Aanpassing pensioenregelingen n.a.v. nieuwe wetgeving rond “VUT, prepensioen en levensloopregeling”
(klik op logo om onze website te bezoeken)
Aan de cliënten NEXUS accountants & fiscaal adviseurs BV Breda, 19 oktober 2005
1. Inleiding De Eerste Kamer heeft begin 2005 de wet aangenomen waarin de fiscale regels met betrekking tot VUT en prepensioen werden gewijzigd. In diezelfde wet is de levensloopregeling geïntroduceerd. De wet is het gevolg van het bereikte sociale akkoord tussen vakbonden, kabinet en werkgevers. Na de herzieningsoperatie in 2004 op grond van de zogenaamde ‘Witteveen-wetgeving’ betekent dit dat op korte termijn wederom alle pensioenregelingen moeten worden beoordeeld en waar nodig aangepast. De wetswijziging heeft nogal wat stof doen opwaaien en er gingen zelfs stemmen op om de invoering met een jaar uit te stellen. Dit laatste is, ondanks een flinke lobby, niet gelukt. Het kabinet heeft, na veel bezwaren uit de praktijk, onlangs echter wel bepaald dat indien de pensioenregeling niet voor 1 januari 2006 is aangepast, dit voor uw werknemers geen gevolgen heeft. Als werkgever kunt u echter niet afwachten. Het is voor u zaak nog dit jaar diverse beslissingen en maatregelen te nemen: u wordt anders geconfronteerd met een strafheffing van 52% d.w.z. over het deel van de pensioenopbouw dat als “bovenmatig” wordt beschouwd (zolang de regeling in het jaar 2006 nog niet is aangepast). Met deze NEXUPdate informeer ik u graag nader over de door u te ondernemen stappen.
2. Nieuwe wetgeving In grote lijnen komt de nieuwe wetgeving er op neer dat: •
•
•
de pensioendatum van iedereen die op 1 januari 2005 jonger is dan 55 jaar moet worden gewijzigd in 65 jaar. Dit betekent dat pensioenbrieven (voor de DGA en individuele werknemers) en pensioenreglementen (voor groepen van ‘gewone’ werknemers) hierop moeten worden aangepast als er een pensioendatum vóór 65jarige leeftijd is geregeld; door het verhogen van de pensioendatum naar 65 jaar het niet meer mogelijk is om vanaf 1 januari 2006 VUT, prepensioen, overbruggingspensioen (ook wel “TOP” genoemd) of vroegpensioen ‘op te bouwen’. Alle bepalingen over deze pensioensoorten moeten daarom worden geschrapt; moet worden bepaald wat er met de tot 1 januari 2006 opgebouwde pensioenrechten gaat gebeuren (pensioenbrieven en -reglementen moeten worden aangevuld met overgangsrecht);
In de praktijk hebben we het dan over die regelingen die u individueel voor uw medewerkers of uzelf (DGA) heeft verzorgd; bij bedrijfstakpensioenfondsen bent u namelijk afhankelijk van het CAO/bedrijfstak-pensioenfonds voor een tijdige aanpassing van het pensioenreglement.
•
een beslissing moet worden genomen over de invulling van de levensloopregeling. Werkgevers moeten namelijk hun werknemers vanaf 1 januari 2006 de mogelijkheid bieden om aan deze regeling mee te doen.
NEXUPdate ““VUT, prepensioen en levensloopregeling””
www.nexus-accountants.nl
2
De nieuwe wetgeving geldt voor alle pensioenregelingen. Het maakt dus niet uit of de regeling wordt uitgevoerd door een pensioenfonds, verzekeringsmaatschappij of een eigen BV. Let op: Voor iedereen die op 1 januari 2005 55 jaar of ouder is verandert er - in beginsel - niets. Hierna ga ik wat uitgebreider in op de verschillende onderdelen van de nieuwe maatregelen.
3. Pensioendatum verhoogd naar 65 jaar: waarom? Nederland heeft zich in internationaal verband (EU) verplicht om de deelname van ouderen aan het arbeidsproces te verhogen. Volgens het kabinet is een mogelijke oplossing het verhogen van de pensioenleeftijd naar 65 jaar. Nu is het nog zo dat de Nederlander gemiddeld op z’n 62ste stopt met werken. Het verhogen van de pensioenleeftijd geldt voor iedereen; dus ook voor de directeur grootaandeelhouder (DGA).
4. Dus ‘eerder’ met pensioen mag niet meer vanaf 1 januari 2006? De leeftijd van 65 jaar is de nieuwe ‘pensioenrichtleeftijd’. Dit betekent nog steeds wel dat iemand eerder mag stoppen met werken. Dit eerder stoppen met werken heeft dan gevolgen voor de hoogte van de pensioenuitkeringen die iemand ontvangt: deze zullen lager zijn dan bij pensionering op 65 jarige leeftijd. Bovendien wordt vervroegde pensionering niet meer fiscaal ondersteund: VUT- en prepensioenregelingen zijn vanaf 1 januari 2006 niet meer mogelijk. Er geldt voor een groep ‘oudere’ werknemers wel een overgangsregeling.
5. Wat moet er vóór 1 januari 2006 gebeuren? Voor ‘gewone’ werknemers zullen de pensioenreglementen moeten worden aangepast. Als uw bedrijf is aangesloten bij een (verplicht gesteld) bedrijfstakpensioenfonds dan zal dat fonds het initiatief tot aanpassing nemen. Is de pensioenregeling van uw werknemers ondergebracht bij een verzekeringsmaatschappij? Dan zult u in samenspraak met uw verzekeraar of assurantietussenpersoon zelf tot aanpassing van de pensioenregeling over moeten gaan. Overigens zijn verzekeringsmaatschappijen op dit moment al bezig pensioenregelingen ook op andere punten (zoals gelijke behandeling op grond van geslacht, leeftijd en soort arbeidscontract) aan te passen. Neemt u a.u.b. tijdig contact op met uw tussenpersoon! Let op: Als u DGA bent zult u er zelf voor moeten zorgen dat uw pensioenbrief wordt aangepast aan de nieuwe spelregels. Wij zullen hierin natuurlijk, als uw adviseur, het initiatief nemen.
NEXUPdate ““VUT, prepensioen en levensloopregeling””
www.nexus-accountants.nl
3
6. Worden opgebouwde pensioenrechten geschrapt? Nee, alle op 1 januari 2006 reeds bestaande aanspraken (opgebouwde rechten) worden op grond van het overgangsrecht gerespecteerd. U kunt er echter ook voor kiezen alle opgebouwde pensioenrechten van uw werknemers die ingaan op hun 60ste om te zetten in uitkeringen die ingaan op hun 65-jarige leeftijd. Zij krijgen dan op 65-jarige leeftijd een hoger ouderdomspensioen. Laat u hierover informeren (individuele berekening door de assurantie-tussenpersoon/verzekeraar of door het bedrijfstakpensioenfonds) en bespreek een en ander in ieder geval met uw werknemers. Natuurlijk is er geen verplichting om deze omzetting naar 65-jarige leeftijd in te voeren. Voor DGA’s die een pensioen bij hun eigen vennootschap (het zogenaamde eigen beheer) opbouwen betekent het overgangsrecht dat de jaarlijkse berekening van de hoogte van de pensioenvoorziening een stuk ingewikkelder wordt. Als u DGA bent, zal de afweging moeten worden gemaakt tussen het omzetten van uw ‘oude’ rechten in rechten die vanaf 65 jaar uitkeren versus het naast elkaar laten bestaan van verschillende pensioeningangsdata (en dus ingewikkelde actuariële pensioenberekening).
7. Levensloopregeling: wat houdt de regeling in? De levensloopregeling heeft tot doel om werknemers te laten sparen voor een inkomensvoorziening. Deze voorziening kan de werknemer gebruiken om in een periode van onbetaald verlof (bijvoorbeeld ten behoeve van studie of de verzorging van ouders) in zijn levensonderhoud te voorzien. Werkgevers moeten hun werknemers in de gelegenheid stellen om deel te nemen aan de levensloopregeling. Het daadwerkelijk opnemen van verlofdagen uit hoofde van de levensloopregeling moet overigens altijd in onderling overleg tussen werkgever en werknemer gebeuren. Het tegoed op de levenslooprekening mag de werknemer ook benutten om eerder met pensioen te gaan. Ook de DGA mag gebruikmaken van de levensloopregeling. Het ministerie van Sociale Zaken heeft een online rekenmodule ontwikkeld, waar uw werknemers kunnen berekenen hoeveel zij kunnen sparen: maak uw medewerkers tijdig attent op de website http://www.spaarvooruwverlof.nl .
8. Hoeveel mag er in het kader van de levensloopregeling worden gespaard?
De werknemer mag jaarlijks maximaal 12% van zijn bruto jaarinkomen sparen. “Inhalen” over jaren waarin niet werd gespaard is daarbij niet toegestaan; het maximum van 12% blijft gehandhaafd. Een lager spaardeel mag ook: de werknemer kan (bijvoorbeeld) in het ene jaar 6,45% van het brutoloon sparen, gevolgd door een jaar met 3,3% sparen, gevolgd door een jaar met 11% sparen. Het is geheel aan de wens van de werknemer. Op de
NEXUPdate ““VUT, prepensioen en levensloopregeling””
www.nexus-accountants.nl
4
Het door de werknemer jaarlijks gespaarde bedrag wordt gestort op een levenslooprekening die moet worden aangehouden bij een bank of een verzekeringsmaatschappij. Naast de eigen bijdrage van de werknemer mag de werkgever (belastingvrij) meebetalen aan de levensloopregeling van zijn werknemers. Het tegoed op de levensloopregeling (het saldo bij de verzekeraar of bank) mag maximaal 210% van het bruto jaarinkomen bedragen. Wordt dit maximum op enig moment bereikt, dan mag niet meer worden toegevoegd. Overigens betekent het maximum van 210% dat een werknemer dus 3 jaar verlof kan bekostigen tegen een inkomen van 70% van zijn oorspronkelijke inkomen. De werknemer het saldo van de levensloopregeling óók gebruiker om eerder te stoppen met werken (dus 3 jaar eerder dan het de pensioenleeftijd van 65 jaar). Let op: Als een werknemer meedoet aan de spaarloonregeling, dan is hij uitgesloten van de levensloopregeling. Omgekeerd geldt hetzelfde: meedoen aan de levensloopregeling betekent, dat er niet aan de spaarloonregeling mag worden deelgenomen. De DGA mag de levensloopregeling niet door de eigen vennootschap laten uitvoeren: eigen beheer is dus niet mogelijk, de inleg moet bij een externe partij (bank, verzekeraar) worden ondergebracht.
9. Tenslotte Ik vertrouw u met deze NEXUPdate voldoende handreikingen te hebben gegeven voor de meeste praktijksituaties. Voor verdere toelichting of uitwerking in uw specifieke situatie ben ik uiteraard graag voor u beschikbaar. Met vriendelijke groet, NEXUS accountants & fiscaal adviseurs BV
drs K.K. Sips AA NEXUS accountants & fiscaal adviseurs BV Concordiaplein 39 4811 NZ BREDA Tel. 076-5209320 / Fax 076-5209313 / Gsm 06-53385319
Deze mailing wordt in digitale vorm aan cliënten van NEXUS accountants & fiscaal adviseurs BV ter beschikking gesteld. Dit document is in digitale vorm beschikbaar op onze website: www.nexus-accountants.nl/ onderdeel “Tips Actueel” Heeft u een relatie aan wie u ons wilt voorstellen? Via de website kunt u een “tip” (email) verzenden aan uw relatie. Zie de instructies in het onderdeel “Tips Actueel” – ook uw relatie laten wij dit document vervolgens graag opvragen.
NEXUPdate ““VUT, prepensioen en levensloopregeling””
www.nexus-accountants.nl
5
