Aansprakelijkheid binnen sportverenigingen mr. Harold de Boer mr. Stephan de Vries 12 januari 2015 Sport Fryslân
De Haan Advocaten & Notarissen
PROGRAMMA 1.
Inleiding
2.
Bestuur en Taak - interne aansprakelijkheid - externe aansprakelijkheid
3.
Jurisprudentie
4.
Aansprakelijkheid en vrijwilligers
5.
Aansprakelijkheid in sport en spel
6.
Vragen
23-3-2015
2
Bestuurdersaansprakelijkheid
•
Collectieve verantwoordelijkheid
•
Hoofdelijke aansprakelijkheid
•
Aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door leden
23-3-2015
3
Interne aansprakelijkheid -Artikel 2:9 BW pas sprake van aansprakelijkheid bij onmiskenbare tekortkoming - Onbehoorlijke taakvervulling? Indien geen redelijk denkend bestuurder onder dezelfde omstandigheden zo gehandeld zou hebben - Alle omstandigheden van het geval dienen te worden meegewogen
- Handelen in strijd met wettelijke en/of statutaire regels - Omstandigheden - Aard van activiteiten, taakverdeling bestuur, gegevens die beschikbaar zijn of behoren te zijn, inzicht en zorgvuldigheid die mag worden verwacht
23-3-2015
4
Externe aansprakelijkheid -Artikel 6:162 BW onrechtmatige daad
- Beclamel norm - Bestuurder beweegt rechtspersoon overeenkomst derde niet na te komen - bestuurder verricht vanuit de rechtspersoon selectieve betalingen
23-3-2015
5
Jurisprudentie bestuurdersaansprakelijkheid
Hof Amsterdam 12 juni 2012 - casus - artikel 2:9 BW ook voor bestuurder en vrijwilliger? - omvang schade en eigenschuld verweer
23-3-2015
6
Hof ‘s-Hertogenbosch 22 mei 2007 -Casus - Niet elke fout van een bestuurder leidt tot aansprakelijkheid - Enige vorm van opzet grove schuld
23-3-2015
7
Rechtbank Noord Nederland, locatie Leeuwarden d.d. 2 april 2013 -Casus -Dient sprake te zijn van ernstig verwijtbaar handelen - Aansprakelijkheid bestuurslid?
23-3-2015
8
Aansprakelijkheid en vrijwilligers Onrechtmatige daad, artikel 6:162 BW: “Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade, die een ander lijdt, te vergoeden.” - inbreuk op een recht - een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht - ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt
23-3-2015
9
Aansprakelijkheid en vrijwilligers Voor vrijwilligers geldt de volgende maatstaf voor aansprakelijkheid: “De vrijwilliger handelt toerekenbaar onrechtmatig indien hij niet de zorg betracht die een gemiddeld oplettend, voorzichtig en bekwaam vrijwilliger in vergelijkbare omstandigheden zou hebben betracht. En dusdoende niet zorgvuldig handelt met het op oog op de kenbare belangen van derden die hij behoorde te ontzien.” (Citaat uit Vrijwilligerswerk en Aansprakelijkheidsrisico’s, door M. van Ardenne, W. van Boom en J. Wansink).
Dit geldt ook voor de vrijwilligersorganisatie.
23-3-2015
10
Aansprakelijkheid en vrijwilligers In principe geldt dat ook de organisatie aansprakelijk kan worden gesteld als de vrijwilliger in opdracht of onder regie van de organisatie werk verricht. Daarvoor moet de relatie tussen vrijwilliger en organisatie op drie elementen zijn ingevuld: • Het organisatorisch verband • Het onverplicht karakter • Het onbetaalde karakter
23-3-2015
11
Aansprakelijkheid en vrijwilligers Bij het uitvoeren van activiteiten voor een organisatie kan de vrijwilliger zelf ook schade oplopen. De vrijwilligersorganisatie is aansprakelijk als de organisatie de zorgplicht op basis van artikel 6:162 lid 1 BW of de zorgplicht in het kader van artikel 7:658 BW heeft geschonden. Ook vrijwilligersorganisaties zijn immers verantwoordelijk en aansprakelijk voor veilige en gezonde werkomstandigheden voor hun medewerkers.
23-3-2015
12
Aansprakelijkheid en vrijwilligers Rechtbank Utrecht 14 december 2012, JAR 2013, 87 Ongeval bij scoutingvereniging Henk Brunt Groep te Kampen; Mulder is vrijwilliger en lijdt ernstige letselschade; Kan de vereniging met succes aansprakelijk worden gesteld?
23-3-2015
13
Aansprakelijkheid en vrijwilligers Gerechtshof Amsterdam 29 maart 2011, JAR 2011, 148 Ongeval bij manege te Spaarnwoude; Eiseres heeft blijvend letsel opgelopen; Kan de manege met succes aansprakelijk worden gesteld?
23-3-2015
14
Aansprakelijkheid en vrijwilligers Gerechtshof Amsterdam 26 maart 2008, VR 2010, 81 Val tijdens schaatswedstrijd; Schaatser klapt tegen boarding waar geen kussen is aangebracht en loopt dwarsleasie op; Twee organiserende schaatsclubs: beide aansprakelijk?
23-3-2015
15
Vijf adviezen 1. Verdiep je in de risico’s Wat kan er allemaal misgaan en wie kan daarbij schade lijden 2. Verzeker wat nodig is Welke verzekeringen zijn er en wat wordt daarmee gedekt 3. Maak werk van vrijwilligersbeleid Scholing van kwalificaties en vaardigheden 4. Leg afspraken schriftelijk vast Rechtsverhouding op schrift vastleggen 5. Zorg voor een goede voorlichting Bespreek duidelijk de risico’s van vrijwilligerswerk 23-3-2015
16
Aansprakelijkheid in sport en spel
Er moet sprake zijn van een onrechtmatige daad, maar lat ligt vele malen hoger. Er geldt een minder strenge norm dan die zou gelden buiten sport- en spelsituaties. Een normale of redelijke gedraging welke deelnemers kunnen verwachten, maar toch tot schade lijdt, is niet onrechtmatig.
23-3-2015
17
Aansprakelijkheid in sport en spel
Een sport- en spelsituatie wordt ruim uitgelegd door Hoge Raad. Ook wanneer er niet rechtstreeks met elkaar wordt ‘gespeeld’ en het spel (periodiek) komt stil te liggen, een prestatie is verricht of niet aan de beurt is vallen hieronder.
23-3-2015
18
Aansprakelijkheid in sport en spel
Hoge Raad 28 maart 2003, NJ 2003, 718 Witmarsumer Merke; Hindernisbaan afleggen zonder nat te worden; Twee deelnemers met een nat pak duwen andere deelnemer zonder nat pak alsnog in het water. Deze derde lijdt hierdoor schade; Met succes aansprakelijk stellen voor schade?
23-3-2015
19
Aansprakelijkheid in sport en spel
Rechtbank Arnhem 4 januari 2012, JA 2012, 79 Tijdens gymles wordt een partijtje unihockey gespeeld (kinderen zijn minderjarig); Ondanks instructie van gymleraar lijdt kind x schade wanneer kind y wil scoren;
Ouders van kind x spreken ouders kind y aan op grond van art. 6:162 BW. Slaagt dit?
23-3-2015
20
Vragen?
23-3-2015
21
