Aanwinsten mei 2009 BIBLIOTHEEK MUSEA. 129 titels

BIBLIOTHEEK

Aanwinsten mei 2009 129 titels

MUSEA CENTRA VOOR DE KUNSTEN & AMATEURKUNST CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ ONDERWIJS KUNST EN CULTUUR KUNST- EN CULTUUREDUCATIE CULTUREEL ERFGOED BEELDENDE KUNSTEN MUZIEK FILM/MEDIA THEATER DANS LITERATUUR INSTELLINGENDOCUMENTATIE

MUSEA Can we make a difference? : museums, society and development in North and South / redacteur P. Voogt, L. Förster ... [et al.]. - Amsterdam : KIT, 2009. - 135 p. - ISBN 978-90-68327472 Ten upcoming young museum professionals from around the World gathered in May 2008 in the Royal Tropical Institute in Amsterdam to discuss the 'crisis of the ethnographic museum'. What is the relevance of these former colonial museums in today's society? Can they make a difference? The ten papers in this collection aim to show that they still do. In every part of the world institutions and individuals are trying to find innovative ways to make heritage of the past relevant for the present. From culture banks in Africa to museum cooperatives in Asia and collection libraries in Europe - the different case-studies show that the ethnographic museum has a future. Digitale versie: www.kit.nl/net/KIT_Publicaties_output/showfile.aspx?e=1511 069 CAN Energised, engaged, everywhere: older Australians and museums / L. Kelly ... [et al.]. - [Sydney] : Australian Museum Canberra / National Museum of Australia, [2006]. - 71 p. : fig., graf., tab. - Met lit.opg. en bijl. This report provides comprehensive statistical and qualitative information about older Australians (aged over 65), specifically focusing on leisure habits and museum visiting. As well, a set of recommendations were made for museums to consider when programming for older audiences, listing over forty achievable things that museums can do to attract and satisfy older people that are universally applicable. 069 ENE Meer kinderen in musea? / L. Ranshuysen. - 2009. - Met lit.opg. (MMNieuws; Nr. 3, 28-29 p.)

1

AANWINSTEN CULTUURNETWERK NEDERLAND MEI 2009

Musea kampen al jaren met de vergrijzing van hun publiek. Uit de MuseumMonitor 2008 blijkt dat het aandeel 50-plussers binnen het museumpubliek nog steeds toeneemt. Dit is tegen te gaan door meer kinderen en hun ouders aan te trekken. Minister Plasterk heeft een besluit genomen om musea gratis toegankelijk te maken voor kinderen. Het geld en de energie die in deze gratis openstelling worden gestopt, zijn echter zinvoller te besteden. Onderzoeker Letty Ranshuysen pleit aan de hand van deze case voor betere benutting van collectief onderzoek. TIJDSCHRIFTEN Mind the gap! : the sequel : een onderzoek naar het vrijetijdsaanbod voor jongeren in Vlaamse en Nederlandse musea / O. Van Oost, AmuseeVous. - Leuven : AmuseeVous, 2009. - 110 p. : ill., tab. - In opdr. van AmuseeVous. Deze studie staat stil bij het vrijetijdsaanbod voor jongeren in Vlaamse en Nederlandse musea. Welke houding nemen Vlaamse en Nederlandse beleidsmakers aan tegenover jongerenwerking? Voorziet het huidige beleid in voldoende draagvlak om de (theoretische) opvattingen om te zetten naar de praktijk? Is er in musea vrijetijdsaanbod voor jongeren? Waarom wel en waarom niet? Wat zijn de moeilijkheden en struikelblokken? Naast antwoorden op deze vragen, worden praktijkvoorbeelden gegeven om een 'ideale jongerenwerking' te vinden. 069 VAN More than a museum? Understanding how small museums contribute to social capital in regional communities / Ch. Burton, J. Griffin. - 2008. - In: Asia Pacific Journal of Arts & Cultural Management 5(2008)1(314-332 p.) The objective of this research was to understand how small museums contribute to social capital in their community. Involved were three case studies of regional museums. Both qualitative and quantitative methods were used to understand key stakeholders perceptions of the museum and how residents place value on their local museum. Interviews and focus group discussions were conducted with a number of museums stakeholders, in order to identify the perceived social and cultural benefits delivered by the museums to those directly linked to the centers. An interviewer-intercept street survey, administered randomly to the local population, was used to investigate aspects of social impact accruing to residents within the community, testing respondents' beliefs and what they actually did in relation to using the museum. Further analysis was undertaken of the beliefs and behavior dichotomies reported by respondents using an independent t-test and validating the robustness of the factor analysis using Cronbach's alpha and varimax rotation. The results of the case studies suggest that the different nature of the locations results in variation in the social impact of each museum. However, bonding networks were more strongly evidenced than bridging networks in all three cases. The findings also suggest that residents place more trust in museums when the location is more demographically homogenous. TIJDSCHRIFTEN Music, museums and reaching out : a discussion paper to explore the role of music in diversifying museum audiences / R. Clarke. - London : MLA, 2008. - 34 p. - Met bijl. en lit.opg. What is it that music can add to the museum visitor's experience? When does it enhance and when does it distract? What shifts in perception take place when it's introduced? What aspects of heritage can be understood through it? And why is it that heritage organisations aren't all talking about its strengths in reaching out to new audiences? In this paper four of London's museums and galleries who all use music to support the diversification of their audiences, were investigated. 069 CLA

2


Televisie en cultuurparticipatie : een onderzoek naar de invloed van een televisieprogramma op het bezoeken van een museum / H. Buist. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 81 p. : graf., tab. - Met lit.opg. en bijl. Masterscriptie Erasmus Universiteit Rotterdam, Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen, Master Media en Journalistiek. De probleemstelling van dit onderzoek luidt: Leidt het televisieprogramma Museumgasten tot een groei van het aantal bezoekers van de besproken musea? Deelvragen hierbij zijn: 1. Welke achtergrondkenmerken beïnvloeden de mate van museumbezoek van mensen?; 2. Wat zijn de doelstellingen van het programma Museumgasten?; 3. Welke elementen in het programma Museumgasten kunnen van invloed zijn op het gedrag van het publiek?; 4. Is er een invloed waarneembaar van het programma op het bezoeken van musea? Digitale versie: oaithesis.eur.nl/ir/repub/asset/4801/Buist%20thesis_definitief.doc 069 BUI Trials and trails : do HE design students need museum learning resources? / R. Reynolds, C. Speight. 2008. - Met lit.opg. (Art, design & communication in higher education; Vol. 7, nr. 3, 185-193 p.) There is a lack of collaboration between universities and museums in supporting design students' learning and a corresponding lack of targeted learning resources. This paper focuses on the 'iGuides from StreetAccess' project, which has involved the creation of twenty web-based trails for design students to access on personalized digital assistants (PDAs) at the Victoria and Albert Museum. It reports initial findings from the evaluation of two trails, detailing aspects of trail design and their possible usefulness to students. It suggests that such materials can encourage students to develop object-based learning skills skills which design tutors may perceive as innate or best left to develop with the minimum of direction. It concludes that museums can usefully supply HE design students with guidance and suggest ways of engaging with their collections. TIJDSCHRIFTEN Using online communities to attract museum visitors / A. Hsiang-Yi Liu. - 2008 (International journal of education through art; Vol. 4, nr. 3, 259-274 p.) The rapid development of the World Wide Web has redefined the information age as one of participation and authorship. Among other developments, the global occurrence of blogging, originating at grassroots level then embraced by the establishment, has virtually created a new medium. In the museum field, in which marketing has become a dominant concern, curators are considering whether or not online communities such as blog can be deployed and how their use can help to attract and open up new markets. This article focuses on their concerns from the perspective of an online community and investigates ways of applying blogging to transform potential visitors into museum-goers, as well as for visitor studies. Three community websites are examined in detail and provide reference points for studying ways in which museums apply this new medium. The conclusions are that museums can use online communities to engage potential visitors and create a virtuous circle between virtual and physical visits. When they are used creatively, online communities can also serve as visitor study tools by enabling them to participate in cultural debates and construct personal and meaningful learning experiences. TIJDSCHRIFTEN

CENTRA VOOR DE KUNSTEN & AMATEURKUNST Betaalbaarheid cursusactiviteiten bij Centra voor de Kunsten : een verkenning naar de financiële toegankelijkheid van huishoudens bij de beoefening van culturele en/of sportieve activiteiten / Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD). - [Utrecht] : NIBUD, 2009. - Versch.pag. : graf., tab. - Met

3


bijl. - In opdr. van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. - Geraadpleegde bronnen: Kunstconnectie, Kunstfactor en Cultuurnetwerk Nederland. In dit rapport wordt ingegaan op de betaalbaarheid van actieve kunstbeoefening in cursusverband bij Centra voor de Kunsten. De centrale vraag van het onderzoek luidt: Hoe is het met de betaalbaarheid gesteld van actieve kunstbeoefening bij Centra voor de Kunsten en/of sportbeoefening voor diverse typen huishoudens in Nederland? Deelvragen zijn hierbij: Welke bestedingsruimte hebben verschillende huishoudens?; Wat wordt bedoeld met actieve kunstbeoefening en welke vormen van actieve kunstbeoefening zijn er?; Hoeveel kost actieve kunstbeoefening en welke tegemoetkomingen voor huishoudens met een beperkt inkomen zijn er voor deze kosten? Enkele conclusies van het onderzoek zijn: voor gezinnen met een laag inkomen is het financieel bezwaarlijk om één of meer kinderen deel te laten nemen aan muzieklessen of andere vormen van actieve kunstbeoefening. De betaalbaarheid wordt wel bevorderd door gemeentelijke tegemoetkomingen en kortingsregelingen, maar deze lopen per gemeente zeer uiteen. Ook de tarieven van Centra voor de Kunsten en de bijkomende kosten van deelname blijken uiteen te lopen. Digitale versie: www.nibud.nl/fileadmin/user_upload/Documenten/PDF/onderzoeken/Betaalbaarheid_kunstbeoefening_apr il2009.pdf 374 BET Cultuurcentra in cijfers : 2006 / samensteller K. De Smet, samensteller A. Vandervoort, samensteller C. Van de Steene. - Brussel : Vlaamse Overheid, 2009. - 67 p. : tab., graf. In deze publicatie staan de cultuurcentra in Vlaanderen centraal. Er worden cijfers gegeven van het werkjaar 2006, thematisch geordend met aandacht voor financiën, personeel, cultuurspreiding en cultuurparticipatie. Digitale versie: publicaties.vlaanderen.be/eblweb/do/publicatieSessionFacade/publicatieEenvoudigeDetailAction/raadplegen?method=raadplegen&id=22 054 [NA] 061 CUL De gevoelswaarde van het woord 'amateurkunst' : enkele bevindingen op basis van bevolking- en ledenonderzoek / D. Vanherwegen ... [et al.], Universiteit Gent, Vrije Universiteit Brussel. – Gent/Brussel : Universiteit Gent/Vrije Universiteit Brussel, [2009]. - 5 p. : tab. Eerste bevindingen van een onderzoek naar de gevoelswaarde van het woord 'amateurkunst'. Onderzocht werd onder meer waaraan men dacht als men het woord 'amateurkunst' hoort. Ook werd de perceptie van amateurkunst onderzocht onder beoefenaars en niet-beoefenaars van amateurkunst. 379 GEV Ieder kind een instrument / P. de Nijs, M. Heling. - 2009 (MMNieuws; Nr. 3, 15-17 p.) Interview met Ocker van Munster, directeur van de SKVR in Rotterdam en voormalig directeur kunsten bij het ministerie van OCW. Aan de orde komen o.a. het culturele klimaat in Nederland, subsidies, cultuureducatie, cultureel ondernemerschap en culturele activiteiten/projecten van de SKVR. TIJDSCHRIFTEN Kunstconnected special : Wie het weet mag het zeggen / eindredacteur A. Reiss, redacteur A. de Vries, H. Eggenkamp ... [et al.]. - 2009. - Special uitgeg. in het kader van het ledencongres van Kunstconnectie op 22 en 23 april 2009. (Kunstconnected; Special, apr. 4-30 p.) De auteurs van de artikelen in deze Kunstconnected schetsen een beeld van de ontwikkelingen die gaande zijn bij de professionele instellingen met als hoofdtaak kunsteducatie, kunstbeoefening en/of de

4


bevordering van kunstparticipatie. Zij schetsen de toekomst vanuit verschillende perspectieven, waardoor een diversiteit is ontstaan aan visies, opinies en denkrichtingen. Aan iedere auteur werd de vraag gesteld: 'Wat is jouw visie op de toekomst van de instellingen? ' Die vraag werd aangevuld met een eigen invalshoek, bijvoorbeeld economisch perspectief, een werkgeversoogpunt, de amateurkunstenaar, de gemeente, het onderwijsveld, of de provincie. Daarnaast werd 9 collega's uit de branche gevraagd een korte reflectie te geven bij de artikelen. Inhoud: 'Zinderend en gratis', door D. Monsma; 'Vier in elkaar grijpende raderen: beleidsinzicht, marktkennis, personeelsbeleid en professionaliteit', door P. Hagenaars en P. Vogelezang; 'Cultureel ondernemerschap als overlevingsmiddel', door Th. Noordman; 'Later is al begonnen : de kunst van het werken: nieuwe cao 2020-2022', door C. de Wildt; 'Centra voor Passie en Verlangen', door T. de Rooij; 'De thermometer in de kont van de toekomst', door J. Mulder; 'Een toekomst midden in de samenleving', door L. Sijbers; 'Meer denken, minder doen', door H. Muiderman; 'Een tweegesprek tussen Pa De Seirv & Peig Troogah over de creatieve economie', door G. Hagoort. TIJDSCHRIFTEN Werkplaatsen & productiehuizen in de amateurkunst : interne notitie / D. Kolen-van Loon, medewerker T. IJdens, medewerker M. Minderhout, IVA, Beleidsonderzoek en Advies. - Tilburg : IVA, 2008. - 15 p. Met lit.opg. - In opdr. van Kunstfactor. Onderzoek naar de betekenis, taakstelling en positie van werkplaatsen/productiehuizen voor de amateurkunst in Nederland. In verschillende hoedanigheden bestaan er op dit moment theater- en danswerkplaatsen c.q. productiehuizen. Daarnaast ontwikkelen zich in verschillende steden, regio's en provincies interessante werkplaatsen en creatieve samenwerkingsverbanden voor de ontwikkeling van de amateurkunst. Deze werkplaatsen en samenwerkingverbanden zijn van grote betekenis voor de artistiek inhoudelijke ontwikkeling, de kunst in de samenleving en de culturele infrastructuur in Nederland. Digitale versie: www.kunstfactor.nl/blobs/Kunstfactor/Rapport_Werkplaatsen_en_productiehuizen_in_de_Amateurkunst.p df 379 KOL

CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ ICAF : International Community Arts Festival : Rotterdam 2008 : een uitgebreid verslag = ICAF : International Community Arts Festival : Rotterdam 2008 : an extensive report / redacteur E. van Erven, redacteur P. van den Hurk. - Rotterdam : Rotterdams Wijktheater, 2009. - 179 p. : ill. + dvd. - Zowel Nederlands- als Engelstalig. - ISBN 978-90-807202-4-4 Het International Community Arts Festival 2008 was het vierde festival uit een reeks die in 2001 begon als Internationaal Wijktheater Festival. Gedurende dit vijf dagen durende festival waren voorstellingen te zien uit Noord-Amerika, Filippijnen, Groot-Brittannië, Zuid-Afrika, Duitsland, België en Nederland. In dit uitgebreide verslag gaan community artists, cultureel werkers, studenten, politici, beleidsmakers en marketingdeskundigen met elkaar in debat over de vraag: 'Wat is kwaliteit en hoe bereiken we dat?'. De bijbehorende dvd bevat onder andere een compilatie van het festival, een overzicht, het slotdebat en foto's. 301 ICA [DV] 301 ICA IMC Weekendschool leert kinderen durven / R. Steenbeek. - 2009 (Bulletin Cultuur & School; Vol. 12, nr. 57, mei 4-6 p.) Op de IMC Weekendschool krijgen kinderen van tien tot veertien jaar uit sociaal-economische achterstandswijken op zondag les van advocaten, dokters, architecten, journalisten en kunstenaars. Zo komen ze in aanraking met beroepsgroepen, academische vakken, en cultureel maatschappelijke sectoren

5


die ze van huis uit meestal niet kennen. Heleen Terwijn, psycholoog en oprichter van de IMC Weekendschool vertelt over het idee achter de weekendschool: een plek waar kinderen (zelf)kennis op kunnen doen om hun weg in de maatschappij te vinden. Digitale versie: www.cultuurplein.nl/attachments/1940280/bulletin_57.pdf TIJDSCHRIFTEN Kunnen alle kinderen meedoen? : onderzoek naar de maatschappelijke participatie van arme kinderen : nulmeting / G. Jehoel-Gijsbers. - Den Haag : SCP, 2009. - 100 p. : tab. - Met bijl. en lit.opg. - In opdr. van het Ministerie van SZW. - ISBN 978-90-377-0416-7 (SCP-specials; 32) Dit rapport vormt het verslag van de nulmeting van het onderzoeksproject 'Armoede en sociale uitsluiting bij kinderen', dat uit vier deelonderzoeken bestaat. Doel van het project is na te gaan of het opgroeien in armoede leidt tot sociale uitsluiting. Deze nulmeting vormt het eerste deelonderzoek. In 2010 volgt een vervolgmeting. Door vergelijking van deze twee metingen zal worden nagegaan of de maatschappelijke deelname van arme kinderen is toegenomen na de start van het overheidsbeleid 'Kinderen doen mee!'. Gemeenten hebben van het kabinet in 2008 en 2009 40 miljoen euro ontvangen om het aantal kinderen dat om financiële redenen niet participeert in sport, cultuur en andere vrijetijdsactiviteiten te halveren. Dit rapport legt de maatschappelijke deelname van kinderen (5-17 jaar) voorafgaand aan dit beleid vast. Digitale versie: www.scp.nl/publicaties/boeken/9789037704167/Kunnen%20alle%20kinderen%20meedoen.pdf 301 JEH Oudereneducatie, waar wachten de bibliotheken nog op! : van theorie naar een praktische uitwerking / redacteur H. Hebly ... [et al.]. - Den Haag : NBLC, 1993. - 66 p. : ill. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 906252-839-2 Deze brochure gaat over oudereneducatie en openbare bibliotheken. Nadruk hierbij ligt op het ontwikkelen van een lokaal netwerk, dat dwarsverbindingen tussen allerlei instellingen mogelijk maakt. Hierdoor krijgen ouderen meer mogelijkheden tot een ruimer aanbod van educatie. In dit kader wordt ook de rol van de bibliotheek aangegeven als participant van het netwerk. 374 OUD TBO/eu en TBO/nl : een vergelijking van twee methoden van tijdbestedingsonderzoek / C. Kamphuis ... [et al.], auteur van voorwoord P. Schnabel. - Den Haag : SCP, 2009. - 67 p. : tab. - ISBN 978-90-3770423-5 Sinds 1975 wordt om de vijf jaar het Nederlandse Tijdbestedingsonderzoek (tbo) gehouden, waarvan de methoden over de tijd heen vrijwel ongewijzigd zijn gebleven: circa 2000 respondenten houden in de eerste of tweede week van oktober een week lang een tijdbestedingsdagboek bij, waarin zij aan de hand van een codelijst voor elk kwartier de hoofdactiviteit en, eventueel, een gelijktijdig uitgevoerde tweede activiteit noteren. Doordat de methoden grotendeels gelijk zijn gebleven, kunnen veranderingen in tijdbesteding over de tijd heen nauwkeurig worden gevolgd, zonder dat deze zouden kunnen voortkomen uit veranderingen in methoden. Omdat er echter ook nadelen aan deze Nederlandse tbo-methode kleven, is in 2005 besloten om twee tbo's te houden: één uitgevoerd volgens de gebruikelijke, Nederlandse methode (tbo/nl) en één gebaseerd op een nieuwere, Europese methode van tijdbestedingsonderzoek (tbo/eu). In dit rapport staan de verschillen tussen tbo/nl en tbo/eu centraal: verschillen in methoden, verschillen in resultaten en verschillen op kwaliteitskenmerken. Op deze manier wordt bekeken in hoeverre een verandering van methode tot veranderingen in resultaten leidt en of er verschillen zijn in datakwaliteit tussen beide methoden. In het slothoofdstuk worden de belangrijkste conclusies samengevat en de beide tbo's op methodologische aspecten gewogen. Digitale versie: www.scp.nl/publicaties/boeken/9789037704235/TBO_EU%20en%20TBO_NL.pdf 331 TBO

6


Trends in de creatieve industrie : nieuwe sterren schitteren / A. de Boer, J. Teunen, H. Mijnen. Veenendaal : Kenniscentrum GOC, 2009. - 62 p. : ill., tab. graf., fig. - Met begrippenlijst en lit.opg. Jaarlijks verschijnend trendrapport over de creatieve industrie in Nederland. Het eerste hoofdstuk 'Een veranderend medialandschap' gaat onder andere in op mediaconsumptie en tijdbesteding. In hoofdstuk twee 'Creatieve industrie' staan de verschillende branches in de creatieve industrie centraal en de werkgelegenheid. Het derde hoofdstuk 'Thema: So you wanna be a popstar' gaat onder andere in op de afbakening van creatieve (mbo) opleidingen, discrepantie tussen onderwijs en arbeidsmarkt en de opwaardering voor creativiteit en beleving. Digitale versie: www.goc.nl/uploads/PDF/Trends-2009.pdf 330 BOE Van de straat voor de straat / Y. Jansen. - 2008 (Cultuurbericht; herfst 24-25 p.) Artikel over de mobiele studio 'Beat Bus' die als doel heeft het bevorderen van de cultuurparticipatie van Gelderse jongeren in achterstandswijken. De mobiele studio bevat een basispakket van apparatuur en faciliteiten op het gebied van zang, muziek, video en ict. Het voertuig wordt ingezet bij activiteiten op scholen, in jongerencentra en bij jeugdhonken. Beat Bus is een initiatief van enkele cultuurinstellingen met Arnhem als thuisbasis en Gelderland als werkgebied. Een daarvan is Stichting Beleven, die activiteiten ontwikkelt voor jeugd in achterstandssituaties. Een andere organisatie is New Arts, die samenwerkt met ROC's en vmbo scholen. New Arts organiseert voor jongeren projecten met de nieuwste vormen van theater, toneel en drama, hiphop, capoeira, graffiti, martial arts, sporttricks, haarkunst, grafisch en digitaal ontwerp. TIJDSCHRIFTEN

ONDERWIJS De arbeidsmarktsituatie en competenties van afgestudeerden van het Nederlandse kunstvakonderwijs in internationaal perspectief / J. Coenen. - Maastricht : Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt, 2008. - 33 p. : tab. - Met bijl. - In opdr. van het programma Creative Co-makership van Kunstenaars&Co en Kunst & Zaken. - ISBN 978-90-5321-467-1 In deze notitie wordt een beeld geschetst van de arbeidsmarktsituatie van afgestudeerden van het Nederlandse kunstvakonderwijs ten opzichte van zowel afgestudeerden van kunstenopleidingen uit andere Europese landen als alle HBO-/Bachelorafgestudeerden gemiddeld. Deze cijfers zijn afkomstig uit de REFLEX-database. REFLEX is een, door het ROA (Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt) gecoördineerd, grootschalig internationaal onderzoek dat zich toespitst op de eisen die vanuit de moderne kennismaatschappij aan hoger opgeleiden gesteld worden, en op de mate waarin het hoger onderwijs de competenties bijbrengt waardoor afgestudeerden aan deze eisen kunnen voldoen. In totaal deden vijftien landen mee aan het project: Oostenrijk, Zwitserland, Duitsland, Nederland, België (Vlaanderen), het Verenigd Koninkrijk, Italië, Spanje, Portugal, Frankrijk, Noorwegen, Finland, Tsjechië, Estland en Japan. Respondenten zijn in 2005, ongeveer vijf jaar na het afstuderen benaderd. Dit biedt mogelijkheden om het vroege carrièreverloop van afgestudeerden in kaart te brengen. Zowel over de eerste baan als over de huidige baan zijn data beschikbaar. In dit rapport wordt verslag gedaan van de belangrijkste cijfers over de arbeidsmarktintrede van kunstenaars in vergelijking met andere afgestudeerden. Ook wordt er middels data uit de Kunsten-Monitor stilgestaan bij meer specifieke competenties die voor kunstenaars uit de opleidingsprofielen relevant zijn. Digitale versie: www.roa.unimaas.nl/pdf%20publications/2008/ROA_TR_2008_3.pdf 377 COE

7


Internationale erkenning voor kunst, ontwerpen en media op SG Tabor / R. van der Valle. - 2009 (IO; Vol. 29, nr. 56, voorjaar 12-13 p.) Vanaf het schooljaar 2009-2010 start de locatie d'Ampte van Scholengemeenschap Tabor in Hoorn met een BTEC-programma (Business & Technical Qualification). De scholengemeenschap is de eerste vmboschool in Nederland die het programma Kunst, Ontwerpen en Media aanbiedt. Het bijzondere daarbij is dat de leerlingen een internationaal erkend certificaat kunnen krijgen. Een verslag van het programma en het certificaat. TIJDSCHRIFTEN De kwaliteit van het speciaal basisonderwijs : onderzoek naar de kwaliteitsverbetering van zwakke en risicovolle scholen in de periode 2006-2008 / auteur van voorwoord L.S.J.M. Henkens, Inspectie van het onderwijs. - Inspectie van het onderwijs, 2009. - 78 p. : tab. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 978-90-8503154-3 In dit rapport wordt verslag gedaan van het inspectietoezicht, zoals dat in 2008 plaatsvond op de scholen voor speciaal basisonderwijs die tijdens een eerder kwaliteitsonderzoek in 2005/2006 als zwak of als risicovol zijn beoordeeld. De centrale vraag van dit onderzoek is of bij deze groep scholen inmiddels sprake is van kwaliteitsverbetering. Digitale versie: www.onderwijsinspectie.nl/html/ivhointernet/document_download.cfm?doc=2049F8CD5056-8874 -16AF77DA86549D28.PDF&doc_name=Kwaliteit speciaal basisonderwijs 376 KWA Leraren moeten eigen keuzes bepalen : Howard Gardner over leren, intelligentie en minds. - 2009 (Plein Primair; Vol. 11, nr. 4, 10 apr. 4-6, 24 p.) De Amerikaanse psycholoog Howard Gardner was begin maart in Nederland op de landelijke conferentie over duurzame schoolontwikkeling, georganiseerd door de Stichting Duurzaam Leren. Een interview met Gardner over o.a. duurzaam leren, het vak van leraar, talentontwikkeling, acht soorten intelligenties en 'five minds for the future'. TIJDSCHRIFTEN Het leren van zml : op je hurken in de klas / L.H. Damen, M. Cordang, medewerker H. Smit. - Enschede : SLO, 2007. - 110 p. : fig. - Met bijl. en lit.opg. Publicatie over de wijze waarop zeer moeilijk lerenden (ZML) leren. Beschreven worden leerstijlen en leerprocessen. Uitgangspunt voor deze notitie vormt de publicatie 'Het leren van zml: leerstijlen' (Timmers-Huigens en Damen 2005). Digitale versie: www.slo.nl/downloads/archief/hetlerenvanzml.pdf/ 376 DAM Multiple intelligences : new horizons / H. Gardner. - New York : Basic Books, 2006. - IX, 320 p. - 1e dr.: 1993. - Met bijl., lit.opg. en reg. - ISBN 978-0-465-04768-0 This new edition of 'Multiple intelligences' covers all developments since its original publication in 1993. It is divided into three parts: I. The theory; II. Educational perspectives; III. New Vistas 159 GAR

8


Onderwijsbeleid en niet-westerse muziek / N. Van Maele. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 40 p. : tab. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Vrije Universiteit Brussel, Agogische Wetenschappen, Culturele Agogiek. In deze scriptie wordt onderzocht of het onderwijsbeleid toelaat dat niet-westerse muziek in de Vlaamse conservatoria wordt geïntegreerd en of de conservatoria over de vrijheid beschikken en bereid zijn om niet-westerse muziek in hun curriculum op te nemen. Om inzicht te krijgen in deze problematiek wordt in deel I een literatuuronderzoek uitgevoerd. De zaken die daarin vastgesteld worden vormen de basis voor deel II: een veldonderzoek middels diepte-interviews met experts in het veld (de departementshoofden van de Vlaamse conservatoria en een aantal mensen van muziekeducatieve organisaties) om te weten te komen of er interesse is en zo ja, wat de wettelijke, financiële, praktische en andere belemmeringen zijn om onderwijs in niet-westerse muziek te organiseren in de Vlaamse muziekhogescholen. Digitale versie: www.vub.ac.be/wetenschapswinkel/publicaties/20072008/Thesis_NVanMaele_Krijtkring.pdf 377 VAN

KUNST EN CULTUUR Age & opportunity guidelines for working with older people in the arts : a resource for Bealtaine organisers and others involved in the arts and older people / O. Moloney, auteur van voorwoord C. Rose. - Dublin : Age & Opportunity, 2006. - 49 p. - Met lit.opg., begrippenlijst en bijl. - ISBN 1-900578-565 These guidelines were developed in response to the rapid growth in the number of individuals, groups and organisations that organise arts events with older people at local, regional and national level, and the diversity of backgrounds from which they come. It is a guide for arts organisations, artists and other people especially interested in working with older people in the arts, who organise arts and cultural events that involve older people as organisers, artists, participants or audience, whether during the Bealtaine Festival or at other times of the year. Age & Opportunity has developed these guidelines to: 1. Promote a shared understanding of the aims of the Bealtaine festival; 2. To develop a shared understanding of the elements that make up a high quality arts experience; 3. To develop a shared commitment to the provision of high quality arts experiences for older people Digitale versie: www.olderinireland.ie/docs/guidelines-artsandolderpeople.pdf 700 MOL The anatomy of cultural omnivorousness: the case of the United Kingdom / A. Warde, M. Gayo-Cal. 2009. - tab. - Met lit.opg. (Poetics; Vol. 37, nr. 2, Apr. 119-145 p.) The cultural omnivore debate is central to the understanding of contemporary cultural inequality. This paper offers some new evidence about Britain, some methodological clarification regarding the consequences of using different measures of omnivorousness and some considerations about its role in cultural reproduction. High quality data from a survey of the UK in 2003-2004 provide relevant evidence about participation and taste across several cultural domains. The authors identify omnivorousness in terms of both volume and composition of preferences. Socio-demographic factors affecting omnivore volume are broadly similar, but not identical, to those reported for other countries. Concerning the composition of preferences, and conscious of the controversies about the dissolution of cultural hierarchy, the authors apply a new procedure for a tripartite classification of tastes and practices as legitimate, common and unauthorised. Bundles of preferences are examined. The authors conclude that there is a section of the population whose preferences span the categories of the legitimate, the common and the unauthorised, but that the most omnivorous portion of the population, and also the highest social class, disproportionately embrace legitimate items, suggesting that an omnivorous orientation is a mark of cultural capital. TIJDSCHRIFTEN

9


Cultural participation and creativity in later life : a European manual / redacteur A. Fricke, redacteur S. Dow, IBK, Institut für Bildung und Kultur. - München : Kopaed, 2009. - 182 p. : fig., ill., tab. - Met lit.opg. en (web)adressen. - ISBN 978-3-86736-314-3 (Kulturelle Bildung; 14) To encourage meaningful participation of older people in the arts as creators, organisers and audience; to challenge negative attitudes towards ageing; and to contribute to the fostering of policy for the arts in older age, are the goals of the European Network for Age and Culture 'age-culture.net'. The network was established in November 2005 as an initiative of the German Federal State of North Rhine-Westphalia. It links cultural operators, producers, and creators of culture who are active in the fields of arts education and culture in older age from all over Europe. Partners from Austria, Belgium, Finland, France, Germany, Hungary, Ireland, The Netherlands, Spain and the U.K. share and exchange best practice in this field of work. They develop multilateral cooperative projects and promote a positive culture of ageing through advocacy, information, education, training and strategic partnerships. With this European manual the network partners want to demonstrate a panorama of the diversity and richness of cultural activity for, with and by older people in Europe. 700 CUL It opens a whole new world: older people's perceptions of the role of the creative arts as leisure in their lives / A. Herron. - [S.l.] : [s.n.], 2007. - 191 p. : fig., tab. - Met lit.opg. en bijl. - Masterscriptie Victoria University [Australia], School of Human Movement, Recreation and Performance, Faculty of Arts, Education and Human Development. This research study examines the benefits gained by older people through their participation in a creative arts program that is specifically structured as a group leisure experience. Using a mixture of disciplines (leisure, arts and ageing well/gerontology), the paper investigates case studies with the objectives: 1. To identify the benefits that older people perceive they derive from their involvement in group arts programs; 2. To identify and describe the components of the program that the participants enjoy. The findings indicate that there is potential scope for the arts, leisure, and aged care fields to provide a more stimulating and developmental range of creative programs, so that older people can have more opportunities to lead enjoyable lives that provide them with meaning and purpose. The paper ends with specific recommendations for policy makers and funding bodies, and for service providers and program coordinators, and outlines some ideas for future research. Digitale versie: eprints.vu.edu.au/1487/1/Herron.pdf 700 HER Kunst, recht en beleid / I.C. van der Vlies, medewerker J. Kabel, medewerker N. Idsinga. – Den Haag : BJU, 2009. - 231 p. - Met lit.opg. - ISBN 978-90-8974-097-7 In dit boek worden kunst, recht en beleid in verschillende relaties beschreven. Het accent ligt op het recht en het beleid van kunst, kunstenaars en kunstinstellingen. Regels die typisch zijn voor de regulering van kunst en kunstinstellingen worden besproken, niet de rechtsregels, zoals het arbeidsrecht, die ook door kunstinstellingen moeten worden toegepast. Inhoud: 1. Inleiding; 2. Vrijheid van expressie; 3. Privaatrechtelijk droit au respect bij vernietiging; 4. Recht inzake cultuurgoederen; 5. Subsidie en andere financiering; 6. Fiscale gevolgen van particulier kunstbezit; 7. Enkele kunstinstellingen. 700 VLI Older people and voluntary arts : steps to meaningful participation / Voluntary Arts Network. - Cardiff : VAN, 2007. - [4 p.]. - Met lit.opg. en webadressen. This briefing aims to help volunteer-led arts groups ensure that participation by older people in their activities - whether as creators of artwork, set designers or organisers - is meaningful and of the highest possible quality. Older people have diverse abilities, experiences and preferences when it comes to the

10


arts. As a result, there needs to be a real choice in the range of arts activities available to them, along with the opportunity to be actively involved in the planning, implementation and evaluation stages of these activities. For older people's participation to be truly meaningful, good practice must extend to taking a creative journey at a personal or group level, with opportunities for reflection, self-expression, learning, and change. 700 OLD Sponsoring of art and culture by banks in the Netherlands : a research into the motivations of Dutch banks to support the arts / M. van de Water. - [S.l.] : [s.n.], 2007. - 92 p. - Met lit.opg., webadressen en bijl. - Masterscriptie Erasmus Universiteit Rotterdam, Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen, Master Cultural Economics and Cultural Entrepreneurship. The central research question of this master thesis is: Why do the Dutch financials support the arts and in what way have they arranged their support? Sub questions that will lead to the answer of the central questionnaire: When the central research question is answered we have knowledge of the 'how' and 'why' of supporting the arts by financials, but is this enough?; What should be the way to support the arts?; Is sponsoring a good development or does it affect the foundations on which the arts is based? Digitale versie: oaithesis.eur.nl/ir/repub/asset/4300/Master%20Thesis%20Maarten%20vd%20Water.pdf 700 WAT

KUNST- EN CULTUUREDUCATIE Alle kinderen aan de kunst. - 2009 (Plein Primair; Vol. 11, nr. 4, 10 apr. 12-13 p.) Sinds voorjaar 2008 is het Jeugdcultuurfonds een feit. Dit fonds wil alle kinderen in Nederland de kans geven zich te ontwikkelen in minstens één kunstvorm. Het fonds heeft als doel de financiële drempels voor kinderen in achterstandsposities (van 4 tot 18 jaar), die actieve kunstbeoefening in de weg staan, op te heffen. Een interview met Bertien Minco, directeur van het Jeugdcultuurfonds. TIJDSCHRIFTEN Cultuur gewogen: het gewicht van de basis nr. 2 - 2008 : derde meting: stand van zaken cultuureducatie in het primair onderwijs in Gelderland december 2008 / T. Lefers, Edu-Art Gelderland, Stichting Ondersteuning Kunst- en Cultuureducatie. - Arnhem : Edu-Art, 2008. - 70 p. : fig., graf., tab. - In opdr. van de provincie Gelderland. Met de rapportage van dit onderzoek wil Edu-Art inzichtelijk maken wat de stand van zaken is van cultuureducatie binnen (en gedeeltelijk buiten) de scholen in Gelderland. Vergeleken wordt in welke mate het onderwijs in Gelderland gevorderd is met de uitvoering van het rijksoverheidsbeleid in verhouding tot de scholen uit het landelijk onderzoek. Hoe zijn de vorderingen tot stand gekomen, in welk tempo en waar zou Edu-Art zich de komende jaren op moeten focussen? Hierbij wordt rekening gehouden met de doelstellingen van de provincie Gelderland, die geformuleerd zijn voor de beleidsplanperiode 2009-2012, en met de beleidsresultaten die de provincie Gelderland Edu-Art hierover heeft opgelegd. Digitale versie: www.edu-art.eu/uploads/Rapportage_POmeting_2008_Gelderland.pdf 701 LEF

11


Cultuureducatie rondom festivals: lastig, maar waardevol / B. Ros. - 2009 (Bulletin Cultuur & School; Vol. 12, nr. 57, mei 7-9 p.) Slechts een klein deel van de 450 Nederlandse festivals besteedt aandacht aan educatie. Educatie vergt een lange adem, een festival duurt per definitie kort. Daarom vinden festivals het lastig te werken aan educatie. Het zijn vooral de grotere festivals en festivals met een duidelijke boodschap die met succes scholen weten te bereiken. De meerwaarde van educatie is duidelijk: 'Zonder uitleg is het alleen een gezellig festival of optreden'. Met tips voor festivaleducatie. Digitale versie: www.cultuurplein.nl/attachments/1940280/bulletin_57.pdf TIJDSCHRIFTEN (Doing) art as an interdisciplinary didactic principle / A. Kraus. - 2008 (International journal of education through art; Vol. 4, nr. 3, 275-284 p.) It is common to introduce works of art into lessons in primary and secondary schools in order to mediate ideas and theories about subjective realities. Pictures, sculptures, installations are understood to represent insights and imagination, or illustrate shared realities. In this paper the author interprets art works as translations of subjective intentions, even theories, in particular experiential settings. An artwork or artistic action that emphasizes its object character as a central theme is especially open to this kind of interpretation. It can serve to generate theories revealed through the senses. In principle, art could be used in schools whenever interdependencies and contexts are the learning focus. In order to show this approach is not dependent on the age range of pupils, this paper offers two practical examples. One took place in the eighth grade of a secondary school, one in the third grade of a primary school. TIJDSCHRIFTEN Expanding arts education in a digital age / H. Choi, J. Piro. - 2009. - fig., tab. - Met lit.opg. (Arts education policy review; Vol. 110, nr. 3, Spring 27-33 p.) This article proposes a way to expand the study of arts education within new contexts of technology and globalization. Drawing upon theories that have informed arts and aesthetic education in the past, the authors suggest new applications for these ideas to ensure that arts education sustains its significance in twenty-first-century society. The article makes suggestions about how to redirect arts education policy to keep pace with rapid global and technological changes and developments in new media learning as students presently experience them. As an example of this change, a digital humanities project that uses Rembrandt's art as a teaching resource is highlighted, and suggestions are made on how the program may be used to advance arts education and arts policy. TIJDSCHRIFTEN Het Friesland College / A. Geldermans. - 2009 (Katern Bulletin Cultuur & School; Nr. 57, mei 2-11 p.) Portret van het Friesland College, een Regionaal Opleidingen Centrum (ROC) voor middelbaar beroepsonderwijs en volwasseneneducatie. Cultuureducatie neemt een belangrijke plek in op het Friesland College. Cursisten kunnen een kunstopleiding volgen, kunstzinnige workshops bijwonen, een opdracht verrichten voor een culturele instelling en deelnemen aan culturele evenementen. De school maakt gebruik van het onderwijsconcept 'praktijkgestuurd leren'. Het belangrijkste kenmerk hiervan is dat cursisten leren op basis van reële praktijksituaties. Digitale versie: www.cultuurplein.nl/attachments/session=cloud_mmbase+1940283/katern_57.pdf TIJDSCHRIFTEN Geen gezicht!? : vensters voor het vmbo / J. Lechanteur. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 11-14 p.)

12


In opdracht van Huis Bergh ontwikkelde Edu-Art het project 'Geen gezicht!? : portretten van Huis Bergh'. Bij dit project maken leerlingen uit de onderbouw van het vmbo kennis met de portretten van Huis Bergh. De opdrachten bij dit project stimuleren de leerlingen na te denken over wat nu een portret is en leerlingen ontdekken op welke verschillende manieren kunstenaars door de eeuwen gezichten van mensen hebben afgebeeld. Het project biedt ook mogelijkheden voor docenten die willen werken met de canonvensters van de Canon van Nederland. TIJDSCHRIFTEN Handboek/draaiboek: cultuureducatie op de praktijkschool : doorgaande leerlijn cultuureducatie : Praktijkschool Emmen / M. Smeets, medewerker M. Verhagen. - Emmen : Praktijkschool Emmen, 2007. - 93 p. : ill. + cd-rom. - Met lit.opg. en bijl. Een beschrijving van een doorgaande leerlijn cultuureducatie in het praktijkonderwijs. Doelgroep zijn jongeren van 12-18 die moeilijk lerend zijn en het praktijkonderwijs volgen. Naast een theoretische onderbouwing zijn praktijkvoorbeelden, lessen, tips en suggesties opgenomen. Het handboek is geschreven door Monica Smeets vanuit haar praktijkervaringen als docente op de Praktijkschool Emmen geschreven. Het draaiboek kan voor andere praktijkscholen als een handleiding dienen voor invoering van een doorlopende leerlijn cultuureducatie. De cd-rom bevat handboek/draaiboek cultuureducatie op de praktijkschool en bijlagen met uitgewerkte lesbrieven. 701 SME [CR] 701 SME Hoog tijd voor meer cultuureducatie in het speciaal onderwijs / A. Twaalfhoven. - 2009 (Bulletin Cultuur & School; Vol. 12, nr. 57, mei 12-17 p.) In het speciaal onderwijs zitten leerlingen met uiteenlopende beperkingen, van autisme tot een visuele of motorische beperking. Kunsteducatie verhoogt hun creativiteit, vergroot hun wereld en versterkt hun sociale vaardigheden. Toch is het aanbod en de aandacht ervoor nog altijd beperkt. Aan het woord komen o.a. Aaltje van Zweden van Stichting Papageno (deze stichting verzorgt workshops en kunstprojecten voor leerlingen met autisme), dramadocent Liesbeth Huiberts van Jeugdtheaterschool Leiden (Huiberts is werkzaam voor verschillende clusters van het speciaal onderwijs), docent beeldend en CKV Erna Kikkers van Bartiméus (school voor blinden en slechtzienden ) en stafmedewerker pr&communicatie Beatrice Keunen van de Berg en Bosch-school (school voor leerlingen met een vorm van autisme). Digitale versie: www.cultuurplein.nl/attachments/1940280/bulletin_57.pdf TIJDSCHRIFTEN De Interne Cultuurcoördinator in het basisonderwijs : een studie naar het competentieprofiel voor de Interne Cultuur Coördinator / I. van Til, begeleider M-L. Damen, begeleider S. van Voorst. - [S.l.] : [s.n.], 2009. - 74 p. : fig., tab. - Met bijl. en lit.opg. - Titel kaft: Bevoegd... dus bekwaam: de Interne Cultuur Coördinator in het basisonderwijs. - Masterscriptie Rijksuniversiteit Groningen, in het kader van de Master Kunsteducatie. Voor Interne Cultuur Coördinatoren (ICC'ers) bestaan op dit moment (nog) geen algemeen geldende competenties. De ICC-curssen die in Nederland worden gegeven kunnen verschillen van inhoud, waardoor ook de vaardigheden en kennis van ICC'ers verschillend kunnen zijn. Dit masteronderzoek wil duidelijkheid geven over de competenties die van een ICC'er worden verwacht. Om dit te onderzoeken zijn vier deelvragen geformuleerd: 1) Wat zijn de algemene vaardigheden van een coördinator in het basisonderwijs?; 2) Wat zijn de doelstellingen van het cultuureducatieve beleid van de overheid?; 3) Met welke factoren heeft de ICC'er te maken volgens eerder uitgevoerde onderzoeken naar de taken van de ICC'er?; 4) Over welke vaardigheden moet de ICC'er beschikken volgens twee soorten ICC-cursussen? 701 TIL

13


Kreativität / redacteur S. Burkhardt ... [et al.]. - 2009. - Themanummer. (Kunst + Unterricht; Nr. 331/332, 4-91 p.) Dieses Heft setzt sich anlässlich des Europäischen Jahres der Kreativität und Innovationen mit den verschiedenen Umgangsweisen mit Kreativität bzw. mit dem Kreativitätsbegriff auseinander. Es hebt die Zusammenhänge von Kreativität und künstlerisch-ästhetischen Aspekten sowie kunstpädagogischen Prozessen heraus. Ein besonderer Schwerpunkt besteht in Überlegungen, wie Kreativität in bildnerischen Werken und Prozessen in Erscheinung tritt und woraus sich Differenzen ergeben. TIJDSCHRIFTEN De kunst van cultuureducatie : een kwalitatief onderzoek naar cultuureducatie voor het voortgezet onderwijs van culturele (steun-)instellingen in de regio Rotterdam / M. Reijnen. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 59 p. : ill. - Met bijl. en lit.opg. - Masterscriptie Erasmus Universiteit Rotterdam, Faculteit der historische en kunstwetenschappen, Master Sociologie van kunst en cultuur. In deze masterthesis is onderzocht hoe het cultuureducatieve aanbod van culturele (steun)instellingen in de regio Rotterdam aansluit op de vraag van het voortgezet onderwijs. De centrale onderzoeksvraag wordt beantwoord met behulp van verschillende deelvragen, waaronder: Wat is de beleidsopdracht geformuleerd door het ministerie van OC&W met betrekking tot CKV/cultuureducatie voor culturele (steun-)instellingen? Welke aanpak hanteren culturele (steun-)instellingen, met betrekking tot school- en doelgroepbenadering? Hoe trachten culturele (steun-)instellingen in te spelen op problemen en vragen uit het onderwijs? In dit onderzoek wordt de praktijk onderzocht aan de hand van drie casestudies (Rotterdamse Schouwburg, SKVR, Erfgoedhuis Zuid-Holland). Digitale versie: thesis.eur.nl/theses/law_culture_society/fhk/index/175408742/ 701 REI Kunstvakken als verplichte examenvakken / D. Schönau. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 42-45 p.) Bewerkte versie van een lezing gegeven ter gelegenheid van de opening van de tentoonstelling 'In beeld: kunstvak als examenvak' in het gebouw van de Inspectie van het onderwijs te Eindhoven op 11 maart 2009. De afgelopen jaren is er vanuit de vakverenigingen gepleit voor een verplicht stellen van een kunstvak in het profiel Cultuur & Maatschappij. Schönau stelt zich tijdens de lezing de vraag waarom het belangrijk is dat sommige leerlingen zich examenniveau verplicht met een kunstvak zouden moeten bezig houden. Waarom niet alle leerlingen? TIJDSCHRIFTEN Kunstvakken, single of samen? / G. Dinsbach. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 40-41 p.) De expositie 'In beeld: kunstvak als examenvak' toont dat de onderwijsinspectie belangstelling heeft voor de kunstvakken. In de regio Eindhoven was examenwerk, gemaakt op een dozijn VO-scholen te zien in het Inspectiekantoor. Bij de opening waren presentaties en lezingen bij te wonen van onder meer Diederik Schönau en Antoine Gerrits. Het onderwerp van de lezing van Schönau was 'De kunstvakken als verplichte examenvakken'. Gerrits zette de ontwikkelingen van de afgelopen jaren op een rijtje, zoals de opkomst van de zogenaamde cultuurprofielscholen. TIJDSCHRIFTEN Thinking critically about critical thinking : towards a post-critical, dialogic pedagogy for popular visual culture / P. Duncum. - 2008 (International journal of education through art; Vol. 4, nr. 3, 247-257 p.)

14


The influence of critical theory in art education has become commonplace, but its use in addressing students' popular culture in kindergarten to Year 12 classrooms is problematic. The now numerous reports by art teachers of their successfully instilling critical consciousness towards popular visual culture appears to have more to do with a reforming zeal or advocacy than evidence. Moreover, in echoing the modernist origins of critical theory, their attempts to facilitate critical thinking often take the form of unproblematic and authoritarian pedagogy. Lessons learned from media education in the United Kingdom are employed to recommend that art teachers reject prima facie evidence of critical thinking among their students and learn to appreciate the complexity of student negotiations with popular culture. Taking their cue from media educators, it is proposed that art educators adopt a post-critical pedagogy based on Bhaktin's notions of dialogue. TIJDSCHRIFTEN

CULTUREEL ERFGOED De canon van Nederland : de vijftig vensters voor kinderen : van Pluk tot Willem van Oranje / redacteur F. van Oostrom, Stichting en toen.nu. - Amsterdam : AUP, 2009. - 155 p. : ill. - Met woordenlijst. - ISBN 978-90-8964-097-0 De canon van Nederland gaat over de geschiedenis en de ontwikkeling van Nederland en bestaat uit een verzameling van vijftig belangrijke gebeurtenissen, personen en voorwerpen, de zogeheten vijftig vensters. Achterin het boek staat extra informatie: een woordenlijst, leesboeken, websites en mogelijke uitstapjes. Bestemd voor kinderen, voor pabo-studenten en voor docenten in het primair onderwijs. 009 OOS Canongekte: lijstjes doen het altijd goed / A. van Voorthuijsen. - 2009 (Binnenlands bestuur; Vol. 30, nr. 18, mei 8-11 p.) Artikel over de populariteit van de canon. Tientallen gemeenten en provincies hebben een canon of zijn bezig er een op te stellen. Ook ministeries, belangenorganisaties en instellingen lijken er een te willen. Aan het woord komen onder meer Hubert Slings, directeur van de stichting Entoen.nu; Peter Heuseveldt, werkzaam bij het Theater Instituut Nederland; de gemeente Nieuwegein; historicus Piet de Rooy; Jos Wassink, projectleider bij Landschap Erfgoed Utrecht. TIJDSCHRIFTEN Cultureel erfgoed, maar dan spannend / K. Roemeling. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 8-10 p.) Menno Ouderkerk, Docent CKV op Het Assink Lyceum in Eibergen, blikt terug op het Polderdieke Festival, zomer 2008. Op dit festival werd jongeren op een aanschouwelijke manier bekend gemaakt met cultureel erfgoed. De workshops op dit festival werden verzorgd door Kunstenmakers in Hengelo. Bij dit bedrijf zijn ongeveer zo'n twintig zelfstandige kunstenaars ingeschreven die diverse disciplines beheersen, zoals theatersport, muziek, rap, grime of computeranimatie. Daarnaast werkt Kunstenmakers ook samen met theatergroepen. TIJDSCHRIFTEN De Cuyperscode / J. van Wijk. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 6-7 p.) Res nova, een adviesbureau en kennisnetwerk op het gebied van cultuurhistorie heeft een game geproduceerd rond Pierre J.H. Cuypers, de architect van onder andere het Rijksmuseum en het centraal station van Amsterdam. Het spel kan gespeeld worden op www.cuyperscode.nl. Dit spel is een artificial reality game (ARG) dat Res nova heeft ontwikkeld in het kader van het Cuypersjaar

15


2007. Lopende het spel verdiept men zich in Cuypers, zijn werk en zijn tijd. Gerda Eijkenlenberg, docent CKV aan Lyceum Schöndeln in Roermond vertelt onder meer in dit artikel dat zij als school besloten hebben om de Cuyperscode te laten meetellen als culturele activiteit. TIJDSCHRIFTEN Erfgoed 2.0 : nieuwe perspectieven voor digitaal erfgoed / redacteur B. De Nil, redacteur J. Walterus. - Brussel : FARO, 2009. - 200 p. : fig., graf., ill., tab. - Met lit.opg. - ISBN 978-90-8992-004-1 In deze bundel staat een aantal actuele tendensen op het gebied van erfgoed en web 2.0 in Vlaanderen en Nederland centraal. Directe aanleiding voor deze publicatie vormde het project 'Erfgoed 2.0: sociale ontsluiting digitaal erfgoed', een cross-over tussen onroerend, roerend en immaterieel erfgoed. Met deze publicatie wil FARO, het Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed, het cultureel erfgoedveld ondersteunen en stimuleren, door te attenderen op nieuwe ICT-instrumenten en methoden en door internationale tendensen te vertalen naar de dagelijkse praktijk. Inhoud: 'Cultureel erfgoed en web 2.0', door B. De Nil & J. Walterus; 'How will we preserve virtual worlds?', door J.P. McDonough; 'Mobiele ICT en erfgoed : de bezoekerservaring verrijken met mobiele gidsen', door K. Luyten, J. Schroyen, K. Robert, K. Gabriëls, D. Teunkens, K. Coninx, E. Flerackers & E. Manshoven; 'Open content, erfgoed en het publieke domein', door E. Hoorn; 'Het gebruik van opencontentlicenties in het Vlaamse erfgoedveld', door T. Evens; 'Van steekkaart tot webinterface : de evolutie van metadatabeheer binnen de erfgoedsector', door S. van Hooland & H. Vanhee; 'Virtuele participatie', door G. Nulens; 'De legpuzzel van digitale duurzaamheid', door B. Sierman; 'Businessmodelaspecten van digitale cultuurproductie en -consumptie : een kritische reflectie op enkele geldende mis- en opvattingen', door O. Braet; 'De digitale ontsluiting van audiovisueel erfgoed : ontwikkelingen en toekomstperspectieven', door B. Declercq; 'Een digitaal verleden : het gebruik van ICT in archeologisch onderzoek', door L. Verdonck, G. Verhoeven, F. Vermeulen & H. Verreyke. 725 ERF Erfgoedbalans 2009 : archeologie, monumenten en cultuurlandschap in Nederland / eindredacteur E. Beukers, redacteur M. de Boer ... [et al.], Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. - Amersfoort : Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2009. - 300 p. : fig., graf., ill., tab. - Met samenv. in het Nederlands en Engels. - Met lit.opg. en reg. - ISBN 978-90-7604-662-4 Stand van zaken ten aanzien van de archeologie, monumenten en het cultuurlandschap in Nederland. Aan de hand van feiten en cijfers, constateringen over het erfgoed en de ontwikkelingen van het erfgoedbeleid maakt de Erfgoedbalans het erfgoed zichtbaar. Bedoeld voor degenen die betrokken zijn bij de vormgeving en uitvoering van het erfgoedbeleid in Nederland: de politiek, beleidsmakers, bestuurders, beleidsambtenaren op rijks-, provinciaal en gemeentelijk niveau, de stand van zaken voor wat betreft erfgoededucatie komt ook kort aan de orde. [NA] 725 ERF 'Erfgoededucatie leert leerlingen zelf vragen te stellen' / Y. van der Ree. - 2009 (Bulletin Cultuur & School; Vol. 12, nr. 57, mei 10-11 p.) Professor dr. Carla van Boxtel, bijzonder hoogleraar Historische Cultuur en Educatie aan het Centrum voor Historische Cultuur van de Erasmus Universiteit Rotterdam, wil kwaliteitscriteria ontwikkelen voor erfgoededucatie. Ze streeft daarbij naar integratie van erfgoededucatie in het onderwijscurriculum. Een interview met Carla van Boxtel over haar onderzoek. Digitale versie: www.cultuurplein.nl/attachments/1940280/bulletin_57.pdf TIJDSCHRIFTEN De kunst is het te kiezen : een inleiding op het gebruik van de canon / C. Hageman. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 4-5 p.)

16


Stand van zaken op het gebied van het gebruik van de culturele canon binnen het voortgezet onderwijs. Vooral de invalshoek van de kunstvakken hierbij wordt belicht. TIJDSCHRIFTEN Laatmiddeleeuwse muziek : een educatief erfgoedproject voor VWO-scholieren / I. Hijmans. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 23-24 p.) In dit artikel is aandacht voor een tweedaags project voor vwo-scholieren (13-15 jaar), opgebouwd rond een laatmiddeleeuws muziekhandschrift, uitmondend in een concert en een tentoonstelling door en voor de leerlingen. Het project was een initiatief van Aventure, ensemble voor middeleeuwse muziek. TIJDSCHRIFTEN Thema: Cultureel erfgoed / hoofdredacteur R. van der Meer, hoofdredacteur J. Verschaeren, C. Hageman ... [et al.]. - 2009. - Themanummer. (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 4-30 p.) Onderwerp van dit themanummer is 'cultureel erfgoed'. Hierin komt onder meer aan de orde: de culturele canon, games en cultureel erfgoed, welke rol theater kan spelen bij het aanschouwelijk maken van cultureel erfgoed, vensters voor het vmbo, literatuur en geschiedenis, hoe je Nederland kunt definiëren in 80 schilderijen. Ook is er aandacht voor een educatief erfgoedproject voor vwo scholieren, waarin laatmiddeleeuwse muziek de hoofdrol speelt. Inhoud: De kunst is het te kiezen: de samenstelling van de nationale canon; De Cuyperscode : al gamend leren over cultureel erfgoed; Cultureel erfgoed, maar dan spannend; Projectdag over cultureel erfgoed; Geen gezicht!? : portretten van de Romeinse tijd tot het heden; Verleden van Nederland : documentaires met cultureel erfgoed als onderwerp; Canonmanie : canons nader bekeken; Fijn geordend : recensie van 'Dit is Nederland'; Inspirerende veldaanvraag : veldaanvraag van NVTO en VLBV over cultureel erfgoed; Laatmiddeleeuwse muziek : van een laatmiddeleeuws muziekhandschrift naar een concert en een tentoonstelling; Van speelklok tot pierement : restaureren van muziekinstrumenten die spelen zonder hulp van menselijke hand; Muzikaal erfgoed : de plaats van muziek in de nationale canon; Dutch Folksongs as Musical Content : ontwikkeling van een melodieënzoekmachine. TIJDSCHRIFTEN Thuis in Zuid-Holland : 'Binnen in de witte erfgoedwereld' / M. Elias. - 2009 (Provincies; Vol. 9, nr. 4, apr. 18-21 p.) In dit artikel een interview met Andries Ponsteen, directeur van Erfgoedhuis Zuid-Holland. In dit interview komt onder meer aan de orde het project 'Thuis in Zuid-Holland'. Dit is een project van het Erfgoedhuis Zuid-Holland om de inburgering van migranten te bevorderen, door ze voor de Nederlandse geschiedenis te interesseren. TIJDSCHRIFTEN Verleden van Nederland : toekomst voor literatuurgeschiedenis? / T. van Gaal. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 15-16 p.) Hoe breng je anno 2009 een les over hoofsheid tot leven? Hoe maak je leerlingen op een aansprekende manier bekend met de tijdgeest van de middeleeuwen? De hernieuwde aandacht voor de Nederlandse geschiedenis brengt de docent nieuwe mogelijkheden om leerlingen te betrekken bij literatuur. Nieuw lesmateriaal is namelijk door deze ontwikkeling ontwikkeld. Een voorbeeld hiervan is de documentaireserie 'Verleden van Nederland'. Met deze serie is de docent is staat om leerlingen een goed beeld te geven van de tijd waarin teksten zijn vervaardigd. TIJDSCHRIFTEN

17


BEELDENDE KUNSTEN Becoming Japenese : Manga, children's drawings and the construction of national character / P. Duncum. - 1999. - fig., tab. (Visual arts research; Vol. 25, nr. 2 (Issue 50), 48-60 p.) There is considerable evidence that children in various parts of the world draw humans, animals, and objects differently (Aronsson & Anderson, 1996; Wilson, 1987; Wilson & Litgvoet, 1992; Wilson & Wilson, 1979, 1981, 1984). Although cultural graphic influences on the style of children's drawings have been documented, the consequences of these influences on children's lives have not been studied. If one culture provides graphic models that are radically different from those of another, and if children use those models, do they affect the way children see themselves, influence the way they conceive their society, determine the way they construct their views of the world, and perhaps even govern how they live their lives? One of the predominant cultural graphic influences on the style of young people's drawings is that of the popular media; there may be no country where the influence is more pronounced than in Japan (Wilson, 1997). When Japanese children enter kindergarten, some of their drawings already reflect one or more of several distinct styles of manga (the comic books read by the Japanese from infancy into adulthood). The influence becomes ubiquitous as Japanese children grow older. The strong manga influence present in Japanese children's drawings provides an opportunity to study the role of media in providing models through which children understand themselves and their society. The use of manga by Japanese children also provides an opportunity to study the 'collusion' between commercial forces and children in shaping conceptions of national identity. TIJDSCHRIFTEN Drawing together : peer influence in preschool-kindergarten art classes / Ch. Thompson. - 1999.- Met lit.opg. (Visual arts research; Vol. 25, nr. 2 (Issue 50), 61-68 p.) Case study of how preschool-kindergarten attending art classes influence each other. Author discusses the theories and research of Piaget, Bruner, Dyson, Paley and Corsaro. TIJDSCHRIFTEN Early childhood literacy education, wakefulness and the arts / D. Thompson. - 1999. - Met lit.opg. (Visual arts research; Vol. 25, nr. 2 (Issue 50), 90-98 p.) Author discusses the place where early childhood literacy instruction and instruction in the arts connect. TIJDSCHRIFTEN Grenzen aan samenhang : de kunstvakken in de vernieuwde onderbouw voortgezet onderwijs / T. Hagen, F. Konings, F. Haanstra. - Amsterdam : AHK, 2009. - 84 p. : ill., tab. - ISBN 978-90802303-2-3 Hoe worden de beeldende vakken gegeven in de onderbouw van het voortgezet onderwijs? Om antwoord op deze vraag te geven, zijn zeven scholen onderzocht in Amsterdam en omgeving. Het onderzoeksrapport bestaat uit twee delen. In deel 1 komen de onderzoeksvragen en zeven schoolportretten aan bod. Deel 2 bevat drie artikelen waarin theoretische en praktische vraagstukken rond integratie van vakken worden behandeld. Hierbij komen het werken in thema's, interdisciplinair werken en het gebruik van kunstwerken aan bod. Tot slot aandacht voor de inhoudelijke keuzes die scholen maken bij de invulling van de beeldende vakken. 730 HAG

18


Incite, insight, insite : journal of social theory in art education : the first 25 years / K. Keifer-Boyd, M.J. Emme, J. Jagodzinski. - NAEA, 2008. - 179 p. : ill., tab. + cd-rom. - Met lit.opg. This publication celebrates and critiques a quarter of a century of social theory in art education for significance to issues in the 21st century. This anthology addresses the question 'What is social theory?' and discusses how authors in the 'Journal of Social Theory in Art Education' (JSTAE) have defined social theory in art education practice over the past 25 years. The book, which includes a cdrom of reprints of the first 25 years of journal articles, also projects future social theory in art education perspectives. 730 KEI [CR] 730 KEI Kleifiguren spelen de hoofdrol : animatieworkshop in de klas / M-J. Kommers. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 38-39 p.) In dit artikel aandacht voor een project voor het primair en voortgezet onderwijs, de animatieworkshop van beeldend kunstenaar Peter Jansen. Het doel is volgens de kunstenaar dat leerlingen zich door deze workshop realiseren dat ze veel creatiever met een computer kunnen omgaan dan dat ze normaal doen met bijvoorbeeld MSN en games. Ook wil hij ze bewust maken van de hoeveelheid werk en concentratie die het maken van tekenfilms en animaties vergt. TIJDSCHRIFTEN Looking back : editor's selections from 50 years of studies in art education / redacteur K. Freedman. Reston : NAEA, 2009. - 252 p. : ill. - Met lit.opg. - ISBN 978-1-890160-45-6 (Studies in art education; Book # 307) This collection of favorite articles selected by the senior editors of 'Studies in Art Education' celebrates the 50th anniversary of the journal. It commemorates the beginnings of research and theory development in the field of art education, highlighting significant professional developments in research methodologies and critiques applied to themes that have evolved over the past five decades: creative intelligence, feminist art education, multiculturalism, interdisciplinarity, visual culture, and digital visual culture. Reprinted articles by notable art educators including Elliot Eisner, Viktor Lowenfeld, Vincent Lanier, Paul Duncum, Graeme Chalmers, and many more, are introduced by respected contemporary authors that include Jerome Hausman, Laura Chapman, Terry Barrett, Doug Blandy, Kristin Congdon, and others. Editor Kerry Freedman provides an overview that points to the future of research and theory in art education. 730 LOO A multiple pathways / multiple endpoints model of graphic development / P. Duncum. - 1999. - fig. (Visual arts research; Vol. 25, nr. 2 (Issue 50), 38-47 p.) Long established characteristics of children's graphic development as well as recent studies form the basis for new model of young people's drawing development. It is offered in diagrammatic form and contrasted with diagrammatic maps of three current stage theories. The new model consists of a descriptive, sociocultural map that privileges both diverse pathways and multiple endpoints. It opposes development in terms of a linear, self-contained, and hierarchical set of steps that lead to a predetermined goal. In particular, the present proposal repudiates the stage approach advocated by Lowenfeld and Brittain (1987), the 'U' shaped curve approach advocated by Gardner (1980), and an earlier model advocated by the author (1986). These are rejected as insufficiently contextualized. Rather than offering an ideal of development, the proposed model offers a description of children's actual graphic output under existing social circumstances and educational arrangements. TIJDSCHRIFTEN

19


Off-campus learning and employability in undergraduate design : the Sorrell Young Design Project as an innovative partnership / J. Butcher. - 2008. - Met lit.opg. (Art, design & communication in higher education; Vol. 7, nr. 3, 171-184 p.) This article reports on research which explored the opportunity for extra-curricular undergraduate learning afforded by the Young Design Project (YDP), aimed at bringing together HE Design students, industry and schools. The research was undertaken in the context of the importance attached to 'employability' as a key driver for recent policy developments in Higher Education (see Leitch review and Cox report), as well as the political importance of Widening Participation initiatives between HEIs and schools. This research investigated the second iteration of the YDP in 2007, with 32 undergraduate students from two design degrees at University College Falmouth (BA Graphic Design and BA Spatial Design) on a project based in four Cornish schools (three secondary, one primary). The research sought to answer the question: what do undergraduate students learn from working with pupils as clients and industry practitioners in the context of a school-based project? This question is explored through a case study drawing on four triangulated phases of data collection: desk research of relevant policy documentation; pre-project semi-structured questionnaire; postproject focus group interviews and individual face-to-face interviews with key gatekeepers. As well as reflecting on the opportunity to engage with innovative learning in design, the findings offer fruitful insights to HE practitioners and policy makers considering issues around off-campus learning. This research recommends notions of 'employability' be subject to greater scrutiny in HE policy, since a key finding from this research is the crucial importance of appropriately resourced authentic project partnerships for deep and worthwhile undergraduate learning to take place. TIJDSCHRIFTEN Sustaining ambiguity and fostering openness in the (design) learning environment / L. Valentine, M. Ivey. - 2008. - Met lit.opg. (Art, design & communication in higher education; Vol. 7, nr. 3, 155-167 p.) Knowledge economies possess a number of key characteristics that require designers to work and cope with the growing occurrence of unpredictable scenarios. To mindfully engage in an uncertain world, student designers must develop critical thinking, social interaction and the ability to manifest design in a diversity of professional and industrial sectors. They need to develop the ability to equip themselves with the skill of sustaining and renewing knowledge throughout their careers. This demands that design extends its teaching beyond revealing the origins and nature of design to include skills of interrogation, which allow individuals to challenge existing and established theories and practices. The intention of this paper is to articulate a teaching and learning philosophy for contemporary design, and exemplify practice through design projects and skill development from one postgraduate design programme. It discusses the philosophy of mindfulness and refers to the activities of rhetoric and visual thinking as means of nurturing communication of the designer's thinking. The nature rather than the content of teaching and learning is of key concern, and as such the practicalities of teaching and applying mindful learning are referred to but purposefully not described, analysed or argued for. In closing, a new strategy for design teaching and learning is proposed. TIJDSCHRIFTEN Tangential visibility : becoming self through creating socio-cultural portraits / K. Grushka. - 2008 (International journal of education through art; Vol. 4, nr. 3, 297-313 p.) This paper reports on student learning outcomes of a Visual Art curriculum in a secondary school context in New South Wales. The case study presented was informed by longitudinal research carried out between 1999-2001. The research established that students continue to be preoccupied with the question 'Who am I?' as it informs their humanity and subjectivity. However, a significant number elected to deepen understanding of self through studying the narratives of others. The research also

20


identified a shift away from traditional self-portraits to socio-cultural narrative portraits. Tangential visibility was defined as the ability to find new, creative insights about self at intersections between self and other. This orientation offers students opportunities to relocate their voices in representing others. From this position they can explore spaces between individual and collective subjectivities and relocate their identities in a wider, sociocultural performative narrative. TIJDSCHRIFTEN Wat is schoonheid, wat is kunst? / O. Brenifier. - Leidschendam : Biblion, 2009. - Ongepag. : ill. ISBN 978-90-5483-799-2 (Filosofie voor kids) In dit filosofieboek worden vragen gesteld over schoonheid en kunst. Het is bestemd als eerste kennismaking met filosofie voor kinderen vanaf 6 jaar. Vragen die aan bod komen: Kunnen kunstenaars vrijuit dingen maken?; Zijn wij allemaal kunstenaars?; Hebben we allemaal hetzelfde idee over schoonheid?; Waartoe dient de kunst?; Moet je wat mooi is begrijpen?; Wie of wat is mooi? 100 BRE

MUZIEK BeatsNbits : de eerste digitale muziekmethode in Nederland! / F. Mennen. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 34-35 p.) Artikel over het gebruik van een nieuwe webgebaseerde muziekmethode voor het voortgezet onderwijs, BeatsNbits. TIJDSCHRIFTEN Coöperatief leren in muziek (2) : activiteiten voortgezet onderwijs / F. Evelein. - Baarn : HB, 2009. 192 p. : fig., ill., tab. + cd-rom (75 min.). - Met bijl. en reg. - ISBN 978-90-5574-641-5 Dit boek biedt activiteiten op het gebied van coöperatief leren in muziek en is bedoeld voor het voortgezet onderwijs. Elke activiteit stimuleert muzikaal handelen, betrokkenheid en muzikale interactie. Luisteren, spelen, zingen, ontwerpen, onderzoeken, verkennen, kennen, kunnen en presenteren zijn verpakt in activiteiten voor elk niveau van het voortgezet onderwijs. Het zijn activiteiten voor tweetallen, viertallen en zestallen, maar ze kunnen ook klassikaal uitgevoerd worden. De activiteiten zijn deels voorzien van inhouden op kaartjes en speciaal voor dit boek gecomponeerde muzikale contexten in de vorm van gerichte meespeelmuziek. Alle activiteiten zijn ook voorzien van kaarten met stappen die door leerlingen zelf gevolgd kunnen worden. De bijbehorende cd-rom bevat muzikale fragmenten, werkkaartjes, instructiekaarten en formulieren. 780 EVE [CR] 780 EVE Cultuurspreiding door cross-over : cultuurspreiding door cross-over evenementen tussen populaire en klassieke muziek / E. Beukhof. - [S.l.] : [s.n.], 2005. - 72 p. : graf., fig., tab. - Doctoraalscriptie Universiteit van Amsterdam, Onderwijs instituut PSCW, Opleiding Sociologie. - Met lit.opg. en bijl. Onderzoek naar wat voor soort mensen cross-over producties tussen populaire en klassieke muziek bezoeken en of door middel van deze evenementen cultuurspreiding wordt gestimuleerd. Deelvragen hierbij luiden: Welke verschillen bestaan er binnen cross-over producties tussen populaire en klassieke muziek?; Wat zijn de relevante achtergrondkenmerken (leeftijd, sekse, vooropleiding e.d.) van de bezoekers van deze producties?; Wat is het volume aan cultureel kapitaal wat betreft het bezoek aan podiumkunsten van de bezoekers?; Wekken de cross-over producties interesse voor cultuuruitingen anders dan degene waarvoor het publiek in eerste instantie gekomen is? Verder komt ook aan de orde of de doelstelling van de organiserende partijen en de overheid gehaald worden.

21


Wordt er inderdaad een nieuw (en jong) publiek binnengehaald? En komt daarmee het subsidiegeld van de overheid ook daadwerkelijk terecht bij deze doelgroep? 780 BEU Euro+ Songfestival : jongens- en meisjesdromen in vervulling / E. Segeren. - 2009 (Cultuurbericht; voorjaar 2009, 10-12 p.) Artikel over het Euro+ Songfestival, een intercultureel ouderenfestival waar vijftigplussers die graag zingen aan mee kunnen doen. Het festival is een uitvloeisel van een filmfestivalreeks over ouderen en het concept van een seniorenfestival in Amsterdam. Het Euro+ Songfestival is inmiddels uitgegroeid tot een landelijk festival met voorrondes in Nijmegen, Eindhoven, Arnhem, Utrecht en Rotterdam. TIJDSCHRIFTEN Hiphopstad Rotterdam : visie op de scene / O.C. Hart. - [Rotterdam] [etc.] : SKVR [etc.], 2009. - 79 p. : ill. - ISBN 978-90-5594-670-9 Dit boek geeft inzicht in Rotterdam als hiphopstad aan de hand van persoonlijke verhalen van Rotterdamse pioniers en sleutelfiguren uit de hiphopscene vanaf het begin van de jaren tachtig tot 2009. Ook wordt de rol geschetst die de SKVR (Stichting voor Kunstzinnige Vorming Rotterdam) speelde in de ontwikkeling van hiphop in Rotterdam, door het programmeren van onderwijsprojecten die op hiphop geënt waren. 785 HAR Het kleuternotenpaleis / Th. De Baets ... [et al.]. - Sint-Niklaas/Zuidhorn : Abimo/Schoolsupport, 2008. - Losbl. : ill. - ISBN 978-90-59324077 Muzikale activiteiten voor de kleuterschool (Vlaanderen) of groep 1 en 2 (Nederland) waarbij vocaal musiceren, zingen, centraal staan. De map bevat drie delen: lessuggesties, liedjes en tekeningen om de lessen te illustreren. De bijbehorende cd bevat een gezongen en een instrumentale versie van alle liedjes uit de map. 780 KLE [CM] 780 KLE Musizieren im Alter : Arbeitsfelder und Methoden / Th. Hartogh, H.H. Wickel. - Mainz [etc.] : Schott, 2008. - 163 p. : fig., ill. - Met lit.opg. en bijl. - ISBN 978-3-7957-8733-2 Das Buch bietet eine Bestandsaufnahme aktueller musikalischer und musikgeragogischer Aktivitäten für und mit Menschen im dritten und vierten Lebensalter. Es werden Methoden, Arbeitsfelder und Angebote aufgezeigt - vom Instrumentalunterricht im jungen Seniorenalter über die musikalische Gruppenarbeit im Altersheim bis hin zum Musizieren mit hochaltrigen und dementiell erkrankten Menschen. Angesprochen sind Musiklehrer und Musikinteressierte aus den Bereichen Sozialpädagogik und Pflege. Die folgende Themenbereiche werden u.a. angesprochen: Altwerden und Altsein heute; Musizieren im Alter (Musikalität, Wirkung, Musik bei Krankheit und Behinderung, etc.); Musikvermittlung im Alter (Fähigkeiten, Unterricht, etc.); Institutionen musikalischer Bildung; Musikalische Aktivitäten (Singen, Instrumentalspiel, Musikhören, Bewegung und Tanz, Instrumentenbau, Musik und Erzählen, etc.); Weiterbildungsangebote. 780 HAR Muziek is als geluiden heel mooi door elkaar gaan : onderzoek naar muziekonderwijs dat aansluit bij het beeld van het competente kind / M. Bremmer, A. Huisingh. - Amsterdam : AHK, 2009. - 92 p. : ill., tab. - Met lit.opg. - In opdr. van het Lectoraat Kunst- en cultuureducatie van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. - ISBN 978-90-71681-08-0 Hoe kan muziekonderwijs gecreëerd worden voor kinderen uit groep 1 en 2 dat aansluit bij het beeld van het competente kind? Een competent kindbeeld is het beeld van kinderen die onderzoekend en

22


creatief zijn, die gemotiveerd zijn om te leren en die zelf initiatieven nemen en experimenteren. Wanneer een basisschool ervoor kiest om het muziekonderwijs aan te laten sluiten bij zo'n competent kindbeeld dan zouden kinderen met elkaar en met volwassenen de gelegenheid moeten krijgen om muziek te onderzoeken. In een samenwerkingsproject van Basisschool De Venser, Amsterdam Sinfonietta en het lectoraat Kunst- en cultuureducatie is gekeken hoe een muzikale leeromgeving voor kleuters gecreëerd worden die aansluit bij zo'n competent kindbeeld. Het project is afgesloten met een concert van Amsterdam Sinfonietta en leerlingen van De Venser. 780 BRE Nieuw geluid / R. Vrolijk, M. Hogenes, M. Scheepers. - Groningen [etc.] : Noordhoff, 2009. - 361 p. : ill., fig., tab. + cd. - Met reg. en lit.opg. - ISBN 978-90-01-80046-8 Dit praktische boek is geschreven voor pabostudenten en leerkrachten die muziek willen leren geven aan kinderen in het basisonderwijs. De publicatie bestaat uit twee delen. In deel 1 verkent de student zijn eigen muzikaliteit en verdiept zich in de betekenis van muziek en cultuur voor kinderen. Via een KOLB-test worden de muzikale leerstijlen bepaald. Cultuureducatie en basale vakdidactische principes worden in dit deel verder uitgewerkt. In deel 2 verdiept de student zich in diverse vormen van muzikaliteit: zingen, instrumenten bespelen, componeren en improviseren, muziek beluisteren, vastleggen, bewegen en muziek, en het noteren en lezen van muziek. De bijbehorende cd bevat liederen. Daarnaast staat (na registratie) op pabowijzer.nl een online versie van het boek, toetsvragen met feedback, videofragmenten, muziekfragmenten, praktijkideeën en achtergrondinformatie Website: www.pabowijzer.nl 780 VRO [CM] 780 VRO Opleiding vakspecialist muziek : vakspecialist muziek in het primair onderwijs / M. van Maurik, J. Baard. - 2009 (De pyramide; Vol. 63, nr. 3, mei 7-9 p.) Achtergrondinformatie over de opleiding 'vakspecialist muziek' die sinds 2003-2004 wordt aangeboden op diverse pabo's al dan niet in samenwerking met conservatoria. De vakspecialist heeft binnen het schoolteam de rol van initiator, kwaliteitsbewaker en specialist. Hij kan teamleden adviseren over muziekactiviteiten en eventueel in verschillende groepen de muzieklessen verzorgen. Hij draagt zorg voor de muzikale lijn in de school. Judith Baard, vakleerkracht muziek op De Flevoschool in Huizen beschrijft welke invloed zij met haar muziek op haar (school)omgeving heeft. TIJDSCHRIFTEN Overal met Yo! Opera / E. Segeren. - 2008 (Cultuurbericht; herfst 8-9 p.) De Utrechtse organisatie 'Yo! Opera' heeft eind mei de Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs voor Kunsten Cultuureducatie 2008 gekregen. Yo! Opera richt zich met een festival en projecten op operaeducatie voor kinderen en jongeren. Yo! Opera koppelt opera aan actuele maatschappelijke onderwerpen en onalledaagse locaties. Een interview met artistiek leider Anthony Heidweiller. TIJDSCHRIFTEN Prettig bouwen op stevig fundament : voorschoolse muziekeducatie stimuleert meer dan muziek! / M. van Gestel. - 2009 (Kunstzone; Vol. 8, nr. 5, mei 31-32 p.) In dit artikel wordt het belang van voorschoolse muziekeducatie aan de orde gesteld aan de hand van de cursus 'Muziek op Schoot'. Bij deze cursus worden naast de muzikale ontwikkeling ook de sociaal-

23


emotionele, de taal-spraak, de motorische en de cognitieve ontwikkeling gestimuleerd van kinderen in de leeftijd van 4 maanden tot 4 jaar. TIJDSCHRIFTEN

FILM/MEDIA Jong-leren met internet : het belang van media-educatie en de rol van CMV'er / S. Tamis. - [S.l.] : [s.n.], 2008. - 74 p. - Met lit.opg. - Scriptie Haagse Hogeschool, opleiding Culturele Maatschappelijke Vorming. Onderzoek naar welke rol de CMV'er kan spelen als het gaat om het ontwikkelen van mediaeducatieve programma's voor Nederlandse jongeren tussen de 12 en 18 jaar, waarin de invloed van internet op hun ontwikkeling centraal staat. Daarbij komen vragen aan de orde als: Welke invloed heeft de moderne maatschappij op jongeren?; Op welke manier wordt er door jongeren tussen de 12 en 18 jaar in Nederland internet gebruikt?; Op welke manier is media-educatie interessant, bruikbaar en toepasbaar voor jongeren?; Op wat voor andere manieren zou de CMV'er een rol kunnen spelen voor de jongeren op het gebied van internetgebruik? Digitale versie: hbo-kennisbank.uvt.nl/cgi/hh/show.cgi?fid=1720 659 TAM Podcasten geeft onderwijs nieuwe dimensie / M. Berendse. - 2009 (Uit het projectloket) (Bulletin Cultuur & School; Vol. 12, nr. 57, mei 18-19 p.) Een beschrijving van het project 'Radio zonder Radio'. Het is ontwikkeld door basisschool De Hooiberg in Borne en geschikt voor leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. In het project interviewen leerlingen elkaar, bewerken hun bestanden via het digibord en bewerken het audiobestand op de computer. Doel van het project is door middel van podcasting te werken aan taalonderwijs, zelfstandig werken en samenwerkend leren. Het project maakt leerlingen vertrouwd met de mogelijkheden en het gebruik van multimedia. Digitale versie: www.cultuurplein.nl/attachments/1940280/bulletin_57.pdf TIJDSCHRIFTEN

THEATER Fictional worlds and the real world in early childhood drama education / S. Schonmann. - 1999. - Met lit.opg. (Visual arts research; Vol. 25, nr. 2 (Issue 50), 79-89 p.) This paper explores the child as spectator in drama education. The fine boundary between imagination and reality is studied from the viewpoint of the child watching a theatre performance. Based on observational research where children aged 5-8 are examined on if and how they live the aesthetic experience of a performance and if it effects the reducation of aesthetic distance. TIJDSCHRIFTEN Kinderen verleiden tot toneelspel : van verhaal tot voorstelling / M. Jongbloed. - Soest : Nelissen, 2008. - 128 p. : ill., tab. - Met lit.opg. - ISBN 978-90-244-18107 Praktisch handboek voor leerkrachten en groepsleiders die met kinderen toneel willen spelen zonder al te veel voorbereidingen te moeten treffen. Met aanwijzingen over spellessen en repetities. Voor specifieke spelproblemen zijn gerichte oefeningen opgenomen (zoals vergroten van de concentratie of de verstaanbaarheid). Ook wordt uitgelegd hoe een verhaal of kinderboek bewerkt kan worden tot

24


een toneelstuk. Voor belangrijke momenten in het (school)jaar, zoals Sinterklaas, voorjaar, afscheid, vakantie, heeft de auteur een aantal kant en klare toneelstukken met handleidingen opgenomen. 792 JON Technieken voor sketches en toneelstukjes : speelse oefeningen / P. Favoro, F. Malaval, T. Ramaekers, vertaler A. Spitzers. - [S.l.] : Casterman, 2002. - 125 p. : ill. - Oorspr. titel: Petit spectacles. - Met begrippenlijst. - ISBN 90-303-1748-5 Aan de hand van verschillende opdrachten gegroepeerd rond de thema's 'spelen met het lichaam', 'samen spelen', 'spelen met de stem', 'spelen met de improvisatie', 'spelen met het geheugen' en 'spelen met tekst' worden kinderen van verschillende leeftijdsgroepen voorbereid op toneelspelen. 792 FAV

DANS Finnish dance research at the crossroads : practical and theoretical challenges / redacteur P.K. Pakkanen, redacteur A. Sarje, U. Koivisto ... [et al.]. - Helsinki : Arts Council of Finland, 2006. - 175 p. : fig., ill., tab. - Met lit.opg. - ISBN 952-5253-38-4 The purpose of this volume is to provide international readers with a survey of the development of dance research in Finland. Twenty scholars have contributed to this book, which contains articles from the fields of dance education, anthropology and cultural studies, history and sociology, philosophy and aesthetics, and artistically orientated research. These researchers have presented the areas covered by their projects, which, on the one hand have been strictly scientific and, on the other hand have served as practical clarifications. The articles reflect the interdisciplinary nature of the dance research carried on at a variety of universities. 795 FIN Is de jeugddans klaar voor de BIS? / L. Kuipers. - 2009 (TM; Vol. 13, nr. 4, mei 16-20 p.) Gesprek met vijf artistiek leiders van de jeugdinstellingen die subsidie ontvangen vanuit de BIS (Basis Infrastructuur) over de positie van het jeugddansbestel. Naar aanleiding van kritiek op de sector door een commissie, ingesteld door de Raad voor Cultuur, is samen met de overige instellingen uit de jeugddanssector in 2008 een notitie opgesteld. In deze notitie worden de ambities voor de toekomst in kaart gebracht. TIJDSCHRIFTEN

LITERATUUR Het belang van boeken leren lezen : de positie van jeugdliteratuur in het voortgezet onderwijs / H. Goosen, D. Beeke. - 2009. - Zie ook: Positie jeugdliteratuur in het voortgezet onderwijs / Duo Market Research. (Levende Talen Magazine; Vol. 96, nr. 4, mei 18-21 p.) Stichting Lezen liet onderzoek uitvoeren naar de positie van het fictieonderwijs in de onderbouw vmbo, havo en vwo. De belangrijkste conclusies op een rij. TIJDSCHRIFTEN In Vlaanderen is het beter, toch? : literatuuronderwijs in Vlaanderen / M. Nicolaas. - 2009 (Levende Talen Magazine; Vol. 96, nr. 4, mei 14-17 p.)

25


De auteur vergelijkt Nederlands en Vlaams literatuuronderwijs met elkaar. Ondanks dat het Vlaamse onderwijs de reputatie heeft van hogere kwaliteit te zijn concludeert de auteur dat de aanpak niet veel van elkaar verschilt. TIJDSCHRIFTEN Het juiste boek op het juiste moment : Deel 1 : wat belemmert een goede keuze? / Th. Witte. - 2009 (Levende Talen Magazine; Vol. 96, nr. 4, mei 5-8 p.) De literaire ontwikkeling van leerlingen staat of valt met het kiezen van het juiste boek. Theo Witte deed onderzoek naar dit proces en onderscheidt zes niveaus van literaire competentie. In dit artikel beschrijft hij wat er mis kan gaan als een leerling boeken leest die niet bij zijn niveau passen. TIJDSCHRIFTEN Literaire competentie bij kleuters : Hoe tekenfilms de verwachtingshorizon kleuren bij het lezen van prentenboeken / C. van der Pol. - 2009 (Literatuur zonder leeftijd; Vol. 23, nr. 78, voorjaar 58-67 p.) Coosje van der Pol werkt bij de Universiteit van Tilburg aan een promotieonderzoek dat nagaat hoe prentenboeken de ontwikkeling van literaire competentie bij kleuters kunnen ondersteunen. In dit artikel gaat zij in op de bijdrage van (teken)films aan de ontwikkeling van de literaire competentie. TIJDSCHRIFTEN Positie jeugdliteratuur in het voortgezet onderwijs / DUO Market Research. - Amsterdam : Stichting Lezen, 2009. - 59 p. : tab., graf. - Met bijl. - In opdr. van Stichting Lezen. Stichting Lezen heeft overleg gevoerd met het Platform vmbo en het netwerk tweede graadslerarenopleiding over de positie van jeugdliteratuur in het voortgezet onderwijs (vmbo, havo en vwo). De behoefte is ontstaan om meer zicht te krijgen op de positie van jeugdliteratuur binnen het vak Nederlands in de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Dit is onderzocht en in deze rapportage worden de uitkomsten van het onderzoek besproken. 820 POS Romanbewerkingen in het theater : motivaties voor en leesbevorderende effecten van de aandacht voor literatuur in een andere culturele sector / A. Gabriels. - [S.l.] : [s.n.], 2006. - 40 p. - Met lit.opg. en bijl. - Scriptie Universiteit Antwerpen, Faculteit Sociale en Politieke Wetenschappen, aanvullende studie in de Communicatiewetenschappen. Centrale vraag in deze scriptie luidt: Wat brengt een versmelting van een andere culturele discipline met literatuur op voor de literatuur? Deze vraag wordt onderzocht aan de hand van de theaterbewerking van Michel Houellebecqs 'Platform' bij het NTGent. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de bewerking zelf, maar ook naar de uitgebreide omkadering die de dienst publiekswerking van het NTGent rond het stuk organiseerde. Digitale versie: www.auha.be/download.aspx?c=*WETWIN&n=34587&ct=35511&e=103251 820 GAB

INSTELLINGENDOCUMENTATIE Activiteitenverslag : sept '07 t/m dec '08 / Fonds voor Cultuurparticipatie. - Den Haag : Fonds voor Cultuurparticipatie Agenda voor de toekomst : de strategie van de vereniging van Openbare Bibliotheken voor de jaren 2009-2012 / Vereniging van Openbare Bibliotheken. – Den Haag : VOB

26


Jaarbericht 2008 / Concordia Kunst & Cultuur, Enschede. - Enschede : Concordia Jaarboek monumenten, archeologie en cultuurlandschap 2009 / Erfgoed Nederland. - Amsterdam : Erfgoed Nederland, 2009. - Met bijl. en adressenlijst. - Voorheen uitgegeven als Monumentenjaarboek. Overzicht van het aantal gebouwde en archeologische monumenten en beschermde (stads)landschappen. Bevat: adressen, studiedagen, symposia, regelingen, beleids- en financiële informatie op het gebied van erfgoed en ruimte. Jaarverslag 2008 / KWB centrum voor de kunsten, Barendrecht. - Barendrecht : KWB Jaarverslag 2007 / Stichting De Kunst, Centrum voor Amateurkunst Noord-Holland. - Alkmaar : De Kunst Jaarverslag 2008 / DEN, Digitaal Erfgoed Nederland. - Den Haag : DEN Jaarverslag 2008 / 't Platform, Steunpunt Kunsteducatie Midden-Kennemerland, Heemskerk. Heemskerk : 't Platform Jaarverslag 2007 / VNG, Vereniging van Nederlandse Gemeenten. - Den Haag : VNG Jaarverslag 2008 / Erfgoedhuis Zuid-Holland. - Leiden : Erfgoedhuis Zuid-Holland Jaarverslag 2008 / Boekmanstichting. - Amsterdam : Boekmanstichting Jaarverslag 2008 / Stichting Muzerije, Centrum voor Kunstzinnige Vorming en Kunsteducatie Den Bosch. - Den Bosch : De Muzerije Jaarverslag 2008 / Stichting Lezen. - Amsterdam : Stichting Lezen Jaarverslag 2008 / Stichting Fonds voor de Letteren. - Amsterdam : Stichting Fonds voor de Letteren Jaarverslag 2008 / Kunstgebouw, Stichting Kunst en Cultuur Zuid-Holland. - Rijswijk : Kunstgebouw Jaarverslag 2008 / Kunstencentrum De Kom, Nieuwegein. - Nieuwegein : De Kom Jaarverslag 2008 / Stichting Muziekschool, Kerkrade. - Kerkrade : SMK Jaarverslag 2008 / Premsela, Stichting voor Nederlandse vormgeving. - Amsterdam : Premsela Jaarverslag 2008 / Edu-Art Gelderland, Stichting Ondersteuning Kunst- en Cultuureducatie. - Arnhem : Edu-Art Gelderland Jaarverslag 2008 / DaCi. - Rotterdam : DaCi Nederland Jaarverslag 2008 / Kunstencentrum Venlo. - Venlo : Kunstencentrum Jaarverslag 2008 / Nederlandse Museumvereniging. - Amsterdam : Nederlandse Museumvereniging Mentoring 2009 / Kunstenaars&CO. - Amsterdam : Kunstenaars&CO

27


Mentors begeleiden startende kunstenaars bij het opzetten van hun beroepspraktijk. Door hun ervaring kunnen ze artistiek-inhoudelijk commentaar en advies geven over de zakelijke kanten van het kunstenaarsberoep. De mentors zijn actief in de beeldende kunst, vormgeving, podiumkunst en literatuur. Nascholing op initiatief van de Vlaamse regering : prioritaire nascholingsthema's voor het schooljaar 2009-2010 / Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. - Brussel : Vlaamse Ministerie van Onderwijs en Vorming Ondernemingsplan 2009-2012 / Centrum voor de Kunsten Eindhoven. - Eindhoven : CKE Op de maat van Flevoland : cultuurnota Provincie Flevoland 2009-2012 / Provincie Flevoland. Lelystad : Provincie Flevoland Rijksjaarverslag Hoofdstuk VIII Onderwijs, cultuur en wetenschap 2008 / OCW, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. - Den Haag : SDU Werkplan/activiteitenplan 2009 / Stichting De Kunst, Centrum voor Amateurkunst Noord-Holland. Alkmaar : De Kunst Werkprogramma 2009 / Kunstenaars&CO. - Amsterdam : Kunstenaars&CO

28


Aanwinsten mei 2009 BIBLIOTHEEK MUSEA. 129 titels

Recommend Documents