Aanwinsten april 2009

STUDIECENTRUM

Aanwinsten april 2009 136 titels

MUSEA CENTRA VOOR DE KUNSTEN & AMATEURKUNST CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ BELEID ONDERWIJS KUNST EN CULTUUR KUNST- EN CULTUUREDUCATIE CULTUREEL ERFGOED BEELDENDE KUNSTEN MUZIEK FILM/MEDIA THEATER DANS LITERATUUR MAX VAN DER KAMP SCRIPTIEPRIJS OVERIG INSTELLINGENDOCUMENTATIE

MUSEA Delivering learning in a historic building : a Dutch perspective / J. Kiers. - 2008 (Journal of education in museums; Nr. 29, 20-24 p.) A keynote from the GEM-conference 2008 by Judikje Kiers, museum director of the Dutch museum 'Our Lord in the Attic'. She spoke about her experiences and approaches to learning in a museum and about how the museum became visitor focused rather than art focused. TIJDSCHRIFTEN First steps : providing for the early years in museums / J. Graham, auteur van voorwoord Chr. Lalumia. - London : MLA [etc.], 2008. - 43 p. : ill. - Met lit.opg. en (web)adressen. This publication offers an insight into what makes good quality provision for young children in museums. It translates definitions of effective practice in the 'Early Years Foundation Stage' (EYFS) into a museum context and draws on an evaluation of London Museums Hub (The Museum of London, Museum in Docklands, The Horniman Museum, Geffrye Museum, London Transport Museum) provision in 2007, making use of examples from Hub partners to bring principles to life. The publication contains a raft of practical ideas for increasing understanding of early learning and developing provision. Digitale versie: www.mlalondon.org.uk/uploads/documents/LMH_FirstSteps_web.pdf 069 GRA Hands-on, mindful, and heartfelt learning : a model for the art museum / S. Bergseid Ben-Haim. Minnesota : University of Minnesota, 2006. - 80 p. - Met lit.opg. en bijl.

1

AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND APRIL 2009

Theories of education and research about museum visitors are examined to determine definitions of effective learning and practical applications in this thesis. Educational philosophy, learning models and environment and program design most appropriate for an art museum setting are identified, as well as planning strategies for the implementation of a multi-generational learning space. A case study of the planning for the Finger Prints Interactive Gallery at the Plains Art Museum is also included. 069 BER Institution wide interpretive planning / redacteur J. Koke, redacteur M. Adams. - 2008. Themanummer (Journal of museum education; Vol. 33, nr. 3, Fall 233-307 p.) This issue is devoted fully to interpretive planning. A Comprehensive Interpretive Plan (CIP) is 'a written document that outlines the stories and messages the museum wants to convey through a variety of media such as exhibits, programming, and publications. It may include the institution's interpretive philosophy, educational goals, and target audiences.' Articles include: Transformation and interpretation: What is the museum educator's role? by J. Wild Czaijkowski and S. Hudson Hill; Comprehensive Interpretive Plans: The next step in visitor centeredness and business success? by J. Koke; and Comprehensive Interpretive Plans: A framework of questions by M. Adams and J. Koke. TIJDSCHRIFTEN Museummonitor 2008 / L. Ranshuysen. - Rotterdam : Letty Ranshuysen, 2009. - 36 p. : fig., tab. Met bijl. Ieder jaar voert Letty Ranshuysen de overkoepelende analyse van de door TNS NIPO beheerde landelijke MuseumMonitor uit. Dit betreft gegevens over het publiek van circa 40 Nederlandse musea. Bij deze analyse wordt het publiek van verschillende type musea en verscheidene doelgroepen met elkaar vergeleken. Hierbij worden de uitkomsten afgezet tegen de resultaten van de voorgaande jaren. Dit legt ontwikkelingen binnen museumpubliek bloot. Het rapport doet verslag van de uitkomsten betreffende de steekproef van in totaal 53.258 respondenten. Digitale versie: www.lettyranshuysen.nl/pdf/2009_MM%202008.pdf 069 RAN Tactile tales : a resource for early years & visually impaired visitors / M. Lurie. - 2008 (GEM Case studies; Vol. 1, 4-5 p.)) Through collaboration with a storyteller, a local artist and seeking advise from specialists in vision impairment a museum found a way to get both young children and visually impaired visitors to enjoy a complex image painted on a ceiling 15 meters high. TIJDSCHRIFTEN

CENTRA VOOR DE KUNSTEN & AMATEURKUNST Betaalbaarheid cursusactiviteiten bij Centra voor de Kunsten : een verkenning naar de financiële toegankelijkheid van huishoudens bij de beoefening van culturele en/of sportieve activiteiten / Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD). – [Utrecht] : NIBUD, 2009. - Versch.pag. : graf., tab. - Met bijl. - In opdr. van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Geraadpleegde bronnen: Kunstconnectie, Kunstfactor en Cultuurnetwerk Nederland. In dit rapport wordt ingegaan op de betaalbaarheid van actieve kunstbeoefening in cursusverband bij Centra voor de Kunsten. De centrale vraag van het onderzoek luidt: Hoe is het met de betaalbaarheid gesteld van actieve kunstbeoefening bij Centra voor de Kunsten en/of sportbeoefening voor diverse typen huishoudens in Nederland? Deelvragen zijn hierbij: Welke bestedingsruimte hebben verschillende huishoudens? Wat wordt bedoeld met actieve kunstbeoefening en welke vormen van

2


actieve kunstbeoefening zijn er? Hoeveel kost actieve kunstbeoefening en welke tegemoetkomingen voor huishoudens met een beperkt inkomen zijn er voor deze kosten? Enkele conclusies van het onderzoek zijn: voor gezinnen met een laag inkomen is het financieel bezwaarlijk om één of meer kinderen deel te laten nemen aan muzieklessen of andere vormen van actieve kunstbeoefening. De betaalbaarheid wordt wel bevorderd door gemeentelijke tegemoetkomingen en kortingsregelingen, maar deze lopen per gemeente zeer uiteen. Ook de tarieven van Centra voor de Kunsten en de bijkomende kosten van deelname blijken uiteen te lopen. Digitale versie: www.nibud.nl/fileadmin/user_upload/Documenten/PDF/onderzoeken/Betaalbaarheid_kunstbeoefening _april2009.pdf 374 BET Bijeenkomst voor culturele instellingen over het nieuwe subsidiestelsel / OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Kunsten '92. - Den Haag [etc.] : OCW [etc.], [2007]. - Ongepag. Presentaties van het Ministerie van OCW en het Fonds in Fusie (het nieuwe fonds voor muziek, theater en dans) die gehouden zijn bij een bijeenkomst georganiseerd door het Ministerie van OCW en Kunsten '92 op 6 juli 2007 in de Stadsschouwburg Utrecht voor culturele instellingen over het nieuwe subsidiestelsel en de veranderingen die voortvloeien uit de nota 'Verschil Maken'. 336 BIJ Cultureel ondernemerschap in kunsteducatie : literatuurselectie ter gelegenheid van het ledencongres Kunstconnectie 2009 / Cultuurnetwerk Nederland. Bureau Informatie & Documentatie. - Utrecht : Cultuurnetwerk Nederland, 2009. - 18 p. Literatuurselectie samengesteld ter gelegenheid van het ledencongres 'Cultureel ondernemerschap in kunsteducatie' van Kunstconnectie, de branchevereniging voor kunsteducatie en kunstbeoefening, dat plaatsvond op 22 en 23 april 2009 in Bergen op Zoom. De literatuurselectie bevat Nederlands- en Engelstalige literatuur over cultureel ondernemerschap vanaf 2004 en is afkomstig uit de bibliotheek van Cultuurnetwerk Nederland. 700 CUL

CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ Burgerschapsvorming. Jong gedaan, oud geleerd : visies en instrumenten / J. de Bas. - Baarn : Bekadidact, 2008. - 130 p. : ill. - Met lit.opg., webadressen en reg. - ISBN 978-90-262-4566-4 (JSW boek; 37) Pabo-docent en historicus Jan de Bas beschrijft in dit boek vijf aspecten van burgerschapsvorming, sinds 2006 een verplicht aandachtsgebied in het basisonderwijs. De aspecten zijn: de schoolcultuur, de schoolorganisatie, het pedagogisch klimaat, het curriculum en beeldvormers, de schoolomgeving. Ook het werk en ideeën van zeven pedagogen komen ter sprake: John Dewey, Micha de Winter, Janusz Korczak en Célestin Freinet, Jan Ligthart, Feitse Boerwinkel en Kees Boeke. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een korte vragenlijst die de lezer kan gebruiken om na te gaan wat er binnen de school al aan burgerschapsvorming wordt gedaan. Opdrachten bij elk hoofdstuk zijn te downloaden van de bijbehorende site. Website: www.jonggedaanoudgeleerd.nl 301 BAS Van de basis en de top : deel 2 : jong, urban en creatief? Laat je kunsten zien! / J. Donker. - 2009. TM extra. (TM; Vol. 13, nr. 3, apr. 1-15 p.)

3

AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND FEBRUARI 2009

In deel 1 zijn talentontwikkelingsmogelijkheden voor jonge urban artists in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en de stad Utrecht geïnventariseerd. In deel 2 komen de steden Groningen, Eindhoven, Tilburg, Den Bosch, Breda, Helmond en Heerlen aan de beurt. Tevens wordt cultureel burger- en ondernemerschap in kader van urban jongeren toegelicht. TIJDSCHRIFTEN

BELEID 10 jaar cultuur- en jeugdbeleid in Vlaanderen / eindredacteur P. De Rynck, Vlaamse Overheid. Leuven [etc.] : Acco, 2009. - 208 p. : graf., ill., tab. - ISBN 978-90-334-7387-6 De afgelopen tien jaar is de cultuursector- en jeugdsector in Vlaanderen verbreed en gegroeid. In deze publicatie nemen specialisten van de overheid en uit het culturele veld tien jaar cultuur- en jeugdbeleid in Vlaanderen onder de loep. De bijdragen variëren van korte praktijkverhalen en portretten tot verhandelingen over cultuurbeleid, cultuurparticipatie en regelgeving. 351 10J Algemeen kader interbestuurlijke verhoudingen cultuur zoals overeengekomen door OCW, IPO en VNG / M.C. van der Laan, OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, IPO, Interprovinciaal Overleg, VNG, Vereniging van Nederlandse Gemeenten. - Den Haag : OCW, 2006. - 4 p. Staatssecretaris Medy van der Laan heeft de afspraken met het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) over de bestuurlijke samenwerking op het terrein van cultuur vernieuwd. De nieuwe afspraken met IPO en VNG zijn vastgelegd in het Algemeen Kader Bestuurlijke Verhoudingen Cultuur en gebaseerd op de uitgangspunten van de nota Verschil Maken. In lijn met Verschil Maken is in dit Algemeen Kader een duidelijk onderscheid gemaakt tussen overleg over de hoofdlijnen van het beleid en overleg met gemeenten en provincies over het subsidieplan en de invulling van de cultuurconvenanten. Ook is in het Algemeen Kader opgenomen dat voor het bereiken van concrete beleidsdoelen programmasubsidies kunnen worden ingezet. Daarnaast zijn, zoals dat ook in eerdere afspraken over de bestuurlijke samenwerking gebruikelijk was, de uitgangspunten en randvoorwaarden voor het afsluiten van de zogenaamde cultuurconvenanten vastgelegd in het Algemeen Kader. Bijlagen: Mogelijk aan een cultuurconvenant deelnemende gemeenten; Cultuurnotaprocedure; Subsidieplanprocedure. 351 LAA Analyse werkplannen provincies en gemeenten 2009-2012 : voor de werkconferentie van het Fonds Cultuurparticipatie op donderdag 26 maart 2009 / S. van den Hoek, P. Vogelezang, P. Hagenaars, Cultuurnetwerk Nederland. - Utrecht : Cultuurnetwerk Nederland, 2009. - 44 p. : tab. - Met bijl. - In opdr. van: Fonds voor Cultuurparticipatie. Analyse van 44 goedgekeurde plannen van provincies en gemeenten ten behoeve van een werkconferentie van het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) op 26 maart 2009. De plannen werden allereerst geanalyseerd op de drie programmalijnen cultuureducatie, amateurkunst en volkscultuur. Vervolgens werd gekeken naar drie thema's: diversiteit, vernieuwing en verankering. In de datascan werd verder onderzocht of en in hoeverre bepaalde beleidsdoelen (zoals cultureel burgerschap, sociale cohesie, creatieve economie en cultuurtoerisme) terugkomen in de plannen van de provincies en gemeenten en de faciliteiten (zoals deskundigheidsbevordering, ruimtes en podia). Tot slot komen de basisinfrastructuur en een aantal beleidsinstrumenten, zoals de SWOT-analyse en de monitoring, aan bod. 351 HOE

4


Cultuur en diversiteit : kunstzinnige verrijking door diversiteit / OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. - Den Haag : OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2006. - 10 p. Brief van het ministerie van OCW die inzicht geeft in de acties die in gang zijn gezet in kader van het programma Cultuur en diversiteit. 351 CUL Cultuureducatie in Overijssel : analyse nulmeting 2005-2006 / M. den Blanken, Sardes. - Utrecht : Sardes, 2006. - 11 p. : tab. - In opdracht van Kunst en Cultuur Overijssel Kunst en Cultuur Overijssel (KCO), een ondersteunende instelling voor scholen in het primair onderwijs in Overijssel heeft een nulmeting gehouden onder de Overijsselse scholen die gesubsidieerd worden vanuit de Regeling Versterking Cultuureducatie voor het Primair Onderwijs. Een analyse van deze nulmeting is door Sardes uitgevoerd om antwoord te geven op de volgende vragen: In welk scenario uit 'Hart/d voor cultuur' zitten de scholen?; Naar welk scenario willen de scholen?; en Hoe kan KCO de scholen daarbij ondersteunen? 351 BLA Cultuureducatie in Overijssel : tweede meting 2007-2008 / A.L. van der Vegt, Sardes. - Utrecht : Sardes, 2008. - 17 p. : tab., fig. - In opdracht van Kunst en Cultuur Overijssel Tweede meting uitgevoerd in 2008 onder de scholen in Overijssel die subsidie hebben ontvangen in kader van de regeling Versterking Cultuureducatie voor het Primair Onderwijs. De analyse van deze tweede meting geeft antwoord op de volgende vragen: Wat verstaan scholen onder cultuureducatie, welke activiteiten ondernemen ze zelf?; Met welke instellingen werken de scholen samen?; Wat is volgens de scholen het belang van cultuureducatie?; In welk scenario uit 'Hart/d voor cultuur' zitten de scholen?; Naar welk scenario willen de scholen?; en Hoe kan KCO de scholen daarbij ondersteunen? 351 VEG Wat we doen, doet er toe! : Limburg gaat voorbij de kaders / A. Rutten. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 32-33 p.) In Limburg werken primair onderwijs en de provincie nauw samen aan het verankeren van cultuureducatie. Inmiddels is het 'Platform cultuureducatie PO Limburg' opgericht met als missie 'samen met partners werken aan het inrichten van een krachtige leer- en leefomgeving voor het kind waarbinnen cultuureducatie structureel verankerd is'. Het belangrijkste gemeenschappelijke doel is het ontwikkelen van (cultureel) burgerschap, van een culturele loopbaan, te beginnen bij de schoolgaande jeugd. Het boek van Alexandra van der Hilst 'Voorbij de kaders' dient hierbij als inspiratiebron. TIJDSCHRIFTEN New media arts scoping study : report to the Australia Council for the Arts / A. Donovan, S. Miller, E. Lally. - Sydney : Australia Council for the Arts, 2006. - 39 p. A study initiated by the Australian Council for the Arts designed to obtain input into the issues facing new media arts in Australia from diverse stakeholders and to establish a five to ten year vision for new media arts in Australia. 351 DON Onderwijsspiegel : Overzicht tweede ronde, GOK II, Leren & Werken / samensteller Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Vlaanderen. - [S.l.] : Vlaamse Overheid, 2009. - 124 p. : tab. - Titel op titelpagina: Onderwijsspiegel : verslag over de toestand van het onderwijs schooljaar 2007-2008.

5


Deze onderwijsspiegel (jaarverslag van de inspectie) beschrijft de toestand van het onderwijs in Vlaanderen tijdens het schooljaar 2007-2008 en poneert een aantal beleidsaanbevelingen, zowel op algemeen beleidsniveau als op het schoolniveau. Dit verslag belicht dit jaar uitvoerig de nascholing. Naast de nascholing is er aandacht voor de kerngegevens van de doorlichtingen die in het schooljaar 2001-2007 werden gehouden. Verder gaat het verslag in op een aantal kleinere onderzoeken, bijvoorbeeld hoe ouders in het basisonderwijs bij de doorlichtingen betrokken worden en hoe die ouders denken over de kwaliteit van de school van hun kinderen. Elk deelaspect wordt toegelicht door de betrokken onderwijsinspecteurs. Digitale versie: www.onderwijsinspectie.be/onderwijsspiegel/onderwijsspiegel0708/Onderwijsspiegel_compleet.pdf 351 OND

ONDERWIJS Denken over leren : primair onderwijs in een nieuw licht / redacteur C.N.M. de Wit, KPC Groep. - Den Bosch : KPC Groep, 2004. - 60 p. : ill., fig. Met deze discussienota wil de KPC Groep een impuls geven aan de maatschappelijke discussie over de richting waarin het primair onderwijs zich verder zou kunnen ontwikkelen. Het onderwijs vraagt ruimte om zowel het eigen lerend vermogen van kinderen meer aan te spreken, als ook het lerend vermogen van onderwijsprofessionals, scholen en besturen. Zij willen ruimte om te experimenteren. Veel betrokkenen ervaren dat ze in hun streven naar beter onderwijs tegen de grenzen van hun mogelijkheden aanlopen. Grenzen die vaak te maken hebben met begrenzingen in het onderwijssysteem als geheel. 373 DEN En al was mijn moeder thuis : praktische handreiking bij het vormgeven van dagarrangementen / redacteur A. Hol ... [et al.], F. Hajer. - Amsterdam : SWP, 2009. - 220 p. : fig., ill., tab. - Met lit.opg. en webadressen. - Uitg. t.g.v. het 25-jarig jubileum van Kinderopvang Humanitas. - ISBN 978-906665-998-8 Met dit boek krijgt de lezer een beeld van wat er komt kijken bij het organiseren van dagarrangementen en buitenschoolse opvang. Het biedt feitelijke informatie en voorbeelden ter inspiratie. Twee bijdragen hebben betrekking op cultuureducatie: 'Centra voor de kunsten ontdekken buitenschoolse opvang', door F. Willems; en 'Kunstenaars zorgen voor andere vorm van creativiteit' door A. van de Weijenberg. 371 ENA Kunstvakonderwijs / R.H.A. Plasterk, OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. – Den Haag : OCW, 2009. - 10 p. : fig., tab. - Met bijl. (12 p.) Brief van 16 maart 2009 van minister Plasterk aan de Tweede Kamer over het functioneren van het kunstvakonderwijs. De volgende onderwerpen komen aan de orde: de aansluiting tussen het kunstvakonderwijs en de arbeidsmarkt; de kwaliteit van het kunstvakonderwijs. Zowel de beschikbare feiten en cijfers, als de te ondernemen stappen worden in deze brief aan de orde gesteld. Digitale versie: www.minocw.nl/documenten/107213.pdf 377 PLA Kunstvakonderwijs / R.H.A. Plasterk, OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. - 's Gravenhage : SDU, 2009. - 8 p. : fig., tab. + bijl. (12 p.) ontbreekt. - Bij deze brief hoort een bijlage met feiten en gegevens, zie 'Kunstvakonderwijs' (OCW 2009). (Tweede Kamer der Staten-Generaal 2008/2009; 28989 Nr. 96)

6


Brief van 16 maart 2009 van minister Plasterk aan de Tweede Kamer over het functioneren van het kunstvakonderwijs. De volgende onderwerpen komen aan de orde: de aansluiting tussen het kunstvakonderwijs en de arbeidsmarkt; de kwaliteit van het kunstvakonderwijs. Met conclusie en te ondernemen stappen. 377 PLA Meer duidelijkheid over het kunstvakonderwijs? : Minister schetst divers beeld. - 2009 (BK-Informatie; Vol. 31, nr. 3, 24 apr. 3-5 p.) Minister Plasterk van OCW heeft op 16 maart 2009 aan de Kamer een brief gestuurd over het functioneren van het kunstvakonderwijs. Voorafgaand zijn gesprekken gevoerd met de HBO-raad, een aantal kunstvakinstellingen en culturele instellingen. Hieruit is naar voren gekomen dat de volgende onderwerpen van groot belang zijn en nadere aandacht vragen: de aansluiting tussen het kunstvakonderwijs en de arbeidsmarkt; de kwaliteit van het kunstvakonderwijs. Een samenvatting van de inhoud van de brief. TIJDSCHRIFTEN Onderwijsvernieuwing en kunstonderwijs : feiten en slogans / B. Jongenelen, J. Pathé, A. Zoi. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 1, jan. 16-17 p.) Met de komst van de Tweede fase is ook het kunstonderwijs in het voortgezet onderwijs veranderd. Deze veranderingen werden ingegeven door de nieuwe ideeën over didactiek in het voortgezet onderwijs. Door deze nieuwe didactiek, zo stellen de auteurs, worden leerlingen in het voortgezet onderwijs in de kunstvakken ernstig tekort gedaan. TIJDSCHRIFTEN Ooghoogte 2 : het portret van de leraar vanuit drie invalshoeken : symposium onderwijs = kunst : 21 oktober 2008, raadszaal gemeente Eindhoven / H.D. Tjeenk Willink, F.J.M. Bakermans, M. Rümke, auteur van inleiding P. Kuypers. - Eindhoven : Gemeente Eindhoven, 2008. - 52 p. Op 21 oktober 2008 werd tijdens het symposium 'Onderwijs = Kunst' de eerste fase afgesloten van het gelijknamige Eindhovense project. Het project houdt een zoektocht in naar het kernconcept van het onderwijs en naar de identiteit van het beroep leraar. Elf kunstenaars van verschillende disciplines en zevenentwintig leraren van verschillende schoolsoorten toetsten in elkaars praktijken de veronderstelde overeenkomsten in hun beroep. De toespraken die gehouden zijn tijdens dit symposium zijn in deze publicatie gebundeld. 373 OOG De waarde van kunstvakonderwijs / auteur van voorwoord D. Terpstra, HBO-raad. - Den Haag : HBOraad, 2009. - 14 p. : fig., graf., tab. - Met bijl. Positiebepaling van het Nederlandse kunstvakonderwijs met hierin de state-of-the-art van de sectoren en de ambities voor de toekomst. Het is bedoeld als document voor discussie met belanghebbende partijen binnen en buiten het kunstvakonderwijs. Aan bod komt: een overzicht van het aanbod aan opleidingen en studentenaantallen en een analyse van de arbeidsmarktperspectieven van afgestudeerden. Vervolgens worden onderzoek in de kunsten en de plaats van het leven lang leren in het kunstvakonderwijs behandeld. Tot slot worden de ambities van de sector voor de komende periode geformuleerd: betere nationale positionering van het kunstvakonderwijs en meer ruimte voor internationaal excelleren. Digitale versie: www.hbo-raad.nl/hbo-raad/publicaties/doc_download/884-position-paper-kuo-2009 377 WAA

7


KUNST EN CULTUUR Handboek cultureel ondernemen / B. Franssen, P. Scholten, M. Altink. - Assen : Van Gorcum, 2009. VIII, 172 p. : fig. - Met lit.opg. en bijl.: quickscan bedrijfsvoering en besturing. - ISBN 978-90-2324508-7 Het handboek bevat achtergronden, handreikingen en praktische instrumenten voor cultureel ondernemen. De volgende vragen worden beantwoord: Wat wordt precies bedoeld met cultureel ondernemen? Hoe doe je het en vooral, wat levert het concreet op? Zijn culturele instellingen altijd maar afhankelijk van giften en subsidies? Kun je het maatschappelijk en cultureel rendement van instellingen meten en daar op inspelen? Aan de hand van voorbeelden wordt de theorie en praktijk van het cultureel ondernemen in Nederland beschreven. 650 FRA Understanding the behaviour of cultural tourists : towards a classification of Dutch cultural tourists / R. Isaac. - Breda : NHTV, 2008. - 326 p. : graf., ill., tab. - Met lit.opg., bijl. en samenv. in het Nederlands. - Proefschrift Universiteit van Groningen. - ISBN 978-90-51798-18-0 There is an increasing recognition of the importance of culture and heritage for tourist motivation, behaviour and experiences. Statistics indicate the potential significance of cultural tourism in the global market. The overall purpose of this PhD thesis was to understand the behaviour and the experience of tourists visiting cultural sites and attractions during holidays. This study identified heterogeneity among tourists visiting cultural and heritage sites in The Netherlands, and found significant differences between groups in terms of time spent and the importance of culture during holidays. Typology of cultural tourists was proposed based on the time spent at cultural sites and attractions and the importance of cultural elements during a holiday. Five types of cultural tourists were identified, ranging from those for whom culture plays no role and spent various hours at cultural sites, to those who were highly motivated to travel for cultural reasons and spent also various hours at cultural sites and attractions. This study reveals that the main key and primary element is families and friends as the basis for the experience and subsequently comes cultural tourism as an element in the vacation experience. Digitale versie: www.nhtv.nl/Site/loader/loader.aspx?HYPERLINKID=ed89cf60-561f-4d1c-aaf4dfc84f5f5731 379 ISA Volkscultuur en overheidsbeleid : verslag van het congres op 12 februari 2009 in het Geldmuseum in Utrecht / Nederlands Centrum voor Volkscultuur. - Utrecht : NCV, 2009. - 10 p. : ill. Op donderdag 12 februari 2009 vond in het Geldmuseum in Utrecht het congres 'Volkscultuur en overheidsbeleid' plaats. Aan de orde kwamen diverse aspecten van volkscultuur en overheidsbeleid ten aanzien van volkscultuur. De inleidende lezingen waren van Ineke Strouken (directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur), Hans Bennis (directeur Meertens Instituut), en Jan Jaap Knol (directeur Fonds voor Cultuurparticipatie). In het middagprogramma werd een reeks voorbeelden van concrete volkscultuurprojecten gepresenteerd. Het middagprogramma werd afgesloten met twee lezingen waarin het beleidsmatige aspect centraal stond: op provinciaal niveau, in de lezing van de adjunct-directeur van Gelders Erfgoed, Marc Wingers en op gemeentelijk niveau, in de lezing van cultuurwethouder van Laren, Leo Jansen. 398 VOL Waarom cultuur belangrijk is / R. Scruton. - Amsterdam : Nieuw Amsterdam, 2008. - 144 p. - Met lit.opg. en reg. - Vert. van: Culture counts : faith and feeling in a world besieged (2007). - ISBN 97890-468-0390-5

8


In dit boek verdedigt de Britse filosoof Roger Scruton de westerse cultuur tegen haar interne critici en externe vijanden. Hij gaat in op vragen als: Wat is cultuur? Waarom moeten we cultuur levend houden, en hoe? Hoe moeten we cultuur onderwijzen en welke volgorde moeten we daarbij aanhouden? 008 SCR

KUNST- EN CULTUUREDUCATIE Arts for change : teaching outside the frame / B. Naidus. - Oakland, CA : New Village Press, 2009. XVI, 239 p. : ill. - Met lit.opg. - ISBN 978-0-9815593-0-8 How can polarized groups work together to solve social and environmental problems? How can art be used to raise consciousness? These questions guide the reader through a progression of steps to help students observe the world around them and craft artistic responses to what they see. Interviews with over 30 arts education colleagues provide additional strategies for successfully engaging students in what, to them, is most meaningful. This book shows the multiple ways of thinking about how pedagogy, the arts, and social change can intertwine. Thirty three practitioners offer different perspectives, along with curricular and practical information about how to teach art from a socially engaged and interdisciplinary perspective. 701 NAI BICC gids : het hulpmiddel voor Interne Cultuur Coördinatoren / redacteur J. Gerrits, redacteur G. Schapers. - [Barneveld] : Insite Media, [2009?]. - 37 p. : ill. - ISSN 1877-5918 Praktische en informatieve uitgave voor de Interne Cultuur Coördinator (ICC'er) binnen het primair onderwijs. In deze gids is (op basis van advertenties) een voorselectie gemaakt van wat er aan hulpmiddelen, methodes en andere informatie beschikbaar is op het gebied van cultuureducatie in het primair onderwijs. De ICC-gids verschijnt één keer per jaar. Alle praktische informatie uit de gids is ook te vinden op de bijbehorende website. Website: www.iccgids.nl 701 ICC Constructing an artistic self : the historical child and art education / D. J. Walsh. - 1999. - Met lit.opg. (Visual arts research; Vol. 25, nr. 2 (Issue 50), 4-13 p.) This article argues that cultural psychology (e.g. Bruner, 1996; Goodnow, Miller & Kessel, 1995; Shweder et al., 1999) provides useful insights on the artistic development of young children. Cultural psychology, wrote Bruner (1990), is ΄an interpretive psychology [that] seeks out the rules that human beings bring to bear in creating meanings in cultural contexts΄ (p. 12). Historically psychology has limited itself to biology and evolution to explain development while ignoring the critical roles of culture and situation (Bruner, 1996). This article focuses on culture and situation. The author makes three points: children are historical or contextual, not universal; the self is contextual rather than bounded; and learning and development are more domain-specific than domain-general. TIJDSCHRIFTEN Creating capacity : a framework for providing professional development opportunities for teaching artists / M. Ford Gradel, B. Shepherd, The Kennedy Center. - Washington : The Kennedy Center, 2001. - 27 p. This publication provides the following tools for teaching artists - the self-assessment, the resource checklist and the teaching artist continuum. Its purpose is to help design professional development and to enhance artist's knowledge, skills, and understandings of working in educational settings. The self-assessment tool prompts the user to consider six conceptual elements of professional

9


development: philosophy of art education, theories and models of arts education, teaching methods and content of instruction, effective collaboration with educators and other artists, effective assessment, and knowledge of school culture. 701 FOR Cultuur in de spiegel : educatie in persoonlijkheid en collectief zelfbewustzijn / Th. Vuik. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 11-14 p.) Een interview met Barend van Heusden, werkzaam bij Rijksuniversiteit van Groningen, over het door het ministerie van OCW en het VSB-fonds gesubsidieerde onderzoek 'Cultuur in de spiegel'. Dit project tracht een algemene theorie te formuleren over doorlopende leerlijnen binnen de cultuureducatie. Van Heusden leidt dit onderzoek dat in samenwerking met de SLO wordt uitgevoerd. TIJDSCHRIFTEN Cultuur plannen, hoe doe je dat? [cd-rom] : themadag cultuureducatie in het basisonderwijs 23 maart 2006 / ABCG, Advies- en Begeleidingcentrum voor het Onderwijs Groningen. - Groningen : ABCG, 2006 Verslag van de themadag cultuureducatie in het basisonderwijs van het Advies- en Begeleidingscentrum voor het onderwijs in Groningen. Om in aanmerking te komen voor de regeling 'versterking cultuureducatie' van het Ministerie van OCW moet scholen een visie en een meerjarenplan ontwikkelen. In Groningen heeft ABCG een model ontwikkeld om scholen hierbij te helpen. Door middel van 9 stellingen wordt dit model uitgelegd. 701 CUL Cultuureducatie op de brede school / Wervers, E. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 18-20 p.) Een overzicht van ontwikkelingen rondom cultuureducatie en de brede school. Aan bod komen o.a.: Pilotproject brede school en cultuureducatie (Cultuurnetwerk Nederland 2008), investeringen OCW in de brede school, talentontwikkeling, scenario's, combinatiefuncties, interne cultuurcoördinator (ICC'er), voorwaarden en knelpunten. De auteur is werkzaam bij Cultuurnetwerk Nederland en projectleider van het project Brede school en cultuureducatie. TIJDSCHRIFTEN Current research in arts education : an arts in education research compendium / projectleider D.B. Pankratz, medewerker C. O'Donnell, ARTS, Inc. - Los Angeles : California Arts Council, 2001. - 80 p. A compendium of research papers, articles and reports on the value of arts education commissioned by the Californian Arts Council. The research compendium consists of the following topics: Arts education and academic achievement; Brain research and learning in the arts; Testing, assessment, and evaluation in arts education; Policy and program initiatives; Building model partnerships; The status of arts education in schools and communities; Youth development and assets-based education; Media, technology, and arts education; Workforce development and arts education. Included are lists of national websites of arts in education and specific Californian websites, publications, and initiatives. 701 CUR E-cultuur(educatie) : een onderzoek naar het aandeel en de rol van ICT in cultuureducatie in het Nederlandse voortgezet onderwijs / N. Seelen, begeleider J. de Haan. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 76 p. : ill., tab., fig. - Met lit.opg. en bijl. - Masterthesis Erasmus Universiteit Rotterdam, Faculteit der historische en kunstwetenschappen In deze masterthesis staat de volgende probleemstelling centraal: Wat is het aandeel en de rol van ICT in cultuureducatie in het middelbaar onderwijs in Nederland in het schooljaar 2006-2007? Om antwoord te geven op deze vraag zijn drie deelvragen geformuleerd: 1) Op welke manier(en) wordt

10


cultuureducatie in het voortgezet onderwijs (VO) gegeven en wat zijn hierbij de doelstellingen van zowel de overheid als van het onderwijs zelf?, 2) Sluit de manier waarop ICT in het VO wordt ingezet en gebruikt aan bij de plannen en het beleid van de overheid?, 3) Hoe ervaren en gebruiken docenten en leerlingen ICT in cultuureducatie in het voortgezet onderwijs? Digitale versie: oaithesis.eur.nl/ir/repub/asset/4737/Seelen%20masterthesis%20N.%20Seelen.doc 701 SEE Geef ons tijd! / L. Osse. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 21-22 p.) De interne cultuurcoördinator (ICC'er) in het primair onderwijs zit stevig in het zadel. In vijf jaar tijd werden door heel Nederland ruim 2500 ICC'ers opgeleid door bijna 200 ICC-trainers. Wat vindt de ICC'er zelf van het coördinatorschap? Hoe ervaart hij zijn positie en aan welke taken geeft hij de voorkeur? Liesbeth Osse heeft in het onderzoek 'De interne cultuurcoördinator in beeld' (2008) die vragen als vertrekpunt genomen. Een beschrijving van het onderzoek en de aanbevelingen. TIJDSCHRIFTEN Gespreksronde marktplaatsen cultuureducatie : november 2007 - februari 2008 / A. van Drunen, BISK, Brabants Instituut voor School en Kunst. - Helmond : BISK, 2008. - 32 p. : ill., tab. - Met bijl. In de periode november 2007 t/m februari 2008 zijn gesprekken gevoerd met coördinatoren van Marktplaatsen Cultuureducatie in Noord-Brabant. De gesprekken leidden tot een overzicht van ondersteuningsbehoeften van de coördinatoren op het gebied van het primair en voortgezet onderwijs. In deze publicatie wordt verslag gedaan van deze gesprekken. In totaal komen 26 marktplaatshouders aan het woord over het gemeentelijk beleid, financiën, taken, knelpunten, samenwerking en scholing. 701 DRU Kunstonderwijs is nooit af! / A. Schepers. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 1, jan. 20-22 p.) Het voortgezet onderwijs is in de loop der jaren veranderd. Scholen maken eigen keuzes in de manier waarop ze leerstof aanbieden. Dat heeft ook gevolgen voor het kunstonderwijs. De auteur, werkzaam op 'De Nieuwste School' (DNS) als kunstdocent, vreest voor de kwaliteit en de positie van kunst in het onderwijs. In dit artikel komt het kunstonderwijs op deze school aan de orde, ondermeer aan de hand van een interview met een vierdejaarsleerling. TIJDSCHRIFTEN De masterkwestie (3) : over het civiel effect van de master Kunsteducatie / M. Tamsma. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 1, jan. 18-19 p.) Artikel over veranderingen die de laatste jaren plaatsvonden in de wereld van lerarenopleidingen en de bijbehorende bevoegdheden voor de kunstvakken. Centraal staat de vraag waarom gedoogd wordt dat de kunstvakken een minder gekwalificeerd opleidingstraject hebben dan alle andere schoolvakken en dat er gewerkt wordt met een opleidingsprofiel dat nooit is gevalideerd. Deel 1 verscheen in Kunstzone; Vol. 6 (2007) nr.2/3, feb/mrt. 6-9 p. Deel 2 verscheen in Kunstzone; Vol. 7(2008)nr.7/8, jul/aug. 38-40 p. TIJDSCHRIFTEN Max van der Kamp remembered : contributions to arts education, lifelong learning and international development co-operation / redacteur J. Zeelen, redacteur C. van Beilen, redacteur M. Slagter, M. van der Kamp ... [et al.]. - Amsterdam : Max Goote Kenniscentrum, 2008. - 80 p. : ill., tab. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 978-90-75743-80-7

11


Deze publicatie bevat de bijdragen aan het symposium dat werd georganiseerd om Max van der Kamp, die plotseling overleed op 6 juli 2007, te gedenken. Max van der Kamp was werkzaam als docent en onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daar hield hij zich onder andere bezig met onderwerpen als kunsteducatie, volwasseneneducatie en levenlang leren. Inhoud: 'The contribution of APEL to Lifelong Learning' (Max van der Kamp), 'Research into goals and effects of arts education' (Folkert Haanstra), 'A quarter century of adult education 1982-2007 from the perspective of Max van der Kamp' (Ruud van der Veen), 'International co-operation: current challenges and opportunities to North-South inter-university co-operation' (Arlindo A. Sitoe). Digitale versie: www.maxgoote.nl/download.asp?link='/files/248/max_vd_kamp_remembered.pdf' 701 MAX Onderzoeksvoorstel 'Cultuur in de spiegel: naar een theoretisch kader en een raamleerplan cultuureducatie' / van Heusden, B. - Groningen : Rijksuniversiteit Groningen, [2009?]. - 10 p. - Met lit.opg. (Cultuur in de spiegel [onderzoeksproject naar een raamleerplan cultuureducatie]) De doelstelling van dit onderzoek is een theoretisch kader te ontwikkelen en op grond van dit kader, in samenwerking met het onderwijsveld, een raamleerplan voor een doorlopende leerlijn geïntegreerde cultuureducatie te ontwerpen. Het te ontwikkelen theoretische kader maakt een bevredigende integratie van cultuureducatie in het schoolcurriculum, en een integratie van verschillende cultuurvakken (kunst-, literatuur-, erfgoed-, media-educatie) binnen de cultuureducatie mogelijk. Daarnaast geeft het ook aan hoe cultuureducatie kan aansluiten bij de cognitieve ontwikkeling van leerlingen én hoe cultuureducatie, meer dan nu het geval is, kan aansluiten bij de hedendaagse veranderende cultuur. In drie promotietrajecten worden kader en raamleerplan uitgewerkt voor primair onderwijs, voortgezet onderwijs onderbouw en voortgezet onderwijs bovenbouw. Een postdoc onderzoeker ontwerpt een (meet)instrument waarmee docenten het 'culturele (zelf)bewustzijn' van hun leerlingen in kaart kunnen brengen. 701 HEU Powerful voices : developing high-impact arts programs for teens / M.N. Levine. - New York : Surdna Foundation, 2002. - 43 p. - Met bijl. In an effort to better understand the value and impact of its Arts Program, the Surdna Foundation undertook a formal program evaluation in Spring 2000. The study, conducted by Emc.Arts, a fullservice national arts consulting firm, is part of a larger foundation-wide effort to evaluate grantmaking activities more systematically. The Arts program's goals are to: contribute to the ability of young people to explore their own identity and their relationship to the world through high-impact, long-term experiences creating art with accomplished professional artists; and deepen the ability of artists and arts organizations to contribute to the needs of young people and educators. Digitale versie: www.surdna.org/usr_doc/powerfulvoices-eng.pdf 701 LEV Projectplan voor subsidiepartners 'Cultuur in de spiegel: naar een doorlopende leerlijn geïntegreerde cultuureducatie' / projectleider B. van Heusden, projectleider A. Rass, projectleider M. van der Hoeven, coördinator H. de Jong, Rijksuniversiteit Groningen. Faculteit der Letteren, Kunst en Kunstbeleid, SLO. - [S.l.] : [s.n.], [2009?]. - 13 p. - Met bijl. (Cultuur in de spiegel [onderzoeksproject naar een raamleerplan cultuureducatie]) Projectplan voor subsidiepartners behorende bij het onderzoeksproject 'Cultuur in de spiegel'. Dit project heeft tot doel een raamwerk te ontwikkelen dat scholen in het primair en voortgezet onderwijs in staat stelt, tegen de achtergrond van de door de overheid geformuleerde kerndoelen en eindtermen, een beleids- en/of leerplan te ontwerpen voor een doorlopende leerlijn geïntegreerde cultuureducatie, waarbij rekening wordt gehouden met de veranderde opvattingen over cultuur in de

12


samenleving en waarin de verschillende aspecten van cultuur (kunsten, erfgoed, media) in een vanzelfsprekende relatie tot elkaar worden onderwezen. Digitale versie: cultuurindespiegel.slo.nl/alg/proj_omschr/projectplan.pdf 701 HEU Het Stedelijk Nijmegen biedt een ontdekkingsreis : kunstcoördinator actieve school aan het woord / F. Hali. - 2009 (CJP cultuurkaart magazine; Vol. 3, mrt. 14-15 p.) Het Stedelijk Gymnasium Nijmegen is een van de scholen die al veel activiteiten heeft ondernomen met de cultuurkaart. Marianne Bosma, kunstcoördinator op het Stedelijk, geeft een overzicht van het culturele aanbod van het gymnasium. TIJDSCHRIFTEN Thema: PA en PO / M. van der Hoeven ... [et al.]. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 4-45 p.) Themanummer over cultuureducatie in het basisonderwijs en op de pabo. Diverse projectbeschrijvingen, boekbesprekingen en praktijkvoorbeelden. Ook komt de opleiding 'Vakspecialist muziek' ter sprake. TIJDSCHRIFTEN TULE - kunstzinnige oriëntatie : inhouden en activiteiten bij kerndoelen van 2006 / A. Jacobse. Informatie over TULE - kunstzinnige oriëntatie is te vinden op de website tule.slo.nl. (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 25-27 p.) Een beschrijving van de inhouden en activiteiten bij de kerndoelen 54, 55 en 56 voor kunstzinnige oriëntatie. Met TULE (Tussendoelen & Leerlijnen) biedt SLO scholen en leerkrachten een beeld van wat er onder de drie globale kerndoelen voor kunstzinnige oriëntatie verstaan kan worden en wat deze kerndoelen voor de verschillende leerjaren (groep 1 t/m 8) kunnen betekenen. Aan de hand van deze voorbeelduitwerkingen van kunstzinnige oriëntatie kunnen scholen zelf aan de slag met het maken van hun eigen schoolspecifieke leerlijn voor kunsten cultuureducatie. TIJDSCHRIFTEN Verrijk de kunstvakken met ICT / D. Ebbers, A. Rass. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 23-24 p.) De SLO heeft binnen het project Kunst en ICT met vier scholen voor voortgezet onderwijs gekeken naar de mogelijkheden om ICT in te bedden in de kunstvakken. Dat heeft geresulteerd in leerplankundige handreikingen, lesvoorbeelden, lijsten met (gratis) 'easyware' voor alle kunstvakken en een uitwerking van kritische succesfactoren en scholingsadviezen. De resultaten zijn beschikbaar op de website www.slo.nl/kvict. Website: www.slo.nl/kvict TIJDSCHRIFTEN Voortgezet onderwijs zet breed in op cultuur : zeven Zuid-Hollandse praktijkvoorbeelden / Kunstgebouw, Stichting Kunst en Cultuur Zuid-Holland, Expertisecentrum jso. – Rijswijk/Gouda/Den Haag : Kunstgebouw/JSO/Provincie Zuid-Holland, 2008. - 52 p. : fig., ill., tab. - In samenw. met Erfgoedhuis Zuid-Holland. - ISBN 978-90-76340-18-0 In deze publicatie staan zeven Zuid-Hollandse voorbeelden van cultuureducatieprojecten in een Brede Schoolconcept. Er is gekozen voor praktijkvoorbeelden 'vanaf de vloer' die kunnen dienen als inspiratie of voorbeeld voor voortgezet onderwijsscholen. In de eerste zeven hoofdstukken staat telkens een ander project centraal waarbij er aandacht is voor de aanleiding, de opzet van het project en de wijze waarop dat project binnen een brede schoolconcept is geplaatst. Hierbij worden kunst-,

13


erfgoed-, creatieve industrie- en nieuwe mediavoorbeelden aangehaald. Na deze zeven hoofdstukken, volgt het hoofdstuk 'Beschouwend: brede schoolstructuren', dat gaat over de verschillende wijzen waarop scholen met cultuureducatie in een binnen- en buitenschoolse structuur kunnen omgaan. Tot slot bevat het laatste hoofdstuk tips voor scholen en gemeenten die met cultuureducatieprojecten willen starten. Digitale versie: www.jso.nl/upload/94503_647_1229693423274-VO_Cultuur.pdf 701 VOO Weg uit de Peel : lezen, media-educatie en geschiedenis in één. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 7-9 p.) Beschrijving van het project 'Weg uit de Peel'. Dit project is ontwikkeld door Bibliotheek Helmond-Peel voor bovenbouw basisonderwijs en/of onderbouw voortgezet onderwijs. In het project zijn erfgoed-, literatuur-, natuur- en media-educatie met elkaar verbonden. Het project is gebaseerd op het boek 'Weg uit de Peel' van Jacques Vriens. TIJDSCHRIFTEN

CULTUREEL ERFGOED Canon van Nederland / R.H.A. Plasterk, OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. - 'sGravenhage : OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2007. - 8 p. (Tweede Kamer der Staten-Generaal 2006/2007; 30 800 VIII Nr. 162) Brief van 2 juli 2007 van minister Plasterk aan de Tweede kamer. In deze brief schetst het kabinet wat naar zijn inzicht moet gebeuren betreffende het onderwijs, de cultuur en de inburgering. Vervolgstappen worden beschreven en een samenvatting van het advies is toegevoegd. 008 PLA Europa Nostra : questionnaire heritage education, 2004 / EUROCLIO, Europa Nostra. - Den Haag : Europa Nostra, 2004. - Ongepag. : fig., tab. Survey on the state of heritage education in Europe with information gathered from EUROCLIO, the European Association of History Educators and a questionnaire from Europa Nostra. 26 countries participated. 725 EUR De HEREDUC erfgoedproject-planner / HEREDUC. - [S.l.] : HEREDUC, [2009]. - 7 p. Een instrument dat werd ontwikkeld om leerkrachten te helpen bij het organiseren van een erfgoedproject. Digitale versie: www.odlexpert.net/vlaanderen/praktijk/folder.2004-11-19.7688439734/Methodologie 725 HER Heritage and education: a European perspective = The Hague Forum 2004 : proceedings of the Europa Nostra Forum 2004 / Europa Nostra. - Den Haag : Europa Nostra, 2004. - 93 p. Proceedings from a conference held on 1 October 2004 organised by Europa Nostra, the panEuropean federation for cultural heritage. The conference entitled 'Heritage and Education - a European Perspective' was a contribution from civil society to the debate addressed during a European governmental conference 'Culture and Schools : Policies for Arts and Heritage Education across the European Union' held in The Hague in September, 2004. The Forum explored the goals and methods of heritage education and the ways to improve cross-border cooperation throughout Europe. Its aim was to draw policy recommendations to the policy and decision makers concerned at regional, national and European levels. The keynote came from Tim Copeland who addressed European

14


perspectives of heritage and education. Conclusions of the EUROCLIO survey on heritage education in Europe were also presented. 725 HER Heritage and identity : engagement and demission in the contemporary world / redacteur M. Anico, redacteur E. Peralta. - Abingdon, OX : Routledge, 2009. - XII, 196 p. : fig., ill. - Met lit .opg. en reg. ISBN 978-0-415-45336-3 (Museum meanings) This publication explores the ways in which heritage contributes to the construction and representation of identities in contemporary societies, providing a comprehensive account of the diverse conceptions of heritage and identity across different continents and cultures. The editors introduce and discuss a wide range of interconnected topics, including multiculturalism and globalization, local and regional identity, urban heritage, difficult memories, conceptions of history, ethnic representations, repatriation, ownership, controversy, contestation, and ethics and social responsibility. The volume places empirical data within a theoretical and analytical framework and presents an interdisciplinary approach to the study of the representation of the past, invaluable for anyone interested in heritage and museum studies. 725 HER Heb je wel gehoord van de zilveren vloot? : handleiding fondsenwerving voor de erfgoedsector / J. Klumper, M. Lamme. - Utrecht : NCV [etc.], 2008. - Uitg. in samenw. met Stichting Kunst en Cultuur Overijssel. Deze handleiding biedt handvatten voor fondsenwerving in de erfgoedsector. Met praktijkvoorbeelden worden het hoe en waarom van de zoektocht naar fondsen inzichtelijk gemaakt. Vooral voor kleine organisaties uit de museale sector en de erfgoedsector die met vrijwilligers werken, biedt dit boek veel adviezen. Onderwerpen die aan de orde komen zijn onder meer: het opstellen van een begroting, het rond krijgen van de dekking, de speurtocht naar extra middelen, de stroomlijning van de organisatie en het vergroten van subsidiekansen. 336 KLU Theoretisch kader voor erfgoededucatie /A. de Regt, M. Zeeman, Th. de Langen. - Delft : Erfgoedhuis Zuid-Holland, 2008. - 52 p. : ill. - Met lit.opg. - ISBN 978-90-808901-7-6 Deze publicatie bevat een theoretisch kader voor erfgoededucatie. Dit kader wordt aangereikt voor de vragen: Wat is goede erfgoededucatie? Welke variabelen kunnen onderscheiden worden en welke beginvoorwaarden zijn daarvoor onmisbaar? Kortom, wat is bij erfgoededucatie nodig voor een goede overdracht? Dit theoretische kader is geschreven op basis van onderwijskundige kennis en praktijkervaring met het project Erfgoedspoor van het Erfgoedhuis Zuid-Holland. 725 REG

BEELDEND Hoed op voor Rembrandt / M. van der Hoeven. - 2009. - ill. (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 4-6 p.) Marije van der Hoeven geeft al meer dan 20 jaar fotografieles aan kinderen. In dit artikel gaat zij nader in op haar werk en haar recent verschenen publicatie 'Hoed op voor Rembrandt'. Deze publicatie is de weerslag van een kunstproject van Stichting Kunsteducatie De Rode Loper op School en Marije van der Hoeven. Samen met hoedenontwerper Tineke Koelewijn en beeldend kunstenaar Petra Veenstra heeft zij dit project gerealiseerd op een aantal Amsterdamse basisscholen. Bij dit project maakt Marije van der Hoeven fotoportretten van kinderen geïnspireerd op de portretten van

15


Rembrandt. De kinderen maakten een hoed en poseerden daarmee in een geïmproviseerde fotostudio op school. De portretten werden vervolgens tentoongesteld in de etalages van de Hema in Amsterdam Oost, de buurt waar de kinderen naar school gaan. TIJDSCHRIFTEN The hybridization and homogenization of school art : institutional contexts for elementary art specialists / L. Bresler. - 1999. - Met lit.opg. (Visual arts research; Vol. 25, nr. 2 (Issue 50), 25-37 p.) This paper is based on a four-year qualitative study, which examined the genre of school arts in American elementary settings as reflected in the operational curricula of visual arts, music, dance and drama. The focus of this paper is on the visual arts. The first part of the paper examines four art types: child craft, child art, fine art and art for children. The second part of the paper descibes the institutional contexts in which school art operates, in particular, the contexts of time and space for art instruction, as well as the communities of practice in which school art functions. Each of these components plays a different, though interrelated role in the resulting 'school art' genre. TIJDSCHRIFTEN Local art knowledge : within children's art work and outside school culture /K.A. Hamblen. - 1999. Met lit.opg. (Visual arts research; Vol. 25, nr. 2 (Issue 50), 14-24 p.) Disparities between what is learned about art in formalized school instruction and what constitutes an informal, local knowledge of art are suggested by studies indication that children engage in art production and appreciation very different from their formal school experiences in art. The purpose of this paper is to explore differences between school and local art knowledge and to develop the theoretical rationale for art instruction that encompasses aspects of local art knowledge and experiences and the more specifically relates to the life worlds of young children. To provide the rationale for rethinking school art practices in terms of differing art contexts and of children's nonschool art expressions, the following will be discussed: assumptions of transfer in general education and art education; characteristics of school art, local art, and professional art contexts; models of institutional and informal learning contexts; research on local knowledge; and areas of nontransfer between school art and the local art of children. TIJDSCHRIFTEN Manet, Picasso en de anderen / hoofdredacteur J. Poderos, hoofdredacteur M. Goes.- 2009. - ill. Themanummer. (Dada; Nr. 63, 1-49 p.) Themanummer over de impressionistische kunstenaars Edouard Manet en de invloed die hij had op Pablo Picasso en andere kunstenaars. Bevat informatie over het leven en de schilderijen van Manet, de (overeenkomstige) schilderijen van Picasso en creatieve opdrachten voor kinderen. TIJDSCHRIFTEN Mooi niet : (over hedendaagse kunst) / S. Boonen, W. Gonnissen. - Hasselt : Clavis , 2008. - 87 p. : ill. - In samenw. met Z33, Hasselt. - ISBN 978-90-448-1023-3 In deze publicatie maken kinderen kennis met hedendaagse kunst. Het is een fictief boek waarin kinderen samen met de Melkjongen op pad gaan in de oude melkfabriek, waar verschillende kunstenaars gehuisvest zijn. Eén voor één leren de kinderen de kunstenaars en hun werk kennen: wat maken ze?, wat is de betekenis?, wat willen ze met hun kunstwerk vertellen? Uiteindelijk bepalen de kinderen wat ze van de kunst vinden: mooi, grappig, vreemd, ontroerend of juist niet. Het boek bevat ook een klein kunstwoordenboek en geeft doetips om thuis of in een museum uit te proberen. 700 BOO

16


MUZIEK The aural / visual experience of music literacy : reading and writing music notation / E.E. Gordon. Chicago : GIA, 2004. - 157 p. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 1-57999-312-5 The author demonstrates, using examples, analogies, patterns, and theories, how musical literacy must mean much more than merely being able to ΄decode΄ notes on a staff. Clearly defining the difference between imitating and audiating, he leads the reader through a sound program of building literacy in musicians of all ages. Reading tonal, rhythm, and melodic patterns, using solfege, writing patterns, differentiating instruction for students with different music aptitudes, and reading notation are all covered in great detail. 781 GOR Het Concertgebouw : met muziekvakdocenten naar Amsterdamse basisscholen / M. van Houtert. 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 34-35 p.) In 2008 hebben de Samenwerkende Amsterdamse stadsdelen besloten de muziekluisterlessen voor de hoogste groepen van het basisonderwijs af te schaffen en tot een andere invulling van muziekeducatie in het primair onderwijs te komen. Bij deze nieuwe invulling wordt Het Concertgebouw betrokken. Het doel van de stadsdelen, en ook van Het Concertgebouw, is het geven van een kwaliteitsimpuls aan de binnenschoolse muziekeducatie in het primair onderwijs in Amsterdam. Muziekvakdocenten van Het Concertgebouw gaan hiervoor samenwerken met basisschoolleerkrachten. TIJDSCHRIFTEN Cultuurspreiding door cross-over : cultuurspreiding door cross-over evenementen tussen populaire en klassieke muziek / E. Beukhof. - [S.l.] : [s.n.], 2005. - 72 p. : graf., fig., tab. - Doctoraalscriptie Universiteit van Amsterdam, Onderwijs instituut PSCW, Opleiding Sociologie. - Met lit.opg. en bijl. Onderzoek naar wat voor mensen cross-over producties tussen populaire en klassieke muziek bezoeken en of door middel van deze evenementen cultuurspreiding wordt gestimuleerd. Deelvragen hierbij luiden: Welke verschillen bestaan er binnen cross-over producties tussen populaire en klassieke muziek? Wat zijn de relevante achtergrondkenmerken (leeftijd, sekse, vooropleiding e.d.) van de bezoekers van deze producties? Wat is het volume aan cultureel kapitaal wat betreft het bezoek aan podiumkunsten van de bezoekers? Wekken de cross-over producties interesse voor cultuuruitingen anders dan degene waarvoor het publiek in eerste instantie gekomen is? Verder komt ook aan de orde of de doelstelling van de organiserende partijen en de overheid gehaald worden. Wordt er inderdaad een nieuw (en jong) publiek binnengehaald? En komt daarmee het subsidiegeld van de overheid ook daadwerkelijk terecht bij deze doelgroep? 780 BEU Disziplin / G. Mantel. - 2009. - Themanummer. (Üben & Musizieren. Zeitschrift für Musikschule, Studium, Berufspraxis und Elternhaus; Vol. 26, nr. 2, Apr/Mai 6-25 p.) Inhalt: G. Mantel: 'Üben als lästige Pflicht? Wie Disziplin zu Motivation und Nachhaltigkeit führt'; Chr. Krüger: 'Wiedersehen macht Freude : Welche Rolle spielt Disziplin an der Musikschule?'; H. Figdor: 'Wie entsteht Selbstdisziplin? Anmerkungen eines Psychoanalytikers'; A. Müller: 'Ein Musiker braucht Disziplin, aber welche? Disziplin und ihre Auswirkungen auf den Körper'. TIJDSCHRIFTEN

17


Dyslexie en zangles / F. Hockx, eindredacteur R. Frowijn. - Schiedam : Beeld en Kleur, 2008 . - 72 p. : ill. - ISBN 978-90-809317-3-2 Boekje naar aanleiding van een thesis ten behoeve van Masteropleiding Muziek aan het Utrechts Conservatorium. Praktische informatie voor het geven van zangles aan dyslectische leerlingen. Inhoud: Bestaande methodieken; Specifieke aandachtspunten; Wat is dyslexie; Verschillende benaderingen; Mogelijke problemen in de praktijk; Wat leren we van de verschillende benaderingswijzen? Interessante perspectieven; en praktische tips. 784 HOC High school music programmes as potential sites for communities of practice - a Canadian study / J. Countryman. - 2009. - Met lit.opg. (Music education research; Vol. 11, nr. 1, Mar. 93-109 p.) Exploration of the nature of the high school music experience undertaken with 33 young adults who had graduated from high school one to six years previous to the data collection. All of these participants had been involved in their school music programmes and 30 had not continued formal music study following graduation. One might predict that prevalent themes from their reflections about high school music would include the enhancing of self-worth, the experiencing of a sense of belonging, and the recalling of feelings of pride and pleasure derived from music making. While these themes were indeed articulated, what emerged most strongly from the data analysis is the enormous importance of community as the umbrella for self-making and music making. Importantly, the community these participants were recalling was not uniformly experienced. To better understand this variation, the author examined the theoretical concept of 'community of practice' (Lave and Wenger 1991; Wenger 1998). She also considered what the participants meant by 'fun' and 'enjoyment', two terms that peppered their conversations about their high school music experiences. The community of practice theory together with Csikszentmihalyi's (1990) definition of happiness emboldened her to suggest conditions necessary for a community of practice to develop among students in a high school music programme. TIJDSCHRIFTEN 'If I play my sax my parents are nice to me': opportunity and motivation in musical instrument and singing tuition / J. Driscoll. - 2009. - graf., tab. - Met lit.opg. (Music education research; Vol. 11, nr. 1, Mar. 37-55 p.) Little consideration has been given to the factors which motivate children to take up music tuition, or their reasons for giving up. In part, this is a reflection of the limited extent to which children have been consulted directly in relation to issues exclusively affecting them. This study considered opportunity and motivation for young people taking up music tuition, and the most influential factors in their decisions to discontinue. Young people aged 13-14 were surveyed by means of questionnaires to 33 schools in one English local authority. The findings highlight key issues in relation to equality of access and gender differences in take up and discontinuation. Analysis confirms a sharp increase in discontinuation rates on transition to secondary school. The most commonly cited reasons for discontinuation are considered, together with the relative importance of family and peer support amongst this age group. TIJDSCHRIFTEN The meaning of music education to middle school general music students / V.W. Davis. - 2009 (Bulletin of the Council for Research in Music Education; Vol. 179, Winter, 61-77 p.) The purpose of this study was to investigate the meaningfulness of music education to middle school students in general music classrooms. A survey instrument was created by gathering middle school students' responses to an open-ended question regarding the general music (non-performance) class in which they were enrolled. After pilot testing, the Music Meaning Survey (MMS) was administered to

18


general music students in grades 6 through 8 (N = 762) from nine middle schools across 8 states. The results of the MMS were factor analyzed using principal components analysis and a varimax rotation. According to the MMS, subjects did ascribe meaning to music education. The meaning students derived from music education could be assimilated into four categories: Vocational (careeroriented outcomes), Academic (music theory and history), Belongingness (social interactions between students), and Agency (self-esteem, motivation, and emotional development). The primary conclusion that can be drawn from this study is that for middle school general music students, music class can be a meaningful and multifaceted experience. TIJDSCHRIFTEN Musicians as lifelong learners : 32 biographies / R. Smilde. - Delft : Eburon, 2009. - 406 p. - ISBN 978-90-5972-300-9 Within the study 'Musicians as lifelong learners: discovery through biography' by Rineke Smilde (Eburon 2009), biographical research was used to examine key developments in the professional lives of musicians, focusing on the relationship between their life, educational and career span and their learning styles. This resulted in a collection of 32 narrative learning biographies of musicians from different countries and with various careers. Musicians with a performing career, music pedagogues and musicians with a portfolio career, who combine different roles within various areas of engagement, are portrayed. The main thread throughout the biographies is the question of how these musicians learn as 'lifelong learners'. 780 SMI Musicians as lifelong learners : discovery through biography / R. Smilde. - Delft : Eburon, 2009. - 292 p. : tab. - Met lit.opg. en bijl. - Proefschrift Georg-August-Universität Göttingen, Faculteit Sociale Wetenschappen, 2008. - ISBN 978-90-5972-301-6 Today musicians face major changes in their professional life, confronted with questions of how to function flexibly and exploit opportunities in the rapidly changing cultural context. To this end, the concept of lifelong learning is being investigated within this study. Biographical research into musicians' learning styles and leadership shows that informal learning and related modes of learning, in both formal and non-formal educational settings, can play a prominent role throughout different stages of music learning. Options for new adaptive learning environments are explored, underpinning recommendations for continuing professional development. Future musicians would then have the opportunity to acquire a reflective and reflexive attitude in their response to cultural change and develop into true 'lifelong learners'. The supplement to this book is 'Musicians as lifelong learners: 32 biographies' (Eburon 2009). 780 SMI Muziek in het basisonderwijs : meer dan gezellig zingen? / J. Baard. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 37-38 p.) Een praktijkverslag van de vakspecialist muziek Judith Baard. Judith Baard is groepsleerkracht en vakleerkracht muziek op de Flevoschool te Huizen. Zij heeft in Utrecht de opleiding Vakspecialist muziek afgerond en vertelt over haar passie: muziek in het basisonderwijs. TIJDSCHRIFTEN Muziek in het primair onderwijs / T. Hartkamp. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 41-44 p.) Een schets van de geschiedenis van het vak muziek in het primair onderwijs en een beschrijving van de huidige situatie. Sinds 1 augustus 2006 is het vak muziek binnen een cluster kunstzinnige oriëntatie terechtgekomen en worden geen eisen meer aan het vak gesteld. Is er toekomst voor muziek in het primair onderwijs? TIJDSCHRIFTEN

19


Muziekkriebels : 250 muziekactiviteiten voor kinderen van 0 tot 10 jaar / H. Wiechers, medewerker E. van der Wurff. - Amsterdam : SWP, 2009. - 245 p. : fig., ill. - Met reg. en bijl. - ISBN 978-90-6665982-7 In dit handboek staan 250 muziekactiviteiten voor kinderen van 0 tot 10 jaar. Muzikale aspecten zoals muziek maken, luisteren, dansen en stemexpressie komen aan de orde. Verschillende thema's zoals de muziekhoek, jaargetijden en vieringen komen aan bod. Bij verschillende activiteiten zijn liedjes gemaakt die gemakkelijk uit te voeren zijn. Ook biedt elk hoofdstuk een doorkijkje naar de praktijk en handige tips. De bijbehorende cd bevat speciaal voor dit boek gecomponeerde muziek die gebruikt kan worden bij de activiteiten. Bij elke activiteit staat aangegeven welk nummer op de cd het meest geschikt is om te gebruiken. 780 WIE [CM] 780 WIE The National Singing Programme for primary schools in England: an initial study / G.F. Welch ...[et al.]. - 2009. - fig., graf., tab. - Met lit.opg. (Music education research; Vol. 11, nr. 1, Mar. 1-22 p.) The 'Sing Up' National Singing Programme for primary schools in England was launched in November 2007 under the UK government's 'Music Manifesto'. 'Sing Up' is a four-year programme whose overall aim is to raise the status of singing and increase opportunities for children throughout the country to enjoy singing as part of their everyday lives, in and out of school. As part of the Programme's research evaluation, a key focus has been to build an initial picture of singing in primary schools across England. This information could then be used as a 'baseline' by which the programme's subsequent impact could be judged, including 'before' and 'after' measures of schools that receive particular 'Sing Up' input. This paper reports an overview of key outcomes of the first five months of baseline profiling (October 2007-February 2008), embracing analyses of the singing behaviours of 3472 children in 76 primary schools. These findings are complimented by additional analyses of children's views on singing in and out of school; and the self-efficacy of their class teachers (n=90), both as singers and as teachers of singing. TIJDSCHRIFTEN De onderzoekende muziekdocent : onderzoekscompetentie binnen de bachelorstudie Docent Muziek / M. Rutten, A. Sandbrink, F. Evelein. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 1, jan. 23-25 p.) Verslag van ontmoeting van hoofdvakdocenten, onderwijspedagogen en coördinatoren/hoofden van de Opleiding Docent Muziek van de conservatoria uit Nederland op 10 oktober 2008 in het Conservatorium Amsterdam. Op deze dag kwamen vragen aan de orde als: Hoe kan de onderzoekscompetentie in de bacheloropleiding ontwikkeld worden en in welke mate is dit nodig? Hoe verhoudt het onderzoek zich tot het onderzoek in de masteropleiding Kunsteducatie? De twee gastsprekers op deze dag waren Folkert Haanstra van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en Diederik Schönau van Hogeschool ArtEZ. Frits Evelein was gevraagd om een aanzet tot concretisering van onderzoeksmogelijkheden in de bacheloropleiding te geven. Hij formuleerde op deze dag vijf voorstellen: 1. Een professionaliserings/mastertraject voor een groep opleiders die als team samenwerken; 2. Het uitwisselen van opleidingservaringen, materialen en werkwijzen; 3. Het opzetten van inspiratiemomenten door een gezamenlijk gastdocentenbeleid; 4. Productuitwisseling door het aanleveren van goede scripties bij de database van Cultuurnetwerk Nederland; 5. Samenstellen van een handboek voor het voortgezet onderwijs. TIJDSCHRIFTEN

20


Oper für Kinder : zur Gattung und ihrer Geschichte : mit einer Fallstudie zu Wilfried Hiller / A. Grandjean-Gremminger. - Frankfurt am Main : Peter Lang, 2008. - 316 p. : fig. - Met lit.opg., bijl. en begrippenlijst. - ISBN 978-3-631-56969-6 Opern- und Theaterschaffende, zahlreiche Lehrer und Eltern kennen den Wert des Musiktheaters für Kinder schon seit einiger Zeit. In der Forschung hingegen wurde dieses Genre bisher nicht groß beachtet. Dieses Buch liefert eine Einführung von systematischem Charakter. In groben Zügen werden die verschiedenen Ausprägungen der Gattung dargestellt, wie sie im Laufe der Geschichte auftraten (lateinische Schuloper, Märchen- und Zauberopern, Patriotisches Festspiel, Schul- und Jugendoper, Szenisches Spiel, Lehrstück, Kinderoper, Bearbeitungen von Repertoire-Opern, Kindermusicals). Die meisten von ihnen existieren auch heute noch in irgendeiner Form. Der umfangreichste Teil widmet sich exemplarisch den Stücken des Komponisten Wilfried Hiller. Die Analyse dieser Werke des 20. Jahrhunderts will aufzeigen, was qualitativ hoch stehendes zeitgenössisches Musiktheater für Kinder ausmacht. 782 GRA Responding to culture in the instrumental music programme: a teacher's journey / C.R. Abril. - 2009. - Met lit.opg. (Music education research; Vol. 11, nr. 1, Mar. 77-91 p.) The purpose of this case study was to examine how one music teacher responds to student's cultural backgrounds through a middle school instrumental music programme in the US. The study sought to uncover the events, situations and circumstances that served as catalysts for curricular change and the rationales that gave it purpose. It also examined how concepts of musical and cultural 'self' and 'other' informed a teacher's culturally responsive teaching and multicultural education and created various tensions in and outside of the classroom. Implications for practice are described based on the findings. TIJDSCHRIFTEN Stadsgeluiden : verslag van het Cultuur en school-project Muziekpakhuis/vmbo / P. van Amstel, Amsterdams Fonds voor de Kunst. - Amsterdam : Amsterdams Fonds voor de Kunst, 2003. - 46 p. : ill . Stadsgeluiden is een project uitgevoerd in het kader van Cultuur en School. Het Muziekpakhuis heeft met vijf componisten op vijf vmbo-scholen in vijf stadsdelen samengewerkt. Zij hebben met leerlingen de geluiden die de stad voortbrengt onderzocht, opgenomen, digitaal bewerkt en laten uitmonden in composities en muzikale uitvoeringen. Parallel hieraan hebben deze componisten in samenwerking met nog eens vijf andere kunstenaars eigen composities gemaakt. Ook weer op basis van stadsgeluiden van deze vijf stadsdelen en geïnspireerd door wat de leerlingen gemaakt hebben. De resultaten zijn uitgevoerd ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van het Muziekpakhuis. Auteur Peter van Amstel is voormalig commissielid van het Amsterdams Fonds voor de Kunst. Hij observeerde het proces en vatte zijn conclusies samen in dit boekje. Van het project is mede een videofilm, cd-rom en een website gemaakt. 780 AMS Vakspecialist muziek in het po / M. van Maurik. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 35-36 p.) Sinds 2003-2004 wordt op diverse pabo's al dan niet in samenwerking met conservatoria de opleiding 'Vakspecialist muziek' aangeboden. Deze opleiding is tot stand gekomen met de PROPOSO-gelden en biedt een gevarieerde scholing, waarbij leraren basisonderwijs (en getalenteerde vierdejaars studenten) in een jaar tijd hun eigen muzikale talenten verder ontwikkelen en inzetten binnen hun eigen basisschool. Een beschrijving van de opleiding. Website: www.vakspecialistmuziek.n TIJDSCHRIFTEN

21


What me? Teach music to my primary class? : challenges to teaching music in primary schools in five countries / D. Russell-Bowie. - 2009. - tab. - Met lit.opg. (Music education research; Vol. 11, nr. 1, Mar. 23-36 p.) Current preservice teacher education students are tomorrow's teachers and what they believe about the priority and challenges of music education in elementary schools is important, as it will impact on their attitudes and practice when they are teaching in schools. This study examines the state of primary music education and investigates the perceptions of almost 1000 preservice teachers from five countries (Australia, USA, Namibia, South Africa and Ireland) in relation to the priorities and challenges associated with teaching music in elementary schools. Challenges identified included teachers' lack of musical experience; the low priority given to music in schools; the lack of resources, time to teach music, subject knowledge and adequate preparation time. This study highlights the need for a higher priority for, and more experience in music education in both preservice teacher education and in primary school classrooms. TIJDSCHRIFTEN

FILM/MEDIA Drama kun je léren schrijven / W. Janssen. - 2009 (Schrijven; Vol. 13, nr. 2, apr/mei 16-18 p.) De Scriptschool in Amsterdam biedt een tweejarige vakopleiding Scenarioschrijven voor film en televisie. De Scriptschool wil de scenario's van Nederlands tv-drama naar een hoger plan brengen. Een verslag. TIJDSCHRIFTEN Kidsview TV / J. van Wijk. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 4, apr. 30-31 p.) Een beschrijving van het project Kidsview TV. Het project is in 2005 ontstaan bij het programma Digitaal Leren en deels gesubsidieerd door de gemeente Den Haag. In het project Kidsview TV worden de mogelijkheden van video in het onderwijs ontwikkeld. Tot nu toe hebben docenten van circa 20 scholen voor primair en voortgezet onderwijs een cursus voor het werken met video gekregen. De cursus is, naast het aanleren van de techniek, met name gericht op het werken met de leerlingen aan het verzorgen van een item voor een tv-programma. TIJDSCHRIFTEN Het Klokhuis: animatie [dvd] / regisseur Y. Smits, verslaglegger D. Leeuwin, redacteur M. Witlox. – [Hilversum]/[S.l.] : NPS/NIAF,2006. - 15 min. Wat is animatie precies en welke vormen heb je? Deze aflevering van 'Het Klokhuis' is gewijd aan de ateliers van 'Het Nederlands Instituut voor Animatie' (NIAF). Klokhuis presentatrice Dolores Leeuwin heeft haar eigen rap gemaakt waarin ze zelf de hoofdrol speelt. Zes animatoren van het NIAF hebben deze rap voor haar geanimeerd tot een bijzondere animatieclip. Door de verschillende technieken die zij gebruiken, komt de veelzijdigheid van animatie duidelijk naar voren. [DV] 791 KLO

THEATER Helping kids to 'imaginate' : the story of drama education at one elementary school / L.A. McCammon, D. Betts. - Tucson : University of Arizona, 1999. - III, 99 p. A case study examined how, in one school, participation in an elementary arts integration program began with one teacher and grew until there were nine volunteers by investigating how the school

22


culture encouraged teachers, administrative support, and theatre's effect on teachers and students. Qualitative data were collected and included observations of teacher meetings and lesson demonstrations and interviews with teachers, students, parents, principal, and the theatre specialist. Data analysis revealed school culture supported teacher change: teachers talked frequently, shared ideas and materials, and wanted to learn new teaching techniques. Teachers felt theatre improved student self-confidence, risk taking, and cooperation. Students liked drama's active learning. Despite these findings, teacher participation disintegrated because outside support for peer mentoring and reflection was weak. Program effectiveness decreased: (1) peer mentoring was dropped; (2) no substantive discussions about theatre took place; (3) autonomy and isolation were promoted; and (4) little integration of drama and curriculum occurred. An after-school class for teachers was set up. Ten teachers took part and worked in four collegial teams. The course used drama strategies (e.g., story drama, puppetry, process drama) to promote peer mentoring and coaching. While the teachers enjoyed the class, they were most satisfied by the peer interaction. Reflections suggest that: case study results informed the planning for the class, but similar results could be achieved using educational drama strategies and staff development literature; peer mentoring is highly effective, but difficult to arrange; an after-school class will be more effective if the instructor goes into the classroom to observe the teaching and learning process. 792 MCC Maak theater van je werk : theatertraining op locatie voor mensen met een verstandelijke beperking / M. Spierenburg, medewerker S. Kuhlmann. - Utrecht : Vilans, 2007. - 64 p. : ill. + dvd. - Met lit.opg., websites en bijl. - De dvd is in opdr. van Stichting Philadelphia Zorg vervaardigd. - ISBN 978-908839-001-2 'Maak je eigen theater' beschrijft een experiment. Mensen met een verstandelijke beperking krijgen theatertraining als onderdeel van een arbeidstoeleidingstraject. Tien mensen met een verstandelijke beperking volgden een half jaar een theatertraining, met als doel een bijdrage te leveren aan hun arbeidsparticipatie. Het experiment is uitgevoerd onder de paraplu van het project 'KunstWerk(t)', waarin kunstenaars zich inzetten om de kans op werk te vergroten voor migranten, gedetineerden, mensen met een verstandelijke beperking en probleemjongeren in de tertiaire sector. De bijbehorende dvd toont de theatertraining op locatie: Restaurantcafé Ridderikhoff te Hoorn. 792 SPI [DV] 792 SPI Theater in de krant / samensteller/redacteur T. Michel, eindredacteur F. Schwartz, Stichting Krant in de Klas. - Amsterdam : Stichting Krant in de Klas, 2009. - 16 p. - Uitg. in samenw. met Theaterfestival Tweetakt. - ISBN 978-90-79802-02-9 Deze lesuitgave is bedoeld om leerlingen kennis te laten maken met cultuur door gebruik te maken van kranten. Er wordt vooral ingegaan op theater, maar de opdrachten zijn ook te gebruiken bij andere kunstvormen. De leerlingen leren eerst hoe zij artikelen over theaternieuws, voorbeschouwingen en recensies kunnen lezen en interpreteren. Vervolgens gaan zij zelf aan de slag: ze schrijven een recensie over een theatervoorstelling die zij zelf bezoeken. De opdrachten zijn gericht op het voortgezet onderwijs, zonder onderscheid te maken tussen verschillende niveaus. Digitale versie: www.krantindeklas.nl/files/TheaterInDeKrant.pdf 792 THE

23


DANS Leven voor de dans : Ben Bergmans / S. Van Laere. - 2009 (Dans.; Vol. 8, nr. 1, mrt. 4-5 p.) Portret van Ben Bergmans, artistiek manager bij Codarts in Rotterdam. Hij is verantwoordelijk voor het profiel van de bacheloropleiding Docent Dans. TIJDSCHRIFTEN

LITERATUUR Kleuters kunnen plezier beleven aan de kunst van een goed verteld verhaal : interview met Coosje van der Pol / Hermans, M. - 2009 (Leesgoed; Vol. 36, nr. 2, 52-54 p.) Coosje van der Pol werkt aan de Universiteit van Tilburg aan een promotieonderzoek naar de werking van prentenboeken bij de ontwikkeling van de literaire competenties. Ze heeft onderzoek gedaan bij kleuters. TIJDSCHRIFTEN Meervoudige intelligentie bij lezen en taal / T. Armstrong. - Den Haag : Bazalt, 2009. - 96 p. : fig., ill. - Met lit.opg. - Een gezamenlijk project van Bazalt en HCO. - ISBN 978-90-74233-84-2 Dit praktische boek bevat veel activiteiten die met leerlingen ondernomen kunnen worden om bij diverse leerstofonderdelen van lezen en taal de verschillende intelligenties in te schakelen. De theorie van Howard Gardner over Meervoudige Intelligentie wordt gekoppeld aan recent onderzoek over leesen taalonderwijs. 159 ARM Social inclusion and reading : an exploration / C. Clark, R. Akerman. - [Londen] : National Literacy Trust, 2006. - 11 p. This paper investigates the link between social inclusion and reading. It examines the findings of a survey of children and young people's reading habits in the light of whether or not the respondents received free school meals, and also considers the differences between boys and girls in these groups. These findings are set within the context of the existing research evidence around the links between educational attainment, reading and social exclusion. 820 CLA Studiedag poëzie & onderwijs / projectleider R. Buerman, projectleider D. Terryn, Stichting Lezen, CANON, Cultuurcel Departement Onderwijs. - Brussel : CANON Cultuurcel [etc.], 2005. - 76 p. Verslag van de studiedag poëzie & onderwijs van 12 januari 2005 in Brussel. Aan de orde kwam o.a. poëzie en beeldende kunst, dans en film. Met tips en lesvoorbeelden. 820 STU Wat verhalen vertellen oplevert / C. Laferla. - 2009 (Mediacoach; Vol. 2, nr. 2, apr. 33-37 p.) Van overtuigd dat verhalen vertellen de liefde voor lezen kan activeren zette Claudio Laferla een project op in Malta waarbij hij ouders opleidde tot verhalen vertellers. Een verslag. TIJDSCHRIFTEN

24


De volgende aanwinsten zijn ingezonden scripties voor de

MAX VAN DER KAMP SCRIPTIEPRIJS Creativiteit en educatie / J.M. Jonker. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 42 p. : tab. - Met lit.opg. en reg. Willem de Kooning Academie, Rotterdam, Master Kunsteducatie. Onderzoek met als hoofdthema: Hoe ontstaan creatieve blokkades? Deelvragen hierbij zijn: Wat is creativiteit? Wat is creatieve ontwikkeling? Waar komt de angst voor creativiteit vandaan? Hoe kun je blokkades in de creativiteit opheffen? Het doel van het onderzoek is om kennis over creativiteit aan te bieden aan Pabo-studenten, die op hun beurt met de opgedane kennis op de basisscholen kinderen kunnen stimuleren in hun creatieve ontwikkeling. Ook wordt in het onderzoek ingegaan op hoe creativiteit zich ontwikkelt gedurende het leven, de rol die creativiteit speelt in educatie en het belang daarvan. Daarbij wordt ook ingegaan op wat docenten kunnen doen om zowel zichzelf creatief te ontwikkelen, als wat ze kunnen bijdragen aan het creatieve denken van hun leerlingen. 159 JON Culturele canon in ckv1 lesmethoden / Y. Drijfhout, M. Monterie. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 25p. : graf., tab. - Met lit.opg. - I.h.k.v. onderzoeksseminar 1 van de Master Kunstbeleid en -management, Universiteit Utrecht. In dit onderzoek ligt de nadruk op enkele verschillende lesmethoden die educatieve uitgeverijen hebben ontwikkeld voor het vak ckv1. Centrale vraag van het onderzoek is of er een culturele canon van kunstenaars, disciplines, stromingen en kunstwerken uit verschillende ckv1-lesmethoden te destilleren is en op welke manier dit wel of niet gebeurd. Deze vraag wordt aan de hand van vier hypotheses getoetst: 1. Er valt een culturele canon van kunstenaars, stromingen en kunstwerken te destilleren uit ckv1 lesmethoden; 2. Ckv1-methoden voor het vmbo zijn meer leerling-gericht, terwijl ckv1-methoden voor havo en vwo meer cultuurgericht zijn; 3.Ckv1-methoden zijn internationaal georiënteerd; 4. De meeste nadruk ligt in de ckv1-lesmethoden op kunst uit de late 20e eeuw. 008 DRI Culturele instellingen en het voortgezet onderwijs : is het cultuurgebaseerd onderwijs de schakel? / A. Letanche. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 57 p. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Universiteit Utrecht, Master Kunstgeschiedenis, Educatie en Communicatie. Deze scriptie gaat over de vraag of cultuurgebaseerd onderwijs als een schakel kan dienen tussen de educatie door culturele instellingen en het voortgezet onderwijs. Ingegaan wordt op de onderwerpen: Wat is cultuurgebaseerd onderwijs (CGO), de ontstaansgeschiedenis van CGO, het didactische model en het uiteindelijke resultaat. De theorieën van Kolb, Gardner en Stevens die aan het CGO ten grondslag lagen komen hierbij aan de orde. Daarnaast wordt de context beschreven waarin het CGO heeft kunnen ontstaan. Ook komt de ontwikkeling van de educatie binnen culturele instellingen aan bod, de praktijk van cultuurgebaseerd onderwijs en komen culturele instellingen aan het woord, die elk op eigen wijze aan cultuurgebaseerd onderwijs hebben meegewerkt. Digitale versie: igitur-archive.library.uu.nl/student-theses/2009-0212-200414/Scriptie-definitief.doc 701 LET Culturele diversiteit en opleiding tot docent muziek : een onderzoek naar de visie en de praktijk van drie conservatoria met betrekking tot culturele diversiteit / L. van Bennekom. - [S.l.] : [s.n.], 2009. 44 p. : tab. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, Master Kunsteducatie. Onderzoek naar de visie en de praktijk van drie conservatoria (Amsterdam, Rotterdam en Utrecht) met betrekking tot culturele diversiteit en muziekonderwijs. In dit onderzoek staan twee vragen centraal: 1. Welke visies op culturele diversiteit heeft de opleiding Docent Muziek van het conservatorium in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht? 2. Hoe komt de visie van de opleiding Docent

25


Muziek van het conservatorium in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht tot uiting in het curriculum en de praktijk van de opleiding Docent Muziek? 377 BEN De culturele poortwachter : de voorbeeldrol van de CKV-docent als kennisoverdrager van culturele competenties op leerlingen / M. van Hartskamp. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 170 p. - Met lit.opg. en bijl. Masterscriptie Radboud Universiteit Nijmegen, Algemene cultuurwetenschappen. - Met samenv. in het Engels. In dit onderzoek wordt gekeken naar het cultuurspreidingsbeleid van de overheid, uitgewerkt in het kunsteducatieonderwijs met een specifieke focus op de ckv-docent. Door na te gaan waar de docent staat in het culturele veld en door welke factoren en actoren in het culturele veld zijn handelingen worden beïnvloed, wordt er een antwoord gevonden op de vraag: functioneert de ckv-docent als culturele poortwachter ter bevordering van de culturele competenties van leerlingen? Het onderzoek bestaat uit een literatuuronderzoek en een kwalitatief onderzoek. Het literatuuronderzoek gaat in op het beleid en het onderwijs rondom kunsten cultuureducatie. Dit literatuuronderzoek vormt de basis voor de vragenlijst van het kwalitatief onderzoek. Het kwalitatief onderzoek bestaat uit een vragenlijst en een opvolginterview. 701 HAR Dichter naar de top : ontwikkeling van literaire en poëtische talenten / S. Vork. - [S.l.] : [s.n.], 2009. - 2 dl. (116, 75 p.) : fig. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Universiteit Utrecht, Kunstbeleid en management, tracé Kunst- en Mediabeleid. De onderzoeksvraag van deze scriptie luidt: Hoe kan het beleid van de culturele organisatie Schoolder Poëzie subtieler worden aangepast aan de wensen en ideeën van jongeren die zich willen ontwikkelen tot topdichter? Het onderzoek bestaat de volgende onderdelen: een theoretisch kader, een indicatie van het veld, het beleidskader van de culturele organisatie School der Poëzie, een overzicht van de wensen en ideeën van de jongeren en docenten wat betreft verdere begeleiding naar de top en de leemtes die er bestaan binnen het veld. Deel 1: Culturele en poëtische talentontwikkeling; deel 2. Het veld van instellingen die zich richten op het ontwikkelen van creatief schrijftalen; deel 3. School der Poëzie en talentontwikkeling. 820 VOR (In)formeel leren in de festivalsfeer : een onderzoek naar de koppeling tussen formeel en informeel leren op en rond festivals / S. Keurntjes. - [S.l] : [s.n.], 2008. - 111 p. : fig., ill., tab. - Met lit.opg., webadressen en bijl. - Masterscriptie Alliantie Kunsten Fontys Zuyd, Tilburg, Master Kunst en Educatie. De onderzoeksvraag van deze scriptie luidt: Hoe kan informeel leren op en rond festivals worden gekoppeld aan het formele educatietraject dat op dit moment wordt opgezet rondom het Gipsyfestival, welke (mogelijke) voordelen levert dat op en welke aanbevelingen kunnen op basis daarvan aan Cubiss (Provinciale Service Organisatie die producten en diensten ontwikkelt ten behoeve van culturele instellingen in Noord-Brabant) worden gedaan? Deze vraag wordt beantwoord aan de hand van vijf deelvragen: 1. Welke vormen van educatie komen er op en rond festivals voor en welke motivatie zit daarachter? 2. Op welke manier(en) kan op een festival informeel leren tot stand komen, hoe kun je dat tastbaar maken en (hoe) kan een festivalorganisatie informele leerervaringen stimuleren? 3. Op welke manier(en) wordt er informeel geleerd tijdens het Gipsyfestival en hoe kan het festival de positieve effecten hiervan in de toekomst versterken? 4. Op welke manier(en) kan het informeel leren op het Gipsyfestival worden gekoppeld aan het formele educatieproject dat op dit moment wordt opgezet door o.a. Cubiss en welke te verwachten voordelen levert dit op? 5. Welke aanbevelingen kunnen, naar aanleiding van dit onderzoek, aan Cubiss worden gedaan en is het voor Cubiss interessant om op deze manier met educatie bezig te zijn? 700 KEU

26


Kan filosoferen over kunst helpen de identiteit van de leerling te ontplooien? / P. Hellemons. -[S.l.] : [s.n.], [2008]. - 23 p. - Met lit.opg. - Masterscriptie Willem de Kooning Academie, Rotterdam, master Kunsteducatie. Onderzoek waarin gepleit wordt de kunstvakken zo in te richten dat disciplines als filosofie, maatschappijleer, geschiedenis en ook Nederlands binnen de kunstvakken worden opgenomen. Getracht wordt het belang aan te tonen van de kunstvakken en filosoferen over kunst. 100 HEL Kunst als ontmoeting : wensen en mogelijkheden rondom social inclusion in Museum van Bommel van Dam = Art as meeting : wishes and opportunities around social inclusion in Museum van Bommel van Dam / S. van de Loo. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 91 p. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Alliantie Kunsten Fontys en Zuyd, Tilburg, Master Kunst en Educatie. - In opdr. van Museum van Bommel van Dam. Onderzoek met als hoofdvraag: Hoe kan social inclusion worden geïntegreerd in een helder expositieprogramma in Museum van Bommel van Dam om het museumbezoek van volwassen allochtonen te bevorderen en wat betekent dit voor de educatie en collectievorming van het museum? Om deze vraag te beantwoorden komen vragen aan de orde als: Wat betekent social inclusion in Engeland en welke ontwikkeling/ervaringen spelen er in Nederland rondom social inclusion? Welke ervaringen met dit onderwerp heeft Museum van Bommel van Dam reeds met tentoonstellingen/projecten? In hoeverre bieden de resultaten rondom social inclusion in binnen- en buitenland voor uitvoering van soortgelijke activiteiten in Museum van Bommel van Dam? Wat kunnen de wensen van de culturele partners betekenen voor het educatiebeleid en de collectievorming van Museum van Bommel van Dam? 301 LOO De leraar als sleutelfiguur : praktijkervaringen met het besteden van de Voucherbankgelden bij de onderbouw van het Vmbo in Amsterdam / A. Assendelft. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 43 p. : fig., tab. Masterscriptie [Hogeschool Amsterdam], studie Hoger Kader Pedagogiek. - Met lit.opg. en bijl. Onderzoek naar welke factoren een rol spelen en hoe bepalend die zijn voor de gemachtigden van de Voucherbankgelden [extra budget voor het bevorderen van cultuureducatie voor alle basisscholen en de onderbouw van vmbo-scholen in Amsterdam] bij de uitvoering van hun taakstelling. En voelen de gemachtigden zich voldoende gesteund door de gemeente Amsterdam? Digitale versie: www.mocca-amsterdam.nl/uploads/docs/info/de_leraar_als_sleutelfiguur.pdf 701 ASS Mediawijsheid in perspectief / M. Knuit. - [S.l.] : [s.n.], 2007. - 34 p. - Masterscriptie Universiteit Utrecht, Faculteit Geesteswetenschappen, Master Nieuwe media & digitale cultuur. Onderzoek naar de achtergronden, doelstellingen en mogelijkheden van mediawijsheid voor het onderwijs. De onderzoeksvraag luidt: Hoe kan mediawijsheid worden ingezet als educatief middel om de kennis, mentaliteit en vaardigheden van jongeren ten opzichte van media te vergroten? Om deze vraag te beantwoorden wordt een beschrijving van de achtergronden en methodes van mediaeducatie en mediawijsheid beschreven, de theoretische achtergrond daarvan en het huidige decor waarin zich dat afspeelt. Vervolgens analyseert Knuit het huidige aanbod van en vraag naar mediaeducatie en mediawijsheid. Tot slot geeft Knuit haar visie op concrete mogelijkheden die mediawijsheid biedt voor het onderwijs aan met name jongeren. 659 KNU Met TSO en BSO naar (het) M(useum) : voorstellen om het pad te effenen / E. Van Belle. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 112 p. : fig., tab. - Met lit.opg., webadressen en bijl. - Masterscriptie Katholieke Universiteit Leuven, Faculteit Letteren, onderzoekseenheid Kunstwetenschappen.

27


Onderzoek naar welke problemen zich voordoen in de samenwerking tussen M (Museum Leuven) en andere musea en het onderwijs. Met name het TSO (Technisch Secundair Onderwijs) en het BSO (Beroepssecundair Onderwijs) blijken voor musea moeilijk te bereiken doelgroepen. Verder wordt ingegaan op waarom deze problemen zich voordoen en welke mogelijkheden er zijn om het publieksbereik onder deze groeperingen te vergroten. Daarbij wordt gekeken naar de perspectieven van drie partijen: de overheid, de museumsector en het onderwijs. 069 VAN More body : een inventariserend en adviserend onderzoek betreffende het vak Kunst Dans / B. Broere. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 98 p. : tab. - Met lit.opg., begrippenlijst en bijl. - Masterscriptie Alliantie Kunsten Fontys Zuyd, Master Kunst en Educatie. De centrale probleemstelling voor dit onderzoek luidt: Op basis van welke argumentatie verdient het vak Kunst Dans zijn plek binnen de tweede fase van het voortgezet onderwijs, en op welke wijze kunnen beperkende factoren bij het invoeren en uitvoeren van het vak worden overwonnen? Deelvragen hierbij zijn: 1. Het voortgezet onderwijs en Dans. Welke onderwijsontwikkelingen hebben zich er in de laatste twee decennia voltrokken binnen het voortgezet onderwijs? Welke invloed heeft dit gehad op het kunstonderwijs binnen het voortgezet onderwijs? Welke invloed hebben deze onderwijsontwikkelingen gehad op het vak Kunst Dans in de tweede fase? Wat is de huidige positie van het vak Kunst Dans?; 2. Legitimatie voor het vak Kunst Dans. Wat is de eigenheid van dans? Wat is de positie van dans in onze maatschappij? Op welke wijze draagt dans bij aan de totale persoonsontwikkeling? Hoe verhoudt dans zich ten opzichte van de meervoudige intelligentie theorie van Howard Gardner? Welke mogelijkheden biedt het vak Kunst Dans leerlingen ten aanzien van een vervolg-opleiding?; 3. De invoering van het vak. Wat is de visie van de onderzoeksscholen op onderwijs, en dans in het bijzonder? Welke argumenten dragen de onderzoeksscholen aan om het vak op te nemen in het curriculum? Hoe vinden scholen een geschikte docent dans?; 4. De uitvoering van het vak. Op welke wijze wordt het vak Kunst Dans georganiseerd? Op welke wijze wordt het vak Dans in de vernieuwde onderbouw aangeboden aan de leerlingen? Wat is de motivatie van docenten dans om werkzaam te zijn binnen het voortgezet onderwijs? Wat zijn de minimale eisen met betrekking tot het danslokaal? 795 BRO Muzische creativiteit in het lager onderwijs : gevalstudies uit de Federatie Organisaties voor Kunsteducatie / F. De Backer. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 2 dl. (47, 137 p.) : fig., tab. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Vrije Universiteit Brussel, Faculteit voor Psychologie en Educatiewetenschappen, richting Sociale en Culturele Agogiek. Onderzoek naar de manier waarop muzische creativiteit tot uitdrukking komt in het lager onderwijs in Vlaanderen in kunsteducatieve projecten waarbij een kunstenaar in de klas komt. In het theoretische deel van het onderzoek wordt ingegaan op de twee onderwerpen: muzische vorming als onderdeel van het curriculum van het basisonderwijs en het concept creativiteit. Het onderzoek tracht vervolgens een antwoord te geven op de volgende vragen: 1. Welke verwijzingen naar muzische creativiteit komen aan bod in de doelstellingen en visie van de verschillende projecten? In welke mate is de huidige aanpak afgestemd op de eindtermen muzische vorming? Welke specifieke werkwijzen worden binnen deze projecten gehanteerd om muzische creativiteit te bevorderen in de klaspraktijk? 2. Is er volgens de betrokken actoren - projectcoördinatoren en kunsteducatieve begeleiders - sprake van muzische creativiteit in de lagere school? Hoe ver gaan leraren binnen muzische vorming in het stimuleren van het creativiteitsproces bij leerlingen in de lagere school? 3. Hoe wordt de leraar betrokken in dergelijke projecten? Op welke manier trachten de kunsteducatieve begeleiders bij leraren lange termijn-effecten van hun toegepaste werkwijze te bewerkstelligen? In welke mate geven leraren aan gebruik te maken van de werkwijze van de organisaties na het beëindigen van een samenwerkingsproject? 701 DEB

28


The new community school: placing informal museum education into historical context / A.E. Langham. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 75 p. - Met lit.opg. - Masterscriptie Florida State University, College of Arts and Sciences, department of American and Florida Studies. Can museums of history create and sustain community? Can they do this through educational programs? At the very least can they help the learner connect with others around him? Most importantly, if they can do any of these things, what precedent do they have? These are the questions for this thesis. Museums alone do not have a rich historical precedent to accomplish any of these goals. Largely, their history is one of collecting objects for study. Only since 1964 has the community integrated formal thinking about the casual visitor's educational experience into the field. Still, it wasn't until 1992 that the experience of the visitor began to trump the role of museums as collecting institutions within literature produced by the American Association of Museums, which is seen as a guide to museum programming. Digitale versie: etd.lib.fsu.edu/theses_1/available/etd-08232008145100/unrestricted/LanghamAThesis.pdf 069 LAN De operaworkshops van de Koninklijke Muntschouwburg uit de doeken : kwalitatief onderzoek naar de educatieve omkadering in het lager onderwijs / L. De Cang. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 173 p. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Vrije Universiteit Brussel, faculteit voor Psychologie en Educatiewetenschappen, richting Culturele Agogiek. Onderzoek naar het belang van kunstzinnige vorming in het onderwijs in het algemeen, en operaeducatie in het bijzonder. Er werd nagegaan hoe de Koninklijke Muntschouwburg haar educatieve taken beter zou kunnen afstemmen op jongeren. Hierbij werden de operaworkshops voor het Nederlandstalige lager onderwijs tijdens het seizoen 2007-2008 onder de loep genomen. De resultaten van het onderzoek werden gebruikt om succesfactoren en aanbevelingen voor de toekomst te formuleren. Digitale versie: www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/20072008/masterproef_LDCang_Munt.pdf 782 DEC Participeren in of via kunst en cultuur? : een onderzoek naar de legitimatie voor cultuureducatie in het beleid van de rijksoverheid sinds 1995 / V. Meewis. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 50 p. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Universiteit Utrecht, Kunstbeleid en -management, Faculteit Geesteswetenschappen. Scriptie met als centrale vraag: Met welke doelstellingen is cultuureducatie sinds 1995 binnen het rijksoverheidsbeleid gelegitimeerd? Onderzocht wordt of het zo is dat in de huidige cultuurpolitieke afwegingen de maatschappelijke relevantie van cultuureducatie in beleid steeds vaker als motivatie en legitimering wordt aangehaald over het belang ervan, en of dit te maken heeft met de veranderende betekenis van de noemer waaronder cultuureducatie geschaard wordt, namelijk cultuurparticipatie. Waar cultuurparticipatie in beleid synoniem stond voor cultuurbereik en deelname, met centraal de receptieve gebruikmaking van het aanbod, is de betekenis van de term verschoven in de richting van de actieve beoefening van kunst en cultuur. In deze scriptie wordt de hypothese getoetst of de legitimering van cultuureducatie door beleidsmakers inderdaad in toenemende mate gezocht wordt in de relevantie van kunst en cultuur voor de samenleving. Er wordt aandacht geschonken aan de historische ontwikkeling van de term cultuureducatie, en aan de definities en afbakeningsproblemen ervan. 701 MEE Restaging the epic : Brechtian epic elements in computer games and their use for computer literacy education / L. van Roessel. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 96 p. : ill. - Met lit.opg. - Masterscriptie Universiteit Utrecht, Faculteit Geesteswetenschappen, Master Media Studies.

29


The main aim of this thesis will be to explore how computer games containing epic elements can be valuable to computer game literacy education, in particular critical perception. In order to answer this question a number of sub-questions need to be posed. First of all: what is computer game literacy and why is it necessary? Why is an addition to the model required, i.e. in what ways has it been under-theorized so far? Then: What does epic theater look like and how could epic elements be of any help to computer game literacy education? How can epic elements be translated to and deployed in games? 790 ROE Televisie met een boodschap : een onderzoek naar twee oriënterend educatieve kinderprogramma's in relatie tot mediabeleid, media-educatie en kinderen / N. Eppink. - [S.l.] : [s.n.], 2007. - 100 p. : ill. + dvd. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Radboud Universiteit Nijmegen, Faculteit Letteren, opleiding Algemene cultuurwetenschappen, Master 'Het culturele geheugen'. - Op de bijbehorende dvd staan uitzendingen van 'De verrekijker'. De hoofdvraag van dit onderzoek luidt als volgt: Op welke manier geven de oriënterend educatieve kinderprogramma's De Verrekijker en Het Klokhuis uitvoering aan mediabeleid en aan de maatschappelijke visies op media-educatie, de omgang met en de belevingswereld van kinderen? Als uitgangspunt voor dit onderzoek is gekozen voor het medium oriënterend educatieve kindertelevisie. Dit begrip komt meerdere malen voor in studies naar kindertelevisie uit de jaren '60, '70 en '80 van de vorige eeuw. 654 EPP [DV] 654 EPP Urban dance in Vlaanderen : 'From streets to stage'? : kwalitatief onderzoek naar de positie van urban dance(rs) in de podiumkunsten / E. Bovijn. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 188 p. - Met lit .opg. en bijl. - Masterscriptie Vrije Universiteit Brussel. Faculteit voor Psychologie en Educatiewetenschappen, Master Agogische Wetenschappen profiel Culturele Agogiek. In dit onderzoek wordt getracht om zoveel mogelijk factoren te inventariseren die verantwoordelijk kunnen zijn voor de aan- en vooral afwezigheid van urban dance in de podiumkunsten. Daarbij wordt ingegaan op 1) de huidige situatie van urban dance in de Vlaamse podiumkunsten, 2) de al dan niet aanwezige noodzaak van urban dance om deel te nemen aan de podiumkunsten en ten slotte 3) de factoren die de aan- of afwezigheid van urban dance(rs) in de podiumkunsten beïnvloeden. De onderzoeksresultaten geven aan dat de schaarse urban dancers die de stap naar de podiumkunsten willen maken, (nog) geen platgetreden paden bewandelen. 795 BOV Van concept naar constructie : procesmanagement bij culturele-projectcoöperaties / F. De Hondt. [S.l.] : [s.n.], 2008. - 197 p. : fig., ill., tab. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Universiteit Antwerpen, Faculteit Toegepaste Economische Wetenschappen, Master Cultuurmanagement. Binnen de culturele erfgoed-sector is de behoefte ontstaan naar een aangepast managementmodel voor erfgoedprojecten. In het eerste deel van dit onderzoek wordt gezocht naar een geschikt managementmodel, dat rekening houdt met de specifieke eigenschappen van erfgoedprojecten. In het tweede deel wordt aan de hand van drie verschillende soorten projecten, 'Romain Royal', 'Erfgoeddag' en 'An unexpected journey to the United States in Belgium', het voorgestelde managementmodel uit het eerste deel getoetst. Daarnaast worden de rol en de doelstellingen van 'FARO, Vlaams Steunpunt voor cultureel erfgoed' belicht. 650 DEH

30


OVERIG Amsterdamse jongeren in zicht : handboek voor jongerenparticipatie en -communicatie in Amsterdam / M. van Althuis, Young Works, bureau voor jongerencommunicatie ... [et al.]. - Amsterdam : Young Works, 2003. - 45 p. : ill., tab. - In opdr. van Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO) gemeente Amsterdam. - ISBN 90-9016770-6 Handboek voor iedereen die (in Amsterdam) met jongeren (12 tot 22 jaar) werkt en die jongeren nauwer wil betrekken bij een onderwerp. Het boek bestaat uit twee delen: in deel 1 staat basisinformatie en deel 2 achtergrondinformatie. Zowel deel 1 als deel 2 bevat vier delen: Wie is mijn doelgroep?; Wat wil ik bereiken?; Hoe bereik ik jongeren?; Tips & trucs voor jongerencommunicatie en –participatie. 658 ALT Atlas voor gemeenten 2009 / G. Marlet, C. van Woerkens. - Utrecht : Stichting Atlas voor Gemeenten, 2009. - graf. Ieder jaar vergelijkt de Atlas de vijftig grootste gemeenten van Nederland op veertig punten. Waar is het beste onderwijs te vinden? Waar de grootste creatieve klasse? Hoe is de sociaal-economische positie van de Nederlandse gemeenten? [NA] 330 MAR ...En ze werkten nog lang en gelukkig samen : de bibliotheek en het spilcentrum / M. Wijnen. Eindhoven : Openbare Bibliotheek, 2006. - 69 p. : tab., fig. - Met bijl. en lit.opg. - In opdr. van de Openbare Bibliotheek Eindhoven. Binnen de openbare bibliotheek, gemeente Eindhoven en schoolbesturen ontstond behoefte aan een globaal programma van eisen voor de ontwikkeling en opzet van een mediatheek in een spilcentrum. Spilcentra zijn ontwikkelingsgerichte centra op het gebied van onder andere educatie, spelen, opvang en ontwikkelingsstimulering. De basis van spilcentra wordt gevormd door het basisonderwijs, het peuterwerk en de kinderopvang. Ze zijn daarom ook wel vergelijkbaar met brede scholen. In dit onderzoek wordt inzicht gegeven in de rol van een mediatheekvoorziening in een spilcentrum, samenwerking tussen de bibliotheek en spilcentrum en verschillende varianten van een mediatheekvoorziening in een spilcentrum. 020 WIJ Handboek Nederlandse pers 2009 / eindredacteur S. Hameeteman. - Schiedam : Nijgh Periodieken, 2009.- 3 dl. - ISBN 978-90-5570-011-0 Media-informatie over 7000 periodiek in Nederland verschijnende publicaties. [NA] 070 HAN Web 2 in de BVE : Web 2.0 als informeel leermiddel in het beroepsonderwijs / onderzoeker J. Onstenk, auteur van voorwoord A. ten Brummelhuis. - Zoetermeer : Kennisnet, 2009. - 27 p. : fig., ill. - Verschenen als 5e deel in de Kennisnet onderzoeksreeks 'ICT in het onderwijs'. - Met lit.opg. ISBN 978-90-7764-717-2 Een eerste inventarisatie en evaluatie van gebruik van Web 2.0 programma's en tools als (informele) leermiddelen in het beroepsonderwijs en volwasseneneducucatie (BVE). In dit onderzoek is een antwoord gezocht op de volgende vragen: In welke mate en op welke manieren wordt in de BVEsector gebruik gemaakt van informele leermiddelen en toepassingen van Web 2.0? Wat zijn de opbrengsten van informele leermiddelen en Web 2.0 voor het onderwijs in de BVE-sector? Wat zijn de kansen en bedreigingen van informele leermiddelen en Web 2.0 voor de inrichting en organisatie van leerprocessen in de BVE-sector? Digitale versie: www.schoolpost.nl/pdf/kennisnet/kn136.pdf 004 ONS

31


Web 2.0 als leermiddel : een onderzoek naar het gebruik van nieuwe internettoepassingen door jongeren / auteur van voorwoord A. ten Brummelhuis, onderzoeker E. Kanters ... [et al.]. Zoetermeer : Kennisnet, 2009. - 27 p. : graf., ill., tab. - Verschenen als 11e deel in de Kennisnet onderzoeksreeks 'ICT in het onderwijs'. - Met lit.opg. - ISBN 978-90-7764-717-2 Aan de hand van interviews onder jongeren uit het voortgezet onderwijs en mbo is kennis verzameld over Web 2.0-gebruik en jongeren. In deze publicatie wordt een beknopte beschrijving van het onderzoek gegeven en de resultaten die het opgeleverd heeft. Vervolgens wordt uit de doeken gedaan wat Web 2.0 eigenlijk is en waarom de term zo moeilijk te definiëren is. Ook wordt beschreven hoe de toepassingen door jongeren thuis en op school gebruikt worden. Tot slot worden aanverwante thema's zoals informatievaardigheden en 'google-generatie' belicht. Digitale versie: www.schoolpost.nl/pdf/kennisnet/kn136.pdf 004 WEB

INSTELLINGENDOCUMENTATIE Activiteitenverslag 2009 / MCN, Muziek Centrum Nederland. - Amsterdam : MCN Jaaroverzicht 2008 / Stichting Kunst en Cultuur Noord-Holland. - Haarlem : Stichting Kunst en Cultuur Noord-Holland Jaarverslag 2008 / Onderwijsraad. - Den Haag : Onderwijsraad Jaarverslag 2007/2008 / Artiance, centrum voor de kunsten, Alkmaar. - Alkmaar : Artiance Jaarverslag 2008 / RACM, Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten. Amersfoort : RACM Jaarverslag 2008 / Erfgoed Nederland. - Amsterdam : Erfgoed Nederland Jaarverslag 2008 / Kunst & Cultuur Drenthe. - Assen : Kunst & Cultuur Drenthe Reactie van Kunstconnectie op het beleidsplan 2009-2012 van het Fonds voor Cultuurparticipatie : 16 april 2009 / A. de Vries. - Utrecht : Kunstconnectie Stroomversnelling II : cultuurnota 2009-2012 / Provincie Groningen. - Groningen : Provincie Groningen De wissel genomen : ondernemingsplan 2009-2013 / Kunstencentrum Jerusalem, Venray. - Venray : Kunstencentrum Jerusalem

32


Aanwinsten april 2009

Recommend Documents