Studiegids STUDIEJAAR 2011 – 2012
Onderwijs- en Examen Regelingen HBO-ICT
© Hogeschool NOVI 2011-2012 Versie 2.2
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
VOORWOORD Een leven lang leren is steeds belangrijker in de context van de hedendaagse maatschappij. De snelheid en onvoorspelbaarheid van trends en ontwikkelingen in deze tijd stellen hoge eisen aan de performance en het aanpassingsvermogen van mensen. Leren en persoonlijke ontwikkeling zijn belangrijke onderdelen van de loopbaan van ICT’ers. Hogeschool NOVI richt zich op de verdere ontwikkeling van de kennis, vaardigheden en competenties van mensen die aan het arbeidsproces deelnemen of daaraan weer deel willen gaan nemen met opleidingen en trainingen die afgestemd zijn op hun individuele wensen en mogelijkheden. De opleiding is ontwikkeld voor studenten die graag (verder) willen studeren en groeien in het vakgebied van Informatie & Communicatie Technologie. Dit document beschrijft de Onderwijs- en Examenregeling van Hogeschool NOVI voor de opleiding HBO-ICT. Deze opleiding omvat naast het 4-jarige deeltijdtraject ook de daarvan afgeleide kopstudies, de afstudeervariant, de topopleiding en een voorloopjaar. Hogeschool NOVI wenst u een inspirerende en leerzame studie! Jilt Sietsma
Programmamanager
[email protected] Adresgegevens: Kobaltweg 44 3542 CE Utrecht Telefonische bereikbaarheid: T:
+31 (0)30 - 711 5615
F:
+31 (0)30 - 711 5614
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
2 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding ................................................................................................... 5 2. Hogeschool NOVI ...................................................................................... 6 2.1 Doel van de opleiding ...................................................................................... 6 2.2 Beroepsprofiel ................................................................................................. 6 2.3 Opleidingsprofiel ............................................................................................. 7 2.4 Het onderwijs .................................................................................................. 7 2.5 Opbouw en studielast van de opleiding ............................................................. 9 2.5.1 Opbouw en studielast 4-jarige opleiding ................................................................. 9 2.5.2 Vrijstellingen op basis van werkervaring................................................................ 10 2.5.3 Intakegesprek en toelating kopstudies .................................................................. 10
2.6 Inschrijving en inschrijftermijn ....................................................................... 11 2.7 Toelatingseisen ............................................................................................. 11 2.8 Studievoortgang ............................................................................................ 12 2.9 Stage............................................................................................................. 12 2.10 Afstuderen .................................................................................................. 12 2.11 Getuigschrift................................................................................................ 13
3. Studieprogramma HBO-ICT...................................................................... 14 3.1 Studieprogramma 4-jarige opleiding .............................................................. 14 3.2 Programma kopstudies HBO-ICT .................................................................... 16 3.2.1 Programma kopstudie voor IT-Ontwikkelaar ......................................................... 16 3.2.2 Programma kopstudie voor ICT-beheerders .......................................................... 16 3.2.3 Programma kopstudie ITIL/Service Management .................................................... 17 3.2.4 Programma kopstudie Enterprise Engineering........................................................ 18
3.3 Instroomprogramma ...................................................................................... 18 3.4 Doorstroomprogramma.................................................................................. 18 3.5 Tabel studieprogramma’s............................................................................... 19
4. Regelingen en procedures ....................................................................... 22 © Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
3 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
4.1 Begripsbepalingen Onderwijs- en Examenregelingen ....................................... 22 4.2 Waardering van (her)tentamens en examens ................................................... 24 4.3 Vrijstellingen ................................................................................................. 25 4.4 Tentamens, getuigschriften en geldigheidsduur .............................................. 27 4.5 Inzagerecht en procedure ............................................................................... 28 4.6 Bezwaarprocedure ......................................................................................... 29 4.7 Beroepsmogelijkheden ................................................................................... 29 4.8 Studeren met een lichamelijke of zintuiglijke handicap .................................... 30 4.9 Afstudeeropdracht en scriptie......................................................................... 30
5. Aanmelding ............................................................................................ 32 5.1 Kosten .......................................................................................................... 32 5.2 Toelating ....................................................................................................... 32 5.3 Vrijstellingen ................................................................................................. 32 5.4 Aanmelding en start....................................................................................... 33
Bijlage 1: Korte omschrijving van de vakken ................................................. 34 Jaar 1 ............................................................................................................................ Jaar 2 ............................................................................................................................ Jaar 3 ............................................................................................................................ Jaar 4 ............................................................................................................................ Specifieke vakken ..........................................................................................................
34 37 39 42 44
Bijlage 2: Literatuurlijst ............................................................................... 46
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
4 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
1. Inleiding Dit document beschrijft de Onderwijs- en Examenregeling van Hogeschool NOVI voor de opleiding HBO-ICT. Deze opleiding omvat naast het 4-jarige deeltijdtraject ook kopstudies, instroom-, doorstroom- en afstudeervarianten. Deze regelingen zijn van toepassing op de (her)tentamens en examens van Hogeschool NOVI en zijn vastgesteld door het Bestuur van de Stichting Hoger Onderwijs NOVI, conform de bevoegdheid als genoemd in artikel 7.13 van de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW). Ter bevordering van de leesbaarheid wordt steeds de mannelijke vorm gebruikt waar gesproken wordt over student, docent en dergelijke, maar hiermee worden uiteraard ook leden van de andere sekse bedoeld. Een aantal bepalingen uit deze regelingen is verder uitgewerkt in de Stageregeling en de Regelingen omtrent de afstudeerscriptie. Deze regelingen en de bijbehorende Stageregeling en de Regelingen omtrent de afstudeerscriptie zijn integraal van toepassing op alle studenten die zich hebben ingeschreven bij de Hogeschool NOVI. Onderwerpen die in deze regelingen aan de orde komen, zijn: Informatie over Hogeschool NOVI Het studieprogramma De vakken De toelatingseisen De exameneisen en regelingen Jaarrooster Literatuurlijst Deze studiegids bevat beknopte vakbeschrijvingen van de vakken. Op de elektronische leeromgeving Leerplein zijn deze vakbeschrijvingen uitgebreid beschreven. De beschrijvingen op leerplein maken onderdeel uit van deze studiegids. Daar waar deze regeling niet in voorziet beslist de Examencommissie.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
5 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
2. Hogeschool NOVI Hogeschool NOVI is een gespecialiseerde hogeschool die ICT-professionals opleidt met flexibele opleidingsprogramma’s. Zij richt zich op het verder ontwikkelen van mbo’ers en hbo’ers, waarbij de opleidingstrajecten zijn afgestemd op de specifieke opleidingsbehoeften van organisaties. Het opleidingsaanbod is zodanig opgezet dat de opleidingen passen in een groter geheel, een carrièrepad. Confrontatie tussen de praktijkervaringen en theoretische inzichten van docenten en deelnemers staat op de voorgrond. De praktijkervaring van de student is de basis waarop hij of zij nieuwe kennis en vaardigheden ontwikkelt. De opgedane kennis en vaardigheden is direct toepasbaar in de eigen praktijksituatie met als resultaat een daadwerkelijke bijdrage aan de persoonlijke ontwikkeling en aan het succes van de organisatie. Hogeschool NOVI is geaccrediteerd door het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen, via de Stichting Hoger Onderwijs NOVI. Deze stichting is bij het ministerie ingeschreven in het zgn. CROHO-register, onder nummer 24HR.
2.1 Doel van de opleiding Het doel van de opleiding HBO Informatie- en Communicatie Technologie (ICT) is erop gericht om studenten vanuit ICT startfuncties te ondersteunen bij het doorgroeien naar functies met een meer bedrijfskundig karakter. Hiermee wordt een integrale benadering bedoeld van de ICT in de volgende gebieden: Beleid en innovatie Ontwikkeling en invoering Exploitatie en beheer De ontwikkeling en doorgroei van de ICT’er vindt plaats op basis van praktijkervaring en voortgezette scholing. Tijdens het functioneren in de beroepspraktijk vindt doorgroei plaats in de breedte naar een leidinggevende functie en in de diepte door het ontwikkelen van een specialisme. Uitgangspunt is dat afgestudeerden van deze opleiding al dan niet in een leidinggevende functie kunnen functioneren zowel bij kleine, middelgrote en grote bedrijven, zowel bij de overheid als bij de profit- en non-profitsector. Kenmerkend is dat zij met zowel interne als externe klanten te maken hebben.
2.2 Beroepsprofiel De opleiding HBO-ICT is gebaseerd op het beroepsprofiel van de bachelor of ICT van het HBO-I platform.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
6 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
De centrale activiteiten van de informaticus richten zich op (bedrijfskundige) informatiesystemen, softwaresystemen en computersystemen. Deze systemen kunnen groot en complex zijn. Bij bedrijfsprocessen kan gedacht worden aan logistieke processen, marketingprocessen, financieel-administratieve processen, human resource processen, registratieve processen en informatie- en communicatieprocessen. Bedrijfskundige informatiesystemen ondersteunen bedrijfsprocessen. Daarnaast kan gedacht worden aan informatiesystemen zoals besturingssystemen, netwerksystemen, betalingsverkeer, verzekeringen, administratieve systemen, reserveringssystemen, communicatiesystemen en ontwikkelsystemen. Kenmerkend voor deze systemen is: De relatie tot het bedrijfskundig domein Het toepassen van ICT-software en hardwarecomponenten De interactie met de gebruiker Omvang Complexe architectuur Interfacing tussen systemen Mens-machine interactie Het toepassen van databasemanagementsystemen Software componenten Real time en performance aspecten
2.3 Opleidingsprofiel De opleiding richt zich op de volgende centrale activiteiten van de HBO ICT-professional: Analyse van bedrijfsprocessen en informatiesystemen om te komen tot verbetervoorstellen Het adviseren van beleid om te komen tot een optimale inzet van ICT ten behoeve van de bedrijfsvoering Het ontwerpen van een bedrijfsproces en het daarvan afgeleide informatiesysteem Organiseren en implementeren van bedrijfsprocessen en daarbij horende informatiesystemen Het in een veranderende organisatie adequaat reageren op gevolgen voor bedrijfsprocessen en daarbij horende informatiesystemen De aard van deze activiteiten vereist een methodische en gestructureerde werkhouding en goede contactuele en communicatieve eigenschappen. Deze eigenschappen in combinatie met het bedrijfskundige karakter van de opleiding maken de afgestudeerde specifiek geschikt voor functies in de ICT, waarin al dan niet zelfstandig, beslissingen genomen moeten worden.
2.4 Het onderwijs Praktijkgericht
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
7 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Het uitgangspunt is praktijkgericht onderwijs. Hierbij wordt de optiek gehanteerd dat de student kennis vergaart door actief op zoek te gaan naar antwoorden op vragen die men zichzelf gesteld heeft. Dat betekent dat men als student binnen deze deeltijdopleiding een eigen verantwoordelijkheid heeft. Men leert zelfstandig te werken, goed te plannen en men leert initiatieven te nemen. Daarnaast leert de student samen met andere studenten naar oplossingen te zoeken, zijn mening te formuleren, keuzes te onderbouwen en andere studenten te begeleiden bij vragen. Stuk voor stuk sociale en communicatieve vaardigheden die een manager in de praktijk nodig zal hebben. De werkwijze tijdens de opleiding sluit aan bij de werkwijze van de ICT professional in de beroepspraktijk.
Action learning Tijdens de opleiding wordt veelvuldig gebruik gemaakt van de leermethode Action Learning. Onder begeleiding van de docent gaat men aan de slag met cases uit de praktijk, vaak uit de eigen organisatie of die van de medestudenten. Men krijgt niet alleen theoretische kennis aangereikt, maar leert die te vertalen in praktische oplossingen. Uitgangspunt is zelfstandig en actief aan het werk zijn met een probleemstelling (thuis en in de les) die ontleend is aan de eigen werksituaties van de student.
Werkvormen De colleges structureren de informatie uit de literatuur en de kennis die de student bij het maken van de gestructureerde taken heeft opgedaan. De student maakt de gestructureerde taken ter voorbereiding op de bijeenkomst en bespreekt deze met de groep. Door middel van analyseopdrachten leert de student praktijksituaties doorgronden, kennis toepassen en inzicht krijgen in situaties. Met individuele en groepsopdrachten in de eigen werkomgeving leert de student zelfstandig een probleem aan te pakken en te komen tot een advies op managementniveau. In intervisiegesprekken geven studenten elkaar feedback met betrekking tot de individuele opdrachten en helpen elkaar bij problemen die ze tegen komen. Hierdoor leert de student te reflecteren op eigen handelen en op dat van anderen.
Leerplein In de opleiding wordt gebruik gemaakt van het Leerplein. Dit is de digitale leeromgeving van Hogeschool NOVI. Middels deze omgeving kan een student actuele informatie over de opleiding opvragen. Op Leerplein vindt de student naast de vakbeschrijvingen met leerdoelen, de wijze van toetsing, het lesprogramma en de literatuur, ook de sheets die gebruikt kunnen worden tijdens de les, aanvullende informatie en achtergrondartikelen.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
8 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
2.5 Opbouw en studielast van de opleiding In de bachelor/master structuur wordt de studielast uitgedrukt in ECTS-punten (European Credit Transfer System). De studielast van de opleiding bedraagt in totaal 240 ECTS-punten. Per studiejaar 60 ECTS-punten. De eerste drie jaar omvat een studiejaar 12 vakken. Een vak heeft een omvang van 4 ECTS-punten. Het vierde jaar omvat 6 vakken plus de afstudeerscriptie. De scriptie heeft een studielast van 30 ECTS-punten.
2.5.1 Opbouw en studielast 4-jarige opleiding De opleiding HBO-ICT is opgedeeld in 4 studiejaren. Een studiejaar is opgebouwd uit 2 semesters. In totaal doorloopt u dus 8 semesters voor het behalen van het getuigschrift HBO-ICT en de Bachelor- of Ingenieurstitel. Een semester bevat drie lesperiodes of blokken van elk 6 weken. Een studiejaar is dus opgebouwd uit 6 blokken van 6 lesweken. In een blok worden twee vakken van elk 4 ECTS-punten tegelijkertijd aangeboden. De lessen zijn gepland op een dag per week (ochtend/middag of middag/avond). Een lesbijeenkomst duurt drie uur. In week 6 wordt het vak afgesloten door middel van een schriftelijk tentamen of een paper.
Jaar 1
12 vakken
48
ECTS-
punten Werkervaring of stage
12
ECTS-
punten Jaar 2
12 vakken
48
ECTS-
punten Werkervaring of stage
12
ECTS-
punten Jaar 3
12 vakken
48
ECTS-
punten Werkervaring of stage
12
ECTS-
punten Jaar 4
6 vakken + scriptie
24 + 30
ECTS-
punten Werkervaring of stage
6
ECTS-
punten
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
9 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
2.5.2 Vrijstellingen op basis van werkervaring Aan de studenten worden eisen gesteld met betrekking tot relevante werkervaring. Deze relevante werkervaring wordt per studiejaar gehonoreerd met 12 ECTS-punten. De student dient hiertoe een werkgeversverklaring in te leveren bij de opleidingscoördinator. Een student met onvoldoende relevante werkervaring kan deze ook opdoen door het uitvoeren van stages. Wanneer de student ervaring verwerft op een stageplaats, dan dient deze stage minstens 2 maanden te duren of te hebben geduurd. In het eerste jaar worden ECTS-punten voor werkervaring toegekend, wanneer een student bij aanvang van het schooljaar 4 maanden praktijkervaring heeft op het niveau van beginnend beroepsuitoefenaar. In het tweede jaar worden ECTS-punten voor werkervaring toegekend, wanneer een student bij aanvang van het tweede jaar 1 jaar praktijkervaring heeft op het niveau van junior ICTprofessional. In het derde jaar worden ECTS-punten voor werkervaring toegekend, wanneer een student bij aanvang van het schooljaar 2 jaar praktijkervaring heeft op het niveau van gevorderd ICTprofessional. In het vierde jaar worden ECTS-punten voor werkervaring toegekend, wanneer een student bij aanvang van het schooljaar 3 jaar praktijkervaring heeft op het niveau van gevorderd ICTprofessional.
2.5.3 Intakegesprek en toelating kopstudies Studenten die werkzaam zijn in de ICT kunnen in veel gevallen de opleiding in kortere tijd realiseren. Hogeschool NOVI is gespecialiseerd in flexibele opleidingsprogramma’s. Op grond van EVK’s (erkenning van eerder en/of elders verworven kennis) in de vorm van diploma’s en EVC’s (erkenning van eerder en/of elders verworven competenties) kunnen vrijstellingen verkregen worden om daarmee een kortere doorlooptijd van de studie te realiseren. Om in aanmerking te komen voor de verkorte opleiding maakt de student een afspraak voor een intakegesprek op basis van zijn/haar cv. Het intakegesprek resulteert in een van de onderstaande adviezen: 1) De student is direct toegelaten tot een van de kopstudies. 2) De student krijgt het advies om eerst een of meer vakken te volgen of het instroomtraject te doorlopen. 3) De student krijgt het advies om zich aan te melden voor een EVC-procedure teneinde uitsluitsel te verkrijgen over toelating in de kopstudie.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
10 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Het studieprogramma van de 4-jarige opleiding en de daarop gebaseerde verkorte ‘kopstudies’ is beschreven in hoofdstuk 3.
2.6 Inschrijving en inschrijftermijn Een student dient zich ieder jaar opnieuw in te schrijven aan de Hogeschool NOVI indien hij wenst deel te nemen aan colleges en/of tentamens. Dit geldt niet voor kopstudies, instroomen doorstroom- en uitstroomprogramma’s. Hierbij geldt dat een student is ingeschreven voor de periode van dat programma, inclusief een reële periode voor eventuele hertentamens. Indien aan het eind van het betreffende programma een afstudeertraject is opgenomen, dan geldt hiervoor dat de student is ingeschreven tot één jaar na de laatste les. In deze periode kan het afstudeeronderzoek plaatsvinden en kan de student afstuderen. Een student kan verzoeken om het studiejaar met telkens een jaar te verlengen. Aan een verlenging zijn kosten verbonden. De inschrijving dient schriftelijk te geschieden. Hogeschool NOVI zal van de inschrijving een bevestiging sturen. De student krijgt de beschikking over een studentenpas. Een student die zich inschrijft en al in een eerder studiejaar ingeschreven is geweest, mits dat studiejaar niet langer dan 3 jaar geleden is, heeft de keuze uit het vakkenpakket uit de Onderwijs- en Examenregeling van het eerdere jaar van inschrijving, mits de vakken nog aangeboden, respectievelijk getentamineerd worden.
2.7 Toelatingseisen Om tot een opleiding of programma te worden toegelaten, dient de student te voldoen aan de instroomeisen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de toelatingseisen in het eerste jaar van de HBO ICT en de specifieke instroomeisen die gelden voor het doorstroomprogramma en de kopstudies. In alle gevallen vindt een intakegesprek plaats, waarin vastgesteld wordt in welke mate de student voldoet aan de instroomeisen. Ook wordt vastgesteld of er sprake kan zijn van vrijstellingen voor vakken uit het opleidingspakket. Om tot een volgend jaar van een opleiding toegelaten te worden dient de student tenminste 50% van de studiepunten van het direct daaraan voorafgaande studiejaar en 100% van de studiepunten van eerdere jaren behaald te hebben. De Examencommissie heeft de bevoegdheid in individuele gevallen van bovenstaande regeling af te wijken. In voorkomende gevallen wordt een besluit van de Examencommissie ter beoordeling aan het College van Bestuur voorgelegd.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
11 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
2.8 Studievoortgang Bij verzuim of onvoldoende (her)tentamenresultaat, resulterend in een vertraging in de studievoortgang, wordt door de studiebegeleider contact opgenomen met de betreffende student om de oorzaak van het verzuim of onvoldoende resultaat vast te stellen. Bij studieproblemen zal in gezamenlijk overleg naar een adequate oplossing gezocht worden, waarbij door de Hogeschool NOVI al het redelijke ondernomen zal worden om de student te ondersteunen en begeleiden bij het verdere verloop van zijn opleiding. De Examencommissie heeft de bevoegdheid te bepalen dat het met goed gevolg hebben afgerond van (her)tentamens als voorwaarde geldt voor het doen van andere (her)tentamens.
2.9 Stage De HBO-ICT is een deeltijdopleiding. Dat wil zeggen dat in principe geen stage behoefd te worden uitgevoerd. Immers, de student heeft relevante werkervaring. Desondanks kan het voorkomen, dat de werkervaring te gering is. In dit geval kan een stageperiode worden ingelast. Aan de stageplaats worden eisen gesteld vanuit de opleiding. Deze eisen betreffen onder meer: De stageplaats respectievelijk de werkplek ten behoeve van de praktische voorbereiding op de beroepsuitoefening respectievelijk de stage De werkzaamheden en de te verwerven competenties De begeleiding vanuit het bedrijf waar de praktische voorbereiding op de beroepsuitoefening respectievelijk de stage plaatsvinden De gehanteerde normering met betrekking tot het met goed gevolg voltooien van praktische voorbereiding op de beroepsuitoefening respectievelijk de stage en eventuele vrijstellingen De begeleiding vanuit de Hogeschool NOVI De stageovereenkomst
2.10 Afstuderen De student is geslaagd voor het examen, wanneer aan de volgende voorwaarden wordt voldaan: Hij voor de vakken van de betreffende opleiding of programma een voldoende (score van minimaal 5,5) heeft behaald Hij een voldoende heeft behaald voor de afstudeerscriptie, dit is een gecombineerd cijfer op basis van de afstudeerscriptie (het rapport), de afrondende presentatie en de verdediging tijdens het afstudeergesprek Hij voor elk van de stages (indien van toepassing) tenminste een 5,5 als cijfer heeft behaald
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
12 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Indien de student is geslaagd is het HBO-examen conform de Wet (WHW) afgelegd. De student ontvangt dan een HBO-getuigschrift. De eisen en procedures voor het afstuderen zijn vastgelegd in het separate document “Regelingen rondom de afstudeerscriptie”.
2.11 Getuigschrift De cijfers van de tentamens van de vakken, de stages (indien van toepassing) als mede de resultaten behaald bij het afleggen van het examen worden vermeld op de cijferlijst van het getuigschrift. De Examencommissie kan besluiten aan de beoordeling van het HBO-examen het predicaat ‘cum laude’ te verbinden, indien de student voor de vakken van de opleiding een gemiddelde van 8,0 of hoger heeft behaald, met geen cijfer lager dan een 7.0, en tevens de scriptie met tenminste een 8.0 beoordeeld is. Het predicaat cum laude wordt vermeld op het getuigschrift. De Examencommissie kan besluiten aan de beoordeling van het HBO-examen het predicaat ‘met genoegen’ te verbinden, indien de student voor de vakken van de opleiding een gemiddelde van 7.0 heeft behaald, met geen cijfer lager dan een 6.0, en tevens de scriptie met tenminste een 7,0 beoordeeld is. Het predicaat met genoegen wordt vermeld op het getuigschrift. Bij deze berekening geldt het cijfer 6,0 voor eventuele vrijstellingen. Hierbij geldt dat bij een complete vierjarige opleiding (incl. eventuele stage) maximaal drie vrijstellingen niet meegeteld worden. Een student die meer dan drie vrijstellingen heeft en toch het predicaat “cum laude” respectievelijk. “met genoegen” wil verwerven, heeft het recht voor vakken waarvoor vrijstelling is gegeven het (her)tentamen te doen om zo een hogere waardering dan een 6 te kunnen verkrijgen. Hiervoor kunnen kosten in rekening worden gebracht. Indien een vak de kwalificatie “met goed gevolg afgesloten” heeft in plaats van een cijfer, blijft dit vak buiten beschouwing bij de bepaling of de student in aanmerking komt voor het predicaat “cum laude” resp. “met genoegen”. Veel studenten volgen bij Hogeschool NOVI een kopstudie. Dit betekent dat een (groot) aantal vakken uit het eerste en tweede jaar van de opleiding als vrijstelling worden aangemerkt, volgens de EVK- en/of EVC-regeling (zie de paragrafen 2.5.3, 3.2 en 5.3). Studenten die op basis van een gevolgde kopstudie afstuderen komen derhalve niet in aanmerking voor het afstuderen met het predicaat ‘cum laude’ resp. ‘met genoegen’.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
13 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
3. Studieprogramma HBO-ICT In dit hoofdstuk wordt het studieprogramma van de deeltijdopleiding Informatie- en Communicatie Technologie beschreven alsmede de verschillende instroom- doorstroom- en uitstroomprogramma’s, hier te noemen programma’s. Uitgangspunt is het curriculum van de opleiding, zoals in hoofdstuk 2 aangegeven.
3.1 Studieprogramma 4-jarige opleiding Jaar 1 Werkveldoriëntatie
Inleiding Databases
Informatiekunde 1
Inleiding Beheer en Exploitatie
Informatiekunde 2
Datacommunicatie en netwerken
Inleiding Projectmanagement
ITIL-processen 1
Inleiding Communicatie
Beheer Servicedesk
Inleiding Systeemontwikkeling
Inleiding Organisatiekunde
Jaar 2 Toepassen IT Service Management Processen
Toetsen, Testen en Acceptatie Inleiding Informatiebeveiliging
Beheer van de Informatievoorziening
Informatiebeveiliging
Business IT Alignment
Informatiemanagement 1
IT Governance
Informatiemanagement 2
Data-analyse & Ontwerp
Business Process Management
Systeemontwikkeling op basis van UML Jaar 3 Mondelinge Communicatie
Bestuurlijke Informatievoorziening
Schriftelijke Communicatie
Informatiseringseconomie
Management Vaardigheden
Personeelsmanagement
ITIL-processen 2
EDP-Auditing
Projectmanagement
Werken onder Architectuur
Organisatiekunde
Informatiebeleid & Strategie
Jaar 4 Onderzoekskunde
Afstudeerscriptie
Migratie Organisaties in Verandering ICT & Besluitvorming
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
14 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
ICT & Kwaliteit Marketing Management
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
15 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
3.2 Programma kopstudies HBO-ICT Studenten die werkzaam zijn in de ICT kunnen in veel gevallen de opleiding in kortere tijd realiseren. Op grond van EVK’s (erkenning van eerder verworven kennis) in de vorm van diploma’s en EVC’s (erkenning van eerder verworven competenties) kunnen vrijstellingen verkregen worden voor de vakken uit met name de eerste twee jaren om daarmee een kortere doorlooptijd van de studie te realiseren. Kopstudies zijn afgeleid van het vierjarige programma. Kopstudies starten in principe 6 keer per jaar, te weten in begin september, begin november, begin december, half februari, begin april en half mei. Planningen worden uiteraard aangepast aan de startdatum. Hierbij wordt rekening gehouden met de vakantieperiodes. In de maanden juli en augustus wordt in principe geen les gegeven. Kopstudies kunnen over de grenzen van een studiejaar heenlopen. Er zijn twee afstudeervarianten, te weten de kopstudie ITIL/Service Management en de kopstudie Enterprise Engineering. In de kopstudie ITIL/Service Management zijn vijf vakken specifiek ontwikkeld. Twee van deze vakken zijn ook opgenomen in de kopstudie voor ITOntwikkelaar. In de kopstudie Enterprise Engineering zijn 4 vakken specifiek ontwikkeld.
3.2.1 Programma kopstudie voor IT-Ontwikkelaar De kopstudie voor IT-Ontwikkelaar omvat in totaal 14 vakken en een afstudeerscriptie. Studenten in deze kopstudie worden toegelaten als zij beschikken over minimaal 3 jaar relevante werkervaring plus het diploma AMBI of vergelijkbare vooropleiding (zie paragraaf 4.3). Bestuurlijke Informatievoorziening
Migratie
Informatiseringseconomie
Organisaties in Verandering
Personeelsmanagement
ICT en Besluitvorming
EDP-Auditing
ICT en Kwaliteit
Werken onder Architectuur
Marketing Management
Informatiebeleid & Strategie
Innovatie *
Onderzoekskunde
Prestatiemanagement * Afstudeerscriptie
De kopstudie voor IT-Ontwikkelaar kent een tweetal specifieke vakken die niet ontleend zijn aan het 4-jarige programma. In bovenstaand overzicht zijn deze vakken gemerkt met een *.
3.2.2 Programma kopstudie voor ICT-beheerders De kopstudie voor ICT-beheerders omvat in totaal 16 vakken en een afstudeerscriptie. Studenten in deze kopstudie worden toegelaten als zij beschikken over minimaal 3 jaar relevante werkervaring plus een relevante vooropleiding (zie paragraaf 4.3). Schriftelijke Communicatie
EDP-Auditing
Mondelinge Communicatie
Personeelsmanagement
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
16 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Organisatiekunde
Marketing Management
Projectmanagement
Informatiebeleid en Strategie
Werken onder Architectuur
ICT & Kwaliteit
Bestuurlijke informatievoorziening
Onderzoekskunde
ICT & Besluitvorming
Migratie
Informatiseringseconomie
Organisaties in Verandering Afstudeerscriptie
Het programma van deze kopstudie start met de vakken Schriftelijke Communicatie en Mondelinge Communicatie.
3.2.3 Programma kopstudie ITIL/Service Management Studenten in de kopstudie ITIL/Service Management worden toegelaten als zij beschikken over minimaal 3 jaar relevante werkervaring met procesgericht werken conform ITIL. De vooropleiding is AMBI-HX of ITIL Service Management. De kopstudie ITIL/Service management voor studenten met een AMBI-HX vooropleiding omvat 14 vakken en een afstudeerscriptie. De kopstudie ITIL/Service Management voor studenten met ITIL Service Management in hun vooropleiding omvat 21 vakken en een afstudeerscriptie. De vakken voor studenten met ITIL Service Management: Data-analyse & Ontwerp Systeemontwikkeling op basis van UML Business Process Modelling Informatiemanagement 1 en 2 Projectmanagement Organisatiekunde De gemeenschappelijke vakken voor de kopstudie ITIL/Service Management: Werken onder Architectuur
Relatiemanagement *
Procesgericht Besturen *
Marketing Management
Onderzoekskunde
Prestatiemanagement*
Innovatie *
Informatiseringseconomie
Communicatie & Service Management *
EDP-Auditing
ICT en Besluitvorming
Personeelsmanagement
ICT & Kwaliteit
Afstudeerscriptie
Migratie
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
17 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
De kopstudie ITIL/Service Management kent een vijftal specifieke vakken die niet ontleend zijn aan het 4-jarige programma. In bovenstaand overzicht zijn deze vakken gemerkt met een *.
3.2.4 Programma kopstudie Enterprise Engineering De kopstudie Enterprise Engineering omvat in totaal 14 vakken en een afstudeerscriptie. Studenten in deze kopstudie worden toegelaten als zij beschikken over minimaal 3 jaar relevante werkervaring plus een relevante vooropleiding (zie paragraaf 4.3). Procesgericht besturen *
Onderzoekskunde
Informatiseringseconomie
ICT en Besluitvorming
Business Proces Management 1 *
ICT en Kwaliteit
Business Proces Management 2 *
Relatiemanagement *
Business Proces Management 3 *
Innovatie *
EDP-Auditing
Prestatiemanagement *
Werken onder Architectuur
Afstudeerscriptie
De kopstudie Enterprise Engineering kent zeven specifieke vakken die niet ontleend zijn aan het 4-jarige programma. In bovenstaand overzicht zijn deze vakken gemerkt met een *.
3.3 Instroomprogramma Het instroomprogramma omvat de vakken uit het eerste jaar van het vierjarige programma. De student kan een keuze maken om in plaats van het Hogeschooltentamen het examen te doen van Stichting EXIN. Dit geldt voor de vakken INL.DAB, INL.PRM, INL.COM, INL.SYS. INL.ORG en INL.BEX, IP1. De student dient het verkregen certificaat, inclusief het cijfer, van de Stichting EXIN te overhandigen. Indien een voldoende is behaald, wordt een vrijstelling gegeven voor het betreffende vak. In geen geval wordt het cijfer van Stichting EXIN overgenomen.
3.4 Doorstroomprogramma Het doorstroomprogramma omvat vakken uit het tweede en derde jaar van het vierjarige programma. Vervolgens vindt een aansluiting plaats op de kopstudie die het beste past bij de functie en/of werkervaring. Dit wordt vastgesteld in een intakegesprek aan het eind van het doorstroomprogramma. Het doorstroomprogramma omvat de vakken:
Data-analyse & Ontwerp
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
Toepassen IT Service Management
18 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Systeemontwikkeling op basis van UML
Beheer van de Informatievoorziening
Toetsen, Testen en Acceptatie
Business IT alignment
Business Process Management
IT Governance
Inleiding Informatiebeveiliging
Informatiemanagement 1
Informatiebeveiliging
Informatiemanagement 2
Het doorstroomprogramma begint met de vakken Mondelinge Communicatie en Schriftelijke Communicatie uit het 3e jaar (onderdeel van de kopstudie). Uiteraard behoeven deze vakken, mits afgesloten met een voldoende, niet opnieuw gevolgd te worden in de daaropvolgende kopstudie.
3.5 Tabel studieprogramma’s In onderstaande tabel zijn de 4-jarige opleiding en de verschillende daarvan afgeleide programma’s weergegeven. 1. Vierjarige HBO-ICT 2. Kopstudie voor IT-Ontwikkelaar 3. Kopstudie voor ICT-beheerders 4. Kopstudie ITIL/Service Management 5. Kopstudie Enterprise Engineering 6. Instroomprogramma 7. Doorstroomprogramma
Vak
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
1.
Werkveldoriëntatie
X
V
V
V
V
X
V
2.
Inleiding Databases
X
V
V
V
V
X
V
3.
Inleiding Projectmanagement
X
V
V
V
V
X
V
4.
Inleiding Communicatie
X
V
V
V
V
X
V
5.
Inleiding Systeemontwikkeling
X
V
V
V
V
X
V
6.
Inleiding Organisatiekunde
X
V
V
V
V
X
V
7.
Inleiding Beheer en Exploitatie
X
V
V
V
V
X
V
8.
ITIL-processen 1
X
V
V
V
V
X
V
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
19 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Vak
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Datacommunicatie & Netwerken
X
V
V
V
V
X
V
10.
Beheer Servicedesk
X
V
V
V
V
X
V
11.
Informatiekunde 1
X
V
V
V
V
X
V
12.
Informatiekunde 2
X
V
V
V
V
X
V
13.
Data-analyse & Ontwerp
X
V
V
V*
V
X
14.
Systeemontwikkeling op basis van UML
X
V
V
V*
V
X
15.
Toetsen, Testen en Acceptatie
X
V
V
V
V
X
16.
Business Process Management
X
V
V
V*
V
X
9.
Toepassen IT Service Management 17.
Processen
X
V
V
V
V
X
18.
Beheer van de Informatievoorziening
X
V
V
V
V
X
19.
Business IT alignment
X
V
V
V
V
X
20.
IT Governance
X
V
V
V
V
X
21.
Mondelinge Communicatie
X
V
X
V
V
X
22.
Schriftelijke Communicatie
X
V
X
V
V
X
23.
Inleiding Informatiebeveiliging
X
V
V
V
V
X
24.
Informatiebeveiliging
X
V
V
V
V
X
25.
Informatiemanagement 1
X
V
V
V*
V
X
26.
Informatiemanagement 2
X
V
V
V*
V
X
27.
ITIL-processen 2
X
V
V
V
V
V
28.
Management Vaardigheden
X
V
V
V
V
V
29.
Projectmanagement
X
X
*
30.
Organisatiekunde
X
X
*
31.
Bestuurlijke Informatievoorziening
X
X
X
32.
Informatiseringseconomie
X
X
X
X
33.
Personeelsmanagement
X
X
X
X
34.
EDP-Auditing
X
X
X
X
X
35.
Werken onder Architectuur
X
X
X
X
X
36.
Informatiebeleid & Strategie
X
X
X
37.
Onderzoekskunde
X
X
X
X
X
38.
Migratie
X
X
X
X
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
X
20 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Vak
1.
2.
3.
39.
Organisaties in Verandering
X
X
X
40.
ICT & Besluitvorming
X
X
X
X
X
41.
ICT & Kwaliteit
X
X
X
X
X
42.
Marketing Management
X
X
X
X
43.
Innovatie
44.
X
4.
5.
X
Procesgericht besturen
X
X
45.
Communicatie & Service Management
X
46.
Relatiemanagement
X
X
47.
Prestatiemanagement
X
X
48.
Business Proces Management 1
X
49.
Business Proces Management 2
X
50.
Business Proces Management 3
X
51.
Afstudeerscriptie
X
X
X
7.
X
X
X
6.
X
X
Legenda: X = te volgen vak V = vrijstelling (indien de student voldoet aan de eisen die aan de betreffende doelgroep worden gesteld) * geeft aan dat deze vakken wel gevolgd moeten worden indien het instroomtraject ITIL Service Management betreft.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
21 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
4. Regelingen en procedures 4.1 Begripsbepalingen Onderwijs- en Examenregelingen Onder beroepspraktijkvorming/stage wordt verstaan het onderricht in de praktijk van het beroep door middel van praktische oefeningen (‘praktische voorbereiding op de beroepsuitoefening’ en ‘stage’) zoals bedoeld in artikel 7.13. lid 2 sub.d van de WHW. Onder bestuur wordt het bestuur van de Stichting Hoger Onderwijs NOVI verstaan overeenkomstig het bedoelde “College van Bestuur” in artikel 10.2 van de WHW. Onder college van Beroep voor de Examens wordt de commissie verstaan overeenkomstig het bedoelde in artikel 7.60 van de WHW. Onder docent wordt verstaan een deskundige aangesteld door Hogeschool NOVI, die belast is met het verzorgen van onderwijs. Onder examen wordt verstaan het moment waarop de student aan alle voorwaarden als gesteld in deze regeling met betrekking tot de opleiding is geslaagd (artikel 7.10 lid 2 van de WHW). Na het slagen voor het examen wordt een HBO-getuigschrift uitgereikt. Onder examencommissie wordt verstaan de door het Bestuur ingestelde commissie ten behoeve van het afnemen van examens als bedoeld in artikel 7.12 van de WHW. Deze commissie is daarnaast belast met het verlenen van toelating tot de opleiding en met het verlenen van vrijstelling voor bepaalde onderdelen van de opleiding: de Toelatingscommissie en de Vrijstellingscommissie. Onder examenreglement wordt verstaan een bij de Onderwijs- en Examenregeling 2010-2011 behorend document waarin een aantal bepalingen uit deze regeling verder is uitgewerkt, met name op het uitvoerende vlak. Onder examinator wordt verstaan een deskundige aangewezen door de Examencommissie die belast is met het verzorgen van het afnemen van (her)tentamens in een desbetreffende onderwijseenheid dan wel het beoordelen van stages (artikel 7.12 lid 3 van de WHW). Onder getuigschrift wordt verstaan een officieel erkend document dat als bewijs dient voor het met voldoende resultaat afgesloten hebben van het examen.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
22 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Onder instelling wordt verstaan de Stichting Hoger Onderwijs NOVI, die door de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen is aangewezen als officiële instelling voor hoger beroepsonderwijs op grond van de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW). Hogeschool NOVI is de uitvoerende organisatie van de opleidingen. Alle HBO-programma's van de Hogeschool NOVI zijn geregistreerd in het CROHO, het Centrale Register voor Opleidingen Hoger Onderwijs, registratienummer 24HR. Onder leerovereenkomst wordt verstaan het document dat de rechten en plichten van de student regelt. Leerplein is de elektronische leeromgeving waarvan Hogeschool NOVI gebruikt maakt. Deze omgeving is via internet toegankelijk voor alle studenten van Hogeschool NOVI, voor zover relevant. Onder onderwijseenheid, vak of module wordt verstaan de te onderscheiden delen van het samenhangend geheel van de opleiding als bedoeld in artikel 7.3 van de WHW, dat wordt afgesloten met een (her)tentamen en waarvoor bij voldoende resultaat de studielast wordt uitgedrukt in gehele ECTS-punten. Onder opleiding wordt het samenhangend geheel van onderwijseenheden verstaan, dat gericht is op de verwezenlijking van de eindtermen waarover degene die de opleiding voltooit, dient te beschikken (artikel 7.3 lid 2 van de WHW). Onder opleidingscoördinator van de Hogeschool NOVI wordt verstaan de medewerker die belast is met de inschrijving van studenten, de verwerking van studievoortganggegevens, de kwaliteitszorg en de feitelijke organisatie en coördinatie van collegedagen, (her)tentamens en examens. Onder reglement betreffende de afstudeeropdracht en scriptie wordt verstaan een bij de Onderwijs- en Examenregeling 2010-2011 behorend document waarin een aantal bepalingen uit deze regeling verder is uitgewerkt, met name op het uitvoerende vlak. Onder stage wordt verstaan een periode waarin een student zich in de beroepspraktijk bekwaamt in de praktische toepassing van in zijn studie verworven theoretische kennis, inzicht en vaardigheden.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
23 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Onder stagereglement wordt verstaan een bij de Onderwijs- en Examenregeling 2010-2011 behorend document waarin een aantal bepalingen uit deze regeling verder is uitgewerkt, met name op het uitvoerende vlak. Onder student wordt verstaan degene die zich inschrijft voor het volgen van vakken van een opleiding resp. die vakken die behoren bij een kopstudie, instroom-, doorstroom of uitstroomprogramma voor een bepaald jaar. De studiebegeleider is een opleidingscoördinator die is belast met de voortgangscontrole en studiebegeleiding. Onder studiegids voor studenten wordt verstaan het informatiepakket dat iedere student na inschrijving wordt toegezonden c.q. via Leerplein ter beschikking gesteld. Onder tentamen en hertentamen wordt verstaan een onderzoek naar de kennis van, het inzicht in en de vaardigheden van de student, alsmede de beoordeling van de uitkomsten van dat onderzoek, zoals bedoeld in artikel 7.10 lid 1 van de WHW. De toelatingscommissie is een onderdeel van de Examencommissie. De vrijstellingscommissie is een onderdeel van de Examencommissie. Onder WHW wordt verstaan de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (Stb. 1992, 593).
4.2 Waardering van (her)tentamens en examens Het oordeel over de kennis van de studenten wordt uitgedrukt ofwel in de cijfers 0,0 (nul behaalde punten) tot en met 10,0 (honderd behaalde punten), ofwel met de kwalificatie 'met goed gevolg afgesloten', dan wel 'met onvoldoende gevolg afgesloten'. De student is voor een (her)tentamen, respectievelijk werkstuk, geslaagd wanneer hij: ofwel een cijfer van een 5,5 of hoger heeft behaald; ofwel de kwalificatie heeft ontvangen 'met goed gevolg afgesloten'. Wanneer een student meerdere (her)tentamens voor een zelfde vak heeft gemaakt, geldt het hoogst behaalde cijfer.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
24 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
4.3 Vrijstellingen Van een student kan voor het afleggen van een (her)tentamen vrijstelling worden verleend door de Vrijstellingscommissie. Verzoeken daartoe dienen op het moment van inschrijving als student onder overlegging van de vereiste documentatie schriftelijk te worden ingediend bij de Vrijstellingscommissie, onderdeel van de Examencommissie. In het kader van de doorstroming beroepskolom ICT Systeembeheer wordt aan studenten die in het bezit zijn van het certificaat MCSE (Microsoft Certified System Engineer) 2000 en/of 2003, resp. MCITP (Microsoft IT Professional) aangevuld met minimaal 3 jaar relevante werkervaring in het vakgebied van Systeembeheer door middel van een vrijstellingsregeling een programma aangeboden van 16 vakken, plus de afstudeerscriptie. De vrijstellingen betreffen de vakken van het eerste en tweede jaar van het vierjarige programma, alsmede de vakken Management Vaardigheden (MV) en ITIL-Processen 2 (IPR2) uit het derde jaar. In het kader van de doorstroming beroepskolom ICT netwerkbeheer wordt aan studenten die in het bezit zijn van het certificaat CNE (Certified Network Engineer) 5 of hoger van Novell aangevuld met minimaal 3 jaar relevante werkervaring in het vakgebied van Systeembeheer en Netwerkbeheer door middel van een vrijstellingsregeling een programma aangeboden van 16 vakken, plus de afstudeerscriptie. De vrijstellingen betreffen de vakken van het eerste en tweede jaar van het vierjarige programma, alsmede de vakken Management Vaardigheden (MV) en ITIL-Processen 2 (IPR2) uit het derde jaar. In het kader van de doorstroming beroepskolom ICT Systeemontwikkeling wordt aan studenten die in het bezit zijn van het certificaat MCSD (Microsoft Certified System Design) aangevuld met minimaal 3 jaar relevante werkervaring in het vakgebied van Systeemontwikkeling door middel van een vrijstellingsregeling een programma aangeboden van 16 vakken, plus de afstudeerscriptie. De vrijstellingen betreffen de vakken van het eerste en tweede jaar van het vierjarige programma, alsmede de vakken Management Vaardigheden (MV) en ITIL-Processen 2 (IPR2) uit het derde jaar. In het kader van de doorstroming beroepskolom ICT Systeemontwikkeling wordt aan studenten die in het bezit zijn van het diploma AMBI (Automatisering en Mechanisering van de Bestuurlijke Informatievoorziening) aangevuld met minimaal 3 jaar relevante werkervaring in het vakgebied van Informaticus door middel van een vrijstellingsregeling een programma aangeboden van 14 vakken, plus de afstudeerscriptie. De vrijstellingen betreffen de vakken van het eerste en tweede jaar van het vierjarige programma, alsmede de vakken Management Vaardigheden (MV), ITIL-Processen 2 (IPR2), Mondelinge Communicatie (MCO) en Schriftelijke Communicatie (SCO) uit het derde jaar.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
25 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
In het kader van de doorstroming beroepskolom ITIL/Service Management wordt aan studenten die in het bezit zijn van het certificaat Manager’s Certificate in IT Service Management aangevuld met minimaal 3 jaar relevante werkervaring in het vakgebied van Beheer van informatiesystemen/ITIL Service Management door middel van een vrijstellingsregeling een programma aangeboden van 21 vakken, plus de afstudeerscriptie. De vrijstellingen betreffen de vakken van het eerste en tweede jaar van het vierjarige programma (met uitzondering van de vakken Data-analyse & Ontwerp (DAO), Systeemontwikkeling op basis van UML (SUML), Business Process Modelling (BPM), Informatiemanagement 1 en 2 (IMT1 en IMT2), alsmede de vakken ITILProcessen 2 (IPR2), Management Vaardigheden (MV), Organisatiekunde (ORG) en Projectmanagement (PMT). Genoemde vrijstellingen worden alleen verleend indien de student kiest voor het specifieke afstudeertraject voor IT/Service Management. In het kader van de doorstroming beroepskolom Beheer van de Informatievoorziening wordt aan studenten die in het bezit zijn van het diploma AMBI met afstudeerrichting HX (Exploiteren van Informatiesystemen) aangevuld met minimaal 3 jaar relevante werkervaring in het vakgebied van Beheer en Exploitatie van informatiesystemen/ITIL Service Management door middel van een vrijstellingsregeling een programma aangeboden van 14 vakken, plus de afstudeerscriptie. De vrijstellingen betreffen de vakken van het eerste en tweede jaar van het vierjarige programma, alsmede de vakken Management Vaardigheden (MV) en ITIL-Processen 2 (IPR2) van het derde jaar. In het kader van de doorstroming van de beroepskolom ICT Systeemontwikkeling wordt aan studenten die opleidingen hebben genoten en meerjarige relevante werkervaring hebben opgedaan met (conventionele) ontwikkelmethoden en –technieken en hebben leren denken en werken vanuit de bedrijfsprocessen van waaruit zij werken aan de ontwikkeling van de informatievoorziening door middel van een vrijstellingsregeling een programma aangeboden van 14 vakken, plus de afstudeerscriptie. De vrijstellingen betreffen de vakken uit het eerste en tweede jaar van het vierjarige programma, alsmede de vakken Management Vaardigheden (MV), Projectmanagement (PMT) en ITIL-Processen 2 (IPR2) van het derde jaar. Indien een student een MBO-opleiding in de richting Informatica (of deelrichtingen zoals Systeembeheer of Applicatiebeheer) op niveau 4 met goed gevolg heeft afgerond en de student minimaal 1 jaar werkervaring heeft in het vakgebied van ICT-professional, wordt deze student vrijstelling verleend voor de vakken uit het eerste jaar van het vierjarige programma. Een vak waarvoor vrijstelling wordt verleend, wordt gewaardeerd met het cijfer 6,0. Op de beoordelingslijst wordt voor de vakken waarvoor vrijstelling wordt verleend vermeld: vrijstelling of een “V”.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
26 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Met betrekking tot het bepalen van het slagen voor een examen wordt een vrijstelling gelijkgesteld aan het behalen van het betreffende tentamen.
4.4 Tentamens, getuigschriften en geldigheidsduur Voor elk vak wordt een tentamen afgenomen. Datum en plaats van elk (her)tentamen worden vastgesteld door de Opleidingscoördinator van de Hogeschool NOVI en tijdig schriftelijk en/of via e-mail bekend gemaakt aan de studenten. De resultaten van behaalde (her)tentamens blijven geldig tot maximaal 5 jaar na de laatste aaneengesloten reeks van vakken. De Examencommissie heeft de bevoegdheid de geldigheidsduur van (her)tentamenresultaten te verlengen of te verkorten. De gronden waarop de Examencommissie besluit de geldigheidsduur van (her)tentamenresultaten te verlengen of te verkorten, worden ter beoordeling aan het Bestuur voorgelegd. De tentamens en hertentamens worden schriftelijk afgenomen. De Examencommissie heeft de bevoegdheid te bepalen dat (her)tentamens ook op een andere wijze kunnen worden afgenomen. De gronden waarop de Examencommissie besluit de (her)tentamens op een andere dan schriftelijke wijze te laten afnemen, worden ter beoordeling aan het Bestuur voorgelegd. In bijzondere gevallen, ter beoordeling aan de Examencommissie, kan de student de mogelijkheid worden geboden een mondeling tentamen c.q. hertentamen af te leggen. Hiertoe dient de student zich met een met redenen omkleed verzoek te wenden tot de Examencommissie. Een student kan voor een vak in een studiejaar maximaal 2 keer een hertentamen afleggen. In bijzondere gevallen, dit ter beoordeling van de Examencommissie, kan van deze regeling worden afgeweken. Een student kan alleen een hertentamen doen indien het vak met een onvoldoende is afgerond. Een student kan binnen het collegegeld voor een vak eenmalig een hertentamen afleggen. Voor de eventuele volgende hertentamens van een vak wordt een additioneel bedrag gefactureerd. De hoogte van dit bedrag wordt jaarlijks vastgesteld. Indien bij het tentamen fraude wordt geconstateerd, kan de Examencommissie de student van verdere deelname aan de opleiding uitsluiten. Er worden geen inschrijfgelden gerestitueerd. Tegen een beslissing kan de student beroep aantekenen (zie artikel 4.6 en 4.7).
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
27 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Jaarlijks zijn er tenminste twee zittingen van de Examencommissie waarop wordt vastgesteld wie geslaagd is voor het examen. De zittingen van (her)tentamens zijn niet openbaar. De Examencommissie is bevoegd om anders te bepalen. De gronden waarop de Examencommissie bepaalt dat zittingen van (her)tentamens openbaar zijn, worden ter beoordeling aan het Bestuur voorgelegd. Het schriftelijke (her)tentamenwerk wordt door de Hogeschool NOVI tenminste 10 weken bewaard. Daarna zal de Hogeschool NOVI zorgdragen voor de vernietiging van het schriftelijke (her)tentamen-werk. (Her)tentamenwerk blijft bewaard zolang een eventuele bezwaar- en beroepsprocedure loopt. Zie hiervoor de paragrafen 4.6 en 4.7. In dat geval wordt het werk pas vernietigd als de procedure is beëindigd. De Examencommissie heeft de bevoegdheid te bepalen dat het met goed gevolg hebben afgerond van (her)tentamens als voorwaarde geldt voor het doen van andere (her)tentamens. De geldigheidsduur van behaalde getuigschriften is onbeperkt.
4.5 Inzagerecht en procedure De uitslag van het (her)tentamen wordt niet later dan 3 weken na de datum van het (her)tentamen vastgesteld en uiterlijk 1 week daarna aan de student medegedeeld. De Examencommissie kan besluiten deze termijnen te veranderen. De gronden waarop de Examencommissie besluit deze termijnen te veranderen, worden ter beoordeling aan het Bestuur voorgelegd. Een student kan uitsluitend als het resultaat van het (her)tentamen onvoldoende is, gedurende 4 weken na bekendmaking van de uitslag van een (her)tentamen, inzage verkrijgen in zijn beoordeelde werk. Een verzoek daartoe, met redenen omkleed, dient schriftelijk te worden ingediend bij de Examencommissie. Indien dit verzoek wordt gehonoreerd, zal de student de gelegenheid worden geboden zijn beoordeelde werk in te zien. Aan deze inzage zijn geen kosten verbonden. Onder toezicht van een vertegenwoordiger van de Hogeschool NOVI kan de student een kopie van het (her)tentamen inzien bij de Hogeschool NOVI in Utrecht. Vragen en normeringen zijn bij deze inzage beschikbaar. Na inzage wordt de kopie van het (her)tentamen, de vragen en de normeringen weer ingenomen door de vertegenwoordiger van de Hogeschool NOVI. Na inzage kan de student vervolgens binnen 6 weken na bekendmaking van de uitslag van een (her)tentamen een met redenen omkleed schriftelijk bezwaar tegen de waardering van het door hem gemaakte (her)tentamen indienen bij de Examencommissie.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
28 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
4.6 Bezwaarprocedure Bezwaar kan slechts gemaakt worden tegen de waardering van het gehele gemaakte (her)tentamen. Dit houdt in dat wanneer de student bezwaar maakt tegen de waardering van een deel van een gemaakt (her)tentamen, de Examencommissie de waardering van alle andere delen ook in beschouwing neemt. Alvorens het bezwaar in behandeling te nemen stuurt de Examencommissie een kopie van het bezwaarschrift aan de betrokken examinator/docent en verzoekt de examinator/docent binnen tien werkdagen een schriftelijke reactie te geven op het ingediende bezwaarschrift. De Examencommissie kan besluiten een tweede examinator te vragen een reactie te geven op het ingediende bezwaarschrift. Na ontvangst van de ingewonnen adviezen bepaalt de Examencommissie vervolgens haar standpunt en deelt dat schriftelijk mee aan de indiener van het bezwaarschrift en de betrokken examinator(en). Dit dient te gebeuren binnen een maand na ontvangst van het bezwaarschrift. Een volledig stel (her)tentamenopgaven met de daarbij behorende beoordelingsnormen en een lijst met de behaalde cijfers en de uitslag van het (her)tentamen van iedere kandidaat blijven, zolang een klacht speelt, in het archief bewaard. Aan het indienen van een bezwaar kunnen kosten worden verbonden. Deze kosten worden terugbetaald indien het bezwaar (deels) gegrond wordt verklaard.
4.7 Beroepsmogelijkheden Ten behoeve van het creëren van beroepsmogelijkheden is een College van Beroep voor de Examens overeenkomstig art. 7.60 van de WHW in het leven geroepen. Een student kan tegen beslissingen van de Examencommissie, inzake de waardering van (her)tenta-mens, de toekenning van studiepunten en de toekenning van vrijstellingen, een met redenen omkleed schriftelijk bezwaar overeenkomstig artikel 7.61 van de WHW indienen bij het College van Beroep voor de Examens. Alvorens een beroep in behandeling genomen wordt, dient de betreffende student een borgsom op de rekening van de Hogeschool NOVI overgemaakt te hebben. De hoogte van deze borg wordt jaarlijks vastgesteld. Indien de student in het gelijk gesteld wordt door het College van Beroep voor de Examens wordt dit bedrag aan hem geretourneerd. In alle overige gevallen dient dit bedrag ter dekking van de door de Hogeschool NOVI gemaakte kosten.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
29 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Het College van Beroep voor de Examens komt binnen dertig werkdagen na ontvangst van dit schriftelijk bezwaar met een uitspraak. Deze uitspraak wordt de student schriftelijk medegedeeld. Alvorens het bezwaarschrift in behandeling te nemen zendt het college het bezwaar aan de Examencommissie, met de uitnodiging om in overleg met betrokkenen na te gaan of een minnelijke schikking van het geschil mogelijk is. De Examencommissie deelt binnen vijftien werkdagen na ontvangst van het verzoek van het College van Beroep, onder overlegging van de daarop betrekking hebbende stukken, aan het College van Beroep voor de Examens mede tot welke uitkomst het beraad heeft geleid. Is een minnelijke schikking niet mogelijk gebleken, dan wordt het beroepschrift door het College in behandeling genomen. Indien het College van Beroep voor de Examens het beroep gegrond acht, vernietigt het de beslissing van de Examencommissie geheel of gedeeltelijk. Het kan bepalen dat het (her)tentamen, het examen, het toelatingsonderzoek, het aanvullend onderzoek of enig onderdeel daarvan opnieuw wordt afgenomen onder door het College van Beroep te stellen voorwaarden.
4.8 Studeren met een lichamelijke of zintuiglijke handicap Al het redelijke zal door de Hogeschool NOVI worden ondernomen om deelname van lichamelijk of zintuiglijk gehandicapte studenten aan de opleidingen en (her)tentamens mogelijk te maken. Ook indien sprake is van dyslexie kunnen compenserende maatregelen worden ondernomen. Bij twijfel kan Hogeschool NOVI verzoeken om een bewijsdocument (medische verklaring).
4.9 Afstudeeropdracht en scriptie De opleiding wordt afgesloten met een afstudeeropdracht c.q. scriptie. Deze afstudeeropdracht heeft betrekking op de toepassing van theoretische en praktische inzichten, die in de opleiding aan de orde zijn geweest en op problemen waarmee de student in zijn beroepsuitoefening kan worden geconfronteerd. De bedoelde opdracht wordt door de student alleen uitgevoerd. Op verzoek kan de examencommissie hiervan afwijken. Maximaal kunnen in dat geval 2 studenten tegelijk aan de opdracht werken. In dat geval zullen de eisen ten aanzien van de afstudeerscriptie verzwaard worden.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
30 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
In de regelingen omtrent de afstudeerscriptie is de procedure met betrekking tot de afstudeeropdracht en scriptie vastgelegd. Het resultaat van de afstudeeropdracht dient te worden gepresenteerd en verdedigd in een (her)tentamenzitting voor een commissie van examinatoren. De commissie van examinatoren bestaat uit de scriptiebegeleider, aangevuld met een door de Examencommissie benoemde onafhankelijke assessor. De onderlinge taakverdeling is geregeld in het Examenreglement. De beoordeling van de afstudeeropdracht geschiedt volgens de navolgende weging: Het cijfer voor de scriptie:
weging = 60%;
Het cijfer voor de presentatie:
weging = 20%;
Het cijfer voor de verdediging;
weging = 20%.
De waardering van de drie onderdelen als bedoeld in het vorige artikel wordt uitgedrukt in de cijfers van 0,0 tot en met 10,0. De totale waardering van het afstudeerproject / de scriptie wordt uitgedrukt in de cijfers van 0,0 tot en met 10,0. Wanneer de student een voldoende behaalt voor de afstudeeropdracht/scriptie behaalt hij 30 studiepunten.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
31 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
5. Aanmelding 5.1 Kosten Jaarlijks worden de kosten van de opleiding vastgesteld. Dit bedrag is vrijgesteld van BTW, exclusief literatuur en de kosten voor Leerplein.
5.2 Toelating Voor deelname aan de HBO Informatie & Communicatie Technologie opleiding moet men in het bezit zijn van een HAVO- of VWO-diploma of een MBO-diploma van minimaal niveau 3 in een informaticarichting. Beschikt men niet over een dergelijk diploma maar is men 21 jaar of ouder dan kan men ook worden toegelaten. Het inschrijfformulier wordt als verzoek tot inschrijving behandeld. Dit betekent wel dat men een uitgebreid curriculum vitae en kopieën van relevante diploma’s mee moet sturen. In alle gevallen zal een intakegesprek plaatsvinden. In voorkomende gevallen kan de student worden uitgenodigd voor een toelatingstoets. Ditzelfde geldt bij het toekennen van een of meerdere vrijstellingen of toelating tot een kopstudie of het doorstroomprogramma.
5.3 Vrijstellingen Hogeschool NOVI hecht veel belang aan de praktische leerervaringen. Deze komen tot uiting in EVC's, erkenning van eerder en/of elders verworven competenties, en kunnen tot vrijstelling leiden op bepaalde onderdelen van het programma en zo de opleiding behoorlijk verkorten. Diploma's en/of certificaten zoals ITIL/Service Management, Microsoft/MCSE/MCSD, Novell/CNE, Cisco/CCNP, AMBI, I-Tracks of andere opleidingen kunnen recht op vrijstelling geven van een of meerdere vakken. Als u denkt voor vrijstelling op grond van diploma’s, certificaten of EVC’s in aanmerking te komen, dan kunt u een schriftelijk verzoek aan de examencommissie richten. In het verzoek om vrijstelling zal altijd moeten zijn opgenomen: uw naam, uw geboortedatum, welke vrijstelling het betreft en op grond waarvan uw vrijstelling aangevraagd wordt. Originele diploma’s en certificaten worden ter inzage gevraagd. Aanvragen voor vrijstelling op grond van diploma’s of certificaten worden alleen in behandeling genomen als u de kopieën hiervan heeft bijgesloten. U kunt uw aanvraag sturen naar: Hogeschool NOVI t.a.v. de Examencommissie Kobaltweg 44 3542 CE Utrecht
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
32 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
5.4 Aanmelding en start Informatie over de opleiding is op te vragen bij Hogeschool NOVI per e-mail (
[email protected]) of per telefoon (030 - 711 5615). Indien u zich wilt aanmelden voor de opleiding wordt een afspraak gemaakt voor een intakegesprek. In dit gesprek wordt, mede op basis van een vooraf door u aan ons toegezonden c.v., bekeken wat uw achtergrond, werkervaring en inzichten zijn en of dit voldoende is om aan de opleiding deel te nemen. Zodra u kunt instromen in de opleiding ontvangt u van ons een inschrijfformulier. Dit kunt u opsturen naar Hogeschool NOVI. Wij verzoeken u om dit geheel ingevuld te retourneren, één pasfoto (digitaal kan ook) en kopieën van diploma's, cijferlijsten en een geldig paspoort bij te voegen. Uw inschrijving dient voor aanvang van de opleiding te zijn voltooid.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
33 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Bijlage 1: Korte omschrijving van de vakken Jaar 1 WVO – Werkveldoriëntatie Degenen die dit vak met succes doorlopen, zijn bekend met de belangrijkste thema’s uit het ICT vakgebied. Ze weten wat de belangrijkste begrippen, componenten en toepassingen van informatiesystemen inhouden. Ze hebben een overzicht van de belangrijkste thema’s en fasen uit de life cycle van systemen. Ze zijn in staat de diverse onderwerpen, disciplines, functies en taken in een bredere context te plaatsen. Ze hebben daarmee een goed beeld van het vakgebied informatica en ze zijn in staat met IT’ers over het vakgebied te communiceren. Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak Information Systems Foundation (ISyF). INF1 – Informatiekunde 1 Voor vrijwel iedere functie in de IT is een bepaalde hoeveelheid basiskennis nodig. Hoe de verschillende computercomponenten (hardware) er uit zien en wat hun functie is, is daar één van. Informatiekunde 1 voorziet in deze basiskennis. Dit vak biedt een introductie in de technische werking van een computer, welke componenten er gebruikt worden in een computer en in netwerken, wat de functie van de verschillende componenten is en hoe de componenten kunnen worden geïnstalleerd. Tevens besteedt het vak aandacht aan de technische opbouw en structuur van netwerken. Het vak gaat niet in op het inrichten (softwarematig) van netwerken. Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak Hardware & Network Components Foundation (HNCF). INF2 – Informatiekunde 2 Dit vak leidt tot een beter inzicht in de wijze waarop informatiesysteemontwikkeling plaats moet vinden en hoe dat proces gestuurd moet worden. Uitgangspunt daarbij is de verantwoordelijkheid van het management voor het optimaal functioneren van elk bedrijfsproces en de informatievoorziening die daarvan deel uitmaakt. In vijf lessen wordt kennis en globaal inzicht gegeven in (het opstellen van) informatiebeleid en –plan en informatiesysteemontwikkeling. De doelgroep leert de noodzakelijke basisbegrippen over de onderwerpen informatiebeleid en informatieplanning, Business Process Modelling en systeemontwikkelingsmodellen. IPMT – Inleiding Projectmanagement Iedere IT’er neemt vroeg of laat in zijn carrière deel aan een project, dat kan zijn als projectmedewerker of als projectmanager. Het is daarom van groot belang dat een IT’er weet wat projectmatig werken inhoudt en wat er van een projectdeelnemer kan worden verwacht. Veel werkzaamheden van IT’ers worden projectmatig aangepakt. De kracht en de efficiëntie van projectmatig werken worden versterkt als de deelnemers aan een project over hetzelfde begrippenkader beschikken. In dit vak wordt een theoretische basis gelegd voor het deelnemen aan projec-
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
34 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
ten. Het hoofdonderwerp is projecttechniek, waarbij aandacht is voor de cruciale beheersaspecten. Zaken als de rollen van projectdeelnemers en de verhouding tot lijn- en stafstructuur krijgen daarbij aandacht. Kandidaten dienen zich bovendien bewust te zijn van een aantal vaardigheden dat nodig is voor een succesvolle projectdeelname. Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak Project Participation Foundation (PPF). ICOM – Inleiding Communicatie Het vak Inleiding Communicatie is een basis voor iedere IT’er. Sterker nog: voor iedereen die in zijn werk te maken heeft met andere mensen, collega’s en klanten. Het is belangrijk kennis op te doen over communicatie. Zelfs voor een onderwerp, dat in eerste instantie zo praktisch lijkt is het belangrijk om eerst situaties en structuren in mondelinge en schriftelijke communicatie te herkennen, alvorens wordt over gegaan tot het ‘doen’. Doordat IT’ers in staat zijn om situaties en structuren in dagelijkse communicatie te herkennen, zullen zij efficiënter en prettiger kunnen werken met collega’s en klanten. Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak Professional Communication Foundation (PCF). ISYS – Inleiding Systeemontwikkeling Dit vak richt zich op het gehele proces van systeemontwikkeling. Deelnemers krijgen een overview van het totale proces, zodat ze inzicht krijgen in de diverse stappen van het totale proces van systeemontwerp en -ontwikkeling. Het laat de deelnemers kennismaken met de diverse ontwerpmethoden en -tools en laat hen zien op welke manier systemen ontwikkeld kunnen worden. Dit vak biedt daarmee: -
Een perfecte basis voor diegenen die zich willen specialiseren op het gebied van systeemontwerp, programmeren of software engineering
-
Inzicht in het totale ontwikkelproces voor aankomend programmeurs, systeemanalisten en systeemontwerpers
-
Een overall visie op het totale ontwikkelproces voor aankomend IT-(project)managers
Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak Information Systems Design and Development Foundation (ISDDF). IDAB – Inleiding Databases Dit vak richt zich op de inleiding voor databases en SQL. Dit vak biedt een introductie op het onderwerp databases en SQL. Het vak laat u kennis maken met de belangrijkste aspecten van databases en databasemanagementsystemen. Met SQL leert u databases te benaderen en te wijzigen. Degenen die dit vak met succes doorlopen, zijn bekend met de belangrijkste componenten van databases en databasemanagementsystemen. Ze kunnen relationele modellen interpreteren en beoordelen. Ze hebben met dit vak voldoende kennis om in de praktijk de basisbe-
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
35 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
ginselen van SQL te kunnen toepassen. Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak Database & SQL Foundation (DBSQLF). IB&E – Inleiding Beheer & Exploitatie Het vak Inleiding Beheer en Exploitatie richt zich op het beheer, het onderhoud en de exploitatie van informatiesystemen in de ruime zin van het woord. Dit vak is de eerste stap en wordt gepositioneerd naast ITIL. ITIL (Information Technology Infrastructure Library) is een algemene standaard geworden om de processen met betrekking tot beheer in de organisatie in te richten. Inleiding Beheer en Exploitatie richt zich op de kenmerken, begrippen en algemene inzichten op het gebied van ICT-beheer. Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak Information Management Foundation (IMF). DEN – Datacommunicatie & Netwerken Het vak behandelt de belangrijkste begrippen op het gebied van datacommunicatie en netwerken. Aandacht voor netwerkarchitecturen, netwerktopologieën, netwerktoepassingen, componenten, modems, ISO-OSI, TCP/IP, mobiele communicatie en LAN/WAN. Aan de orde komen de volgende onderwerpen: -
Basisbegrippen datacommunicatie
-
Protocollen
-
Datacommunicatie infrastructuren
-
Netwerktoepassingen
Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak Network and Datacommunication Foundation (NDF).
IPR1 – ITIL Processen 1 De IT Infrastructure Library (ITIL) omvat een volledige beschrijving van de processen rondom het beheer van IT-infrastructuren. In het vak ITIL Processen 1 maakt u kennis met de elementaire begrippen van ITIL. Met het doorlopen van dit vak krijgt u inzicht in: het belang voor een organisatie van IT-dienstverlening en de IT-infrastructuur; de procesmatige benadering van de bedrijfsorganisatie; de ITIL-processen voor beheer van de IT-infrastructuur en hun samenhang en basisbegrippen van de processen voor beheer van de IT-infrastructuur. Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak ITIL Foundation (ITILF).
BSD – Beheer Servicedesk De nadruk van het vak Beheer Servicedesk ligt op het toezicht op operationele taken m.b.t. het beheer van ICT. Onderwerpen zijn de registratie van systemen, uitgifte van supplies, gebruikersondersteuning en onderhoud- en reparatiehandelingen met betrekking tot hardware, soft-
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
36 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
ware en datacommunicatie. Daartoe behoren ook het maken van procedures voor reservekopieen en het voorkomen, opsporen en verwijderen van virussen. IORG – Inleiding Organisatiekunde Aan de hand van de generieke organisatiestructuren worden de verschillende soorten organisaties onder de loep genomen. Diverse factoren die de structuur van een organisatie bepalen komen aan de orde. Vervolgens komt de ICT-strategie in relatie tot de verschillende typen organisatiestructuren aan de orde. De totstandkoming van de ICT-strategie wordt behandeld in relatie tot de totale organisatie, de ICT-infrastructuur, de bedrijfseconomie en de ICT-organisatie. Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak IIT and Management Foundation (ITMF).
Jaar 2 TIP – Toepassen IT Service Management Processen Het vak biedt kennis en inzicht in het inrichten van het beheer en de exploitatie van ITprocessen en het beschikbaar stellen en houden van informatiesystemen. Aan de orde komen de servicelevenscyclus conform ITIL® versie 3, inclusief de processen die daarbij van belang zijn. BHI – Beheer van de Informatievoorziening Dit vak behandelt de wijze waarop de optimale ICT-ondersteuning binnen een organisatie wordt vormgegeven, zodat deze voldoet aan vooraf gedefinieerde functionele en prestatie-eisen. Hierbij wordt aan de studenten inzicht verschaft op het gebied van Business & IT-alignment, ICTgovernance en ICT-management. Op deze wijze is men in staat binnen organisaties voordelen te behalen uit het snel ter beschikking krijgen en gebruiken van informatie. De frameworks BiSL, ASL en ITIL worden in relatie met elkaar gepositioneerd. BIA – Business IT Alignment In dit vak wordt antwoord gegeven op de vraag hoe de verschillende onderdelen van de ICTdienstverlening die een organisatie afneemt op elkaar aansluiten. Het vak gaat in op de aanpak waarbij de afnemers zich richten op de verwachtingen en eisen die door de opdrachtgever. ITG – IT Governance IT Governance gaat over de inrichting van de besturing van de IT-functie. Dit vak gaat over de wet- en regelgeving op dit gebied en over de te leveren prestatie (productiviteit, effectiviteit en efficiëntie. IT-Governance is een belangrijke succesfactor die een onderneming in staat stelt consequent de juiste beslissingen te nemen. Aan de orde komt onder andere ITportfoliomanagement, dat ingaat op de vraag hoe de economische waarde van IT-investeringen zo goed mogelijk kan worden gemanaged. Termen als applicatie lifecycle management en business case komen aan de orde en worden uitgediept. Middels frameworks als ITIL, ASL en BiSL wordt een pragmatische bottum-up aanpak voor IT governance behandeld.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
37 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
DAO – Data-analyse & Ontwerp In dit vak komen de volgende onderwerpen aan de orde: Gegevensanalyse, Business proces analyse, Informatieanalyse, Bestandsvormen, Database vormen en Database technieken, platformen en beheeraspecten. SUML – Systeemontwikkeling op basis van UML Dit vak gaat in op het werken met moderne ontwikkelingen waarmee informatiesystemen worden gegenereerd en onderhouden. Hierbij wordt ingegaan op het goed beschrijven van het bedrijfsproces met behulp van een procesmodel en een informatiemodel. In dit vak wordt een complete ontwikkelaanpak behandeld die in de praktijk veel wordt toegepast. TTA – Toetsen, Testen en Acceptatie Kwaliteitsverbetering van software blijft belangrijk. Testen is dan ook een belangrijke activiteit binnen softwareontwikkeling en -onderhoud. Van het totale projectbudget wordt 30 - 40% veelal aan testen besteed. Deze hoge testkosten én het belang van software maken een gestructureerde aanpak van het testproces noodzakelijk. E wordt ingegaan op een gestructureerde testaanpak. Hierbij wordt gebruik gemaakt van TMap® is als teststandaard. IIBV – Inleiding Informatiebeveiliging Het vak Inleiding Informatiebeveiliging is een belangrijke start voor iedere IT-er die meer wil weten over informatiebeveiliging. Met dit vak beschikt de student over kennis van de belangrijkste beveiligingsaspecten. Zij zijn hiermee in staat risico`s en bedreigingen in te schatten, hebben een beeld van de mogelijke oplossingen en van de huidige technologieën. Ze kunnen met beveiligingsexperts en –managers meepraten over de mogelijkheden en implementatie van beveiligingsmaatregelen en kunnen de gevolgen inschatten voor de eigen werkzaamheden en afdeling. Dit vak kent dezelfde leerdoelen als de I-Tracks vak Information Security Foundation (ISF). IBV - Informatiebeveiliging Dit vak gaat dieper in op de belangrijkste beveiligingsaspecten. U leert een essentiële schakel te vormen in uw organisatie die de kwaliteitsaspecten van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van haar informatiestromen en -systemen serieus neemt. U krijgt inzicht in en enige ervaring met het adviseren over de best passende beveiligingsmaatregelen. Daarnaast doet u enige ervaring op met het opstellen van het ICT-beleid, het inrichten van de security managementorganisatie en verantwoordelijk voor de implementatie van (informatie)beveiligingsmaatregelen uit het informatiebeveiligingsplan. Met deze kennis en inzichten bent u de vraagbaak binnen uw organisatie als het aankomt op kwaliteitszorg, haalbaarheid van de (informatie)beveiligingsmaatregelen, adviezen over risico's, bedreigingen en kwetsbaarheid.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
38 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Hierbij staan kwaliteit, organisatie en mensen centraal. (Informatie)beveiligingsmaatregelen zijn essentieel om de continuïteit van de organisatie te waarborgen. IMT1 – Informatiemanagement 1 Dit vak maakt een begin, aangevuld door de vakken Informatiemanagement 2 en 3, met de behandeling, de planning, de organisatie en het beheer van mensen en middelen. Steeds vanuit een andere optiek. In dit vak staat de (al dan niet geautomatiseerde) informatievoorziening centraal. Dit vak leert de kandidaat vanuit een organisatieoptiek naar die informatievoorziening te kijken met het oog op het effectief en efficiënt gebruik van de informatiebronnen. Op deze wijze wordt getracht te komen tot een inrichting van de informatievoorziening die aansluit bij de strategie en cultuur van de onderneming. IMT2– Informatiemanagement 2 Bij de inrichting van de informatievoorziening wordt met name gekeken naar de aansluiting tussen de bedrijfsprocessen en de informatievoorziening. In dit vak wordt u geleerd om naar de onderneming te kijken als een dynamische verzameling van interacterende en waarde genererende processen. IT kan onder meer worden ingezet om verbeteringen in deze processen te realiseren. Informatietechnologie kan zowel ondersteunend zijn aan de ondernemingsstrategie als de aanleiding vormen voor wijzigingen hierin. Informatietechnologie heeft strategisch potentieel en is één van de belangrijkste bronnen voor product- en procesinnovaties. U wordt geleerd om deze kansen te zien en om ze te vertalen in waarde voor de onderneming. BPM – Business Process Management Vanuit de informatievoorziening/ICT is de druk ontstaan om inzicht te verkrijgen in de werking van processen. Om zo aansluitende Informatievoorziening tot stand te kunnen brengen. De BPR-ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat men in het bedrijfsproces zelf ook steeds meer is gefocust op verbetering. Langzamerhand is ook de wens naar proceseffectiviteit, efficiency en beheersbaarheid voldoende reden op business proces management van belang te vinden. In dit vak worden de stappen voor ontwerp doorgenomen op een manier dat de student kan ontwerpen, structureren, inrichten. Omgekeerd geeft dat instrumentarium ondersteuning bij analyse en review activiteiten.
Jaar 3 MCO - Mondelinge Communicatie In organisaties wordt in toenemende mate samengewerkt in een “klant-leverancierrelatie”. Dit betekent dat van medewerkers verwacht wordt om zelfstandig met hun “leveranciers” en “klanten” afspraken te maken over de kwaliteit van het werk. U leert waar te nemen, te interpreteren, oog te hebben voor de non-verbale communicatie, feedback te geven en te krijgen, om te gaan
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
39 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
met conflicten en presentaties te houden. Daarnaast leert u vaardigheden op het gebied van samenwerken, onderhandelen en het effectief laten verlopen van vergaderingen. SCO - Schriftelijke Communicatie Van medewerkers in organisaties wordt in toenemende mate verwacht dat ze adequate adviesrapporten kunnen schrijven en schriftelijk hun bevindingen (kort en bondig) rapporteren. In dit vak worden schriftelijke rapportagevaardigheden geoefend op basis van daaraan gekoppelde korte kerntheorie. U krijgt oog voor uw eigen stijl van rapporteren op basis van uw persoonlijkheid. Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt met cases die de deelnemers zelf inbrengen. De deelnemers worden door de andere collega’s mede beoordeeld. MV – Management Vaardigheden Voor (aankomende) managers is het belangrijk om de juiste vaardigheden te hebben om leiding te kunnen geven aan medewerkers in en buiten organisaties. Essentieel hiervoor is dat de student inzicht krijgt in de belangrijkste elementen van organisaties, de structuur, wijze van besluitvorming, het belang van management van mensen en processen en de wijze waarop deze elementen beïnvloed kunnen worden. IPR2 – ITIL Processen 2 De IT Infrastructure Library (ITIL) omvat een volledige beschrijving van de processen rondom het beheer van IT-infrastructuren. In het vak ITIL Processen 2 leert u een ITIL-proces vorm te geven en de werkzaamheden uit te voeren die erbij horen. De relevantie voor de praktijk staat bij deze opleiding voorop. Het blijft dus niet bij theorie. Met het doorlopen van dit vak kunt u taken uitvoeren die horen bij het ITIL-proces Incident Management/Service Desk. PMT – Projectmanagement Veel grootschalige veranderingen worden tegenwoordig projectmatig aangepakt. Maar van medewerkers in organisaties wordt verwacht dat ook kleinere aanpassingen leiden tot projecten. U leert projecten te definiëren, de begrippen te hanteren en zelfstandig een projectplan te schrijven, waarbij u oog heeft voor de impact van de verandering voor de organisatie. ORG – Organisatiekunde In dit vak leert u om vanuit de theorie organisatiemodellen te hanteren en te adviseren in welke situaties welke organisatievormen de beste zijn. U leert strategie, besluitvorming, informatiemanagement, planning en implementatie, management en leidinggeven in de organisatorische context te plaatsen. U kunt bedrijfsprocessen in de supply chain plaatsen en verwerft kennis en ervaring op het gebied van logistieke diagnose, logistieke beheersingsmodellen, logistieke informatiesystemen en met CIM en ERP.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
40 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
BIV - Bestuurlijke Informatievoorziening Op een groot aantal gebieden worden binnen bedrijven besluiten genomen op verschillende niveaus. Om een goede beslissing te kunnen nemen, is betrouwbare informatie nodig. Op welke manier komt deze informatie tot stand? Welke eisen worden gesteld aan informatie en informatiesystemen en hoe is de infrastructuur van informatieverzorgende systemen en processen geregeld? IEC - Informatiseringseconomie In organisaties is ICT steeds belangrijker geworden als het gaat om ondersteuning aan de (veranderende) businessdoelstellingen. ICT wordt een steeds belangrijker component van investeringsbeslissingen. U leert hoe op verantwoorde wijze beslissingen genomen worden en hoe u daaraan op basis van financiële componenten een goede bijdrage kunt leveren. U leert processen zoals budgettering, tariefsbepalingen, resultatenoverzichten en analyses. PEM - Personeelsmanagement De beweeglijkheid van medewerkers en de behoefte aan voortgaande professionalisering vraagt om een goed beheer van kennis. Ook competentie-skillsmanagement is van belang; er is zicht nodig op aanwezige en beschikbare competenties, ook moeten vanuit de proceskarakteristieken competentieprofielen beschikbaar komen. U leert om te gaan met het ontwerpen van een communicatiestructuur, besturingsmodel, rapportagestructuur en kennisborgingstructuur. EDA - EDP-Auditing EDP-Auditing is van belang als middel om de beheersbaarheid en de continuïteit van de organisatie als geheel te waarborgen. Informatiesystemen behoren tot de belangrijkste pijlers “onder” het bedrijfsproces. U leert normen en uitgangspunten voor de kwaliteit van de informatievoorziening in een organisatie te hanteren en een systematische aanpak van de borging van de daaraan ontleende richtlijnen, de Interne Controle architectuur. Er wordt in dit vak aandacht besteed aan de rol van de EDP-Auditors, het maken van een auditplan, kwaliteitsaspecten van de informatievoorziening, beheers- en beleidsaspecten, risicoanalyse, een gestructureerde werkwijze en normen voor de beoordeling van de verschillende objecten die een rol spelen in de (geautomatiseerde) informatievoorziening en aspecten van beveiliging. WAO – Werken onder Architectuur De wijze waarop wij organisaties managen wordt in hoge mate bepaald door traditie en ervaringen. Wij hebben geleerd hoe wij onze processen onder controle moeten krijgen, hoe we efficiency kunnen verhogen en hoe we effectief toezicht kunnen houden op onze bronnen. Managers gebruiken de steeds verdergaande bureaucratisering als tool tegen onzekerheid. Dit vak biedt een alternatieve benadering. De onzekerheid wordt niet langer als probleem gezien, maar als een gegeven. De lessen gaan over informatiemanagement: business & IT alignment, architec-
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
41 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
tuur, IT-procesmanagement versus IT-proceseigenaarschap. Uitgaande van de IT-middelen als faciliteit voor het bedrijfsproces kan men het netwerk, de computer en de software als infrastructuur beschouwen. De student leert wat informatiemanagement is en wat de betekenis moet zijn met daarbij het architectuurbegrip. Beheer als te managen proces wordt behandeld. Ingegaan wordt op de besturing van beheer (en ontwikkeling). B&S - Informatiebeleid & Strategie De missie, visie en strategie van een onderneming moet in een ICT strategie worden uitgewerkt. ICT heeft meer en meer invloed op de organisatie (profit en non-profit) en de IT manager is een gesprekspartner van het algemeen management. Binnen de opleiding komen aan bod: -
Missie, visie en strategie van organisaties;
-
Doorvertaling ervan naar ICT-beleid en -strategie;
-
Diverse strategische modellen.
Jaar 4 OIV – Organisaties in verandering ICT speelt een belangrijke ondersteunende rol voor alle bedrijfsprocessen. Het vak Organisaties in verandering houdt zich bezig met vraagstukken betreffende het herinrichten en optimaliseren van bedrijfsprocessen en de implementatie van veranderingen. De noodzaak tot veranderen wordt door de markt bepaald en wordt veelal vanuit de top van een onderneming geïnitieerd. Het vak gaat in op het ontwerpen, beschrijven en implementeren van nieuwe bedrijfsprocessen, vanuit een integrale aanpak voor mens, processen en technologie. Aan de hand van vele praktijkvoorbeelden worden diverse casussen behandeld. Deze module kent een tweetal accenten. Enerzijds wordt aandacht besteed aan het analyseren en herinrichten van bedrijfsprocessen. Anderzijds wordt aandacht besteed aan vraagstukken op het gebied van implementatie van veranderingen in organisaties. Binnen deze module komen aan bod: - Analyseren van bedrijfsprocessen. - Herinrichting van bedrijfsprocessen. - Implementatiestrategie. - Competenties van de veranderaar. MIG – Migratie Migraties zijn in de ICT aan de orde van de dag. De informaticus heeft tegenwoordig te maken met outsourcing van complete bedrijfsonderdelen, maar ook met implementaties van complexe veranderingen in de eigen organisatie of die van de organisatie van de opdrachtgever. U leert deze veranderingen systematisch te plannen waarbij een aanpak wordt gehanteerd die bijdraagt aan het succesvol van een “IST naar Soll” te migreren. OZK – Onderzoekskunde
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
42 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Participeren in besluitvorming. Voor menig ICT’er toekomstmuziek, een volgende stap in zijn of haar carrière. Onderdeel zijn van belangrijke ontwikkelingen. Zelfstandig of in samenwerking voorbereiden van business cases. Alignment- of innovatievoorstellen schrijven en “verkopen”. In- of outsourcing evalueren. Het is onze taak om ons management goed te informeren over kansen en mogelijkheden die ICT biedt. Daarbij moeten we de besluitvorming dus goed voorbereiden door goede advisering. En een goed advies stoelt op een goed onderzoek. In dit vak leert men het stramien voor een goed, onderwerp onafhankelijk, onderzoek toe te passen. Men leert een goede “paper” te schrijven, een gedegen afstudeeronderzoek te verrichten en de afstudeerscriptie te schrijven.
I&B – ICT en besluitvorming Beslissingen inzake ICT hebben veelal grote impact. Waarop vindt besluitvorming plaats betreffende ICT projecten? In bedrijven moeten keuzes gemaakt worden welke projecten wel en niet worden uitgevoerd. Het beargumenteren van de kwalitatieve en kwantitatieve baten van een project zijn van belang om de bijdrage aan de businessdoelstelling aan te tonen. I&K – ICT en kwaliteit ICT kan een belangrijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van een totale onderneming. U leert het INK kwaliteitsmodel hanteren als kapstok om hierbij alle aspecten die kwaliteit bepalen in een onderneming te belichten. MMT – Marketing Management In organisaties is het van belang om “outside the wall” te kijken naar de markt, het functioneren van de eigen organisatie in die markt(en), de concurrentie en de ontwikkelingen in de markt(en) waarop de organisatie kan inspelen. U leert de strategische mogelijkheden van public relations en marketingcommunicatie van bedrijven en non-profitorganisaties kennen en zijn in staat de toepassingen te herkennen en uit te voeren. Inhoudelijk maakt men kennis met het plannen van pr-campagnes, evalueren van pr-beleid, mediaplanning, interne communicatie, corporate communications, marketing-communicatie. SCR – Scriptie U kunt al tijdens uw studie starten met de afstudeeropdracht (bijvoorbeeld tijdens de vakanties). U krijgt vroegtijdig een scriptiebegeleider toegewezen. U schrijft uw scriptie naar aanleiding van een onderzoek c.q. casus uit uw eigen werkpraktijk. Aan het eind van het traject presenteert u de bevindingen van uw onderzoek aan 2 assessoren van Hogeschool NOVI.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
43 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Specifieke vakken De kopstudie ITIL/Service Management kent een vijftal specifieke vakken die niet ontleend zijn aan het 4-jarige programma HBO-ICT. De kopstudie na AMBI kent twee specifieke vakken. Deze zijn met een * gemarkeerd. PGB – Procesgericht besturen * In plaats van slechts hiërarchische sturing, is processturing belangrijk aan het worden. Het omgaan met (eigen) outputsturing, normering en meten van prestaties vereist steeds meer concrete aandacht. Medewerkers in een procesgericht werkende organisatie moeten vanuit verantwoordelijkheden en bevoegdheden opereren en te herkennen en te vinden zijn. De wijze waarop procesbesturing plaats vindt zal duidelijk moeten zijn. Procesgericht werken is meer dan processtappen uit het hoofd leren, het is een manier van werken, denken, leven misschien zelfs. Hoe bevorder je dat? Hoe ga je om met taakstelling, hoe meet je de resultaten, zijn vragen waarop in dit vak een antwoord wordt gegeven. INN – Innovatie * Dit vak gaat over wat innovatie is en hoe je daarmee omgaat. Dat onderwerp is behalve in algemene zin ook van belang uit oogpunt van het nemen van procesverantwoordelijkheid: continu moeten ICT-processen aangesloten blijven op (veranderende) behoeften van het bedrijfsproces. Het gaat ook over innovatieve zaken of trends die op het moment van geven van de cursus actueel zijn. C&S – Communicatie en Service Management Een procesgericht werkende organisatie gaat uit van relatief vergaande verantwoordelijkheid bij procesmedewerkers die wel moeten communiceren. Een hiërarchie blijft er; hiërarchische sturing zal echter een minder exclusieve en minder dominante plaats krijgen. De verschillende “partijen” die betrokken zijn dienen via een communicatiestructuur aan elkaar “gelinkt” te zijn. REL – Relatiemanagement De relaties (opdrachtnemer – opdrachtgever) intern en extern moeten pro-actief onderhouden worden. De student probeert middels het toepassen van planmatig relatiebeheer, een duurzame relatie met bestaande klanten op te bouwen. Zich goed op de hoogte stellen van de wensen en verlangens van de klant is hierbij erg belangrijk. Hij of zij kent ook het belang daarvan, juist in een context van procesgericht werken. PRES – Prestatiemanagement
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
44 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
In veel ondernemingen is men de afgelopen jaren voortvarend aan de slag gegaan met prestatiemanagement. Dat is verstandig, omdat economische omstandigheden prestatiegedreven organisaties vereisen die voortdurend gericht zijn op het behalen van de strategische doelstellingen van de organisatie en op het behalen van goede financiële en niet-financiële resultaten. De praktijk leert echter dat maar al te vaak de prestaties, die men vooraf voor ogen had, toch niet worden gerealiseerd. Sterker nog, er wordt veel energie gestoken in het bouwen van ingenieuze systemen, maar men gaat daar niet daadwerkelijk meer prestatiegedreven van werken. Is meten weten? De probleemstelling die hieruit voorvloeit is geconcentreerd rondom de vraag: “Wat is er voor nodig om prestatiemanagement tot een succes te maken?”. Het vak Prestatiemanagement is vooral gericht op de invloeden van de structuur en het gedrag op prestatiemanagement in combinatie met de andere vakken binnen de studie. Gedurende het vak Prestatiemanagement zal de student op meerdere manieren bezig zijn om zichzelf op dit vlak te verbeteren. De kopstudie Enterprise Engineering kent zes specifieke vakken die niet ontleend zijn aan het 4-jarige programma HBO-ICT, waarvan 3 die ook in de kopstudie ITIL/Service Management terugkomen, te weten PGB, INN en REL. Tevens zijn de volgende voor deze kopstudie specifieke vakken opgenomen: Business Process Management 1 Business Process Management 2 Business Process Management 3
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
45 van 46
Studiegids HBO-ICT 2011-2012
Bijlage 2: Literatuurlijst De literatuurlijst wordt ieder jaar in de zomer geactualiseerd ten behoeve van het nieuwe seizoen. Na inschrijving ontvangt u het overzicht. U wordt geadviseerd om alleen die boeken te bestellen die van belang zijn voor uw vakkenpakket en die gelden voor de vakken tot aan de zomervakantie.
© Hogeschool NOVI 2011-2012 v2.2
46 van 46