Academic Experience Studiejaar 2008-2009
Studiegids VWO-studenten
Academic Experience Studiejaar 2008-2009
Studiegids VWO-studenten
Inhoud 05
Voorwoord
06
Studeren bij de Open Universiteit Certificering
07
Academic Experience Profielen en cursussen Studietempo Kosten en inschrijving Begeleiding Studeren met internet Tentamen
10
Cursusbeschrijvingen
28
Adressen
Voorwoord Als vwo’er word je voorbereid op wetenschappelijk onderwijs. Voor sommige vwo’ers kan het niet snel genoeg gaan, ze staan te popelen om aan een universitaire studie te beginnen. Anderen vragen zich juist af wat een academische studie nu precies inhoudt. Wat is het niveau en de omvang van de stof? Hoe zelfstandig moet je de nieuwe kennis verwerken? En welke studierichting moet ik kiezen? Afgelopen twee jaar hebben leerlingen van diverse vwo-5 opleidingen kunnen kennismaken met de universitaire denkwereld. De leerlingen geven aan hierdoor een beter inzicht in het vakgebied van hun keuze en ervaring met het bestuderen van universitaire stof te hebben gekregen. De Open Universiteit heeft besloten opnieuw leerlingen in de gelegenheid te stellen deel te nemen aan deze unieke ervaring. Maar het is niet niks: als zestien- of zeventien-jarige aan universitair onderwijs beginnen is een hele uitdaging. Degenen die zichzelf nu al kunnen oefenen in de vaardigheden die nodig zijn om succesvol te zijn in het hoger onderwijs, hebben ongetwijfeld een voorsprong. Zij weten wat academisch onderwijs is, kunnen hun studiewerk plannen, ook op langere termijn en zijn niet bang voor een uitdaging. Alle cursussen van de Open Universiteit zijn een onderdeel van een wetenschappelijke bacheloropleiding en als vwo-leerling krijg je dezelfde stof en tentamens als de reguliere studenten. Je studeert waar en wanneer je wilt, maar de zelfstudie-cursussen vergen wel doorzettingsvermogen. De school en de Open Universiteit beseffen dat een gedegen voorbereiding de sleutel is voor succes, met de vooruitblik op de studie in de toekomst. Wij wensen hen veel succes!
Prof. dr. ir. Fred Mulder Rector magnificus Lid College van bestuur drs. Theo Bovens Voorzitter College van bestuur Open Universiteit Nederland
5
Studeren bij de Open Universiteit
Academic Experience
De Open Universiteit is de enige universiteit in Nederland waarbij iedereen op afstand en in eigen tempo kan studeren. Dit betekent een grote mate van vrijheid voor een student om andere verplichtingen, zoals school/studie, sport of werk te kunnen blijven doen. Studeren bij de Open Universiteit doe je thuis of met studiegenoten en niet wekelijks in de collegezaal. Het cursusmateriaal is speciaal ontwikkeld voor zelfstudie. In de tekstboeken is de docent als het ware aan het woord. Toch studeer je niet helemaal alleen. Je komt weliswaar niet in een collegezaal maar de Open Universiteit heeft in het hele land studiecentra waar begeleidingsbijeenkomsten worden georganiseerd bij de cursussen. Op deze bijeenkomsten komen ook andere studenten die dezelfde cursus bestuderen. Daarnaast wordt er voornamelijk via internet gebruik gemaakt van de besloten digitale leeromgeving Studienet. Zo maak je kennis met je medestudenten en kun je ervaringen uitwisselen.
Het studieprogramma voor Academic Experience is speciaal samengesteld voor vwo-leerlingen in de bovenbouw. Bij de selectie is ook voor het 2talig onderwijs een zevental cursussen geselecteerd die geschikt zijn voor internationale studies; bij deze cursussen wordt gebruik gemaakt van (deels) Engelstalig studiemateriaal. De cursussen hebben, met uitzondering van de cursus ‘De negentiendeeeuwse roman’ (200 uur) een studielast van 100-120 uur en sluiten aan op de vwo-profielen.
Profielen en cursussen vwo-profielen
OUNL-cursussen
Cultuur en Maatschappij
C19111 Kijken naar Amerika1, 3 C37312 De negentiende-eeuwse roman2, 3
De Open Universiteit biedt bachelor- en masteropleidingen op academisch niveau in een aantal vakgebieden. Deze opleidingen bestaan uit afzonderlijke cursussen die in een bepaalde volgorde een totale opleiding vormen. Iedere cursus wordt apart bestudeerd en getentamineerd. Een cursus van één module heeft een studieomvang van ongeveer 100/120 studie-uren. De cursussen uit het programma Academic Experience zijn allemaal onderdeel van de bacheloropleiding van de gekozen faculteit. Een aantal cursussen zijn een goede voorbereiding op studeren in de Engelse taal doordat de tekstboeken in het Engels worden aangeboden. Naast de bachelor- en masteropeldingen biedt de Open Universiteit ter introductie op een bepaald vakgebied open leermateriaal aan. Deze compacte cursussen worden aangeboden via internet (www.opener.ou.nl) en hebben een studieomvang variërend van 4 tot 25 studie-uren.
C50111 Geschiedenis van het privéleven R12221 Rechtsgeschiedenis1 S09241 Sociale psychologie1, 3 Natuur en Gezondheid
S09131 Functieleer en biologische psychologie1 S60321 Inleiding in de gezondheidspsychologie1
Natuur en Techniek
N05121 Natuurkunde N13111 Evolutie
Als leerling van de bovenbouw kun je komend jaar een cursus volgen van de Open Universiteit. Je schrijft je in voor één van de geselecteerde cursussen en bestudeert de cursus zelfstandig met gebruikmaking van de aangeboden begeleiding van je school en de universiteit. In het begin ontvang je een lijst van medestudenten die dezelfde cursus bestuderen als jij zodat je in studiegroepjes kunt gaan werken.
T28131 Inleiding informatica Economie en Maatschappij
B08211 Inleiding strategie1, 3 B12131 Management en ict: een introductie1, 3 B13121 Organisatie en management
Certificering Alle universiteiten in Europa hanteren hetzelfde waarderingssysteem. Dit betekent dat de zwaarte van elke opleiding of cursus wordt aangegeven met gelijkwaardige studiepunten. Elke module van de Open Universiteit staat gelijk aan 4,3 studiepunten. Als je het tentamen met goed gevolg hebt afgelegd ontvang je een verklaring van de Open Universiteit Nederland. Een officieel door de Commissie voor de examens afgegeven certificaat kan wettelijk pas verstrekt worden als je 18 jaar bent. Een certificaat kan eventueel vrijstelling opleveren voor een bepaald onderdeel van je vervolgstudie. Maar voorop staat natuurlijk dat je hebt kunnen proef studeren aan een universiteit en daardoor kunnen ontdekken of een bepaalde studierichting iets voor je is.
6
B26121 Productiemanagement1, 3 E01131 Inleiding in de Nederlandse economie R19251 Inleiding internationaal recht1, 3 1
Cursus met Engelstalige teksten/tekstboek Cursus bestaande uit twee modulen 3 Geschikt voor internationale studies 2
7
Studietempo In onderstaand tijdspad staat de studieplanning aangegeven. Er zijn een aantal momenten waarop tentamen kan worden gedaan. Je kunt zelf bepalen wanneer voor jou het beste moment is. Sommige bijeenkomsten vinden plaats op school. Hierover word je nader geïnformeerd. Tentamens vinden plaats in het studiecentrum van de Open Universiteit.
Infoavond voor leerlingen en ouders bij de Open Universiteit Nederland
Aanmelding Academic Experience Introductiebijeenkomst (Uitreiking studiemateriaal en Studienettraining) Multiple-choice-tentamentraining Tentamenmogelijkheid 1 (april) Tentamenmogelijkheid 2 (juni) Tentamenmogelijkheid 3 (juli) Tentamenmogelijkheid 4 (september) Tentamenmogelijkheid 5 (oktober) Diploma-uitreiking
Kosten en Inschrijving Een cursus bij de Open Universiteit kost € 263. Dit is inclusief studiemateriaal, standaardbegeleiding per cursus en 3 tentamenkansen. Als je bent geïnteresseerd, kun je het aanmeldformulier invullen en ondertekend afgeven bij de decaan van je school. De school zorgt dan verder voor de inschrijving en zal afspraken met je maken over de betaling van het cursusgeld.
Begeleiding De cursussen van Academic Experience kun je in principe zelfstandig bestuderen met behulp van e-mail en de digitale leeromgeving Studienet. Tijdens de introductiebijeenkomst wordt het studiemateriaal aan je uitgereikt en wordt aandacht besteed aan het werken in Studienet om zo de elektronische omgeving tijdens het studeren het beste te kunnen benutten. Daarnaast zal er tijdens het hele studieproces aandacht worden besteed aan studievorderingen en tentamenvoorbereiding. Eventuele onduidelijkheden of knelpunten kunnen daardoor worden opgelost. Voor inhoudelijke vragen kun je terecht bij de docent van de cursus. Deze kun je via Studienet bereiken. Afhankelijk van de gekozen cursus zijn ook eventuele andere bijeenkomsten mogelijk die specifiek bij de cursus horen. Alle andere vragen kunnen worden gesteld aan de student-coördinator Academic Experience van de Open Universiteit. Natuurlijk is het verstandig om ook op school raad en daad te vragen als je dat nodig hebt.
Wat kun je zelf doen? Onze ervaring is dat onderling contact tussen studenten de beste studiestimulans is. Je medestudenten, al dan niet van je eigen school, komen waarschijnlijk dezelfde obstakels tegen als jij. Wij adviseren je contact op te nemen met andere studenten en regelmatig je studievorderingen onderling te bekijken en elkaar te toetsen.
Tentamen De cursussen worden getentamineerd door middel een systentamen in het studiecentrum van de Open Universiteit, met uitzondering van de cursus ‘De negentiende-eeuwse roman, die wordt afgesloten met een opdracht. Bij enkele cursussen behoren, naast het systentamen, verplichte opdrachten. Wat is een sys-tentamen? Dit is een schriftelijk tentamen dat bestaat uit meerkeuzevragen. Voor elke student worden er door middel van een computerprogramma een aantal vragen geselecteerd uit een groot aantal tentamenvragen. Elke student krijgt een andere selectie. Als je klaar bent met je tentamen lever je het ingevulde antwoordformulier in, dit wordt gescand en kun je wachten op de voorlopige uitslag. Een aantal maanden na de start, wanneer je bijna klaar bent voor een tentamen, wordt een bijeenkomst georga niseerd waarbij je gewezen wordt op een goede voorbereiding voor het echte tentamen, je krijgt dan onder andere tips over bijvoorbeeld het lezen van de vragen of de valkuilen die je ongetwijfeld tegen komt. Wanneer je denkt klaar te zijn voor het tentamen kun je zelf bepalen. Standaard heb je de beschikking over 3 tentamenkansen. Sommige studenten willen wachten met het tentamen totdat ze de hele stof beheersen, andere studenten gebruiken op een eerder moment een tentamenkans om uit te vinden of hun studiemethode aansluit op het tentamen. 8
Cursusbeschrijvingen
Faculteit Algemene cultuurwetenschappen Kijken naar Amerika. Twintigste-eeuwse Amerikaanse cultuur in de VS en in Nederland
Cursuscode: C19111
Voorkennis Engels op havoniveau.
Inhoud Waarom kijken naar Amerika? Amerika is overal om je heen! Je eet cereals en hamburgers en drinkt Coca Cola, leest over Amerikaanse toestanden in onze grote steden en leest Peanuts met Charley Brown. We spreken over consultants, marketingmanagers of andere business en betalen in de supermarkt met creditcard. We doen aan fitness of basketbal, en gaan uit naar de disco. De Star Wars-rage, commerciële televisie met The Simpsons en Jerry Springer, westerns met Clint Eastwood, internet, Elvis en Little Richard en Mickey Mouse T-shirts: Amerika komen we de hele dag overal tegen. Kijken naar Amerika is een oude hobby in Europa. Europeanen hebben van oudsher hun idealen en hun spookbeelden geprojecteerd in dat ‘lege’ gebied waar alles nieuw was en waar naar hartelust geëxperimenteerd kon worden. Wat Amerika ook opriep, enthousiasme of afkeer, Europeanen hebben altijd een mening over Amerika gehad. In de twintigste eeuw heeft de VS zich ontwikkeld tot de dominante wereldmacht en heeft het kijken naar Amerika een andere urgentie gekregen, omdat Amerika steeds directer in ons dagelijks leven aanwezig is. Door de cursus zul je meer begrijpen van wat Amerika eigenlijk is en wat Amerika bezighoudt. Ook krijg je meer zicht op hoe wij in Nederland omgaan met onze dagelijkse portie Amerika. Wat is eigenlijk een ‘Amerikaan’, of ‘Amerika’? Is er zoiets als een ‘Amerikaanse cultuur’ en zo ja, hoe ziet die er dan uit? Wat houdt al die Amerikanen met hun heterogene achtergrond bij elkaar, welke bedreigingen zijn er voor de eenheid? Deze vragen vormen het hoofdthema van de cursus. In diverse vormen keren steeds de twee tegenpolen homogeniteit en fragmentatie terug. In het eerste blok van de cursus vormen de politieke structuur (de ontwikkeling van het stelsel en de discussie rond het minderhedenbeleid) en de economische structuur (kapitalisme, massaproductie en massaconsumptie) van de VS het uitgangspunt voor
het verhaal. In het tweede blok passeert de Amerikaanse cultuur de revue, verdeeld in een aantal thema’s zoals: Amerikanisering van immigranten, de rol van religie, literatuur van diverse etnische achtergrond, de amusementsindustrie, muziek, ideologische opvattingen en de Amerikaanse sportwereld, architectuur en beeldende kunst. Al deze onderwerpen komen aan bod in het brede panorama van hedendaagse Amerikaanse cultuur. In het derde blok staat het verschijnsel Amerikanisering centraal. Om te begrijpen waarom Nederland openstaat voor ‘Amerikaanse’ cultuurproducten gaan we in op de politiek-economische banden tussen Nederland en de VS en Nederlandse Amerika-beelden. Tevens krijg je een overzicht van de kanalen waarlangs zich de ‘Amerikaanse’ cultuur in Nederland heeft verspreid. Ten slotte gaat de cursus meer systematisch in op het verschijnsel ‘Amerikanisering’.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit vier delen schriftelijk materiaal en een elektronisch werkboek.
Mediagebruik Met het elektronisch werkboek, waarin ook samenvattingen en een glossarium zijn opgenomen, kun je de verworven kennis toetsen. Tevens kun je door een voor het tentamen verplichte opdracht uit te voeren aantonen dat je het geleerde kunt toepassen op nieuw bronnenmateriaal.
Begeleidingsbijeenkomsten Landelijke trainingsdag.
Docent Examinator en begeleider: dr. Frank Inklaar.
Tentamenvorm Sys-tentamen bestaande uit meerkeuzevragen (mc) en een opdracht.
11
Faculteit Algemene cultuurwetenschappen
Faculteit Algemene cultuurwetenschappen
De negentiende-eeuwse roman
Geschiedenis van het privéleven. Bronnen en benaderingen.
Cursuscode: C50111
Cursuscode: C06311
Voorkennis Engels op havoniveau.
Inhoud De cursus De negentiende-eeuwse roman is een bewerking van de in 2001 uitgekomen cursus The nineteenth-century novel van de Britse Open Universiteit. De cursus is ontworpen om je plezier in en begrip van de negentiendeeeuwse roman te vergroten, door bestudering van een zorgvuldige selectie romans uit Groot-Brittannië, Frankrijk en de Verenigde Staten. De nadruk ligt op de tekst in zijn context, niet alleen omdat iedere tekst natuurlijk door zijn omgeving is beïnvloed, maar ook omdat de roman in de negentiende eeuw zich nadrukkelijk bezighield met de gebeurtenissen, omstandigheden en opvattingen van zijn tijd. Je ontwikkelt inzicht in de flexibiliteit van het genre gedurende de (lange) negentiende eeuw, in de interactie met de grote maatschappelijke veranderingen.
Inhoud Tezamen met het Onderzoekspracticum literatuur over de receptie van de twintigste-eeuwse roman biedt de cursus uitstekende mogelijkheden voor scripties.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit twee Engelstalige handboeken (Realism en Identities), een Nederlandstalige studeerwijzer met daarin enkele readerteksten (deels in het Engels, deels in het Nederlands), zes in het Nederlands vertaalde romans.
Begeleidingsbijeenkomsten Landelijke studiedag.
Docenten Examinator en begeleider: drs. Saskia Pieterse.
Tentamenvorm De cursus concentreert zich op de karakteristieke thema’s en de typerende kenmerken van het genre. De romans worden in chronologische volgorde besproken, maar er zijn ook thematische excursies naar bijvoorbeeld de weergave van het platteland en de grote stad, misdaad, de heldin, het fin de siècle. Je krijgt ook informatie over de boekhistorische achtergronden van de roman: de hoofdstukken Books and their readers verschaffen een beeld van de context van productie (uitgeven, drukken, verspreiden) en consumptie (wie las wat in de negentiende eeuw?) van literatuur. In het deel Realism komen aan de orde (in vertaling) Jane Eyre van Charlotte Brontë, Dombey en Zoon van Charles Dickens en De mijn van Emile Zola. In het deel Identities bestuderen we Madame Bovary van Gustave Flaubert, Portret van een dame van Henry James en De ontnuchtering van Kate Chopin. In de studeerwijzer zijn enkele (fragmenten van) contemporaine en hedendaagse interpretaties van deze romans opgenomen.
12
Opdracht.
Egodocumenten, literaire teksten, schilderijen, foto’s, grafmonumenten, huisraad, kinderspeelgoed. Het zijn voor de historicus allemaal belangrijke bronnen om meer te weten te komen over het persoonlijk leven in vroeger tijden. Deze cursus behandelt dit soort bronnen op een systematische wijze. En passant krijg je ook een overzicht van de gezinsgeschiedenis in West-Europa van de late middeleeuwen tot heden en passeert een aantal belangrijke debatten tussen historici de revue. De cursus Geschiedenis van het persoonlijk leven heeft een drietal doelstellingen. Allereerst maak je kennis met een groot aantal bronnen en methoden waarmee de wetenschapper inzicht krijgt in de geschiedenis van het persoonlijk leven. Een breed scala van benaderingswijzen en bronnen komt aan bod, zoals egodocumenten, literaire teksten, schilderijen, foto’s, grafmonumenten, huisraad, kinderspeelgoed, enzovoort. In de tweede plaats krijg je een overzicht van de gezinsgeschiedenis in West-Europa van de late middeleeuwen tot heden. Tenslotte passeert in de teksten van het cursusboek ook een aantal belangrijke debatten binnen de geschiedwetenschap de revue. Na bestudering van de cursus heb je zicht gekregen op het methodische gebruik van diverse historische bronnen en de voor- en nadelen van verschillende benaderingswijzen. Dat betekent dat je ook een zekere vaardigheid hebt verworven om zelf bronnen op hun waarde te schatten.
Docenten Examinator en begeleider: dr. Pieter Stokvis.
13
Faculteit Managementwetenschappen
Faculteit Managementwetenschappen
Inleiding strategie
Management en ict: een introductie
Cursuscode: B12131
Cursuscode: B08211
Voorkennis
Voorkennis
De cursus is bedoeld als een allereerste kennismaking met strategie. Passieve kennis van Engels (het boek is Engelstalig) is vereist.
In deze cursus wordt een Engels tekstboek gebruikt. Je wordt verondersteld Engelse teksten te kunnen lezen.
Inhoud Inhoud Gaat het in de organisatiekunde om het inrichten van de organisatie, zo staat binnen de strategie het richten van de organisatie centraal. Strategie kan daarbij ook gezien worden als het uitzetten van een koers om bepaalde doelen te bereiken. Om doelen te kunnen bepalen en vervolgens een strategie uit te stippelen, dient eerst een grondige analyse gemaakt te worden van de opportunies en threats in de omgeving van de organisatie en de strong points en weak points in de organisatie. De cursus Inleiding strategie gaat uitgebreid in op deze externe en interne analyse en maakt duidelijk wat hier allemaal bij komt kijken. Vervolgens wordt ingegaan op de strategie formulering, waarbij onderwerpen als Business-level strategy en competitive rivalry aan de orde komen. Tot slot staat de strategie implementatie in de organisatie centraal. Immers het nastreven van een bepaalde strategie staat of valt met de inzet van mensen en middelen.
In deze cursus leer je de belangrijkste aspecten waarover het management van elke organisatie vroeg of laat beslissingen zal moeten nemen inzake de inzet van specifieke informatiesystemen en informatietechnologie. Je kunt met de opgedane kennis zelfstandig analyseren op welke manier in een bepaalde organisatie informatiesystemen inge past kunnen worden. De aangereikte hulpmiddelen kun je toepassen zowel bij commerciële organisaties, overheidsorganisaties als ook bij non-profitorganisaties. De cursus heeft een inleidend karakter en geeft een breed overzicht van het aandachtsveld waar informatietechnologie en management elkaar raken en overlappen. Nog maar weinig organisaties kunnen zich veroorloven geen gebruik te maken van informatiesystemen. Ook als zij voor hun interne bedrijfsvoering hier geen gebruik van maken, hebben zijzelf steeds vaker te maken met leveranciers, klanten of de overheid die wel in toenemende mate via deze weg zakelijke informatie uitwisselen.
Cursusmateriaal Het cursusmateriaal bestaat uit een boek (Hitt, Ireland en Hoskisson (2003),Strategic Management, Thomson), een reader en een elektronisch werkboek.
Mediagebruik De cursus wordt ondersteund door het elektronisch werkboek. Dit elektronisch werkboek vormt de leidraad bij het bestuderen van de cursus. Je kunt het elektronisch werkboek bereiken via de internetsite van de cursus op Studienet.
Docent Dhr. drs. L. van Veldhuizen.
Een informatiesysteem is een werksysteem dat zich richt op informatie. De optiek is steeds die van de manager die direct of indirect sturing geeft aan de bedrijfsprocessen. Hierna gaat de cursus in op de toepassing en de invloed van informatiesystemen op het functioneren van de organisatie. Vervolgens richt de cursus de aandacht op de technologische aspecten zoals de apparatuur, de programmatuur, het proces van het programmeren, het toepassen van kunstmatige intelligentie in systemen, telecommunicatie en netwerken. Ten slotte gaat de cursus in op het plannen, ontwikkelen en beheren van informatiesystemen. De cursus sluit af met een leereenheid over de risico’s ten aanzien van de ongestoorde werking van informatiesystemen en maatregelen die kunnen helpen deze risico’s te reduceren.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit een tekstboek, een elektronische studiewijzer en elektronisch cursusmateriaal op Studienet.
Docent Dhr. ir. G. Janssens.
Tentamenhulpmiddelen De cursus bestaat uit 13 leereenheden. In de eerste eenheden belicht de cursus de bedrijfsprocessen aan de hand van het work system framework (werksysteem raamwerk). Bij de analyse van een werksysteem beschouw je de volgende aspecten: • de interne en externe klanten • de producten en diensten • de bedrijfsprocessen • de deelnemers • de informatie • de technologie • de context • de infrastructuur
Engels-Nederlands en Nederlands-Engels woordenboek en een zakrekenmachine.
Tentamenhulpmiddelen Zakrekenmachine.
14
15
Faculteit Managementwetenschappen
Faculteit Managementwetenschappen
Organisatie en management
Productiemanagement
Cursuscode: B13121
Inhoud
Cursusmateriaal
Voorkennis
Waarom zien fast-food-restaurants er overal op de wereld hetzelfde uit? Waarom is de sociale dienst in Maastricht anders georganiseerd dan die in Alkmaar? Waarom werken de medewerkers van de ene autofabriek in kleine teams aan één auto en staan die in de andere fabriek aan de lopende band? De cursus Organisatie en management biedt inzicht in organisaties, én in mogelijkheden deze te veranderen. De huidige theorie benadert organisaties vanuit het structuurdenken, het sociaal-psychologische denken, en in hun historische context. Er worden basisbegrippen behandeld ten aanzien van het verschijnsel organisatie en de aard van de organisatiekunde als vak, taakverdeling en coördinatie, bevoegdheden, informatiestromen en procedures van besluitvorming, individu en organisatie, management en managers. Verschillen in prestaties tussen ondernemingen of instellingen zijn voor een groot deel te herleiden tot verschillen in organisatie.
De cursus bestaat uit een tekstboek in vier delen en een studeerwijzer.
De cursus draagt overwegend een kwalitatief karakter. Toch zul je in een aantal leereenheden berekeningen dienen te maken en zullen er een aantal statistische termen worden gehanteerd. Wiskunde en statistiekkennis op havo-niveau is gewenst. Verder wordt in de cursus gebruik gemaakt van enkele Engelstalige cases en voorbeelden. Een redelijke (zij het passieve) kennis van de Engelse taal is derhalve noodzakelijk.
Een van de thema’s van de organisatiekunde die in de cursus worden behandeld, betreft de manier waarop het werk onder de diverse mensen verdeeld wordt, en vervolgens hoe hun bijdragen weer tot een zinvol geheel worden samengevoegd. Het gaat hier om zaken als taken, bevoegdheden, afstemming van werkzaamheden, informatiestromen en procedures van besluitvorming. Een tweede thema betreft het individu in de organisatie. Uiteindelijk bestaan organisaties uit mensen en de resultaten van de onderlinge samenwerking zijn afhankelijk van de inzet van individuen. De samenwerking van mensen in de organisatie vereist leiding en mensen die deze leiding kunnen geven. De toepassing van deze stof ligt op het gebied van algemeen management en het op managers gerichte personeelsmanagement. Op basis van deze drie thema’s, aangevuld met een groot aantal basisbegrippen over het verschijnsel organisatie en organisatiekunde als vak, ben je in staat door verschillende brillen naar organisaties te kijken.
16
Cursuscode: B26121
Docenten Dhr. drs. P. Hunfeld.
Inhoud Onder productiemanagement wordt verstaan het ontwerpen en besturen van systemen waarin goederen en/of diensten worden voortgebracht. De cursus biedt een brede oriëntatie op het vakgebied waarin een groot aantal taken en gangbare concepten, methoden en technieken van productiemanagement aan bod komen.
situaties ingegaan op de accenten in de invulling van productiemanagement en wordt een aantal gangbare technieken en methoden voor productiemanagement behandeld. In het derde en laatste blok van de cursus wordt een aantal bijzondere taken van productiemanagement toegelicht. Onderwerpen in dit blok zijn de betrokkenheid van productiemanagement bij het ontwerp van arbeidsplaatsen, kwaliteitsmanagement, onderhoud, supply chain management en het belang van informatie- en communicatietechnologie voor productiemanagement.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit één schriftelijk deel.
Docent Mw. ir. L. Cuijpers.
In het eerste blok van de cursus wordt het vakgebied productiemanagement geïntroduceerd. Je treft in dit blok een overzicht van beslissingen en activiteiten van productiemanagement. De activiteiten en beslissingen van productiemanagement zijn divers van aard en kunnen ingedeeld worden in twee groepen: beslissingen die te maken hebben met het ontwerpen van productiesystemen en beslissingen die te maken hebben met het besturen van productiesystemen. Na het bespreken van deze twee groepen activiteiten en beslissingen wordt ingegaan op voorraadbeheer. Voorraden spelen een belangrijke rol bij productiemanagement. Ze vormen een middel om een onbalans tussen vraag en capaciteit op te vangen.
Tentamenhulpmiddelen Zakrekenmachine.
Productiesituaties kunnen sterk verschillen en voor elk type situatie zal een andere invulling van productiemanagement nodig zijn. In de cursus worden de volgende typen productiesituaties onderscheiden: stuk-/kleinserie productie, projectproductie, serieproductie, procesproductie, massaproductie en dienstverlening. In blok twee van de cursus wordt voor elk van deze typen productie-
17
Faculteit Managementwetenschappen
Faculteit Milieu-natuurwetenschappen
Inleiding in de Nederlandse economie
Natuurkunde
Cursuscode: E01131
Cursuscode: N05121
Inhoud Inhoud Elk goed, maar ook geld kun je maar één keer gebruiken, zegt de economische wetenschap, maar je kunt het wel op meer dan één manier gebruiken. In deze cursus leer je hoe onze keuzes tot stand komen en welke gevolgen ze kunnen hebben. In de Nederlandse economie worden de vragen ‘wie, wat en hoe’ door de markt opgelost. Onze overheid stuurt slechts op afstand, in tegenstelling tot economieën met een sterk centralistische sturing. Toch is het uitgangspunt hetzelfde: het gaat om het maken van keuzes, op individueel, bedrijfs-, nationaal en internationaal niveau. De koning van Tonga, een eilandengroep in de Stille Zuidzee, bepaalt zelf de regels. De koning stelt zelf zijn rechters aan en leidt zelf de economie van zijn land in banen: elke jongeman krijgt voor zijn zestiende verjaardag van de koning een stuk land in bruikleen. Door verhandeling van (een deel van) de producten die op dit stuk land worden verbouwd is elk gezin naar verwachting minimaal voorzien van de eerste levensbehoeften. In andere economieën, zoals de Nederlandse, is geen sprake van een dergelijke sterk centralistische sturing. De vragen ‘wie, wat en hoe’ worden hier via de markt opgelost. De Nederlandse overheid stuurt slechts op afstand. Toch is het uitgangspunt voor beide vormen identiek: het gaat om het maken van keuzen omtrent de verdeling van geld, tijd en goederen. Op individueel niveau, op bedrijfsniveau, op nationaal en internationaal niveau. De economische wetenschap bestudeert de maatschappij vanuit de invalshoek dat elk goed, maar ook geld slechts één keer kan worden gebruikt, terwijl er meer mogelijkheden zijn om het geld of goed te gebruiken. De cursus legt uit hoe deze keuzes tot stand kunnen komen, maar ook welke gevolgen keuzes kunnen hebben. Een andere benadering van de economische wetenschap beschrijft haar als de wetenschap die zich bezighoudt met zaken als produceren, verhandelen en consumeren van goederen en diensten. De cursus geeft aan de hand van de feitelijke ontwikkeling van de Nederlandse economie sinds de 18
Tweede Wereldoorlog een overzicht van die economische realiteit en de manier waarop economen tegen deze realiteit aankijken. Achtereenvolgens komen aan bod: • de Nederlandse economie: een beschrijving • consumentengedrag, producentengedrag en de markt • de overheid • de monetaire sector: geld en financiële instellingen • de wereldeconomie: handel, valuta en beleid.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit vijf schriftelijke delen.
Tentamenhulpmiddelen Zakrekenmachine.
Wat is natuurkunde? Welke ontdekkingen hebben natuurkundigen zoal gedaan en wat maakt deze wetenschap zo boeiend? Deze cursus wil je hierop het antwoord geven aan de hand van de ontwikkeling van de natuurkunde tot omstreeks 1925. Tot die tijd dachten fysici dat het theoretisch bouwwerk van de natuurkunde voltooid was. De relativiteitstheorie en de quantummechanica openden echter nieuwe wegen. Je maakt kennis met fundamentele natuurkundige inzichten en theorieën en bestudeert op welke wijze deze zich hebben ontwikkeld. De cursus Natuurkunde is vooral bedoeld als basis voor andere natuurwetenschappelijke vakken. Nadat Newton in de 17e eeuw de grondbeginselen van de beweging van vaste lichamen had doorgrond, stelde Maxwell aan het einde van de vorige eeuw vergelijkingen op die het verband beschrijven tussen elektrische en magnetische verschijnselen. Sindsdien worden deze verschijnselen samen ‘de elektromagnetische verschijnselen’ genoemd. Een tijd lang hebben de fysici gedacht dat hiermee het laatste fundamentele obstakel geslecht was voor een volledige beschrijving van de fysische werkelijkheid. Het theoretisch bouwwerk van de natuurkunde leek voltooid en de resterende problemen zouden kunnen worden opgelost door correcte toepassing van de bestaande theorie. Het zou echter anders uitpakken. Maar liefst twee geheel nieuwe terreinen werden aangeboord: dat van de relativiteitstheorie en dat van de kwantummechanica. Daarbij komt nog dat deze twee theorieën elkaar niet op alle punten verdragen. Al met al raakte men gaandeweg de eerste helft van de twintigste eeuw steeds verder verwijderd van het idee de fundamenten van alle verschijnselen geheel te hebben blootgelegd. De historische ontwikkeling van de natuurkunde tot omstreeks 1925 loopt als rode draad door de cursus heen. De cursus probeert je antwoorden aan te reiken op vragen als: wat is natuurkunde? Welke ontdekkingen hebben natuurkundigen tot nog toe kunnen doen? Wat maakt de natuurkunde boeiend? Daarbij worden fundamentele natuurkundige inzichten en theorieën kwalitatief en zo mogelijk kwantitatief aangegeven en wordt uiteengezet op welke wijzen deze inzichten en theorieën zich hebben ontwikkeld. Deze introductie in de natuurkunde is uitermate geschikt als
losse cursus voor degenen die hun kennis van de algemene natuurkunde willen ophalen. Vele onderdelen uit de overige natuurwetenschappelijke disciplines hebben vaak een fysische achtergrond. Vandaar dat deze cursus primair bedoeld is om ondersteuning te bieden aan andere vakken. Het eerste deel van de cursus begint met een inleiding (deze behoort niet tot de tentamenstof ), waarin de meettechnieken en instrumenten behandeld worden die gebruikt zijn om steeds verder het heelal in te kunnen ‘kijken’. Verder bespreekt het eerste deel voornamelijk de klassieke mechanica: de natuurkunde van de beweging van vaste lichamen. Het tweede deel behandelt onderwerpen uit de elektrostatica, de elektriciteitsleer, magnetisme en elektrodynamica. Verschillende toepassingen komen aan bod, waaronder elektronische circuits, dynamo’s en de magnetische opsluiting van een plasma. Na een introductie via experimenten over trillingen en golven volgen in het derde deel de warmteleer en de speciale relativiteitstheorie.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit vier delen schriftelijk materiaal, een bijlage en een DVD die samen met de tekst als audiovisuele reeks een integraal deel van de cursus vormt. Verder kun je bij de docent van deze cursus extra oefenopgaven en een uittreksel aanvragen.
Mediagebruik De audiovisuele reeks bestaat uit kaders met figuren, formules en gesproken tekst.
Begeleidingsvorm Landelijke studiedag. Daarnaast kun je per e-mail of telefoon persoonlijk contact opnemen met de docent.
Docenten Dr. Rinus van Herpen.
Tentamenhulpmiddelen Bijlagenboek deel 5 van de cursus (schoon), Binastabellenboek (schoon) en een zakrekenmachine. 19
Faculteit Milieu-natuurwetenschappen
Faculteit Rechtswetenschappen
Evolutie
Rechtsgeschiedenis 1
Cursuscode: N13111
Cursuscode: R12221
Inhoud Sommige bacteriesoorten zijn resistent tegen bepaalde antibiotica. Biologisch gezien is hier sprake van een eenvoudige wetmatigheid: mutatie en natuurlijke selectie. In deze cursus verdiep je je in de biologische evolutietheorie, het fundament van de moderne biologie. Door de groeiende rol die biologische inzichten spelen in het maatschappelijk verkeer, is een goed begrip van dit fundament van wezenlijk belang. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder meer micro-evolutie, de oorsprong van soorten, macro-evolutie en het patroon van het ontstaan en uitsterven van soorten. In de cursus Evolutie staat de biologische evolutietheorie centraal. ‘Nothing in biology makes sense except in the light of evolution’ is een uitspraak van Theodosius Dobzhansky (1900-1975), één van de beroemdste genetici. Hij beweert hier dat evolutie een noodzakelijk ingrediënt is van alle biologische inzichten. Gezien de toenemende rol die biologische inzichten hebben in het maatschappelijke verkeer is een goed begrip noodzakelijk van de fundamenten van de moderne biologie, zoals deze cursus die biedt. Enkele voorbeelden kunnen dit helpen verduidelijken. (1) Het is al enige tijd bekend dat sommige bacteriesoorten resistent zijn tegen bepaalde antibiotica.
Inhoud Een goed begrip van de biologische evolutieprincipes is nodig om deze kennis boven tafel te krijgen. Deze voorbeelden kunnen gemakkelijk worden aangevuld met vele andere, op het gebied van de biologie zelf, maar ook daarbuiten. Zo worden evolutionaire inzichten gebruikt in de geneeskunde, psychiatrie, psychologie, ethiek, kennistheorie en informatica. De cursus Evolutie is echter een basiscursus en besteedt derhalve expliciet aandacht aan zowel de biologische als de paleontologische aspecten van de evolutie van het leven op aarde. Onderwerpen die aan bod komen zijn: micro-evolutie, de oorsprong van soorten, macro-evolutie en het patroon van het ontstaan en uitsterven van soorten. De cursus wordt afgesloten met een epiloog waarin een aantal opvattingen besproken worden over hoe het leven zelf uit levenloze materie kan zijn ontstaan.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit twee cursusdelen.
Begeleidingsvorm Landelijke studiedag.
Docenten Resistentie wordt veroorzaakt door mutatie en natuurlijke selectie. Een toevallige mutatie in het erfelijke materiaal van een bacterie zorgt voor resistentie. Het antibioticum is daarmee voor die stam ineffectief geworden. De kans op zo’n mutatie neemt toe naarmate bacteriën vaker in contact komen met antibiotica. Dat gebeurt in de moderne vee- en visteelt, waar antibiotica standaard in lage doseringen aan de dieren worden toegediend om de groei te bevorderen, en heeft geleid tot een vermindering van de werkzaamheid van diverse middelen. (2) Natuurbeheerders stellen zich tot doel een zo groot mogelijke soortenrijkdom te bereiken of te handhaven. Om dit te realiseren moeten ze weten hoe groot een reservaat moet zijn om een levensvatbare populatie in stand te houden, wat de minimale omvang van een levensvatbare populatie is, hoe groot het gevaar van inteelt is bij zulke kleine populaties en hoe erg dit is. 20
Dhr. dr. J. van Rhijn.
Tentamenhulpmiddelen Niet-programmeerbare zakrekenmachine (uitsluitend toegestaan zijn Texas Instruments, TI 30X IIB/ TI 30X II solar, óf Casio, FX-82 MS/ FX-82 solar) en beide cursusboeken.
Het recht zoals wij dat nu kennen is het resultaat van een lange ontwikkeling. In deze cursus bestudeer je recht als historisch verschijnsel, voortdurend beïnvloed door economische, politieke, kerkelijke en ethische kwesties. Je ontdekt dat er tussen het moderne recht en dat van vroeger een ononderbroken continuïteit bestaat. De cursus volgt de belangrijkste gebeurtenissen uit de rechtsgeschiedenis. Je start bij het Romeinse recht en het natuurrecht, waarna je je verdiept in de codificatiegeschiedenis van Nederland en enkele andere West-Europese landen. Tot slot besteedt je aandacht aan het ontstaan van supranationale instellingen en het effect daarvan op de nationale codificaties. De mededeling dat het recht niet uit de lucht komt vallen mag je gerust als een cliché beschouwen. De zin ‘het recht is een historisch verschijnsel’ klinkt heel anders en bedoelt toch hetzelfde. Maar beide zinnen leiden wel tot de conclusie dat recht zich voortdurend ontwikkelt. Dit betekent in de eerste plaats dat er tussen het moderne recht en dat van voorheen een onverbrekelijke band, een ononderbroken continuïteit of samenhang bestaat. Hieruit volgt dat alleen historisch onderzoek het recht van onze tijd kan doen begrijpen. Of scherper gesteld: een wetenschappelijke beoefening van het recht veronderstelt een inzicht in de historische beoefening ervan. Grondbeginsel van elk wetenschappelijk onderzoek is immers dat van begrip van zaken geen sprake kan zijn zonder kennis van hun samenhang. Op de tweede plaats leidt het onderkennen van recht als een historisch fenomeen onvermijdelijk tot de conclusie dat het recht verandert. Een bonte waaier van maatschappelijke factoren bepaalt de opkomst, verandering en ondergang van rechtsinstellingen. Economische, politieke, kerkelijke en ethische kwesties spelen daarin een rol. Het is de taak van de rechtshistoricus de historische samenhang tussen het recht en andere maatschappelijke verschijnselen zoveel mogelijk boven water te halen en daaruit de ontwikkeling van het recht te verklaren. De cursus beschrijft de belangrijkste gebeurtenissen uit de (rechts-)geschiedenis van verschillende Westeuropese landen. Uitgangspunt daarbij is het achttiende-eeuwse begrip codificatie. Het programma beperkt zich tot het privaatrecht. Het is geen uitputtende opsomming van alle
rechtsgeleerden die iets hebben betekend, maar een enigszins verhalende beschrijving van gelukte en mislukte codificatiepogingen tegen de achtergrond van de algemene maatschappelijke en staatkundige ontwikkelingen. Daardoor is de nadruk komen te liggen op de tijd waarin de nationale codificaties zijn ontstaan: de recente rechtsgeschiedenis. Het Romeinse recht en het natuurrecht passeren de revue. Het Romeinse recht had (en het natuurrecht heeft dat nog) een universele pretentie. Beide stelsels claimen kwaliteiten die overal en altijd gelden, ongeacht tijd en plaats. Daarna volgt de codificatiegeschiedenis van Italië, Frankrijk, Duitsland, Zwitserland en Nederland. Verder is een hoofdstuk gewijd aan enkele aspecten van de rechtsontwikkeling in Engeland. Ten slotte een korte beschouwing over het ontstaan van supra-nationale instellingen en het effect daarvan op de nationale codificaties. De cursus is van het tweede niveau en behoort tot de niet-positief rechtelijke vakken van de programma’s van de faculteit. Daarnaast is de cursus zo opgezet dat de stof tot nut kan zijn voor een veel grotere groep belangstellenden dan enkel de wo-studenten. Codificatiegeschiedenis behandelt namelijk de zogeheten uitwendige rechtsgeschiedenis in tegenstelling tot de cursus Rechtsgeschiedenis 2, waarin de inwendige privaat rechtsgeschiedenis aan bod komt. Bovendien zal eenieder die geïnteresseerd is in de Europese geschiedenis de benadering vanuit de eigen gezichtshoek van de uitwendige rechtsgeschiedenis kunnen waarderen.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit het studieboek Hoofdstukken uit de Europese Codificatiegeschiedenis door J.H.A. Lokin en W.J. Zwalve, 3e geheel herziene druk (Kluwer, Deventer 2001) en een werkboek.
Begeleidingsvorm Begeleidingsbijeenkomsten (per regio).
Docent Dhr. mr. drs. E. ter Horst 21
Faculteit Rechtswetenschappen
Faculteit Psychologie
Inleiding internationaal recht
Functieleer en biologische psychologie
Cursuscode: R19251
Cursuscode: S09131
Voorkennis Er wordt een passieve beheersing van de Engelse taal verwacht, aangezien deze taal in de internationale wereld en in de literatuur over internationaal recht de meest gehanteerde taal is.
Inhoud Het is verbazingwekkend wat een wereld er ligt achter een neutrale en, met excuses aan de juristen, saai klinkende term als internationaal recht. Het bladeren door de cursus Inleiding internationaal recht levert heel wat verrassende onderwerpen op. Meisjeshandel, valsmunterij, volkerenmoord en oorlogsmisdaden, piraterij en vliegtuigkaping, slavenhandel, apartheid, gijzeling... Het zijn allemaal zaken waar het internationaal recht (in dit geval het internationaal strafrecht) zich mee bezighoudt. Bijna elke week staat er in de kranten wel iets over handel in vrouwen, vrouwen die nu eens voor de huwelijksmarkt, dan weer voor de prostitutie bestemd zijn. In Den Haag is voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog een oorlogstribunaal opgericht, dit om de Servische ‘misdadigers tegen de mensheid’ te berechten. En ook gijzelingen, apartheid en volkerenmoord zijn geen uitgestorven fenomenen. Er is zelfs een nieuw begrip dat aan het bovenstaande rijtje toegevoegd kan worden: etnische zuiveringen. Op het terrein van internationaal recht zijn eerbiedwaardige instellingen als de Verenigde Naties en de EU actief, maar ook wat meer tot de verbeelding sprekende instellingen als Interpol. Maar wie heeft er al eens gehoord van het boek ‘De Friesche regtsgeleertheit’ van Huber, een hoogleraar uit Franeker? Deze zeventiende-eeuwer schreef al over het al dan niet toepassen van wetten van het ene land in een ander land. En wat te denken van het volgende probleem: een Nederlandse rechter moet zich uitspreken over een schadevergoedingsclaim van de twaalf weduwen van een mohammedaanse Marokkaan die in Nederland om het leven kwam. Trouwens, onder welke wetgeving valt iemand die statenloos is? Het zal duidelijk zijn: internationaal recht is een zeer breed en boeiend rechtsdomein. 22
Voorkennis De cursus Inleiding internationaal recht verschaft basiskennis over de juridische organisatie van de internationale gemeenschap. Verder geeft de cursus een aanzet tot begrip van de rol, de functie en de verwerkelijking van internationaal recht in deze gemeenschap. Na bestudering van deze cursus dien je op de hoogte te zijn van de samenstelling, taken en bevoegdheden van de belangrijkste internationale organisaties, zowel mondiaal als regionaal; te weten wat de bronnen zijn van internationaal recht en wat de middelen en wegen zijn om dit recht te verwezenlijken. Tevens is het de bedoeling dat je kennis vergaart over de geschiedenis van het volkenrecht in het algemeen en van de idee van internationale organisatie meer in het bijzonder en dat je op de hoogte bent van de hoofdlijnen van het materiële europese recht. Ten slotte wordt enig begrip van de rechtsgebieden internationaal strafrecht en internationaal privaatrecht verondersteld na bestudering van de stof.
Specifieke voorkennis is niet vereist. Een van de tekstboeken is Engelstalig, daarom is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.
leveren. In dit deel van de cursus wordt de biologische basis behandeld van: emotie- en stressgerelateerd gedrag, depressie en schizofrenie, slaap, taal, hersenlateralisatie en functioneel herstel na hersenbeschadigingen.
Inhoud Functieleer wordt in veel andere landen ook wel experimentele psychologie genoemd en wordt doorgaans door cognitief georiënteerde psychologen beoefend. Het is een discipline die algemeen menselijke functies bestudeert, zoals waarnemen, leren, geheugen, taal, denken en motorische vaardigheden. Ze tracht antwoord te geven op vragen als: hoe lost men een wiskundig probleem op? Hoe onthoudt men namen en gebeurtenissen? Hoe zet men gedachten om in spraak? Hoe komt een complexe beweging tot stand? Hoe beslist men in onzekere situaties? Enkele van deze zaken worden uitgebreid besproken aan de hand van cognitieve processen die een rol spelen bij het verstaan, het beslissen, het maken van vergissingen, het spreken en het bewegen.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit twee tekstboeken en een werkboek. De tekstboeken zijn: • Psychologische Functieleer (1993, 3e druk) van J. van Leyden Sr., uitgegeven door Bohn Stafleu Van Loghum te Houten/Diegem • Biological Psychology (2007) van J.W. Kalt, uitgegeven door Thomson/Wadsworth, te Belmont(USA).
Docenten Dhr. dr. W. Waterink.
Tentamenhulpmiddelen Zakrekenmachine.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit een elektronisch werkboek/reader en een zelf aan te schaffen studieboek.
Docenten Mw. dr. mr. M. Draaisma en dhr. mr. W. Pelt.
Tentamenhulpmiddelen Open-boektentamen. Naar het tentamen mag meegenomen worden het studieboek en een papieren uitdraai van het elektronische werkboek/reader. Daarnaast mogen ook andere schriftelijke hulpmiddelen worden meegenomen als ook een (eventueel geannoteerde) verdragenbundel/ wettenbundel. Verboden is gebruik te maken van elektronische hulpmiddelen tijdens het tentamen in welke vorm dan ook. Eventuele aanvullende informatie zal op de website van de cursus worden opgenomen.
De cursus bestaat uit de bestudering van twee belangrijke vakgebieden van de psychologie, die beide sterk experimenteel georiënteerd zijn: de functieleer en biologische psychologie. Doordat men in deze disciplines veelal gebruikmaakt van experimentele en kwantitatieve methodes, horen zij bij de meer ‘exacte’ (bèta) richtingen binnen de psychologie. De cursus vormt voor een groot deel een verdieping en verbreding van de onderwerpen die in de cursus Inleiding in de psychologie aan bod zijn gekomen, zoals de verscheidene cognitieve functies en de biologische basis van gedrag en emoties. In de biologische psychologie bestudeert men de biologische voorwaarden van menselijk gedrag. Met name de rol van de hersenen, de rest van het zenuwstelsel en het hormonale systeem bij uitingen zoals slaap, emoties, de menselijke taal en psychopathologie wordt hierbij bestudeerd. Het is dan ook een multidisciplinair vakgebied waar medici, zoals neurofysiologen en neurofarmacologen, biochemici en psychologen (fysiologische psychologen, psychofysiologen en neuropsychologen) hun bijdrage aan 23
Faculteit Psychologie
Faculteit Psychologie
Sociale psychologie
Inleiding in de gezondheidspsychologie
Cursuscode: S09241
Cursuscode: S60321
Voorkennis Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst. Tevens zijn enkele artikelen in de reader in het Engels.
Inhoud Buren, collega’s, vrienden, familieleden of je partner: in het dagelijks leven heb je vrijwel altijd te maken met anderen. De sociale psychologie biedt verklaringen voor veel herkenbare gedachten, gevoelens en gedragingen van mensen in relatie tot elkaar. Zo weten we door de sociale psychologie bijvoorbeeld onder welke omstandigheden mensen bereid zijn om hulp te bieden, welke factoren een rol spelen bij het ontstaan van vriendschappen en relaties, en hoe groepen beslissingen nemen. In de cursus Sociale psychologie maak je kennis met de belangrijkste theorieën en inzichten binnen de sociale psychologie. Er zal worden ingegaan op thema’s zoals het waarnemen van individuen, zelfbeeld en zelfwaardering, stereotypen en discriminatie, sociale identiteit, attitudes en attitudeverandering, sociale invloed, affiliatie en attractie, groepsprocessen, agressie en conflict, en prosociaal gedrag. Daarnaast zul je inzicht krijgen in sociaal-psychologische methoden van onderzoek. Ook zul je leren hoe sociaal-psychologische theorieën kunnen worden toegepast om gedrag te veranderen. De sociale psychologie biedt verklaringen voor veel interpersoonlijke gedragingen en groepsprocessen. De cursus is daarom interessant voor iedereen die hier meer over wil weten. De cursus Sociale psychologie is een basiscursus voor psychologiestudenten. Later zul je veel profijt hebben van deze cursus, aangezien sociaal-psychologische inzichten veel worden toegepast in de gezondheidspsychologie en de arbeids- en organisatiepsychologie, de twee afstudeerrichtingen binnen de psychologie-opleiding van de Open Universiteit Nederland.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit een tekstboek, een reader, een digitaal werkboek en een dvd. Er wordt gebruikgemaakt 24
Voorkennis van een Engelstalig tekstboek, Social Psychology (3rd edition) van E.R. Smith en D.M. Mackie. De reader bestaat uit teksten en artikelen die je nodig hebt bij de opdrachten in het digitaal werkboek. Het digitaal werkboek vormt de leeromgeving van de studenten en de cursisten. Dit werkboek bevat opdrachten, meerkeuzevragen, samenvattingen van de hoofdstukken en verwijzingen naar andere interessante literatuur. De dvd bestaat uit twee programma’s. Het ene programma gaat over attitude- en gedragsverandering. Je leert hoe sociaal-psychologische theorieën kunnen worden gebruikt bij het ontwikkelen van een interventie en maakt kennis met de verschillende stappen die doorlopen moeten worden bij het veranderen van attitudes en gedrag. Het tweede programma is een documentaire over het laboratoriumexperiment in de sociale psychologie. In dit programma maak je kennis met de manier waarop een sociaal-psychologisch experiment wordt opgezet en uitgevoerd.
Docenten Dhr. dr. A. Bos
Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.
Inhoud Wanneer aan een willekeurige Nederlander wordt gevraagd wat het belangrijkste is in het leven, is de kans groot dat hij of zij zal antwoorden: gezondheid. Dat wij onze gezondheid belangrijk vinden, mag ook blijken uit het grote aantal publicaties over dit onderwerp. Zogenaamde zelfhulpgidsen, soms wel, maar vaak ook niet gebaseerd op resultaten van wetenschappelijk onderzoek, die ons moeten helpen te stoppen met roken, af te vallen, een optimaal welzijn te bereiken, of in geestelijk evenwicht te komen, verschijnen met de regelmaat van de klok. Kortom, de gezondheid houdt ons nogal bezig. De cursus geeft een overzicht van wetenschappelijke inzichten in relaties tussen gedrag en gezondheid, tussen lichaam en geest. Deze inleidende cursus is een goede voorbereiding op een verdere verdieping in de gezondheidspsychologie. Het is een verplicht onderdeel van de bachelor opleiding psychologie maar is ook als losse cursus interessant. De volgende onderwerpen komen aan de orde: de werking van het menselijk lichaam (o.a. de werking van het zenuwstelsel); stressproblematiek (o.a. oorzaken en gevolgen); theorieën die gezond en ongezond gedrag kunnen verklaren; her- en erkenning en acceptatie van ziekte en het gebruik van medische en gezondheidsbevorderende voorzieningen; pijnproblematiek; chronische aandoeningen.
Je kunt in het digitaal werkboek testen of je voldoende kennis hebt opgedaan door de opdrachten en de zelftoetsen te maken. Daarnaast kunt je ter voorbereiding van het tentamen de voorbeeldtentamens maken (zie cursussite).
Cursusmateriaal In de cursus wordt gebruik gemaakt van een Engelstalig tekstboek, een reader en een digitaal werkboek (via internet).
Docenten Mw. prof. dr. L. Lechner.
Tentamentoelichting Het digitaal werkboek is opgebouwd uit zes studietaken. Aan het eind van iedere studietaak is een zelftest met terugkoppeling opgenomen. Deze zelftesten bestaan uit meerkeuzevragen die representatief zijn voor de tentamenvragen. Wij raden je aan de zelftesten te maken. Daarnaast raden wij je aan om alvorens je tentamen gaat doen, één of beide voorbeeldtentamens te maken. De voorbeeldtentamens kun je vinden in de vorm van een tentamenbundel op de cursussite. De voorbeeldtentamens bevatten tentamenvragen over de gehele cursus en zijn representatief voor het tentamen dat je voor deze cursus kunt afleggen.
Bij deze cursus zijn geen begeleidingsbijeenkomsten. De cursus is zodanig opgezet dat het digitale werkboek van de cursus je leeractiviteiten aanstuurt. Als je het digitale werkboek helemaal hebt doorgenomen, is alle leerstof aan de orde geweest. Vanuit het digitale werkboek wordt verwezen naar de hoofdstukken uit het tekstboek en de readers). Je wordt aangeraden om vanuit het digitaal werkboek te werk te gaan en je daar te laten aansturen door de studietaken met de bijbehorende opdrachten.
25
Faculteit Informatica Inleiding informatica
Cursuscode: T28131
Inhoud Hoe werkt internet en wat gebeurt er precies als je een webpagina bekijkt? Hoe kan Google zo snel zoveel antwoorden geven op een vraag? Als je een betaling verricht via een beveiligde website, wat betekent dat dan en hoe veilig is dat? Wat is een database en hoe stel je daar vragen aan? Hoe worden adressen op poststukken automatisch herkend? Waarom denken informatici vaak in termen van objecten en klassen? Dit zijn enkele van de vele vragen die aan bod komen. Deze cursus geeft een brede en moderne inleiding in het vakgebied informatica. De cursus bespreekt op inleidende wijze een aantal uiteenlopende onderwerpen uit het vakgebied. Enkele daarvan zijn al bijna klassiek, zoals relationele databases, logica, binair rekenen en besturingssystemen. Maar ook is er veel aandacht voor recente ontwikkelingen, zoals objectgeoriënteerde analyse en ontwerp met UML als ‘diagramtaal’ en Java als programmeertaal. Verder zijn er inleidingen in neurale netwerken en genetische algoritmen, die beide gebaseerd zijn op modellen uit de biologie. Uiteraard komt het internet uitgebreid aan de orde, met speciale aandacht voor de beveiliging ervan. Ten slotte blikt de cursus in de toekomst aan de hand van het onderwerp ambient intelligence: het verschijnsel dat we in toenemende mate worden omringd door allerlei apparaten die steeds meer onzichtbaar worden en in de omgeving opgaan. De behandelde onderwerpen worden met enige diepgang aangeboden. Op die manier ‘proef’ je op een realistische manier iets van het vakgebied. Zo leer je zelf vragen te stellen aan een gegeven database en een eenvoudige webpagina te schrijven in HTML. Je schrijft zelf programma’s in Java. Daarbij is een opzet gekozen die beginners in staat stelt direct relatief interessante toepassingen te schrijven. Dit wordt mogelijk gemaakt door gebruik te maken van een voor dit doel ontwikkelde omgeving: JavaLogo. De gekozen onderwerpen worden zoveel mogelijk gekoppeld aan problemen en toepassingen die iedereen herkent. Internet wordt bijvoorbeeld besproken aan de hand van de bekende toepassingen e-mail en het world wide web. Daarbij komen vragen aan de orde als: wat gebeurt er 26
precies als je een e-mail verstuurt, waar bevindt zich je mailbox en wat houdt het beheren daarvan in; waarom wordt een webpagina op je beeldscherm vaak in onderdelen opgebouwd. Dergelijke vragen dienen als motivatie om centrale concepten als protocollen en het clientserver-model te bespreken. De cursus geeft een goed beeld van het vakgebied informatica en is daarom geschikt voor zowel diegenen die meer willen weten van het vakgebied of hun kennis willen actualiseren als voor diegenen die overwegen de bacheloropleiding Informatica te volgen.
Cursusmateriaal De cursus bestaat uit drie cursusboeken en een cd-rom. De cd-rom bevat een database en de programmeeromgeving die nodig is om het practicum ‘programmeren in JavaLogo’ te kunnen uitvoeren.
Begeleidingsvorm Bij de cursus worden tweemaal per jaar begeleidingsbijeenkomsten verzorgd, in de periode van september tot november en in de periode van februari tot april. Je kunt daarbij kiezen voor online begeleiding of voor begeleiding in de studiecentra Amsterdam, Eindhoven, Rotterdam en Zwolle. In België wordt op beperkte schaal begeleiding aangeboden in de studiecentra Gent en Leuven. Naast de begeleidingsbijeenkomsten wordt gedurende het gehele jaar standaardbegeleiding aangeboden via Studienet.
Docenten Dhr. drs. P. Mijnheer (online, Rotterdam, Zwolle), dhr. A. Pauw (Amsterdam), dhr. prof. dr. ir. W. Van Petegem (Leuven), dhr. dr. ir. H. Vranken (online, Eindhoven) en mw. I. Steel (Gent).
Tentamenhulpmiddelen De cursusboeken en een zakrekenmachine.
Adressen Deze gids is uitgave van de afdeling Voorlichting, Service en Informatie. Open Universiteit Nederland Valkenburgerweg 177 6419 AT Heerlen
Contactpersoon Studenten Academic Experience Mevr. drs. L. Heldens Regionale studievoorlichter
[email protected] Telefoon: 040-2472901
Contactpersoon Centrale organisatie Mevr. L. Vosbeek Communicatieadviseur Studievoorlichting
[email protected] Telefoon: 045-5762895
28
5708391
