1
Aanwinsten docAtlas: januari-februari 2015 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS ............ 2 BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS ............................................................................................................. 2 VOLWASSENENONDERWIJS ............................................................................................................................... 12 HULPMIDDELEN BIJ HET TAALONDERWIJS ............................................................................................. 19 INTERCULTUREEL ON DERWIJS ..................................................................................................................... 25 OPVOEDINGSON DERSTEUNING EN OUDERBETROKKENHEID ............................................... 37 ANDER DIDACTISCH MATERIAAL ................................................................................................................ 41 BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS ........................................................................................................... 41 VOLWASSENENONDERWIJS ............................................................................................................................... 42 MONDIALE VORMING / KLEUR BEKENNEN .......................................................................................... 44 ACHTERGRONDLITERATUUR OVER ONDERWIJS EN DIDACTIEK ....................................... 52 ALGEMEEN .................................................................................................................................................................... 52 BASIS EN SECUNDAIR ONDERWIJS ............................................................................................................. 54 VOLWASSENENONDERWIJS ............................................................................................................................... 63 ACHTERGRONDLITERATUUR OVER INTERCULTURALITEIT .................................................... 63 ALGEMEEN .................................................................................................................................................................... 63 CULTUUR........................................................................................................................................................................ 65 MIGRATIE ...................................................................................................................................................................... 68 JEUGD .............................................................................................................................................................................. 69 HULPVERLENING ....................................................................................................................................................... 72 VROUWEN...................................................................................................................................................................... 75 RELIGIE .......................................................................................................................................................................... 76 GEZONDHEIDSZORG .............................................................................................................................................. 78 RACISME, DISCRIMINATIE EN BEELDVORMING .................................................................................. 78 BELEID ............................................................................................................................................................................ 80 ARBEID EN TEWERKSTELLING ......................................................................................................................... 82 VLUCHTELINGEN EN ASIELZOEKERS .......................................................................................................... 85
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
2
NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS
Ik heb het tegen jou : ideeënbundel rond dramatiseren in de klas met en vanuit prentenboeken / Vanthillo, Eric. - Brussel: Canon Cultuurcel, 2005. - veelv. gepag. Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.2 ikhe In deze inspiratiebundel zijn verschillende drama/spelideeën uitgewerkt bij een aantal prentenboeken en wordt er kort geschetst aan welke doelen gewerkt wordt, het dramatisch instrument, de dramatische vaardigheden, hoe een drama-activiteit wordt opgebouwd, ... Even denken... : denkgesprekken met kinderen / van Bokkem, Martine; van der Velden, Ilse; van der Stege, Heleen. - Rotterdam: CED-Groep, 2014. - 72 p. - ISBN: 978-90-5819-162-5: 118,50 EUR (boek + vragenlijst) Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.3 even 'Even denken... Denkgesprekken met kinderen' is een herziene versie van het boek 'DGM in de praktijk, het handboek voor Denkstimulerende Gespreksmethodiek'. Het boek start met een korte achtergrond over de Denkstimulerende gespreksmethodiek. Vervolgens worden 25 activiteiten uitgewerkt waarbij telkens suggesties worden gegeven voor denkvragen die prikkelen tot nadenken. Er zijn denkvragen op vier niveaus. De vragen op de hogere niveaus doen een beroep op de taal-denkontwikkeling. Voorop staat dat kinderen (2,5 - 5 jaar) plezier beleven aan de activiteiten. De bijbehorende 'Vragenlijst Denkprocessen' een diagnostische toets die kan gebruikt worden om de communicatievaardigheden van kinderen (4-7) te testen. Even denken... : Vragenlijst denkprocessen / Schreiner, Gusta; Boonstra, Marije; van der Stege, Heleen. - Rotterdam: CED-Groep, 2014. - vragenlijst (48 p. + 44 A4-toetsitems + 11 kaartjes in mapjes). - ISBN: 978-905819-310-0: 118,50 EUR (boek + vragenlijst) Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.7 even Even denken Vragenlijst Denkprocessen biedt een diagnostische toets om de communicatievaardigheden van kinderen te testen. Het gaat hier niet om pure receptieve en productieve taalvaardigheden (taalbegrip en taalproductie) maar om taaldenkvaardigheden en talige cognitieve processen die van belang zijn om goed mee te kunnen in het onderwijs. Dit instrument geeft een indruk van de mogelijkheden van een kind om abstract te kunnen denken. De vragenlijst is genormeerd en gevalideerd. Even denken Denkgesprekken met Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
3 kinderen is de bijpassende uitgave met uitgeschreven activiteiten en suggesties voor denkvragen op de vier niveaus. Nijntje oefent korte woordjes / Bruna, Dick. Amsterdam: Mercis, 2014. - 30 p., doosje met 70 kaartjes. ISBN: 978-90-5647-604-5: 7,50 EUR (prentenboek), 19,95 EUR (doosje met woordjes) Doelgroep: 0-4 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.8 nijn Vindplaats Turnhout: T 11.145 Een prentenboek vol korte woorden, van één lettergreep, over thema's die aansluiten bij de wereld van het jonge kind: eten, drinken, binnen, buiten, voorwerpen, kleding en dieren. Elke pagina bevat één prent met daaronder het woord. In het doosje zitten 70 kaartjes die gebruikt kunnen worden om woordenschat te oefenen door aan te wijzen of te benoemen. Ze sluiten aan en vormen een uitbreiding op het boek. Voor en na / Ramstein, Anne-Margot; Aregui, Matthias. Hasselt: Clavis, 2014. - 198 p. - ISBN: 978-90-448-2233-5: 19,95 EUR Doelgroep: 3-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.1.8 voor In dit prentenboek zonder woorden staan twee beelden telkens naast elkaar, en op deze beelden wordt verder geassocieerd. Alles heeft een begin en een eind. Altijd is er een oorzaak en een gevolg. Een mooi en suggestief geheel dat de verbeelding voedt en de associaties aanwakkert.
Schrijven kun je leren : Steldidactiek voor Basisonderwijs / Besselink, Eric. - Doelinchem: leernetwerk 'Schrijven kun je leren', 2014. - 143 p. - ISBN: 978-94-6228-487-6: 32,50 Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.2 Schr Dit boek is bedoeld voor (aanstaande) leerkrachten die schrijfonderwijs tot het hart van taalonderwijs willen maken. Teksten geschreven door leerlingen bieden volgens de auteurs voldoende aanknopingspunten om logische relaties te leggen met begrijpend lezen, met woordenschatontwikkeling, leesbevordering, spreken en luisteren. In verschillende hoofdstukken wordt uit de doeken gedaan hoe je kunt leren schrijven: over schrijfontwikkeling, referentiekaders, uitwerken van eigen leerlijnen, ondersteunen van het schrijfproces, beoordelen van het schrijfproduct, nieuwe media, het creeëren van een rijke taalomgeving, ... met concrete praktijk- en studieopdrachten voor de student in de lerarenopleiding.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
4 Hoera, ik kan woorden vormen! : spelenderwijs letters en woorden leren lezen / [s.n.]. - Aartselaar: Deltas, 2014. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-447-4077-6: 8,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.6 hoer Met dit boekje kunnen kinderen zelf woorden vormen: naast de afbeelding van klankzuivere woorden bevinden zich de letters waarmee de woorden gevormd kunnen worden. Een handig ringsysteem houdt alles bij elkaar. Kinderen leren zo letters koppelen aan de juiste klank, leren dat woorden uit verschillende letters bestaan en dat je deze woorden ook kan lezen. Ik leer schrijven : kaartenset met stift / [s.n.]. Aartselaar: Deltas, [s.a.]. - 16 kaarten, uitwisbare stift. ISBN: 978-90-447-3747-9: 8,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.6 ikle Op deze kaarten kan met een uitwisbare stift het schrijven geoefend worden. Er zjn kaarten bij elke letter van het alfabet en bij de tweetekenklanken au, ou, eu, ui, ei en ij. Een beknopte handleiding helpt de gebruiker op weg.
Mijn eerste schrift / Bombeke, Greet; Jurriëns, Nini. Aartselaar: Deltas, 2014. - 28 p. - ISBN: 978-90-447-0526-3: 9,95 EUR Doelgroep: 5-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.6 mijn Bij elke letter van het alfabet staan een gedichtje en een speelse tekening die de basis vormen voor de letter die geoefend wordt. Het boekje is opgevat als een herinneringsboekje voor later, aan het eerste schrijven, maar kan ook gewoon als oefenboekje voor het aanvankelijk schrijven worden gebruikt. Schriftkennis: handschriftontwikkeling in het onderwijs / Scholten, Astrid; Hamerling, Ben. - [S.l.]: eduplaza.nl, 2014. - 198 p. - ISBN: 978-94-91838-32-3 Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.8 schr In dit boek worden wegen gewezen om kinderen vanaf het begin te leren hoe je met een goede houding en een juiste greep nauwkeurig kunt werken op papier, volgens de grafo-cognitieve werkwijze. Uit onderzoek van de auteurs bleek dat kinderen hierdoor een goed grafisch zelfvertrouwen ontwikkelen. Dit is één van de belangrijkste voorwaarden om het schrijven te leren. Het verwerven van schrift is geen natuurlijke ontwikkeling. Schrift is een cultureel bepaalde code, die goed moet worden geïnstrueerd en nauwkeurig moet worden nageleefd. Leesbaarheid is, bij gebrek aan werkbare criteria, geen uitgangspunt. Leesbaarheid is slechts een automatisch gevolg van goede lettervormgeving. Van dit laatste zijn wel goede criteria beschikbaar. Deze zijn cognitief overdraagbaar en goed aan kinderen uit te Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
5 leggen. Voorwaarde is dat de leerkracht op de hoogte is van de specifieke kenmerken van het westerse schrift. In dit boek worden alle verbanden tussen de eigenschappen van het westerse schrift, met het accent op het handgeschreven schrift, aan de hand van voorbeelden verduidelijkt. Het uitgangspunt is dat ieder kind onder deskundige begeleiding in staat is om zich een goed handschrift eigen te maken. Schriftvaardig / Scholten, Astrid; Hamerling, Ben. - [S.l.]: eduplaza.nl, 2012. - 50 p. - ISBN: 978-94-6107-155-2 Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.8 schr De vaardigheidsoefeningen in dit boek zijn gebaseerd op grafocognitieve uitgangspunten, beschreven in het boek ‘Schriftkennis'. De auteurs zijn ervan overtuigd dat door de specifieke lettervormgevingskenmerken de letters beter aangeleerd kunnen worden.
Tijd voor Taal accent: Spelling : Z-schrift 1-6 / Geenen, Tine; Willems, Karolien. - Wommelgem: Van In, 2014. - 89 p. - (Tijd voor Taal accent: Spelling). - (Tijd voor Taal accent: Spelling). - ISBN: 978-90-306-6373-7: 6,9 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.8 tijd De Z-schriften zijn ontwikkeld door zorgspecialisten om binnenklasdifferentiatie haalbaar te maken. Ze zijn bedoeld voor kinderen met leerproblemen en kunnen perfect naast het gewone werkschrift in de klas gebruikt worden. Het Z-schrift volgt dezelfde lesgang als het gewone werkschrift maar onderscheidt zich door een eenvoudigere instructietaal en een prikkelarme lay-out zodat kinderen minder snel afgeleid zijn. Als Joonas, Jonas wordt : comorbiditeit autismespectrumstoornis-dysorthografie / Cornillie, Nathalie. Leuven: Acco, 2012. - 100 p. - ISBN: 978-90-334-8817-7: 23,40 EUR Doelgroep: 7-10 jaar URL: http://www.uitgeverijacco.be/alsjoonasjonaswordt Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 alsj Dit boek behandelt de complexe comorbiditeit autisme en dysorthografie. De auteur reflecteert vooral over de beperkingen en sterktes van kinderen met ASS: de basisvoorwaarden die voor spelling noodzakelijk zijn, de moeilijkheden die zich hier voordoen en de nodige hulp die ingevoerd kan worden om de ontwikkelingsdoelen en eindtermen in het basisonderwijs (In Nederland) te behalen. Naast het theoretisch gedeelte is er een praktijkgedeelte dat uit drie onderdelen bestaat. Het denkboek met oefeningen (opgenomen in deze publicatie) omvat de spellingleerstof voor de 1e en 2e graad basisonderwijs. Het infoboek (te downloaden) is een middel om alle partijen op dezelfde manier met elkaar te leren omgaan. Het omvat visualisatietechnieken, aangevuld met een overzicht van sticordimaatregelen rond autisme en spellingsmoeilijkheden. Voor scholen, externe diensten en ouders is er een apart leesboekje 'De week van Jonas'. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
6 Hierin zijn zoveel mogelijk gebeurtenissen, ervaringen, observaties en interpretaties in verhaalvorm gegoten. Jesse heeft dyslexie : handreiking voor gesprekken met kinderen over dyslexie. Van diagnose tot behandeling / Molema, Esther. - Heerenveen: Jongbloed Educatief, 2012. veelv. gepag. - ISBN: 978-90-5829-781-5: 155,00 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 jess Jesse heeft dyslexie is een pakket voor remedial teaching voor kinderen met dyslexie. Jesse heeft dyslexie leert kinderen op een speelse en verhalende manier (via de metafoor van een tocht door de jungle) omgaan met hun dyslexie. Deze map bevat naast achtergronden over dyslexie ook concrete voorbeelden van gesprekken over dyslexie, praatplaten, uitgangspunten, didactische aanwijzingen en een handreiking voor lees- en spellingstrategieën. In de bijlage staan software en hulpmiddelen opgesomd en een literatuurlijst Tijd voor Taal accent: Taal: Z-schrift 2A en 2B / Geenen, Tine; Willems, Karolien. - Wommelgem: Van In, 2013. - 76 p.(2A), 73 p. (2B). - (Tijd voor Taal accent: Taal). - ISBN: 978-90-306-6726-1. ISBN: 978-90-306-6727-8: 5,75 EUR Doelgroep: 7-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 taal De zorgschriften willen een alternatief werkschrift bieden voor kinderen met leerproblemen (ASS, dyslexie, ADHD ), ze werden ontwikkeld in samenwerking met logopedisten en zorgcoördinatoren. Het Z-schrift heeft een prikkelarme lay-out en gebruikt een eenvoudigere instructietaal. Het volgt dezelfde lesgang en paginanummering als het werkschrift en kan dus perfect ernaast gebruikt worden voor een haalbare binnenklasdifferentiatie. Tijd voor Taal accent: Taal: Z-schrift 3A en 3B / Geenen, Tine; Willems, Karolien. - Wommelgem: Van In, 2013. - 86 p.(2A), 79 p. (2B). - (Tijd voor Taal accent: Taal). - ISBN: 978-90-306-6728-5. ISBN: 978-90-306-6729-2: 5,75 EUR Doelgroep: 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 taal Beschrijving zie vorige.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
7
Tijd voor Taal accent: Taal: Z-schrift 4A en 4B / Geenen, Tine; Willems, Karolien. - Wommelgem: Van In, 2013. - 96 p.(4A), 125 p. (4B). - (Tijd voor Taal accent: Taal). - ISBN: 978-90-306-6730-8. - ISBN: 978-90-306-6731-5: 5,75 EUR Doelgroep: 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 taal Beschrijving zie vorige.
Tijd voor Taal accent: Taal: Z-schrift 5A en 5B / Geenen, Tine; Willems, Karolien. - Wommelgem: Van In, 2013. - 116 p.(5A), 148 p. (5B). - (Tijd voor Taal accent: Taal). - ISBN: 97890-306-6733-9. - ISBN: 978-90-306-6732-2: 5,75 EUR Doelgroep: 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 taal Beschrijving zie vorige.
Tijd voor Taal accent: Taal: Z-schrift 6A en 6B / Geenen, Tine; Willems, Karolien. - Wommelgem: Van In, 2013. - 108 p.(6A), 128 p. (6B). - (Tijd voor Taal accent: Taal). - ISBN: 978-90-306-6734-6. - ISBN: 978-90-306-6735-3: 5,75 EUR Doelgroep: 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 taal Beschrijving zie vorige.
Tafels draaien / Martyr, Paula. - Eke: ADC, 1996. - 12 p. - ISBN: 90-5561-141-7: 7,30 EUR Doelgroep: 7-8 jaar 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.2.9 tafe Met dit boekje kunnen de tafels van vermenigvuldiging speels worden geoefend: op de linkerpagina staat een kort rijmpje bij elke tafel, en op de rechterpagina is een draaischijf bevestigd waarmee de uitkomst van de tafels tot 10 tevoorschijn kan getoverd worden. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
8
Ned Anders 1 / [s.n.]. - Averbode: Averbode, 2012. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-317-3139-8: 25,75 EUR Doelgroep: 11-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.1 neda Ned Anders is een methode Nederlands voor de eerste graad Astroom. Er wordt actief rond de vier vaardigheden lezen, luisteren, spreken en schrijven gewerkt, met overzichtelijke stappenplannen. NED ANDERS heeft aandacht voor o.a.: authentieke opdrachten, coöperatief leren, functionele geletterdheid en sschooltaalwoorden.
Ned Anders 2 / [s.n.]. - Averbode: Averbode, [s.a.]. - veelv. gepag. - ISBN: 978-90-317-3467-2: 25,75 EUR Doelgroep: 11-12 jaar 13-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.1 neda Beschrijving zie vorige.
Gelaarsd, gespoord en geletterd: De ontwikkeling van academische geletterdheid in de 3de graad ASO/TSO/KSO: iedereen functioneel geletterd?! / Bogaert, Nora; Verheyden, Lieve. - Leuven: Centrum voor Taal en Onderwijs, 2011. - 48 p. http://www.cteno.be/index.php?idMenu=103 Doelgroep: 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.10 gela Binnen het project Gelaarsd, gespoord en geletterd werden volledig uitgewerkte lespakketten rond wetenschappelijke geletterdheid ontwikkeld, bedoeld voor gebruik in de lessen Nederlands van het 5de en 6de jaar van het secundair onderwijs (ASO of TSO). Die pakketten bevatten telkens materiaal voor een 5-tal lesuren en bestaan uit een instapactiviteit, een kern, een afsluiting, en eventueel opties voor vervolg. Dit pakket behandelt het thema functionele geletterdheid.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
9 Klare taal in de klas : uitgebreide basisgrammatica van het Nederlands / Van der Toorn-Schutte, Jenny. - Amsterdam: Boom, 2013. - 255 p. - ISBN: 978-90-8506-998-0: 41,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen URL: www.grammaticatrainer.nl Vindplaats Antwerpen: or 4.3.10 klar Klare taal in de klas is bedoeld voor leerlingen in het middelbaar onderwijs die problemen hebben met de Nederlands grammatica. Leerlingen leren via voorbeelden, eenvoudige uitleg en vel oefeningen de grammaticaregels van het Nederlands. Klare taal in de klas is zowel geschikt voor klassikaal gebruik als voor zelfstudie. Reinaart de vos / Hoefnagel, Marian. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 48 p. - (Literatuur voor beginners). - ISBN: 978-90-8696-207-5: 8,49 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 lite Veel dieren klagen bij leeuwenkoning Nobel over de streken van Reinaart de vos. Reinaart zou gestolen en gemoord hebben. Koning Nobel besluit dat Reinaart berecht moet worden. Maar lukt het de dieren om de listige Reinaart bij de koning te krijgen? Reinaart de vos is een humoristisch verhaal vol kritiek op de maatschappij en de kerk. Het verhaal van Reinaart de vos is een van de oudste verhalen in het Nederlands. Als slavin geboren / Hoefnagel, Marian. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 96 p. - (Veertien - de tijd van je leven). ISBN: 978-90-8696-202-0: 16,50 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.12 veer Oma Shani, dochter Kwasi en haar tweeling Maisa en Kwasi leven op een slavenplantage. Hun leven is zwaar en vol gevaar. Ze moeten ieder hun eigen keuzes maken. Keuzes, die binnen gevangenschap genomen, weinig mogelijkheid tot vrijheid bieden. Toch slagen ze er alle vier in, hun eigen leven te leiden, ook al is dat soms alleen in hun gedachten. Dit is het eerste deel in de serie 14, de tijd van je leven. Een serie over jongeren van veertien jaar. Jongeren die leven in een andere tijd dan nu, of op een andere plek dan hier. Lezen in de klas: leesbevordering van vmbo tot gymnasium / Terhell, Annemarie. - Amsterdam: Stichting Lezen, 2014. - 47 p. Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.2 Leze Deze gids bevat een beschrijving van verschillende leesactiviteiten en -projecten. Bedoeling is leerkrachten in het secundair inspireren om aan de literaire competentie van hun leerlingen te werken of het leesplezier te stimuleren. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
10
SLAM! Lesmap schrijven en performen in de klas / Greyson, Max; Meersman, Philip; Michels, Carmien. - Antwerpen: Creatief Schrijven, [s.a.]. - 36 p. Doelgroep: 11-16 jaar URL: http://creatiefschrijven.be/lesmap-slam/ Vindplaats Antwerpen: or 4.3.2 Slam Slam poetry is een expressieve mengvorm waar dichters, rappers, acteurs, comedians en storytellers elkaar ontmoeten en vinden. Deze lesmap bevat uitgewerkte lessen om met je leerlingen van poëzie schrijven tot performen te komen.
Poezie in beweging / van der Hoek, Hadelinde; Feenstra, Margreet; Kabel, Jacqueline. - [S.l.]: [s.n.], . URL: http://www.poezie-in-beweging.nl/ Vindplaats Antwerpen: URL Site met lesideeën, materialen, tips, lesmodellen en 40 gedichtreceptjes! Voor het moderne vreemde talen onderwijs direct bruikbaar.
Scenario's voor actief leren : verhalend ontwerpen in het voortgezet onderwijs / Vos, Erik; Reehorst, Ellen; Sibers Tjassens, Frits; Simons, José. - Gouda: Bureau voor Educatief Ontwerpen, 2005. - 167 p. - ISBN: 90-75675-61-5 Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 4.3.3 Scen In dit boek proberen de auteurs draad voor draad het geheim van actief leren te ontrafelen. Elk hoofdstuk bevat een onderdeel van het didactisch repertoire dat de leraar van pas komt bij het activeren van leerlingen. In deel 1 wordt verteld hoe de leraar zijn leerstof tot leven kan laten komen; in deel 2 gaat het over de manier waarop het leren tot stand komt. Het boek bevat scenario's voor onderwijs waarin leerlingen actief kunnen zijn, om leerkrachten te inspireren zelf activerend onderwijs te ontwerpen. Universal Design for Learning in Nederlands: een praktische gids / Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst van Brugge. - Brugge: Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst van Brugge, [s.a.]. - veelv.gepag. Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://goo.gl/NcYC6P Vindplaats Antwerpen: or 4.3.3 univ Universal Design voor taalvaardigheidslessen: diversiteit als troef! (Workshop 28ste Conferentie HSN)Universal Design for Learning beschouwt de variatie tussen leerlingen uit dezelfde lesgroep als de norm en niet langer als een te overwinnen moeilijkheid. Op de sharepoint nederlands van de Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst van Brugge staan ter inspiratie een reeks UDL-tips voor de leraar Nederlands en een aantal uitgewerkte taalvaardigheidslessen voor 16- tot 18-jarige leerlingen. De UDl-principes dienden als inspiratie en leidraad voor het ontwerp van de lessen. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
11
Building Heroes / fvb-ffc Constructiv. - [S.l.]: fvb-ffc Constructiv, [s.a.]. Doelgroep: 11-14 jaar URL: http://www.buildingheroes.be/ Vindplaats Antwerpen: or 4.3.9 buil Dit kaartspel is bedoeld als eerste kennismaking met woordenschat uit de bouwsector. Doelgroep: zesde leerjaar, eerste middelbaar. Hieraan gekoppeld vindt u op de site lespakketten, beroepenfiches en het online spel Buiding Heroes. Genres in schoolvakken : taalgerichte didactiek in het voortgezet onderwijs / van der Leeuw, Bart; Meestringa, Theun. - Bussum: Coutinho, 2014. - 240 p. - ISBN: 978-90-4690433-6: 27,50 EUR Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://www.coutinho.nl/genresinschoolvakken Vindplaats Antwerpen: or 4.3.9 genr Elk schoolvak is verbonden met zijn eigen vaktaal. Een vak inhoudelijk leren én zich de bijbehorende taal eigen maken, is voor veel leerlingen echter lastig. Hoe pakken leraren dat aan, wanneer deze vaktaal voor hen juist heel vanzelfsprekend is? Dit boek wil je helpen op tekstniveau te kijken naar je eigen vaktaal en taalgericht onderwijs te geven. Genres in schoolvakken werkt volgens het concept van genredidactiek. Er zijn negen genres die een cruciale rol spelen bij alle schoolvakken, waaronder: het verslag, de beschrijving, de procedure en het betoog. Deze komen aan bod in deel 1, de praktische introductie. Een theoretische verdieping van de taalkundige basis volgt in deel 2. Tenslotte bespreekt deel 3 het specifieke vaktaalgebruik van diverse schoolvakken en de rol van de genres in die vakken. De tekstvoorbeelden, oefeningen en tips maken Genres in schoolvakken een praktisch naslagwerk voor leerkrachten (in opleiding) in secundair en volwassenenonderwijs. Met ondersteunende website.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
12
NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS VOLWASSENENONDERWIJS
Lassers & fitters : cursus Nederlands voor anderstalige lassers en fitters / van den Broek, Anneke. - [S.l.]: Efficace, 2014. - 222 p. - ISBN: 978-94-90728-02-1: 55,00 EUR Doelgroep: Volwassenen 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 lass Via bijna 400 foto's leren anderstalige lassers en fitters de basisbeginselen van de Nederlandse taal die ze nodig hebben om op hun werk veilig te kunnen werken en te kunnen communiceren met hun collega's en leidinggevenden. De basiscursus start met jezelf voorstellen, begroeten en afscheid nemen en zoomt dan vooral in op de praktijk: welke materialen heb je nodig, welke kledij, het lassen zelf, ... Bij de foto's staat het bijhorende woord telkens in het Nederlands en het Engels.
Vaardigheden voor mensen met een beperking : handleiding voor de begeleider / Mattelin, Els. - Antwerpen: Garant, 2011. - 31 p. - (Vaardigheden voor mensen met een beperking). - ISBN: 978-90-441-2630-3: 9,90 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vaar Het concept van deze reeks boeken rond vaardigheden is ontstaan vanuit het oplossingsgericht werken met normaal begaafde mensen met autismespectrumstoornis. Deze handleiding geeft een idee over hoe je met de verschillende werkboeken aan de slag kan gaan bij mensen met een beperking. Aan de hand van een stapsgewijze opbouw en heldere patronen willen ze praktische leidraden bieden op weg bij het verwerven van een aantal vaardigheden. Werkboek communicatie / Mattelin, Els. - Antwerpen: Garant, 2011. - 62 p. - (Vaardigheden voor mensen met een beperking). ISBN: 978-90-441-2642-6: 9,50 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vaar Dit werkboek gaat over communicatie: van basisregels tot moeilijkheden die kunnen optreden. Het concept van deze reeks boeken rond vaardigheden is ontstaan vanuit het oplossingsgericht werken met normaal begaafde mensen met autismespectrumstoornis.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
13
Werkboek keuken organiseren / Mattelin, Els. - Antwerpen: Garant, 2011. - 27 p. - (Vaardigheden voor mensen met een beperking). - ISBN: 978-90-441-2632-7: 8,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vaar Dit werkboek gaat over de organisatie van de keuken: voorraad, bergruimte, schoonmaak, afval, koken en boodschappen doen.
Werkboek omgaan met geld / Mattelin, Els. - Antwerpen: Garant, 2011. - 48 p. - (Vaardigheden voor mensen met een beperking). - ISBN: 978-90-441-2641-9: 9,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vaar Dit werkboek gaat over efficiënt omgaan met geld: in een stapsgewijze opbouw wordt uitleg gegeven over inkomsten en uitgaven, over het bijhouden van een kasboek, over bankzaken en verzekeringen.
Werkboek omgaan met tijd / Mattelin, Els. - Antwerpen: Garant, 2011. - 67 p. - (Vaardigheden voor mensen met een beperking). ISBN: 978-90-441-2640-2: 10,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vaar Dit werkboek gaat over efficiënt omgaan met tijd: van tijdsindeling tot (zinvolle) tijdsinvulling, motivatie en uitstelgedrag.
Werkboek opruimen en organiseren / Mattelin, Els. Antwerpen: Garant, 2011. - 30 p. - (Vaardigheden voor mensen met een beperking). - ISBN: 978-90-441-2631-0: 8,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vaar Dit werkboek gaat over opruimen en organiseren: hoe je administratie op orde houden, je kleerkast opruimen, ...
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
14
Werkboek poetsen / Mattelin, Els. - Antwerpen: Garant, 2011. 71 p. - (Vaardigheden voor mensen met een beperking). - ISBN: 978-90-441-2638-9: 10,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vaar Dit werkboek gaat over poetsen: stap voor stap wordt er gekeken welke producten, volgorde, frequentie, ... er gehanteerd kunnen worden voor de verschillende ruimtes die schoongemaakt moeten worden.
Werkboek sociale omgang / Mattelin, Els. - Antwerpen: Garant, 2011. - 50 p. - (Vaardigheden voor mensen met een beperking). - ISBN: 978-90-441-2643-3: 9,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vaar Dit werkboek gaat over welke rol opgenomen wordt in verschillende sociale situaties. Over het voeren van een gesprek, actief luisteren, het geven van verbale en non-verbale feedback, het ontrafelen van verschillende sociale situaties.
Werkboek wassen en strijken / Mattelin, Els. - Antwerpen: Garant, 2011. - 30 p. - (Vaardigheden voor mensen met een beperking). - ISBN: 978-90-441-2639-6: 8,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vaar Dit werkboek gaat over wassen, drogen en strijken van kledij.
Van Afgaanse ash tot qabili pulao: Cursiten nederlands voor anderstaliogen van CVO Antwerpen stellen hun favoriete gerechten voor. / CVO Antwerpen. - [S.l.]: CVO Antwerpen, 2015. - 50 p. Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://goo.gl/I94R4u Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 vana Cursisten Nederlands voor anderstaligen stelden een kookboek samen. Je vindt er hun favoriete gerechten in terug van Afghaanse ash tot qabili pulao, uiteraard met ingrediënten én bereiding.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
15
Zó doe je dat - koken : spelenderwijs chef-kok worden : alle onmisbare, overbodige en best wel handige dingen die je écht moet kunnen / Scolik, Gabriela. Houten: Terra, 2014. - 256 p. - ISBN: 978-90-8989-623-0: 14,99 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 3.1 zodo Dit boek geeft met behulp van grafische afbeeldingen een stap voor stap aanpak van koken: Wat heb je in de keuken nodig aan potten en pannen, messen, vorken en lepels, glaswerk. Servies, schotels en elektrische apparatuur. Hoe lang is iets houdbaar, hoeveel calorieën heb je nodig en hoeveel calorieën zitten er in het gerecht. Kruidenkennis en vitamine-weetjes. En daarna aan de slag: recepten zonder te koken en alles wat je moet koken, van een ei tot polenta. Roosteren, stoven, bakken, grillen, marineren en ook de bereiding van drankjes komt aan bod.
filmmettaal / filmmettaal. - [S.l.]: filmmettaal, 2015. Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://www.filmmettaal.nl/ Vindplaats Antwerpen: URL Deze site is voor de professionalisering van alle docenten en leerlingen in het beroepsonderwijs. Op deze site staan gefilmde situaties op de werkvloer die goed laten zien wat leerlingen moeten kunnen, wat er van ze gevraagd wordt in de dagelijkse praktijk. De filmfragmenten zijn geschikt voor scholing en bewustwording van alle docenten in het beroepsonderwijs. De filmfragmenten inspireren. Ze laten leerlingen en begeleiders zien in échte situaties in het beroep. Ze vormen de basis voor een gesprek over wat leerlingen moeten kunnen en hoe ze het kunnen leren. Voer dit gesprek in je team, in je klas of met je vakcollega.
instructivity.nl / Mediator Mondial. - [S.l.]: Mediator Mondial, 2011. Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://www.instructivity.nl Vindplaats Antwerpen: URL De instructiefilms in de instructivity-serie tonen vaardigheden visueel. Alle vaardigheden in de instructiefilms zijn opgenomen met medewerking van "echte patiënten". Doel is de effectiviteit van het trainen van verpleegkundige en verzorgende door het gebruik van deze reële visualisatie te vergroten, en beter voor te bereiden op de uitvoering in de praktijk. Heel handig voor opleidingen in de zorg voor zowel student, opleider, medische studenten en mantelzorgers.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
16
Het verhaal van Betty: de film van het boek / van Caeneghem, Johan. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - (Beeldboek): 7,00 euro Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen URL: http://brusselleer.vgc.be/betty.html Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 beel 'Het verhaal van Betty' is de verfilming van het gelijknamige Beeldboek. De Beeldboeken zijn speciaal geschreven voor volwassenen die leren lezen en schrijven in het Nederlands. De teksten zijn eenvoudig en worden ondersteund door foto's. Schrijver is Johan van Caeneghem, lesgever bij Brusselleer, basiseducatie Brussel. Brusselleer vond het een goed idee om van één van de boeken een korte film te maken, omdat film een uitstekend medium is om een taal te leren. De meeste Nederlandstalige films zijn echter te moeilijk voor beginnende NT2-cursisten. 'Het verhaal van Betty' is daarom eenvoudig van taal, maar met een volwassen thematiek. Betty is een alleenstaande vrouw met een kind. Ze is werkloos en heeft het niet breed. Haar zoontje is dringend aan nieuwe kleren toe. Op een dag vindt ze een portefeuille met geld...
Een feest op kantoor / Schoormans, Marijn. - Breda: Een teken van lezen, 2014. - 64 p. - (Een teken van lezen). - ISBN: 978-94-92143-00-6 Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://www.eentekenvanlezen.nl Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 teke Fenna werkt bij een reclamebureau en moet een feest organiseren. Ze vraagt hulp aan haar collega Lisa. Dit boek maakt deel uit van de reeks "Een teken van lezen"
Een prima broer / Schoormans, Marijn. - Breda: Een teken van lezen, 2014. - 62 p. - (Een teken van lezen). - ISBN: 978-9492143-02-0 Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://www.eentekenvanlezen.nl Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 teke Lisa ziet haar broer Carlos op tv omdat hij gezocht wordt door de politie. Ze neemt een paar weken vrij op haar werk en gaat haar broer zoeken, samen met haar pleegouders. Dit boek maakt deel uit van de reeks "Een teken van lezen"
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
17
Verhalen van de spin Anansi / Schinkel, Ruud. - Amsterdam: Eenvoudig Communiceren, 2014. - 70 p. - (Volksverhalen). - ISBN: 978-90-8696-208-2: 15,57 EUR Doelgroep: 11-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 volk Anansi is een van oorsprong Afrikaans fabeldier waarover vele verhalen bestaan, die eeuwenlang van generatie op generatie werden doorgegeven. Anansi is een slimme, sluwe spin met magische krachten. Tijdens de slavernij, toen het voor slaven verboden was om hun eigen cultuur uit te dragen, werd de kleine slimme Anansi het symbool van stil verzet, van wie niet sterk is moet slim zijn. Het personage Tijger in de verhalen van Anansi werd zo het symbool voor de onderdrukker of slavenhouder, want Tijger is sterk, maar dom. De verhalen werden stiekem door slaven aan elkaar verteld om troost te geven en afleiding te bieden uit de narigheid van alledag. De reeks 'Volksverhalen' bestaat uit bekende verhalen uit verschillende landen, in eenvoudig Nederlands. De taart van Tamid / Massy, Ria. - Antwerpen: Vrijdag, 2014. 85 p. - (Wablieft-boeken). - ISBN: 978-94-6001-311-9: 7,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 wabl Tamid, Fatna en Aras leven nu in ons land. Ze komen naar hier om te trouwen. Of ze moesten vluchten. Hier is geen geweld, wel zijn er een andere taal en andere gewoontes. En vooral: er is het gemis van de familie die achterbleef. De dagelijkse verhalen van cursisten uit de basiseducatie inspireerden de auteur om voor en over hen te schrijven. Deel uit de reeks Wablieft-boeken, boeken in duidelijke taal voor volwassen beginnende lezers, met een ingesproken versie op daisy-rom. Jelle / Vander Heyden, Gil. - Antwerpen: Vrijdag, 2014. - 72 p. (Wablieft-boeken). - ISBN: 978-94-6001-307-2: 7,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 wabl De ouders van Jelle verhuizen van de stad naar het platteland. Sinds ze hier wonen, is Jelle een andere jongen geworden. Hij kijkt naar de grond als hij loopt. Hij zwijgt veel. En als hij lacht, word je daar niet blij van. De ouders en zus van Jelle maken zich zorgen. Op een dag doet Jelle iets heel ergs. Deel uit de reeks Wablieft-boeken, boeken in duidelijke taal voor volwassen beginnende lezers, met een ingesproken versie op daisy-rom.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
18
Johnny Stalker / Broeckhoven, Diane. - Antwerpen: Vrijdag, 2014. - 79 p. - (Wablieft-boeken). - ISBN: 978-94-6001-303-4: 7,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 wabl Johnny Verstappen is 40. Hij woont alleen in een flat in de stad. Zijn hart is veel groter dan zijn verstand, zegt zijn moeder. Elke dag gaat hij naar zijn werk in de bouwmarkt. Johnny stapt vaak en hij loopt ver. Op één van zijn wandelingen ontmoet hij Cindy, uit zijn favoriete tv-serie Samen. Johnny is een beetje verliefd op Cindy. Deel uit de reeks Wablieft-boeken, boeken in duidelijke taal voor volwassen beginnende lezers, met een ingesproken versie op daisy-rom. Verloren in je hoofd : Leven met dementie / Carpentier, Nathalie. - Antwerpen: Vrijdag, 2014. - 64 p. - (Wablieft-boeken). ISBN: 978-94-6001-305-8: 7,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 5.2 wabl Mensen met dementie zijn niet gek. Ze vergeten soms alleen veel. Het ene moment zijn ze er nog. Het volgende moment lopen ze verloren in hun eigen hoofd. Wat doet dementie echt met een persoon, en met zijn omgeving? Partners en mensen met dementie vertellen. Deel uit de reeks Wablieft-boeken, boeken in duidelijke taal voor volwassen beginnende lezers, met een ingesproken versie op daisy-rom. Taalcompleet : Spreken A2 / Bloks-Jekel, Karine; Halbertsma, Joanneke. - Soest: Kleurrijker, 2014. - 80 p. ISBN: 978-94-90807-20-7: 25,00 EUR Doelgroep: volwassenen URL: http://www.taalsterk.nl Vindplaats Antwerpen: pa 5.4 taal TaalCompleet Spreken A2 biedt de taal nodig in dagelijks leven, opleiding of werk. Je oefent met dit boek de vaardigheid spreken, ook uitspraak, ritme, klemtoon en intonatie komen aan bod.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
19
EDUSOM : Nederlands taallessen voor iedereen / EDUSOM. Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://www.edusom.nl/ Vindplaats Antwerpen: URL De samenwerkende Migrantenomroepen in Amsterdam verzorgen met vrijwilligers radio-, televisie- en internetlessen voor verschillende groepen oudkomers en nieuwkomers. Sinds begin 2000 zonden Radio Ghanatta en Radio Dalmar lessen Nederlands uit voor Ghanezen en Somaliërs. In de loop der jaren werd dit initiatief verbreed en zijn nieuwe groepen actief : CRTV voor Chinezen, Circulo Dilecto voor Spaanstaligen, DemetTV voor Turken en AmazighTV voor Marokkanen (Berber sprekenden en ook Arabisch sprekenden) zodat nu in principe een aanzienlijk deel van de nieuwkomers de taal- en informatieprogrammas in het Nederlands, ondersteund in de eigen taal, kan beluisteren / bekijken. Naast de uitzendingen zijn de lessen te beluisteren en te bekijken op de websites van de organisaties.
NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN / TAALVAARDIGHEIDSONDERWIJS
HULPMIDDELEN BIJ HET TAALONDERWIJS
Een wijsboekje voor het jeugdwerk / Vlaamse Dienst Speelpleinwerk. - Mechelen: VDS, 2014. - veelv. gepag. Doelgroep: 7- 18 jaar URL: http://www.speelplein.net Vindplaats Antwerpen: lg 1 beel Dit wijsboekje met foto's en pictogrammen wil jeugdwerkers helpen om gemakkelijker te communiceren met kinderen, jongeren en ouders die moeilijk Nederlands spreken. Het boekje maakt het mogelijk om elkaar letterlijk te tonen wat er bedoeld wordt in verschillende categorieën. Spelen, dagverloop, op stap, overnachten, administratie/informatie, eten/drinken en emoties komen aan bod. Beeldwoordenboek. Van Dale. Nederlands-English / Van Dale Uitgevers. - Utrecht: Van Dale Lexicografie, 2014. - 400 p. - ISBN: 978-94-6077-196-5: 14,99 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 1 enge Beelden helpen bij het onthouden van woordenschat. Dit beeldwoordenboek bestaat uit 13 thematische hoofdstukken (thuis, onderweg, opleiding en beroep, noodgevallen, getallen en maten,...) met meer dan 15.000 woorden en begrippen. Dubbel register om in beide talen een woord te kunnen zoeken. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
20
Beeldwoordenboek. Van Dale. Nederlands-Français / Van Dale Uitgevers. - Utrecht: Van Dale Lexicografie, 2014. - 400 p. - ISBN: 978-94-6077-194-1: 14,99 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 1 fran Beschrijving: zie vorige titel.
Beeldwoordenboek. Van Dale. Nederlands-Italiano / Van Dale Uitgevers. - Utrecht: Van Dale Lexicografie, 2014. - 400 p. ISBN: 978-94-6077-195-8: 14,99 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 1 ital Beschrijving: zie vorige titel.
Beeldwoordenboek. Van Dale. Nederlands-Espanol / Van Dale Uitgevers. - Utrecht: Van Dale Lexicografie, 2014. - 400 p. - ISBN: 978-94-6077-193-4: 14,99 EUR Doelgroep: 9-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 1 spaa Beschrijving: zie vorige titel.
Mon premier Bescherelle Néerlandais / Van Ooteghem, Frances. - Namur: Didier Hatier, 2008. - 1 28 p. - ISBN: 978-2-87441-074-1: 19,00 EUR Doelgroep: 9-14 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 1 fran Dit boek wil Franstalige kinderen een korte introductie bieden op het Nederlands. Het bundelt meer dan 100 woorden in het beeldwoordenboek, verder aangevuld met 20 thematische overzichtsplaten, 25 dagelijkse situaties met bijhorende taalhandelingen en een 20-tal grammaticale items.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
21 Lost in translation : an illustrated compendium of untranslatable words from around the world / Sanders, Ella Frances. - New York: Ten speed Press, 2014. - ISBN: 9781-60774-710-9: 14,99 EUR Vindplaats Antwerpen: lg 1 lost Wist je dat de Japanse taal een woord heeft om uit te drukken hoe het zonlicht door de bladeren van bomen schijnt? Dat woord is Komorebi. En het is een woord dat onvertaalbaar is, net als de andere woorden in dit boekje. 52 onvertaalbare woorden uit talen van over de hele wereld, van Arabisch tot Zweeds, komen aan bod. Met telkens een omschrijving in het Engels en een tekening. Eerste spreekwoordenboek voor kinderen / Tyberg, Son; Huysentruyt, Berthe. - Aartselaar: Deltas, 2013. - 128 p. - ISBN: 978-90-447-3598-7: 12,50 EUR Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 1 spre In dit spreekwoordenboek staan veel voorkomende spreekwoorden per thema gebundeld: spreekwoorden over dieren, planten, lichaamsdelen, huis en gezin, voeding, kleding, muziekinstrumenten, sport en spel, beroepen, landbouw en veeteelt, oorlog en wapens, misdaad en straf, leven en dood, fabels en sprookjes worden in een kort stukje tekst uitgelegd, en soms met een illustratie verduidelijkt.
Groot spreekwoordenboek / Van Eeden, Ed. - Aartselaar: Deltas, 2011. - 240 p. - ISBN: 978-90-447-3222-1: 12,50 EUR Doelgroep: 11-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 1 spre In dit boek worden zowel de betekenis als de herkomst van een verzameling spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen uitgelegd. De spreekwoorden zijn thematisch gebundeld.
Bescherelle - Le Néerlandais pratique / Lejeune, Daniel; Lenaerts, Ria; Saintelet, Etienne. - Namen: Didier Hatier, 2009. 224 p. - ISBN: 978-2-87441-335-3: 15,50 EUR Doelgroep: Volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 2 besc
lexicaal.
Dit boekje is bedoeld voor hooggeschoolde Franssprekende volwassenen die al een gevorderde kennis hebben van het Nederlands en hun vocabularium willen uitbreiden of perfectioneren. Heel speciaal wordt gelet op de moeilijkheden die Franstaligen hebben bij het leren van het Nederlands, zowel grammaticaal als
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
22
Taalvoutjes het boek 2 / Hollebeek, Inger; Bogle, Vellah. - Leuven: Davidsfonds Uitgeverij, 2014. - 152 p. - ISBN: 978-90-5908-571-8: 12,50 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: https://www.facebook.com/taalvoutjes URL: http://www.taalvoutjes.nl Vindplaats Antwerpen: lg 2 taal Begin 2012 richtten Inger Hollebeek en Vellah Bogle de facebookpagina Taalvoutjes op. De 'voutjes' zijn taalmissers uit de media, van winkels, bedrijven of particulieren. In boek 2 werden weer een heel aantal van die voutjes gebundeld en van commentaar voorzien. Vademecum : spelling, woordleer, zinsleer, constituenten / Descheemaeker, R.; Bernaers, B.; Staelens, R. - Antwerpen: De Boeck, 2011. - 125 p. - ISBN: 978-90-455-1675-2: 13,50 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 2 vade Dit vademecum wil een handige gids zijn voor iedereen, waarin alle belangrijke regels en terminologie m.b.t. de Nederlandse spelling, woordsoorten en zinsleer terug te vinden zijn. Bruikbaar bij elke methode.
Beter Spellen URL: http://www.beterspellen.nl Vindplaats Antwerpen: URL Doelgroep: jongeren en volwassenen. Gratis na aanmelding. Elke werkdag ontvang je een mail dat er een test klaarstaat op het gekozen niveau. Het programma houdt de resultaten bij. Je kan individueel meedoen of klassikaal, kost elke dag een paar minuutjes. Ik oefen met de klok : 40 kaarten om goed te leren klokkijken / [s.n.]. - Aartselaar: Deltas, 2014. - 40 kaarten, handleiding. - ISBN: 978-90-447-4156-8: 9,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 ikoe Met deze kaarten kan je oefenen op kloklezen. De kaarten zijn opgedeeld in drie niveaus: doelgroep eerste, tweede en derde leerjaar. De beknopte handleiding bevat spelideeën.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
23 OK of niet OK? [compact line] / Jacobs, Magda. Ochten: Rolf Education, [s.a.]. - ISBN: 9718229027426: 59,35 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 3 OKof Dit spel legt verschillende situaties voor die jonge kinderen mogen beoordelen als zijnde OK of niet OK. Het kan zijn dat sommige situaties op verschillende manieren worden ervaren. Dan is het zinvol ze te bespreken in de klasgroep. Door de situaties aan te kaarten in de klas, kan je ook tips en houvast geven voor wat kinderen kunnen doen in een vervelende situatie. Het spel kan gespeeld worden met groepjes van 2 tot 3 kinderen vanaf 4 jaar. Pictionary : supersnel tekenspel / [s.n.]. - Amstelveen: Mattel, 2010. - EAN: 746775059583: 15,95 EUR Doelgroep: 7-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 3 pict Pictionary is een tekenspel, waarbij een woord getekend moet worden en binnen de tijd moet geraden worden door de teamgenoten. Deze versie bevat twee spelniveaus, voor jonge kinderen en volwassenen.
Storytelling : its uses and applications / Horsley, Katrice. - [S.l.]: 2008. - 14 p. Doelgroep: 3-18 jaar, volwassenen URL: http://www.katalysttales.co.uk/ Vindplaats Antwerpen: lg 3 stor Deze neerslag bevat een beschrijving van hoe we leren en communiceren, een oplijsting van boeken, websites en materialen voor storytelling en concrete tips om deze methodiek thuis en in de klas toe te passen. Storyworld: the magical toybox / Matthews, John; Matthews, Caitlin. - Dorking: templar, 2008. - ISBN: 978-1-84877-443-8: 8,90 EUR Doelgroep: 3-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: lg 3 stor Storyworld wil een toolkit zijn voor de verbeelding om verhalenvertellers van alle leeftijden te inspireren. Deze doos bevat 28 kaarten rond het thema speelgoed. Kies een paar kaarten, gebruik de tekening als inspiratie en je kan een nieuw verhaal vertellen elke keer je de doos opent! Extra vertel/spelsuggesties in de handleiding.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
24
Beertje Anders Kamishibai : gevoelens / [s.n.]. Poppel: DMS Webwinkel, 2014. - 16 vertelplaten (420x297 mm.): 24,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 4 beer Beertje Anders is een lesmethode voor kinderen van vier tot zes, en leert hen over moeilijkere onderwerpen als pesten en discriminatie. Deze set vertelplaten voor de Kamishibai gaat over gevoelens. De beertjes leren de verschillende basisgevoelens herkennen en spelen met de juf een wedstrijdje gevoelens verbergen.
Beertje Anders Kamishibai : ruzie / [s.n.]. - Poppel: DMS Webwinkel, 2014. - 16 vertelplaten (420x297 mm.): 24,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 4 beer Beertje Anders is een lesmethode voor kinderen van vier tot zes, en leert hen over moeilijkere onderwerpen als pesten en discriminatie. Deze set vertelplaten voor de Kamishibai gaat over het oplossen van conflicten.
Beertje Anders Kamishibai : samen spelen, samen delen : afspraak 1 / [s.n.]. - Poppel: DMS Webwinkel, 2014. - 12 vertelplaten (420x297 mm.): 24,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 4 beer Beertje Anders is een lesmethode voor kinderen van vier tot zes, en leert hen over moeilijkere onderwerpen als pesten en discriminatie. Deze set vertelplaten voor de Kamishibai gaat over de voordelen van samen spelen en het belang van delen.
La boîte magique : le théâtre d'images ou kamishibaï / Montelle, Edith. - Strasbourg: Callicéphale, 2014. - 118 p. ISBN: 978-2-36963-020-3: 19,00 euro Doelgroep: 3-10 jaar Vindplaats Antwerpen: lg 4 kami Deze uitgave is een tweede, volledig herziene uitgave van het gelijknamige boek uit 2007. In elk van de 10 hoofdstukken wordt op een ander aspect van de kamishibai ingezoomd: het gebruik, de geschiedenis, een beschrijving van waar je verhalen kan vinden, pedagogische en andere toepassingen, het publiek, ...
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
25
INTERCULTUREEL ONDERWIJS
Ik las met de klas een heerlijk gedicht : honderd jaargangen Levende Talen / Graus, Johan. - Utrecht: Vereniging van Leraren in Levende Talen, 2013. - 72 p. - ISBN: 2013491066. - ISBN: 978-90821582-0-5 Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 2.3 ikla De vereniging Levende Talen vierde in 2011 zijn 100-jarig bestaan en gaf naar aanleiding van 100 jaargangen Levende Talen tijdschrift deze bundel gedichten uit. Met gedichten in de 13 talen die de vereniging momenteel omvat: Arabisch, Chinees, Duits, Engels, Frans, Fries, Italiaans, Nederlands, Nederlandse gebarentaal, Papiaments, Russisch, Spaans en Turks. De gedichten hebben allemaal op één of andere manier met onderwijs te maken. Snuffelmap Afwezigheden : Fijn dat je er bent! / De Beleyr, Jean-Paul; Formeseyn, Nicole. - Oost-Vlaanderen: Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, 2012. - 47 p. Doelgroep: 3-6 jaar URL: http://goo.gl/YdHoYf Vindplaats Antwerpen: or 3.1.2 snuf De werkgroep kleuterparticipatie van het LOP ontwikkelde deze 'snuffelmap' om kleuterscholen te ondersteunen in hun initiatieven naar ouders toe om hun kleutertje zoveel als mogelijk naar school te laten gaan. De map bevat materiaal, suggesties, stappenplannen die kunnen inspireren om tot een nog beter resultaat te komen.
Meneer Poot zoekt werk / Slosse, Nathalie; Del Moral, Rocio. Sint-Niklaas: Abimo, 2014. - [36] p. - ISBN: 978-94-6234-093-0: 12,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.5 mene Meneer Poot, Flappies papa, verliest plots zijn werk als graver. Hij is zo verdrietig dat hij Flappie zelfs niet meer achter zijn oren kriebelt. Hoe moet het verder met het gezin als papa geen wortels meer verdient? Een warm prentenboek dat helpt om een moeilijk thema toegankelijk te maken. Door kinderen bij dit verhaal te betrekken, kun je het makkelijker op een positieve manier benaderen. Met achter in het boek het werkkoffertje van Flappie, vol ideeën voor knutselwerkjes en spelletjes.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
26 Mila heeft twee bedjes / Koppens, Judith; Nijs, Anouk. Hasselt: Clavis, 2013. - [24] p. - ISBN: 978-90-448-1939-7: 12,95 EUR Doelgroep: 3-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.1.5 mila Mila heeft twee bedjes: soms woont ze bij mama en soms woont ze bij papa. Een warm en herkenbaar verhaal over een meisje van gescheiden ouders. Voor peuters vanaf 30 maanden, met het dagelijks leven van het kind als thema.
Samen Sterker Terug Op Pad : het STOP4-7-programma : een vroege interventie voor jonge kinderen met gedragsproblemen / De Mey, Wim; Bastiaanssen, Inge; Merlevede, Els; et al. - Amsterdam: SWP, 2013. - set van vier boeken in cassette. - ISBN: 978-90-8850-460-0: 125,00 EUR Doelgroep: 3-8 jaar URL: http://www.stop4-7.be/ Vindplaats Antwerpen: or 3.1.7 same Het evidence based STOP4-7-programma is een kant-en-klaar pakket voor hulpverleners die werken met jonge kinderen (4-7 jaar) die meer dan andere kinderen liegen, vechten, driftbuien vertonen, ongehoorzaam en opstandig zijn. Het pakket omvat een theoretische inleiding en drie handleidingen om te werken met de kinderen, de ouders en de leerkrachten. Bij de kindtraining gaat het om activiteiten die helpen om kinderen bepaalde sociaal-cognitieve vaardigheden aan te leren: rol- of perspectiefneming, probleemoplossing, zelfcontrole, vragen om mee te spelen, omgaan met groepsdruk en omgaan met weigering. In de oudertraining worden belangrijke opvoedingsvaardigheden bediscussieerd, aangeleerd en ingeoefend. Met de leerkrachten wordt een vergelijkbaar traject gevolgd, met het verschil dat er een theoretisch deel is toegevoegd en de informatie in kortere tijd wordt overgedragen. In deze vernieuwde publicatie is er extra aandacht voor de rol van hechting en emotieregulatie bij de behandeling van gedragsproblemen en er wordt ook uitgebreider ingezet op relaxatie. Leerkrachten, leerlingenbegeleiders en hulpverleners kunnen de principes van het programma ‘Samen sterker Terug Op Pad’ toepassen in hun dagelijks praktijk met kinderen. Hulpverleners vinden aanvullende informatie op de bijbehorende website. Eigen-wijs : liedbundel voor kinderen 4-12 jaar / Haverkort, Frans; van der Lei, Rinze; Noordam, Lieuwe; Brulot, Heleen. - Born: Stichting ter Bevordering van de Muzikale Vorming, 2010. - 384 p., cd-rom. - ISBN: 978-90804971-6-0: 39,50 EUR Doelgroep: 3-12 jaar URL: http://www.meestersinmuziek.nl Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 eige In deze liedjesbundel staan meer dan 250 liedjes met opdrachten. Het boek start met een uiteenzetting over hoe je leiding geeft aan het aanleren van een lied, in welke fases dit verloopt en welke hulpmiddelen je kan inschakelen. De liedjes staan gebundeld per groep (groep 1/2, 3/4, 5/6, 7/8). Van elk lied is er de muzieknotatie en staan er verwerkings-, introductie- of aanleertips. Op de bijhorende cdAanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
27 rom staat telkens het eerste couplet als mp3-bestand. Op de website kunnen de liederen worden gedownload. Leren met beelden / Raes, Evy; Broothaerts, Nel. - [S.l.]: Mediawijs.be, [s.a.]. - 86 p. Doelgroep: 5-12 jaar URL: http://goo.gl/57ci2f Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 lere Dit pakket geeft leerkrachten handvaten om concreet met beelden en beeldtaal aan de slag te gaan. Het reikt werkmethodieken aan die rijk en verrijkend zijn, die kinderen aanmoedigen om hun intuïtieve blik te verscherpen. Geschikt voor het eerste tot het zesde leerjaar, zowel in het regulier als het buitengewoon basisonderwijs. Dit digitale dossier bevat een deel van de methodieken uit het gelijknamige boek 'Leren met beelden' dat uitgegeven wordt bij Lannoo Campus. Zeppelin : didactiek voor muzische vorming / Crul, Koen. Kalmthout: Pelckmans, 2013. - 592 p. - ISBN: 978-90-289-7193-6: 43,00 EUR Doelgroep: 5-12 jaar URL: http://www.pelckmans.be/zeppelin Vindplaats Antwerpen: or 3.2.3 zepp 'Zeppelin' biedt je een overkoepelende didactiek die de eigenheid van elk muzisch domein (beeld, muziek, drama, dans, media en woord) respecteert. Er is ook aandacht voor integratie en verschillende vormen van samenhang tussen de domeinen. In dertien hoofdstukken krijg je een scherp zicht op kwalitatieve muzische vorming. Je vindt in dit boek een antwoord op vele didactische vragen over muzische vorming, zoals: Wat is een goede muzische activiteit? Hoe kun je die zelf opbouwen? Welke doelen streef je na? Hoe werk je aan een muzische grondhouding? Hoe stimuleer je creatief gedrag? 'Zeppelin' richt zich tot studenten in de lerarenopleiding, leerkrachten van het basisonderwijs en geïnteresseerden in muzische vorming en kunsteducatie. Er wordt in het boek regelmatig verwezen naar audio- en beeldfragmenten of websites. Op de webpagina bij het boek kun je die raadplegen. Hoe als school om te gaan met de nasleep van de aanslag in Parijs? : suggesties en lesbrieven voor leerkrachten in (vreedzame) basisscholen / De Vreedzame School. - Maartensdijk: De Vreedzame School, 2015. - [16] p. Doelgroep: 5-12 jaar
URL: http://goo.gl/bYiGFq Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 hoea
Vreedzame School publiceerde deze lesbrief naar aanleiding van de terroristische aanslagen in januari 2015 in Parijs. Zo willen ze alle scholen laten delen in de ervaringen die ze hebben opgebouwd om verstandig met conflicten en meningsverschillen in school en klas om te gaan. Dit katern bevat een aantal algemene suggesties en vier uitgeschreven lesbrieven die ingezet kunnen worden in de klassen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
28 Het verhaal van Odi : leren omgaan met dysfasie / Van de Walle, Begga; Spittaels, Mark; Buydens, Hilde; Dehaene, Griet. - Destelbergen: SIG, 2014. - ISBN: 97890-5873-096-1: 19,00 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.4 verh Ontwikkelingsdysfasie (OD) is een aangeboren stoornis in het verwerven van de mondelinge taal. Dit geïllustreerde lees- en vertelboek is bruikbaar in het kader van psychoeducatie bij jonge kinderen (vanaf 5 jaar). Odi is een jongen met dysfasie. Zijn lievelingsknuffel Sam vertelt ons zijn verhaal en laat zien hoe Odi leert omgaan met zijn taalstoornis. We volgen Odi als baby, peuter en kleuter en tijdens zijn eerste jaren in het lager onderwijs. Het verhaal verschilt in moeilijkheidsgraad naargelang het taalbegripsniveau van het kind. Het boek bevat ook een informatief deel met meer uitleg over de kenmerken van ontwikkelingsdysfasie, praktijkvoorbeelden en bruikbare tips voor ouders, leerkrachten en andere betrokkenen. Etiquette : wat zijn dat voor manieren? / Fierens, Andy; Lezy, Bert. - Antwerpen: Oude Badhuis, 2015. - 47 p.: 2,00 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 etiq Dit boekje werd gemaakt bij de reizende tentoonstelling 'Etiquette, wat zijn dat voor manieren' over beleefdheidsregels van over de hele wereld, van vroeger en nu. De expo bestaat uit een informatief deel en een reuzengroot gezelschapsspel waarmee kinderen hun etiquettekennis kunnen testen. Het boekje bevat het informatieve deel en kan los van de expo gebruikt worden. Ga de uitdaging aan! : ontdek waarom gezond eten belangrijk is / Rijnders, Rebecca. - Amsterdam: SWP, 2014. - 71 p. - ISBN: 978-90-8560-666-6 Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 gade 'Ga de uitdaging aan!' is een lees-, leer- en doeboek voor kinderen van 7 tot 12 jaar. Het is bedoeld om kinderen spelenderwijs bewust te maken van het belang van gezonde voeding en voldoende bewegen. Het eerste deel van het boek vertelt het verhaal van de drie game-verslaafde vrienden Peerke, Mees en Jasmijn. Daarna volgt het actiegedeelte waarmee kinderen in acht weken tijd aan de hand van opdrachten, tips en weetjes op een speelse, uitdagende manier hun eigen lijf leren kennen en werken aan een gezondere levensstijl. Het boek kan ook een handig hulpmiddel voor ouders, leerkrachten of kinderartsen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
29 Het grote boek van verkeersregels / Baumann, AnneSophie; Pronto. - Leuven: Davidsfonds /Infodok, 2014. - [16] p. - ISBN: 978-90-822246-0-3: 18,50 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.5 grot Met dit prentenboek leren kinderen (vanaf 6 jaar) op een speelse en interactieve manier heel wat over het verkeer. Vooraan bevat het boek drie autootjes om zelf ineen te knutselen. Daarmee trekken de lezers het verkeer in. Via tal van flapjes, draaiende schijfjes en kleurrijke tekeningen maken ze kennis met de verkeersregels, verschillende verkeerssituaties en spelen ze zelfs even garagist. En wie goed heeft opgelet krijgt aan het eind zijn rijbewijs! Ik kies voor zelfcontrole : trainershandleiding + actieboek / De Boo, Gerly; Liber, Juliette. - Amsterdam: SWP, 2013. - ISBN: 978-90-8850-488-4. - ISBN: 978-90-8850-489-1: 24,90 EUR (trainershandleiding); 62,50 EUR (set van 6 actieboeken) Doelgroep: 9-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 ikki 'Ik kies voor zelfcontrole' is een training voor kleine groepen kinderen (8 tot 12 jaar) die specifieke gedragsproblemen hebben zoals agressief gedrag, ongehoorzaamheid, brutaliteit en opstandigheid. Het zijn kinderen die vaak in conflict komen met anderen. De training vindt plaats op school tijdens schooltijd omdat school voor kinderen een vertrouwde omgeving is waarin zij veel tijd doorbrengen. Door te werken in een eigen werkboek met opdrachten, oefeningen en handige weetjes krijgen kinderen meer inzicht in en controle over eigen emoties en gedrag. De leerkracht wordt op de hoogte gehouden van de vorderingen van zijn of haar leerlingen en krijgt handvatten voor het motiveren, steunen en begeleiden bij het ontwikkelen van nieuw gedrag. Ook de ouders worden gedurende de training op de hoogte gesteld over de vorderingen en mogelijke ondersteuning van hun kind. iRespect : pedagogische tool voor jongeren rond online privacy / Child Focus. - Brussel: Child Focus, 2014. - 36 p. Doelgroep: 11-14 jaar URL: http://www.childfocus.be/nl/media-center Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 iRes Met 'iRespect' kunnen leerkrachten met leerlingen tussen 10 en 14 jaar aan de slag rond online privacy, zowel in het regulier als in het buitengewoon onderwijs type 1 en 8. De videotool met pedagogische fiches bestaat uit tien lessen, telkens gebaseerd op een video met een situatieschets en drie (of vier) mogelijke oplossingen. De bedoeling is dat leerlingen na het zien van de situatieschets in groepjes discussiëren. Nadien vertellen de leerlingen voor welke oplossing ze hebben gekozen. Vervolgens kan de leerkracht het reactiefilmpje laten zien dat hiermee overeenkomt. In de meeste gevallen is de juiste oplossing niet eenduidig omdat veel factoren een rol spelen. De bedoeling is vooral om kinderen aan te zetten tot kritisch nadenken over de situatie en leren omgaan met lastige situaties op het internet. Je kan de tool downloaden via het Media Center op de website van Child Focus. Bij elke pedagogische fiche vind je de link naar de video terug.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
30 Jungle Web / Child Focus. - Brussel: Child Focus, 2014. spelregels, 48 speelkaarten, 1 zandloper, 10 vraag- en uitdagingskaarten, 5 grote fiches met symbolen Doelgroep: 7-12 jaar URL: http://www.clicksafe.be Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 jung In dit educatief spel staan snelheid, observatie en kennis rond een veilig en verantwoord internetgebruik centraal. Jungle Web stimuleert, met behulp van 48 speelkaarten, symbolen, uitdagingen en vragen, een positieve dialoog binnen het gezin rond de online activiteiten van jongeren. De tool nodigt ouders uit om samen met hun kinderen (vanaf 7 jaar) digitale ervaringen uit te wisselen. Thema's die aan bod komen: grooming, chat, streaming, cyberpesten, phishing, ouderlijke bemiddeling, mobiele apparaten, digitale reputatie enz. Om het spel te spelen is het wenselijk om een computer met internetverbinding in de buurt te hebben. Alle antwoorden met betrekking tot de uitdagingen staan op de website clicksafe van Child Focus. Leuk vinden - lief vinden behandelwijzer : cognitieve gedragstherapie voor kinderen in het autismespectrum om affectie te leren begrijpen en uitdrukken / Attwood, Tony; Garnett, Michelle. - Amsterdam: Nieuwezijds, 2014. - cop. 141 p. ISBN: 978-90-5712-407-5: 24,95 EUR Doelgroep: 9-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 leuk 'Leuk vinden - lief vinden' is een programma op basis van cognitieve gedragstherapie dat kinderen met een autismespectrumstoornis (vanaf 8 jaar) leert om affectie te herkennen, uiten en waarderen. Zo ontwikkelen ze meer zelfvertrouwen. Met de oefeningen en activiteiten in dit boek leren kinderen geschikte gebaren, handelingen en woorden om genegenheid te tonen, waarmee ze hun vriendschappen en relaties sterk kunnen verbeteren. Deze behandelwijzer, inclusief vragenlijsten om niveau en vorderingen te meten, is bedoeld voor docenten, psychologen, therapeuten en andere professionals. Voor ouders is er het werkboek 'Leuk vinden - lief vinden'. Leuk vinden - lief vinden werkboek: kinderen in het autismespectrum affectie leren uitdrukken en waarderen / Attwood, Tony; Garnett, Michelle. - Amsterdam: Nieuwezijds, 2014. 174 p. - ISBN: 978-90-5712-406-8: 19,95 EUR Doelgroep: 9-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 leuk Dit is een praktisch werkboek voor kinderen vanaf 8 jaar met een autismespectrumstoornis en hun ouders. Het programma kan thuis worden gevolgd of in kleine groepen kinderen met hun ouders. Het programma is erop gericht om het logisch denken van kinderen en adolescenten met ASS aan te spreken. Het bestaat uit vijf sessies. Samen met hun kind gaan ouders stapsgewijs op zoek naar geschikte gebaren, handelingen en woorden om gevoelens te uiten. Het kind leert hoe het tonen van affectie vriendschappen en andere relaties kan versterken, hoe het genegenheid kan herkennen en hoe het zijn uitdrukkingsscala kan vergroten. Aan de hand van vragenlijsten kunnen het niveau en de vorderingen van het kind gemeten worden. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
31
Sam superman... : en hoe een stemming draaien kan / Dogan, Ayse; Cuyvers, Katrien. - Antwerpen: Garant, 2014. - 24 p. - ISBN: 978-90-441-3190-1: 23,00 EUR Doelgroep: 7-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 sams Dit prentenboek helpt om een verscheidenheid aan ervaringen, die kunnen ondergebracht worden in almacht- en onmachtgevoelens, bespreekbaar te maken voor jong en oud. De sprekende prenten en woorden maken het makkelijk om zichzelf of een kennis erin te herkennen. Voor ouders, oudere zussen of broers, leerkrachten, begeleiders, hulpverleners is er verdiepende informatie die kan gedownload worden op de website van de uitgever. De handleiding biedt richtinggevende voorbeeldvragen bij het boek en geeft bij elke prent een blik op de symboliek die achter de tekeningen schuilt. Voor kinderen zijn vragen en doe-opdrachten toegevoegd, waar ze op een creatieve manier mee aan de slag kunnen. Vriend?! : een fotoroman over pesten in de lagere school / leerlingen 6e klas en begeleiders. - Antwerpen: Sint-Lievenscollege, [s.a.]. - 26 p. Doelgroep: 11-12 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.2.7 vrie Deze fotoroman is het eindresultaat van een jaarproject rond 'pesten'. Leerlingen van het zesde leerjaar schreven het scenario, acteerden en fotografeerden het geheel onder begeleiding van leerkrachten en externe medewerkers. Het hoofddoel van het project was pesten op school bespreekbaar maken vanuit herkenbare situaties. Achteraan de fotoroman vind je een korte theoretische omschrijving om kinderen de nodige informatie aan te bieden. Theater maken : een handleiding voor doe-het-zelvers / Moons, Karel. - Antwerpen: Garant, 2007. - 263 p. + 16 p. creativiteitsschijf. - ISBN: 978-90-441-2231-2: 59,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.2 Zelf theater maken. Vertrekkend van het witte blad, de lege scène, het nog niet verwoorde idee. Onbegonnen werk? Een huzarenstuk? Deze map reikt handvatten aan waarmee je jouw creativiteit in goede banen kunt leiden. Deze handleiding wil jou als acteur, regisseur, schrijver en producent aan het werk te zetten. De ingrediënten daarvoor zijn een creativiteitsschijf, die vertelt in welke fase van het creatief proces jij je bevindt; een overlegbord dat duidelijk maakt wie waar aan werkt; en een map met informatie, oefeningen en praktijkvoorbeelden van alle elementen die voor het maken van een theatervoorstelling belangrijk zijn.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
32 Het didactische werkvormenboek : variatie en differentiatie in de praktijk / Hoogeveen, Piet; Winkels, Jos. Assen: Koninklijke Van Gorcum, 2014. - 375 p. - ISBN: 978-90232-5276-4: 39,95 EUR Vindplaats Antwerpen: or 3.3.3 dida Dit boek biedt de (toekomstige) leerkracht een praktisch overzicht van bijna 250 didactisch onderbouwde werkvormen. Het legt de link naar de theorie en helpt leerkrachten om voor iedere onderwijsvraag de juiste werkvorm te kiezen. In deze herziene editie van 'Het didactische werkvormenboek' besteden de auteurs de nodige aandacht aan de inzet van nieuwe media als werkvorm of als hulpmiddel bij werkvormen. Ook is het hoofdstuk over activerende didactiek uitgebreid. De toenemende verantwoordelijkheid van leerlingen voor hun leerproces, heeft namelijk ook gevolgen voor de keuze van de juiste werkvormen. Groepsplan gedrag in het voortgezet onderwijs : planmatig werken aan passend onderwijs / Van Overveld, Kees. - Huizen: Pica, 2014. - 288 p. - ISBN: 978-94-91806-18-6: 32,95 EUR Doelgroep: 12-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.3 groe 'Groepsplan gedrag voor het voortgezet onderwijs' is een naslagwerk over gedrag en geeft richtlijnen over hoe gedragsproblemen binnen de (secundaire) school op planmatige wijze kunnen worden voorkomen en aangepakt. Een preventiemodel met drie niveaus is de ruggengraat van zowel de theorie als het planningsinstrument. Preventieniveau 1 biedt een overzicht van maatregelen die kunnen bijdragen aan een positief pedagogisch klimaat. Preventieniveau 2 gaat over leerlingen met kwetsbaar of moeilijk gedrag, zoals regelovertredend gedrag, faalangst, gebrek aan motivatie, laag zelfbeeld. Preventieniveau 3 bespreekt zware en ernstige gedragsproblematiek, zoals externaliserend gedrag, agressie, huiselijk geweld en geweld in jongerenrelaties. Het boek is geschreven voor leraren, mentoren, leerlingenbegeleiders en zorgcoördinatoren in het voortgezet (secundair) onderwijs. Ook voor orthopedagogen en schoolpsychologen is het een geschikt boek. Studenten lerarenopleiding kunnen het boek gebruiken als handboek of bronnenboek ter voorbereiding van praktijksituaties in hun stageschool. Héholebi : tips voor leerlingen tegen fobie / Empowerment, kenniscentrum diversiteit in het onderwijs. - Amsterdam: Edudivers, 2010. - [24] p.: 3,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 hého De teksten in dit boekje zijn bedacht door Amsterdamse scholieren nadat ze overlegden over hoe ze kunnen helpen bij het tegengaan van homofobie op school. Het boekje bevat tips over hoe je alle fobie - de schrik van homo's voor hetero's en de schrik van hetero's voor homo's kunt aanpakken op school.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
33
Mijn ID themaproject / [s.n.]. - Amsterdam: Edudivers, [s.a.]. gebruikershandleiding (9 p.); handleiding voor onderzoeksles (27 p.); 4 trigger posters; lestips voor docenten Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://goo.gl/i0PWYv Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 mijn Het 'MijnID themaproject' biedt een reeks materialen die een school kan gebruiken om een minicampagne over veiligheid en seksuele diversiteit op school te organiseren. Het algemene doel van deze minicampagne is om aandacht voor respectvolle omgang met homoseksualiteit en andere moeilijk liggende identiteiten op school te agenderen. Leerlingenparticipatie is een wezenlijk onderdeel van de campagne. De gebruikershandleiding biedt informatie over de opbouw ervan. De school kan beginnen met een opwarmfase door een 'fluistercampagne' die bestaat uit het ophangen van portretten zonder commentaar als teasers. In de docentenkamer wordt een doos met lessuggesties voor 8 vakken geplaatst. Via een leerlingenonderzoek kunnen leerlingen hun nieuwsgierigheid bevredigen en daarnaast leren ze homoseksuelen kennen. Voor de opzet en het begeleiden van een leerlingenonderzoek is een aparte handleiding ontwikkeld. Alle informatie, handleidingen en materialen staan ook op de website van EduDivers. Omgaan met taboes [docententraining] / EduDivers. Amsterdam: EduDivers, [s.a.]. - 16 p.: 10,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 omga In deze training leren leerkrachten secundair onderwijs op adequate wijze taboe-onderwerpen als islamofobie, antisemitisme en homofobie in de klas aan de orde te stellen. Daarbij oefenen ze hun vaardigheden in het omgaan met soms emotioneel sterk beladen reacties en uitingen van leerlingen. Door de oorspronkelijke opzet van de training gaan veel onderwerpen in deze reader over interreligiositeit en homoseksualiteit, maar ze zijn gemakkelijk om te zetten naar andere gevoelige onderwerpen. De oefeningen zijn in eerste instantie bedoeld om bij leerkrachten een aantal denkprocessen bloot te leggen en hen vaardigheden aan te leren om met dergelijke processen bij leerlingen om te gaan. De oefeningen zijn, al dan niet aangepast, ook bruikbaar in de klas.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
34 Respect 2get = 2give : docentenhandleiding voor de behandeling van de thema's identiteit, discriminatie en homoseksualiteit in het vmbo, speciaal voor jongeren die respect eisen maar nog niet altijd geven / Koppers, Bas; van Bijsterveldt, Marc; Dankmeijer, Peter. - Amsterdam: Empowerment Lifestyle Services, 2009. - 23 p.: 12,00 EUR (gedrukte versie) Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://www.empower-ls.com/downloads Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 resp In deze handleiding worden twee opties uitgewerkt om homoseksualiteit bespreekbaar te maken in jongerengroepen en ervoor te zorgen dat er positiever met homoseksualiteit wordt omgegaan. De directe variant heeft het thema homoseksualiteit expliciet als insteek. Deze is geschikt voor jongeren die vooroordelen hebben tegen homoseksualiteit maar geen bezwaar hebben tegen het expliciet bespreken ervan. De meer indirecte variant is uitgebreider uitgewerkt, geeft meer informatie en is meer geschikt voor groepen waarin het thema homoseksualiteit te beladen is om aan het begin van de les of als apart thema aan de orde te stellen. In deze methode begint de les met de ervaringen van de leerlingen zelf met respect en identiteit. Van daaruit wordt de link gemaakt met discriminatie en vervolgens naar (eigen) verantwoordelijkheid. Wanneer de hele methode is doorlopen, kunnen de volgende conclusies met de leerlingen worden getrokken: ieders identiteit is uniek, zelfs wanneer je tot een bepaalde groep behoort; homoseksualiteit is een onderdeel van iemands identiteit en is er naast andere kenmerken waarvoor je misschien wel respect kunt opbrengen. Weetewa... ge zijt mijn stereotype niet : het educatief pakket / Verhetsel, Lies; Degryse, Bart; De Bie, Evelien. - Antwerpen: Sensoa, 2014. - 42 p. + 12 werkbladen Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://goo.gl/NL9qZv URL: http://goo.gl/7eS7gR Vindplaats Antwerpen: or 3.3.4 weet Dit is een educatief pakket over genderstereotypen en homofobie. Het is bedoeld om met jongeren (vanaf 14 jaar) in verschillende settings (onderwijs, jeugdwerk en andere) over genderrollen en diversiteit te spreken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van sociale media. Op die manier leren jongeren omgaan met sociale media als bron van nieuws en socialisatie en als activisme-instrument. Je vindt in dit pakket achtergrondinformatie, tips en methodieken om een gesprek in te leiden, te stofferen en te evalueren. Ik hou van je met heel mijn hart zolang ik leef... : lespakket orgaandonatie / Comer, Ellen; Demarré, Laure; Lauwereys, Liesbet. - Antwerpen: De Maakbare Mens vzw, 2009. - handleiding (32 p.), 2 brochures (40 p.): gratis Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.demaakbaremens.org Vindplaats Antwerpen: or 3.3.5 ikho Met dit kant-en-klare lespakket en het bijhorende informatieboekje kan je het onderwerp orgaandonatie op een laagdrempelige en correcte manier behandelen in de derde graad secundair onderwijs (ASO, TSO en eventueel BSO). Het lespakket bestaat uit Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
35 verschillende delen die los van elkaar kunnen gebruikt worden. De oefeningen hebben een verschillende moeilijkheidsgraad. Er is ook aandacht voor multiculturaliteit en levensbeschouwing, omdat een geloofsovertuiging iemands mening over orgaandonatie sterk kan beïnvloeden. Het onderwerp orgaandonatie komt aan bod in de leerplannen van verschillende wetenschappelijke en levensbeschouwelijke vakken. Algemeen past het onderwerp binnen de vakoverschrijdende eindtermen gezondheidseducatie, opvoeden tot burgerzin en sociale vaardigheden. Het pakket en het informatieboekje kunnen in papieren vorm besteld worden of gedownload op de website. Koelkast of medicijnkast? lespakket / De Maakbare Mens vzw. - Antwerpen: De Maakbare Mens vzw, 2007. - handleiding (veelv. gepag.), 2 brochures (48 p.): gratis Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://demaakbaremens.org Vindplaats Antwerpen: or 3.3.5 koel Met dit lespakket en het bijhorende informatieboekje kan je in de derde graad secundair onderwijs een les wijden aan het onderwerp 'medicalisering van onze voeding'. De bedoeling is jongeren laten inzien dat de manier waarop we met voeding omgaan de laatste jaren veel is veranderd en hun aandacht vestigen op technieken die producenten gebruiken om de indruk te wekken dat hun gezondheidsbeweringen wetenschappelijk zijn onderbouwd. Het lespakket bestaat uit verschillende delen die afzonderlijk en in willekeurige volgorde kunnen ingezet worden. Je kunt een papieren versie van het pakket en de brochure aanvragen of deze downloaden op de website. Aan de slag met geweld / Neyens, Miet; Haudenhuyse, Reinhard; Boshart, Jeroen. - Brussel: De Ambrassade, 2014. - 79 p. Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen URL: http://ambrassade.be/nieuws/ga-aan-de-slag-met-geweld Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 aand In tegenstelling tot de publieke opinie nemen geweldfeiten door jongeren niet toe en daalt de leeftijd van ernstige feiten niet. Vanuit de samenleving is er wel een verhoogde gevoeligheid voor geweld. De Ambrassade nam geweld in de georganiseerde vrije tijd van kinderen en jongeren onder de loep. Ze stelden vast dat jeugd- en sportorganisaties over het algemeen veilige en positieve omgevingen zijn voor kinderen en jongeren. Toch komen ook hier geweldsituaties voor. Dit rapport wil jeugdbegeleiders, organisaties, vormingswerkers of externe partners aanzetten om niet blind te zijn voor geweld en om er actief mee aan de slag te gaan. Met het interactieve rapport krijg je zicht op welke geweldsituaties er zoal gebeuren in jeugdwerk en sport en hoe andere jeugdbegeleiders ermee omgaan. Je vindt een aantal bouwstenen voor een goed organisatiebeleid over geweld en je kunt je vormingen over geweld wat bijschaven.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
36
Pestitude : positief omgaan met pesten : een praktische handleiding / Somers, Ellen. - Gent: Borgerhoff & Lamberigts, 2014. - 207 p. - ISBN: 978-90-8931-454-3: 22,50 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 pest Antipestcoach Ellen Somers legt in dit boek uit waar de grens ligt tussen plagen en pesten, welke veel voorkomende vormen van pestgedrag er zijn, wie pest en wie eronder lijdt. Maar vooral wil ze personen die met pestgedrag worden of werden geconfronteerd handvatten bieden om het probleem te baas te worden en steviger in de schoenen te staan, zodat herhaling wordt voorkomen. Via verschillende invalshoeken en benaderingen worden oplossingen en tips aangereikt. Aan de hand van duidelijke voorbeelden en oefeningen word je uitgedaagd om een kijk in jezelf te nemen. De Ruben les : voorlichting tegen homopesten / Dankmeijer, Peter; Verhoeven, Thijs; van der Hulst, Hans. Amsterdam: Edudivers, 2012. - docentenhandleiding (19 p.); grote poster; schooltermometer; dvd met kortfilm en videoclip (10 min.): 50,00 EUR Doelgroep: 11-16 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.8 rube De kortfilm Ruben vertelt het drama van de 15-jarige Ruben die wordt gepest omdat hij homo is. Als de jongen met wie hij voor het eerst zoent het toch allemaal te eng vindt, en Ruben ook nog eens in elkaar wordt geslagen omdat de kus gefotografeerd en verspreid werd op school, wil hij uit het leven stappen. Bij de film werd een 45 of 90 minuten durende les ontwikkeld voor het secundair onderwijs. De les richt zich op gedrag. Het hoofddoel is om leerlingen het voornemen te laten maken om jongeren niet (meer) te pesten omdat ze homo, lesbisch, biseksueel of transgender zijn of zo overkomen. Na het bekijken en bespreken van de film doen de leerlingen een inlevingsoefening, gevolgd door het invullen en nabespreken van een schoolthermometer. Daarna volgt een brainstorm tegen pesten met een verkiezing van de top 3 van maatregelen tegen pesten. Aan het einde van de les kunnen de leerlingen een poster met een anti-pestcontract tekenen die eventueel kan worden opgehangen in de klas. Kazerne Dossin : memoriaal, museum en documentatiecentrum over holocaust en mensenrechten [catalogus] / Van Goethem, Herman; Anagram. - Mechelen: Kazerne Dossin, 2012. - 157 p.: 15,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen URL: https://www.kazernedossin.eu/NL/ Vindplaats Antwerpen: or 3.3.9 kaze Deze catalogus wil de bezoeker van Kazerne Dossin helpen herinneren en doen nadenken over de thema's die in de permanente tentoonstelling worden uitgewerkt. Het museum gaat in op de vervolging van Joden en zigeuners in België tijdens WO II. Vanuit de Dossinkazerne werden zij naar Auschwitz- Birkenau gedeporteerd. Aan bod komen elementen als de opkomst van het antisemitisme, de Duitse bezetting en de collaboratie. De Jodenvervolging wordt zowel Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
37 vanuit het perspectief van de slachtoffers als de daders besproken. Ook de hulp die aan slachtoffers werd verleend krijgt zijn plaats. Vanuit de Holocaust gaat Kazerne Dossin op zoek naar de tijdloze mechanismen van groepsdruk en collectief geweld die in sommige omstandigheden kunnen uitlopen op massamoord en genocide. Vanuit het gedrag van daders en meelopers wordt de bezoeker alert gemaakt voor collectieve geweldmechanismen en voor de mogelijkheid om neen te zeggen. De catalogus is ook thematisch uitgewerkt rond massa, angst en dood als centraal idee. Voor het secundair onderwijs werden museumfiches en een voorbereidend lessenpakket van twee uur ontwikkeld. Je kunt deze downloaden via de website. De massa en de marge : voorbereidende lessen bij het bezoek aan kazerne Dossin / Verplancke, Marjan; Brigou, Patricia. - Mechelen: Kazerne Dossin, 2012. - 58 p. Doelgroep: 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: or 3.3.9 mass 'De massa en de marge' is een lessenpakket van twee lesuren dat stilstaat bij hoe de opkomst van het nazisme de Duitse samenleving grondig veranderde. Onder de vorm van een boeiend groepswerk, filmfragmenten en literatuur komen vragen aan bod rond de indoctrinatie van de massa en de marge die mensen desondanks hebben om niet mee te lopen met de groep. Het lespakket werd uitgewerkt om leerlingen voor te bereiden op een bezoek aan Kazerne Dossin, maar kan op zichzelf gebruikt worden. De prioritaire doelgroep is 3e graad secundair onderwijs. De lessen passen binnen de vakken geschiedenis of PAV en in een vakoverschrijdend project: er werd materiaal uit verschillende disciplines in het pakket verwerkt.
OPVOEDINGSONDERSTEUNING EN OUDERBETROKKENHEID
Als je me helpt kan ik het alleen : gids voor de eerste zeven levensjaren / Leurs, Pia. - Antwerpen: Houtekiet, 2011. - 280 p. ISBN: 978-90-8924-183-2: 19,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 Alsj Goede zorgen in de vroege kindertijd zijn van levensbelang. Dan wordt de basis gelegd voor de latere gezondheid, het emotionele evenwicht en de verstandelijke mogelijkheden. Een kind dat zich geborgen voelt en de kans krijgt met plezier de wereld te ontdekken, ontwikkelt vertrouwen, creativiteit en moed. Eten, spelen, slapen, genezen, samen uit en weer thuis: in elke situatie heb je als opvoeder een belangrijke taak. Dit boek geeft duidelijke en degelijke informatie over al deze onderwerpen. Het beschrijft wat je van bij de geboorte kan doen om je baby, peuter en kleuter te geven wat ze nodig hebben voor hun ontwikkeling. Het helpt ouders keuzes te maken en geeft antwoorden op kleine en grotere vragen. Ook wat er verandert als je moeder en vader wordt, komt aan bod. Een vooruitblik naar de tienertijd toont aan hoe de eerste levensjaren de latere levensloop beïnvloeden. Jonge kinderen vragen van hun opvoeders dat ze leren kiezen voor een evenwicht waarin gevoeligheid en kracht samengaan. Dit boek bespreekt wat dat betekent in de dagelijkse praktijk.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
38 Gek van kinderen : online adviezen voor ouders / Van Acker, Juliaan. - Antwerpen: Garant, 2014. - 271 p. - ISBN: 978-90-4413164-2: 29,90 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 gekv In dit boek komt een hele waaier van opvoedings- en gedragsproblemen aan de orde. Het jongste kind is 1 jaar oud en het oudste 19 jaar. Het gaat om problemen die typisch zijn voor deze tijd en om problemen die van alle tijden zijn, zoals: ongehoorzaam of opstandig gedrag, ruzie maken met broertjes of zusjes, agressief gedrag, stelen, depressiviteit, conflicten op school, hyperactiviteit of ADHD, autisme, zich ongelukkig voelen, verslaafd zijn aan gamen... Vijftig ouders uit Nederland en Vlaanderen vroegen en kregen online advies. Twee maanden na het advies werd hen gevraagd dit te evalueren en ze gaven gemiddeld het cijfer 8,4. Het boek is een nuttige leidraad voor ouders, leerkrachten, hulpverleners en allen die een rol spelen in de opvoeding van kinderen om gedrags- en opvoedingsproblemen goed aan te pakken. Genderdysforie : elk kind is anders : 15 vragen van ouders over de ontwikkeling van hun kind / Gort te Diemen, Annemies. - Amsterdam: Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Seksualiteit, 2014. - 17 p. Doelgroep: volwassenen URL: http://goo.gl/oPezI9 Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 gend Dit is een brochure voor ouders die vragen hebben over de identiteit van hun kind. Je vindt er informatie over de ontwikkeling van 'genderkinderen' en advies over hoe deze kinderen het beste begeleid kunnen worden. Kinderen en oorlog in de sociale media / Pijpers, Remco. [S.l.]: Mijn Kind Online, 2014. - 13 p. Doelgroep: volwassenen URL: http://mediawijs.be/nieuws/brochure-kinderen-en-oorlogde-media Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 kind Ook kinderen en jongeren kunnen via sociale media geconfronteerd worden met expliciet geweld en rauwe oorlogsbeelden. In deze (online) brochure leggen experts uit wat de blootstelling aan traumatische beelden bij kinderen en jongeren kan teweegbrengen. Dit is verschillend per leeftijd. Verder geven ze ouders advies over hoe hiermee om te gaan.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
39 Mijn computer is leuk! Laagdrempelige mediaopvoedondersteuning voor ouders met jonge kinderen / van Leeuwen, Marjolijn; Nobel, Anke. - Utrecht: Pharos, 2014. - voorleesboekje (11 p.), handleiding (39 p.): gratis Doelgroep: 3-6 jaar, volwassenen URL: http://goo.gl/yiArX3 Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 mijn Het voorleesboekje 'Mijn computer is leuk' biedt op een speelse manier mediaopvoedondersteuning aan ouders met jonge kinderen (2,5 tot 6 jaar). Het boekje is geschikt voor alle ouders, inclusief ouders die moeite hebben met lezen of met de Nederlandse taal. Tijdens het voorlezen komen ouders met hun kinderen aan de praat over spelletjes en skypen, reclame, op tijd stoppen met de computer en lekker buiten spelen. Samen met een handleiding dient het voorleesboekje als basis voor themabijeenkomsten over mediawijsheid. Bijvoorbeeld op de basisschool, in de bibliotheek, in het buurthuis, op een peuterspeelzaal of tijdens een taalles. De handleiding geeft leerkrachten, opvoedadviseurs, mediacoaches of oudercontactpersonen suggesties voor de invulling van de bijeenkomst. Uitwisseling tussen ouders onderling staat hierbij centraal. Digitale vaardigheden en technische kennis zijn niet nodig. Het boekje kan als hardcopy besteld worden of, samen met de handleiding en een bijpassende powerpoint gratis gedownload worden via de website van Pharos. Pubers en uitgaan : de kicks, de risico's en de uitdagingen voor opvoeders / Van Hasselt, Ninette. - Amsterdam: Boom, 2014. - 232 p. - ISBN: 978-90-8953-261-9: 22,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 pube Gierende hormonen, een onstuitbare dorst naar spanning en sensatie en uitgaan: de puberteit. Elke ouder kent de verhalen over drank en drugs, geweld en riskante seks bij uitgaande pubers. Kun je als ouder iets doen om problemen te voorkomen? Ja, volgens de auteur, door afspraken te maken, informatie te geven en een vangnet te zijn als het misgaat. Dit boek biedt ouders en andere opvoeders de handvatten en wetenschappelijke inzichten voor 'uitgaansopvoeding'. Ninette van Hasselt werkt als programmahoofd Jongeren en Riskant gedrag bij het Trimbos-instituut aan alcohol- en drugsproblemen in het uitgaansleven. Trainen van sociaalcommunicatieve vaardigheden bij kinderen met een autismespectrumstoornis : handleiding voor hulpverleners / Ingersoll, Brooke; Dvortcsak, Anna; Roeyers, Herbert; Van der Paelt, Sara; Warreyn, Petra. - Leuven: Acco, 2013. - 530 p. - ISBN: 978-90-334-8963-1: 49,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 trai Deze handleiding biedt hulpverleners een oudertraining aan die toegankelijk en wetenschappelijk onderbouwd is. Het boek bevat stap-voor-stap richtlijnen om oudertraining te geven, individueel of in groep. De effectieve technieken om de sociaalcommunicatieve vaardigheden van jonge kinderen met autisme (tot zes jaar) te verbeteren worden in eenvoudige stappen uitgelegd zodat ouders zich de technieken snel eigen kunnen maken. Hoewel ouders van etnische of culturele minderheidsgroepen over het algemeen weinig Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
40 deelnemen aan oudertrainingen, is gebleken dat zij uit dit programma voordeel halen. Wanneer wordt rekening gehouden met een aantal culturele thema's die in het derde hoofdstuk van dit boek worden behandeld, zullen ouders uit minderheidsgroepen gemakkelijker instappen in het programma en het ook afwerken. De handleiding omvat ook 30 herbruikbare handouts en formulieren. Van dit boek bestaat eveneens een handleiding voor ouders. Zó doe je dat : baby : alle onmisbare, overbodige en (best wel) handige dingen die je écht moet kunnen / Stephens, Sarah Hines. - Arnhem: Terra, 2011. - [166] p. ISBN: 978-90-8989-371-0: 9,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.1.1 zodo Van zwanger worden en zwangerschap tot bevalling en ouderschap: in dit geïllustreerde boekje wordt alles stap voor stap uitgelegd. Enkele onderwerpen die aan bod komen: in het water bevallen, je huis baby-proof maken, contact maken met je baby, geboorterituelen uit verschillende culturen, borst- en flesvoeding, babymassage, spelen met je baby... Samen aftellen naar Sinterklaas / OCMW Antwerpen. Antwerpen: OCMW, [s.a.]. - 15 p.: gratis Doelgroep: volwassenen URL: http://issuu.com/ocmw/docs/lowres_v1_0_paginas Vindplaats Antwerpen: pa 8.2.1 same Dit boekje informeert ouders die niet vertrouwd zijn met het Sinterklaasfeest in eenvoudige taal hoe ze Sinterklaas samen met hun kinderen thuis kunnen vieren en beleven. In het boekje bevat een stappenplan, opdrachten, een tekening en liedjes. Het Sinterklaasboekje kan ook gedownload worden.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
41
ANDER DIDACTISCH MATERIAAL BASIS- EN SECUNDAIR ONDERWIJS
Klim Slim leeranker : slim leren klimmen : 1e leerjaar / groep 3 / [s.n.]. - Sint-Niklaas: Abimo, 2014. - 24 kaartjes, handleiding in doosje. ISBN: 978-94-6234-219-4: 17,50 EUR Doelgroep: 5-6 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2 klim 'Leeranker' reikt per leerjaar 20 leertips en 4 'praten over leren' kaarten aan die als instrumenten gebruikt kunnen worden in de klas. De bedoeling ervan is leerlingen vaardigheden en leerstrategieën bij te brengen om het eigen leerproces (bij) te sturen. Dit gebeurt aan de hand van concrete leertips, doelgerichte denkvragen die aanzetten tot zelfsturend leren, praktische handvatten voor goede reflectie en feedback. Klim Slim leeranker : slim leren klimmen : 2e leerjaar / groep 4 / [s.n.]. - SintNiklaas: Abimo, 2014. - 24 kaartjes, handleiding in doosje. - ISBN: 978-94-6234-220-0: 17,50 EUR Doelgroep: 7-8 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2 klim Bespreking: zie vorige titel. Klim Slim leeranker : slim leren klimmen : 3e leerjaar / groep 5 / [s.n.]. - SintNiklaas: Abimo, 2014. - 24 kaartjes, handleiding in doosje. - ISBN: 978-94-6234-221-7: 17,50 EUR Doelgroep: 7-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2 klim Bespreking: zie vorige titel. Klim Slim leeranker : slim leren klimmen : 4e leerjaar / groep 6 / [s.n.]. - SintNiklaas: Abimo, 2014. - 24 kaartjes, handleiding in doos. - ISBN: 978-94-6234-222-4: 17,50 EUR Doelgroep: 9-10 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.1.2 klim Bespreking: zie vorige titel.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
42 Had ik maar ... : stap voor stap naar de juiste sector- of profielkeuze / Vos, Carine. - Amsterdam: Cadans, 2012. - 104 p. - ISBN: 978-90-8560-654-3: 16,90 EUR Doelgroep: 13-14 jaar Vindplaats Antwerpen: or 5.2.1 hadi Dit boek helpt jongeren (13-14 jaar) bij de keuze van een studierichting. Aan de hand van veel vragen, opdrachten en oefeningen denken ze na over hun mogelijkheden, interesses en persoonlijkheidskenmerken (zelfconceptverheldering) en verkennen ze verschillende studierichtingen en beroepen (horizonverruiming). Hoewel het boek uitgaat van het Nederlandse onderwijssysteem, dat heel helder wordt toegelicht, kan het ook inspiratie bieden voor studiekeuzebegeleiders in Vlaanderen. In de bijlage staan korte omschrijvingen van wat bepaalde vakken inhouden. Leerlingen kunnen die gebruiken om te kijken of een vak ze aanspreekt, of dat het bij een bepaald beroep zou kunnen horen. Geprikkeld om te weten : studeren met autisme / Van Hees, Valérie; Roeyers, Herbert. - Gent: Academia Press, 2014. - 97 p. - ISBN: 978-90-382-2269-1: 22,00 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen URL: http://www.studerenmetautisme.be Vindplaats Antwerpen: or 5.2.2 gepr De documentaire 'Geprikkeld om te weten - studeren met autisme' brengt het verhaal van zes (oud-)studenten met een autismespectrumstoornis (ASS). Ze getuigen over de uitdagingen en de moeilijkheden waarvoor ze komen te staan in zowel de overstap naar, als in het hoger onderwijs zelf. De ervaringen worden gekoppeld aan wetenschappelijke inzichten. Daarnaast reflecteren ook een ouder en een werkgever over de begeleiding van studenten met ASS. In het gelijknamige boek worden deze inzichten verder uitgediept en worden kapstokken voor de begeleiding van deze jongeren aangereikt. Op de website wordt een overzicht gegeven van interessant materiaal en websites die studenten met ASS en hun omgeving verder wegwijs kunnen maken in de overstap naar en in het hoger onderwijs zelf. Handboek puber : hoe je met breinkennis het leren van pubers verbetert / van Dinteren, Ria. - Zaltbommel: Thema, 2014. - 43 p. - ISBN: 978-90-5871-896-9: 14,95 EUR Doelgroep: 12-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: or 5.2.2 hand Dit boekje beschrijft de hersenontwikkeling van de puber en het effect daarvan op zijn gedrag. Vervolgens wordt een brug geslagen naar tips die helpen bij het leren. Die tips kun je als docent toepassen en delen met de puber. Deel 3 bevat een overzicht van websites en literatuurtips over pubers en hun breinontwikkeling. Tussendoor staan uitspraken van pubers zelf, als antwoord op vragen als 'Wat is volgens jou een goede school?' en 'Wat doet een goede docent?'. Het boekje is geschreven voor docenten, ouders en pubers om beter te leren en meer inzicht te krijgen in de ontwikkeling van het puberbrein.
VOLWASSENENONDERWIJS Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
43
Wegwijsboekje huren en verhuren : voor huurders en verhuurders op de private huurmarkt / Colson, Anneleen; Couckuyt, Hanne. - Gent: Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, 2014. - 53 p. Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.6.1 wegw Dit boekje bevat basisinformatie over huren en verhuren op de private huurmarkt. Het is een handig werkinstrument voor eerstelijnswerkers zodat zij (kwetsbare) huurders en verhuurders op een juiste manier kunnen ondersteunen. Welkom in Nederland : kennis van de Nederlandse Samenleving voor het inburgeringsexamen / Gathier, Marilene. - Bussum: Coutinho, 2014. - 231 p. - ISBN: 978-90-4690299-8: 39,50 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.6.2 welk Met Welkom in Nederland maken anderstaligen kennis met de Nederlandse samenleving en kunnen ze zich voorbereiden op het inburgeringsexamen. Daarnaast wordt wordt geoefend voor de onderdelen lezen, luisteren en schrijven. Het instapniveau is A1, met als eindniveau: A2. De methode kan individueel maar ook in klasverband gebruikt worden. Kanskrijgers : weerstanden van werkgevers weerleggen / Jobcentrum. - [S.l.]: Jobcentrum, 2014.: 75,00 EUR + 12,00 EUR (verzendkosten) Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.7 kans KansKrijgers reikt handvaten aan om vooroordelen tijdens de zoektocht naar werk te herkennen en te leren weerleggen waardoor sollicitanten beter voorbereid zijn op een sollicitatiegesprek. KansKrijgers is bedoeld voor werkzoekenden die tot één of meerdere kansengroepen behoren en kan gespeeld worden vanaf 15 jaar. De kansengroepen die de makers voor ogen hadden: mensen in kansarmoede, mensen met een arbeidsbeperking, mensen met een andere culturele achtergrond, jongeren, kortgeschoolden, langdurig werkzoekenden, alleenstaande ouders, 50-plussers, vrouwen en ex-gedetineerden. KansKrijgers kan gespeeld worden met 2 tot 12 personen. Elke speler stelt een sollicitant voor die zoveel mogelijk jobs probeert in te vullen in het bedrijf. De spelers concurreren onderling voor de openstaande vacatures. Wie op het einde van het spel de meeste jobs heeft, wint!
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
44 De nieuwe assessmentgids : een oefenboek / Bloemers, Wim. - Amsterdam: Ambo, 2014. - 367 p. - ISBN: 978-90-263-2734-6: 19,95 EUR Doelgroep: volwassenen Vindplaats Antwerpen: pa 8.7 nieu Dit boek wil een voorbereiding bieden op alle mogelijke psychologische tests en assessmentopdrachten bij een sollicitatie. Het boek geeft antwoord op de volgende vragen: wat is een test en aan welke eisen moet deze voldoen? Wat wordt er tijdens een testprocedure van u verwacht en wat zijn uw rechten? Daarnaast worden de principes van veel gebruikte intelligentietests getoond, wordt uitgelegd hoe een persoonlijkheidsvragenlijst of integriteitsvragenlijst werkt en worden voorbeelden gegeven van verschillende soorten vragen die tijdens een gesprek gesteld kunnen worden. De nieuwe assessmentgids is sterk leergericht en wil vooral vaardigheden en inzicht bijbrengen.
MONDIALE VORMING / KLEUR BEKENNEN
Spelletjes uit de hele wereld : traditionele spelletjes uit andere culturen voor kinderen van 6-12 jaar / Rolli, Nadja; Völkening, Martin. - Den Haag: Panta Rhei, 2008. - 88 p., geïll. ISBN: 978-90-8840-021-6: 12,50 EUR Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 02.01.152 Vindplaats Turnhout: T 02.02.50 Deze bundel bevat 60 spelletjes uit alle werelddelen, die geschikt zijn voor grote of kleine groepen. Ze zijn bedoeld voor iedereen die met kinderen van 6-12 jaar werkt. Ze kunnen overal gespeeld worden, binnen of buiten de school, op kinderfeestjes of in het vakantiewerk. De spelletjes zijn bij uitstek geschikt voor groepen met kinderen uit verschillende culturen. Daardoor hebben ze zowel een educatieve als recreatieve waarde. De spelletjes komen uit Afrika, Azië, Europa, Australië en Noord en Zuid Amerika. Samen op de wereld / Anholt, Laurence; Anholt, Catherine. Naarden: Levendig Uitgever, 2013. - 28 p. - ISBN: 978-94-9174002-2: 12,95 EUR Doelgroep: 5-10 jaar Vindplaats Antwerpen: A 02.01.225 Vindplaats Turnhout: T 02.01.226 Een kind zoekt een vriend en bezoekt negen verschillende landen om er een te vinden (Brazilië, China, Rusland, Kenia, Nederland, Zweden, Japan, Marokko). Uiteindelijk geraakt hij bevriend met alle kinderen die hij ontmoet. Onderweg ontdekt hij hoe kinderen leven in andere landen en wat ze graag doen. Hun levensverschillen en toch houden kinderen over de hele wereld vaak van dezelfde dingen. Een verhaal over vriendschap die landen en culturen overstijgt. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
45
Canta conmigo / Jeugd en muziek. - Brussel: Jeugd en Muziek, 2012. - 30 p. Doelgroep: 7-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 02.01.227 Deze brochure, uitgegeven bij de voorstelling Canta conmigo/Zing met mij, biedt een kader en aanknopingspunten voor de lespraktijk. Met informatie, linken en opdrachten. Drie muzikanten, drie nationaliteiten en drie persoonlijkheden. Ze verstaan elkaar niet maar de muziek slaat een brug tussen hen. De liedjes nemen de kinderen op ontdekkingsreis, liedjes van hier en van ver, liedjes met verhalen. Regilaul : songs of the ancient sea / Koch, Ulrike. - Arnhem: Contact Film, 2014. - 106 min. - ISBN: 978-90-78716-82-2: 17,99 EUR Doelgroep: 13-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: a 02.01.228 In Regilaul volgt Ulrike Koch een Estse gemeenschap die in de prachtige ongerepte landschappen hun denkwijzen, rituelen en respect voor de natuur uiten met indrukwekkende statige gezangen. Regilaul is een muziektraditie gebaseerd op slechts acht lettergrepen en ze vormen de basis van de beroemde Estse zangcultuur. Door het continu herhalen van de verzen produceren ze een geluid dat tot doel heeft het vluchtige heden te verbinden met de eeuwige cirkel van het leven. Beroepen - Samsam / Bonting, Mirjam. - Amsterdam: NCDO, 2014. - 24 p. + lesbrief 6 p. - (Samsam) Doelgroep: 7-12 jaar URL: http://www.samsam.net/tijdschriften/beroepen-7-8/ Vindplaats Antwerpen: A 03.03.097 Vindplaats Turnhout: T 03.03.88 Overal ter wereld denken en dromen kinderen over wat ze willen worden. Vaak weten ze precies wat ze moeten doen voor hun favoriete beroep: een opleiding, veel oefenen of de kunst afkijken van anderen. In deze Samsam vertellen kinderen uit allerlei landen over hun 'dromen over later'. Via de website kan je ook nog een filmpje bekijken en vind je extra werkbladen. Schone kleren in de klas : leren over eerlijke kleding in het voortgezet onderwijs / Schone Kleren Campagne 2012. Amsterdam: Schone Kleren Campagne, 2012. - 16 p. Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen URL: http://www.schonekleren.nl/ Vindplaats Antwerpen: A 03.05.025 Kleding staat dicht bij de leerlingen, iedereen heeft wel een mening over kleding. De manier waarop de kledingindustrie is georganiseerd is een schoolvoorbeeld van de globalisering in de wereld. Duurzaamheid, mensenrechten, wereldburgerschap en productieketens zijn allemaal direct te linken aan de kledingindustrie. De verschillende lessen zijn afzonderlijk te gebruiken in een les of een projectweek. Het biedt opdrachten, achtergrondinformatie, werkbladen. De verschillende leerstijlen worden aangesproken en de diverse opdrachten sluiten aan op diverse vakken. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
46
My Body My Rights : Jij hebt het recht te beslissen over jouw lichaam / Vanden Broucke, Wouter. - Antwerpen: Amnesty International Vlaanderen, 2014. - handleiding (68 p.), dvd Doelgroep: 9-18 jaar URL: https://www.aivl.be/schrijfzevrijdag Vindplaats Antwerpen: A 06.01.079 Dit lespakket ondersteunt leerkrachten en jeugdleiders om de 'stilte' rond seksuele en reproductieve rechten te doorbreken zodat jongeren: 1) zonder schaamte en op een veilige manier kunnen spreken over seksualiteit, 2) weten dat ze seksuele en reproductieve rechten hebben en die ook mogen opeisen, 3) actie kunnen ondernemen om hun eigen seksuele en reproductieve rechten en die van anderen te verdedigen. Het lespakket bestaat uit verschillende onderdelen. Het eerste gedeelte bestaat uit achtergrondinformatie op maat van leerkrachten en jeugdleiders. Een tweede gedeelte biedt werkvormen voor het lager en het secundair onderwijs. De dvd bevat beeldmateriaal (ook beschikbaar online): een compilatie van videoclips die als 'teasers' kunnen dienen. Binnen de werkvormen vind je ook tips om het beeldmateriaal binnen de lessen of activiteiten te integreren. Ten slotte zijn er nog de 'voorbeeldbrieven' die jongeren, die achter de actie staan, kunnen overschrijven of uitprinten en ondertekenen. De Bende van P : 3 helden vechten voor jouw rechten! / Kinderrechtswinkel. - Gent: Kinderrechtswinkel, 2014. - 43 p. Doelgroep: 9-12 jaar URL: http://goo.gl/Vzx8Er Vindplaats Antwerpen: A 06.02.074 "Vlieg ik achter tralies als ik een vrachtwagen vol met Playstations steel?" vraagt Jeroen. "En mag papa zomaar mijn e-mails lezen?" Kinderrechten kunnen soms aardig krom klinken. "Wij hebben op onze school het recht op zwijgen, luisteren en stilzitten" zegt Silke. Hoe goed ken jij je rechten? Een boekje over kinderrechten met verhalen van kinderen en boordevol spelletjes, weetjes en tips. Jouw rechten jouw leven / De Clerdcq, Lily; Maes, Karin; van den Akker, Dominique; Van Hemelrijck, Els. - Gent: Kinderrechtswinkel, 2014. - 46 p. Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://goo.gl/MU3mXT Vindplaats Antwerpen: A 06.02.075 Brochure over de kinderrechten, bestemd voor de tweede en derde graad secundair onderwijs. Met interviews, getuigenissen en tips over het recht op privacy, het recht op gezondheid en het recht op een eigen mening.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
47 Methode systeemdenken : een denk- en werkwijze voor het basisonderwijs. 40 lessen en meer dan 50 werkvormen / Djapo vzw. - [S.l.]: Djapo vzw, 2014. - 234 p. (+ 1 A4 lesontwerper). - ISBN: 978-94-91545-21-4: 24,50 EUR Doelgroep: 3-12 jaar Vindplaats Antwerpen: A 08.085 Vindplaats Turnhout: T 08.67 Hoe is het als je maar een deel van iets ziet? Kan je dingen beter begrijpen als je het geheel ziet? Zijn er verbanden tussen dingen waar je op het eerste gezicht geen verband tussen ziet? En hoe beïnvloeden die elkaar? Wat als je probeert om van één oorzaak alle mogelijke gevolgen op te schrijven? Wat kom je dan te weten? Systeemdenken. Daarover gaat dit boek. Je leest wat het is en wat het met EDO (Educatie Duurzame Ontwikkeling) te maken heeft. En je vindt er 40 lessen en meer dan 50 werkvormen om het meteen in je klas te proberen. Een boek dat leerkrachten, kleuters en leerlingen anders naar de wereld doet kijken. Extra: een deel van de lessen in deze bundel vertrekt van de zoek- en leesboeken van Gloob&Teo, Helki en De Kuil. Love meatender / Coeman, Manu; Dane, Kris. - Brussel: RTBF, 2011. - dvd 63 min + handleiding 32 p. - ISBN: 5412402007405: 20,00 EUR Doelgroep: 15-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A 09.01.073 Gemiddeld eet elke Belg gedurende zijn leven zowat 5 koeien, 7 schapen, 42 varkens, 891 kippen, 43 kalkoenen en 24 konijnen. Jaarlijks worden er 285 miljoen dieren geslacht. 285 miljoen voor 11 miljoen inwoners. De bekroonde documentaire 'Love Meat tender" gaat over de impact van de toenemende vleesconsumptie. Sinds de Tweede Wereldoorlog is de wereldbevolking samen met de vleesconsumptie fors toegenomen. Waar vlees vroeger een voorrecht was, is het nu een doodnormale zaak geworden. Deze toegenomen vraag leidde tot de nood aan een groter aanbod. Zo ontstond er een nieuwe industriële logica bij de productie van vlees. Men wil zo veel mogelijk vlees produceren op een zo kort mogelijke tijd. Met winst als motief werd de productiewerkwijze van vlees grondig aangepast. Dit heeft dan ook zowel culturele, economische, politieke als ethische implicaties. De belangrijkste invloeden worden echter uitgeoefend op het milieu en op de gezondheid van mensen. De map bevat naast de dvd ook een Franstalige educatieve map. Dat het niet evident is om elke dag een vers stuk vlees op je bord te krijgen, wordt door de documentaire Love Meat Tender belicht. De vraag is dan ook hoelang de aarde de prijs van onze drang naar vlees kan blijven betalen ... Fueling our future : exploring sustainable energy use : an interdisciplinary curriculum recommended for grades 6-8 / Hendrickson, Danica; Shaw, Danielle; Jacob, Sheeba. - Seattle: Facing the Future, 2014. - ISBN: 978-0-9711005-6-5 Doelgroep: 15-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A 09.01.074 Deze Engelstalige lesmap wil studenten introduceren in een aantal vraagstukken op het vlak van energie. De lessen dragen bij tot meer kennis, betrokkenheid en een onderzoekende houding ten aanzien van alternatieve energieën. De lesmap is opgedeeld in 9 thema's waarin de volgende zaken aan bod komen: introductie tot Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
48 energie; voor- en nadelen van hernieuwbare en niet hernieuwbare energieën de dag van vandaag; informatie uit de media kritisch kunnen bekijken; meten van het eigen verbruik en onderzoeken hoe dit kan verminderen, analyseren van de oliewinning, -reserves en het olieverbruik; via foto's en statistieken onderzoeken wat de behoeftes zijn aan energie voor heel de wereldbevolking en voorstellen maken tot duurzame energie; nadenken over het inzetten van alternatieve energiebronnen, de stappen die hiervoor moeten ondernomen worden en de toepassingen ervan in de luchtvaart. Handleiding schooltuinen / WWF. - Brussel: WWF, 2012. - 82 p. Doelgroep: Volwassenen URL: http://www.shortly.nl/oZn Vindplaats Antwerpen: A 09.04.248 Vindplaats Turnhout: T 09.01.248 Een moestuin opstarten binnen de schoolmuren is niet evident. Er moeten (soms letterlijk) bergen werk worden verzet en het is vaak puzzelen om alle leerlingen aan bod te laten komen. Een stevig netwerk rond je schooltuin is dan ook van cruciaal belang. Hier gaan we dieper op in in deel 1. Naast een netwerk rond je schooltuin, heb je natuurlijk ook de nodige knowhow nodig om te zorgen dat dat ene zaadje daad - werkelijk een succesvolle courgetteplant oplevert. Alle technische informatie over de moestuin vind je terug in deel 2. Zin in iets zoet? Ook kleinfruit kan perfect een plaats krijgen op de speelplaats. Hoe je dit aanpakt vind je in deel 3. Voor een schooltuin vol geuren en kleuren kun je dan weer terecht in deel 4. Hier gaan we dieper in op de teelt van kruiden. Een schooltuin wordt pas ten volle benut als er ook in zo veel mogelijk lessen gebruik van wordt gemaakt. Franse groenten? Oppervlaktes berekenen? Wit-lofdichten? Deel 5 vormt een inspiratiebron vol les-ideeën. Druppel, een educatieve waterwandeling door Antwerpen / EcoHuis. - Borgerhout: EcoHuis Antwerpen, 2014. - 53 p. + bijlagen Doelgroep: 13-18 jaar URL: http://www.antwerpen.be/waterwandeling Vindplaats Antwerpen: A 09.04.280 Deze waterwandeling voor leerlingen van de tweede en de derde graad secundair onderwijs toont de rol van water in de stad en de wereld. Aan bod komen de geschiedenis van de stad, ecologie en duurzame ontwikkeling. Het doet stilstaan bij onze eigen rol en impact en hoe we daaraan kunnen werken. Met deze brochure wandel je in een tweetal uren van het Steenplein naar Park Spoor Noord. Bij sommige punten vind je opdrachten. Ook in de brochure staan opdrachten. Je kan als leerkracht zelf beslissen welke opdrachten de leerlingen moeten maken. Op de website kan je nog meer punten en achtergrondinformatie vinden. Papier en leefmilieu / Paper Chain Forum. - Brussel: Paper Chain Forum, [s.a.]. veelv. pag. Doelgroep: 15-18 jaar URL: http://www.infopapier.be/ Vindplaats Antwerpen: A 09.04.281 Een kleine 2000 jaar geleden, inspireerde de wesp met haar nest van kartonachtig materiaal de Chinezen tot de ontdekking van het papier. Door de eeuwen heen, maakte Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
49 de mens papier of karton van riet, dierenhuiden, oude lompen, stro, hout, noem maar op. Vandaag de dag zijn de recyclagemogelijkheden ongezien, maar is er nog wel een toekomst weggelegd voor papier? Betekent de evolutie van het digitale tijdperk de ondergang van het papier of zullen beiden ook in de toekomst een belangrijke rol blijven spelen? Deze map benadert papier via papier en bos, papier en recyclage, papier en digitaal. Elke lesmodule, goed voor één lesuur en geschikt voor de tweede en derde graad secundair onderwijs, geeft duidelijk aan wat de doelstellingen zijn, de vakoverschrijdende eindtermen, het benodigd materiaal en de werkwijze. Achteraan in de bundel vind je achtergrondinformatie. Kiezen we automatisch voor het meest duurzame alternatief of is de "juiste" keuze niet altijd zo evident als het op het eerste gezicht lijkt? Before they pass away / Nelson, Jimmy. - Kempen: TeNeues, 2013. - 423 p. - ISBN: 978-3-8327-9759-1: 128 EUR URL: http://www.beforethey.com Vindplaats Antwerpen: A 10.045 Vindplaats Turnhout: T 10.105 Dit prachtig fotoboek toont ons verschillende bevolkingsgroepen van overal in de wereld. Door de globalisering zijn deze inheemse bevolkingsgroepen zeer geapprecieerd omwille van hun verschillende levensstijl, hun kunst en tradities. Zij leven in harmonie met de natuur. De auteur toont ons deze mensen niet alleen in hun prachtige kledij en versieringen, maar geeft ons ook de portretten van zij die de dragers zijn van een cultuur die, hopen we, zal doorgegeven worden aan de volgende generaties. Grande hotel / Stoops, Lotte; Pena, Lula. - Amsterdam: Mokum, 2011. – dvd, 70 min. - ISBN: 978-90-5849-993-6: 8,75 EUR Doelgroep: 17-18 jaar, volwassenen Vindplaats Antwerpen: A AFR/MOZ.007 Dit pronkstuk van het koloniaal regime werd gebouwd in 1955. Droom en realiteit stonden ver uit elkaar. 60 jaar later geeft het onderdak aan meer dan 2500 'permanente' gasten. Niets is hoe het was. Enkel het skelet blijft over. Het hotel blijkt nu ook een laatste 'thuis' te zijn: de bewoners zien hun eigen hoekje in de wereld steeds verder afbrokkelen. Deze documentaire is een reis langs het heden en het verleden van een stad in een stad. Victor in Peru / Goffin, Joke. - Brussel: Studio Globo, 2015. - 39 p. + 10 foto's: 7,00 EUR Doelgroep: 3-8 jaar Vindplaats Antwerpen: A AME/PER.018 De fotoset is bedoeld voor kleuters en leerlingen van het 1ste leerjaar lager onderwijs. De 10 foto's vertellen het verhaal van kinderen uit Peru. Telkens worden ook een aantal activiteiten aangeboden. Via de activiteiten krijgen kinderen meer voeling met elementen uit het leven van Victor.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
50 Grondstoffen vloek of zegen?: diepgravende lessen over de oorsprong en levensloop van onze gebruiksvoorwerpen / Couvée, Johanna. - Brussel: Studio Globo, 2015. - 31 p. + dvd: lesmap: 5,00 EUR dvd: 10,00 EUR Doelgroep: 13-18 jaar Vindplaats Antwerpen: A AME/PER.019 De lesmap voorziet drie lessen met een stijgende moeilijkheidsgraad: "Wie wordt ondernemer van het jaar?" voor alle graden, "Water is goud waard" voor 2de of 3de graad, en "Planeet (on)eindig?" voor de 3de graad. De term grondstoffen in deze lessen is zeer breed. Zowel niet-hernieuwbare natuurlijke rijkdommen(aardolie, lood, zout, zand,...) als hernieuwbare grondstoffen zoals hout, katoen, lucht,... worden hier besproken. Controversiële onderwerpen in de klas : informatief pakket rond het behandelen van heftige meningsverschillen in de klas (lager en secundair onderwijs) / van Puymbroeck, Maya; Taelman, Wim. - Antwerpen: Vormen vzw, [s.a.]. - 16 p. Doelgroep: 5-18 jaar URL: http://www.vormen.org/mensenrechten-enkinderrechten/pakketten Vindplaats Antwerpen: or 3.3.3 cont In deze tijd van massamedia en elektronische communicatie worden kinderen en jongeren regelmatig blootgesteld aan de conflicten en controverses in de wereld. Het is niet altijd makkelijk om er met hen over te praten omdat men snel belandt bij ethisch of maatschappelijk beladen thema's die zeer gevoelig liggen. Toch is het aangaan van deze discussies belangrijk, onder meer omdat het leerlingen voorbereidt op actief en democratisch burgerschap met respect voor mensenrechten, omdat ze hierdoor kritisch leren denken, omdat het hun interpersoonlijke vaardigheden aanscherpt en omdat controverses actueel zijn en nauw aansluiten bij hun leefwereld. Deze handleiding helpt leerkrachten en scholen bij het benaderen van controversiële onderwerpen. Ze biedt strategieën om moeilijke confrontaties om te zetten in een leerproces. Er zijn aanwijzingen voor het lager onderwijs en voor het secundair onderwijs. Jongeren worden wereldburgers : the refugees project / Saey, Mark. - Gent: Academia Press, 2014. - 336 p. - ISBN: 978-90-382-2366-7: 24,00 EUR Doelgroep: Volwassenen Vindplaats Antwerpen: ro 3 jong Vindplaats Turnhout: T 08.68 Leertrajecten wereldburgerzin kunnen secundaire scholen helpen bij het tegengaan van schoolmoeheid, het verbeteren van hun organisatie en het versterken van de overdracht van algemene kennis. Het model van deze trajecten dat in dit boek wordt ontwikkeld, steunt zowel op een integrale benadering van de schoolfactoren die burgerzin beïnvloeden als op een uitgewerkte didactiek voor vakoverschrijdend projectwerk rond glokale problemen, waarbij de school samenwerkt met educatieve organisaties en verenigingen uit het plaatselijke middenveld. In de inleiding en twee korte hoofdstukken wordt de theorie zo uiteengezet dat leerkrachtenteams meteen met het model aan de slag kunnen. Het grootste deel van het boek laat de theorie echter tot Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
51 leven komen in het verhaal van The Refugees Project. Steunend op dagboeken, lesmateriaal, toetsen en interviews beschrijft de auteur levendig en met een grote persoonlijke betrokkenheid hoe een aanvankelijk gemiddelde klas een jaarproject ondernam rond de wereld van vluchtelingen en mensen zonder papieren, hoe de leerlingen daardoor aandachtiger, kritischer en politiek minder cynisch werden, en hoe het onderwijs op die manier een simulatie kreeg van de manier waarop scholen zich zouden kunnen omvormen tot brede scholen voor wereldburgers. The Refugees Project was laureaat van de kunstwedstrijd Kinderen niet toegelaten van School Zonder Racisme en van de Wedstrijd voor Wereldburgers van Kleur Bekennen. Wie wat waar in de wereld : visuele atlas van de aarde / Houston, Rob; Benton, Adam; Jackson-Carter, Stuart. - Den Haag: ANWB Media, 2014. - 192 p. - ISBN: 978-90-18-03805-2: 19.95 EUR Doelgroep: 9-14 jaar Vindplaats Turnhout: T 10.104 Meer dan 80 kaarten tonen in een oogopslag alle wetenswaardigheden over geografie, natuur, geschiedenis en technologie, cultuur.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
52
ACHTERGRONDLITERATUUR OVER ONDERWIJS EN DIDACTIEK ALGEMEEN
28ste Conferentie Onderwijs Nederlands / Vanhooren, Steven; Mottart, André. Gent: Academia Press, 2014. - 345 p. - ISBN: 978-90-382-2436-7: gratis, bij deelname aan de conferentie URL: http://goo.gl/1vhuCu Vindplaats Antwerpen: dg 1 conf Conferentiebundel van de achtentwintigste editie van de Conferentie onderwijs Nederlands (vroeger: Het schoolvak Nederlands). Deze conferentie is een rijk forum voor allen die zich bij de ontwikkelingen van het onderwijs Nederlands in alle mogelijke leeromgevingen betrokken voelen. Inspirerende bijlagen over: taalbeleid, evalueren, leesbevordering, taalbeschouwing, taalontwikkelend lesgeven,... Pen en papier: handleiding WRITING TO LEARN als krachtige leeromgeving voor kennisconstructie / Van Eyen, C.; Verheyden, L. - leuven: Associatie KULeuven, 2013. - 52 p. URL: https://bakokernbegrippen.wikispaces.com/ Vindplaats Antwerpen: dg 5 De Handleiding Writing To Learn (WTL) wil een breed toepasbaar instrument zijn dat opleidingsoverstijgend ingezet kan worden bij de implementatie van WTL-interventies. WTL-taken zijn gevarieerde korte, informele schrijfopdrachten die studenten uitdagen om door te denken over bepaalde begrippen uit eigen beroep, opleiding of cursus. In deze handleiding: achtergrond , uitgewerkte voorbeelden en bronnenlijst. Is alles van waarde meetbaar? Toetsing en vorming in het onderwijs / De Muynck, Bram. - Amsterdam: Buijten en Schipperheijn, 2014. - 144 p. - ISBN: 978-90-5881-787-7: 6.95 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 5 isal Dit boek wil docenten, beleidsmakers en andere onderwijsbetrokkenen helpen bij het ontwikkelen van een toetspraktijk die verder kijkt. Een toetspraktijk die het belang van kennis, persoonlijke vorming en creatief denken erkent. Hoe ontwikkel je als onderwijsinstelling een evenwichtig toetsbeleid? In het (hoger) beroepsonderwijs, voortgezet onderwijs en basisonderwijs neemt het gebruik van toetsen toe. Tegelijkertijd verschijnen er kritische rapporten over toetsing en ontstaan collectieven om toetsen af te schaffen. Voor de onderwijspraktijk is het niet gemakkelijk om in te spelen op de wisselende accenten van de politiek. Het boek is geschikt om te gebruiken voor scholings- en bezinningsmomenten. Het bevat praktijkvoorbeelden, achtergrondinformatie en onderzoeksgegevens. Met discussievragen en een zelftoets worden onderwijsprofessionals uitgedaagd om de eigen visie te verhelderen en te herijken.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
53 Leren zichtbaar maken / Hattie, John. - Sint-Niklaas: Abimo, 2013. - 320 p. - ISBN: 978-94-6118-173-2: 54,00 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 5 lere De toonaangevende onderwijswetenschapper John Hattie onderzocht jaren lang wat de effecten zijn van verschillende ingrepen in het onderwijs en wat grote impact heeft op het verbeteren van leren. Het boek 'Leren zichtbaar maken' maakt die vernieuwende ideeën toegankelijk voor studenten, voor aankomende en al ervaren leraren en voor schoolleiders. Dit boek bevat een stap-voor-stapbegeleiding voor lesvoorbereiding, het verklaren van leren en feedback tijdens de les en de followup. Het biedt check-lists, oefeningen en succesvolle praktijkvoorbeelden om resultaten te verbeteren. Het bevat checklists op schoolniveau en adviezen voor 'Visible Learning' voor schoolleiders. Het bestrijkt op begrijpelijke wijze veel onderwijsonderwerpen, zoals leerlingenmotivatie, onderwijsprogramma, meta-cognitieve strategieën, gedrag, instructiestrategieën en klassenmanagement. Steekkaarten doceerpraktijk / Clement, Mieke; Laga, Elisabeth. - Antwerpen: Garant, 2005. - 316 p. - ISBN: 978-90441-1869-8: 29,70 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 5 stee Lesgevers in het hoger onderwijs leveren de laatste jaren inspanningen om hun studenten centraal te stellen in hun onderwijspraktijk. Dit boek wil vanuit de ervaringen van de auteurs met onderwijsondersteuning de do's en don'ts samenbrengen over studentgecentreerd onderwijs. Het materiaal is toegankelijk geordend in steekkaarten, die toelaten snel de nodige informatie te vinden over studentenkenmerken, werkvormen, evaluatievormen... Het boek richt zich tot lesgevers die op zoek zijn naar inspiratie, suggesties en voorbeelden voor de uitbouw van een studentgecentreerde onderwijspraktijk. Ook opleidingsverantwoordelijken en onderwijsondersteuners die lesgevers begeleiden bij de implementatie van studentgecentreerd onderwijs, zullen door dit boek worden aangesproken. Werkvormen en variaties voor het talenonderwijs / coutinho. - Bussum: coutinho, 2013. - 14 p. URL: http://www.coutinho.nl/index.php?id=7916 Vindplaats Antwerpen: dg 5 werk Uitgeverij Coutinho heeft een overzicht samengesteld van zo’n 65 verschillende werkvormen die geschikt zijn voor het talenonderwijs. Elke werkvorm wordt in één of twee zinnen beschreven. De werkvormen zijn gerangschikt per deelvaardigheid. Met behulp van pictogrammen ziet u in één oogopslag of er individueel, in tweetallen, in groepjes of klassikaal gewerkt wordt. Aan het eind van het overzicht volgt een lijst met aanbevolen boeken en websites. Dit overzicht wil in veertien pagina’s ondersteuning en inspiratie bieden voor iedere taaldocent, van beginner tot ervaren.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
54 Omgaan met ouders / van Loo, José. - Huizen: Pica Onderwijsmanagement, 2014. - 96 p. - ISBN: 978-94-91806-16-2: 32,50 EUR Vindplaats Antwerpen: dg 6 omga Dit praktijkboek maakt duidelijk hoe leraren, intern begeleiders, schoolleiders en bestuurders ieder vanuit hun eigen taak het contact met ouders kunnen vormgeven. Het geeft aan wanneer je op elkaar mag rekenen. Het gaat niet om een individuele, maar om een collectieve verantwoordelijkheid. Hoe zet je die om in de daadwerkelijke omgang met ouders? Het boek behandelt alledaagse praktijkvoorbeelden van lastige situaties waarmee een school te maken krijgt, zoals gedragsproblemen (pesten), gescheiden ouders, knelpunten in de opvoeding, grenzen stellen en tegengestelde verwachtingen. Hoe zorgt de schoolleiding in dit soort situaties dat: het team op één lijn zit en vanuit dezelfde visie praktisch handelt? er een respectvol klimaat is in de omgang met ouders? leraren goed luisteren naar ouders en een boodschap duidelijk overbrengen? een probleem niet escaleert tot een conflict? duidelijk is wat leraren en ouders van de schooldirecteur mogen verwachten? Opvoedingsondersteuning bij ouders van jongeren. verkenning van behoeften en aanbod / EXPOO. - Brussel: EXPOO, 2015. - 51 p. URL: http://expoo.be/kennisdocumenten/opvoedingondersteuningaan-ouders-van-jongeren Vindplaats Antwerpen: dg 6 opvo Deze themabundel beoogt een beknopt overzicht te bieden van de huidige situatie van opvoedingsondersteuning voor ouders van jongeren. Behoeften en aanbod voor deze doelgroep worden in kaart gebracht. Opvoedingsondersteuning focust zich vaak op gezinnen met jonge kinderen. Investeren in de vroege levensperiode van kinderen is van groot belang. Anderzijds houdt opvoeden niet op wanneer kinderen zes of twaalf jaar zijn. Opvoedingsondersteuning is er ook voor ouders van jongeren. Vanuit haar opdracht inzake kennisverzameling en -verspreiding, ging EXPOO op zoek naar toonaangevende rapporten en documentatie over opvoedingsondersteuning bij ouders van jongeren. Uit deze zoektocht ontstond een themabundel. Wat werkt bij het bevorderen van een positieve ontwikkeling van jeugdigen / Daamen, Willeke; Ince, Deniz. - Utrecht: NJI, 2014. - 55 p. URL: http://goo.gl/xLQLYM Vindplaats Antwerpen: dg 6 watw Dit rapport biedt een overzicht van de beschikbare kennis over algemeen werkzame factoren in het bevorderen van een positieve ontwikkeling van jeugdigen en een overzicht van werkzame elementen van interventies die zich binnen de domeinen gezin, school en de wijk afspelen. Het sluit af met enkele praktische aanwijzingen voor de invulling van het lokaal jeugdbeleid, voorbeelden van sturingsinstrumenten en een overzicht van in Nederland erkende preventieve interventies en goed beschreven methodieken.
BASIS EN SECUNDAIR ONDERWIJS Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
55
Autismespectrumstoornis : alles op een rijtje / Roeyers, Herbert. - Leuven: Acco, 2014. - 127 p. - ISBN: 978-90-334-93140: 19,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 1 auti Dit boek is een poging om wat vandaag bekend is over autisme en aanverwante stoornissen te 'vertalen' naar een breder publiek. Het is geen doeboek of werkboek, noch een gids of handleiding voor ouders of hulpverleners. Het is in de eerste plaats een beschrijving van de wetenschappelijke stand van zaken, soms aangevuld met het historische kader en hier en daar gelardeerd met een anekdote of wetenswaardigheid. Het boek richt zich in eerste instantie naar professionelen en studenten die iets meer willen weten over autismespectrumstoornis, maar is ook toegankelijk voor andere geïnteresseerden. Motiverende gespreksvoering met jongeren en jongvolwassenen / Naar-King, Sylvie; Suarez, Mariann. - [S.l.]: Ekklesia, 2012. - 277 p. - ISBN: 978-90-75569-64-3: 29,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 1 moti Bij motiverende gespreksvoering (MGV) draait het er om hoe je jongeren naar gedragsverandering kunt gidsen door gericht aandacht te besteden aan hoe we tegen ze praten. Daarbij bekrachtig je strategisch de reeds aanwezige motivatie om te veranderen in de context van een respectvolle en empathische relatie. In deel I van dit boek wordt MGV in acht korte hoofdstukken uiteengezet. Strategieën en vaardigheden worden met duidelijke cases toegelicht. Hoofdstukken worden afgesloten met beknopte overzichten in de vorm van 'doen' en 'niet doen'. Deel II beschrijft de inzet van MGV met jongeren en jongvolwassenen op twaalf verschillende behandelvelden zoals in een schoolsetting en groepswerk. In het derde deel wordt ingegaan op MGV leren beheersen en inzetten. Oprit 14 : naar een schooltraject zonder snelheidsbeperkingen / Clycq, Noël; Timmerman, Christiane; Van Avermaet, Piet; Wets, Johan; Hermans, Philip. - Gent: Academia Press, 2014. - 255 p. - ISBN: 978-90-382-2389-6: 22 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 1 opri Oprit 14 is een onderzoek naar de schoolloopbanen van jongeren in de tweede graad van het secundair onderwijs. Het project tracht een dieper inzicht te krijgen in de drempels en opportuniteiten van de onderwijstrajecten van jongeren in de tweede graad van het secundair onderwijs in Vlaanderen. Op vraag van stakeholders uit de onderwijswereld en het middenveld ligt de primaire focus van dit boek op de rol van en het omgaan met etnisch-culturele diversiteit in de dagelijkse (onderwijs)realiteit. Door de oorzaak niet enkel bij een gebrek aan interesse, motivatie, ondersteuning en/of capaciteiten van deze jongeren te leggen maar ook naar dieperliggende processen te peilen, steekt het Oprit 14-project klassieke theoretische benaderingen in een nieuwe jas. In de loop van dit vierjarige project hebben vier onderzoeksgroepen van drie Vlaamse universiteiten vragenlijsten afgenomen bij meer dan 11.000 leerlingen. Daarnaast heeft het team 110 leerlingen en verschillende van hun leerkrachten, ouders en vrienden gedurende twee jaar gevolgd en meermaals geïnterviewd. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
56
Update : M-decreet : maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften / Klasse. - Brussel: Vlaams ministerie voor onderwijs en vorming, 2014. URL: http://goo.gl/DXRjby Vindplaats Antwerpen: ro 1 upda Vanaf volgend schooljaar volgen leerlingen met een beperking in de eerste plaats les binnen het gewoon onderwijs. Zij volgen er dan les met extra ondersteuning en redelijke aanpassingen. Als dat niet mogelijk is, kunnen ze naar het buitengewoon onderwijs. De brochure Update: M-decreet geeft je de laatste stand van zaken over deze onderwijshervorming. De brochure kan ook gedownload worden. Handboek oplossingsgericht werken in het onderwijs / Cauffman, Louis; van Dijk, Dick J. - Den Haag: Boom Lemma, 2014. - 319 p. - ISBN: 978-94-6236-372-4: 42,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 hand Dit boek biedt een grondige inleiding in het oplossingsgerichte denken. Besproken wordt hoe je in willekeurig welke onderwijspositie zo te werk kunt gaan dat je je laat sturen door de oplossing in plaats van het probleem. Het boek bestaat uit vier onafhankelijk van elkaar te lezen delen: het oplossingsgerichte denkkader, het werkveld van het onderwijs als geheel, het instrumentarium en het 'doen en laten' in leidinggeven, middenmanagement, onderwijzen, ondersteunen en assisteren. Kleur in mijn klas : kinderen over levensbeschouwelijke diversiteit in de lagere school / Juchtmans, Goedroen; Nicaise, Ides. - Leuven: LannooCampus, 2014. - 160 p. - ISBN: 978-94014-2134-8: 19,99 EUR URL: http://www.lannoocampus.be/kleur-mijn-klas Vindplaats Antwerpen: ro 3 kleu Onze scholen worden bevolkt door kinderen en jongeren met een enorme variatie aan achtergronden. Ze leven in een superdiverse wereld met zeer verschillende levensbeschouwelijke uitzichten. Voor iedere onderwijsinstelling is het dan ook een uitdaging om dat samenleven op een positieve manier vorm te geven. In 'Kleur in mijn klas' werpen de auteurs op basis van de verhalen van leerlingen een nieuw licht op levensbeschouwing in het onderwijs. Samenleven op school is pas mogelijk als een school zichzelf profileert als een kleurrijke leergemeenschap. Dit boek brengt dit beeld niet alleen tot leven, het reikt ook oplossingen aan die scholen, leerkrachten, beleidsmensen, ouders en andere geïnteresseerden zullen inspireren om van het onderwijs een verrijkende omgeving te maken. Via de website kan extra literatuur over het thema gedownload worden.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
57 Praktijkboek over oplossingsgericht werken & visualisaties bij mensen met een verstandelijke beperking : visualiseer wat werkt / De Rijdt, Chris; Serrien, Bart; Van Dam, Chris. Antwerpen: Garant, 2014. - boek (144 p.), bijlagen (veelv. gepag.). - ISBN: 978-90-441-3179-6: 22,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 prak De auteurs van dit boek zijn ervan overtuigd dat je op een oplossingsgerichte manier met personen met een verstandelijke beperking kan praten. Visualisaties kunnen het gesprek ondersteunen. Oplossingsgericht werken is het samen zoeken naar een oplossing en minder focussen op de problemen waar iemand tegen aan loopt. Hierbij is een coachende begeleidingshouding noodzakelijk. Cliënten groeien en zetten stappen om verandering teweeg te brengen. Dit praktijkboek inspireert en geeft handvatten om oplossingsgericht aan de slag te gaan. Het boek is gevisualiseerd met Sclera-pictogrammen. Het uitgewerkte materiaal als bijlage bij het boek kan op maat worden aangepast. Van deze kinderen ga je houden : een schooljaar in klas 1D van een vmbo / Vink, Anja. - Amsterdam: Augustus, 2013. - 237 p. - ISBN: 978-90-457-0563-7: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 vand De GKH is een VMBO-school in Delfshaven, een van de armste wijken van Rotterdam, en bijna alle leerlingen komen uit migrantengezinnen. De meesten van hen komen binnen met een rugzak vol problemen en een taalachterstand van bijna twee jaar. De auteur van dit boek liep een jaar mee met klas 1D van de school en laat zien hoe leerlingen, leraren en schoolleiding binnen de klas en school functioneren. Welke problemen komen ze tegen? Wat doen leraren en schoolleiding om de problemen van de wijk, zoals drugsdealers en schietpartijen, buiten de deur te houden? 'Van deze kinderen ga je houden' geeft een mooi beeld van een moderne school in een veranderende samenleving, die keihard werkt om overeind te blijven terwijl het onderwijs en de leerlingen gebukt gaan onder hoge eisen, vooroordelen en tekorten. Wat kan je van stokstaartjes leren? : interventietechnieken voor het oplossingsgericht werken met kinderen en jongeren / Koeman, Paulina ; Vranken, Sabine. - Leuven: Acco, 2014. - 136 p. - ISBN: 978-94-6292-065-1: 21,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 3 watk Dit boek reikt succesvolle interventietechnieken aan om oplossingsgericht te werken met kinderen, jongeren en gezinnen. De beschreven technieken brengen de krachten en de hulpbronnen van het kind, de jongere en zijn gezin aan het licht. Ze helpen hen om eigen doelen te formuleren en een zicht te krijgen op de stappen die ze in die richting kunnen zetten. Jeugdhulpverleners, psychotherapeuten, maar ook leerkrachten, zorgcoördinatoren, leerlingbegeleiders en CLB-medewerkers vinden in dit boek de basisvoorwaarden en een uitgebreide toolkit om oplossingsgericht werken in de praktijk te brengen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
58 Nederlands in het hoger onderwijs: Een verkennende literatuurstudie naar taalvaardigheid en taalbeleid / Herelixka, Charlotte; Verhulst, Sylvia. - [S.l.]: Nederlandse Taalunie, 2014. - 40 p. URL: http://goo.gl/Kku6xk Vindplaats Antwerpen: ro 6 nede De opdracht van dit literatuuronderzoek was na te gaan welk onderzoek gedaan is naar de taalvaardigheid van studenten en naar het taalbeleid van instellingen voor hoger onderwijs. Het eerste hoofdstuk van dit rapport gaat na hoe het gesteld is met de Nederlandse taalvaardigheid van studenten in het hoger onderwijs. Ook oorzaken van eventuele taalproblemen worden bekeken. Het tweede hoofdstuk focust op het taalbeleid van hogescholen en universiteiten, voor zover ze zo'n beleid hebben. In dit opzicht zijn er grote verschillen tussen hogescholen en universiteiten, die daarom apart besproken worden. Autisme in het middelbaar beroepsonderwijs : praktische gids voor begeleiders, docenten en zorgcoördinatoren / van de Ven, Els. - Huizen: Pica, 2014. - 151 p. - ISBN: 978-94-9180634-6: 17,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 auti Steeds meer studenten met autisme volgen een mbo-opleiding. Het middelbaar beroepsonderwijs in Nederland kan vergeleken worden met het aanvullend secundair beroepsonderwijs (ASBO) of de 3e graad TSO/KSO in België. Niet alleen kennis van autisme, maar ook de consequenties van autisme voor het volgen van beroepsonderwijs is noodzakelijk om deze groep studenten onderwijs te kunnen bieden dat passend is, inzet op mogelijkheden en talenten en tegelijkertijd inhoud geeft aan de begeleiding van de individuele ondersteuningsbehoefte. Dit boek is gebaseerd op ervaringen uit de praktijk. Het beschrijft herkenbare knelpunten en biedt praktische handvatten om daarmee om te gaan. Eenvoudige ingrepen, die vaak een verrassend positief effect hebben. Het boek is bedoeld voor begeleiders, docenten en zorgcoördinatoren die te maken hebben met studenten met autisme. Effectieve strategieën en programma's voor klassenmanagement in het primair onderwijs: Handreikingen voor de onderwijspraktijk op basis van een meta-analyse / Korpershoek, Hanke; van Kuijk, Mechteld; Harms, Truus. Groningen: GION/RUG, 2014. - 51 p. - ISBN: 978-90-367-7531-1 URL: http://goo.gl/2KdTdI Vindplaats Antwerpen: ro 6 effe Wat levert het op als je als leerkracht bepaalde strategieën voor klassenmanagement inzet? In hoeverre verbeteren het gedrag, de motivatie of de leerprestaties van leerlingen? En hoe zit dat met hun sociaal-emotionele ontwikkeling? De onderzoekers maakten na de analyse van eerdere onderzoeksresultaten deze handreiking voor leerkrachten. Ze geven een samenvatting van de onderzoeksresultaten, en een overzicht van de verschillende klassenmanagementstrategieën en klassenmanagementprogramma’s die van invloed zijn op leerlingen. Ook beschrijven ze een aantal voorbeelden van effectieve programma’s in Europa. Met deze handreiking kunnen leerkrachten en scholen de meest effectieve en best passende interventie voor hun klas of school kiezen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
59 Effective classroom management strategies and classroom management programs for educational practice: A metaanalysis of the effects of classroom management strategies and classroom management programs on students'academic, behavioural, emotional, and motivational outcomes. / Korpershoek, Hanke; van Kuijk, Mechteld; Harms, Truus. Groningen: GION onderwijs/onderzoek, 2014. - 62 p. - ISBN: 97890-367-7530-4 URL: http://goo.gl/T8On4U Vindplaats Antwerpen: ro 6 effe Wat levert het op als je als leerkracht bepaalde strategieën voor klassenmanagement inzet? In hoeverre verbeteren het gedrag, de motivatie of de leerprestaties van leerlingen? En hoe zit dat met hun sociaal-emotionele ontwikkeling? In deze studie leest u de analyse van 47 eerdere onderzoeken naar klassenmanagementinterventies in het primair onderwijs. Emotieregulatie bij kinderen en adolescenten : een praktische gids voor professionals / Southam-Gerow, Michael A. - Amsterdam: Hogrefe, 2014. - 304 p. - ISBN: 978-90-7972987-6: 29,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 emot Dit boek bevat een aantal behandelinterventies voor kinderen en jongeren met allerlei psychische stoornissen, zoals: lichte tot matige gedragsproblemen, angst- en depressieve stoornissen. Het is ook mogelijk sommige interventies toe te passen bij kinderen met het syndroom van Asperger. Voor psychotische stoornissen, zwakzinnigheid en matig tot ernstig autisme zijn de behandelstrategieën minder geschikt. De strategieën zijn ontworpen voor kinderen (van de basisschoolleeftijd) of adolescenten die een of meer emotiegerelateerde problemen hebben, waaronder een gebrekkig bewustzijn van emoties, beperkte kennis over emoties, slecht ontwikkelde empathische vaardigheden of gebrekkige emotieregulatie. De interventies kunnen afzonderlijk of in combinatie met elkaar en met andere interventies gebruikt worden. De interventies zijn bijzonder geschikt voor toepassing in een ambulante of schoolsetting, maar kunnen ook in andere settings (intramuraal, dagbehandeling, in de thuissituatie) bruikbaar zijn. Kijkwijzers: beter zicht op het referentiekader taal / Meestringa, Theun. - [S.l.]: SLO, 2012. URL: http://goo.gl/kzTpDD Vindplaats Antwerpen: ro 6 kijk Het referentiekader taal en rekenen is niet echt vlot leesbaar; deze vaststelling was de aanleiding om het referentiekader taal per domein uiteen te rafelen en overzichtelijk te ordenen. Zo ontstonden de ‘Kijkwijzers’ die kunnen ingezet worden bij het inschalen van opdrachten en het beoordelen van leerlingprestaties. Voor Vlaamse onderwijsmensen interessant als overzicht op de indeling van commissie Meijerinck.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
60 Laat leraren schitteren : inspiratiegids voor leraren en lerarenopleidingen van morgen / Wouters, Ruth; Haven, Rudi; Winters, Annemie; De Fraine, Bieke; Henkens, Bregt. - Leuven: LannooCampus, 2014. - 212 p. - ISBN: 978-94-014-1846-1: 22,99 EUR URL: http://laatlerarenschitteren.weebly.com/ Vindplaats Antwerpen: ro 6 laat Dit boek wil een constructieve bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over de hervorming van het secundair onderwijs. De auteurs onderzochten - in het kader van een kernproject van School of Education - de implicaties voor de lerarenopleiding en bundelden bevindingen uit literatuur, interviews met experts en gesprekken met lerarenopleiders en schoolleiders. Het resultaat van dit praktijkonderzoek toont vijf verander(en)de verantwoordelijkheden voor leraren en lerarenopleidingen aan. Zo is de leraar van de toekomst meer dan alleen kennisoverdrager, en treedt hij/zij ook op als competentieontwikkelaar, diversiteitsbegeleider, maatschappelijk geëngageerd vakdeskundige en leer- en keuzebegeleider. Introducties in het thema, praktijkverhalen, actieve werkvormen en methodieken inspireren om de professionele ontwikkeling van (toekomstige) leraren te realiseren. Met een aantal goede praktijkvoorbeelden uit de diverse lerarenopleidingen in Vlaanderen. Leuk om te lezen of makkelijk te begrijpen? Optimaal begrijpelijke teksten voor het voortgezet onderwijs / Van Silfhout, Gerdineke. - Delft: Eburon, 2014. - 95 p. - ISBN: 978-905972-906-3: 12,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 leuk Veel leerlingen in het voortgezet onderwijs ervaren problemen bij het lezen van hun studieboeken. Educatieve uitgevers streven naar teksten die begrijpelijk zijn, en die het verwerken en reproduceren van informatie voor leerlingen makkelijker maken. Maar hoe ziet optimaal begrijpelijk lesmateriaal er eigenlijk uit? En welke tekstkenmerken dient dit lesmateriaal te hebben? In ‘Leuk om te lezen of makkelijk te begrijpen? Optimaal begrijpelijke teksten voor het voortgezet onderwijs’ doet Gerdineke van Silfhout verslag van haar promotieonderzoek naar de effecten van structuur- en stijlkenmerken op het tekstbegrip van middelbare scholieren. Met behulp van oogbewegings- en begripsonderzoek brengt Van Silfhout in kaart hoe tekstkenmerken zoals lay-out en de aanwezigheid van verbindingswoorden en verhalende elementen het tekstbegrip van leerlingen beïnvloeden, en welk effect dit soort kenmerken hebben op het leesproces. Ook onderzoekt zij of leerlingen uit verschillende onderwijsniveaus, zoals vaak wordt aangenomen, gebaat zijn bij verschillend geschreven of vormgegeven teksten. Van Silfhout maakt niet alleen inzichtelijk welke tekstkenmerken bevorderend (of verstorend) zijn voor het tekstbegrip van leerlingen op het voortgezet onderwijs, maar ook waaróm ze dit zijn. Waarom profiteren leerlingen wel van teksten met verbindingswoorden, maar niet van teksten met een gefragmenteerde lay-out of verhalende elementen? Dit boek geeft antwoord op deze vragen, en biedt daarmee theoretische en praktische handvatten voor uitgeverijen, lesontwikkelaars, onderwijskundigen en docenten.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
61 Mijn leerling hoort slecht : een gids voor evidence based onderwijs / Knoors, Harry; Marschark, Marc. - Leuven: Acco, 2014. - 307 p. - ISBN: 978-90-334-9828-2: 34,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 mijn In dit boek wordt beschreven hoe slechthorende en dove leerlingen leren en welke condities dat leren bevorderen. De auteurs benadrukken keer op keer dat het lesgeven aan deze leerlingen niet identiek is aan het onderwijzen van horende leerlingen. In afzonderlijke hoofdstukken verkennen ze factoren die van invloed zijn op het lesgeven aan leerlingen die slecht horen: hun taalvaardigheid en hun cognitieve, sociale en emotionele vaardigheden. Daarnaast komt op basis van wetenschappelijk onderzoek het taal-, lees-, schrijf- en rekenonderwijs aan bod. Ook wordt ingegaan op de belofte die multimediaal, computerondersteund onderwijs inhoudt en op kenmerken van de onderwijscontext en het effect ervan op lesgeven en leren. Het boek benadrukt het belang van passende en voortdurende scholing van leerkrachten van leerlingen die slecht horen. Het overbrugt de kloof tussen wetenschappelijk onderzoek en de onderwijspraktijk en schetst wegen om de opleiding van leerkrachten verder te verbeteren. Pas voor de klas / Lesaffer, Pieter. - [S.l.]: klasse, 2014. 127 p., bevat: grabbelboekje, pen, vakantiekalender, lerarenkaart, gespreksstarter, praatkaartjes,waaier voor de coach URL: www.klasse.be/pasvoordeklas Vindplaats Antwerpen: ro 6 pasv Elk jaar starten ongeveer 6000 leraren. Speciaal voor hen ontwikkelde Klasse een pakket dat hen en de school ondersteunt bij die eerste praktijkschok. Het bevat o.a. een boekje met praktische vragen én antwoorden. Gratis aan te vragen of downloadbaar voor alle starters. Peuteren en kleuteren : de breintheorie over het leren van het jonge kind / Van de Grift, Betsy. - Amsterdam: SWP, 2014. 142 p. - ISBN: 978-90-8850-506-5: 19,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 peut 'Peuteren en kleuteren' is een op de praktijk geïnspireerd en goed gedocumenteerd theorieboek voor (aankomende) professionals in het veld 'opvoeding en onderwijs aan het jonge kind'. Het boek gaat in op de pedagogische benadering van het jonge kind door onderwijs en opvoeding. Het biedt vervolgens een diepgaande en toegankelijke neurowetenwetenschappelijke benadering van de bijzondere manier waarop jonge kinderen leren. Thema's: breinontwikkeling, zintuigen, patroonherkenning, autonoom leren versus cognitief leren, intelligentie, spel, redeneren, executieve functies, taal en rekenen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
62 Een pot met goud : werkboek intervisie in het onderwijs / De Groot, Alice; Nobel, Gerda. - Amsterdam: Reed Business, 2005. 137 p. - ISBN: 978-90-5901-647-7: 51,49 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 potm Intervisie is leren van en met elkaar, praten met elkaar in plaats van over elkaar. In dit boek zijn specifieke onderwijsthema's en werkvormen uitgewerkt voor intervisiegroepen in het onderwijsveld. Het is voor iedereen makkelijk te gebruiken, ook voor beginnende intervisiegroepen en beginnende begeleiders van de intervisie. Het is geschikt voor allerlei doelgroepen binnen het onderwijs: studenten, leerkrachten en docenten, managers, leerlingenbegeleiders, beginners, herintreders, senioren, lerarenopleiders, personeelsfunctionarissen, enz. Spiegelschrift voor de beginnende leraar : samen op weg in onze school / Belmans, Lies; Luyten, An. - Antwerpen: Garant, 2014. - handleiding (78 p.); werkboek (46 p.). - ISBN: 978-90-4413188-8. - ISBN: 978-90-441-3206-9: 14,00 EUR (handleiding); 8,00 EUR (werkboek) Vindplaats Antwerpen: ro 6 spie 'Spiegelschrift' is bedoeld ter ondersteuning van een coachingtraject voor beginnende leraren. Het biedt reflectie-opdrachten aan als aanzet tot een echt gesprek tussen de mentor en de beginnende leraar. De oefeningen in het werkboek helpen stil te staan bij de taken en gevoelens van de leraar, het omgaan met collega's en de schoolcultuur. De oefeningen zijn niet enkel gericht op het groeiproces van de beginnende leraar, maar bieden de kans om alles in 'spiegelschrift' te bekijken zodat de mentor-coach en de school worden aangezet tot verbreding. In de handleiding voor de mentor-coach staan concrete tips rond het uitbouwen van een coachingtraject. Daarnaast bevat ze achtergrondinformatie die de aangereikte oefeningen in het werkboek kaderen binnen het theoretische discours. Elke oefening bevat ook extra materiaal om ze verder uit te diepen. Dit biedt de mentor-coach de kans om een coachingtraject op maat uit te stippelen. Taal in 4D: Opbrengstgericht werken in het voortgezet onderwijs / Olijkan, Ed. - Rotterdam: CED-groep, 2014. - 64 p. ISBN: 978-90-5819-317-9: 35,14 EUR Vindplaats Antwerpen: ro 6 taal ‘Taal in 4D’ gaat over opbrengstgericht werken met het 4D-model. Dit model beschrijft een cyclische werkwijze aan de hand van de begrippen data, duiden, doelen en doen. Deze werkwijze is inmiddels door vele scholen in het hele land beproefd en werkzaam bevonden. De 4D-werkwijze wordt gedemonstreerd aan de hand van een casus op het fictieve Oranje College. Je ziet hoe resultaten op het gebied van taal worden geduid, doelen worden gesteld, een klas in drie niveaugroepen wordt ingedeeld, en er voor elk van deze groepen een passend leerstofaanbod wordt samengesteld. Deze publicatie kan fungeren als een praktisch hulpmiddel voor scholen die niet alleen willen toetsen, maar vooral de opbrengsten willen verhogen door optimaal gebruik te maken van toetsresultaten.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
63 Reisgids digitaal leermateriaal URL: http://www.reisgidsdigitaalleermateriaal.org/ Vindplaats Antwerpen: URL De Reisgids Digitaal Leermateriaal is een praktische wegwijzer met bronnen, werkvormen, tools en rolmodellen voor digitaal leermateriaal in de dagelijkse onderwijspraktijk.
VOLWASSENENONDERWIJS Niet-talige communicatie / Sadiki, Naoil. - [S.l.]: Provincie Limburg, 2012. - 29 p. URL: http://goo.gl/wgWZrg Vindplaats Antwerpen: bl 8 niet Deze publicatie geeft een overzicht van materiaal bruikbaar voor niet-talige communicatie bij korte boodschappen: beeldmateriaal, pictogrammen(woordenboeken),
ACHTERGRONDLITERATUUR OVER INTERCULTURALITEIT
ALGEMEEN
Armoede en sociale uitsluiting : jaarboek 2014 / Dierckx, Danielle; Raeymaeckers, Peter; Coene, Jill; Van Haarlem, An. - Leuven: Acco, 2014. - 445 p.. - (Sociale InZichten; 28). - ISBN: 978-90-334-9800-8: 36,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 1 armo Deze 23ste editie van het Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting wil bruggen bouwen tussen de studie- en beleidsdomeinen armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling. Waar kunnen ze van elkaar leren? Waar overlappen ze? Hoe kunnen ze elkaar versterken? Een analyse van het beleid licht de maatregelen op de verschillende beleidsniveaus door. Vervolgens wordt onderzocht in welke gevallen beide domeinen met elkaar in conflict dreigen te komen, zoals de mogelijk nadelige gevolgen van strategieën voor een koolstofarme samenleving voor sociale rechtvaardigheid. Uiteraard presenteert dit Jaarboek ook de recentste cijfers en het beleid tegen armoede en sociale uitsluiting.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
64
Verstaan : maatschappelijk innoveren vanuit sociaalcultureel perspectief / Van den Eeckhaut, Gie; Broos, Koen. - Brussel: Socius, 2014. - 88 p.: 60,00 EUR (3-luik) Vindplaats Antwerpen: ge 1 maat Het drieluik 'Vertellen - Verstaan - Versterken' gaat over maatschappelijk innoveren en de rol die het sociaal-cultureel werk daarin speelt of kan spelen. Maar waar gaat het eigenlijk over? In de publicatie 'Verstaan' wordt gefocust op het wat en hoe van maatschappelijke innovatie vanuit een sociaal-cultureel perspectief. De auteurs stellen de relatie tussen maatschappelijk innoveren en innoverende praktijken en organisaties scherp. Ze schetsen de eigen bijdrage van het sociaal-cultureel werk aan maatschappelijke innovatie, bekijken innoveren vanuit verschillende leertheorieën en ontwikkelen een eigen kader over maatschappelijk leren in de innovatie-arena. Ten slotte hanteren ze drie verschillende perspectieven - dat van de praktijk, de organisatie en de werkers - en verkennen ze maatschappelijke innovatie op deze verschillende niveaus.
Versterken : maatschappelijk innoveren vanuit sociaalcultureel perspectief / Windey, Line; Larock, Yves; Van Daele, Emilie; De Droogh, Luc. - Brussel: Socius, 2014. 152 p.. - ISBN: 978-90-6979-032-9: 60,00 EUR (3-luik) Vindplaats Antwerpen: ge 1 maat Het drieluik 'Vertellen - Verstaan - Versterken' gaat over maatschappelijk innoveren en de rol die het sociaal-cultureel werk daarin speelt of kan spelen. Het deel 'Versterken' reikt zeven hefbomen aan: instrumenten, werkvormen, methoden, of inzichten die werkers, organisaties en beleidsactoren helpen om maatschappelijk innoveren te ondersteunen en verder te ontwikkelen.
Vertellen : maatschappelijk innoveren vanuit sociaalcultureel perspectief / De Rynck, Patrick; Broos, Koen. Brussel: Socius, 2014. - 192 p.. - ISBN: 978-90-6979-033-6: 60,00 EUR (3-luik) Vindplaats Antwerpen: ge 1 maat Het drieluik 'Vertellen - Verstaan - Versterken' gaat over maatschappelijk innoveren en de rol die het sociaal-cultureel werk daarin speelt of kan spelen. Het deel 'Vertellen' brengt een stroom aan innoverende sociaal-culturele praktijken in beeld. Praktijken die, elk op zich of verbonden met elkaar, een gedeeld toekomstbeeld van een duurzame, democratische en inclusieve samenleving nastreven.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
65
De stille krachten van de verzorgingsstaat : geschiedenis en toekomst van sociaal-culturele professionals / Spierts, Marcel. Amsterdam: Van Gennep, 2014. - 403 p.. - ISBN: 978-94-6164245-5: 25,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 1 stil In dit boek wordt de ontwikkeling van de professionalisering van de sociaal-culturele beroepen sinds 1945 onder de loep genomen. Ook wordt onderzocht welke interne en externe (f)actoren daarop van invloed zijn geweest. Daarnaast wil de auteur ook ideeën aanreiken voor het debat over de ontwikkeling van de sociaalculturele beroepen in de toekomst.
CULTUUR
Gebed zonder eind / Aynan, Asis. - Amsterdam: Uitgeverij Jurgen Maas, 2014. - 160 p.. - ISBN: 978-94-91921-03-2: 14,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 2.2 gebe De verhalenbundel 'Gebed zonder eind' begint met een oorlogsaanzegging van de Marokkaanse koning Hassan II en eindigt met een liefdesverklaring aan het water van het Zuiderbad in Amsterdam. Tussen deze uitersten maakt Asis Aynan ons deelgenoot van zijn schaamte en de worsteling van zijn thuisloosheid af te komen. Al schrijvend weet hij door reizen over land en in het hoofd de deken van pessimisme van zich af te werpen. 'Gebed zonder eind' is een verhalenbundel over heimwee, loyaliteit en historisch besef.
Aan de slag met het praktijkkader : versterken van mensen in maatschappelijk kwetsbare posities / Jacobs, Michèle. - Brussel: Samenlevingsopbouw Vlaanderen, 2014. - 66 p. URL: http://goo.gl/PWkUIB Vindplaats Antwerpen: ge 2.4 aand Ondersteunen en versterken van mensen in maatschappelijk kwetsbare posities is een kernopdracht van Samenlevingsopbouw. Wat verstaat men bij Samenlevingsopbouw onder 'versterken' en 'versterkingsproces'? Wat willen ze ermee bereiken? Op welke manier gaan ze tewerk? Het antwoord leest u in dit nieuwe praktijkkader voor werkers in Samenlevingsopbouw. Ook voor professionals in andere sectoren is het een bruikbare tool. De theorie wordt afgewisseld met veel praktijkvoorbeelden en enkele oefeningen.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
66
Columnkoorts : de verzamelde posts van O. / Verde, Orlando. [S.l.]: @abouttheshuffle, 2014. - 240 p.. - ISBN: 978-90-70174-96-5: 10,00 EUR URL: http://abouttheshuffle.blogspot.be/ URL: http://goo.gl/8S6wBk Vindplaats Antwerpen: ge 2.4 colu Dit boek bundelt de columns van schrijver en filmmaker Orlando Verde. De columns verschenen online op de websites van Kifkif, Mo*, rekto:verso, Bleri Lleshi en op zijn eigen blog. De eerste reeks columns in het boek gaan over Venezuela, het geboorteland van de schrijver. Verder zijn er verhalen, recensies van film en toneel, verslagen, antwoorden op andere columnisten en opinies over politiek, media en de superdiverse samenleving. Orlando Verde is geboren in Venezuela in 1977 en woont in Antwerpen sinds 2001.
Filosofie van het verstaan : een dialoog / Kimmerle, Heinz; Schepen, Renate. - Antwerpen: Garant, 2014. - 143 p.. - ISBN: 978-90-4413192-5: 18,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 2.4 filo Hoe kunnen we ervoor zorgen dat iedereen zich thuis voelt in onze steden? Hoe gaan we om met verschillende culturele feesten en rituelen? Hoe benaderen we ons gemeenschappelijk verleden, dat voor verschillende culturele groepen een andere lading heeft? In dit boek in dialoogvorm toont filosoof Heinz Kimmerle hoe 'de leer van het verstaan', in navolging van de Duitse filosoof Hans-Georg Gadamer, kan bijdragen tot een interculturele dialoog in de samenleving. De abstracte filosofische theorieën worden ook toegepast op concrete discussies waarbij culturele verschillen en gevoeligheden een rol spelen, zoals de discussie over zwarte piet en over ritueel slachten.
Grenzeloos : interculturele communicatie in de wereld van toerisme en gastvrijheid / Hoefnagels, Ankie; van Egmond, Ton. - Meppel: Edu'Actief, 2010. - 268 p.. - ISBN: 978-90-3720162-8: 36,00 EUR Doelgroep: Volwassenen 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: ge 2.4 gren 'Grenzeloos' gaat in op de verschillen tussen de culturen waarmee mensen die werkzaam zijn in het toerisme of de gastvrijheidsindustrie te maken krijgen. Interviews met professionals uit het werkveld en studenten die in het buitenland afstudeerden verhelderen theorie en praktijkvoorbeelden.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
67
Huwelijksmigratie in Nederland : achtergronden en leefsituatie van huwelijksmigranten / Sterckx, Leen; Dagevos, Jaco; Huijnk, Willem. - Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2014. - 369 p.. - ISBN: 978-90-377-0702-1: 55,00 EUR URL: http://goo.gl/Ce3kkW Vindplaats Antwerpen: ge 2.4 huwe Deze publicatie brengt huwelijksmigranten cijfermatig in beeld, maar laat bovenal henzelf en hun partners aan het woord. Het SCP hield interviews en voerde gesprekken met focusgroepen bestaande uit huwelijksmigranten en partners van uiteenlopende herkomst. Dit rapport is een verslag van hun directe ervaringen. Aan bod komen de motieven van mensen om te kiezen voor een partner over de grens, hun overwegingen om naar Nederland te migreren, hun ervaringen met de migratieprocedure, het stichten van een gezin, het zoeken naar werk en het opbouwen van een leven in Nederland. Ook wordt aandacht besteed aan de donkere kanten daarvan: het verhoogde risico in aanraking te komen met huiselijk en eer gerelateerd geweld, verlating en huwelijkse gevangenschap.
Integratiestop : momenten over integratie, identiteit en burgerschap / Rogé, Bart. - Brussel: Demos vzw, 2014. - 112 p.. (Momenten; 12). - ISBN: 978-94-91938-03-0 URL: http://goo.gl/M6G0xi Vindplaats Antwerpen: ge 2.4 mome 'Momenten' is een periodieke publicatie van Demos vzw, kenniscentrum voor participatie en democratie. Deze aflevering over integratie bundelt bijdragen van Rik Pinxten, Karim Zahidi, Rachida Lamrabet, Jan Blommaert, Jos Jacobs, Pascal Debruyne, Mehdi Maréchal en Joachim Ben Yakoub.
Burgerschap in Vlaanderen vergeleken : 2004-2012 / Verlet, Dries; Carton, Ann. - Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Regering, 2014. - 13 p.. - (SVR - Webartikel; 2014/ 2) URL: http://goo.gl/VfOAIj Vindplaats Antwerpen: ge 2.4 svrBurgerschap heeft in Vlaanderen een duidelijke plaats in de beleidsvoornemens. Sinds de vorige Vlaamse Regering (2004-2009) wordt de burger een actieve rol toegedicht in de politiek-bestuurlijke context. Ook het Meerjarenprogramma Slagkrachtige Overheid van de Vlaamse Regering (2009-2014) heeft veel aandacht voor de burger en hoe die staat tegenover de Vlaamse overheid. Het is daarom interessant om na te gaan of en in welke mate het burgerschap in Vlaanderen veranderd is tussen 2004 en 2012. Meer specifiek staat het rapport stil bij de invulling die burgers geven aan dit burgerschap, meer bepaald de gepercipieerde rol van de burger en die van de overheid.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
68
Wie participeert niet? Deelname van personen met een functiebeperking aan verschillende domeinen van het maatschappelijk leven / Moons, Dirk; Pauwels, Guy; Noppe, Jo. - Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Regering, 2014. - 17 p.. - (SVR Webartikel; 2014/ 1) URL: http://goo.gl/TA07kE Vindplaats Antwerpen: ge 2.4 svrIn dit artikel wordt op basis van de resultaten van de SCV-survey ingegaan op de participatie van personen met een functiebeperking. Uit de cijfers blijkt dat personen met een functiebeperking op nagenoeg alle onderzochte levensdomeinen minder participeren dan personen zonder een functiebeperking, met uitzondering van sociale contacten, deelname aan het verenigingsleven en politieke participatie.
Komt een betere morgen : participatie van Roma-jeugd aan buurt en beleid in Vlaanderen / van Ceulebroeck, Nathalie; Holvoet, Ilse. - Antwerpen: Vereniging Vlaamse Jeugddiensten, 2014. - 59 p. URL: http://goo.gl/2ocTqW Vindplaats Antwerpen: ge 2.5 komt Dit verkennende onderzoek maakt een beperkte analyse van hoe Romakinderen en -jongeren participeren aan hun buurt en het beleid in Vlaanderen. Dit waren de onderzoeksvragen: Hoe geven Romakinderen en -jongeren mee vorm aan hun leefomgeving (buurt, stad/gemeente, land) vanuit de bestaande structuren? Wat zijn succesfactoren en valkuilen van vrijetijdsinitiatieven die Romakinderen en -jongeren bereiken? Hoe beleven Romakinderen en -jongeren dit zelf? De beleidsaanbevelingen zijn gebaseerd op desk research en input vanuit verschillende bronnen: gemeentebesturen, organisaties die de Roma bereiken en enkele Romajongeren.
MIGRATIE
Superdiversiteit in Oostende / Werkgroep Superdiversiteit. - Gent: Victoria Deluxe, 2014. – dvd 45 min. URL: http://vimeo.com/114119473 Vindplaats Antwerpen: ge 4 super Deze reportage toont aan dat dat superdiversiteit geen grootstedelijk fenomeen is, maar een realiteit waar we meer en meer mee geconfronteerd worden. Na een intensief voorbereidingsproces ging de werkgroep Superdiversiteit van De Toekomstfabriek in juni 2014 op pad in Oostende. Een week lang verkenden medewerkers van Victoria Deluxe samen met Kif Kif, Pianofabriek en lokale partners het gebied in de omgeving van de Torhoutsesteenweg. Ze interviewden families met een migratieachtergrond, beleidsmakers en vertegenwoordigers van het middenveld. De verhalen illustreren in de eerste plaats de realiteit van de superdiversiteit: hoe diversiteit steeds diverser wordt. Een fenomeen Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
69
dat sterk samenhangt met de toenemende migratie en de impact van moderne communicatiemiddelen.
JEUGD
De pleintjes : documentaire over het Antwerpse straatvoetbal / Nummer 10. – Mechelen: Nummer 10, 2014. - dvd, 60 min.: 15,00 EUR URL: http://youtu.be/n0bNPZ94jyY Vindplaats Antwerpen: ge 5.1 plei Deze documentaire vertelt het verhaal van de straatvoetbalcultuur in Antwerpen. In Antwerpse buurten zoals Het Kiel, Borgerhout, Deurne of Stuivenberg speelt het sociale leven van duizenden jongeren zich grotendeels op straten en pleinen af. In een harde omgeving groeien ze op en leren ze de wereld kennen, maar bovenal dromen ze van een grote toekomst. Ze willen in de voetsporen treden van profvoetballers als Moussa Dembele (Tottenham) of Radja Nainggolan (AS Roma). Zij gingen hen voor en baanden zich een weg van het Bisthovenplein in Deurne of de Antwerpse Linkeroever naar een Europese topclub. De Antwerpse pleintjes huisvesten niet alleen voetbaltalent, maar vormen een sociaal weefsel dat ook de thuishaven van artistiek talent is. Al deze jongeren samen vormen de toekomst van een stad in beweging. De Kielse rapgroep NoMoBS verzorgt samen met kleinkunst- en hiphopartiest Tourist Lemc, opgegroeid op en rond het Stuivenbergplein, de soundtrack in 'De Pleintjes'.
Self-made : ondernemend jongerenwerk met toekomst / De Tolk, Atta; Hazekamp, Jan Laurens. - Amsterdam: SWP, 2014. - 71 p.. ISBN: 978-90-8850-541-6: 11,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 5.2 self Vele jonge mensen zetten zich op eigen initiatief ondernemend in voor jongens en meisjes die maatschappelijk kwetsbaar zijn. Deze sociale ondernemers weten die jongeren te bereiken, hun zelfvertrouwen op te vijzelen en hen uit te dagen zelf iets van hun leven te maken. Zij hebben allemaal een erkend talent voor sport, muziek, dans of mode en inspireren als gezaghebbend rolmodel jongeren om mee te doen aan training, wedstrijd en evenement. En en passant bieden zij een luisterend oor en hulp bij problemen. De auteurs betogen dat het gevestigde stedelijk jongerenwerk weinig oog heeft voor deze voorhoede van eigentijds jongerenwerk.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
70
Focus op jeugdcriminaliteit : inleiding voor de beroepspraktijk / Ferwerda, Henk; van Wijk, Anton. - Amsterdam: SWP, 2014. - 119 p.. - (crimireeks). - ISBN: 978-90-8850-508-9: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 5.3 focu Wat is jeugdcriminaliteit? Welke strafbare feiten plegen jongeren en hoe worden deze jongeren aangepakt? Dit boek geeft antwoord op deze en andere vragen over de aard, kenmerken en aanpak van jeugdcriminaliteit in Nederland. Na een korte inleiding in de criminologische theorieën wordt de overstap gemaakt naar de vraag hoeveel jongeren er in Nederland delicten plegen en welke typen jeugddelinquenten er zijn te onderscheiden. Er wordt aandacht besteed aan hoe de jeugddelinquenten zijn opgegroeid en wat hun motieven zijn om de wet te overtreden. De auteurs behandelen ook de straffen en interventies die er zijn om jeugddelinquentie aan te pakken en de mogelijkheden tot preventie.
La métamorphose opérée chez le jeune par les nouveaux discours terroristes : recherche-action sur la mutation du processus d'endoctrinement et d'embrigadement dans l'islam radical / Bouzar, Dounia; Caupenne, Christophe; Valsan, Sulayman. - Parijs: CPDSI, 2014. - 91 p. URL: http://www.bouzar-expertises.fr/metamorphose Vindplaats Antwerpen: ge 5.3 meta Hoe geraken Franse jongeren vervreemd van hun omgeving en hoe radicaliseren ze zodanig dat ze naar Syrië vertrekken in naam van een extremistische interpretatie van de islam? Dit rapport van de Franse experte Dounia Bouzar stelt een profiel op van de jongeren en toont elementen uit het indoctrineringsproces dat ze hebben doorlopen. Het rapport is gebaseerd op interviews met 160 families die CPDSI contacteerden voor hulp en bijstand uit bezorgdheid voor een familielid. Het onderzoek wijst erop dat het merendeel van deze geradicaliseerde jongeren uit niet-gelovige middenklassegezinnen komt waarbij ook de grootouders Frans zijn. De rekrutering verloopt hoofdzakelijk via het internet. Binnen deze subcultuur op internet wordt er gebruik gemaakt van samenzweringstheorieën en referenties naar de populaire cultuur. Verhalen over naastenliefde en heldendom spelen in op de onzekerheid en zoektocht naar een identiteit door jongeren.
Een gekleurde blik : verschillen tussen autochtone en allochtone kinderen in opvattingen over kindermishandeling / Breijaert, Laura; Creemers, Hanneke. - Amsterdam: SWP, 2014. - 53 p.. - ISBN: 978-908850-536-2: 13,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 5.4 gekl Dit boek beschrijft het eerste onderzoek dat kijkt naar opvattingen over kindermishandeling van kinderen en naar verschillen in opvattingen tussen kinderen van Nederlandse autochtone en allochtone afkomst. Door middel van vignetten is in kaart gebracht hoe Nederlandse kinderen van autochtone en allochtone afkomst de ernst beoordelen van situaties van ouderlijke kindermishandeling, in het bijzonder fysieke kindermishandeling, emotionele kindermishandeling en verwaarlozing. Ook is gekeken of zij deze situaties Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
71
herkenden als kindermishandeling of niet. De resultaten van dit onderzoek kunnen bijdragen aan het verbeteren van de identificatie van kindermishandeling. Zij ondersteunen de noodzaak voor iedere professional die met kinderen en jongeren werkt om bewust te zijn van etnische verschillen in opvattingen over kindermishandeling en om cultuursensitief te werk te gaan in het opsporen van kindermishandeling.
Ouderbetrokkenheid in de jeugd ggz : tips voor communicatie / Expertisecentrum Gezondheidsverschillen. - Utrecht: Pharos, 2014. 15 p. URL: http://goo.gl/AJx2wh Vindplaats Antwerpen: ge 5.4 oude Deze brochure is bedoeld voor professionals in het jeugdwelzijnswerk die ouders meer willen betrekken bij de behandeling van hun kind. Deze brochure geeft tips voor een betere communicatie tussen professionals en (laaggeschoolde of laaggeletterde) ouders, en meer in het bijzonder over de uitnodigingsbrieven, de intake, het contact met ouders en de gespreksvoering.
Laagdrempelige sportclub / [s.n.]. - Gent: Vlaamse Sportfederatie vzw, [s.a.]. URL: http://www.laagdrempeligesportclub.be/ Vindplaats Antwerpen: URL Deze website is een initiatief van de Vlaamse Sportfederatie vzw (VSF), in samenwerking met haar leden sportfederaties. Deze online gids is ontwikkeld voor sportclubs die hun eigen drempels willen verlagen. Op de website krijgen sportclubs inzicht in bestaande drempels en vinden ze oplossingen en praktische tips om participatiedrempels weg te werken. www.laagdrempeligesportclub.be is opgebouwd rond zes thema's: sportclubcultuur; communicatie; inschrijving; financiën; toegankelijkheid; clubbinding. Per thema vind je informatie en praktische tips. Daarnaast vind je op de site goede voorbeelden, interessante filmpjes en bruikbare documenten. Naar de top / Brussel: De Chinezen, 2013. - 5x25 min. (4 afleveringen en 1 compilatie-aflevering) URL: http://www.canvas.be/programmas/naar-de-top/ Vindplaats Antwerpen: URL Vierdelige documentaire over een aantal kwetsbare jongeren uit een Brusselse boksclub. Samen willen ze één van de hoogste bergen in de Alpen beklimmen. Tegelijk zijn ze op zoek naar zichzelf en naar een uitdaging. Ze brengen hun verhaal zelf in beeld met hun smartphone.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
72
HULPVERLENING
Agressie in hulp- en dienstverlening : van impact op medewerkers naar een gedragen beleid / Ghaye, Mariet; Daneels, Rita. - Leuven: Acco, 2012. - 116 p.. - ISBN: 978-90-334-8801-6: 19,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 6.1 agre Meestal wordt in agressiebeheersing vooral gezocht naar een goede aanpak van agressief gedrag: wat doe ik met agressie. Dit boek neemt de impact als invalshoek: wat doet agressie met mij. De rode draad is dat impact van agressie wezenlijk invloed heeft op de aanpak ervan. Het boek is vooral bedoeld voor direct leidinggevenden van medewerkers die geregeld met agressie van cliënten worden geconfronteerd. Zorgvuldig aandacht geven aan het herstel van impact, schept een klimaat waarin medewerkers zelf in staat zijn om beter agressie te beheersen. Leidinggevenden krijgen niet enkel inzicht in het belang van impact, maar ook handvatten voor wat ze kunnen doen in nazorg en herstel. Ook beleidsmedewerkers in bredere zin vinden aanwijzingen om een ondersteuningsklimaat tot hoeksteen te maken van een gezamenlijk gedragen agressiebeleidsplan. In het boek vinden zij concrete hulpmiddelen die zij hiervoor als bouwstenen kunnen gebruiken. De voorbeelden komen voornamelijk uit de sociale en de dienstensector. Toch zullen ook leidinggevenden uit heel wat andere sectoren er inspiratie in vinden om te werken aan een breed gedragen agressiebeleid in hun organisatie of bedrijf.
Een andere bril, een andere kijk : dienstverlening door de ogen van de armoedeverenigingen / Trefpunt Armoede. - Heusden-Zolder: Trefpunt Armoede, 2014. - 33 p. URL: http://goo.gl/tgehR2 Vindplaats Antwerpen: ge 6.1 ande Het Trefpunt Armoede maakte samen met de Limburgse armoedeverenigingen een beleidsdossier dat dienstverleners inzicht geeft in de drempels en knelpunten die mensen in armoede ervaren als ze de stap zetten naar hulpverleningsorganisaties. Het dossier belicht elke stap in het hulpverleningsproces: kennis van het aanbod; toegang tot het aanbod; onthaal; begeleiding; afronding; nazorg. Mensen in armoede vertellen wat ze moeilijk vinden in de hulpverlening en hoe het anders kan. Goede initiatieven en de bijdrage die armoedeverenigingen kunnen leveren komen ook aanbod. Het dossier is een must voor elke hulpverleningsorganisatie om hun dienstverlening nog beter af te stemmen op diegenen die het echt nodig hebben.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
73
Hoogachtend, Dikke Freddy : 20 jaar brieven van Dikke Freddy / Vlaminck, Erik. - Leuven: Van Halewyck, 2013. - 140 p.. - ISBN: 97894-6131-143-6: 12,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 6.1 hoog De dakloze Dikke Freddy schrijft brieven aan politici en leiders van grote bedrijven, waarin hij zijn ongenoegen uit over de wantoestanden die hem en zijn lotgenoten dagelijks treffen. Dikke Freddy schrijft vanuit de buik, met scherpe humor. Bundeling van de columns die Erik Vlaminck tussen 1993 en 2013 schreef voor Alert, tijdschrift voor sociaal werk en politiek.
De moeilijke oversteek : wonen na verblijf in gevangenis, bijzondere jeugdzorg of psychiatrie / De Decker, Pascal; Meeus, Bruno; Pannecoucke, Isabelle; Verstraete, Jana. - Antwerpen: Garant, 2014. - 345 p.. - ISBN: 978-90-441-3211-3: 39,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 6.1 moei Om allerlei redenen komen sommige mensen terecht in een residentiële voorziening of een instelling. De laatste decennia heeft zich bovendien een proces van vermaatschappelijking van de zorg doorgezet. Het model van een residentiële voorziening wordt daarbij meer en meer verlaten ten voordele van een zorgmodel dat het zelfstandig wonen centraal stelt. De oversteek naar een zelfstandige woonsituatie loopt echter niet altijd van een leien dakje. De zoektocht naar een degelijke en betaalbare woning voor mensen die een instelling verlaten, staat centraal in dit boek. Hoe bereikbaar is de woningmarkt voor hen? Welke begeleidingspraktijken bestaan er om ze op een zelfstandige woonsituatie voor te bereiden? En welke institutionele belemmeringen zijn er? Door casestudies hebben de auteurs het zoek- en begeleidingsproces van drie groepen in beeld gebracht: jongeren die de bijzondere jeugdzorg verlaten, gedetineerden die in vrijheid gesteld worden en psychiatrische patiënten die uit een instelling ontslagen worden.
Opbouwwerk Brussel 112 : solidariteit en solidaire structuren / Samenlevingsopbouw Brussel. - Brussel: Samenlevingsopbouw Brussel, 2014. - 56 p.. - (Opbouwwerk Brussel; 112) URL: http://www.samenlevingsopbouwbrussel.be/node/18 Vindplaats Antwerpen: ge 6.1 opbo Dit nummer van het tijdschrift van Samenlevingsopbouw Brussel brengt een aantal bijdragen die zich losjes bewegen rond het thema solidariteit en solidaire structuren. Geef je de arme die voor je staat een euro zodat hij zich een avondmaal bijeen kan harken of geef je de voorkeur aan het correct afdragen van belastingen zodat hem via de staat een vangnet geboden wordt waar hij niet om moet bedelen? Dit is de aanzet voor de discussie in dit themanummer.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
74
Preventie morgen : bouwstenen voor een goede praktijk / Burssens, Dieter; Goris, Peter; Melis, Bie; Vettenburg, Nicole. Antwerpen: Maklu, 2014. - 164 p.. - ISBN: 978-90-441-3155-0: 19,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 6.1 prev Is preventie vandaag goed voor morgen? Dit boek reikt kritische analyses, tips en handvatten aan om op een constructieve, effectieve en ethisch verantwoorde manier met preventie aan de slag te gaan. Wie rond preventie werkt, wordt geconfronteerd met nieuwe trends, uitdagende mogelijkheden en weerbarstige knelpunten. Over het muurtje kijken en expertise bijtanken kan dan helpen om de juiste beslissingen te nemen. In dit boek delen auteurs hun kennis en ervaring vanuit verscheidene sectoren. Er komen bijdragen aan bod vanuit de welzijnssector, de gezondheidszorg, de onderwijssector, de bijzondere jeugdzorg, de drugshulpverlening, het stedelijk lokaal beleid, opvoedingsondersteuning en de criminologie. Zowel praktijkwerkers, beleidsactoren en wetenschappers belichten en ontrafelen boeiende, levende thema's over preventie. Van emancipatorische tot evidencebased preventie, van de probleemanalyse tot de implementatie van preventie, van het risico op overdaad aan preventie tot de zoektocht naar proportionele preventie.
Een thuis voor meer dan een dag : mythes, feiten en verhalen over thuisloosheid / Lescrauwaet, Danny; Cools, Bob; Blow, Helen; Serrien, Ludo. - Leuven: LannooCampus, 2014. - 341 p.. - ISBN: 97894-014-2155-3: 24,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 6.1 thui 'Een thuis voor meer dan een dag' brengt de huidige situatie van daken thuisloosheid in kaart. Vanuit persoonlijke verhalen, feiten en beschouwingen onderzoekt het boek de meest hardnekkige mythes. De auteurs kijken daarbij naar het verleden en tegelijkertijd zoeken ze naar verklaringen voor het fenomeen: foute beleidskeuzes, de globalisering, de wooncrisis... Met een blik op de toekomst formuleren ze kritische aanbevelingen voor een betere aanpak. In het boek staan de ervaringen van experts, begeleiders en thuislozen centraal. Ze reiken elk vanuit hun invalshoek oplossingen aan, die helpen om de mythes te ontkrachten en dak- en thuisloosheid te bannen.
Wat als ik dakloos wordt? Fototentoonstelling met getuigenissen van daklozen, zorgverleners, vrijwilligers en andere betrokkenen / Mus, Agnes; Akyazili, Turhan. - Antwerpen: Atlas, 2014. - 18 p. URL: http://www.watalsikdakloosword.be Vindplaats Antwerpen: ge 6.1 wata In de expo Wat als ik dakloos word? toonde fotograaf Turhan Akyazili meer dan honderd portretten van daklozen en mensen die sympathiseren met de meest kwetsbaren in onze stad. In deze brochure wordt de tentoonstelling voorgesteld en komen een aantal hulpverleners en sympathisanten aan het woord. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
75
VROUWEN
Blijf van mijn lijfje : verhalen over genitale verminking van meisjes / Struyf, Annemie; Laurent, Johanna. - Tielt: Lannoo, 2014. 223 p.. - ISBN: 978-94-014-1511-8: 19,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 7.1 blij Tijdens de tv-opnames van haar programma Via Annemie ontdekt Annemie Struyf dat in Kenia nog steeds zeer veel jonge meisjes worden besneden. Elke dag opnieuw worden er op afgelegen plekken honderden meisjes in vreselijke omstandigheden verminkt. Verontwaardigd om zo veel verborgen onrecht stort Annemie haar hart uit bij haar dochter Johanna. De pas afgestudeerde journaliste is verbolgen, trekt op onderzoek uit in België en ontdekt dat genitale verminking ook bij ons een taboe-onderwerp is.
Bonte rokken van dezelfde lakens : Lokerse vrouwen vertellen over hun leven / Hillaert, Els. - Lokeren: Stad Lokeren, 2011. - 49 p.: 2,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 7.1 bont In dit boekje vertellen Lokerse vrouwen over hun leven. Japanse, Belgische, Marokkaanse, Indonesische... vrouwen spreken ronduit over hun dromen, verlangens en angsten. Het boekje werd geboren uit het project Babbelonië, een initiatief van ODiCe, Vormingplus en de integratiedienst van Lokeren. Met het Nederlands als voertaal ontmoeten autochtone en allochtone vrouwen elkaar wekelijks bij een kop koffie of thee.
Eergerelateerd geweld : hoe ga je hiermee om als professional? / Beweging tegen Geweld. - Brussel: Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, 2013. - 16 p. URL: http://goo.gl/vsEGmN Vindplaats Antwerpen: ge 7.3 eerg Deze publicatie is bedoeld voor professionals die te maken krijgen met eergerelateerd geweld. De folder biedt meer inzicht in het fenomeen eergerelateerd geweld en geeft tips over hoe je hiermee kan omgaan. Er wordt een antwoord gegeven op vragen als: Hoe herken je eergerelateerd geweld? Hoe verhoud je je tot jongeren of ouders uit gezinsstructuren waarbij de sociale omgeving of familieleden een grote invloed uitoefenen op het leven van elk familielid? Hoe ga je om met de centrale rol die eer speelt in de opvoeding en de manier waarop men zich dient te gedragen?
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
76
Zelfregie en huiselijk geweld : samen werken aan duurzame veiligheid achter de voordeur / çinibulak, Leyla; Daru, Saskia; van Deth, Anna; Doornink, Nicole. - Utrecht: Movisie, 2014. - 53 p. URL: https://www.movisie.nl/publicaties/zelfregie-huiselijkgeweld Vindplaats Antwerpen: ge 7.3 zelf De vraag die centraal staat in deze brochure: hoe draagt zelfregie bij aan duurzame veiligheid achter de voordeur? Praktijkvoorbeelden laten zien hoe zelfregie nu wordt ingezet in situaties van huiselijk geweld. Professionals die met deze methoden werken laten daarin zien dat een kader waarin veiligheid leidend is niet hoeft te betekenen dat cliënten buitenspel staan. De kans op duurzame oplossingen wordt juist groter als van betrokkenen een actieve bijdrage gevraagd wordt.
RELIGIE
Gevaarlijke herinnering : Remi Verwimp : tegendraadse stem van levensbeschouwelijke tradities / Vandeperre, Elke; Verwimp, Remi. Antwerpen: Garant, 2010. - 252 p.. - ISBN: 978-90-441-2674-7: 29,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 8.1 geva Remi Verwimp (1945-2009) was meer dan dertig jaar een stuwende kracht in de kritische christelijke basisbeweging in Vlaanderen. Als priester en agogisch theoloog ontwikkelde hij in groepen opmerkelijke visies omtrent maatschappelijke thema's zoals de democratisering van de kerk, verrechtsing en islamofobie, de relatie christendom en marxisme, actief pluralisme, het religieuze karakter van het kapitalisme, secularisering en het belang van levensbeschouwelijke herbronning in de (christelijke) sociale bewegingen. Als emancipatorisch vormingswerker smeedde hij bondgenootschappen tussen linkse christenen, moslims, joden, marxisten en vrijzinnigen. Remi Verwimp werd bewogen door de kracht van tegendraadse verhalen uit de Thora en de Bijbel en zocht naar verbindingen met de Koran. Hij was ervan overtuigd dat deze levensbeschouwelijke bronnen nog steeds een onmisbare kritische stem in het actuele maatschappelijke debat kunnen doen opklinken. ‘Gevaarlijke herinnering’ is een aanzet-tot-debat-boek. Het bundelt een twintigtal artikels van Remi Verwimp, ingeleid en gesitueerd door Elke Vandeperre, met kritische reflecties en commentaren erop van Dick Boer, Erik Borgman, Joël De Ceulaer, Paul De Witte, Nadia Fadil, Manuela Kalsky, Huub Oosterhuis, en Jan Renders.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
77
In naam van God : religie en geweld / Armstrong, Karen. Amsterdam: De Bezige Bij, 2015. - 639 p.. - ISBN: 978-90-234-8877-4: 29,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 8.1 inna Religies en hun volgelingen zijn altijd gewelddadig: zo luidt een populaire atheïstische claim. Karen Armstrong, prominent deskundige op het gebied van wereldreligies, laat echter zien dat de ware redenen voor oorlog en geweld in onze geschiedenis meestal weinig met religie te maken hadden, maar veelal sociaal, economisch of politiek van aard waren. In een reis van de prehistorie tot het heden maakt Armstrong duidelijk dat er naast de kruisvaarder die in de middeleeuwen dood en verderf zaaide en de hedendaagse jihadist, ook altijd een Jezus of een Boeddha is geweest, pleitend voor een rechtvaardige en vredige samenleving. Daarmee corrigeert ze het beeld dat religies schuldig zijn aan het grote bloedvergieten in de geschiedenis. Aan de hand van gedegen onderzoek en in de vorm van een bevlogen betoog maakt de auteur zich sterk voor religieuze ideeën en bewegingen die oorlog en agressie afwijzen en zich inzetten voor gelijkheid, vrede en verzoening.
Neutralité et faits religieux : quelles interactions dans les services publics? / Cabiaux, Dominique; Wibrin, Françoise; Abedinaj, Luan; Blésin, Laurence. - Louvain-La Neuve: Academia-L'Harmattan, 2014. 222 p.. - ISBN: 978-2-8061-0156-3: 21,45 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 8.1 neut Kunnen religieuze symbolen in openbare instellingen toegelaten worden of niet? De vraag stelt zich reeds decennialang in verschillende sectoren: openbare diensten, scholen, ziekenhuizen... Het historische evenwicht dat op het Europese continent bereikt was tussen publieke instellingen en religie, wordt erdoor op de helling gezet. In dit boek onderzoeken specialisten uit verschillende disciplines het begrip 'neutraliteit' alsook concrete situaties op de werkvloer. De teksten zijn de weerslag van een colloquium in december 2012.
Moslims en niet-moslims in Brussel : tussen spanningen en wederzijdse aanpassingen / Maréchal, Brigitte; Boquet, Célestine; Dasetto, Felice. - Brussel: Koning Boudewijnstichting, 2014. - 100 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/N0fLkX Vindplaats Antwerpen: ge 8.2 mosl Het debat rond het succes of de mislukking van de integratie van migranten wordt sterk beïnvloed door de perceptie rond de moslimgemeenschap in ons land. Bepaalde kwesties worden acuter met de dag: de toename van levensbeschouwelijke tekens in het algemeen, maar in het bijzonder vanuit de Islam - en dit in het onderwijs, in jeugdhuizen, op de werkvloer. Acht jaar na de publicatie van het rapport ‘Moslims en niet-moslims. Knelpunten in de dialoog’ (2006) wenste de Stichting een nieuwe blik te werpen op de relaties Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
78
en wederzijdse kijk tussen moslims en niet-moslims in Brussel. De onderzoekers van het Centre interdisciplinaire d’études de l’islam dans le monde contemporain (CISMOC-UCL) hebben zich, zonder taboe, verdiept in vragen die de bron vormen voor reële of mogelijke conflicten, en dit vanuit de wens om een gezonde en constructieve dialoog te voeren. Dit onderzoek richtte zich in het bijzonder op de relaties in scholen, bedrijven en verenigingen maar ook op intermenselijk vlak. De resultaten wijzen op de moeilijkheden om vreedzame relaties op te bouwen, en op het wederzijds gevoel van onbehagen. Deze publicatie vormt de synthese van de voornaamste onderzoeksresultaten.
GEZONDHEIDSZORG
Drempels en suggesties voor mutualiteiten / De Pauw, Mattia. Antwerpen: Samenlevingsopbouw Antwerpen Stad, 2011. - 23 p. URL: http://goo.gl/92jQsf Vindplaats Antwerpen: ge 9 drem Hoe kunnen de mutualiteiten werken aan een toegankelijke dienstverlening voor iedereen, ook voor kwetsbare groepen? Deze brochure overloopt de mogelijke drempels en geeft suggesties voor een betere toegankelijkheid op het vlak van communicatie, dienstverlening, aanbod, gebouw en beleid. Er worden hierbij ook enkele praktijkvoorbeelden op maat van kwetsbare groepen besproken.
RACISME, DISCRIMINATIE EN BEELDVORMING
Exactitudes / Versluis, Ari; Uyttenbroek, Ellie. - Rotterdam: nai010, 2014. - [336] p.. - ISBN: 978-94-6208-171-0: 39,50 EUR URL: http://www.exactitudes.com Vindplaats Antwerpen: ge 10 exac Geïnspireerd door hun interesse in opvallende dress codes van verschillende sociale groepen, hebben fotograaf Ari Versluis en styliste Ellie Uyttenbroek systematisch talrijke identiteiten gedocumenteerd. Zij noemen deze series 'Exactitudes', een samentrekking van de woorden 'exact' en 'attitude'. Door hun geportretteerden in een identiek kader en in dezelfde houding vast te leggen, bieden zij een welhaast wetenschappelijk overzicht van het menselijk streven zich van anderen te onderscheiden door het aannemen van een groepsidentiteit. Deze schijnbare tegenstelling tussen individualiteit en uniformiteit vormt een belangrijke drijfveer in hun werk. Het heterogene straatbeeld van Rotterdam vormt een bron van inspiratie, maar zij bezochten ook Beijing, Rio de Janeiro, Casablanca, Londen en Parijs. Elke serie portretten bestaat uit twaalf foto's en er zijn 154 dergelijke reeksen. Elke reeks portretten krijgt een Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
79
naam, soms zijn dit bekende subculturen (skaters, gabbers, surfers, geeks, ...), soms geven de auteurs zelf een originele naam aan bepaalde types (brandies, speedfreax, ghoullies, ...). Achteraan in het boek vind je een kort tekstje bij elk type.
Leven als transgender in België : de sociale en juridische situatie van transgender personen in kaart gebracht / Motmans, Joz; de Biolley, Inés; Debunne, Sandrine. - Brussel: Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, 2009. - 209 p. URL: http://goo.gl/ZwCGc0 Vindplaats Antwerpen: ge 10 leve Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen heeft een onderzoek laten uitvoeren over de sociale en juridische situatie van transgender personen in België. Het doel daarvan is om de discriminaties en ongelijkheden in praktijk, beleid en wetgeving in kaart te brengen, om op die manier te kunnen komen tot een correcte en efficiënte klachtenbehandeling, tot het ontwikkelen van een effectief beleid voor transgender personen en tot het formuleren van doeltreffende aanbevelingen naar de overheid, privépersonen en instellingen toe.
People of the twenty-first century / Eijkelboom, Hans. - London: Phaidon, 2014. - [496] p.. - ISBN: 978-0-7148-6715-1: 29,95 EUR Doelgroep: Volwassenen URL: http://www.photonotebooks.com/ Vindplaats Antwerpen: ge 10 peop Dit fotoboek bevat een massa foto's van gewone mensen op straat. Ze zijn niet lukraak gemaakt. Elke pagina toont mensen van een bepaald type of met een bepaalde eigenschap. De fotograaf ging telkens op dezelfde manier te werk: hij stelde zich ergens op, meestal nabij een winkelcentrum in een metropool, observeerde de mensen, koos een bepaald type en fotografeerde onopvallend. De fotoreeksen omspannen een periode van 1992 tot 2013 en werden onder meer genomen in Amsterdam, Brussel, New York, Parijs, en Mexico-Stad.
Zie de mens : over kijken en bekeken worden / Roodenburg, Linda. - Amsterdam: Atlas Contact, 2014. - 269 p.. - ISBN: 97890-450-2752-4: 34,99 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 10 zied In 'Zie de mens' neemt Linda Roodenburg de lezer mee naar de wondere wereld van rassenkunde, schedelmeten, fysiognomie, eugenetica en ander onderzoek uit het verleden dat we misschien liever vergeten, maar dat ons veel kan vertellen over de bron van onze eigen vooroordelen en onderbuikgevoelens. Onze ingeslepen denkbeelden over normaal en abnormaal, over beschaafd en achterlijk, over goed en fout worden onder de loep genomen, Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
80
geactualiseerd en gerelativeerd. Geïllustreerd met uniek beeldmateriaal uit verborgen archieven.
BELEID
Advies monitoren van personen van allochtone afkomst op basis van administratieve databanken / [s.n.]. - Brussel: Commissie Diversiteit, 2014. - 24 p. URL: http://www.vlaanderen.be/nl/publicaties/detail/advies-monitoring-allochtonen Vindplaats Antwerpen: ge 11 advi Na ruim tien jaar blijkt dat de officiële definitie van een persoon van allochtone afkomst niet voldoende ingeburgerd is en ook voor interpretatie vatbaar is. Op die manier is cijfermateriaal uit diverse onderzoeken moeilijk vergelijkbaar. De Commissie Diversiteit van de SERV schuift daarom een concretere definitie naar voren in de hoop zo alle overheden, beleidsdomeinen en arbeidsmarktactoren te overtuigen van het belang van een goede, eenvormige monitoring van deze doelgroep op de arbeidsmarkt. Ten slotte wil de Commissie ook het belang benadrukken van het regelmatig in kaart brengen van de arbeidsmarktpositie van personen van allochtone afkomst.
De democratie voorbij / Huyse, Luc. - Leuven: Van Halewyck, 2014. - 211 p.. - ISBN: 978-94-6131-269-3: 16,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 11 demo Professor emeritus sociologie Luc Huyse analyseerde de voorbije veertig jaar de maatschappelijke ontwikkelingen in België. In dit boek richt hij zijn blik op onze huidige democratie. Huyse stelt de samenleving als een driehoek voor. Bevolking, politiek, en economie staan met elkaar in verband en houden elkaar recht. In het midden van de driehoek staat het middenveld. Door de opdringerigheid van de economie en de vermarkting van politiek is deze driehoeksverhouding uit balans gebracht. In deel 1 stelt Huyse de diagnose. Deel 2 is getiteld 'medicatie'. Hierin geeft hij aanbevelingen en ziet hij hoopvolle trends.
Het migratiebeleid doorgelicht : terugkeer onder de regering-Di Rupo / Vanderbruggen, Maaike. - Brussel: De Migratiecoalitie, 2014. 67 p. URL: http://goo.gl/IJ01LB Vindplaats Antwerpen: ge 11 migr Dit is een rapport van de Migratiecoalitie, een verzameling van Vlaamse middenveldorganisaties (11 11 11, Minderhedenforum, Netwerk tegen Armoede, ORBIT vzw, Samenlevingsopbouw Brussel en Vluchtelingenwerk Vlaanderen). Het rapport is een doorlichting van het migratiebeleid onder de regering Di-Rupo, met Maggie De Block Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
81
als staatssecretaris voor Asiel en Migratie. Op welke theorieën was het gevoerde beleid gebaseerd? Wat waren de gevolgen op het terrein? De auteurs doen ook aanbevelingen voor een doordachter beleid met meer aandacht voor de grondrechten.
De neoliberale strafstaat / Lleshi, Bleri; vander velpen, Jos. Berchem: EPO, 2014. - 319 p.. - ISBN: 978-94-91297-49-6: 22,50 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 11 neol Nooit was de kloof tussen arm en rijk zo groot in ons land. Maar politici lijken vooral te focussen op criminaliteit, veiligheid, nultolerantie, overlast en hangjongeren. Een strafstaat gebouwd op de ruïnes van de welvaartsstaat: aan de hand van theoretisch onderzoek en ervaring in de praktijk toont Lleshi aan waar dertig jaar neoliberalisme ons in sneltempo naartoe voert. En geeft hij een aanzet tot samen nadenken over en werken aan alternatieven.
De schande en de keerzijde : over armoede en ongelijkheid / Geysels, Jos; Vlaminck, Erik. - Leuven: Van Halewyck, 2014. - 86 p.. - ISBN: 978-94-6131-344-7: 8,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 11 scha Dit dubbelboek wil een aanklacht zijn tegen de hoge armoedecijfers in België en het gebrek aan een degelijk beleid. In een krachtig pamflet, De schande, richt Jos Geysels zijn pijlen op het slabakkende armoedebeleid in de Wetstraat en houdt hij een pleidooi voor een brede beweging tegen ongelijkheid. Erik Vlaminck levert met zijn fictieve armoedeverhaal, De keerzijde, een hilarische, satirische aanvulling.
Spiegel op inburgering : eindrapport werkjaar 2013-2014 van de inhoudelijke inspectie inburgering / Onderwijsinspectie. - Brussel: Vlaamse Overheid, 2014. - 117 p. URL: http://goo.gl/sJdVka Vindplaats Antwerpen: ge 11 spie Dit rapport onderzoekt de kwaliteit van inburgeringstrajecten en de zorg waarmee de onthaalbureaus deze vorm geven. Het eerste deel bevat een kwaliteitsonderzoek van de onthaalbureaus. Er wordt daarbij met een combinatie van zelfevaluatie en externe evaluatie van kwaliteitscriteria gewerkt. Het resultaat is positief: de onthaalbureaus profileren zich als sterke organisaties visiegestuurd, met een goed uitgebouwd personeelsbeleid, een vlotte besluitvorming en ontwikkelingsgericht. Dit rapport bevat ook de resultaten van drie bijkomende onderzoeken: een analyse van de samenwerking met externe partners, een onderzoek naar het aanbod Maatschappelijke Oriëntatie in het Nederlands en een evaluatie van het taalbeleid van onthaalbureaus. Tot slot wordt er een kwaliteitskader voor experimentele projecten voorgesteld. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
82
Welzijn in Vlaanderen : beleid, bestuurlijke organisatie en uitdagingen / Verschuere, Bram; Vancoppenolle, Diederik. - Brugge: die Keure, 2014. - X, 251 p.. - ISBN: 978-90-486-0587-3: 39,00 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 11 welz Het welzijnsbeleid is een uiterst complex gegeven. Er wordt een brede waaier aan dienstverlening uitgebouwd voor de meest diverse doelgroepen, gaande van gezinnen, over personen met een handicap, kansarmen en minderheden, tot bejaarden. De organisatie van die dienstverlening is nog complexer. Er zijn diverse bestuursniveaus (federale overheid, Vlaamse overheid, lokale overheden) betrokken bij het welzijnsbeleid, en de dienstverlening wordt gerealiseerd door de meest diverse actoren, gaande van overheidsinstanties, over private non-profitorganisaties, tot commerciële dienstverleners. Dit boek probeert om op een overzichtelijke en toegankelijke manier klaarheid te scheppen in die complexiteit.
ARBEID EN TEWERKSTELLING
Intervisiespel / Schlundt Bodien, L.. - Gouda: OnderwijsAdvies, 2014. - doosje met handleiding en 41 kaarten. - ISBN: 978-90-820012-4-2: 32,50 EUR Doelgroep: Volwassenen; 17-18 jaar Vindplaats Antwerpen: ge 14 inte Het intervisiespel is geschikt voor iedereen die deelneemt aan intervisie of coaching: voor beginners is het een hulpmiddel bij het formuleren van vragen; voor gevorderden kan het een welkome aanvulling of afwisseling zijn. Het Intervisiespel werkt met kaartjes waarop Intervisievragen staan. De kaartjes helpen de deelnemers met het stellen van vragen. Goede intervisievragen zijn open van aard, zetten de ander aan het nadenken en ontlokken meer dan een ja of nee als antwoord.
Leidraad voor sociale clausules in overheidsopdrachten in België / POD Maatschappelijke Integratie. - Brussel: POD Maatschappelijke Integratie, 2013. - 107 p.: 0,00 EUR URL: http://goo.gl/xW00pH Vindplaats Antwerpen: ge 14 leid Steeds meer aanbestedende overheden plaatsen socio-professionele inschakeling en sociale verantwoordelijkheid voorop als basiscriteria voor openbare aanbestedingen. Deze gids biedt een reeks fiches aan, die elk aangeven hoe met sociale clausules kan gewerkt worden, rekening houdend met de aard van de verschillende markten, de voorziene drempels en de doelstellingen of aspiraties van de aanbestedende overheden zelf. Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
83
Als twintig jaar geleden de toepassing van de sociale clausule zich beperkte tot het vormen van een stagiair op een openbare werf, dan zijn er op vandaag een veelvoud aan mogelijkheden. Opleidingen, stages, aanwerving van mensen uit kansarme groepen, het voorbehouden van markten aan ondernemingen uit de sociale economie, het uittekenen van werken voor en door kansengroepen, respect voor de fundamentele normen van de Internationale Arbeidsorganisatie in de toeleveringsmarkten, integratie van eerlijke handel... Telkens gaat het om sociale innovaties die de koopkracht versterken en waarbij bovendien gekozen wordt om zwakkere groepen in te sluiten in plaats van hen uit te sluiten.
Mentoring in Europa en Noord-Amerika : strategieën voor het verbeteren van arbeidsmarktparticipatie van migranten / Petrovic, Milica. - Brussel: Koning Boudewijnstichting, 2015. - 75 p. URL: http://goo.gl/pguwsM Vindplaats Antwerpen: ge 14 ment Mentoring, een ervaren persoon die een jongere partner coacht of adviseert, wordt steeds meer erkend in Europa als een instrument voor het bevorderen van de arbeidsmarktintegratie van kansarme personen. De reikwijdte, methoden, en de duurzaamheid van mentoringinitiatieven variëren echter sterk door de nationale en lokale context, en zijn afhankelijk van een groot aantal actoren en omstandigheden. Dit rapport brengt een aantal veelbelovende mentoring en job-coaching praktijken in kaart in Europa en Noord-Amerika, met een case studie van de Belgische context. De focus van de studie ligt bij hoogopgeleide nieuwkomers en jongeren met een migratieachtergrond: twee groepen die bijzonder kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt.
Succesvol verenigingsmanagement in 5 stappen : een praktische handleiding voor professionals en vrijwilligers actief in het verenigingsleven / Ardies, Luc. - Brussel: Politeia, 2013. - 156 p.. ISBN: 978-2-509-01789-5: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 14 succ Dit is een beknopte handleiding voor verenigingen om hun werking te professionaliseren. De managementtechnieken van succesvolle auteurs zoals Michael Porter, Kaplan en Norton en Stephen Covey worden vertaald naar de leefwereld van de non-profitsector. Naast de theorie bevat het boek vele praktijkvoorbeelden uit de non-profit. De 5 stappen waarvan sprake zijn: de positionering (missie, visie en strategie), het bepalen van de kerntaken, het maken van een actieplan, 'corporate governance' of goed bestuur, communicatie.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
84
Transgenders op het werk : tips en informatie voor werkgevers en werknemers / Motmans, Joz. - Brussel: Gelijke Kansen in Vlaanderen, 2013. - 38 p. URL: http://goo.gl/uPg5sb Vindplaats Antwerpen: ge 14 tran Deze brochure is een praktisch werkinstrument, met heel wat tips en getuigenissen. Transgender werknemers vertellen over hun wedervaren op de werkvloer en over hoe zijzelf, hun werkgevers en hun collega’s daar creatief mee omgaan. Je krijgt nuttige adressen, informatie over het transgenderthema, over het nut van een transvriendelijke werkplek en over het wetgevend kader. Een woordenlijst geeft duiding bij een aantal gehanteerde begrippen.
Wij willen gewoon meedoen : arbeidsparticipatie van gezinsmigrantes / van Egten, Corinne; Kraus, Sabine; Delis, Miranda. - Amsterdam: Atria, 2014. - 131 p.. - ISBN: 978-94-92135-04-9 URL: http://goo.gl/hKHQno Vindplaats Antwerpen: ge 14 wijw Ondanks hun ambities werken vrouwelijke gezinsmigranten niet of onder hun niveau. De hoogopgeleide vrouwen zouden met een klein duwtje in de goede richting sneller een baan op hun niveau kunnen vinden en veel meer kunnen betekenen voor de samenleving dan ze nu doen. En de lager opgeleide vrouwen hebben vaak wat meer ondersteuning nodig, van de gemeente en maatschappelijke organisaties. Om hun participatie te bevorderen is meer voorlichting nodig over arbeidsmarkt en opleidingen. Het Nederlandse kennisinstituut Atria heeft in deze publicatie 25 gezinsmigrantes geïnterviewd over hun ambities, de obstakels die ze tegenkomen op de weg naar de arbeidsmarkt en de ondersteuning die ze nodig hebben. Het resulteert in een aantal aanbevelingen aan de rijksoverheid, gemeenten en werkgevers.
Naamloze Vennootschap / Verde, Orlando. - Antwerpen: KASKA-DKO, 2013. - 89 min. URL: http://youtu.be/UzbUwGM6Eyk Vindplaats Antwerpen: URL Deze fictie langspeelfilm gaat over discriminatie van minderheden op de arbeidsmarkt. Het schoonmaakpersoneel van een groot bedrijf houdt zich 's nachts niet enkel met de schoonmaak bezig maar zet ook het werk van de informatici en architecten van het dagpersoneel verder. Een film over onderbenut talent. Na de film getuigen hoogopgeleide migranten over hun ervaringen. Met Engelse en Spaanse ondertiteling op Youtube te bekijken.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
85
VLUCHTELINGEN EN ASIELZOEKERS
Moorkop, of Hoe ik eropuit trok om de wereld te redden / Horváth, Martin; Vlaming, Annemarie. - Amsterdam: Anthos, 2014. 324 p.. - ISBN: 978-90-414-2326-9: 19,95 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 15 moor Deze roman gaat over het asielbeleid in West-Europa. De jonge Ali is een uit Afrika afkomstige asielzoeker. Hij woont op de jongerenafdeling van een asielzoekerscentrum te Wenen. Omdat hij veertig talen spreekt, kan hij communiceren met al zijn huisgenoten. Hij introduceert elk van zijn huisgenoten, hecht zich aan hen en neemt de lezer hierin mee. Elk levensverhaal wordt geleidelijk opgebouwd, de personages komen tot leven. A new generation : how refugee trauma affects parenting and child development / Van Ee, Elisa. - Diemen: Arq Psychotrauma Expert Group, 2013. - 275 p.. - ISBN: 978-908953-267-1: 24,90 EUR Vindplaats Antwerpen: ge 15 newg 'A new generation' ontsluit het effect van ouderlijke traumatisering op de opvoeding en de ontwikkeling van het kind. Elisa van Ee gebruikte voor haar promotieonderzoek een unieke combinatie van ouderrapportages en observaties van ouder-kindinteracties van asielzoekers en vluchtelingen. Met dit onderzoek laat Van Ee zien dat symptomen van posttraumatische stress invloed kunnen hebben op het gedrag van ouders en de ontwikkeling van het kind. Met Nederlandse samenvatting. The organisation of reception facilities for asylum seekers in different member states / European Migration Network. Brussels: EMN, 2014. - 68 p. URL: http://www.emnbelgium.be/nl/node/2194 Vindplaats Antwerpen: ge 15 orga Dit rapport is opgesteld door het Europees Migratienetwerk (EMN) en vat de belangrijkste bevindingen samen van de rapporten van 24 nationale contactpunten van het EMN, waaronder dat van België. Het EU-brede rapport geeft inzicht in de verschillende opvangvoorzieningen in de lidstaten en in de wijze waarop lidstaten omgaan met het flexibele karakter van de vraag naar opvang en met situaties waarin door verhoogde instroom druk op hun opvangsysteem ontstaat. Ook gaat het in op het activiteitenaanbod in de centra en op de in- en uitstroom. Tot slot wijst het rapport op situaties die nog niet voldoen aan de nieuwe eisen van de Opvangrichtlijn. Deze richtlijn moet medio volgend jaar geïmplementeerd zijn.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015
86
Returning with a health condition : a toolkit for counselling migrants with health concerns / Rodenburg, Janet; Bloemen, Evert. - The Hague: International Organization for Migration, 2014. - 92 p. URL: http://goo.gl/OLQ5G3 Vindplaats Antwerpen: ge 15 retu Samen met de Internationale Organisatie voor Migratie heeft Pharos een toolkit ontwikkeld om de vrijwillige terugkeer van migranten met gezondheidsproblemen te faciliteren. Het reikt return counselors kennis aan over veel voorkomende (chronische) ziekten en behandelingsmogelijkheden. Er wordt tevens ingegaan op de beperkingen die deze ziekten of handicaps met zich meebrengen en hoe deze het terugkeer- en reïntegratieproces beïnvloeden. Daarnaast bevat het document praktische instrumenten en communicatietips om met de migrant belemmeringen én mogelijkheden in kaart te brengen. Toekomstoriëntering : met precaire verblijvers werken aan een zinvol toekomstperspectief : kennismakingsbrochure voor hulpverleners / Debosscher, Tine. - Brussel: Kruispunt Migratie-Integratie vzw, 2014. - 29 p. URL: http://goo.gl/2BWM7X Vindplaats Antwerpen: ge 15 toek Begeleiders uit welzijn, integratie en samenlevingsopbouw ontwikkelden een nieuwe manier om op een zinvolle manier aan de slag te gaan met precaire verblijvers. Hun ervaringen en de visie en methodiek die eruit voortvloeiden, werden gebundeld in deze nieuwe brochure. Er wordt ingezoomd op de vier belangrijkste domeinen waarop toekomstoriëntering effect heeft: erkenning, inzicht, reflectie en het leven opnieuw in handen nemen. Er wordt ook ingegaan op de voorwaarden om toekomstoriëntering in je eigen organisatie een plaats te geven. Tot slot lees je meer over werkingen in Antwerpen, in Brussel en in Gent die met toekomstoriëntering aan de slag gingen. Toekomstoriëntering met precaire verblijvers : een werkboek voor groepswerk en individuele begeleiding / Arredondo, Maria; Mampaey, Sam. - Antwerpen: Integratiecentrum de8, 2014. - 92 p. URL: http://goo.gl/pcYiEj Vindplaats Antwerpen: ge 15 toek Praktisch doe-boek met een reeks modules, die je als hulpverlener samen met je cliënt - stap voor stap door het proces van toekomstoriëntering kunnen gidsen. Een werkboek om zelf mee aan de slag te gaan binnen de individuele begeleiding of met een groep. De uitgeschreven modules, werkinstrumenten en tal van tips & tricks geven je de nodige tools om te werken en te kijken voorbij de papieren.
Aanwinsten Provinciaal Documentatiecentrum Atlas januari-februari 2015