indien het onroerend goed in 2013 verkocht werd). Indien de Franse belastingadministratie het bezwaarschrift niet binnen zes maanden heeft beantwoord, wordt geacht dat het bezwaar werd geweigerd en moet er een procedure worden ingeleid voor een Franse administratieve rechtbank.In principe zijn er tevens moratoriumintresten verschuldigd door de Franse

staat, dit ten belope van 4,8% per jaar te rekenen vanaf de betaling van het onverschuldigde bedrag. Belastingplichtigen die de sociale lasten willen terugvorderen, wenden zich het best tot de controleur van de plaats waar het onroerend goed gelegen is of de Dienst Niet-inwoners van de Franse fiscale administratie.

Erik Van Asbroeck, fiscaal adviseur ondernemingsfiscaliteit KBC Group

KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015 • 11

SUCCESSIE

PLAN VANDAAG VOOR MORGEN E

en gesprek over onze erfenis? Het is een van die dingen waar we het liever niet over hebben. Best begrijpelijk natuurlijk. Toch is het belangrijk erover na te denken. Want het degelijk voorbereiden van uw vermogensoverdracht bespaart uw erfgenamen later heel wat kopzorgen. Iedereen weet dan waar hij of zij aan toe is. En op dat moment is een vlotte afwikkeling van de erfenis meer dan welkom.

12 • KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015

SUCCESSIE

Bij een overlijden komen de meeste gezinnen terecht in een situatie van blote eigendom en vruchtgebruik. In dat geval hebben de vruchtgebruiker en de blote eigenaar eigen belangen. Beide partijen streven ernaar dat de waarde van het kapitaal aangroeit of er in het slechtste geval niet te zeer op achteruitgaat. Maar belegd kapitaal is onderhevig aan de ontwikkelingen op de financiële markten en die zijn onvoorspelbaar. Bovendien wil de vruchtgebruiker de vruchten van het kapitaal kunnen plukken. Een gemengd strategiefonds met uitkering biedt dan een mogelijke oplossing.

EEN EENVOUDIG PRAKTIJKVOORBEELD MAAKT VEEL DUIDELIJK: Jules en Georgette zijn getrouwd onder het wettelijk stelsel en hebben twee kinderen. Hun vermogen bestaat uit een gezamenlijk aangekochte gezinswoning en een gezamenlijk opgebouwde effectenportefeuille. Maar wat als een van hen overlijdt?

GEZINSWONING: VRUCHTGEBRUIK VOOR DE LANGSTLEVENDE, BLOTE EIGENDOM VOOR DE KINDEREN Na het overlijden van Jules komt zijn helft van de gezinswoning toe aan de kinderen in blote eigendom. Georgette erft het vruchtgebruik. De kinderen zullen successierechten betalen op hun blote eigendom, maar Georgette moet geen successierechten betalen op haar vruchtgebruik. In Vlaanderen is de langstlevende echtgenoot immers vrijgesteld van successierechten voor de gezinswoning. De opsplitsing tussen blote eigendom en vruchtgebruik voor de gezinswoning wordt automatisch verwerkt door het kadaster.

EN WAT MET EFFECTENPORTEFEUILLES? Ook van de effectenportefeuille komt de helft toe aan de kinderen in blote eigendom en het vruchtgebruik aan de langstlevende partner. Die opsplitsing van de effectenportefeuille in blote eigendom en vruchtgebruik gebeurt niet automatisch. Georgette en de kinderen krijgen van de notaris een akte van erfopvolging of van de fiscus een attest. Dat document somt op wie de erfgenamen zijn. Daarmee kunnen de erfgenamen de bank opdracht geven om Jules’ helft

van de effectenportefeuille over te zetten op naam van de kinderen, met vruchtgebruik voor Georgette. De overboeking gebeurt meestal op één rekening van de blote eigenaars (in onverdeeldheid). De vruchten (intresten en dividenden) komen op een rekening op naam van Georgette terecht. Als de erfgenamen op dat moment uit onwetendheid of door vergetelheid alles laten zoals het is, blijft de hele effectenportefeuille op naam van Georgette staan. De gevolgen voor de later te betalen successierechten bij haar overlijden zijn niet gering.

WAT ALS OOK DE LANGSTLEVENDE PARTNER OVERLIJDT? Als de erfgenamen bij het overlijden van Jules alles laten zoals het is, dan betalen de kinderen bij het overlijden van Georgette in principe successierechten op de volledige effectenportefeuille. Ze betalen in dat geval dus opnieuw – een tweede keer – successierechten op Jules’ helft. Als de effectenportefeuille na het overlijden van Jules voor zijn helft correct werd opgedeeld in blote eigendom voor de kinderen en vruchtgebruik voor Georgette, dan betalen de kinderen bij het overlijden van Georgette alleen nog successierechten op het deel van Georgette. In dat geval geldt dus eenzelfde situatie als voor de gezinswoning. Als Georgette later overlijdt, dooft haar vruchtgebruik van de nalatenschap van Jules uit, zonder successierechten voor haar erfgenamen. De blote eigendom op de erfenis van Jules wordt dan automatisch omgezet in volle eigendom voor de kinderen. Kortom, het belang van het correct opzetten van rekeningen in blote eigendom (kinderen) en vruchtgebruik (langstlevende echtgenoot) na een eerste overlijden kan niet genoeg benadrukt worden.

MOGELIJKE BELEGGINGSOPLOSSINGEN Gemengde strategiefondsen met uitkering komen tegemoet aan de belangen van zowel de blote eigenaar(s) als van de vruchtgebruiker(s). Om de belangen van de blote eigenaar(s) te vrijwaren, wordt er belegd volgens de beleggingsstrategie van het gekozen risicoprofiel van de blote eigenaar(s). Om de vruchtgebruiker(s) niet in de kou te laten staan, wordt een deel van het eventuele jaarlijkse rendement uitgekeerd in de vorm van een dividend. KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015 • 13

AANDEEL IN DE KIJKER

TELEFONICA ISINcode: ES0178430E18 KOERS D.D. 22-09-2015: 11,30 EUR

ADVIES: KOPEN ACTIVITEITEN

Het Spaanse Telefonica is een geïntegreerd en gediversifieerd telecombedrijf actief in Spanje, Duitsland en Latijns-Amerika. De grote telecomspelers ontwikkelen zich gaandeweg naar zogenaamde ‘digital telco’s‘ met daaraan gekoppelde diensten en producten. Binnen dit concept kaderen enkele recente overnames in Brazilië en het aanbod van betaal-tv in Spanje.

2015, HET JAAR VAN DE OMMEKEER

Het management nam een aantal strategisch moeilijke maar correcte beslissingen. Minder rendabele activiteiten staan in de etalage en de Britse dochter O2 ging naar Hutchison Whampoa. Het optimisme van het management lijkt terecht. De cijfers over het tweede kwartaal waren beter dan verwacht. In 2016 verwachten we weer een omzet- en winstgroei.

DE SPAANSE ECONOMIE IN HERSTELMODUS

Telefonica realiseert 50% van de omzet in Europa, waarvan de helft in Spanje. Na een lange periode van krimp begint de Spaanse telefoniemarkt te verbeteren en wordt verwacht dat in de tweede jaarhelft groei neergezet zal worden. De Spaanse economie kruipt uit een diep dal en is al twee opeenvolgende kwartalen de snelste groeier van Europa. Telefonica slaagde er tijdens de voorbije moeilijke periode in de kosten te drukken en de winstmarges op peil te houden.

14 • KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015

SECTOR: Telecomoperatoren BEURS: Madrid RISICOPROFIEL: zeer dynamisch PRODUCTSCORE: 7

19,00

17,00

15,00

13,00

11,00

9,00

10/2010

03/2011

08/2011

01/2012

06/2012

11/2012

04/2013

09/2013

02/2014

07/2014

12/2014

05/2015

7,00

LATIJNS-AMERIKA

Naast de Europese activiteiten heeft Telefonica ook een ruime LatijnsAmerikaanse exposure, met focus op Brazilië waar de groter wordende middenklasse de groei ondersteunt. De Braziliaanse telecommarkt zal verder consolideren. De Braziliaanse economie baart momenteel wel zorgen door de dalende olieprijs waardoor ook de lokale munt fors terrein verloor. We verwachten dat de olieprijs stilaan haar bodemprijs bereikt heeft, wat de druk op de real zal verminderen.

AANTREKKELIJKE WAARDERING EN DIVIDENDRENDEMENT

De renteniveaus zullen in Europa nog een tijdje laag blijven zodat de zoektocht naar rendement verder gaat. Dividendaandelen blijven in die context een aantrekkelijke activaklasse en met een dividendrendement van 6,2% behoort Telefonica zeker tot die categorie. Met een verwachte koerswinst verhouding van 14,8 noteert Telefonica met een korting van 10% ten opzichte van de brede telecommarkt.

STERKTES

++ Gezonde kasstroom en mooie operationele marges ++ Marktleider in Spanje en sterke positie in LatijnsAmerika

ZWAKTES

-- Resultaten sterk onderhevig aan wisselkoersschommelingen

KBC ACADEMY NEWS • NR. 08 • SEPTEMBER 2015 • 15

UIT HET PAK

S

DIRK VAN DAMME

inds 1 april is Dirk Van Damme de nieuwe afgevaardigde directie van KBC Private Banking Zetel West. En hij heeft een duidelijke missie: 'We zijn de grootste privévermogensbeheerder van België en we willen die positie nog verder uitbouwen.'

'De overstap naar KBC Private Banking was een heel bewuste carrièreswitch binnen KBC. Meer dan twintig jaar was ik actief in het domein van investment banking (Marktzaal, KBC Securities, Group Treasury). In mijn beginjaren was ik verantwoordelijk voor de grote gesyndiceerde kredieten waarin de toenmalige Kredietbank in het buitenland participeerde en leerde ik al vlug omgaan met grote bedragen en het internationale zakenleven. Nadien werd ik het hoofd van de afdeling die zich bezighield met de opbouw van een grote beleggingsportefeuille van obligaties, die vervolgens getransfereerd werd naar een van onze buitenlandse filialen. Na deze periode leidde ik het departement International debt capital markets en hield me, samen met mijn team, in hoofdzaak bezig met de uitgifte van schuldinstrumenten (voornamelijk obligatieleningen) voor Belgische en buitenlandse netwerkbedrijven en overheden in de kernlanden waarin KBC actief is. Daarnaast was mijn team ook verantwoordelijk voor het aantrekken van geld op lange termijn op de internationale kapitaalmarkten. Dat gebeurde op verschillende manieren: door de uitgifte van onder meer obligaties voor senior en covered debt, gesubordineerde en hybride kapitaalinstrumenten. We gingen deze uitgiftes promoten bij tal van buitenlandse investeerders in financiële centra in Azië, Europa en de VS. Zeer frequente korte buitenlandse trips waren voor mij dus schering en inslag. Tot slot keek ik ook nog toe op alle grote en kleine emissies die wij vanuit KBC IFIMA op de markt brachten. Binnen KBC Groep is private banking een bijzonder dynamische businessunit en een snelgroeiende kernactiviteit van ons

bankbedrijf in België. We hebben een weloverwogen strategie, een duidelijke identiteit met een eigen merknaam en een hoogstaande waardepropositie. Ik had vanuit mijn vroegere functie sporadisch contact met sommige collega’s uit private banking en omgaan met financieel vermogende particuliere beleggers leek mij bijzonder interessant. In de toekomst zal prospectie, in al zijn hoedanigheden, een cruciale rol spelen. In samenspraak met Carine Vansteenkiste, zeteldirecteur KBC Private Banking Vlaanderen en mijn drie andere collega’s, zijn we onze strategie en de implementatie ervan aan het bepalen. We gaan, uitgaande van de sterktes in ons privatebankingmetier, voort met een verhaal dat we willen ontwikkelen om nieuwe klanten aan te trekken en hun financiële vermogens op de juiste manier te beheren. Of ik met zo'n drukke agenda nog tijd heb voor hobby's? Ik heb een druk professioneel leven en het volgen van de financiële markten is na al die jaren een automatisme geworden ... Om mijn conditie op peil te houden ga ik af en toe op een bescheiden manier fietsen. Dat doe ik voornamelijk in de regio Kortrijk, waar ik woon, of aan de kust. Waar ik ook reikhalzend naar uitkijk, zijn buitenlandse vakanties. Ik heb een voorliefde voor Noord-Amerika en Europa. De overweldigende natuur en de rijke cultuur van deze regio's spreken mij enorm aan. Ik kan me ook ontspannen met de lectuur van boeken over politieke en economische geschiedenis en ook de mogelijkheid om een interessant concert mee te pikken, sla ik evenmin af. Ten slotte probeer ik ook de studies en de gitaarprestaties van mijn bijna 16-jarige zoon Anthony zo goed mogelijk te volgen.'

UW INBRENG • Zou u graag een bepaald financieel, fiscaal, juridisch of economisch onderwerp in Academy News behandeld zien? Of hebt u vragen die andere lezers kunnen interesseren? Dan kunt u zelf een thema, geschikt voor onze brede lezersgroep, aanbrengen. Schrijf een briefje of stuur een mail waarin u uw voorstel in een paar regels concreet beschrijft. Ons redactieadres: KBC Private Banking – PBS • Brusselsesteenweg 100 – 3000 Leuven • E-mailadres: [email protected]