Normen en waarden binnen sportverenigingen in de gemeente Alkmaar

Normen en waarden binnen sportverenigingen in de gemeente Alkmaar

Het neerzetten van een normen en waarden beleid voor de verenigingen in de gemeente Alkmaar

Normen en waarden binnen sportverenigingen in de gemeente Alkmaar 2010

Colofon Adviseur: Laura van der Hulst Datum: Mei, 2010 Opdrachtgever: Sportbureau Alkmaar Soort project: Stageopdracht ► Adviesrapport Opleiding: Sportmarketing en management Stagebegeleider: Paul Bollen Stagedocent: Linda Buth Studentennummer: 528494

2


Managementsamenvatting Het doel van dit rapport is om inzicht te verschaffen in hoe het is gesteld met de normen en waarden binnen sportverenigingen in de wijken Overdie, de Mare en Daalmeer te Alkmaar. Tijdens het onderzoek wordt inzicht verkregen over of verenigingen behoefte hebben aan een normen en waarden beleid en hoe zo’n beleid er dan uit moet zien. Iedereen heeft dagelijks te maken met normen en waarden, zowel in het dagelijks handelen als op sportverenigingen. Helaas valt niet te ontkennen dat de normen en waarden in de maatschappij aan het vervagen zijn. Dit zie je ook binnen sportverenigingen. De jeugd speelt hierin een grote rol. Zij zorgen over het algemeen voor de grootste overlast. De KNVB heeft daarom een algemeen beleid opgezet met tips en trucs waar verenigingen zich aan kunnen houden, of ideeën vandaan kunnen halen. Dit alles op gebied van normen en waarden en de handhaving daarvan. Dit is een maatregel op landelijk niveau, maar er worden ook maatregelen genomen op regionaal niveau. Zo hebben 20 voetbalverenigingen uit Alkmaar e.o. samen het convenant ‘Voetballen doe je samen’ opgericht. Met deze ondertekening hebben de verenigingen zichzelf de verplichting opgelegd om er alles aan te doen om ongewenst gedrag op en rond de velden tegen te gaan. Door onder andere het opstellen van gedragsregels, het aanstellen van contactpersonen en het uitwisselen van goede en slechte ervaringen zijn de verenigingen hier preventief en correctief mee bezig. Belangrijke doelgroepen in dit geheel zijn de trainers, leiders en verenigingsscheidsrechters. Zij hebben ten slotte wekelijks of zelfs meerdere malen per week te maken met de jongeren en hebben daardoor veel invloed op hun gedrag. Alkmaar heeft ongeveer 94.000 inwoners en telt ongeveer 90 à 95 sportverenigingen. 69% van de Alkmaarders doet enigszins aan sport. Alkmaar wil zich in de komende jaren profileren als sportstad. Daarom is er een sportbeleid ontwikkeld. Dit sportbeleid bestaat uit 7 kaders. Dit zijn: breedtesport, blijvende inzet op accommodatie, professionalisering van sportverenigingen, sterke verbinding tussen onderwijs en sport, sportieve inrichting van openbare buitenruimten, topsport en citymarketing en Huis van de Sport voor Alkmaar en de regio. De reden waarom het opgedeeld is uit verschillende invalshoeken, is omdat iedereen een ander beeld heeft van een sportstad. Het doel van de gemeente is om de sportverenigingen te versterken, speciaal bij het inspelen op de veranderde maatschappelijke vraag. Jaarlijks geeft de gemeente 6,5 miljoen euro uit aan sport. Het meeste op gebied van sportaccommodaties en sportstimulering, met name aan de organisaties Sportbureau, het Sportbedrijf en de Sportraad. Dit rapport is voornamelijk gebaseerd op de sportverenigingen uit de wijken Overdie, Daalmeer en de Mare. Als het om normen en waarden gaat hebben veel verenigingen, in de onderzochte wijken, hier geen beleid voor. Veel verenigingen hebben helemaal geen beleid. Zij vinden dit ook niet nodig en geven aan, dat mocht er iets voorvallen bij de vereniging, zij dat zelf kunnen oplossen en daar geen beleid voor nodig hebben. Alleen de voetbalverenigingen zeggen duidelijk te merken dat de normen en waarden aan het vervagen zijn. Dit is ook de reden waarom het voetbalconvenant is ontwikkeld. Het grootste

3


probleem, ook bij deze voetbalverenigingen, zijn de jongeren. Een daarbij samenhangend probleem is de kloof tussen allochtonen en autochtonen. Veel jongeren hebben geen respect voor andere culturen en principes. Dit is een probleem dat begint bij de opvoeding. Hierin moet nog veel veranderen. Kinderen nemen aan dat wat zij van jongs af aan leren het juiste is. Hier zit nog een heel groot verbeterpunt en die verantwoording ligt bij de ouders. Maar veel verenigingen hebben niet door dat zij ook een belangrijke rol hebben en van grote betekenis zijn voor de jongeren als het gaat om respect hebben voor normen en waarden. Meestal zijn de jongeren thuis rustig en leven ze volgens de regels die de ouders ze hebben geleerd. Mochten ze zich thuis niet aan de regels houden, treden de ouders vaak wel op. Maar zodra ze buitenshuis zijn en geen ouders om zich heen hebben, hebben de jongeren nogal de neiging dingen uit te proberen en zich af te zetten tegen de regels. Dit komt ook voor op de sportvelden en daar zouden verenigingen zich beter van bewust moeten zijn. Een beleid zou hierbij kunnen helpen. Het is in ieder geval belangrijk dat er duidelijke regels zijn binnen een vereniging en dat wanneer deze regels worden geschonden er heldere straffen op staan. Heel belangrijk is het dat er consequent wordt gehandeld hierin. Met een geschreven beleid heb je als bestuur iets om op terug te vallen en dit zou je kunnen helpen om consequent te handelen.

4


Voorwoord In het kader van mijn stage voor de studie Sportmarketing en management heb ik onderzoek verricht naar de normen en waarden binnen sportverenigingen in de gemeente Alkmaar. Voor u ligt het onderzoek dat is geschreven in opdracht van het Sportbureau Alkmaar. Het rapport bevat conclusies en aanbevelingen omtrent een normen en waarden beleid voor sportverenigingen in de gemeente Alkmaar. Het rapport is vooral gericht op de wijken Overdie, de Mare en Daalmeer, maar het is de bedoeling dat het uiteindelijk voor alle verenigingen van belang kan zijn. Uiteindelijk hoop ik dat mijn adviezen worden meegenomen mochten verenigingen er voor kiezen iets te doen tegen de normen en waarden vervaging die ook bij sportverenigingen duidelijk zichtbaar is. Via deze weg wil ik graag een ieder, die een steentje heeft bijgedragen aan dit onderzoek, bedanken voor zijn/haar medewerking. Tot slot wil ik de heer Bollen in het bijzonder bedanken voor de goede begeleiding. Ik wens u veel leesplezier. Alkmaar, mei 2010 Vriendelijke groet, Laura van der Hulst

5


Inhoudsopgave Pagina Hoofdstuk 1

Oriëntatie en historisch kader…………………………………………………........ 8

1.1 Het project nader omschreven............................................................................................ 8 1.2 Normen en waarden in het algemeen.................................................................................10 1.3 Vervagen van normen en waarden......................................................................................12 1.4 Normen en waarden in de sport..........................................................................................13 1.5 KNVB normen en waarden...................................................................................................15 1.6 Alkmaars voetbalconvenant................................................................................................ 20 1.7 Samenvatting....................................................................................................................... 23

Hoofdstuk 2 Alkmaar in kaart................................................................................25 2.1 Inleiding................................................................................................................................25 2.2 Alkmaar.................................................................................................................................25 2.3 De wijken..............................................................................................................................29 2.3.1 Overdie.................................................................................................................29 2.3.2 Daalmeer..............................................................................................................30 2.3.3 De Mare................................................................................................................30 2.4 Gesprekken met de wijkmeester..........................................................................................31 2.5 Samenvatting........................................................................................................................34 2.6 S.W.O.T analyse van de wijken.............................................................................................34

Hoofdstuk 3

Normen en waarden binnen de sportverenigingen............................36

3.1 De sportverenigingen............................................................................................................36 3.2 De uitkomsten.......................................................................................................................37 3.3 Gesprekken met de verenigingen.........................................................................................42 3.3.1 Alvoco....................................................................................................................42 3.3.2 BCA........................................................................................................................44 3.3.3 Turnlust.................................................................................................................45 3.3.4 Flamingo’s 64........................................................................................................46

Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5

S.W.O.T analyse.................................................................................48 Art.1 Bureau Discriminatiezaken........................................................49

Hoofdstuk 6

Conclusies..........................................................................................53

Hoofdstuk 7

Aanbevelingen...................................................................................55

Bronnenlijst........................................................................................................................58 Bijlagen…………………………………………………………………………………………………………………………….59

6


Lijst van bijlagen Bijlage 1

Gesprek wijkmeester Overdie

Bijlage 2

Gesprek wijkmeester Daalmeer

Bijlage 3

Gesprek wijkmeester de Mare

Bijlage 4

De enquête

Bijlage 5

Gesprek Alvoco

Bijlage 6

Gesprek BCA

Bijlage 7

Gesprek Turnlust

Bijlage 8

Gesprek Flamingo’s

7


Hoofdstuk 1: Oriëntatie en historisch kader 1.1 Het project nader omschreven Aanleiding Naar aanleiding van het convenant wat is opgezet door de voetbalverenigingen in Alkmaar e.o. wil het Sportbureau kijken of er ook behoefte is aan een normen en waarden beleid bij andere sportverenigingen in Alkmaar. Opdrachtgever Stichting Sportbureau Alkmaar is de opdrachtgever van het onderzoek. Dit bureau is een van de uitvoerders van het gemeentelijk sportbeleid. De begeleider vanuit het Sportbureau is Paul Bollen. Probleemstelling Het initiëren, definiëren en ontwerpen van een adviesrapport ten behoeve van de sportverenigingen in de gemeente Alkmaar met als doel een normen en waarden beleid neer te zetten voor de verenigingen die veel overlast ondervinden van probleemgroepen. Hoofdvraag In hoeverre hebben sportverenigingen in de wijken Overdie, Daalmeer en de Mare behoefte aan normen en waarden beleid? Handleiding Om tot de beantwoording te komen van de hoofdvraag is onderzoek noodzakelijk. Hieronder vindt u in het kort wat u in de volgende hoofdstukken kunt vinden. Hoofdstuk 1 ►Oriëntatie en historisch kader

Hierin worden de begrippen normen en waarden uitgelegd. Zowel in het algemeen als in de sport. De nadruk zal liggen op het vervagen van de normen en waarden en de maatregelen die hierdoor in het leven zijn geroepen. Hoofdstuk 2 ►Alkmaar in kaart Dit hoofdstuk zal gaan over Alkmaar als stad en de wijken Overdie, de Mare en Daalmeer. Hierin kunt u tevens informatie vinden over de wijken die zijn verkregen uit gesprekken met de wijkmeesters uit de verschillende wijken. Hoofdstuk 3 ►Normen en waarden binnen de sportverenigingen Hierin begint het onderzoek onder de verenigingen echt. De hoofdvraag zal nog een keer aan het licht komen en vanuit die vraag zijn de verengingen geanalyseerd. Hoofdstuk 4 ►S.W.O.T analyse Hierin worden de verenigingen geanalyseerd op gebied van sterke en zwakke punten die de verenigingen bezitten om een goed normen en waarden beleid op te zetten. Tevens wordt er gekeken naar de kansen en bedreigingen van buitenaf.

8


Hoofdstuk 5 ► Art.1 Bureau Discriminatiezaken

Wanneer je het hebt over normen en waarden vervaging kom je al snel uit bij discriminatie. In dit hoofdstuk vindt u informatie over Art.1 Bureau Discriminatiezaken. Dit is een bureau waar je terecht kunt als je gediscrimineerd wordt of ziet dat er iemand gediscrimineerd wordt. Hoofdstuk 6 ►Conclusie Hierin komen de belangrijkste bevindingen die uit de verschillende onderzoeken en gesprekken naar voren zijn gekomen. Hoofdstuk 7►Aanbevelingen Vanuit de conclusie zullen er een aantal aanbevelingen komen. Deze kunt u vinden in het laatste hoofdstuk.

9


1.2 Normen en waarden in het algemeen Iedereen heeft elke dag te maken met normen en waarden. Normen en waarden zijn belangrijk omdat ze richting geven aan ons bestaan. Ze beïnvloeden ons doen en laten, ons zelfbeeld en zelfvertrouwen en onze relaties met anderen. Vaak zijn we ons er nauwelijks bewust dat we waarden en normen hanteren, het gaat allemaal vanzelf. Voortdurend toetsen we ons eigen en andermans doen en laten aan waarden en normen. Welke waarden en normen dat zijn, hangt van veel factoren af. Voorbeelden hiervan zijn opvoeding, levensbeschouwing, levenservaring en levensomstandigheden. Vaak worden de begrippen normen en waarden echter ten onrechte als synoniemen door elkaar gebruikt. Maar de begrippen hebben wel degelijk een verschillende en duidelijk afgebakende betekenis. Over het algemeen wordt ermee bedoeld: de omgangsvormen en principes van het dagelijks leven. Hieronder wordt even kort uitgelegd wat er precies mee bedoeld wordt, wat het verschil is en wat juist het verband is tussen deze 2 begrippen. Normen Normen komt van het Latijnse woord norma en kan zowel winkelhaak, richtsnoer, maatstaaf of regel betekenen. Normen zijn concrete regels en voorschriften voor ons handelen in bepaalde situaties. Ze vormen een verbinding tussen de algemene waarden zoals vrijheid en rechtvaardigheid en de concrete gedragingen. Het zijn opvattingen over hoe men zich wel of juist niet moet gedragen. De belangrijkste normen zijn wetten en mores. Deze zijn zo belangrijk voor de samenleving dat deze ‘mores’ worden verwerkt in wetten en deze moeten worden nageleefd. Formele instanties controleren deze en bij niet‐naleving kunnen mensen worden gestraft. Naast de normen die zijn verwerkt in wetten heb je ook nog de volksgebruiken. Dit zijn normen met een geringe mate van afdwingbaarheid. Ze sturen ons dagelijks handelen. Enkele voorbeelden zijn: Het voorstellen bij een eerste ontmoeting of tijdens een gesprek de andere persoon aankijken. Waarden Waarden zijn opvattingen. Opvattingen over wat wenselijk is in gedragingen en situaties. Waarden en opvattingen kunnen we uitdrukken in woorden als: eerlijk, oneerlijk, moedig, laf belangrijk, onbelangrijk. Het gaat bij waarden dus niet om het concrete gedrag, maar om het waarom van het gedrag, om datgene wat mensen motiveert tot hun gedrag. Er kan onderscheidt gemaakt worden tussen 2 soorten waarden. Instrumentele waarden Instrumentele waarden zijn waarden die geen doel in zichzelf zijn, maar in dienst staan van een andere, hogere waarden. Intrinsieke waarden Het is mogelijk dat waarden voor jou geen doel op zich zijn maar een tussenstap om een hogere waarde te realiseren, bijvoorbeeld geluk. Deze waarde is dan de intrinsieke waarde, een waarde in zichzelf, dus zonder verder extreem doel. Het verband tussen normen en waarden Wanneer een norm gerechtvaardigd moet worden, dan wordt uiteindelijk een beroep gedaan op één of meer waarden. Uit één waarde kunnen meestal meerdere normen worden afgeleid, die onderling zelfs kunnen

10


botsen. De waarden ‘respect voor het menselijk leven’ impliceert voor sommige dat geweld onder geen voorwaarde is toegestaan, terwijl andere vinden dat wettige zelfverdediging daarmee te verenigen valt, nog anderen oordelen dat het bewust doden van mensen tijdens oorlogshandelingen met die waarden overeenstemt. Religie en levensovertuiging Normen en waarden kunnen sterk afhankelijk zijn van iemands religie. We kunnen zeggen dat alle waarden en normen voort komen uit religie of levensovertuiging. Wetten die binnen het ene geloof volledig worden afgekeurd, kunnen binnen een ander geloof weer betekenisloos zijn of zelfs als positief gewaardeerd worden. Het zou dus kunnen voorkomen dat eenzelfde situatie totaal tegenovergesteld kan worden gewaardeerd. Dit kan leidden tot hevige conflicten. De waarden in onze samenleving komen per religie uit verschillende bronnen. Hieronder vindt u een lijst waar ze per religie of levensovertuiging vandaan komen en wat de belangrijkste waarden zijn. Christelijke waarden komen uit de bijbel. In de Bijbel is liefde de belangrijkste waarde. Joodse waarden komen uit de Thora. In de Thora is rechtvaardigheid de belangrijkste waarde. Islamitische waarden komen uit de Koran. In de Koran is onderwerping aan de wil van God de belangrijkste waarde. Liberale waarden zijn ontleend aan het gedachtegoed van de Verlichting. Binnen deze traditie is vrijheid een belangrijke waarde. Socialistische of sociaaldemocratische waarden zijn afgeleid van het socialisme. Binnen deze traditie zijn vooral de sociale rechtvaardigheid, gelijkheid en respect belangrijke waarden. Calvinistische waarden vinden hun oorsprong in het humanisme. Het gaat om gelijkwaardigheid tussen mensen, verantwoordelijkheid voor je eigen leven en dat van anderen in de samenleving en om het recht om vorm te geven aan je eigen leven ( de regie hebben over je leven).

11


1.3 Vervagen van normen en waarden Het valt niet te ontkennen, maar de normen en waarden zijn aan het vervagen in Nederland. Neem een kijkje in het centrum van een gemiddelde stad in Nederland en je ziet graffiti, vernielde bushokjes, afval op de grond en ga zo maar door. Mensen hebben nergens respect meer voor, onze hele cultuur vervaagt en valt uiteen. Onder cultuur verstaan we de manier waarop we samenleven. Het geheel van normen en waarden vormt de samenleving. Onze samenleving veranderd door het vervagen van onze normen en waarden. Hoe de samenleving veranderd hebben we dus zelf in de hand. De vervaging zie je het meeste terug bij de jeugd. Ze kennen geen discipline, tonen geen respect voor de medemens, zijn lui, willen niet werken en ga zo maar door. De overheid ziet in al deze voorbeelden een bevestiging dat vooral jongeren moet worden bijgebracht wat normen en waarden inhouden en hoe je hier in het dagelijks leven mee om moet gaan. Heel belangrijk hierin is de opvoeding. Als ouder moet je een bijdrage leveren aan de normen en waarden van je kind. Kinderen doen immers allerlei dingen wel of juist niet op grond van bepaalde ideeën. We moeten ervoor zorgen dat kinderen in hun opvoeding inlevingsvermogen en empathie wordt bijgebracht; dat ze van jongs af aan leren dat ze bepaalde waarden hebben te respecteren. Zoals respect voor een ander. Dat heeft te maken met het besef van de gelijkwaardigheid van alle mensen. Daarbij volstaat het niet om alleen te zeggen wat hoort, je zult als ouder zijnde ook moeten optreden op het moment dat dit niet gebeurt. Je moet als ouder, als opvoeder, ook op vervelende momenten stelling nemen en ingrijpen. Voor veel gezinnen is het ook erg moeilijk om goed te functioneren als overdrachtsplaats voor waarden en normen. In heel veel huishoudens is het een en al haast. Veel ouders hebben het vaak te druk met werken, dat het goed opvoeden van de kinderen er soms bij in schiet. Het is onjuist de verantwoordelijkheid allemaal te schuiven op het bordje van de overheid (de politie, het Openbaar Ministerie, de rechter). Wij willen geen politiestaat, maar een democratie. Dus zal de burger ook een maatschappelijk actieve burger moeten zijn en dus moeten de mensen zich niet alleen met hun eigen belang bezig houden, maar ook belangstelling aan de dag leggen voor de samenleving en als het even kan een bijdrage leveren aan verbetering van de omstandigheden. Waarden en normen komen voort uit de strijd van de mens voor een beter bestaan. Zij hebben een geschiedenis. Wij hebben ze geërfd van onze voorouders. We hebben ze geformuleerd, getest, aangepast en verder ontwikkeld, ze behoren tot ons collectief bewustzijn. Zij vormen een essentieel onderdeel van de brug over het ravijn van de barbarij. De geschiedenis heeft ons geleerd dat die brug nogal wankel is. Aan de politiek en de samenleving is het om de waarden en normen steeds te actualiseren en te handhaven en zo de brug van de beschaving te onderhouden.

12


1.4 Normen en waarden in de sport Het kabinet vindt het belangrijk dat de aandacht voor waarden en normen in de samenleving niet verslapt. In de sport komt het belang van normen en waarden sterk naar voren. Fair Play als grondregel, respect voor elkaar als medestander en tegenstander, accepteren van groepsnormen en je gebonden voelen door de spelregels van de sport. Na eerder campagnes richt het kabinet zich de komende tijd qua sport op de volgende onderwerpen: Een gedragscode De vrijwillige inzet van burgers Het belang van een goed technisch kader Voldoende goede scheidsrechters Het inzetten van bekende sporters en coaches Het bestrijden van vandalisme, agressie en geweld

Gedragscode Belangrijke begrippen in de sport zijn sportiviteit en respect. Deze dragen bij aan een positieve sportbeoefening. Veel sportverenigingen hebben de laatste tijd echter te maken met onsportief gedrag. Heftig protesteren en schelden zijn hier enkele voorbeelden van. Veel verenigingen geven dan ook aan iets te willen doen om dit onsportieve gedrag te voorkomen en sportief gedrag te bevorderen. Het kabinet ziet graag dat verenigingen afspraken maken met hun leden over regels en sportief gedrag. Met andere woorden, een gedragscode ontwikkelen. Niet alleen de leden moeten deze gedragscode naleven, maar ook ouders, kaderleden en supporters. Vrijwillige inzet Vrijwillige inzet is noodzakelijk om een vereniging in stand te houden. Het is een belangrijke waarde binnen onze samenleving. De afgelopen jaren is er flink in geïnvesteerd. Maar blijvende aandacht is zeker nodig om een nog verder verloop te voorkomen. De aandacht gaat vooral uit naar jongeren, allochtonen en ouderen. Vooral de allochtonen krijgen hierbinnen speciale aandacht, omdat zij vaak nog niet bekend zijn met de vrijwillige inzet. Het is de bedoeling dat organisaties en verenigingen hun medewerkers in de gelegenheid stellen om zich tijdens werktijd in te zetten als vrijwilliger. Trainers en coaches Natuurlijk moeten trainers en coaches sporttechnisch hun vak verstaan. Maar wat even belangrijk is, is dat ze normen en waarden kunnen overdragen op sporters. Deze competenties moeten worden vastgelegd in de opleidingen voor trainers en coaches. Deze competenties zullen in de toekomst verplicht worden om trainingen te mogen geven. Scheidsrechters Naast het leiden van het spel heeft de scheidsrechter ook een belangrijke rol als opvoeder en rolmodel in zaken als normen en waarden en in het bijzonder Fair Play. Op dit moment hebben veel verenigingen te kampen met een tekort aan scheidsrechters. Het gevolg hiervan kan zijn dat verenigingen niet meer mee kunnen doen aan wedstrijden en competities. Geweld op de velden en geen respect hebben voor de scheidsrechters zijn de grootste oorzaken van het scheidsrechterstekort. Er is totaal geen respect meer voor de beslissingen van de scheidsrechter en dit heeft gevolgen voor het imago van de scheidsrechters. Er zullen projecten komen om verruwing, geweld, discriminatie en onheus gedrag naar scheidsrechters op de velden en langs de lijn aan te pakken.

13


Topsporters en coaches Bekende sporters en coaches hebben door de grote media‐aandacht een enorme voorbeeldwerking. Door hun prestaties kunnen sporters jongeren inspireren en laten zien hoe je je op een sportieve manier moet gedragen, zowel in het veld als daarbuiten. Ook kunnen ze laten zien hoe je met elkaar moet omgaan. De topsporters zelf moeten zich wel goed bewust zijn van hun maatschappelijke rol. Via onderwijs en sport wordt er veel geïnvesteerd en dat komt hen weer ten goede komt. Vandalisme, agressie en geweld Ook de sport heeft last van de negatieve ontwikkelingen in de samenleving. Dit laat zich het meest zien in het betaald‐voetbal. Een kleine groep vandalen misdragen zich in de naam van hun club. Dit uit zich in vernielingen, vechtpartijen en soms zelf veldslagen tussen supportersgroepen of met de politie. Dit schaadt zowel de sport als de samenleving. Het kabinet blijft het vandalisme met de betrokken verantwoordelijke partijen aanpakken met als basis het gemeenschappelijke Beleidskader Bestrijding Voetbalvandalisme en Voetbalgeweld. Maar het kabinet nodigt betaald‐voetbalorgansaties en gemeente nadrukkelijk uit om zelf lokale initiatieven voor jeugdigen te blijven ontwikkelen en uit te voeren.

14


1.5 KNVB Normen en Waarden Zoals net al in de vorige paragraaf werd aangegeven komt het de laatste tijd helaas al meer voor dat zowel leden als niet‐leden van voetbalverenigingen zich niet aan de afspraken houden. Eén van de oorzaken is dat mensen voornamelijk alleen aan zichzelf denken en niet aan de vereniging. Vaak weten deze mensen niet eens dat er afspraken gemaakt zijn binnen de vereniging. Voetbal is een teamsport, maar ook het lidmaatschap van een vereniging leidt tot een teamspel. Gezamenlijk probeer je een doel te bereiken. En omdat je samenwerkt, zijn er regels nodig waaraan iedereen zich moet houden. Daarom is de KNVB met het boekje ‘Spelregels voor het verenigingsleven’ gekomen. Hierin staan verschillende tips, trucs en oplossingen om de normen en waarden binnen de vereniging weer hoog in het vandaal te krijgen. In acht stappen krijgt de lezer een globale indruk van de totale aanpak van problemen. Het boekje maakt overigens deel uit van het door de KNVB uitgegeven reeks ‘Krachtige Basis’. Stappenplan: Route richting overwinning Niet alleen binnen het veld, maar ook binnen de vereniging is het belangrijk dat er overwinningen worden behaald. Hiervoor zul je samen een route moeten bewandelen. Hieronder worden de 8 stappen naar de overwinning genoemd en even kort toegelicht. Stap 1: Analyseer het probleem Er zijn een aantal zaken die het naleven van normen en waarden kunnen verpesten, namelijk: Geweld, vandalisme, agressie op en rond de velden, criminaliteit, discriminatie, vernielingen, drank‐ en drugsgebruik, niet betalen van contributie. De vraag is hoe je de gedragsregels onder de aandacht brengt en hoe je ervoor zorgt dat deze worden nageleefd. Er zijn een aantal factoren die hierbij een grote rol spelen. Heeft de vereniging voldoende en een goed kader? Wil de vereniging een goed normen en waarden beleid voeren, dan is het belangrijk dat een aantal kaderleden daarvoor verantwoordelijk wordt gesteld. Heeft de club veel leden? Wil je als vereniging een goed normen en waarden beleid voeren, gaat dit het makkelijkst wanneer je een gezonde vereniging hebt. Een vereniging zal namelijk niet snel spelers schorsen als dit zou betekenen dat het team dan te weinig spelers overhoudt. Heeft de vereniging voldoende geschoolde scheidsrechters? Scheidsrechters zien toe op naleving van de (spel)regels. Heb je als vereniging veel aandacht voor goed geschoolde scheidsrechters, is de kans groot dat in ieder geval binnen de lijnen de regels worden nageleefd. Heeft de club een consequent beleid? Het is belangrijk de regels vast te leggen. En net zo belangrijk, leg de sancties vast bij het niet naleven van die regels. Wees consequent en gebruik bij iedereen dezelfde regels. Zo wordt je beleid geloofwaardig. Ga na of je vereniging op deze punten hoog scoort. Mocht dit bij een paar punten niet zo zijn kijk dan wat je er als vereniging aan kunt doen om dit te verbeteren.

15


Stap 2: Analyseer de vereniging Het is belangrijk om een brede analyse te maken van de vereniging. Er zijn een aantal criteria die je erin kan verwerken. Missie, doelstelling, organogram, eventueel beleidsplan, SWOT analyse, beleid rondom normen en waarden, gedragsregels van vereniging De KNVB heeft zelf een convenant opgesteld. Deze kunnen de verenigingen als uitgangspunt nemen. In het convenant staan de volgende gedragsregels: Respect voor anderen is zeer belangrijk. Een seniorenlid hoort bereid te zijn, gevraagd of ongevraagd, een aantal eenvoudige verenigingstaken te verrichten. Bij elke wedstrijd of training wijst de trainer of begeleider een verenigingslid aan dat ervoor zorgt dat de kleedkamer van zijn team netjes wordt achtergelaten. Een verenigingslid heeft respect voor eigendommen van anderen. Iedereen die gebruik maakt van de kantine of clubhuis, houdt zich aan het specifieke bestuursreglement ‘alcohol in de sportkantine’. Wie drank koopt in het clubhuis, mag die op het sportcomplex alleen nuttigen in het clubhuis of op het terras. Een verenigingslid houdt zich aan de sanctie/strafmaat die hem/haar door de vereniging of de KNVB is opgelegd na een overtreding. Een verenigingslid corrigeert zijn/haar medelid in het geval deze een gedragsregel overtreedt. Een verenigingslid dat een overtreding van de gedragsregels constateert, kan dit melden op de manier die is beschreven in het normen‐ en waardenstatuut. Een verenigingslid is aanspreekbaar op haar/zijn wangedrag. Stap 3: Formeer een werkgroep of een commissie die zich bezighoudt met waarden en normen De vereniging moet in haar normen en waarden beleid rekening houden met 2 zaken, preventie en correctie, Het voornaamste doel is uiteraard preventie, het voorkomen dat de regels worden geschonden. Mocht dit toch gebeuren is het zaak om correcte en consequente maatregelen te nemen. Voor een goede uitvoering van het beleid is het noodzakelijk een normen en waarden commissie op te stellen. Deeltaken van de commissie Er zijn een aantal taken die de commissie op zich moet nemen. Kennismaken met en introduceren van nieuwe leden is daarin heel belangrijk. Daarnaast is het belangrijk trainers, leiders, medewerkers en spelers te instrueren en voor te lichten. Hierin is het ook belangrijk dat er opleidingen worden georganiseerd voor het verenigings‐ en technisch kader. Het onderzoeken en beoordelen van conflicten en incidenten hoort ook bij één van de taken van de commissie. De laatste, maar zeer belangrijk taak, is de evaluatie van dit alles en de verslaglegging. De commissie komt echter alleen in actie bij ernstige vormen van wangedrag en vernieling. Voor de rest is het aan de huidige leiders en trainers om de leden in bedwang te houden. Mocht een lid zich dusdanig hebben misdragen dat ze een straf verdienen kan de commissie alleen met een advies komen. Ze zijn niet bevoegd om de straf zelf uit te voeren.

16


Dit is aan het bestuur zelf. Enkele sancties kunnen zijn: iemand berispen, iemand uitsluiten van deelname aan wedstrijden, iemand schorsen voor de uitvoering van een functie of activiteiten, iemand royeren. Stap 4: Breng mogelijke acties in kaart Zoals hiervoor al is gezegd is het belangrijk om de regels vast te leggen. Zo kunnen de leden beter aangesproken worden en kan er verwezen worden naar de regels. Meestal hebben clubs in het algemeen dezelfde regels, maar er zijn natuurlijk altijd punten waarin clubs met elkaar verschillen. Het is daarom ook belangrijk dat de leden regelmatig met de gedragsregels worden geconfronteerd. De leden kunnen overigens op verschillende manieren benaderd worden. Hieronder een paar van die manieren. Intakegesprekken met nieuwe leden en eventueel zijn/haar ouders. Het is natuurlijk belangrijk dat nieuwkomers op de hoogte zijn van de regels binnen de vereniging. Selectief aannamebeleid leden en kader. Wanneer er een ouder iemand lid wil worden van de vereniging zul je moeten nagaan waar hij/zij vandaan komt. Heeft deze hij/zij zich wel gedragen bij een eventuele vorige club en wat is de reden van zijn/haar vertrek daar. Publiceer belangrijke normen en waarden in het clubblad of op de website. Voorlichtingsavond voor leden. Uitgeven van een formulier of brochure met daarop de verenigingsregels. Wie gedragsregels opstelt moet ook handelend optreden wanneer een lid een regel overtreedt. Het belangrijkste is dat je praat met de betrokkenen over het incident. Het is belangrijk te weten waarom iemand iets gedaan heeft zodat je kunt proberen dit in de toekomst te voorkomen. Vervolgens kan je het incident publiceren in het clubblad. Zo is iedereen op de hoogte van het feit dat er iets is gebeurt wat de vereniging niet goed keurt. Het feit dat het gepubliceerd wordt schrikt ook af. Vervolgens is het natuurlijk belangrijk dat de overtreder gestraft wordt. Doe dit wel consequent. Hanteer in gelijke gevallen dezelfde straffen. Daarnaast is het belangrijk dat je als vereniging bijeenkomsten organiseert voor kaderleden over normen en waarden. Een goed beleid begint bij goede kennis over normen en waarden van de kaderleden. Pas dan kunnen zij het ook overdragen aan de rest van de leden. Tenslotte is het belangrijk dat je leden in de gelegenheid stelt dat ze een overtreding anoniem kunnen melden. Leden zijn vaak bang voor de consequenties die gepaard gaan bij het melden van een incident. Helemaal wanneer de melding bekend wordt en erbij vermeld wordt van wie de melding komt. Er zullen daardoor minder meldingen gedaan worden. Je zult zien dat wanneer het anoniem gedaan kan worden er meer meldingen zullen komen. Stap 5: Maak keuzes Wanneer er een lijst is opgesteld met preventieve en correctieve ideeën, moet de commissie er voor zorgen dat deze ideeën ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. Het is belangrijk dat er keuzes worden gemaakt in de activiteiten die de vereniging gaat uitvoeren. Daarnaast zal iedereen achter deze activiteiten moeten staan om deze tot een succes te maken. Er moet dus een actieplan komen. Een voorbeeld van een actie kan zijn:

17


Preventiebeleid; voorkomen is beter dan genezen. Je kunt hiervoor als vereniging een aantal maatregelen moeten nemen zoals:

Geschikte wedstrijdcoördinatoren aanstellen. Geschikte leiders en aanvoerders aanstellen. Geschikt technisch kader. Voortdurend geschikt overig kader selecteren. Kaderleden scholen. Een duidelijk en consequent verenigingsbeleid voeren.

Wanneer leden van de vereniging zich echter wel hebben misdragen dan ben je als vereniging verplicht om: De politie erbij halen in geval dat een bezoekende speler, scheidsrechter of leider aangifte wil doen. Volledig meewerken aan een politieonderzoek, hieronder kan ook aangifte vallen. Politiebijstand vragen bij dreigende omstandigheden. Bij uitvoering van opgelegde sanctie, mocht het nodig zijn, hulp erbij halen van bevoegde instanties of politie. Meldingen van andere verenigingen over misdragingen van eigen verenigingsleden aan kaarten en melden bij de normen en waarden commissie. Mochten bezoekende spelers, leiders of meekomende supporters zich misdragen heb je als vereniging het recht deze mensen weg te sturen en in het vervolg toegang tot het complex te weigeren. Stap 6: Stel een plan op om de acties in te voeren Wanneer de vereniging heeft besloten welke ideeën zullen worden uitgevoerd om gedragsregels vast te stellen en bekend te maken onder de leden, zullen de activiteiten moeten worden vastgelegd. Dit wordt ook wel de implementatiefase genoemd. Hieronder vindt u een voorbeeld van hoe een dergelijk implementatieplan eruit kan zien: 1. Algemene gegevens: De standaard gegevens zoals de naam van de activiteit, datum, tijd en budget. 2. De grote lijnen: Doel van de activiteit, doelgroep en eventuele thema’s. Ook wordt hierin gemeld welke activiteiten er het hele seizoen worden uitgevoerd plus een tijdspad. 3. Promoten: Welke communicatiedoelen worden gebruikt en hoe zal het eraan toe gaan. 4. Randvoorwaarden: Welke materialen worden er gebruikt en heeft de vereniging deze spullen zelf al in huis of moeten deze worden gehuurd/gekocht. 5. Uitvoering: Wie is er verantwoordelijk voor welke taken. Mochten er taken bij komen is het belangrijk dat bij te houden. 6. Planning: Voorafgaand aan de activiteit komen er ook heel wat voorbereidingen kijken. Ook hiervoor moet een tijdpad gemaakt worden en tevens moet worden vermeld wie waar verantwoordelijk voor is. 7. Kostenoverzicht: Verwachtte uitgaven. 8. Evaluatie: Bespreek de goede en slechte punten van de activiteit met elkaar. Het is belangrijk dat alle betrokkenen aanwezig zijn bij deze evaluatie zodat iedereen zijn/haar mening kan geven.

18


Stap 7: Voer het plan uit Bij de uitvoering van de activiteiten is het belangrijk zoveel mogelijk het draaiboek te volgen. Mocht dit niet lukken, moet je dit wel vermelden in het draaiboek en dit bespreken tijdens de evaluatie. Stap 8: Evalueer Tijdens de evaluatie worden alle positieve en negatieve ervaringen op een rij gezet. Op basis daarvan kan worden gekeken hoe de volgende activiteiten het beste kunnen worden aangepakt. Er zijn natuurlijk een aantal zaken belangrijk om te behandelen, namelijk de zaken waarvoor je het doet. Is het aantal strafzaken gedaald? Is de sfeer binnen de vereniging verbeterd? Is het bestuur consequent omgegaan met de uitvoering van stafmaatregelen? Want hiervoor doe je het natuurlijk allemaal.

19


1.6 Alkmaars voetbalconvenant Naast landelijke regels die de KNVB heeft opgesteld, is het ook belangrijk dat verenigingen lokaal regels opstellen. 20 verenigingen uit Alkmaar en omstreken hebben het convenant ‘Voetballen doe je samen’ ondertekend. Met deze ondertekening hebben de verenigingen zichzelf de verplichting opgelegd om er alles aan te doen om ongewenst gedrag op en rond de velden tegen te gaan. Door onder andere het opstellen van gedragsregels, het aanstellen van contactpersonen en het uitwisselen van goede en slechte ervaringen zijn de verenigingen hier preventief en correctief mee bezig. Belangrijke doelgroepen in dit geheel zijn de trainers, leiders en verenigingsscheidsrechters. Zij hebben ten slotte wekelijks of zelfs meerdere malen per week te maken met de kinderen en hebben daardoor veel invloed op hun gedrag. Afgesproken is om niet te werken met uniforme gedragsregels. Iedere vereniging bepaald zelf welke gedragsregels zij hanteren. Wel kunnen verenigingen van elkaar leren en is afgesproken om van iedere vereniging de uitgewerkte gedragsregels op een website te plaatsen zodat verenigingen van elkaar kunnen leren. Het is namelijk wel de bedoeling dat de gedragsregels in grote lijnen overeenkomen. Op de website zal een pagina worden toegevoegd waarop de gedragsregels per vereniging geplaatst kunnen worden. De volgende verenigingen hebben het convenant getekend: AFC '34, Alkmaarsche Boys, Koedijk, Alcmaria Victrix, csv Jong Holland, LSVV, FC Castricum, Vitesse '22, Flamingo's 64, HSV Heiloo, Vrone, st. Adelbert, De Foresters, WMC, Duinrand S, Berdos, Kolping Boys, v.v. Hugo Boys, v.v. Limmen, Reiger Boys

20


Convenant ‘voetballen doe je samen’ Omdat veel voetbalclubs uit Alkmaar e.o. met plezier met elkaar willen blijven voetballen, respect hoog in het vandaal staat en ongewenst gedrag in en rond het veld moet worden voorkomen, hebben deze clubs, zoals hierboven ook al is genoemd, een aantal afspraken gemaakt, Deze afspraken zijn verdeeld in 7 categorieën namelijk:

Gedragsregels Kaderondersteuning Melding van ongeregeldheden Overschrijving probleemspelers Uitwisseling van goede ervaringen Communicatie Evaluatie

Gedragsegels Elk van de verenigingen heeft gedragsregels opgesteld voor spelers, leiders, ouders en zorgt ervoor dat iedereen binnen de club van deze afspraken op de hoogte is. De vereniging ziet toe op de naleving van deze gedragsregels en bij overtreding worden er passende maatregelen genomen. Kaderondersteuning De verenigingen zorgen ervoor dat hun kader ( trainers en leiders) de mogelijkheid krijgt om een cursus of training te volgen over het onderwerp sportief gedrag, zoals die bijvoorbeeld wordt aangeboden door de KNVB in de vorm van kaderavonden. Melding van ongeregeldheden Over eventuele incidenten wordt altijd contact opgenomen met de desbetreffende vereniging. Elk van de verenigingen wijst daartoe een vast contactpersoon aan en maakt die bekend bij de andere verenigingen. Deze contactpersoon zorgt ervoor dat: De juiste personen binnen de vereniging op de hoogte worden gesteld van de incidenten die door de contactpersoon van de andere vereniging worden gemeld. Binnen een aantal weken een terugkoppeling wordt verzorgd naar de vereniging die de melding gemaakt heeft. Overschrijving probleemspelers Bij overschrijving van spelers voorziet de vereniging waarvan de spelers afkomstig zijn, de ontvangende vereniging gevraagd en ongevraagd van alle informatie die van belang kan zijn om sportief gedrag en een respectvolle benadering te waarborgen. Uitwisseling van goede ervaringen De verenigingen willen de kennis en ervaring die zij op dit gebied opdoen , bijvoorbeeld op het gebied van preventief en correctief beleid, met elkaar delen. De contactpersonen zullen deze informatie gevraagd en ongevraagd met elkaar uitwisselen. Communicatie De verenigingen spreken af dat ze zich niet negatief over elkaar zullen uitlaten in het openbaar, in clubbladen, op websites, in de media of op welke wijze dan ook.

21


Evaluatie De verenigingen willen de effecten van dit convenant jaarlijks aan het einde van het seizoen beoordelen. De KNVB en het Sportbureau Alkmaar kunnen hier een ondersteunende rol in vervullen. De onderlinge contacten tussen de deelnemende verenigingen zijn door de invoering van het convenant verbeterd. Verenigingen weten elkaar beter te vinden en tijdens terugkombijeenkomsten worden ervaringen uitgewisseld. Steeds meer verenigingen schenken conform de regels in het convenant aandacht aan interne gedragsregels. Niet alleen het opstellen van de gedragsregels, maar ook het uitdragen en het er naar handelen gebeurt vaker.

22


1.7 Samenvatting Dagelijks hebben we te maken met normen en waarden. Zowel in het dagelijks handelen als op sportverenigingen. Voortdurend toetsen we ons eigen en andermans doen en laten aan waarden en normen. Welke waarden en normen dat zijn, hangt van veel factoren af. Voorbeelden hiervan zijn opvoeding, levensbeschouwing, levenservaring en levensomstandigheden. Helaas zijn de normen en waarden aan het vervagen in Nederland. Mensen hebben geen respect meer voor elkaar, onze hele cultuur vervaagt en valt uiteen. De vervaging zie je het meeste terug bij de jeugd. Ze kennen geen discipline, tonen geen respect voor de medemens, zijn lui, willen niet werken en ga zo maar door. Heel belangrijk hierin is de opvoeding. Als ouder moet je een bijdrage leveren aan de normen en waarden van je kind. Kinderen doen immers allerlei dingen wel of juist niet op grond van bepaalde ideeën. Het kabinet vindt het belangrijk dat de aandacht voor waarden en normen in de samenleving niet verslapt. In de sport komt het belang van normen en waarden sterk naar voren. Het kabinet heeft al verschillende campagnes gevoerd om ervoor te zorgen dat normen en waarden behouden blijven in de sport. Ook de KNVB heeft actie ondernomen om de normen en waarden vervaging tegen te gaan. Volgens de KNVB is één van de oorzaken van de vervaging dat mensen alleen maar aan zichzelf denken en niet aan de club. Vaak weten deze mensen niet eens dat er afspraken gemaakt zijn binnen de vereniging. Voetbal is een teamsport, maar ook het lidmaatschap van een vereniging leidt tot een teamspel. Gezamenlijk probeer je een doel te bereiken. En omdat je samenwerkt, zijn er regels nodig waaraan iedereen zich moet houden. Daarom is de KNVB met het boekje ‘Spelregels voor het verenigingsleven’ gekomen. Hierin staan verschillende tips, trucs en oplossingen om de normen en waarden binnen de vereniging weer hoog in het vandaal te krijgen. Ook Alkmaar zelf heeft met een aantal voetbalverenigingen uit de buurt gezamenlijke regels opgesteld. 20 voetbalverenigingen uit Alkmaar en omstreken hebben het convenant ‘Voetballen doe je samen’ ondertekend. Met deze ondertekening hebben de verenigingen zichzelf de verplichting opgelegd om er alles aan te doen om ongewenst gedrag op en rond de velden tegen te gaan. Door onder andere het opstellen van gedragsregels, het aanstellen van contactpersonen en het uitwisselen van goede en slechte ervaringen zijn de verenigingen hier preventief en correctief mee bezig. Belangrijke doelgroepen in dit geheel zijn de trainers, leiders en verenigingsscheidsrechters. Zij hebben ten slotte wekelijks of zelfs meerdere malen per week te maken met de kinderen en hebben daardoor veel invloed op hun gedrag. De verenigingen die zich hebben aangesloten bij het convenant zijn: AFC '34, Alkmaarsche Boys, Koedijk, Alcmaria Victrix, csv Jong Holland, LSVV, FC Castricum, Vitesse '22, Flamingo's 64, HSV Heiloo, Vrone, st. Adelbert, De Foresters ,WMC, Duinrand S, Berdos, Kolping Boys, v.v. Hugo Boys, v.v. Limmen, Reiger Boys. 23


Afgesproken is om niet te werken met uniforme gedragsregels. Iedere club bepaald zelf welke gedragsregels zij hanteren. Wel kunnen verenigingen van elkaar leren en is afgesproken om van iedere vereniging de uitgewerkte gedragsregels op een website te plaatsen zodat verenigingen van elkaar kunnen leren. Het is namelijk wel de bedoeling dat de gedragsregels in grote lijnen overeenkomen.

24


Hoofdstuk 2: Alkmaar in kaart 2.1 Inleiding Door de komst van het convenant ‘Voetballen doe je samen’ is er meer aandacht gekomen voor normen en waarden binnen de voetbalverenigingen in de gemeente Alkmaar e.o. Maar niet alleen binnen voetbalverenigingen heb je te maken met normen en waarden en de naleving ervan, bij alle sporten komen normen en waarden kijken. Voor Sportbureau Alkmaar was dit reden genoeg om uit te zoeken hoe het er bij andere sportverenigingen aan toe gaat op gebied van normen en waarden. Om het gebied iets af te bakenen is dit rapport vooral gericht op de sportverenigingen in de wijken Overdie, Daalmeer en de Mare. De vraag die dan ook centraal staat in dit rapport is: In hoeverre hebben sportverenigingen in de wijken Overdie, Daalmeer en de Mare behoefte aan normen en waarden beleid? Om een beter beeld te krijgen van de sportverenigingen is het ook belangrijk de wijken onder de loep te nemen. Hieronder vindt u eerst in het kort wat algemene informatie over Alkmaar in zijn geheel en vervolgens informatie over de verschillende wijken. Daarna kunt u specifieke informatie vinden die uit de gesprekken zijn gekomen met de wijkmeesters van de verschillende wijken. 2.2 Alkmaar Alkmaar is een stad en een gemeente in de provincie Noord‐Holland. De gemeente telt ongeveer 94.000 inwoners. Verwacht wordt dat het inwonersaantal in 2017, 103.813 zal bedragen. Deze groei zal ondermeer voortkomen uit de realisering van nieuwbouw op verschillende plekken in Alkmaar. Alkmaar is op Amsterdam en Haarlem na de grootste stad in Noord‐Holland als het gaat om inwonersaantal. De gemeente ligt in de samenwerkingsregio Kennermerland en deels in West‐Friesland. Alkmaar is onderverdeeld in 8 wijken, namelijk:

Zuid Oudorp Overdie West Huiswaard/Vroonermeer De Mare Daalmeer/Koedijk Centrum

Deze wijken zijn allemaal weer verdeeld in verschillende buurten. Hieronder ziet u een plaatje met daarin de aangrenzende gemeenten. 25


Aangrenzende gemeenten Langedijk

Bergen

Heerhugowaard

Schermer

Heiloo Castricum .

Ongeveer één op de vijf inwoners van Alkmaar is van allochtone afkomst. Deze groep kan nog worden opgesplitst in westerse en niet‐westerse allochtonen. De groep niet‐westerse allochtonen bestaat uit 12,6% van de totale bevolking in Alkmaar en de groep westerse allochtonen bestaat uit 9% van de totale bevolking in Alkmaar. Sporten in Alkmaar Ongeveer 69% van de Alkmaarders doet op één of andere manier aan sport. Bij de vrouwen ligt dit gemiddelde iets lager dan bij de mannen. Ook is te zien dat dit percentage afneemt met de leeftijd. De gemeente speelt een belangrijke rol op het gebied van sport in Alkmaar. Zij bepaalt het beleid. De sportvereniging zelf heeft natuurlijk ook veel te maken met de gemeente. Op verschillende terreinen heeft zij te maken met de gemeente, zoals wet‐ en regelgeving en subsidies. Alkmaar is zich intensief bezig gaan houden met sport. De ambitie van Alkmaar is om zich te profileren als sportstad. Daarom is er een sportbeleid opgezet. Dit beleid is gebaseerd op de visie en ambitie van de huidige gemeente, de maatschappelijke vraagstukken en de kansen die zij zien. Het sportbeleid bestaat uit 7 kaders waar men zich op wil richten. De reden waarom het opgedeeld is uit verschillende invalshoeken, is omdat iedereen een ander beeld heeft van een sportstad. Hieronder volgt een overzicht van de 7 kaders. Breedtesport: De inwoners van Alkmaar in de gelegenheid stellen en stimuleren om hun leven lang deel te nemen aan sport overeenkomstig eigen aanleg, interesses en mogelijkheden. Blijvende inzet op accommodatiebeleid: Middels bouw en beheer van accommodaties de voorwaarden scheppen voor sportbeoefening door sporters op alle niveaus. Professionalisering van sportverenigingen: Het versterken van sportverenigingen in het bijzonder bij het inspelen op de veranderde maatschappelijke vraag. Sterke verbinding tussen onderwijs en sport: Het creëren van een meerdaags sportaanbod op en rond scholen inclusief bewegingsonderwijs door een vakleerkracht en in samenwerking met sportverenigingen. 26


Sportieve inrichting van openbare buitenruimten: Een sportieve inrichting van de stad die uitdraagt tot beweging. Topsport en citymarketing: Het creëren van een topsportvriendelijk klimaat voor talenten en het benutten van de (top)sport voor de promotie van de stad Alkmaar. Huis van de Sport voor Alkmaar en de regio: Komen tot een klantvriendelijke, kundige en efficiënte organisatie die in de verschillende sportfuncties voorziet: bouwen, beheren en bewegen. De overheid vraagt steeds meer van de sportverenigingen met betrekking op haar maatschappelijke functie. Daarnaast heeft de vereniging het druk genoeg met het onderhouden van haar eigen verenigingsactiviteiten. De gemeente is van mening dat de sportverenigingen ondersteuning kunnen gebruiken bij het realiseren van al deze zaken. Het doel van de gemeente is om de sportverenigingen te versterken, speciaal bij het inspelen op de veranderde maatschappelijke vraag. De gemeente Alkmaar geeft jaarlijks structureel ongeveer 6,5 miljoen euro uit aan sportaccommodaties en sportstimulering, met name aan de organisaties het Sportbureau, het Sportbedrijf en de Sportraad. Door aan te haken bij landelijke beleidsinitiatieven wordt dit bedrag regelmatig op projectbasis aangevuld met rijksbijdragen. In Alkmaar is de stadspas, ook wel de ‘Alkmaarpas’ genoemd, ontwikkeld. Met deze pas kunnen mensen onder andere gratis of met korting allerlei activiteiten ondernemen. Bij de ontwikkeling van deze pas is ook aan de sport gedacht. Zo kan men gratis deelnemen aan verschillende sportactiviteiten of korting krijgen. Op deze manier wordt getracht de mogelijkheden om te sporten laagdrempelig te houden. Het Sportbedrijf Het gemeentelijk Sportbedrijf is verantwoordelijk voor de exploitatie en het beheer en de verhuur van de gemeentelijke sportaccommodaties: sporthallen, zwembaden, de ijsbaan en sportvelden. Daarnaast kunt u een sportpaspoort aanschaffen bij het Sportbedrijf. Het Sportbureau Het Sportbureau is een onafhankelijke stichting in de gemeente Alkmaar. Het Sportbureau Alkmaar voert het gemeentelijk sportbeleid uit en zorgt voor stimulering van sportdeelname en ondersteunt verenigingen. Zij levert verschillende diensten en projecten aan op meerdere gebieden binnen de sport, hierbij valt te denken aan wijksport, schoolsport, ouderensport en verenigingsmanagement. Daarnaast verbindt het Sportbureau sportverenigingen met basisscholen. De Sportraad De Sportraad Alkmaar behartigt de belangen van de ruim 80 aangesloten sportverenigingen. Zij adviseert, zowel op verzoek als uit eigen beweging, de verschillende sportinstanties. 27


Alkmaar kent een diversiteit aan sportverenigingen. In Alkmaar staan bijna alle verenigingen geregistreerd bij de Sportraad. Het aantal sportverenigingen wil nog wel eens variëren, vanwege fusies tussen verenigingen, het opheffen of starten van verenigingen. Alkmaar telt nu ongeveer 90 à 95 sportverenigingen. Alkmaar beschikt over verschillende sportaccommodaties. Naast de voetbalclub AZ vindt je er meerdere dansscholen, sportscholen en zwembaden. IJsbaan de Meent is een sportcentrum waar ook andere sportverenigingen gevestigd zijn. Sportpaleis Alkmaar is een overdekte multifunctionele wielerbaan van 250 meter waar jaarlijks de Nederlandse kampioenschappen plaatsvinden.

AZ stadion te Alkmaar

28


2.3 De wijken In dit rapport zullen alleen de wijken Overdie, de Mare en Daalmeer onder de loep worden genomen. Als het op het naleven van normen en waarden aankomt, zowel in de wijken zelf maar zeker op de sportverenigingen, schieten deze wijken nogal tekort. Hieronder zullen de wijken kort worden toegelicht. 2.3.1 Overdie Overdie is een wijk in Alkmaar. De wijk bestaat uit de gedeelten Oud‐Overdie (gebouwd jaren twintig, dertig en vijftig) en Nieuw‐Overdie (gebouwd jaren vijftig en zestig) Overdie telt circa 7700 inwoners. De wijk heeft veel woningen met lage huren, maar een beter evenwicht met meer koopwoningen en meer duurdere huurhuizen wordt nagestreefd. Oud‐Overdie is van oudsher een echte volkswijk. Er wordt geprobeerd de positieve kanten daarvan ook in de nieuwbouw te behouden. Nieuw‐Overdie is anders van opzet en heeft veel flats. Leefbaarheidsprojecten als de ‘bruggenbouwers’ stimuleren hier de onderlinge contacten tussen bewoners. Tevens investeert de gemeente in de openbare buitenruimte, waarvan het opgeknapte Oosterhout park een voorbeeld is. Er is geïnvesteerd in sociale voorzieningen, zoals het sportcomplex de Oosterhout, een extra tienercentrum en een nieuwe kinderboerderij. Het winkelcentrum aan het Geert Groteplein staat nog op de planning voor een opknapbeurt waarbij het ontmoetingcentrum (werk, wonen, welzijn, zorg) een belangrijke plaats inneemt. In 2007 wordt de wijk op de lijst met 40 probleemwijken in Nederland van minister Vogelaar van Wonen, wijken en integratie gezet. Problemen die in de wijk spelen zijn vergelijkbaar met de grootstedelijke problematiek elders in Nederland. Door een nieuwe impuls in het kader van het overheidsprogramma van VROM, wordt sinds 2008 gewerkt aan het wijkactieplan ‘Overdie doet mee’. Doel van dit wijkactieplan is samen met de bewoners van Overdie te werken aan betere voorzieningen op onder andere het gebied van werken, leren en zorg. In het wijkactieplan, dat is opgesteld door minister Vogelaar, wordt het gebrek aan perspectief voor de bewoners als grootste probleem van de wijk gezien: "Bewoners hebben te weinig uitzicht op verbetering van hun persoonlijke of gezinssituatie’’. Taalachterstand (niet alleen bij allochtone bewoners), lage inkomens, werkloosheid, opvoedingsproblemen, burenruzies, gezondheidsproblemen, verslaving enzovoort: deze problemen zijn soms zo groot dat mensen niet weten hoe ze het aan moeten pakken of waar ze er mee terecht kunnen." 29


Deelgebied Alkmaar‐Noord Dit deelgebied beslaat het noorden van Alkmaar, dit gebied bestaat uit de wijken Daalmeer/Koedijk en de Mare. 2.3.2 De Mare De Mare is een buurt in de wijk Huiswaard‐Noord in Alkmaar. De buurt is gebouwd in de jaren ’70 en ’80 en telt circa 17.000 inwoners. De buurt de Mare is gebouwd rond en op een groot winkelcentrum. Voor de rest zijn er ook nog tal van sociale voorzieningen aanwezig. Zo is er een bibliotheek, een ontmoetingscentrum, een zorgcentrum en zijn er seniorenwoningen. Direct grenzend aan de buurt liggen een buurthuis, medisch centrum en een middelbare school. Ook de Mare is een wijk met veel verschillende nationaliteiten. 2.3.3 Daalmeer Ook Daalmeer is een wijk in Alkmaar en is gelegen tussen de dorpen Sint Pancras en Koedijk. De Daalmeer is nooit echt een woongebied geweest, vanwege de geïsoleerde ligging. Daalmeer telt ongeveer 17000 inwoners waarvan veel jongeren. De Daalmeer staat bekend om zijn vele tweeverdieners. Het is over het algemeen een ‘witte’ wijk.

Indeling van Alkmaar

30


2.4 Gesprekken met de wijkmeesters Om nog meer over de wijken te weten te komen ben ik gaan praten met de wijkmeesters uit de verschillende wijken. Een wijkmeester is de ogen en oren van de wijk. De wijkmeester maakt dagelijks een rondje door de wijk om te kijken waar het beter kan. Zij/hij weet dus goed wat er leeft en speelt in de wijk. Je kunt bij hen terecht voor de meest uiteenlopende zaken, van parkeerdruk tot zwerfvuil. De wijkmeester krijgt dagelijks meldingen van bewoners. Vervolgens gaat de wijkmeester aan de slag om deze problemen op te lossen. Voor welke zaken kunt u bij de wijkmeester terecht? Alles wat te maken heeft met het woon‐ en leefklimaat in uw omgeving, zoals:

Overlast Dumpen van vuilnis Onderhoud van wegen, straatmeubilair en groen Informatie van voorzieningen Verkeersveiligheid Als u in uw buurt mogelijke signalen opvangt op het gebied van verwaarlozing, (kinder)mishandeling, psychiatrische problemen, verslaving.

Naast de wijkmeester heb je ook een wijkagent. Hij/zij zorgt voor veiligheid en orde in de wijk. D.m.v. contacten met de wijkmeester, bewoners en woningbouw zorgt de wijkagent dat alles binnen de wijk vlekkeloos verloopt. Mocht de boel in de wijk toch enigszins uit de hand loopt, kan de wijkagent optreden als politie. Hieronder vindt u in het kort de belangrijkste punten die aan bod zijn gekomen in de gesprekken met de wijkmeesters. Voor het hele gesprek verwijs ik u door naar de bijlage. 2.4.1 Gesprek wijkmeester Overdie Overdie is een ‘vogelaarswijk’. Een wijk met veel diversiteit. Er staan veel huurwoningen waarin veel allochtonen wonen. De jeugd is het grootste probleem in Overdie. Zij zorgen voor veel overlast. Dit is duidelijk een opvoedingsprobleem. Ouders weten niet wat hun kinderen buitenshuis doen. Thuis houden de kinderen zich strikt aan de regels, maar daarbuiten misdragen ze zich. Ouders zouden strenger moeten optreden, maar school heeft hierin ook een belangrijke taak. De jeugd heeft meer orde en duidelijkere regels nodig. 31


De maatregelen die Overdie al heeft getroffen: Inzetten van bruggenbouwers Project organiseren, zoals het tuinenproject Buurtavonden

Door middel van deze maatregelen wil Overdie proberen de drempels bij mensen weg te halen. Het doel is dat mensen meer met elkaar in contact komen en zo meer van elkaar en elkaars cultuur leren. De plannen voor de toekomst zijn: Meer contact met de jeugd. Meer weten wat er zich in de buurt afspeelt. Meer verschillende culturen leren begrijpen. Meer contact met Turkse en Marokkaanse dames. Behouden en uitbereiden van het (bewoners)netwerk.

2.4.2 Gesprek wijkmeester Daalmeer Daalmeer is voornamelijk een’ witte’ wijk. Het is een wijk met veel koophuizen en daardoor veel tweeverdieners. De meeste overlast komt van de jongeren. Doordat veel kinderen ouders hebben die beide werken leven ze veel op straat. Kinderen hebben aandacht en liefde nodig en als ze die thuis niet krijgen gaan ze dat ergens anders zoeken. Vaak is dat dan in negatieve zin. Zaken die Daalmeer wil veranderen of anders zou willen zien zijn: Ouders moeten meer betrokken raken bij hun kinderen. School hierin een rol laten spelen. Bewoners nog hechter laten worden zodat ze meer respect voor elkaar zullen krijgen. Dit zou

je kunnen doen door meer gezamenlijke activiteiten te organiseren. Ook zou je de bewoners kunnen vragen waar zij behoefte aan hebben of graag in de wijk zouden willen zien. Dit alles met als doel een fijnere leefomgeving creëren voor al haar bewoners. Het enige probleem waar Daalmeer mee te maken heeft is dat er al minder geld beschikbaar komt vanuit de gemeente. Dit in tegenstelling tot Overdie, terwijl in Daalmeer net zoveel hulp en professionals nodig zijn. 2.4.3 Gesprek wijkmeester de Mare De Mare is een complexe wijk. Een wijk met veel diversiteit. Dit brengt veel problemen met zich mee. Dit maakt het moeilijk om één strategie en aanpak te bepalen. Vroeger lag de nadruk vooral op de Antilliaanse mensen, deze groep zorgde voor veel overlast en problemen. Maar nu ligt de nadruk meer op jongeren en mensen met een psychische stoornis (GGZ‐

32


patiënten, maar ook sociaal zwakkeren die begeleiding krijgen van andere organisaties, of juist zorg mijden). De jongeren zijn dus ook hier het grootste probleem. In groten getale zorgen ze voor veel overlast. Hiervoor heeft de Mare een jongerenwerkers rondlopen. Maar net als in Daalmeer heeft de Mare, in verhouding met de hulp die ze nodig hebben, te weinig professionele hulp rondlopen. Mede hierdoor is er te weinig binding met de jongeren. Vanuit huis moeten de jongeren echter ook meer binding krijgen want dat is er ook te weinig. Daarnaast kunnen er maatregelen genomen worden vanuit huis en misschien zelfs wel op straat. Jongeren zijn op zoek naar loyaliteit. Vaak kunnen ze dat thuis niet goed vinden. Op straat binnen hun eigen groepje vinden ze dat vaak wel. Hier moet meer op in worden gespeeld. Die binding geldt niet alleen voor de jongeren, maar voor heel de wijk. Doordat het een vrij jonge wijk is hebben bewoners weinig binding met de wijk. Dit zal in de toekomst moeten veranderen, maar daarvoor zijn meer (professionele) mensen nodig. Naast de jongeren en het gebrek aan binding is drugs ook een groot probleem. Er wordt veel drugs gebruikt, maar er wordt ook veel in gehandeld. Ook om dit te kunnen verminderen heeft de wijk meer professionals nodig. 33


2.5 Samenvatting Alkmaar telt ongeveer 94.000 inwoners. Eén op de vijf is van allochtonen afkomst. Alkmaar is onderverdeeld in 8 wijken: Zuid, Oudorp, Overdie, West, Huiswaard/Vroonermeer, de Mare, Daalmeer/Koedijk en Centrum. 69% van de Alkmaarders doet aan sport. Alkmaar wil zich graag profileren als sportstad. Daarom is er een sportbeleid ontwikkeld. Dit sport beleid bestaat uit 7 kaders. Dit zijn: breedtesport, blijvende inzet op accommodatie, professionalisering van sportverenigingen, sterke verbinding tussen onderwijs en sport, sportieve inrichting van openbare buitenruimten, topsport en citymarketing en Huis van de Sport voor Alkmaar en de regio. De reden waarom het opgedeeld is uit verschillende invalshoeken, is omdat iedereen een ander beeld heeft van een sportstad. Het doel van de gemeente is om de sportverenigingen te versterken, speciaal bij het inspelen op de veranderde maatschappelijke vraag. Jaarlijks geeft de gemeente 6,5 miljoen euro uit aan sport. Het meeste op gebied van sportaccommodaties en sportstimulering, met namen aan de organisaties Sportbureau, het Sportbedrijf en de Sportraad. Alkmaar telt op dit moment zo’n 90 à 95 sportverenigingen. De meeste hiervan zijn geregistreerd bij het sportbedrijf. 2.6 S.W.O.T analyse van de wijken Voordat je de verenigingen in de wijken gaat onderzoeken en analyseren, is het belangrijk dat je de wijken waarin deze verenigingen gevestigd zijn beter kent. In dit hoofdstuk is getracht de wijken beter uit een te zetten. De informatie die verkregen is, is samengevat door middel van een S.W.O.T analyse. Deze geeft een overzichtelijk beeld van de sterke en zwakke punten van de wijken. Ook laat het zien waar de kansen en bedreigingen liggen. S.W.O.T analyse Sterke punten S1. Het inzetten van jongerenwerkers. S2. Het inzetten van projecten en activiteiten om de bewoners hechter te laten worden. S3. Het creëren van plekken speciaal voor jongeren. Zwakke punten Z1. Te weinig inzetten van sport voor jongeren. Z2. Bewoners (te) weinig binding met de wijken. Z3. Het weinig projecten en activiteiten speciaal voor jongeren. 34


Kansen K1. Samenwerking met scholen. K2. Wijkmeester meer verdiepen in verschillende culturen. K3. Uitbereiden van (bewoners)netwerk. K4. Meer inspelen op de behoefte van de bewoners in de wijken. Bedreigingen B1. Het vervagen van normen en waarden. B2. Minder geld beschikbaar vanuit de gemeente. B3. Slechte verhouding van het inzetten van professionals. B4. De kloof tussen allochtonen en autochtonen B5. Het vele drugsgebruik. 35


Hoofdstuk 3: Normen en waarden binnen de sportverenigingen 3.1 De sportverenigingen Nu we een beter beeld hebben gekregen van de wijken Overdie, de Mare en Daalmeer is de volgende belangrijke stap het onderzoeken van de verenigingen in die wijken. Door middel van een enquête heb ik geprobeerd een globale indruk te krijgen van de verenigingen. In de enquête heb ik gevraagd of de verenigingen al een normen en waarden beleid hebben en of ze daar, mochten ze er nog geen een hebben, behoefte aan hebben. Met de verenigingen die interessante antwoorden gaven ben ik een gesprek aangegaan. Het zou bijvoorbeeld kunnen dat een vereniging aangeeft dat er veel problemen zijn en dat ze behoefte hebben aan een normen en waarden beleid. Het is dan zaak om uit te zoeken wat er fout gaat binnen die vereniging en wat daartegen gedaan kan worden. Daarnaast zou het ook kunnen dat verenigingen aangeven dat alles perfect gaat. Dan is het juist weer interessant om uit te zoeken waarom het bij die vereniging zo goed gaat zodat andere verenigingen daar misschien weer iets aan hebben. De verenigingen die ik een enquête heb gestuurd uit Overdie zijn:

Badminton Alkmaar ( BCA) Christelijk Korfbalvereniging DSO Fitness, Kracht en Aerobics SSS Judoclub Hajime Flamingo’s ‘64 Jong Holland Alkmaarsche Boys Volleybalvereniging Alvoco Kanovereniging Odysseus

De verenigingen Flamingo’s ’64, Jong Holland en Alkmaarsche Boys zijn alle 3 voetbalverenigingen en hebben het voetbalconvenant al getekend. Onder deze verenigingen is al uitgebreid onderzoek gedaan en zullen in dit rapport minder worden uitgelicht. De verenigingen die worden onderzocht in de Mare en Daalmeer zijn:

Badminton ASV Flash De Mare Alkmaarse Gymnastiekvereniging Turnlust Gymnastiekvereniging De Halter Koedijker Tennisvereniging Tennisvereniging TC Daalmeer Vecht en zelfverdedigingsporten Karatevereniging Funakoshi Alkmaar Sportinstituut Tom van der Kolk SV Koedijk Volleybalvereniging Alkmaar 36


Ceteritas; korfbal, pétanque De vereniging SV Koedijk is eveneens aangesloten bij het voetbalconvenant. 3.2 De uitkomsten Van de 20 enquêtes die ik heb verstuurd, heb ik er maar 8 terug gekregen. De verenigingen van wie ik een enquête heb teruggekregen zijn:

BCA een badmintonvereniging uit Overdie Alvoco een volleybalvereniging uit Overdie AKV Odysseus een kanovereniging uit Overdie Flamingo’s 64 een voetbalvereniging uit Overdie VVA een volleybalvereniging uit Alkmaar Noord Vecht en zelfverdedigingssporten uit Alkmaar Noord Turnlust Alkmaar een turnvereniging uit Alkmaar Noord Badminton Flash De Mare uit Alkmaar Noord

De overige verenigingen gaven om verschillende reden aan (op dit moment) niet mee te willen werken aan dit onderzoek, of hebben, na meerdere malen contact gezocht te hebben op verschillende manieren, niet gereageerd. Dit rapport is dan ook alleen gebaseerd op de verenigingen die wel hebben gereageerd. 37


Hieronder vindt u de antwoorden van de verenigingen op de vragen uit de enquête. Op de vraag Heeft uw vereniging al afspraken omtrent normen en waarden? antwoorden de verenigingen het volgende:

Vraag 1 Ja dit hebben wij 3

Nee dit hebben wij nog niet

5

Dit hebben wij wel, alleen nog niet voldoende

De verenigingen die aan hadden gegeven dat zij afspraken omtrent normen en waarden hadden zijn: Alkmaarse Shotokan Karate‐do: Maatregelen omtrent normen en waarden zijn bij karate geregeld via de ‘dojo‐kûn’. Dat zijn 5 basisregels in en buiten de dojo ( oefenruimte). De regels zijn: 1. To seek the perfection of character = streven naar volmaking van karakter. 2. To follow the path of truth = de weg van de waarheid verdedigen. 3. To cultivate the spirit of effort = de geest van de inzet ontwikkelen. 4. To esteem etiquette = de etiquette respecteren. 5. To admonish brute courage = waken tegen roekeloosheid. Flamingo’s 64: Alle leden krijgen een boekje mee naar huis waarin staat wat de huis‐ en gedragsregels zijn bij de vereniging. Daarnaast hebben zij het convenant ‘Voetballen doe je samen’ getekend. Turnlust: Zij hebben een aantal bepalingen in het huishoudelijk reglement opgenomen over de omgang met elkaar. Tevens hebben zij in de contracten van de betaalde leiding een bijlage met gedragsregels toegevoegd. Verder besteden zij in overleggen met de leiding en vrijwilligers af en toe aandacht aan deze regels. 38


Op de vraag Waar heeft uw vereniging last van als het gaat om het niet naleven van de normen en waarde? Antwoorden de verenigingen het volgende:

Vraag 2 Geen respect voor scheidsrechters Geen respect voor tegenstanders

2

Geen respect voor medespelers Ouders die zich met het spel bemoeien Diefstal 6 Wij hebben nergens last van

De verenigingen die ‘anders namelijk’ hadden ingevuld zijn: Flamingo’s 64: Zij hebben vooral last van andere verenigingen omdat zij veel met allochtonen spelen. Turnlust: Zij hebben last van het slechte betaalgedrag van sommige ouders van leden. 39


Op de vraag Zou u (meer) begeleiding willen d.m.v. een normen en waardenbeleid? Antwoorden de verenigingen het volgende:

Vraag 3 0 0

Nee, dit hebben wij niet nodig

1 ja heel graag!

Zou het wel willen, maar zou niet weten van wie en hoe Anders, namelijk

7

Alleen Flamingo’s 64 gaf aan dit wel te willen, maar geen idee te hebben van wie en hoe. 40


Op de vraag Zij er nog meer dingen waar u als vereniging tegen aan loopt omtrent normen en waarden? antwoorden de verenigingen het volgende:

Vraag 4 1 Nee Ja, namelijk 7

BCA gaf aan dat niet iedereen bij hun vereniging in de gaten heeft dat de vereniging draait op vrijwilligers. Sommige zien niet in dat ook zij hun steentje moeten bijdragen. Bijv. bij het opzetten en afruimen van de zaal. Als laatste konden verenigingen nog iets toevoegen aan de enquête. Zo gaf Odysseus aan dat hun vereniging vooral bestaat uit recreatieve leden en mochten er zich dingen voor doen, spreken de leden elkaar daar persoonlijk op aan ( en dat is maar zelden het geval). Maar wel gaven ze aan dat het goed was dat er een keer onderzoek werd gedaan naar de normen en waarden binnen verenigingen, want dat er een vervaging aan het optreden is, is wel duidelijk. Alvoco gaf aan dat er heus wel eens wat gebeurd binnen de vereniging, maar dat ze het geluk hebben dat ze daar elkaar persoonlijk op aan kunnen spreken. Tot nu toe hebben zij volgens eigen zeggen geen behoefte hier een beleid op te ontwikkelen Bij Shotokan karate‐do maakt het niet uit wie je bent. Of je nou man, vrouw, blank, zwart, dik of dun bent. Maar respecteer elkaar! Nu alle uitkomsten zijn verwerkt is het interessant om erachter zien te komen wat de beweegredenen zijn voor de verenigingen voor hun antwoorden. Daarom heb ik met een paar interessante verenigingen een afspraak gemaakt voor een gesprek. Zo heb ik afspraken gemaakt met verenigingen waar het minder goed ging, maar ook met verenigingen die aangaven dat alles goed ging binnen de vereniging. Deze verenigingen zijn ook erg interessant. Waarom gaat het bij die vereniging zo goed? Wellicht hebben ze nog tips voor andere verenigingen om ook een goed normen en waarden beleid neer te zetten of over de manier van omgaan met elkaar. 41


3.3 Gesprekken met de verenigingen Nu de uitkomsten zijn verwerkt is het interessant om de verenigingen verder te analyseren. Dit heb ik gedaan door gesprekken te voeren met een aantal verenigingen. Hierin ben ik dieper ingegaan op de normen en waarden binnen verenigingen. 3.3.1 Alvoco Alvoco is per 1 augustus 2007 de officiële opvolger van Katapult en VCO Alkmaar. Met het samengaan van deze twee verenigingen is dé volleybalclub van Alkmaar ontstaan. Alvoco heeft momenteel ruim 265 leden en heeft een competitie, recreanten en jeugdafdeling. Dames 1 speelt na twee promoties achter elkaar en een handhaving ook dit seizoen weer in de promotieklasse. Het eerste herenteam speelt na één jaar verblijf in de 1e klasse dit seizoen weer in de promotieklasse. De vereniging heeft een bloeiende jeugdafdeling met meer dan 100 leden die in verschillende klassen hun wedstrijden spelen. Ondanks dat ze in de enquête hebben aangegeven dat ze geen regels qua normen en waarden hebben is er wel degelijk iets te vinden op hun site die een van de belangrijkste regels in de sport vertegenwoordigd, namelijk volleybal = fairplay

Teamsport: dan ben je er voor elkaar: zeg niet onnodig af! Steun elkaar vóór, tijdens en na de wedstrijd. Geef elkaar ook een hand vóór de wedstrijd en wens elkaar een sportieve wedstrijd toe! Coach: wees je ervan bewust dat je in alle opzichten een voorbeeldfunctie hebt!!! De scheidsrechter fluit naar beste vermogen, Het getuigt van weinig respect wanneer de (evt. beginnende) scheidsrechter steeds wordt bekritiseerd op zijn of haar beslissingen. Besef dat je zelf óók fouten maakt tijdens een wedstrijd! Gebruik geen grove taal. Het hoort nergens thuis, ook niet tijdens een sportieve ontmoeting. Rol de bal onderhands terug voor een spelhervatting door de tegenstander. Het beïnvloeden van de tegenstander hoort er wel bij, maar vier gemaakte punten en goede acties vooral met je eigen team! Laat geen rommel achter op het veld of in de kleedkamers Spreek met je aanhang af dat zij zich sportief gedragen: zij komen om jullie aan te moedigen! Accepteer een verloren wedstrijd op een sportieve wijze, dat levert veel respect op!

Deze vereniging gaf aan in de enquête dat er wel eens wat gebeurde, maar dat dat altijd intern wordt opgelost. Ze gaven verder aan geen behoefte te hebben aan een normen en waarden beleid. De insteek van dit gesprek was daarom ook te achterhalen welke kleine dingen er dan zoal gebeuren op de verenigingen en waarom hun in staat zijn die problemen intern op te lossen zonder een beleid te hebben. Ik had het gesprek met Marian Knollema. Zij is de secretaris van Alvoco 42


Samenvatting Alvoco Alvoco is een gezellige vereniging met veel jeugd. Het is een overwegende ‘blanke’ vereniging. De verenging heeft geen beleid en zegt dit ook niet nodig te hebben. Conflicten lossen zij onderling op en dat gaat goed op die manier. Wel is er een reglement, maar hier wordt niet veel aandacht aan besteedt. Het feit dat ze geen geschreven beleid hebben is ook te wijten aan het feit dat niemand er tijd voor heeft om een beleid op te zetten. Wel is er een beleid vanuit de bond. Trainers krijgen een opleiding vanuit de bond en daar leren ze o.a. hoe ze om moeten gaan met jeugd. Ook onderdeel van hun taak is het bijbrengen van normen en waarden bij de jeugd. Veel schendingen van normen en waarden komen niet voor bij Alvoco. Het enige probleem is de buurt waarin de vereniging is gevestigd, Overdie. Rondom de accommodatie gebeurt wel het een en ander. Wel kampt Alvoco met 2 grote tekorten. Een tekort aan scheidsrechters en een heel groot tekort aan vrijwilligers in het algemeen. Dit zijn wel 2 grote problemen waarvoor, binnen korte tijd, een oplossing voor moet worden gevonden. Maar de jeugd heeft de grootste prioriteit binnen Alvoco. Omdat er al meer jeugd bij komt willen ze uiteindelijk wel iets van een jeugdbeleid opzetten. De jeugd moet al vanaf jongs af aan bijgebracht worden dat het belangrijk is dat je respect hebt voor elkaar. Niet alleen voor je medespelers, maar ook voor de tegenstanders, trainers/coaches en scheidsrechters. Daarnaast moet ze netheid worden bijgebracht. 43


3.3.2 BCA BCA is in 2008 ontstaan uit de fusie van drie verschillende verenigingen, Speedo, Netwerk en Reflexion. In verband met een algemene tendens van teruglopende ledenaantallen zijn deze drie verenigingen om de tafel gaan zitten om eens na te denken over een mogelijke fusie/vorming van een nieuwe gezonde vereniging. Na een periode van vergaderen waaruit bleek dat ze gelukkig allemaal dezelfde richting op wilden is besloten de nieuwe vereniging gestalte te gaan geven. Met ingang van het seizoen 2008/2009 is deze nieuwe vereniging van start gegaan. Deze vereniging bestaat momenteel uit ongeveer 110 leden verdeeld over twee locaties. Er komen de laatste tijd al meer leden bij en tot vreugde van BCA zijn dit veel jongeren. BC Alkmaar is een recreatieve vereniging met recreatieve spelers en gevorderde spelers. De vereniging biedt de mogelijkheid tot het spelen van een verenigingscompetitie.

BCA gaf aan in de enquête dat niet iedereen bij hun vereniging in de gaten heeft dat de vereniging draait op vrijwilligers. Sommige zien niet in dat ook zij hun steentje moeten bijdragen. Bijv. bij het opzetten en afruimen van de zaal. Met Corry van Tricht had ik een gesprek in de Oosterhout over hoe het met de normen en waarden is gesteld binnen BCA. Corry is zelf voorzitter van BCA Samenvatting BCA BCA is over het algemeen een ‘witte’ vereniging. De vereniging is zeker geen afspiegeling van Overdie, de wijk waarin de vereniging is gevestigd. BCA is niet aangesloten bij de bond. Hierdoor spelen ze alleen een onderlinge competitie. BCA heeft geen normen en waarden beleid. Ze hebben zelfs geen huisregels op papier staan. Dit hebben zij naar eigen zeggen ook niet nodig. Deze mening hebben zij mede doordat zij niet aangesloten zijn bij een bond, maar ook om het feit dat zij, in het badminton, niet met scheidsrechters werken. Dit wil overigens niet zeggen dat er nooit iets gebeurt binnen BCA, maar dit wordt intern en persoonlijk opgelost. Wel heeft BCA last van een vrijwilligerstekort. Dit probleem ligt deels bij BCA zelf omdat zij selectief zoeken naar geschikte mensen en meestal willen deze mensen juist niet. Echt toekomstplannen heeft BCA niet behalve dat ze een financieel gezonde vereniging willen blijven. Wel willen ze dat hun bestuur meer een afspiegeling wordt van de vereniging. 44


3.3.3 Gymnastiekvereniging Turnlust Alkmaar Turnlust Alkmaar is een vereniging die bewegen aanbiedt in de breedste zin van het woord. De vereniging biedt gymlessen aan voor kinderen met verschillende leeftijden en niveaus. Naast gymnastiek en turnen voor meisjes en jongens kunt u bij Turnlust ook terecht voor Jazzdans, ouder en kind gym, dames‐ en herenconditie en meer. Turnlust gaf aan in de enquête dat zij een aantal bepalingen in het huishoudelijk reglement hebben opgenomen over de omgang met elkaar. Tevens hebben zij in de contracten van de betaalde leiding een bijlage met gedragsregels toegevoegd.. Verder besteden zij in overleggen met de leiding en vrijwilligers af en toe aandacht aan deze regels. Wel hebben zij last van het slechte betaalgedrag van sommige ouders van leden. Met Bart Udo had ik een gesprek over de normen en waarden bij Turnlust en hun huishoudelijk reglement. Bart Udo is de voorzitter van Turnlust. Samenvatting Turnlust Turnlust bestaat voornamelijk uit jonge leden. Sociale factoren spelen hierbij meer een rol dan de sport zelf. Jarenlang heeft Turnlust geen beleid gehad totdat er een keer iets gebeurde wat niet door de beugel kon. Wel hadden ze een huishoudelijk reglement maar daar werd lange tijd niks mee gedaan. Er is een gedragscode opgesteld. Een aparte voor de vrijwilligers en een voor de trainers. Die van de trainers is verwerkt in hun contract en gaat voornamelijk voor respect hebben voor elkaar, de grenzen kennen van de mensen met wie je samenwerkt. Daarnaast is er een gedragscode voor vrijwilligers opgesteld. Ook is het huishoudelijk reglement door dit voorval eens grondig doorgenomen en aangepast. Door de jaren heen is de maatschappij zo veranderd en dat vroeg ook om een aanpassing van het reglement. Ook bij Turnlust gebeuren er wel eens dingen die niet horen, maar Turnlust is nu nog op het punt dat ze dit zelf op kunnen lossen. Graag zou Bart met Turnlust terug willen naar Overdie om zo meer allochtonen leden proberen te krijgen alleen hebben ze geen idee hoe. Het liefst ziet Turnlust dat er iemand uit de allochtonen gemeenschap opstaat om contact te leggen met potentiële allochtonen leden, want nu bestaat alles binnen Turnlust uit blanken. Er is totaal geen klik en die moet er wel komen. Verder heeft Turnlust nog wel tips voor andere verengingen. Laat je leden zo vroeg mogelijk verantwoordelijk zijn voor andere. Geef ze een taak en laat ze zien dat ze belangrijk zijn. Je ziet je leden zo groeien. Niet alleen in hun sport maar ook in het algemeen. Ze worden zo serieuzer en je zult zien dat ze meer respect voor elkaar zullen krijgen en zich meer bewust worden van de normen en waarden binnen de vereniging. 45


3.3.4 Flamingo’s 64 Sim Mensinga werkt als freelancer voor de KNVB aan het project ‘tijd voor sport’. Hiervoor heeft hij een aantal verenigingen onder zijn hoede waaronder Flamingo’s 64. Het project houdt in het kort in: Hoe krijg je een vereniging organisatorisch naar een hoger niveau? Verenigingen kun je in een aantal niveaus opdelen. Zo heb je de: A verenigingen: Deze verenigingen zitten organisatorisch goed in elkaar. Zij hebben alles goed op papier staan en zijn financieel gezond. Deze verenigingen hebben organisatorisch geen hulp nodig. B+ verenigingen: Deze verenigingen zijn hard op weg om A vereniging te worden. Zij worden wel ondersteund om dat laatste stapje naar boven te maken. B‐ verenigingen: Deze verenigingen hebben wel potentie om een B+ vereniging te worden, maar weten niet hoe. Deze vereniging heeft de meeste ondersteuning nodig. Dit zijn meestal de verenigingen met veel allochtonen. C verenigingen: Dit zijn eigenlijk hopeloze verenigingen. Deze verenigingen doen maar wat, hebben geen beleid en zijn vaak financieel ten dode opgeschreven. Flamingo’s is een B‐ vereniging, Aan Sim Mensinga de taak om het organisatorische beleid van deze vereniging hogerop te brengen. Flamingo’s 64 gaf aan in de enquête dat alle leden een boekje mee naar huis krijgen waarin staat wat de huis‐ en gedragsregels zijn bij de vereniging. Daarnaast hebben zij het convenant ‘voetballen doe je samen’ getekend. Zij hebben vooral last van andere verenigingen omdat zij veel met allochtonen spelen. Ze gaven aan wel meer hulp te willen, maar geen idee te hebben van wie en hoe. Samenvatting Flamingo’s 64 Flamingo’s is een vereniging met veel allochtonen leden. Ongeveer 53% van de leden is van allochtonen afkomst. Een klein jaar geleden zat Flamingo’s organisatorisch niet goed in elkaar, maar daar probeert Sim nu verandering in te brengen. Daarnaast hadden ze ook een tekort aan vrijwilligers en dan voornamelijk onder de allochtonen leden. De oorzaak hiervan is dat veel allochtonen het principe ‘vrijwilligersbeleid’ niet kennen. Het valt over het algemeen op dat allochtonen ouders minder betrokken zijn bij hun kinderen en de sport die zij uitvoeren. 46


Flamingo’s heeft daarom een aantal dingen ingevoerd die dat moeten verhelpen. Een vrijwilligersbeleid. Hierin staat o.a. dat iedereen verplicht is minstens één keer per jaar iets van een vrijwilligerstaak uit te voeren. Ook staan er in dit beleid de sancties mochten mensen niet komen opdagen. Verplichte ouderbijeenkomsten. Deze hebben als doel ouders meer te betrekken bij de vereniging. Het organiseren van feesten uit verschillende culturen. Ook heeft Flamingo’s een scheidsrechterstekort. Deze proberen zij te verhelpen door cursussen te geven aan jongeren van de vereniging, i.s.m. de KNVB, om deze op te leiden tot goede scheidsrechters. Als het gaat om normen en waarden heeft Flamingo’s ook een beleid en een aantal maatregelen genomen. Ze zijn ten eerste aangesloten bij het voetbalconvenant ‘Voetballen doe je samen’ (zie hoofdstuk 1.6).Daarnaast hebben ze de respectkaart. Deze is ingevoerd door Sim. In de kaart staat waar de vereniging voor staat en hoe je moet omgaan met elkaar binnen de vereniging. Ook biedt de vereniging leiders en trainers een cursus aan. Hierin staan normen en waarden centraal. Je leert er hoe je spelers maar ook ouders op een goede manier benaderd. Volgens Sim hoeft niet elke vereniging een geschreven beleid te hebben, zolang ze maar een goed en consequent beleid nastreven. ‘Leef je naar een beleid en ben je daar consequent in dan kan zo’n beleid altijd worden ingevoerd, ongeacht hoeveel leden de vereniging heeft’. Het grootste probleem bij verenigingen, maar eigenlijk in de hele maatschappij, volgens Sim, is de kloof tussen autochtonen en allochtonen. Mensen klampen zich te veel vast aan hun eigen cultuur en principes. Er zal meer respect moeten komen voor elkaar. Dit is een zware, psychologische opgave, maar die kloof zal verminderd moeten worden. Mocht je met een aantal verenigingen een convenant of een gezamenlijk beleid opstellen, is het overigens wel belangrijk dat elke verenigingen zich hier aan houdt en tijd en moeite in steekt. Bij het convenant ‘Voetballen doe je samen’ is dit nog niet helemaal het geval en dat is jammer. 47


Hoofdstuk 4: S.W.O.T analyse Na de gesprekken heb ik een duidelijk beeld gekregen van een aantal verenigingen in de wijken Overdie, de Mare en Daalmeer. Omdat het allemaal verschillende verenigingen zijn is het lastig ze in zijn totaalheid met elkaar te vergelijken. Er zijn echter wel belangrijke punten waarop ze zijn te vergelijken. Dit zijn o.a. de omgang met de leden en het hebben en het naleven van een (normen en waarden) beleid. Dit heb ik dan ook gedaan en uitgewerkt in een S.W.O.T analyse. Hierin heb ik gekeken wat sterke en zwakke punten zijn binnen verenigingen. Ik heb hierbij rekening gehouden met punten die de normen en waarden versterken of juist verzwakken binnen een verenging. Daarnaast heb ik gekeken naar de bedreigingen en kansen waar de verenigingen mee te maken hebben. S.W.O.T analyse Sterke punten: S1. Persoonlijk contact met en benadering van leden. S2. Beleid vanuit een bond. S3. Consequent beleid vanuit de vereniging, zowel geschreven als ongeschreven. S4.Trainers/leiderscursus vanuit de bond of vereniging zelf. S5. Een bijgehouden en bijgewerkt huishoudelijk reglement. S6. Vereniging organisatorisch goed. Zwakke punten: Z1. Een te informele houding van leiding en bestuur. Z2. De kloof tussen allochtonen en autochtonen. Z3. Onvoldoende vrijwilligers. Z4. Onvoldoende scheidsrechters. Kansen: K1. Jeugdbeleid opzetten. K2. Bestuur een afspiegeling laten zijn van je vereniging. K3. Jongeren zo vroeg mogelijk verantwoordelijk laten worden voor anderen. K4. Jongeren laten kennis maken met verschillende culturen d.m.v. ‘feesten’ uit verschillende culturen. Bedreigingen: B1. Het vervagen van normen en waarden in het algemeen. B2. Mensen hebben tegenwoordig te weinig tijd. B3. De wijken waarin de verenigingen gevestigd zijn. B4. Tekort aan kader, vrijwilligers en scheidsrechters. B5. Allochtonen nog niet volledig ingeburgerd. 48


Hoofdstuk 5: Discriminatie 4.1 Art.1 Bureau Discriminatiezaken Wanneer je het hebt over normen en waarden vervaging, kom je al snel uit bij discriminatie. Discriminatie komt in de hele samenleving voor en dus ook op de sportvelden. Dit zou natuurlijk niet moeten mogen en mede daarom is Art.1 Bureau Discriminatiezaken opgericht. Discriminatie zorgt ervoor dat mensen niet als volwaardig burger aan de samenleving deel kunnen nemen. Daarom behandelt Art.1 Noord‐Holland Noord al ruim 20 jaar, sinds 1985, klachten van discriminatie in de regio’s Noord‐Kennermerland, West‐Friesland en de Noordkop. De eerste jaren met behulp van vrijwilligers, de laatste jaren steeds professioneler. Deze professionalisering is nodig om duidelijker in beeld te krijgen welke problemen er spelen in de regio’s en welke instrumenten kunnen worden ingezet om discriminatie te voorkomen en te bestrijden. Ik ben op bezoek geweest bij Art.1 in Alkmaar. Deze heeft de regio Noord‐Holland Noord onder zijn hoede. Naast Alkmaar hebben ze ook nog een vestiging in Hoorn en Den Helder. Discriminatie Discriminatie betekent letterlijk ‘het maken van onderscheid’. De betekenis van het woord discriminatie is in maatschappelijk en juridisch opzicht gaan afwijken van de letterlijke betekenis; in die context wordt onder discriminatie verstaan: “het onrechtmatig onderscheid maken tussen mensen of groepen”. Bij de vraag of het maken van onderscheid tussen mensen discriminatoir is, is het van belang om na te gaan of gelijke gevallen ook gelijk behandeld worden. Onder discriminatie verstaat men het benadelen van mensen of groepen op basis van uiteenlopende kenmerken zoals: afkomst, ras, geloof, sekse, seksuele geaardheid, leeftijd, handicap enz. Discriminatie staat het grondbeginsel dat zegt dat alle mensen gelijk zijn, in de weg. Discriminatie veronderstelt echter niet alleen een afzonderlijke behandeling, maar ook het ontbreken van rechtvaardiging voor deze aparte behandeling. Discriminatie kan men zien als een uiting van onverdraagzaamheid en als het in daden omzetten van vooroordelen. Dit kan als persoonlijke of als geïnstitutionaliseerde discriminatie voorkomen. De kerntaak van Art. 1 is het afhandelen van klachten over discriminatie. Belangrijk is de vraag hoe je in bepaalde situaties die klachten moet afhandelen. Is het belangrijk dat er met de ‘dader’ gepraat wordt, of kan het opgelost worden zonder contact met de dader? Vaak is het echter wel belangrijk om met de dader en het slachtoffer te praten. Een verhaal heeft natuurlijk altijd 2 kanten. Mocht de situatie dusdanig erg zijn is het vaak ook van belang om met de omgeving te praten, zij hebben het immers laten gebeuren. Wat verontrustend is om te weten is dat 1 op de 20 zich gediscrimineerd voelt, maar dit wordt meestal niet gemeld. Art. 1 NHN krijgt jaarlijks ‘slechts’ zo’n 200 klachten over discriminatie binnen. Dit zijn dan meestal relatief ernstige klachten. Art.1 NHN heeft zich dan ook als doel gesteld om de komende jaren steeds meer discriminatie zelf op te sporen. Door middel van bestaande contacten met onder meer politie, gemeenten, 49


zelforganisaties en maatschappelijk werkers te intensiveren, en door nieuwe contacten op te doen met gerichte projecten proberen zij dit te bereiken. Discriminatie in de sport Discriminatie bij het sporten komt veel voor. Uit onderzoek blijkt dat meer dan 1200 mensen in Noord‐Kennermerland, West‐Friesland en de Noordkop zich jaarlijks gediscrimineerd voelt bij het sporten. Uit ander onderzoek komt naar voren dat 1 op de 20 sporters homoseksueel is, maar dat een derde van hen daar liever niets over zegt omdat ze bang zijn dat ze gediscrimineerd worden. Deze verwachting om te worden gediscrimineerd zorgt er ook voor dat allochtone meisjes en vrouwen minder vaak meedoen aan sport, bijvoorbeeld omdat het dragen van een hoofddoek of kleding die benen en armen bedekt, bij sommige sportverenigingen niet gewenst of zelfs verboden is. Daarnaast zijn op het sportveld regelmatig discriminerende spreekkoren van supporters of opmerkingen van tegenspelers te horen tijdens de wedstrijden. Nederland kent een aantal wetten tegen discriminatie. De wet verbiedt discriminatie als je lid wilt worden van een vereniging. Ook is discriminerende belediging of bedreiging bij wet verboden. Daar kun je aangifte voor doen bij de politie. Vaak hebben sportverenigingen daarnaast zelf regels, of heeft een nationale of internationale sportbond regels die discriminatie verbieden. Het is belangrijk altijd actie te ondernemen tegen discriminatie. Als iemand niet aangesproken wordt op discriminerend gedrag, lijkt het al gauw alsof discriminatie acceptabel is. Wat begint met een paar foute grappen in de kantine kan al snel uitmonden in een verziekte sfeer, waarin je niet langer plezierig kunt sporten. Je klacht melden bij Art. 1 Bureau Discriminatiezaken Noord‐Holland Noord (Art. 1 NHN) Mocht je een klacht hebben kan je deze via email of telefoon melden bij Art.1 NHN. Samen met een medewerker wordt er dan gekeken hoe de klacht het beste kan worden aangepakt. Het bureau kan je bijvoorbeeld begeleiden in het aangaan van een gesprek met de vereniging, je trainer of een club‐ of teamgenoot. Er kan een brief worden opgesteld aan het bestuur waarin de klacht wordt uitgelegd en wordt gevraagd om uitleg van hun kant. Mocht dit allemaal niet helpen dan kan Art.1 je helpen om een officiële klacht in te dienen bij de vereniging of sportbond of in het ergste geval helpen om aangifte te doen bij de politie. Alles wat Art.1 doet gaat in overleg met degene die de klacht indient. Melding doen kan ook anoniem als degene dat prettiger vindt. Op dit moment onderzoekt Art.1 niet specifiek discriminatie binnen sportverenigingen. Dit is voor het laatst gedaan in 2000. Toen is er een groot onderzoek opgezet binnen sportverenigingen. Het is zo dat het bureau er geen geld voor heeft om een onderzoek te doen specifiek binnen sportverenigingen, In 2000 kwam er geld vrij vanuit de provincie voor een onderzoek binnen sportverenigingen, vandaar dat het bureau toen een onderzoek kon doen. Maar zelf hebben zij er de middelen en de mensen niet voor om het een jaarlijks onderzoek te laten worden. 50


Trainingen Art.1 geeft wel trainingen ‘hoe om te gaan met discriminatie’. Zo’n training binnen sportverenigingen moet meestal worden aangevraagd vanuit de vereniging zelf, omdat Art.1 zich zoals hiervoor gezegd niet specialiseert in sport zelf. Ook kan het zijn dat iemand die sterk betrokken is bij de vereniging zo’n training aanvraagt omdat hij/zij vindt dat de vereniging het nodig heeft. Op zo’n training worden er een aantal dingen besproken zoals:

Hoe staat het ervoor met de vereniging? Is er sprake van discriminatie? Mocht de vereniging aangeven dat dat niet het geval is, moet je erachter zien te komen waar de klacht dan vandaan komt en hoe dat te verklaren is. Mocht er wel sprake zijn van discriminatie is het belangrijk voor de vereniging om te weten welke tools ze nodig hebben om de discriminatie tegen te gaan. Verder biedt Art.1 trainingsvaardigheden aan.

Art.1 geeft aan dat het vaak heel moeilijk is om uit een vereniging te krijgen dat er iets speelt op het gebied van discriminatie. Binnen een vereniging is het vaak zo dat iedereen elkaar wel kent en dan is het moeilijk om uit te spreken dat er dingen niet gaan zoals het hoort zonder dat je daar op wordt afgerekend. Veel verenigingen geven daarom ook aan dat er bij hun niks aan de hand is. Daar komt nog bij dat als je als vereniging wel toegeeft dat het binnen jouw vereniging niet helemaal gaat zoals het hoort, je verplicht bent daar iets aan te doen. Een vereniging heeft meestal maar een beperkt budget. Je zult als vereniging dus keuzes moeten maken. Kies je ervoor om naar buiten te brengen dat het binnen jouw vereniging beter kan op het gebied van discriminatie zal je daar in moeten investeren. Veel verenigingen willen hun geld daaraan niet besteden en geven het liever ergens anders aan uit. Verenigingen willen er dus vaak wel wat aan doen, maar het mag niks kosten. Dit gaat vaak niet samen. Een deel van de oplossing zou kunnen liggen bij de gemeente. Sportverenigingen krijgen subsidie. Je zou als gemeente zijnde kunnen zeggen dat een vereniging alleen subsidie krijgt als ze meer aandacht besteden aan discriminatie. Je zou kunnen zeggen dat elke verenigingen verplicht één keer per jaar een voorlichtingsavond/training moet organiseren door Art.1 om discriminatie onder de aandacht te brengen. Ook zou het een idee kunnen zijn dat de vereniging een keer per jaar een bijeenkomst houdt om de (gedrags)regels te bespreken en de consequenties mochten deze regels niet worden nageleefd. Art. 1 vindt dat de gemeente hoe dan ook voor een deel verantwoordelijk moet zijn voor het nastreven van normen en waarden binnen een vereniging. De gemeente wil het liefst dat alle mensen iets aan sport doen. Daarmee promoot je ook voor een deel de verenigingen. De verenigingen moeten zo een plek worden waar je normen en waarden leert kennen en waar je mee leert omgaan. Maar hiermee komt wel weer een extra verantwoording bij de vereniging te liggen. Art.1 denkt dat dit alleen werkt als er geld aanhangt. Als verenigingen zien dat ze middelen krijgen 51


om iets tegen de normen en waarden vervaging te doen, pas dan wordt het voor die verenigingen interessant. Het enige probleem wat er dan bij komt kijken is dat bijna iedereen bij zo’n vereniging werkt op vrijwilligersbasis. Ten eerste zijn het dus geen professionals. Mochten er wel echt dingen spelen zal de vereniging er nog steeds professionele mensen bij moeten halen. Daarnaast moet het ook eenvoudig blijven. Die mensen zijn er in hun vrije tijd en willen niet dat hun vrijwilligerswerk binnen de vereniging ook nog eens een parttime baan wordt. Je moet als vereniging dus niet teveel vragen van je vrijwilligers. De vorm waarin je zoiets brengt is dus heel belangrijk. Maar ook vrijwilligers willen meestal groeien, Als iets lukt, is dat leuk voor zo’n vrijwilliger. Correct gedrag en goed met elkaar samenwerken zijn hier essentieel. Het is dus belangrijk dat je de goede mix vindt. Om het feit dat discrimineren niet mag valt niet te twisten. Het is alleen wel belangrijk dat je een onderwerp als discriminatie concreet maakt. Daarvoor heeft een vereniging een beleid nodig met daarin wat er wordt verstaan onder discriminatie en wat de consequenties en maatregelen daartegen zijn. Je houdt een vereniging gezellig door goed met elkaar om te gaan. Hiervoor is respect nodig. Zowel voor elkaar als voor de normen en waarden binnen de vereniging. Als vereniging straal je iets uit. Zodra je als buitenstaander ziet dat er goed met elkaar wordt omgegaan binnen een vereniging zal je je veel liever willen aansluiten tot die vereniging dan wanneer je spanningen voelt. 52


Hoofdstuk 6: Eindconclusie We zijn aangekomen bij het een na laatste hoofdstuk van dit rapport. In de eindconclusie wordt er een antwoord gegeven op de hoofdvraag. Daarnaast zullen er nog een aantal conclusies naar voren komen die gebaseerd zijn op gegevens uit het gehele rapport. In het volgende hoofdstuk volgen de aanbevelingen gebaseerd op dit rapport. 4.1 Eindconclusie De hoofdvraag die aan het begin van dit rapport gesteld is wordt in deze paragraaf beantwoord. De hoofdvraag is: In hoeverre hebben sportverenigingen in de wijken Overdie, Daalmeer en de Mare behoefte aan normen en waarden beleid? Het is duidelijk dat de normen en waarden in de maatschappij vervagen. Dit zie je niet alleen in het dagelijks handelen van mensen in het algemeen, maar het vindt ook zijn weerspiegeling bij sportverenigingen. Mensen hebben minder respect voor elkaar en klampen zich vast aan hun eigen cultuur en principes. In Alkmaar zie je precies hetzelfde gebeuren. In de wijken Overdie, de Mare en Daalmeer zijn de jongeren het grootste probleem. Zij zorgen voor veel overlast en hebben geen respect voor de medemens en regels. Deze problemen worden veroorzaakt door het gebrek aan sociale controle van de ouders. Jongeren zijn op zoek naar liefde en een luisterend oor, maar kunnen dit thuis niet vinden. Zij gaan dit dan ergens anders zoeken en dan vaak in negatieve zin. Jongeren hebben orde nodig en duidelijke regels. Een strak beleid. Echter bij veel sportverenigingen in de wijken die zijn onderzocht in dit rapport is hier weinig van te merken. Veel verenigingen geven aan geen (geschreven) beleid te hebben en hier ook geen behoefte aan te hebben. Dit omdat de verenigingen bepaalde situaties nog zelf kunnen en willen oplossen en hier geen beleid voor hoeft te worden ontwikkeld. Alleen de voetbalverenigingen hebben behoefte aan een beleid. Dit is ook de reden waarom het voetbalconvenant ‘Voetballen doe je samen’ is opgericht. Deze werkt nog niet optimaal. Dat komt door het feit dat niet elke vereniging het convenant consequent volgt. Het gebrek aan tijd is hier de belangrijkste oorzaak van. De belangrijkste oorzaak van het feit dat voetbalverenigingen wel last hebben van de normen en waarden vervaging, is dat er bij voetbalverenigingen in Alkmaar meer allochtonen te vinden zijn dan bij andere sportverenigingen. De overige onderzochte sportverenigingen hadden allen geen tot bijna geen allochtonen leden. Voetbal is nog steeds de nummer 1 als het gaat om sporten en zo ook in Alkmaar. Daarnaast is het een vrij laagdrempelige sport met over het algemeen een relatief lage contributie. Tenslotte kan je overal voetballen als je wilt en dat is bij andere sporten vaak moeilijker. 53


Het grootste probleem is de kloof tussen allochtonen en autochtonen. Zoals hiervoor al is gezegd houden veel mensen zich te veel vast aan hun eigen cultuur en principes. Dit zie je ook terug op de sportverenigingen. Mensen uit verschillende culturen kunnen vaak niet met elkaar overweg en hebben weinig respect voor elkaar, laat staan voor andere culturen en principes. Daarbij komt ook nog dat de meeste allochtonen nog niet volledig zijn ingeburgerd. Een goed voorbeeld hiervan is het vrijwilligersbeleid. Veel verenigingen hanteren dit, alleen veel allochtonen kennen dit principe niet. In hun cultuur krijgen ze betaald als ze dingen moeten doen. Ook zijn ze veel minder bij de sport van hun kinderen en dus bij de vereniging betrokken dan de autochtonen ouders. Geconcludeerd kan worden dat veel verenigingen uit Alkmaar, uitgezonderd van de voetbalverenigingen, geen behoefte hebben aan een normen en waarden beleid. Zoals het er nu aan toe gaat bij de verenigingen kunnen ze de problemen die er wel eens zijn binnen de verenigingen nog zelf oplossen. Wel valt op te merken dat veel verenigingen ook geen tijd willen besteden om over zo’n beleid na te denken, laat staan er één te ontwikkelen. Veel verenigingen denken niet na over normen en waarden en de gevolgen die het kan hebben als je daar helemaal geen aandacht aan besteedt. Jongeren hebben duidelijke regels nodig en die ontbreken nog al eens bij sportverenigingen. Dus ook al denken sportverenigingen dat een beleid geen meerwaarde zal hebben, zouden ze toch eens moeten nadenken over de consequenties, ten aanzien van jongeren, van het niet hebben van een beleid. Laat niet eerst iets goed fout gaan binnen de vereniging voordat je erachter komt dat een beleid handig of zelfs noodzakelijk is, maar wees dat voor! 54


Hoofdstuk 7: Aanbevelingen Inmiddels is dit rapport zover gevorderd dat het redelijk duidelijk is geworden hoe het met de normen en waarden en een daarmee samenhangend beleid binnen de sportverenigingen in de gemeente Alkmaar is gesteld. In dit hoofdstuk vindt u een aantal aanbevelingen naar aanleiding van dit rapport. De aanbevelingen zijn tot stand gekomen door informatie uit dit rapport met elkaar te combineren en te analyseren. De achterliggende gedachten van deze aanbevelingen is, dat sportverenigingen zich moeten realiseren dat ze een belangrijke rol hebben als het gaat om het overbrengen van normen en waarden en dat ze erop toe moeten zien dat deze worden nageleefd door hun leden. Geprobeerd wordt de aanbevelingen zo kort en bondig mogelijk te formuleren, aangezien de achterliggende gedachten en argumenten voor de aanbevelingen al uitgebreid aan bod zijn gekomen in dit rapport. Het aandachtspunt in dit rapport ligt uiteraard bij de sportverenigingen. Maar zij hebben niet als enige de taak om zich bezig te houden met normen en waarden en het nastreven ervan en hebben daarvoor ook hulp nodig van buitenaf. Daarom vindt u hieronder niet alleen aanbevelingen voor de sportverenigingen, maar ook voor de gemeente en de wijken en scholen. De sportverenigingen Het neerzetten van een consequent verenigingsbeleid, al dan niet op papier. Als je als vereniging zijnde een beleid consequent naleeft zul je zien dat er minder (heftige) escalaties zullen ontstaan. Ook heb je hierdoor de mogelijkheid altijd terug te kunnen vallen op iets en behandel je iedereen gelijk. Een beleid of convenant werkt alleen als iedereen meewerkt. Het is heel belangrijk dat iedereen die betrokken is bij een beleid of convenant er aandacht aan besteedt. Pas dan zal het werken en zul je zien dat je resultaat boekt. Hiervoor zul je er tijd in moeten stoppen, maar het is het zeker waard. Laat het bestuur een afspiegeling zijn van je vereniging. Dat wil zeggen dat je zowel kijkt naar de leeftijdsverhoudingen als naar de afkomst/cultuur van de leden. Jonge bestuurders weten natuurlijk beter waar jonge leden zich mee bezig houden en kunnen zich beter inleven en inspelen dan de oude garde. Biedt cursussen aan. Ten eerste voor leiders en trainers. Het is belangrijk dat zij weten hoe ze op de juiste manier spelers, maar ook ouders moeten benaderen. Daarnaast is het handig voor de verenigingen met een scheidsrechterstekort om een cursus aan te bieden aan de jongeren van de vereniging, om een goede scheidsrechter te worden. Hier heeft niet alleen de vereniging iets aan, maar zo leren de jongeren het spel nog beter. Ook al hebben niet alle verenigingen er evenveel last van, toch is het belangrijk om incidenten te melden. Dit kan bij de bond, in het clubblad, maar ook d.m.v. een convenant zoals dat al gebeurt bij het voetbalconvenant ‘Voetballen doe je samen’. Wel is het 55


belangrijk, ongeacht waar je het meldt, om de sancties die eraan verbonden zijn ook te vermelden Intakegesprekken met nieuwe leden en eventueel zijn/haar ouders. Het is natuurlijk belangrijk dat nieuwkomers op de hoogte zijn van de regels binnen de vereniging. Selectief aannamebeleid leden en kader. Gemeente De gemeente is een belangrijke schakel in het hele verhaal over normen en waarden. Niet alleen kunnen zij de sportverenigingen meer stimuleren om zich bezig te houden met normen en waarden, ook kunnen zij het zelf nog het een en ander verbeteren. Meer professionals inzetten. Bepaalde problemen, zoals het vervagen van normen en waarden bij jongeren, hebben echt een professionele aanpak nodig. De jongeren moeten beter worden begeleid en hebben striktere regels nodig. Betere verhouding van professionals en projecten. Overdie heeft verreweg de meeste professionals rondlopen, terwijl de Mare en Daalmeer met dezelfde problemen te maken hebben in dezelfde omvang. Dit zal beter moeten worden verdeeld. Subsidieregeling met sportverenigingen. Zodra er van een vereniging meerdere klachten zijn met betrekking tot het niet naleven van normen en waarden zowel door de vereniging zelf als van haar leden en de vereniging doet er zelf niks aan, kan de gemeente ervoor kiezen voorwaarden te stellen aan de subsidie. Zo zou de vereniging de verplichting opgedrukt kunnen krijgen om eens per jaar een training te laten geven door Art.1. De wijken Omdat de gemeente te maken heeft met zoveel zaken over heel Alkmaar verspreid, kunnen de wijken zelf ook taken op zich nemen. Zo kom je iets dichter bij de kern van het ‘probleem’. Regeling treffen met school. Mocht school constateren dat een kind thuis verwaarloosd wordt of te weinig aandacht krijgt kunnen zij dit melden bij de wijkmeester. De wijkmeester zal dan met de ouders gaan praten. Mocht het budget het toelaten organiseer nog meer activiteiten en dan met name voor de jongeren. Denk hierbij ook aan sportactiviteiten. Tijdens het sporten leer je samen te werken en elkaar te respecteren. Dit zijn voor jongeren hele belangrijke onderwerpen waar zeker

56


meer aandacht aan moet worden besteedt. School Na de ouders zelf, komt school veel met de jongeren in contact. Zij hebben dagelijks met ze te maken en zien hun ook groeien of misschien juist wel terugvallen. Het is hun taak zulke dingen in te zien en dan meteen actie te ondernemen. School heeft een grote verantwoording als het gaat om het meegeven van normen en waarden. Zoals hierboven al is genoemd kunnen scholen een regeling treffen met de wijkmeesters. Maar zij kunnen natuurlijk ook eerst zelf proberen te praten met de ouders. Vaak zijn de ouders zich niet bewust welk effect hun gedrag heeft op hun kinderen. Mocht dit niet helpen kunnen zij het altijd nog melden aan derde. Zelf kunnen scholen ook meer aandacht besteden aan normen en waarden. Het is ook belangrijk de verschillende culturen en dus ook verschillende principes daarin mee te nemen Maar de grootste verantwoording op het gebied van overlast van jongeren ligt bij de ouders zelf. Van jongs af aan leren kinderen van hun ouders. Ze kunnen nog volledig gekneed worden en nemen vaak de normen en waarden en principes aan van de ouders. Vaak zijn ouders zich hier niet goed van bewust. Het is hun taak ze normen en waarden bij te brengen en maatregelen te nemen op het moment dat er geen respect wordt getoond voor die normen en waarden. Ook is het belangrijk ze mee te geven dat mensen een andere cultuur en dus andere principes kunnen hebben dan dat zij hebben meegekregen en ook hiervoor respect te hebben.

57


Bronnenlijst Gesprekspartners: Inge van de Heijden ►wijkmeester van Overdie Jolanda Jonker ►wijkmeester van Daalmeer/Koedijk Sabine Bruin ►wijkmeester van de Mare Tom Leek ►wijkagent van de Mare Marian Knollema ►secretaris Alvoco Corry van Tricht ►voorzitter BCA Bart Udo ►voorzitter Turnlust Sim Mensinga ►freelancer voor de KNVB, probeert Flamingo’s 64 organisatorisch naar een hoger niveau te brengen Lisette Stolwijk ►medewerkster Art.1 Bureau Discriminatiezaken

Literatuur Schoolliteratuur: Consumentengedrag: de basis ►A.A Weber Principles of marketing ►Philip Kotler, Veronica Wong, John Saunders, Gary Armstrong Samenspel, studies over etniciteit, integratie en sport ►NISB Strategische sportmarketing ►Hans Westerbeek, Berend Rubingh, David Shibury en Shayne Quick Overige literatuur Discriminatie in Noord‐Holland Noord►Art.1 Bureau Discriminatiezaken Tijd voor sport►Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Websites http://nl.wikipedia.org/wiki/Normen_en_waarden http://www.krantindeklas.nl/files/NormenWaarden.pdf http://files.datawire.nl/uploads/images/33Ap0iUraIiSZQ0k_lheWA/krachtige_basis_waardennormen .pdf http://www.meervrijheid.nl/index.php?pagina=255 http://www.alkmaar.nl/ http://nl.wikipedia.org/wiki/Alkmaar_(Nederland) http://www.alkmaar.nl/gemeente/webcms/site/gemeente/bestuur/com/samenl/2008/9september/ files/5007.pdf http://www.knvb.nl/ http://www.sportloketalkmaar.nl/ http://www.sportraadalkmaar.nl/home.asp?spt_id=52

58


Bijlagen Bijlage 1

Gesprek wijkmeester Overdie

Bijlage 2

Gesprek wijkmeester Daalmeer

Bijlage 3

Gesprek wijkmeester De Mare

Bijlage 4

De enquête

Bijlage 5

Gesprek Alvoco

Bijlage 6

Gesprek BCA

Bijlage 7

Gesprek Turnlust

Bijlage 8

Gesprek Flamingo’s

59


Bijlage 1 gesprek met de wijkmeester van Overdie Inge van der Heijden is de wijkmeester van Overdie. Samen met haar had ik een gesprek over normen en warden binnen de wijk. Ook vertelde ze waar de wijk last van heeft en wat ze daar aan willen gaan doen. Uit een gesprek met de wijkmeester van Overdie kwam het volgende m.b.t. normen en waarden. Overdie is een ‘vogelaarswijk’. Een wijk met veel diversiteit en veel mensen van een andere afkomst. De werkeloosheid in Overdie is hoog. Overdie valt te verdelen in 2 stukken Oud‐Overdie en Nieuw‐Overdie. Oud‐Overdie bestaat uit mensen uit het kamp. Dit zijn voornamelijk autochtonen mensen. Het niveau binnen het kamp is laag en ‘kampers’ hebben ook geen behoefte aan orde en kennis. Het is net een dorp met het ‘ons kent ons’. In Nieuw‐Overdie vind je voornamelijk allochtonen. De mensen kennen elkaar daar over het algemeen niet en doen daar ook weinig moeite voor. Voor de wijkmeester is het belangrijk dat de buurt hem/haar kent en weet dat ze er terecht kunnen. Het is belangrijk dat er vertrouwensband ontstaat. Tot nu toe is dat er nog niet echt in Overdie. De jeugd is het grootste probleem in Overdie. De jeugd kent geen grenzen. Ze zijn brutaal en hebben geen respect voor de medemens. Ook laten ze zich niet corrigeren. Dit in combinatie met drugs zorgt voor grote problemen. Samenhangend zijn de gezinsproblemen. Dit is een duidelijk een opvoedingsprobleem. Binnenshuis moeten deze kinderen leven volgens strenge regels. Zodra ze dan buiten zijn laten zij al die regels varen. Ouders zullen hier beter op moeten letten, want vaak weten ze niet wat hun kinderen uitspoken op straat. Naast dat de ouders beter en strenger moeten optreden ligt er ook een beetje verantwoording bij de scholen. Dit gebeurt al veel, maar het kan nog beter. De scholen in Overdie hebben het wel moeilijk. Naast het feit dat ze de kinderen kennis moeten bij brengen zullen ze ook een stukje opvoeding tot hun rekening moeten nemen. Leerkrachten moeten beter geschoold worden over hoe je met bepaalde kinderen in bepaalde situaties moet om gaan. De jeugd heeft echt meer orde nodig. Overdie heeft een aantal maatregelen getroffen om de bewoners meer bij de wijk te laten betrekken. Zo hebben ze bruggenbouwers. Dit zijn allochtonen die worden ingezet om drempels weg te nemen. Het is belangrijk dat er wordt gepraat over bepaalde onderwerpen en hiervoor worden o.a. de bruggenbouwers ingezet. Het is heel laagdrempelig, maar vaak werkt dat het best. Daarnaast is het in ieder geval belangrijk om dingen te organiseren. Zo komen mensen bij elkaar en leren ze elkaar kennen. Zo heb je ook het tuinenproject. Iedereen werkt dan gezamenlijk aan de volkstuin en komen zo in contact met elkaar. Ook zijn er buurtavonden. Op zo’n avond wordt iedereen uit de buurt uitgenodigd om bij elkaar te komen. Niet alleen de bewoners, maar ook de mensen die in de buurt werken. Mensen van bepaalde 60


instanties uit de buurt komen ook op een dergelijk avond en bewoners kunnen dan vragen stellen om zo beter te begrijpen wat deze mensen voor hen kunnen betekenen. Maar het grootste doel van zo’n avond is toch ook weer dat bewoners zo onderling meer met elkaar in contact komen. De wijkmeester heeft nog een aantal plannen die in de nabije toekomst moeten worden uitgewerkt. Zo willen ze nog meer kijken naar wat er speelt in de buurt. Dit is verreweg het belangrijkste doel. Meer en beter contact met de jeugd is ook heel belangrijk. De jeugd heeft echt meer regels en orde nodig. De wijkmeester probeert daarbij te helpen. Ook de jeugd moet hun kunnen vertrouwen en weten dat ze naar hun toe kunnen komen als ze ergens mee zitten. Verder willen de wijkmeester meer contact met de Turkse en Marokkaanse dames. Zij weten wat er speelt binnen de gezinnen. Daarnaast is het belangrijk nog meer te leren over de verschillende culturen. Zo leer je beter te begrijpen waarom sommige mensen op een bepaalde manier handelen. Het is in ieder geval handig om meer mensen te leren kennen en dan voornamelijk de verschillende (familie)verbanden die er zijn. Zo hoef je niet meteen te beginnen bij de kern, die bij conflicten toch niks zegt, maar kan je er via via misschien ook achterkomen wat er speelt en waarom. Onderhouden en uitbereiden van je (bewoners)netwerk is echt heel belangrijk. 61


Bijlage 2 Gesprek met wijkmeester van Daalmeer Jolanda Jonker is wijkmeester van Daalmeer/Koedijk. Uit een gesprek met haar over de wijk en de normen en waarden binnen die wijk werd het volgende gezegd: Daalmeer heeft ongeveer 16.000 inwoners. Het is voornamelijk een witte wijk. In de wijk staan veel koophuizen en dit brengt veel tweeverdieners met zich mee. De meeste overlast in de wijk komt van de jongeren. Het gaat dan voornamelijk om hangen op straat, lawaai maken, troep laten slingeren, drinken en blowen. De wijk heeft voor deze problemen jongerenwerkers ingezet. Deze mensen gaan de straat op en kijken wat er gaande is in de wijk. Mochten de jongeren zich misdragen, spreekt hij/zij de jongeren aan. Mocht het helemaal uit de hand lopen kan de wijkagent ingezet worden. Verder zijn er een aantal plekken speciaal voor de jongeren gecreëerd om ‘legaal’ te hangen. Ook is er een jongerencentrum waar regelmatig activiteiten worden georganiseerd. De schuld van het gedrag van de jongeren ligt volgens de wijkmeester bij de ouders. Tweeverdieners zijn vaak van huis en weten niet wat hun kinderen uitspoken. Kinderen hebben aandacht en liefde nodig en als ze die thuis niet krijgen gaan ze dat ergens anders zoeken. Vaak is dat dan in negatieve zin. Er zijn een aantal dingen die zouden moeten veranderen in de wijk. Als eerst zullen ouders meer betrokken moeten raken bij hun kinderen. School zou hierin een rol kunnen spelen. Mocht school constateren dat een kind verwaarloosd wordt of niet genoeg aandacht krijgt kunnen ze bij ons aankloppen. Daarnaast kunnen bewoners nog toleranter worden. Het zou fijn zijn als de bewoners nog hechter worden en meer respect voor elkaar krijgen. Wat Daalmeer uiteindelijk wil is een fijne leefomgeving creëren voor haar bewoners. Het probleem is alleen dat de gemeente al minder geld beschikbaar stelt. In vergelijking met Overdie krijgt Daalmeer bijna niks. Daar lopen vele professionals rond om de problemen aan te pakken. In Daalmeer hebben ze maar 1 jongerenwerker rondlopen voor enorm veel jongeren en dat is gewoon veel te weinig. Ook wordt in Overdie veel meer georganiseerd voor jongeren terwijl Daalmeer veel meer jongeren heeft dan Overdie. 62


Bijlage 3 gesprek met wijkmeester van de Mare Sabine Bruin is de wijkmeester van de Mare en Tom Leek is de wijkagent. Uit een gesprek over de wijk en de normen en waarden binnen de wijk kwam het volgende naar voren: De Mare is een heel complexe wijk. Het is een wijk met veel diversiteit. Doordat er zoveel verschillende mensen wonen heb je ook te maken met verschillende problemen. Dit maakt het moeilijk om één strategie en aanpak te bepalen. De wijk bestaat overigens nog niet zo lang, zo’n 30 jaar. Hierdoor heeft de wijk dus geen oorspronkelijke bewoners. Dit betekent dat mensen relatief weinig met hun eigen buurt hebben. De wijk kent daarom ook een hoge doorstroming. Verder kan je de wijk in 2e delen. Zo heb je een deel met veel goedkope huurwoningen. Hier zijn de mensen echt bezig met ‘overleven’. Daarnaast heb je nog een deel met koopwoningen en hier wonen voornamelijk de tweeverdieners. Uit dit deel komen over het algemeen minder klachten. Net als in bijna heel Alkmaar heeft ook de Mare overlast van jongeren. Jongeren hangen hier in grote groepen van zo’n 20 à 30 ‘man’. Ze maken veel lawaai en troep en terroriseren plekken die bedoeld zijn voor kleine kinderen om te spelen. Dit brengt veel overlast met zich mee. Daarnaast heeft de Mare ook last van het drugsgebruik en de verhandeling ervan in de wijk. Vroeger lag de nadruk vooral op de Antilliaanse mensen, maar nu meer op jongeren en mensen met een psychische stoornis (GGZ‐patiënten, maar ook sociaal zwakkeren die begeleiding krijgen van andere organisaties, of juist zorg mijden). Ook in de Mare wordt er een jongerenwerker ingezet. Deze loopt rond op straat en kijkt wat er gaande is. Mochten er dingen uit de hand lopen spreekt hij de jongeren hier op aan. De aandacht voor activiteiten en projecten is de afgelopen jaren erg groot geweest. Maar helaas is er niet veel veranderd omdat niet vaak tot uitvoering kwam. Allerlei partijen en mensen worden erbij betrokken, maar uiteindelijk wordt het niet doorgezet. Er wordt veel gedacht over/voor de wijk, maar niet met de wijk. Ook nu lopen er niet veel projecten. Jongeren kunnen wel naar een aantal plekken/buurthuizen. Een van de projecten die wel is uitgevoerd is het Voormekaar project in de Eilandenbuurt. Verder is er in de wijk wit licht gekomen; dat heeft bijgedragen aan een groter gevoel van veiligheid. Dit is echter niet iets specifieks voor de Mare, maar gebeurt in heel Alkmaar. Ook is het winkelcentrum opgeknapt. Dit heeft echt een positief imago voor de wijk met zich meegebracht. Dit is niet alleen gunstig voor de wijk zelf, maar er komen ook veel mensen winkelen uit andere gemeenten. Dit omdat het winkelcentrum veel diverse winkels heeft. En de speelstraat is opnieuw ingericht. Dat is ook een heel stuk opgeknapt. En op straatniveau worden er wel dingen georganiseerd. Dat is in de afgelopen jaren wel gegroeid, maar het kan nog veel meer. Net als in de Daalmeer heeft ook de Mare te weinig professionals rondlopen. Het gebeid wat de jongerenwerker onder zich heeft is veel te groot om alleen te doen. Wel lopen er wat vrijwilligers 63


rond, maar heel veel dingen zullen toch gedaan moeten worden door professionals. Sommige dingen hebben een professionele aanpak nodig en niet iedereen is daar geschikt voor. Mede doordat er weinig professionals rondlopen, is er weinig binding met de jeugd. Dit moet echt veel groter worden. Naast meer binding vanuit de wijk en vanuit huis zelf kan en zal er ook meer binding moeten komen vanuit school of misschien zelfs op straat. Jongeren zijn op zoek naar loyaliteit. Vaak kunnen ze dat thuis niet goed vinden. Op straat binnen hun eigen groepje vinden ze dat vaak wel. Natuurlijk zoeken jongeren de grenzen op en zetten ze zich af tegen hun ouders, ze moeten ontdekken wie ze zijn. Maar dat hoeft niet te betekenen dat ze respectloos worden en dat is soms wel het geval. Ouders zijn zich hier vaak niet van bewust. Dit geldt overigens voor heel de wijk. Doordat het een vrij jonge wijk is hebben bewoners weinig binding met de wijk. Dit moet in de toekomst veranderen, maar daarvoor hebben we wel meer mensen nodig. 64


Bijlage 4 Enquête Vereniging: Contactpersoon: Contactgegevens: Hieronder vindt u enkele vragen. Ik wil u vragen zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden. Bij sommige vragen zijn er meerdere antwoordmogelijkheden. Heeft uw vereniging al afspraken omtrent normen en waarden? keuze a. Ja, dit hebben wij ( ) Welke maatregelen heeft u vereniging al getroffen m.b.t. normen en waarden? ….. b. Nee, dit hebben wij nog niet. ( ) c. Dit hebben wij wel, alleen nog niet voldoende ( ) d. Anders namelijk:…… ( ) Waar heeft uw vereniging last van als het gaat om het niet naleven van normen en waarden? a. Geen respect voor de scheidsrechter ( ) b. Geen respect voor medespelers ( ) c. Geen respect voor tegenstanders ( ) d. Ouders die zich met het spel bemoeien ( ) e. Diefstal ( ) f. Wij hebben nergens last van ( ) g. Anders namelijk:…… ( ) Zou u ( meer ) begeleiding willen d.m.v. een normen en waarden beleid? a. Nee dit hebben wij niet nodig ( ) b. Ja heel graag! ( ) c. Zou het wel willen maar zou niet weten van wie en hoe. ( ) d. Anders namelijk:… ( ) 65


Zijn er nog meer dingen waar u als vereniging tegen aan loopt omtrent normen en waarden? a. Nee ( ) b. Ja, namelijk: ( ) Ik zou nog iets willen toevoegen aan deze enquête namelijk:……………… Bedankt voor u medewerking 66


Bijlage 5 Alvoco Alvoco is een gezellige vereniging met veel jeugd. Het is een overwegende ‘blanke’ vereniging. Het is een vereniging die in de breedte speelt, dat wil zeggen dat ze geen hoog spelende teams hebben. Lange tijd ging het achteruit met de vereniging en met teamsport in het algemeen, Mensen hadden geen zin in verplichtingen zoals 2 keer in de week trainen. Dat is gelukkig weer aan het veranderen en dat merk je ook bij Alvoco. Het ledenaantal stijgt weer en leden zetten zich weer in voor het team. Alvoco heeft geen beleid. Niemand heeft ook tijd of neemt de moeite om een beleid op te zetten. Er zijn wel huisregels maar dit zijn meer de regels die bijna elke vereniging hanteert. Het is alleen niet zo dat iedereen het reglement mee naar huis krijgt en moet kennen. Mochten er conflicten ontstaan op de vereniging waar beide partijen zelf niet uitkomen is er nog een commissie van beroep. Deze hakt dan de knopen door. Daarnaast is er natuurlijk wel een beleid vanuit de bond zelf. Trainers krijgen een opleiding vanuit de bond en daar leren ze o.a. hoe ze om moeten gaan met jeugd. Ook onderdeel van hun taak is het bijbrengen van normen en waarden bij de jeugd, maar eigenlijk bij iedereen natuurlijk. Mochten ze zich er niet aan houden zullen ze de leden erop moeten aanspreken. En de scheidsrechters zelf hebben natuurlijk tijdens de wedstrijd de touwtjes in handen. Zodra er schending van normen en waarden voorkomt tijdens het spel is het de scheidsrechters taak hier iets aan te doen. Binnen de vereniging gebeurt er vrij weinig als het gaat om het niet respecteren normen en waarden. Natuurlijk gebeurt het wel eens dat er tijdens de wedstrijd iets tegen de scheidsrechter wordt gezegt, maar volgens Marian gebeurd dat overal wel en vaak gaat dat volkomen automatisch. Degene wordt dan wel meteen aangesproken door de rest van het team, want dat mag natuurlijk gewoon niet. Wel merkt Marian op dat andere verenigingen vaak fanatieker zijn. Dit komt volgens haar omdat zij een hele andere mentaliteit hebben. Het zijn meestal de wat grotere verenigingen die bovenin willen meedraaien en graag hogerop willen komen. Dat heeft Alvoco gewoon veel minder. Maar verder dan dat komt het niet. Wel worden er rondom de accommodatie wel eens fietsen gestolen, maar dat ligt meer aan de wijk waarin de accommodatie staat dan aan de volleybalvereniging. Alvoco kampt met 2 grote tekorten. Dat is een tekort aan scheidsrechters en een heel groot tekort aan vrijwilligers in het algemeen. Er zijn weinig mensen die een wedstrijd willen fluiten. Bij de trainers is het hetzelfde. Bij de jeugd willen mensen nog wel trainen. Voor de seniorenteams is het een ander verhaal. Alvoco is bereid goede trainers te betalen, maar door het belastingsstelsel kunnen ze ook weer niet te veel betalen want dan gaat er weer te veel geld vanaf. Ze zouden ze graag meer willen betalen, maar weten niet hoe. Zwart betalen zal de uitkomst moeten zijn maar dat mag niet. Maar het grootste probleem is het tekort aan vrijwilligers. De mensen die wel iets willen doen willen 67


meestal alleen een keer achter de bar staan. Maar in het bestuur of commissie dat wil niemand. Wel is het verplicht om af en toe zaaldienst en bardienst te draaien. Maar dan nog zie je dat veel mensen niet komen opdagen. Er staan ook geen sancties tegenover. Behalve een boze leiding aan de telefoon en een verdrietig stukje in het sportblaadje. Er zijn maar een paar mensen die alles doen binnen de vereniging en de rest doet niks en dat moet gewoon veranderen. De jeugd heeft de grootste prioriteit binnen Alvoco. Omdat er al meer jeugd bij komt willen ze uiteindelijk wel iets van een jeugdbeleid opzetten. De jeugd moet al vanaf jongs af aan bijgebracht worden dat het belangrijk is dat je respect hebt voor elkaar. Niet alleen voor je medespelers, maar ook voor de tegenstanders, trainers/coaches en scheidsrechters. Daarnaast moet ze netheid worden bijgebracht. Maar een echt reglement of beleid heeft Alvoco volgens Marian niet nodig. 68


Bijlage 6 BCA BCA is over het algemeen een ‘witte’ vereniging. De vereniging is zeker geen afspiegeling van Overdie. Van oudsher is badminton overigens geen witte sport. Het is overgevlogen vanuit Azië. Er zijn dan ook wel wat Aziatische mensen te vinden bij BCA, maar verder geen Turken of Marokkanen. Verder zit BCA ook nog 1 keer in de week in de Hoornsevaart. Hier zijn wel wat meer allochtonen te vinden, maar ook niet veel. BCA is niet aangesloten bij de bond. Hierdoor spelen ze alleen een onderlinge competitie. Deze bestaat uit 5 verenigingen. BCA heeft verder geen ambitie om hogerop te komen. Het is een voor 100% recreatieve vereniging. Mochten er talenten zijn binnen de vereniging en willen die zelf hogerop gaan ze vaak zelf wel naar een andere vereniging. Iedereen kan ook zomaar binnen lopen om een keer een proefpotje te spelen. Mochten ze het leuk vinden en hun in willen schrijven kan dat gelijk en de contributie per seizoen is ook redelijk. Voor maar 100 euro per jaar kan je 2 avonden per week trainen en zelf oefenen. Nieuwe leden worden dan ook met open armen ontvangen. Er zijn genoeg bestaande leden die de nieuwelingen wegwijs willen maken. BCA heeft geen normen en waarden beleid. Ze hebben zelfs geen huisregels op papier staan. Dit hebben zij naar eigen zeggen ook niet nodig. Bij badminton heb je geen scheidsrechter, dus een woordenwisseling met een scheidsrechter zal nooit voorkomen. Daarnaast spelen zij niet bij de bond en is hun competitie geheel vriendschappelijk. Dat wil niet zeggen dat er nooit wat gebeurt, maar dat lossen zij dan intern op. In de kop van Noord Holland zijn alle badmintonverenigingen één grote familie. Iedereen komt bij elkaar om een spelletje te doen wat zij allen leuk vinden. Alles gaat zo informeel bij de vereniging dat is niet te vergelijken met andere verenigingen, Zoals het er bij BCA aan toe gaat kan ook niet overal, maar bij BCA werkt het. Wel hebben ze net als veel verenigingen te kampen met een tekort aan vrijwilligers. Dat probleem ligt deels bij BCA zelf. Zij zetten bewust niks op hun site over vrijwilligerswerk. Zo voorkomen ze dat er mensen aanmelden die ze eigenlijk niet willen hebben. BCA zoekt al hun vrijwilligers door ze persoonlijk te benaderen. Het is belangrijk dat je mensen kunt vertrouwen en helemaal als je ze bepaalde verantwoordelijke taken laat doen. Echte toekomstplannen heeft BCA niet. Het enige wat ze willen is dat de vereniging financieel gezond blijft en vinden ze het belangrijk dat nieuwe leden zich snel op hun gemak voelen. Het is belangrijk ze snel wegwijs te maken bij BCA. Mede daarom zijn er trainingen ingesteld. Dit heeft de vereniging verplicht gesteld zodat nieuwelingen het spelletje sneller leren. Daarnaast wil de vereniging het liefst dat het bestuur een afspiegeling wordt van de vereniging. Dit houdt in dat er meer jongeren in het bestuur moeten komen. Tegenwoordig melden al meer 69


jongeren zich aan bij BCA en wil je goed overweg blijven kunnen met je leden, zullen er meer jongeren in het bestuur moeten. 70


Bijlage 7 Turnlust Turnlust is een behoorlijke recreatieve vereniging. De vereniging bestaat uit ongeveer 750 á 800 leden. Dit zijn voornamelijk hele jonge leden. De meeste leden vertrekken op 12‐13 jarige leeftijd. Dan hebben ze het wel gezien en gaan ze iets anders doen. Natuurlijk heeft Turnlust ook wel oudere leden maar dat zijn er niet heel veel. Sociale factoren spelen hier dan meer een rol dan de sport zelf. Ambitie om hogerop te komen heeft Turnlust opzich wel. Maar mochten er echte talenten lopen, zijn de ouders meestal degene die hun kinderen naar een andere vereniging sturen. Maar voor echt succesvolle turners/turnsters is Turnlust te klein. Ook hebben ze het geld en de tijd niet om die kinderen te geven wat ze nodig hebben. Vaak moeten zulke kinderen vele uren trainen, maar bij Turnlust kan je simpel weg niet meer trainen dan 9 uur in de week en dan houdt het ook echt op. Op dit moment zijn er 2 kinderen die echt heel succesvol zijn en heel hoog turnen. Mochten ze echt uitgroeien tot grote talenten en bij Turnlust willen blijven zou dat voor de vereniging de eerste keer zijn dat ze met hun turners/turnsters op zo’n hoog niveau turnen. Ondanks dat turnen een individuele sport is zie je dat er wel teamgeest heerst bij Turnlust. Dit heeft voornamelijk te maken met de aanpak van de trainers. Zij zorgen ervoor dat de turners/turnsters het gevoel krijgen dat zij er toe doen en dat iedereen elkaar moet helpen om beter te worden. Je kunt van elkaar leren en dat is heel belangrijk. Turnlust heeft jarenlang geen normen en waarden beleid gehad. Wel hadden ze een huishoudelijk reglement maar daar werd lange tijd niks mee gedaan totdat er een keer iets is voorgevallen bij de vrijwilligers wat niet door de beugel kon. Een deel van de schuld lag bij het bestuur en toen werd het duidelijk dat er regels moesten komen. Er is een gedragscode opgesteld. Eén aparte voor de vrijwilligers en één voor de trainers. Die van de trainers is verwerkt in hun contract en gaat voornamelijk voor respect hebben voor elkaar, de grenzen kennen van de mensen met wie je samenwerkt. Deze gedragscode is van de site gehaald van de bond en is een beetje aangepast zodat deze meer bij Turnlust zou passen. Daarnaast is er een gedragscode voor vrijwilligers opgesteld. Ook is het huishoudelijk reglement door dit vooral eens grondig doorgenomen en aangepast. Door de jaren heen is de maatschappij zo veranderd en dat vroeg ook om een aanpassing van het reglement. Het huishoudelijk reglement is de grondwet voor de vereniging en alle verenigingen zouden een reglement moeten hebben volgens Bart. Natuurlijk gebeuren er naast dit vooral wel eens dingen binnen Turnlust die niet horen zo zegt Bart. Turnen is en blijft een jury sport en het gebeurt vaak genoeg dat zowel de leden zelf, als de trainer/coaches het niet eens zijn met de beslissing van de jury. Dan worden er wel eens wat dingen gezegd die niet door de beugel kunnen. Gelukkig zijn wij nog op het punt dat we elkaar daar persoonlijk op aan kunnen spreken. Vaak snappen zij dan ook wel achteraf dat het niet kon wat ze gezegd hebben. Wel denkt Bart dat de haat en nijd op hoger niveau groter is dan bij Turnlust.

71


Last van andere verenigingen heeft Turnlust ook niet echt. Dit komt voornamelijk omdat de verschillende verengingen verspreid zijn over heel Alkmaar e.o. Mochten de verenigingen bij elkaar komen is dat vaak maar voor een paar uurtjes en daarna gaan ze weer. Bart vindt het jammer dat er weinig cohesie is onder de verenigingen. Toekomstplannen heeft Turnlust wel. Ze zouden graag terug willen komen in Overdie. Misschien dat ze dan ook meer allochtonen leden krijgen. Dit is iets wat Turnlust graag zou willen, maar ze weten niet hoe ze die leden moeten bereiken. Ze hebben een tijdje geprobeerd allochtonen jongeren aan te spreken of ze het een keer leuk zouden vinden om een keer mee te draaien, maar dan nog ligt de beslissing bij de ouders. Wel denkt Bart dat deze persoonlijke benadering het best helpt, hij weet alleen niet hoe hij dat het best kan aanpakken. Zodra er een paar allochtonen leden op de vereniging zitten moet dit als een olievlek gaan werken. Het liefst ziet Turnlust dat er iemand uit de allochtonen gemeenschap opstaat om contact te leggen met potentiële allochtonen leden, want nu bestaat alles binnen Turnlust uit blanken. Er is totaal geen klik en die moet er wel komen. Verder heeft Turnlust nog wel tips voor andere verengingen. Laat je leden zo vroeg mogelijk verantwoordelijk zijn voor andere. Geef ze een taak en laat ze zien dat ze belangrijk zijn. Je ziet je leden zo groeien. Niet alleen in hun sport maar ook in het algemeen. Ze worden zo serieuzer en je zult zien dat ze meer respect voor elkaar zullen krijgen en zich meer bewust worden van de normen en waarden binnen de vereniging. 72


Bijlage 8 Flamingo’s 64 Gesprek met Sim Mensinga Flamingo’s is een club met ongeveer 275 leden. De vereniging bestaat uit 5 senioren teams en de rest is allemaal jeugd. Van de leden is 53% van allochtonen afkomst. Bij de jeugd ligt dat zelfs op 70%. Flamingo’s is een echt familievereniging. Als nieuweling wordt je dan ook niet meteen geaccepteerd. Pas als je resultaat heb bereikt, of je laat zien dat je je vol wilt inzetten voor de vereniging zul je geaccepteerd worden. Je hoort dan bij de familie. Organisatorisch was er het een en ander mis bij Flamingo’s. Sim heeft de boel geïnventariseerd en heeft het organogram onder handen genomen. Hij heeft gekeken wie er nodig waren, welke functies al werden uitgevoerd en welke vacatures nog open stonden. Zoals bij veel andere verenigingen kampte Flamingo’s ook met een vrijwilligerstekort. Zo waren er altijd te weinig ouders die wilde rijden voor het team van hun kind. Flamingo’s heeft daarom laten invoeren dat iedereen verplicht een keer moet rijden. Je ziet vooral dat veel allochtonen dit niet gewend zijn. Zij kennen geen vrijwilligersbeleid. In hun cultuur is het zo dat als je iets moet doen je daar ook voor betaald krijgt. Daarin zie je wel dat ze nog niet helemaal zijn ingeburgerd. Flamingo’s heeft daarom ook een beleid ingevoerd voor ouders die keer op keer hun vrijwilligerstaken laten schieten. De 1ste keer dat ze niet op komen dagen worden ze aangesproken door de trainer en/of leider van het kind. Mocht het daarna nog een keer voorkomen wordt de ouder aangesproken door het jeugdbestuur. Waarneer ze dat ook negeren gaan ze het via het kind spelen en wordt deze één wedstrijd geschorst. Mocht het daarna nog steeds niet helpen moet het kind gewoon weg bij de vereniging. Het lijkt misschien vervelend om zoiets via het kind te spelen, maar soms kan het niet anders. Natuurlijk wil je dat er zoveel mogelijk leden op de vereniging blijven, maar het moet geen voorbeeldfunctie worden en daarom is het belangrijk dat je maatregelen treft. Om de ouders nog meer bij de vereniging te betrekken en bij de sport van hun kind organiseert Flamingo’s ouderbijeenkomsten. Zo’n ouderavond is verplicht. Over het algemeen zijn alle autochtonen ouders aanwezig. Zij zijn vaak erg betrokken bij de sport van hun kind. Maar weer laten veel allochtonen ouders het afweten. Wat belangrijk is bij zo’n bijeenkomst is dat je voornamelijk de allochtonen ouders persoonlijk uitnodigt. Mocht je ze niet persoonlijk tegen komen belt de vereniging deze mensen op. Zo voelen de ouders zich toch iets specialer. Ook hier zijn weer consequenties aan verbonden bij afwezigheid. Het bestuur gaat dan een gesprek aan met de ouders en het belangrijkste punt wat dan besproken wordt is waarom je je kind lid laat worden van een vereniging als je er zelf niks voor wilt doen. Flamingo’s probeert deze ouders zo veel mogelijk te betrekken bij de vereniging, Vorig jaar heeft Flamingo’s zelfs een Suikerfeest georganiseerd. Iedereen is hierbij welkom, ook de autochtonen mensen. De verschillende culturen moeten leren samenwerken en dat begint bij de verschillende culturen leren kennen en daar respect voor hebben.

73


Ook heeft Flamingo’s een tekort aan scheidsrechters. Daarvoor hebben ze nu ook iets bedacht. Ze laten een aantal C’tjes en B’tjes opleiden. Zij krijgen een cursus aangeboden en leren hier goede scheidsrechters te worden. Flamingo’s leidt nu zo’n 18 jongeren op tot scheidsrechter. Zelf leren de jongens hier ook van en dat maakt het ook leuk voor hen. Aan Flamingo’s is het dan nog de taak om deze jongeren zo goed mogelijk in te zetten en te blijven begeleiden. Waar Flamingo’s ook mee te kampen heeft is het feit dat er wordt gediscrimineerd als ze op bezoek komen bij andere verenigingen. Het gaat dan in dit geval vooral om de ‘boerenverenigingen’. Omdat Flamingo’s veel met allochtonen leden speelt en ze dat in kleine dorpen niet hebben worden ze bij voorbaat al gediscrimineerd. Dit is iets wat Flamingo’s helaas niet zelf kan aanpakken. Als het om normen en waarden gaat heeft de vereniging al een beleid. Samen met nog 19 andere verenigingen hebben ze het convenant ‘Voetballen doe je samen’ getekend. Hierin staan vooral dingen beschreven wat te doen bij escalaties op de verenigingen. Dit plan is met veel ambitie samengesteld alleen nu is de vraag hoe star de verenigingen zijn als het gaat om het naleven ervan. Flamingo’s is erg consequent in het naleven van het convenant. Bij escalaties houdt Flamingo’s voet bij stuk. Helaas geldt dat niet voor alle verenigingen. De consequentie hiervan is, is dat het convenant zo niet echt werkt. Het is de bedoeling dat alle verenigingen zich houden aan het convenant. Alleen zo zullen escalaties verminderen en zal er meer respect komen voor normen en waarden binnen de sportverenigingen. Mensen willen wel graag de vervaging van normen en waarden tegengaan en zien ook wel dat er iets moet gebeuren, maar hebben het eigenlijk te druk om een beleid op te zetten laat staan te zorgen dat zo’n beleid wordt nageleefd. Daarnaast heeft Sim Mensinga zelf de respectkaart ingevoerd. Iedereen die binnenkomt bij de vereniging krijgt aan het begin van het seizoen zo’n kaart. In de kaart staat waar de vereniging voor staat en hoe je moet omgaan met elkaar binnen de vereniging. Daarnaast hangen bij de ingang ook nog de spelregels aan de muur. Ook biedt de vereniging leider en trainers een cursus aan. Hierin staan normen en waarden centraal. Je leert er hoe je spelers maar ook ouders op een goede manier benaderd. Je ziet namelijk vaak dat ouders reageren op de manier waarop hun kind wordt getraind en gecoacht. Wordt er op een emotionele manier gecoacht zullen ouders zo ook reageren. Zo’n cursus zorgt ervoor dat trainers en coaches zich daarvan bewust worden. Maar naast dit alles heeft de vereniging geen geschreven beleid. Dit is volgens Sim ook niet nodig zolang je maar duidelijke dingen afspreekt. Bepaalde escalaties worden besproken en daarbij wordt er nagedacht hoe de vereniging dat in de toekomst kan voorkomen. In het begin heeft Sim flink moeten participeren binnen Flamingo’s totdat hij uiteindelijk werd geaccepteerd. Hij heeft een tijd vanaf de zijlijn de boel geanalyseerd en heeft daar een aantal conclusies uit getrokken. In het begin van het project had hij de hoofdrol binnen de vereniging. Er moesten dingen veranderen en daarin moest hij de grootste rol spelen. Het is echter de bedoeling dat het van hoofdrol, via zijrol uiteindelijk gaat naar een bijrol. In 2011 loopt het project af en dan is het de bedoeling dat de vereniging het zelf kan. Het is namelijk niet de bedoeling dat de vereniging afhankelijk wordt van Sim. 74


Sim’s doelen zijn al bereikt. Het gaat redelijk goed met de verenging. Nog niet helemaal 100%, maar dat is ook onmogelijk in zo’n korte tijd. Het is nu belangrijk het organisatiebeleid door te zetten en consequent te blijven. Leef je naar het beleid en ben je daar consequent in dan kan zo’n beleid altijd worden ingevoerd, ongeacht hoeveel mensen er lid zijn van de vereniging. Volgens Sim hoeft niet elke vereniging een geschreven beleid te hebben, zolang ze maar een goed en consequent beleid nastreven. Het enige voordeel wat een geschreven beleid met zich mee brengt, is het feit dat je er altijd op terug kunt vallen. Maar dan nog moet je zo’n beleid wel consequent naleven en in alle gevallen hetzelfde handelen. Voor het bestuur is zo’n geschreven beleid dan ook vaak iets waar ze zich achter kunnen verschuilen. De schuld ligt zo nooit bij het bestuur zelf omdat ze het beleid naleven. Het grootste probleem ligt volgens Sim bij de kloof tussen autochtonen en allochtonen. Die kloof zal je nooit helemaal kunnen wegnemen, maar het zal moeten verminderen. Veel mensen denken dat het enkel aan de allochtonen ligt, maar dat is zeker niet zo. Het gaat juist om de verschillen tussen beide groepen en de starheid waarmee ze zich aan hun eigen cultuur en principes vastklampen. Het is een lang proces en de knelpunten zal je niet veranderen, maar er zal meer respect moeten komen voor elkaars cultuur. Dit probeert Flamingo’s al d.m.v. het organiseren van feesten uit zowel de Nederlandse cultuur als die van de verschillende allochtonen culturen. Iedereen is welkom bij die feesten en door het geven van cadeautjes aan de kinderen proberen ze de kloof van jongs af aan weg te nemen. De vereniging hoopt dat ouders dan inzien dat als de kinderen met elkaar overweg kunnen zij dat dan ook kunnen. Het is allemaal puur psychologisch en het zal een zware opgave worden, maar zodra die kloof verminderd kan worden kom je als vereniging zijnde al een heel eind en zal je zien dat het beter zal gaan met de normen en waarden binnen de vereniging. 75


76

Normen en waarden binnen sportverenigingen in de gemeente Alkmaar

Recommend Documents