Aanbesteden en contracteren. Duurzaamheid en energie Bouwfysica en akoestiek Glas- en geveltechniek. Programma s van eisen

Brandveiligheid

Glas- en geveltechniek

Bouwfysica en akoestiek

Duurzaamheid en energie

Programma’s van eisen

Aanbesteden en contracteren

Projectmanagement

Haalbaarheidsstudies

Van Zanten raadgevende ingenieurs, kortweg ZRi, is

De projecten waaraan we werken, kunnen relatief klein en eenvoudig

Programma’s van eisen. Elk project start met wensen en

in 1991 opgericht als bouwtechnisch en bouwfysisch

zijn, maar ook groot en complex. Door de jaren heen hebben we kennis

ideeën. Wij ondersteunen opdrachtgevers bij het vertalen van

adviesbureau. In de loop der jaren zijn deze technische

versterkt met ruime ervaring. Als resultaat daarvan leveren wij deskundig

deze wensen en ideeën in concrete, haalbare doelstellingen.

advieswerkzaamheden uitgebreid met onderwerpen

advies door heel het land en tijdens iedere projectfase. Daarbij zorgen we

Deze leggen wij samen met de opdrachtgever vast in een ruim-

zoals brandveiligheid, duurzaamheid en het opstellen

met behulp van moderne middelen voor efficiënte communicatie. Onze

telijk, functioneel en technisch eisenpakket, dat als uitgangspunt

van programma’s van eisen. Daarnaast hebben we ons al

adviezen betreffen meerdere vakgebieden, die in deze brochure nader

dient voor het ontwerp en als toetssteen in de uitvoeringsfase.

snel na de oprichting gericht op het bouwproces: project-

worden toegelicht.

management, (nieuwe) bouworganisatiestrategieën en

Duurzaamheid en energie. Duurzame gebouwen hebben

aanbesteden en contracteren; ook doen we regelmatig

Haalbaarheidsstudies. Wanneer het initiatief wordt genomen om

een hogere marktwaarde en zijn beter voor het milieu dan

haalbaarheidsstudies voor opdrachtgevers. Deze activi-

een project te realiseren, wordt eerst onderzocht wat de mogelijk-

niet-duurzame gebouwen. Onze expertise omvat ook duur-

teiten maken inmiddels ook deel uit van onze reguliere

heden zijn. Wat zijn de technische mogelijkheden? Hoe verhouden

zaamheid. Wij adviseren over de organisatorische, technische

advieswerkzaamheden.

deze zich tot de kosten en hoe wordt het gefinancierd? Wij beant-

en financiële mogelijkheden. Onze ingenieurs zijn opgeleid

woorden dergelijke vragen in haalbaarheidsstudies en adviseren

als BREAAM-experts en -assessors en zijn bekend met

over de meest geschikte optie.

programma’s als GreenCalc en GPR-gebouw.

— techniek en bouwproces — ondersteunen elkaar.

Projectmanagement. Bouwprojecten worden steeds complexer.

Bouwfysica en akoestiek. Mensen functioneren het best in een

Zo geven wij een technisch onderbouwde invulling aan

Wij helpen opdrachtgevers het overzicht te behouden en zorgen

optimaal comfortabel gebouw. Hierbij spelen veel zaken een rol,

bijvoorbeeld ons projectmanagement. Omgekeerd stemmen

ervoor dat het project goed verloopt. Hierbij hoort beheersing van

zoals daglicht, akoestiek en het binnenklimaat. Wij adviseren

wij ons technisch advies eenvoudig af op de inrichting van een

onder meer kosten, organisatie, planning, risico’s, communicatie en

over de mogelijkheden om een gebouw te realiseren waarin al

project. Daarnaast zorgen onze technische expertise en onze

kwaliteit.

deze aspecten en bijbehorende installaties zijn geïntegreerd.

lende manieren zijn betrokken binnen één project. Het

Aanbesteden en contracteren. Om opdrachtgevers te koppelen

Glas- en geveltechniek. Gevels vervullen meerdere functies

komt bijvoorbeeld voor dat we in een project zowel project-

aan de meest geschikte partij voor hun opdracht, verzorgt ZRi

voor een gebouw. Sommige partijen gebruiken de gevel als een

management als advies over duurzaamheid en energie

ieder onderdeel van de aanbestedingsprocedures. Wij zijn ervaren

esthetisch middel, andere geven de voorkeur aan bruikbaarheid

leveren.

met het aanbesteden van opdrachten voor werken, diensten en/of

en duurzaamheid. Wij adviseren over materiaal, toepassing en

leveringen. Wij kennen regelgeving en jurisprudentie goed en richten

montage. Daarnaast controleren wij geleverde onderdelen en

aanbestedingen zo in, dat die beantwoorden aan de wensen en

onderzoeken wij gevelschade.

Onze adviseurs hebben dus kennis van en ervaring met zowel techniek als het bouwproces. Deze disciplines

kennis van het bouwproces ervoor dat we vaak op verschil-

eisen van wet en opdrachtgever. Brandveiligheid. Het is van groot belang dat een gebouw Daarnaast adviseren we over de meest geschikte bouworganisatie-

brandveilig is. Daarom stellen wij brandveiligheidsconcepten

strategie voor een project: traditioneel worden aannemers

op, met daarin onder meer compartimenteringen, vlucht-

gecontracteerd op basis van bestekstukken, maar er zijn meer

routes, brandmeldinstallaties en rookafvoermogelijkheden.

manieren om samen te werken, elk met zijn eigen kenmerken,

Onze experts zorgen ervoor dat dit past binnen het architec-

voordelen en beperkingen.

tonisch ontwerp. Wij kennen de regelgeving en stemmen onze adviezen af met de gemeente en de brandweer.

© ZRi

NKI-AVL Amsterdam Sinds 1998 zijn wij betrokken bij de nieuwbouwen renovatieprojecten van het Nederlands Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis. In het ziekenhuis wordt niet alleen verpleging en genezing aangeboden, er wordt ook onderzoek gedaan naar kanker. Voor het NKI-AVL hebben wij de aanbestedingen uitgevoerd voor de nieuwbouwen renovatieopdrachten van verschillende gebouwdelen. Middels overzichtelijke, duidelijke en efficiënte procedures helpen wij het bouwbureau van het NKI-AVL de meest geschikte partijen te vinden voor haar opdrachten. (Zie ook ‘Aanbesteden en contracteren’.) Daarnaast hebben we bij de projecten geadviseerd over brandveiligheid en uiteenlopende bouwfysische en akoestische onderwerpen. Deze adviezen betreffen bijvoorbeeld vluchtwegen voor bedgebonden patiënten. Of thermisch en visueel comfort, om het genezingsproces te bevorderen en vergemakkelijken. Of geluidisolatie, zodat patiënten in een rustige en vertrouwelijke omgeving kunnen verblijven. (Zie ook ‘Bouwfysica en akoestiek’.) Zo dragen wij op allerlei manieren bij aan het functioneren van het ziekenhuis en het welzijn van de patiënten.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Nederlands Kanker Instituut – Antoni

van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL) Omvang:

circa 100.000m2 BVO

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, bouwfysica en akoestiek, brandveiligheid, programma’s van eisen


Brede School Nassaupark Lisse

Fioretticollege en St. Josephschool Lisse

Wat is de meest geschikte huisvesting voor mijn organisatie? Hoe geef ik daar optimaal invulling aan? Om antwoord te geven op huisvestingsvraagstukken voeren wij haalbaarheidsstudies uit voor opdrachtgevers. In een haalbaarheidsstudie analyseren wij de organisatorische, ruimtelijke, functionele, technische, financiële en locatiegebonden genomen over de huisvesting. Hiervoor stellen wij doorgaans meerdere scenario’s op. Uit een haalbaarheidsstudie kan bijvoorbeeld blijken dat een grootschalige verbouwing of renovatie wordt aanbevolen boven

© ZRi

© BBHD architecten

aspecten van een project. Op basis hiervan kan een besluit worden

vervangende nieuwbouw. Ook kunnen we bijvoorbeeld onderzoeken

Wij hebben de mogelijkheden voor de nieuwbouw van deze Brede

Deze twee scholen — één voor basisonderwijs, één voor

of bestaande huisvesting geschikt kan worden gemaakt voor een

School onderzocht. Om een volledige haalbaarheidsstudie te maken,

voortgezet onderwijs — waren op zoek naar een tijdelijke

nieuwe, andere functie.

hebben we hierbij nauw samengewerkt met een architectenbureau, een

huisvesting. Wij hebben onderzocht hoe een bestaand school-

bouwkostenadviesbureau en de beoogde gebruikers van het gebouw.

gebouw, dat voorheen werd gebruikt voor praktijkonderwijs, geschikt kon worden gemaakt voor huisvesting.

Wij besteden in de haalbaarheidsstudies niet alleen aandacht aan Voor de studie hebben we een programma van eisen opgesteld. Aan de

waarde. De belangen van de diverse betrokkenen worden hierbij in

hand daarvan hebben we onderzocht hoe het best invulling kon worden

Voor dit onderzoek hebben we een programma van eisen opgesteld.

kaart gebracht. Wij houden rekening met alle facetten van het project en

gegeven aan stedenbouwkundige, ruimtelijke, functionele, verkeerskun-

Hierin hebben we de wensen van de twee scholen vertaald naar

komen op basis van duidelijke criteria tot een zorgvuldige afweging van

dige en financiële aspecten van het project en welke partijen daarvoor

eisen aan het gebouw. Vervolgens hebben we het beoogde gebouw

de scenario’s. Dankzij onze kennis en ervaring op het gebied van zowel

moesten worden ingeschakeld. Hiervoor hebben we verschillende

bouwtechnisch, ruimtelijk, functioneel en energetisch beoordeeld.

varianten opgesteld en beoordeeld. Op basis van de studie is budget

Hierbij hebben we veel aandacht geschonken aan het te realiseren

beschikbaar gesteld en is de Brede School gerealiseerd.

binnenklimaat, dat voor leerprestaties erg belangrijk is. Aan de hand

techniek als management, kunnen wij een volledig antwoord geven op uw huisvestingsvraag.

Meer informatie: Neem voor meer informatie over onze haalbaarheidsstudies contact op met Jaco de Bruijn: [email protected].


techniek en kosten, maar ook aan kwaliteit, opbrengst en toekomst-

daarvan hebben we twee scenario’s opgesteld. Daarin hebben we In het gebouw zijn twee basisscholen, kinderopvang en een gymzaal

de mogelijke aanpassingen aan het gebouw en de bijkomende kos-

ondergebracht. Begin 2013 is de Brede School geopend. (Zie ook

ten weergegeven. Na deze studie heeft de gemeente besloten over

‘Projectmanagement’.)

het toe te passen scenario. Hiermee wordt aanzienlijk bespaard op kosten voor tijdelijke huisvesting.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Stichting OBODB en Sophia Stichting

Brede School Nassaupark,

Fioretticollege en

Andreasschool,

Lisse

St. Josephschool, Lisse

Teylingen

Algemene gegevens van het project

Omvang:

circa 5.100m BVO

Opdrachtgever: Gemeente Lisse

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, haalbaarheidsstudies,

Omvang:

6.750m2 BVO

programma’s van eisen, projectmanagement

Vakgebieden:

Haalbaarheidsstudies, programma’s van eisen

2

© ZRi

Andreasschool Teylingen Het oude gebouw van deze school voldeed niet meer aan de wensen en eisen van de gebruikers. Wij hebben onderzoek gedaan naar de mogelijkheden tot renovatie, uitbreiding en nieuwbouw. Hiervoor hebben we een programma van eisen opgesteld, waarin staat aan welke eisen het gebouw moet voldoen. Aan de hand van deze eisen hebben we het schoolgebouw beoordeeld. In deze beoordeling hebben we de bouwtechnische, ruimtelijke, functionele en energetische aspecten van het gebouw belicht. Op basis daarvan hebben wij een aantal scenario’s opgesteld. Per scenario hebben we de mogelijkheden, vereiste technische aanpassingen aan het gebouw en de kosten daarvan weergegeven. Zo heeft de gemeente goedgeïnformeerd kunnen kiezen voor renovatie, uitbreiding of nieuwbouw.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Sophia Stichting Omvang:

circa 1.500m2 BVO

Vakgebieden:

Haalbaarheidsstudies, programma’s van eisen

Projectmanagement

Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie, Utrecht

Bio-energiecentrale Meerhoven Eindhoven

De complexiteit van bouwprojecten is toegenomen. Om projecten overzichtelijk te houden en in goede banen te leiden, ondersteunen wij opdrachtgevers met projectmanagement. Wij doen dit zowel in het voortraject van het bouwproces als tijdens de ontwerpen uitvoeringsfase. Naast volledig projectmanagement verzorgen wij, in complexe projecten,

Projectmanagement omvat een groot aantal werkzaamheden. We beheersen alle projectfacetten, waaronder niet alleen planning en investeringskosten vallen, maar ook bijvoorbeeld exploitatiekosten, projectorganisatie, communicatie en de kwaliteit van bijvoorbeeld ontwerp en uitvoering. Wij zijn communicatief,

© ZRi

© LIAG architecten en bouwadviseurs

ook managementondersteuning in deelgebieden.

verbindend en bieden ruimte aan creativiteit en nieuwe ideeën. Wij coördineren

In het Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie worden behandeling en

In de gemeente Eindhoven zijn bij VINEX-locatie Meerhoven een

het project en sturen alle partijen aan.

onderzoek gecombineerd. Hiermee moet de levenskwaliteit en overlevings-

bio-energiecentrale en een warmtedistributienet gerealiseerd.

kansen van getroffen kinderen worden verbeterd.

De centrale draait op houtsnippers, afkomstig uit de gemeente. Bij dit project hebben wij samen met de gemeente Eindhoven het

Onze projectmanagers zijn deskundig en hebben jarenlange ervaring met de

projectmanagement verzorgd.

wensen en belangen van opdrachtgevers. Tegelijkertijd staan wij altijd open

Speciaal aan dit ziekenhuis is dat de patiënt centraal staat in het ontwerp: het

voor nieuwe ideeën, toepassingen en concepten in projectmanagement. De

ziekenhuis wordt zodanig ontworpen, dat kinderen zich ondanks hun aandoening

nadruk ligt hierbij op kwaliteitsbeheersing. Dankzij onze achtergrond als

zo normaal mogelijk kunnen ontwikkelen. Tijdens het genezingsproces kunnen

Zo hebben wij een haalbaarheidsstudie gedaan, waarin we onder meer de

technisch adviesbureau hebben onze projectmanagers verstand van zowel

ouders bijvoorbeeld voor een lange periode verblijven in ruimtes aangrenzend

technische en financiële mogelijkheden hebben onderzocht. We hebben

procesbegeleiding als technische zaken. Zo bieden wij een meer inhoudelijk

aan de patiëntenkamers. (Zie illustratie.)

de eisen en specificaties van het project opgesteld en de verschillende

projectmanagement.

Meer informatie: Neem voor meer informatie over ons projectmanagement contact op met Jaco de Bruijn: [email protected].

Projectmanagement

opdrachten aanbesteed. Daarnaast omvatte het projectmanagement Naast programma’s van eisen (zie ‘Programma’s van eisen’) en aanbestedings-

communicatie naar omwonenden, subsidie- en vergunningsaanvragen,

procedures hebben wij het projectmanagement ondersteund. Wij hebben de

klantafhandeling en de organisatie van houtstromen. Ten slotte hebben we

opdrachtgever bijgestaan door het bouwproces en het ontwerp te begeleiden.

het project effectief afgestemd op de veranderende marktomstandigheden.

Om het project in goede banen te leiden, hebben wij tijd en budget bewaakt. Zo

Zo is een veilige, duurzame en rendabele centrale gerealiseerd.

wordt een ziekenhuis gerealiseerd waarin de kinderen zich zo normaal mogelijk kunnen ontwikkelen tijdens hun genezing.



Opdrachtgever: Nationaal Kinderoncologisch Centrum (NKOC)

Opdrachtgever: Gemeente Eindhoven

Omvang:

circa 40.000m BVO

Omvang:

circa 2.900m2 BVO + warmtenet voor circa 4.500 woningen

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, programma’s van eisen,

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, duurzaamheid en

2

projectmanagement Prinses Máxima Centrum

Bio-energiecentrale Meerhoven,

Brede School Nassaupark,

voor Kinderoncologie, Utrecht

Eindhoven

Lisse

energie, haalbaarheidsstudies, projectmanagement

© BBHD architecten

Brede School Nassaupark Lisse Bij de realisatie van Brede School Nassaupark hebben wij, naast het doen van de haalbaarheidsstudie (zie ‘Haalbaarheidsstudies’), het opstellen van het programma van eisen en het aanbesteden van verschillende opdrachten, projectmanagement verzorgd. Als projectmanager hebben wij het proces geleid en gecoördineerd. We hebben geparticipeerd in de gebruikersoverleggen en stuur-, projecten ontwerpgroepen. We hebben de plannen afgestemd op het ontwikkelingsplan van de gemeente en ze getoetst aan de gestelde kwaliteiteisen. Dit zijn eisen aan bijvoorbeeld bouwfysica, brandveiligheid en duurzaamheid. Het binnenklimaat is gerealiseerd conform de eisen van klasse B uit het overheidsdocument ‘Programma van Eisen Frisse Scholen’. Verder zijn bijvoorbeeld tijdelijke huisvesting, vergunningsaanvragen en bestemmingsplanwijzigingen door ons gecoördineerd. Tijdens de uitvoering hebben we directie gevoerd en toezicht gehouden. Hieronder valt de bewaking van onder meer financiën, planning, communicatie, organisatie en uitvoering.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Stichting OBODB en Sophia Stichting Omvang:

circa 5.100m2 BVO

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, haalbaarheidsstudies, programma’s van eisen, projectmanagement


NKI-AVL Amsterdam

O.B.S. Adriaan van den Ende Warnsveld

Hoe krijg ik waar voor mijn geld? Welke partij is het meest gekwalificeerd voor mijn opdracht? De antwoorden op deze vragen zijn afhankelijk van veel factoren. Wij ondersteunen opdrachtgevers bij het vinden van een passende bouworganisatiestrategie en aanbestedingsmethode. De aanbestedingsmethode is geen doel op zich, maar een middel om de best mogelijke match tussen vraag en aanbod tot stand te brengen. Wij leveren dit middel en zorgen voor ieder onderdeel van de aanbesteding. Hierin zijn we deskundig en ervaren, of het nu gaat om relatief kleine of om grote, complexe projecten. Onze © ZRi

grondige kennis van (inter)nationale wet- en regelgeving en jurisprudentie komt hierbij goed van pas.

Er zijn veel manieren om een project te organiseren. Wij beschikken over

(NKI-AVL) adviseren wij niet alleen over technische onderwerpen (zie ‘Bouwfysica

de kennis en ervaring om een strategie voor te stellen die het best bij een

wordt bepaald wie welke taken en verantwoordelijkheden dragen. Een voorbeeld

en akoestiek’). Wij verzorgen sinds 1998 ook aanbestedingen voor het bouwbureau.

project past. Per project kunnen we middels een door ons ontwikkelde

is de ‘Design & Build’-strategie, waarin aannemers niet alleen uitvoeren, maar

Recent uitgevoerde aanbestedingen zijn die voor de parkeergarage voor 1.100 auto’s

methode nagaan welke bouworganisatiestrategie het best is voor dat

ook ontwerpen. Er zijn veel verschillende strategieën; wij helpen bij het bepalen

(‘Design & Build’-opdracht), de realisatie van het researchgebouw, het stafgebouw en

project.

welke strategie voor uw project het meest geschikt is. Hierbij kunnen we gebruik

de uitbreiding van bouwdeel A+, waarin onder meer operatiekamers en poliklinieken

maken van een door onszelf ontwikkelde methodiek.

zijn ondergebracht.

Meer informatie: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Arnold Groeneveld: [email protected]. Ook brengen wij jaarlijks onze visie op bouworganisatiestrategieën en aanbesteden uit. Deze kunt u bij ons aanvragen.


Voor het Nederlands Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis De aanbestedingsmethode is afhankelijk van de bouworganisatiestrategie. Hiermee

Voor de nieuwbouw van deze basisschool hebben we geadviseerd om de ‘Design & Build’-strategie toe te passen. Hierbij worden ontwerp en uitvoering als

Voor een aantal van deze aanbestedingen hebben we een verificatiefase toegepast. Een

één opdracht aanbesteed. Op deze manier wordt de aannemer al bij het ontwerp

verificatiefase vindt plaats na de gunning van de uitvoeringsopdracht. Uitvoerende partijen

betrokken. Een voordeel daarvan is dat de kennis van de aannemer al wordt

moeten dan, voordat ze mogen beginnen met bouwen, de bestekstukken verifiëren. Samen

ingezet tijdens het ontwerp. Daarnaast gaat er geen tijd verloren aan nieuwe

met de ontwerpers controleren ze de stukken. Hun goedkeuring wordt contractueel vast-

aanbestedingen na de ontwerpfase: zodra het ontwerp klaar is, kan er meteen

gelegd, waardoor de kans op bouwvertraging dankzij onduidelijkheden of onvolkomenheden

worden gebouwd.

in het ontwerp minimaal is. Op deze manier is de opdrachtgever beschermd tegen onnodige vertraging en bijkomende kosten. Zo helpen we het NKI-AVL met duidelijke, effectieve

Nadat was besloten om deze strategie toe te passen, hebben wij de bijbehorende

aanbestedingsprocedures.

aanbestedingsprocedures verzorgd. We hebben bijvoorbeeld met de opdrachtgever de selectie- en gunningscriteria vastgelegd.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Nederlands Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL)

NKI-AVL, Amsterdam

O.B.S. Adriaan van den Ende, Warnsveld

Spuiforum, Den Haag


Omvang:

circa 100.000m BVO

Opdrachtgever: Stichting Archipel

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, bouwfysica en akoestiek, brandveiligheid,

Omvang:

circa 1.500m2 BVO

programma’s van eisen

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, programma’s van eisen

2

© Neutelings Riedijk Architecten

Spuiforum Den Haag Het complex waar het Lucent Danstheater en de Dr. Anton Philipszaal in zijn ondergebracht, voldoet niet meer aan de huidige wensen en eisen. Daarom is gekozen om een nieuw gebouw te realiseren: het Spuiforum. Dit Spuiforum is, gezien zijn omvang en culturele waarde, een ambitieus project. Wij hebben de aanbestedingsprocedures verzorgd voor diverse opdrachten, waaronder de mondiale architectenselectie en de Europese adviseurselectie. Samen met de opdrachtgever hebben we de daarvoor benodigde leidraden en beoordelingscriteria opgesteld. We hebben het project internationaal onder de aandacht gebracht via brancheorganisaties en vakbladen. Hiervoor hebben we de aanbestedingsstukken in zowel het Nederlands als het Engels gepubliceerd. Middels door ons gecoördineerde bijeenkomsten kwamen gebruikers van het gebouw en inschrijvers direct in contact met elkaar, waardoor de inschrijvers waardevolle input hebben gekregen. Zo hebben we via compacte en overzichtelijke procedures meerdere aanbestedingen verzorgd voor een project van internationale allure.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Gemeente Den Haag Omvang:

circa 45.000m2 BVO

Vakgebied:



Brede School De Egelantier De Zilk

Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie Utrecht

Elk bouwinitiatief begint met wensen en ideeën. Deze moeten worden verzameld en worden vertaald naar concrete, haalbare eisen. Deze eisen worden vastgelegd in het programma van eisen, dat het uitgangspunt vormt voor de ontwerpers. Het programma van eisen is daarmee een centraal onderdeel van ieder bouwproject. Wij stellen zowel de ruimtelijk-functionele als technische programma’s op, alsmede integrale © LIAG architecten en bouwadviseurs

programma’s waarin deze twee worden gecombineerd. Wij hebben programma’s van eisen opgesteld voor uiteenlopende gebouwen. Voorbeelden hiervan zijn scholen, kantoorgebouwen, ziekenhuizen, zorgcentra, bioscopen en winkelcentra. © ZRi

Met deze ervaring hebben wij een basisprogramma opgesteld dat snel inzetbaar is voor gebouwen met uiteenlopende functies. Hierin worden eisen voornamelijk prestatiegericht geformuleerd. Zo krijgen ontwerpers de vrijheid om eigen oplossingen te geven aan

Omdat de oude huisvesting van basisschool De Egelantier niet meer voldoet, wordt het

Om de genezingskansen en ontwikkeling van kinderen met kanker te verbeteren,

ontwerpvraagstukken. In latere fasen controleren wij ook of ontwerp en uitvoering voldoen

vervangen door een multifunctioneel gebouw. Hierin worden ook een kinderopvang en een

wordt het Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie gerealiseerd. Hierin worden

aan het programma van eisen.

gymzaal ondergebracht. Wij hebben voor de nieuwbouw van deze Brede School meerdere

zowel zorg, onderwijs als onderzoek opgenomen.

taken uitgevoerd. Zo hebben we als projectmanager gewaakt over de kwaliteit van het Soms worden uitvoerende partijen reeds in het ontwerpstadium betrokken. Een voordeel

project en geadviseerd over het gehele aanbestedingsproces. Daarnaast hebben wij het

Speciaal aan dit ziekenhuis is dat het met name wordt ontworpen vanuit het perspectief

hiervan is dat al vroeg afspraken worden gemaakt over de uitvoeringswijze. Een nadeel

integrale programma van eisen opgesteld.

van het kind. De kinderen moeten zich zo normaal mogelijk kunnen ontwikkelen tijdens het

is echter dat allerlei zaken nog niet in detail vastliggen tijdens de contractering van de

vaak langdurige genezingsproces. Hiervoor is een uniek ontwerp nodig: enerzijds dient het Het integrale programma van eisen bevat zowel het technische als het ruimtelijk-functionele

ziekenhuis zo te zijn ingericht dat het personeel zijn werk optimaal kan uitvoeren; ander-

prestatiedocument op. Dit document maakt deel uit van het contract met de uitvoerende

deel. Het gaat dan bijvoorbeeld om de functies van ruimten, om techniek, bouwfysica, akoestiek,

zijds is het goed voor de ontwikkeling van de kinderen als ze met leeftijdsgenoten kunnen

duurzaamheid en brandveiligheid. Zo is het voor een school belangrijk dat er bijvoorbeeld genoeg

omgaan. Daarnaast worden er ruimtes gerealiseerd waarin niet alleen de kinderpatiënten,

daglicht binnentreedt. Ook het CO2-gehalte heeft een significante invloed op de prestaties van

maar ook hun ouders voor lange tijd kunnen verblijven.

partijen en omschrijft de eisen aan en kwaliteit van het project. De uitvoerende partijen zijn dan gebonden aan het vereiste kwaliteitsniveau.

Meer informatie: Neem voor meer informatie over onze programma’s van eisen contact op met Koos Melse: [email protected]

Brede School De Egelantier,

Prinses Máxima Centrum

Herontwikkeling terrein Koninklijke

De Zilk

voor Kinderoncologie, Utrecht

Kentalis, Sint-Michielsgestel


aannemers. Om de kwaliteit van de uitvoering toch te waarborgen, stellen wij dan een

leerlingen en docenten. Daarnaast heeft de Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding richtlijnen opgesteld voor de akoestiek in gymzalen.

Deze zaken leveren interessante ontwerpuitdagingen op. Wij hebben het technisch programma opgesteld, dat vervolgens het uitgangspunt is geweest voor de ontwerpwerk-

Al deze zaken dienen te worden opgenomen in een programma van eisen. We hebben voor deze

zaamheden. (Zie ook ‘Projectmanagement’.)

Brede School het programma opgesteld, in samenwerking met de gebruikers. Zo wordt ook tijdens ontwerp en uitvoering rekening gehouden met alle wensen en eisen.



Opdrachtgever: Sophia Stichting

Opdrachtgever: Nationaal Kinderoncologisch Centrum

Omvang:

circa 2.500m BVO

Omvang:

circa 40.000m2 BVO

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, programma’s van eisen, projectmanagement

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, programma’s van eisen, projectmanagement

2

© Petra Appelhof fotografie

Herontwikkeling terrein Koninklijke Kentalis Sint-Michielsgestel In Sint-Michielsgestel ligt een omvangrijk terrein van Koninklijke Kentalis. De organisatie is gespecialiseerd in diagnostiek, zorg en onderwijs voor met name kinderen met communicatieve beperkingen en gehoorproblemen. Op het terrein bevinden zich voorzieningen om die kinderen onder meer huisvesting, zorg en onderwijs te bieden. In 2007 zijn de eerste plannen opgesteld voor een herontwikkeling van het terrein. In deze plannen is het gebied opnieuw ingedeeld, waardoor onder meer de woon- en zorgvoorzieningen opnieuw zijn gebouwd. Voor de herindeling hebben wij — naast het contracteren van adviseurs en aannemers — het technisch programma van eisen opgesteld. De eisen aan bijvoorbeeld binnenklimaat en visueel comfort in het gebouw zorgen ervoor dat de kinderen zo aangenaam mogelijk kunnen verblijven in het gebied.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Koninklijke Kentalis Omvang:

circa 30.000m2 BVO

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, bouwfysica en akoestiek, duurzaamheid en energie, programma’s van eisen


Centrale huisvesting Gemeente Leidschendam-Voorburg

Zorg-onderwijscentrum Koninklijke Kentalis Zoetermeer

Duurzaamheid staat volop in de belangstelling. Klimaatverandering, uitputting van natuurlijke hulpbronnen en vervuiling van de leefomgeving kunnen aanzienlijke gevolgen hebben. Alle reden om na te denken over een verantwoorde omgang met onze leefomgeving. Ook hebben duurzame gebouwen voordelen voor opdrachtgevers zelf. Kort gezegd draait duurzaamheid om verantwoord omgaan met de fysieke leefomgeving. Een duurzame ontwikkeling voorziet in huidige behoeften, zonder daarmee de behoeftevoorziening van voor opdrachtgevers zelf een evidente meerwaarde. Een duurzaam gebouw heeft bijvoorbeeld een hoge marktwaarde, kost minder energie en zorgt voor een gezonde leefomgeving.

© Inbo

© OTH architecten

toekomstige generaties te belemmeren. Naast dit maatschappelijk belang heeft duurzaamheid ook

Wij adviseren op verschillende niveaus over duurzaam en energiebewust bouwen. Bijvoorbeeld

De gemeente Leidschendam-Voorburg is gehuisvest in vijf panden. Dit wordt teruggebracht

Koninklijke Kentalis is een organisatie die hulp en ondersteuning biedt aan mensen met

over procesinrichting, de technische middelen en financiering. Wij beschikken over verschillende

naar twee gebouwen. Een daarvan is deels monumentaal met een hoge esthetische waarde,

auditieve, visuele en communicatieve beperkingen. Gezien deze speciale doelgroep moet

methoden om de duurzaamheid van ontwerp en gebouw kwantitatief meetbaar te maken.

maar een relatief lage gebruikskwaliteit. Renovatie moet ervoor zorgen dat het een functionele en

dit zorg-onderwijscentrum, dat ook woonfuncties bevat, aan hoge eisen te voldoen.

Voorbeelden hiervan zijn GPR-gebouw en BREEAM-NL. Het bureau beschikt over experts en

esthetische opwaardering krijgt, en daarnaast bouwfysisch, akoestisch en energetisch op niveau

Wij hebben bij de realisatie van het centrum geadviseerd over bouwfysica, akoestiek,

assessoren die een BREEAM-NL certificatietraject kunnen begeleiden. ZRi is ook participant

wordt gebracht. Het andere gebouw wordt deels gerenoveerd en deels uitgebreid.

brandveiligheid en duurzaamheid en energie.

Wij adviseren bij dit project over bouwfysica, akoestiek, duurzaamheid en energie. Wij hebben de

Wij hebben de bouwfysische kant van de duurzaamheidsambitie voor onze rekening genomen.

duurzaamheidsdoelstellingen vastgelegd aan de hand van een quickscan op basis van de BREEAM-

Voor de vergunningsaanvraag hebben wij de energievisie geformuleerd, waarin staat beschreven

methodiek. Deze doelstellingen hebben we vastgelegd in het technisch programma van eisen, waarbij

aan welke energetische eisen het gebouw moet voldoen. Hierbij hebben wij de trias energetica

we ook hebben bijgedragen aan het ruimtelijk-functioneel programma van eisen. In het ontwerpteam vervult

toegepast, een stappenplan waarmee de energetische prestaties van een gebouw effectief

ZRi de rol van BREEAM-expert: we integreren de eisen in de planvorming en toetsen het ontwerp hierop;

kunnen worden geoptimaliseerd. Volgens verschillende graadmeters presteert het ontwerp goed.

indien nodig brengen we samen met de ontwerpers optimalisaties aan. We coördineren de BREEAM-taken

De energieprestatiecoëfficiënt van het onderwijs- en zorgdeel, bijvoorbeeld, ligt ruim 25% lager

en informeren ontwerpers over de vereisten. Zo dragen we bij aan een duurzame huisvesting die voldoet

dan het wettelijke maximum uit het Bouwbesluit. Daarnaast bedraagt de GPR-score van dit

aan eigentijdse comfort- en kwaliteitseisen.

bouwdeel 8,0.

van de Dutch Green Building Council.

dat deze installaties energetisch gezien optimaal presteren en een comfortabel klimaat tot stand brengen. We integreren de installatieconcepten zorgvuldig in het bouwkundig ontwerp.

Meer informatie: Voor meer informatie over duurzaamheid en energie kunt u contact opnemen met Martijn van Winkelen: [email protected]. Ook kunt u onze publicatie ‘Visie op Duurzaamheid’ aanvragen.

Centrale huisvesting,

Zorg-onderwijscentrum Koninklijke

Bio-energiecentrale De Tongelreep,

Gemeente Leidschendam-Voorburg

Kentalis, Zoetermeer

Eindhoven


Ten slotte ontwikkelen onze ingenieurs ook concepten voor klimaatinstallaties. Wij zorgen ervoor



Opdrachtgever: Gemeente Leidschendam-Voorburg

Opdrachtgever: Koninklijke Kentalis

Omvang:

circa 12.500m BVO (twee panden)

Omvang:

circa 14.500m2 BVO

Vakgebieden:

Bouwfysica en akoestiek, duurzaamheid en energie, programma’s van eisen

Vakgebieden:

Bouwfysica en akoestiek, brandveiligheid, duurzaamheid en energie

2

© ZRi

Bio-energiecentrale De Tongelreep Eindhoven Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep is een van de locaties in Eindhoven die worden verwarmd door een bio-energiecentrale. Deze centrale bevat een bio-warmtekrachtkoppeling, die draait op bio-olie. Hiervoor wordt dierlijk vet gebruikt. De installatie heeft een thermisch vermogen van circa 1.200 kW en een elektrisch vermogen van circa 2.200 kW. Rookgasreiniging verloopt via een deNOx-installatie met ureuminjectie. Met een Organic Rankine Cycle (ORC) wordt de warmte uit rookgassen gebruikt om extra elektriciteit te genereren. Deze ORC heeft een thermisch vermogen van circa 750 kW en een elektrisch vermogen van circa 150 kW. Het totale rendement van de installatie bedraagt 90%. Zo wordt jaarlijks ongeveer 57.000 GJ warmte gegenereerd en bijna 20.000 MWh elektriciteit. Als procesmanager hebben wij de realisatie van deze centrale begeleid. Hiervoor is de nodige kennis van en ervaring met technieken, subsidies en regelgeving vereist. De geboden projectbegeleiding is dan ook volledig afgestemd geweest op de technisch-inhoudelijke aspecten van het project.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Gemeente Eindhoven Omvang:

circa 300m2 BVO

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, duurzaamheid en energie, projectmanagement


R.K. Basisschool De Prinsenhof Noordwijkerhout

NKI-AVL Amsterdam

Mensen functioneren en voelen zich beter in een bouwfysisch goed ontworpen gebouw. Onder meer voldoende daglicht, een comfortabel binnenklimaat, een effectieve akoestiek en goede luchtkwaliteit spelen hierbij een belangrijke rol. Bouwfysica is voor ons een vertrouwd onderwerp. Zo zijn we als bouwfysisch adviseur betrokken geweest bij de realisatie van onder meer ziekenhuizen, scholen, musea, kantoren, woningen, bioscopen en zorginstellingen. Wij toetsen plannen aan wettelijke regelgeving, formuleren de bouwfysische eisen en adviseren over de mogelijke bouwkundige en installatietechnische voorzieningen. Onze expertise omvat onder meer

Daarnaast adviseren wij over akoestiek. Op tal van gebieden kunnen onze adviseurs hier het ontwerpproces

© ZRi

© ZRi

daglichttoetreding, luchtkwaliteit, zicht, vocht en thermische behaaglijkheid.

ondersteunen. Te denken valt aan advies omtrent ruimteakoestiek, verkeerslawaai, industrielawaai, trillingen

Bij de nieuwbouw en renovatie van R.K. Basisschool De Prinsenhof hebben wij geadviseerd over

Een goed gebouw ondersteunt het functioneren van een ziekenhuis. Sinds 1998 zijn we betrokken

en interne lucht- en contactgeluidisolatie. Naast allerlei rekenkundige beoordelingsmethoden beschikken

onder meer bouwfysica en akoestiek. Daarbij hebben we rekening gehouden met het uiterlijk van enkele

bij de nieuwbouwen renovatieprojecten van het NKI-AVL. Hierbij adviseren we niet alleen over

wij over de nodige meetapparatuur om in uiteenlopende situaties een akoestische beoordeling te geven.

monumentale gebouwdelen.

aanbestedingen (zie ‘Aanbesteden en Contracteren’), maar ook over bouwfysica en akoestiek.

Meer informatie:

Ons bouwfysisch advies had betrekking op diverse onderwerpen. Bijvoorbeeld ventilatie, luchtkwaliteit, verlichting

Op bouwfysisch gebied hebben we geadviseerd over onder meer thermisch comfort en kunstverlichting.

Voor meer informatie over ons advies over bouwfysica en akoestiek kunt u contact opnemen met

en thermisch comfort. Al deze zaken hebben een significante invloed op de prestaties van leerlingen en leraren.

Daarnaast is ons advies gebruikt om de thermische isolatie van de grindbetonnen gevel te verbeteren,

Martijn van Winkelen: [email protected].

Mede dankzij onze adviezen voldoet het schoolgebouw aan de eisen van klasse B uit het overheidsdocument

zonder daarmee het uiterlijk van de gevel aan te tasten.


‘Programma van Eisen Frisse Scholen’.

R.K. Basisschool De Prinsenhof, Noordwijkerhout

NKI-AVL, Amsterdam

Stadskantoor Leyweg, Den Haag

We hebben veel akoestisch advies uitgebracht. Patiënten moeten bijvoorbeeld vertrouwelijke gesprekken Ook op akoestisch gebied hebben we geadviseerd, bijvoorbeeld over spraakverstaanbaarheid en over geluidisolatie,

kunnen voeren en in alle rust kunnen genezen. Wij zijn bekend met de akoestische wensen en eisen

zodat klassen elkaar zo min mogelijk storen. Een belangrijk deel van ons advies betrof de akoestiek van de gymzaal:

voor ziekenhuizen. Per ruimte hebben we de eisen vastgesteld en de maatregelen om daaraan te

in veel gymzalen kunnen leraren en leerlingen gehoorklachten krijgen dankzij de slechte akoestiek. De KVLO

voldoen. Op deze manieren ondersteunen we het functioneren van het ziekenhuis en het welzijn van

(Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding) heeft daarom richtlijnen opgesteld voor de akoestiek in

de patiënten.

gymzalen. Met ons advies is aan deze richtlijnen voldaan.

Algemene gegevens van het project Algemene gegevens van het project

Opdrachtgever: Nederlands Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL)

Opdrachtgever: Sophia Stichting

Omvang:

circa 100.000m2 BVO

Vakgebieden:

Aanbesteden en contracteren, bouwfysica en akoestiek, brandveiligheid,

Omvang:

circa 2.500m2 BVO

Vakgebieden:


programma’s van eisen

© ZRi

Stadskantoor Leyweg Den Haag Stadskantoor Leyweg is van bovenaf gezien een driehoek, met in het midden een groot atrium. Het bevat zowel kantoorruimte als vergaderfaciliteiten, woningen en een bibliotheek, verspreid over zeventien verdiepingen. Wij hebben het technisch programma van eisen opgesteld en geadviseerd over duurzaamheid, brandveiligheid (zie ‘Brandveiligheid’) en bouwfysica en akoestiek. Qua bouwfysica hebben we veel aandacht geschonken aan daglichttoetreding: door het smalle en hoge atrium moesten maatregelen worden genomen om genoeg daglicht naar lagere verdiepingen te brengen. Samen met de architect hebben we de gewenste verhouding tussen transparantie en reflectie aangebracht. Met de toegepaste techniek hebben we ook bijgedragen aan een goed binnenklimaat: bovenin het atrium is de wering van zonlicht en zonnewarmte hoger dan onderin het atrium. Daarnaast vroeg de betonkernactivering om aangepaste akoestische maatregelen; met ons advies is de kwaliteit van zowel klimaatbeheersing als ruimteakoestiek gegarandeerd.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Gemeente Den Haag, DSO Omvang:

circa 32.000m2 BVO

Vakgebieden:



Tweede Beneluxtunnel Rotterdam

Stadhuis Eindhoven Eindhoven

Of het nu woningen, kantoren, scholen of ziekenhuizen betreft, bij de gevel ontstaat vaak een spanningsveld tussen de wensen van architecten en de belangen van gebruikers. Om dit soort ogenschijnlijk tegenstrijdige wensen en belangen in goede banen te leiden, is de inbreng van specialisten op het gebied van glas- en geveltechniek onmisbaar. Glas kan zowel transparant en fraai als duurzaam, sterk en veilig zijn — mits het juiste materiaal op de juiste manier wordt toegepast. Het is een complexe opgave om alle verschillende eigenschappen van glas op de juiste manier met elkaar te combineren. Daarom is het raadzaam om advies in te winnen van een onafhankelijke

Ook van de gevel als geheel kennen onze adviseurs de systemen, materialen, eigenschappen, toepassingen

© ZRi

© ZRi

deskundige als ZRi.

en montagetechnieken. Wij adviseren over deze zaken in de ontwerpfase en voeren controles en metingen uit

De tweede Beneluxtunnel bevat naast rijstroken voor autoverkeer een aparte buis voor fietsers. De entree van

De Burgerhal van het Stadhuis van Eindhoven is geheel overkapt door een glazen dak. Samen met de

tijdens de uitvoeringswerkzaamheden. Hierbij worden gevels en gevelonderdelen eerst ontworpen en later

deze fietstunnel is voorzien van een glazen dak met een vrije overspanning van 3,7 meter. Hiervoor is het glas-

architect hebben wij de detaillering van het dak uitgewerkt.

gecontroleerd op bijvoorbeeld geluidisolatie, lucht- en waterdichtheid, ventilatie en daglichttoetreding. Met behulp

pakket dan ook gehard en gelaagd.

van onze meetapparatuur kunnen ook water- en luchtlekkages vroegtijdig worden gedetecteerd en opgelost.

Hierbij speelde meerdere zaken een rol. Zo plaatst het glasdak de kunstwerken in de hal in een ander daglicht.

Daarnaast onderzoeken wij gevelschade, zoals bijvoorbeeld glasbreuk en gevellekkages. Vaak wordt schade

Wij hebben geadviseerd over de dikte en samenstelling van het glaspakket; over de manier waarop het glas dient te

Daarnaast is het zo ontworpen, dat het dak een onderdeel vormt van het totale nachtbeeld van Eindhoven. De

worden ondersteund en opgelegd; over benodigde hulpmaterialen en -constructies en over veiligheidsmaatregelen.

bovenzijde van het dak is dankzij de minimale aanwezigheid van reliëf geheel beloopbaar. Ook zorgt het dak voor

hersteld zonder dat de oorzaak bekend is. Problemen keren dan weer terug, meestal ernstiger dan voorheen.

enige mate van klimaatregeling, zodat de hal ’s winters minder verwarmd hoeft te worden en ’s zomers niet te warm Rijkswaterstaat stelde zeer strenge veiligheidseisen aan de onderzijde van de glazen platen. Hierom hebben we

wordt. Maximale transparantie en minimale zichtbaarheid van de gebruikte constructies vormden het uitgangspunt

de oplossingen.

geadviseerd over de te gebruiken veiligheidsconstructie. Deze constructie is aangebracht door middel van staalkabels

van het project.

Meer informatie: Neem voor meer informatie over ons advies over glas- en geveltechniek contact op met Koos Melse: [email protected].

Tweede Beneluxtunnel, Rotterdam

Glasdak Stadhuis Eindhoven, Eindhoven

City Building, Rotterdam


Wij voeren diepgaand onderzoek uit en stellen de oorzaak van het probleem vast. Vervolgens adviseren wij over

met afstandhouders. In het onwaarschijnlijke geval dat een ruit breekt, zorgt deze constructie ervoor dat de zware glasplaten niet op het wegdek terechtkomen.

Na het ontwerp zijn wij ook verantwoordelijk geweest voor de besteksomschrijving en de begeleiding van de uitvoering. Ook hierbij hebben we nauw samengewerkt met architect en uitvoerende partijen.



Opdrachtgever: Rijkswaterstaat

Opdrachtgever: Gemeente Eindhoven

Omvang:

3,7 meter vrije overspanning

Omvang:

circa 500m2

Vakgebied:


Vakgebied:


© ZRi

City Building Rotterdam Het Rotterdamse City Building bevat onder meer appartementen, penthouses en winkelruimte. De gevels van het gebouw bestaan vrijwel geheel uit glas. Om voor veilige glasgevels te zorgen, hebben wij over meerdere onderdelen geadviseerd en tijdens de uitvoering toezicht gehouden. Ons advies betrof onder meer de toe te passen materialen. Zo was een specifi eke glaskwaliteit vereist dankzij de onconventionele beglazingsprincipes en montagemethoden. Om dat te bereiken en het glas op de juiste sterkte te krijgen, hebben wij geadviseerd over de daartoe benodigde warmtebehandeling. Ook hebben we geadviseerd over de montage van de panelen. Zo zijn sommige glaspanelen ook in het midden van het paneel verankerd, zodat ze bij harde wind niet uit de sponning schieten. Daarnaast is het isolatiemateriaal, dat achter de glasgevels ligt, uit esthetische overwegingen bedekt met zwart folie. Middels een aantal proeven hebben we aangetoond dat de folie verkleuring en degeneratie door zonlicht weerstaat. Het uiteindelijke resultaat is een fraaie en veilige gevel.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Botersloot C.V. Omvang:

circa 30.000m2 BVO

Vakgebied:


Brandveiligheid

Stadskantoor Leyweg Den Haag

Brandscans Rijksgebouwendienst Zuid-Holland en Zeeland

Mensen moeten in geval van brand een gebouw tijdig, veilig en geordend kunnen ontvluchten. Daarnaast moet een brand beheersbaar blijven: de schade dient te worden beperkt en er moet tijdig kunnen worden geblust. Om dit mogelijk te maken, is een helder brandveiligheidsconcept noodzakelijk. Dit concept is gebaseerd op de eisen van wet en brandweer en omvat meerdere zaken, waaronder vluchtroutes, rookafvoer, luchttoevoer en meldinstallaties. Wij stellen deze brandveiligheidsconcepten op en controleren ontwerp, uitvoering en oplevering. Er is geen vaste verzameling brandveiligheidsmaatregelen die op ieder gebouw kan worden toegepast. De vorm en functies van een gebouw vragen vaak om maatwerk. Gebruikelijke maatregelen blijken dan niet altijd optimaal. In dat geval zijn gelijkwaardige oplossingen nodig: voorzieningen die niet per se worden voorgeschreven door de wet, © Rudy Uytenhaak architectenbureau, Pieter Kers

maar waarmee het doel van de wet (en dus het beoogde veiligheidsniveau) wordt bereikt. Wij hebben veel ervaring

© ZRi

met gelijkwaardige oplossingen. Veelal horen hierbij zichtlengte-, rook- en warmteafvoer-, CFD- en vuurbelasting-

Dit stadskantoor aan de Haagse Leyweg bestaat uit zeventien bouwlagen, met in het souterrain een parkeergarage.

De Rijksgebouwendienst beheert en ontwikkelt uiteenlopende gebouwen. Wij zijn ingeschakeld om de brandveilig-

berekeningen en verschillende blussystemen, zoals sprinklerinstallaties.

Naast kantoorruimten zijn er in het gebouw vergaderruimten, een bibliotheek en woningen ondergebracht. Van bovenaf

heid te inventariseren van circa vijftig rijksgebouwen in Zuid-Holland en Zeeland. Deze gebouwen zijn zeer divers:

gezien kent het gebouw een driehoekige constructie die aan de bovenkant naar buiten helt. In het hart van de driehoek

sommige zijn klein en monumentaal, andere weer groot en modern.

ligt een atrium. (Zie ook ‘Bouwfysica en akoestiek’.)

Bij elk project zijn de contacten met gemeente en brandweer uiterst belangrijk. Zeker wanneer het gaat om complexe projecten met gelijkwaardige oplossingen. Wij onderhouden deze contacten met gemeente en brandweer en stellen de

Deze diversiteit vraagt enerzijds om maatwerk: ieder gebouw heeft zijn eigen kenmerken, en voor moderne nieuwbouw

benodigde rapportages op. Onze adviseurs zijn bekend met de regelgeving en stemmen elk brandveiligheidsconcept af

Voor het brandveiligheidsconcept hebben we uitgebreid onderzoek gedaan naar brandoverslag en rook- en warmteafvoer in

gelden andere eisen dan voor monumentale panden. Anderzijds moeten de gebouwen qua brandveiligheid wel met elkaar

op de uitgangspunten van wet en brandweer. Onze adviezen worden in diverse gebouwen toegepast — van kleine

verschillende ruimten. We hebben geadviseerd over blusinstallaties en over ontruimingsmogelijkheden van de woningen op de

kunnen worden vergeleken.

monumenten tot grote complexen zoals ziekenhuizen— en tijdens verschillende projectfasen, van ontwerp tot bouw-

hogere verdiepingen: daar vlucht men via galerijen, waarlangs geperforeerde metaalplaten zijn geplaatst. Wij hebben onderzocht

aanvraag tot uitvoering. Daarnaast inspecteren wij ook de brandveiligheid in bestaande gebouwen.

of deze platen rookafvoer significant zouden belemmeren.

Om een overzichtelijke inventarisatie te maken, hebben wij inspectieplannen opgesteld en afgestemd op de afzonderlijke gebouwen. Vervolgens hebben we de gebouwen geïnspecteerd, gebreken vastgelegd en voorzieningen voorgesteld

Bijzonder aan het gebouw is dat een deel van de draagconstructie buiten de gevels aan de binnenkant van het gebouw staat,

waarmee de brandveiligheid kan worden verbeterd. Zo hebben we ondanks de verschillen tussen de gebouwen inzicht

Voor meer informatie over ons brandveiligheidsadvies kunt u contact opnemen met Koos Melse: [email protected].

dus in het atrium. Om te voorkomen dat deze constructie verzwakt bij brand, is een coating aangebracht die minstens 120 minuten

gegeven in de status van de brandveiligheid van de onderzochte rijksgebouwen.

Brandveiligheid

Meer informatie: Ook kunt u onze brochure over CFD-berekeningen aanvragen.

Stadskantoor Leyweg, Den Haag

Brandscans Rijksgebouwendienst, Zuid-Holland en Zeeland

Haagse Hoge Huis, Den Haag

brandwerend is. In Nederland is het vrijwel uniek om een constructie op deze manier tegen brand te beschermen.



Opdrachtgever: Gemeente Den Haag

Opdrachtgever: Rijksgebouwendienst

Omvang:

circa 32.000m BVO

Omvang:

circa 200.000m2 BVO

Vakgebieden:


Vakgebied:

Brandveiligheid

2

© ZRi

Haagse Hoge Huis Den Haag Het Haagse Hoge Huis is een gebouwencomplex waarin meerdere gebouwen worden omhuld door een grote, glazen schil. Het complex bevat acht afzonderlijke kantoorgebouwen, twee woongebouwen en een restaurant. Bij de realisatie van het Haagse Hoge Huis hebben wij geadviseerd over meerdere bouwtechnische onderwerpen en brandveiligheid. Door de glazen schil ontstonden er specifieke uitdagingen in het ontwerp. Bij een brand moeten mensen niet alleen uit de gebouwen vluchten, maar ook uit de schil. Rook is daarbij een dodelijke hindernis. Daarom moet worden voorkomen dat de glazen schil rookafvoer belemmert. Wij hebben manieren aangedragen waarmee genoeg lucht wordt toegevoerd en rook snel genoeg wordt afgevoerd. We hebben onze voorstellen uitvoerig besproken en afgestemd met de brandweer. Zo zijn op ons advies bijvoorbeeld luiken aangebracht die middels natuurlijke ventilatie niet alleen een comfortabel binnenklimaat realiseren, maar ook zorgen voor effectieve rookafvoer en luchttoevoer. Hiermee hebben we aangetoond dat de situatie binnen de schil gelijkwaardig is aan een buitenruimte en dus voldoet aan de eisen van wet en brandweer.

Algemene gegevens van het project Opdrachtgever: Centacon, ASR Vastgoed Ontwikkeling Omvang:

circa 30.000m2 BVO

Vakgebieden:

Bouwfysica en akoestiek, brandveiligheid, duurzaamheid en energie, glas- en geveltechniek, programma’s van eisen

Theo! Design Productie SandeDruk

2585 XK Den Haag

Brandveiligheid

Vormgeving


Sander van Zanten


Martijn van Winkelen


Koos Melse

Projectmanagement

Arnold Groeneveld


Jaco de Bruijn

Balistraat 1


Jort de Bosch Kemper


Redactie

Lichttoren 32 5611 BJ Eindhoven

T 070 361 55 59 E [email protected]

ZRi heeft bij de productie van deze uitgave getracht alle rechthebbenden van beeldmateriaal te achterhalen, toestemming te vragen en te vermelden. Wanneer desondanks beeldmateriaal wordt getoond waarvan u de rechthebbende bent zonder dat dit wordt vermeld, of waarvoor u geen toestemming hebt gegeven, neem dan contact met ons op: [email protected] of 070-3615559.

I www.zri.nl

Aanbesteden en contracteren. Duurzaamheid en energie Bouwfysica en akoestiek Glas- en geveltechniek. Programma s van eisen

Recommend Documents