Aan het werk in 2008 Werkplan Kenniscentrum CrossOver 2008
HOUDSOPGAVE
INHOUDSOPGAVE BASISGEGEVENS CROSSOVER....................................................................... 3 INLEIDING .......................................................................................... 4 Over dit werkplan ................................................................................................... 4 MISSIE ................................................................................................................. 5 Positionering ......................................................................................................... 5 Communicatie ....................................................................................................... 6 Focus en tijd ......................................................................................................... 6 Werkwijze ............................................................................................................ 7 Tenslotte ............................................................................................................. 7
OVERZICHT WERKPLAN 2008...................................................................... 8 ARENA 1
WET- EN REGELGEVING ................................................................ 9
Doelen voor 2008.................................................................................................... 9 Activiteiten ........................................................................................................ 10
ARENA 2
ONDERNEMERS & WERKGEVERS ..................................................... 11
Doelen 2008 ........................................................................................................ 11 Activiteiten ........................................................................................................ 12
A RENA 3
G EMEENTEN ( EN
BESTUURLIJKE REGIO ’ S )
..................................... 13
Doelen voor 2008.................................................................................................. 13 Activiteiten ........................................................................................................ 14
ARENA 4
TRANSITIES BINNEN ONDERWIJS ..................................................... 15
Doelen voor 2008.................................................................................................. 15 Activiteiten ........................................................................................................ 15
ARENA 5
TRANSITIE SCHOOL – WERK ......................................................... 16
Doelen voor 2008.................................................................................................. 16 Activiteiten ........................................................................................................ 17
ARENA 6
DE POLITIEKE AGENDA ............................................................... 18
Doelen voor 2008.................................................................................................. 19 Activiteiten ........................................................................................................ 19
ARENA 7
WAJONGEREN ....................................................................... 20
Doelen 2008 ........................................................................................................ 20 Activiteiten ........................................................................................................ 21
ARENA 8
DE MENSEN DIE ER WAT AAN DOEN ................................................... 22
Doelen voor 2008.................................................................................................. 22 Activiteiten ........................................................................................................ 23
BIJLAGE ORGANISATIE ........................................................................... 24 Organistatie-overzicht ........................................................................................... 24
AAN HET WERK IN 2008
2
7 MAART 2008
BASISGEGEVENS CROSSOVER
ADRES-EN TELEFOONNUMMER
Het adres en het telefoonnummer zijn te vinden onder het knopje contact op de website
WEBSITE EN EMAIL
www.kennniscentrumcrossover.nl
www.kcco.nl
[email protected]
[email protected]
ROUTEBESCHRIJVING
De routebeschrijving naar CrossOver is te vinden onder het knopje contact op de website.
AAN HET WERK IN 2008
3
7 MAART 2008
INLEIDING
OVER DIT WERKPLAN
Twee werkplannen in 1 jaar – is dat niet een beetje veel? Ja, maar wel noodzakelijk! Het Werkplan 2007-2008 vormde de basis voor de inrichting van de organisatie van het kenniscentrum CrossOver en gaf het kader aan voor de eerste ordening van de kennis die op dat moment verzameld kon worden. Met de officiële lancering van CrossOver (30 oktober 2007, Paleiskerk Den Haag) werd deze ontwikkelingsfase afgesloten. Nu is het tijd om de daad bij het woord te voegen en denken en doen aan elkaar te koppelen. Met de presentatie van het SER advies 1 en het IWI-rapport Wajong en werk2en het kabinetsstandpunt3 hierover, werd duidelijk dat de urgentie van deze problematiek niet alleen was toegenomen maar ook breeduit werd erkend. Daarmee was ook het kader ontstaan om de tweede, meer dynamische fase van CrossOver in te gaan. De aanleiding, zoals die in het eerste Plan van Aanpak werd geschetst, blijft vanzelfsprekend kaarsrecht overeind. De missie, visie, doelstellingen en producten zijn mee ontwikkeld en dat heeft vanzelfsprekend ook zijn effecten op de inrichting van de organisatie. Nog steeds is het niet duidelijk hoeveel jonge mensen met functionele beperkingen er zijn in ons land en daardoor is het ook onduidelijk hoeveel daarvan problemen ondervinden bij het realiseren van economische zelfstandigheid. Wel is duidelijk geworden dat het aantal mensen dat geïndiceerd wordt voor een uitkering en/of voorzieningen in het kader van de Wajong groeit. Zowel de bovengenoemde adviezen als de tot op heden verzamelde kennis binnen CrossOver geven behoorlijk inzicht in de redenen voor deze groei. Ook maken de verzamelde gegevens duidelijk dat de positie van jonge mensen met een functionele beperking op de arbeidsmarkt – wel of niet Wajonggerechtigd – moeilijk is en ondanks de huidige economische groei niet lijkt te verbeteren. In de levensloop van deze jonge mensen zijn sleutelmomenten aan te wijzen, momenten waarop significante keuzes worden gemaakt, die van doorslaggevende betekenis lijken te zijn voor hun verdere ontwikkelingen en mogelijkheden. Met Aan het werk in 2008 zoomen we in op de geplande activiteiten in 2008 en bieden we verder zicht op datgene wat er in de jaren daarna opgepakt zou moeten worden.
1
Meedoen zonder beperkingen: meer participatie mogelijkheden voor jonggehandicapten (SER-advies 2007/06), 24 augustus 2007 2 Wajong en werk: onderzoek naar de arbeidsparticipatie van jonggehandicapten, 30 augustus 2007 3 Kabinetsstandpunt Participatie van jongeren met een beperking, 28 september 2007
AAN HET WERK IN 2008
4
7 MAART 2008
MISSIE
Het door Nederland geratificeerde VN verdrag over de bescherming van de rechten van mensen met beperkingen (2006) vormt de basis voor de missie van CrossOver: Het bevorderen van de deelname van jongeren met een functiebeperking aan de samenleving door hun economische zelfstandigheid te laten toenemen. Jongeren met een beperking hebben recht op passend onderwijs, de juiste ondersteuning, een baan waarin ze tot hun recht komen en een aanvaardbaar inkomen. Daarbij is zowel aandacht voor de individuele ontwikkelingen van de jongeren, de kennis en kunde van de mensen die bij dat proces zijn betrokken als voor de maatschappelijke context die dergelijke ontwikkelingen bevorderen of beperken. CrossOver biedt toegang tot relevante kennis en biedt de dienstverlener, beleidsmaker, werkgever maar ook de jongere of ouders en mensen uit het onderwijs de mogelijkheid de eigen kennis toetsen, te delen en in praktijk te brengen. Van CrossOver word je wijzer!
POSITIONERING
CrossOver is géén re-integratiebureau, onderwijsinstelling of belangenbehartiger. Dit betekent in de eerste plaats dat de effectiviteit van de activiteiten van CrossOver voor een belangrijk deel afhangt van de mate waarin anderen – organisaties of overheden of individuen – de kennis en functies van CrossOver als bruikbaar ervaren. Het betekent in de tweede plaats dat de hoge ambities van CrossOver beperkt worden door de afhankelijkheid van die anderen; alleen als bijvoorbeeld de politiek haar bewustwording van de kwesties weet te vertalen naar uitvoerbaar beleid of als intermediairs nieuwe handelingsperspectieven aanvaarden als een stap voorwaarts, alleen dan zal de gewenste verandering gerealiseerd worden. Deze interdependentie is cruciaal voor het beoordelen van de effectiviteit van CrossOver. De rollen en functies van bestaande organisaties worden niet over genomen maar zijn het uitgangspunt voor de strategische en inhoudelijke keuzes van CrossOver: een partner met een positieve blik op de toekomst van jonge mensen met een functiebeperking. CrossOver heeft een faciliterend en innovatief karakter en de ambitie om permanent aanjager te zijn van nieuwe kennis, praktijken en verbindingen. Daarnaast bezit CrossOver het vermogen om bestaande handelingsverlegenheid te (laten) vervangen door nieuwe handelingsperspectieven. CrossOver verbindt en overbrugt, verzamelt en deelt, monitort en jaagt aan.
AAN HET WERK IN 2008
5
7 MAART 2008
COMMUNICATIE
Alle activiteiten zullen worden ingebed in een communicatieplan; zowel de inhoudelijke als de communicatieve overwegingen zullen samen leidend zijn voor de gekozen de strategie van de diverse activiteiten. CrossOver brengt een magazine uit dat drie keer per jaar opinieleiders en beleidsmakers binnen politiek, overheid, bedrijfsleven en partnerorganisaties informeert over actuele ontwikkelingen rond het thema jongeren met een functiebeperking. Deze sleutelfiguren kunnen, vanwege hun maatschappelijke positie, er voor zorgen dat hun respectievelijke organisaties aanhaken en inspelen op relevante ontwikkelingen rond het thema. Bovendien bundelen we informatie over de verschillende activiteiten die (partner)organisaties en CrossOver in Nederland organiseren om de economische zelfstandigheid van jongeren met een functiebeperking te bevorderen. Het magazine legt daarmee als communicatieplatform ook verbindingen tussen initiatieven, mensen en organisaties en wil daarmee de synergie bevorderen . De website is in 2007 uitgebouwd tot een goedgevulde informatiebron. In 2008 is de site zo geactualiseerd dat de informatiewensen en belangen van de bezoekers van de site leidend zijn voor de navigatie door die site. Er worden onder meer informatiestromen voor jongeren, ouders, werkgevers en intermediairs ontwikkeld met elk een eigen ingang in de site (www.kcco.nl) Daarnaast zullen stappen worden gezet om de publieke opinie mee te nemen in de werkelijke positie van jonge mensen met functiebeperkingen. Hiertoe zal ondermeer nauw worden samengewerkt met de afdeling communicatie van het UWV.
FOCUS EN TIJD
Het bevorderen van de economische zelfstandigheid van jongeren met een functionele beperking is een complexe aangelegenheid. Dit vraagt om beslissingen rondom focus en tijd: focus om een aantal cruciale kwesties nu voldoende in beeld en in beweging te brengen en tijd om daarna een duurzame verandering te realiseren. Aan het werk in 2008 beschrijft vooral datgene wat CrossOver dit jaar zal realiseren en biedt daarnaast zicht op welke stappen er in de jaren daarna gezet moeten worden. Vanwege de geschetste ontwikkelingen rondom de Wajong en de impact die deze ontwikkelingen zullen hebben op de mogelijkheden voor economische zelfstandigheid van jongeren met een functionele beperkingen in het algemeen ligt dit jaar de focus op de pre-Wajong-fase: het basis en vervolg onderwijs en de transitie naar betaald werk. Op basis van o.a. een tweetal gedegen inventarisaties (SER en Cibit) zijn een aantal items benoemd die zowel vanuit de praktijk als vanuit de kennis worden opgepakt. Omdat in de loop van dit jaar nog ontwikkelingen verwacht worden die wellicht effect zullen hebben op onze activiteiten zal een gedeelte van het budget gereserveerd blijven voor dan actuele kwesties.
AAN HET WERK IN 2008
6
7 MAART 2008
WERKWIJZE
VERBINDEN EN OVERBRUGGEN Alle activiteiten in 2008 worden samen met andere organisaties ontwikkeld en/of uitgevoerd. Daarnaast zullen experts vanuit verschillende disciplines op ad hoc basis worden samengebracht. Op deze manier wil CrossOver anderen betrekken bij, dan wel mede verantwoordelijk maken voor het realiseren van de gewenste veranderingen en zullen omstandigheden ontstaan die borging van die veranderingen mogelijk maken. Door op een probleemgeoriënteerde wijze mensen samen te brengen zullen verschillen worden overbrugd en ontstaan mogelijkheden om op een ander aggregatieniveau voor het gewenste verschil te zorgen.
VERZAMELEN EN DELEN Voor een belangrijk deel van de werkzaamheden van CrossOver is bewustwording de eerste fase. Er zal helder geformuleerd worden welke kennis met welke mensen gedeeld moet worden. De afwegingen die mensen en hun organisaties hanteren om de door CrossOver voorgestelde veranderingen te kunnen implementeren zullen het uitgangspunt vormen voor onze communicatie strategie. Daarin zit ook de impliciete boodschap dat we anderen uitnodigen hun kennis en ideeën met elkaar en met CrossOver te delen. Het voor een langere periode bieden van een veilige en vertrouwde omgeving is daarvoor noodzakelijk.
MONITOREN EN AANJAGEN CrossOver wil mensen en hun organisaties graag een duwtje in de rug geven bij het aanpakken van de kwesties. Door enerzijds voldoende steun en inspiratie te geven en aan de andere kant zichtbaar te maken hoe het niet moet zullen gewenste praktijken ontstaan. Gedragsveranderingen hebben een lange aanlooptijd en kampen met hardnekkige weerstand. CrossOver zal, samen met alle partners, methoden ontwikkelen om ontwikkelingen signalerend en ondersteunend te volgen.
TENSLOTTE
In 2007 is op een voortvarende wijze een belangrijke stap gezet in het verbeteren van de mogelijkheden voor economische zelfstandigheid van jongeren met een functie beperking. CrossOver staat als organisatie op de kaart, zowel via de helpdesk, de publicaties als via de website is veel kennis ontsloten voor een ieder die dat aangaat. De eerste verschillen van mening zijn overbrugd en soms onverwachte partners voelen zich uitgenodigd. Er is veel kennis samen gebracht en er begint duidelijkheid te ontstaan over wat er mist en wat men niet van elkaar weet. Men betrekt CrossOver bij nieuwe ontwikkelingen en weet zich aan de andere kant intensief gevolgd daar waar het gewenste veranderingen betreft. Kortom, een goede uitgangspositie om voor het verschil te gaan zorgen.
CrossOver weet wat werkt!
AAN HET WERK IN 2008
7
7 MAART 2008
OVERZICHT WERKPLAN 2008
De lijst met aan te pakken problematiek door CrossOver is lang. Wil de economische positie van jongeren met een functiebeperking daadwerkelijk verbeteren, dan vraagt dit om een reeks van activiteiten die zich over meerdere jaren uitstrekt. Voor het jaar 2008 heeft CrossOver zich een aantal doelen gesteld en activiteiten geformuleerd om dit te bereiken. Het onderstaande overzicht heeft specifiek betrekking op realisatie in het kalenderjaar 2008.
De doelen en activiteiten4 zijn gekoppeld aan de meest belangrijke arena’s 5 onderweg naar het bereiken van een zo groot mogelijke economische zelfstandigheid van jongeren met een functiebeperking.
Het betreft de volgende arena’s: 1.
Wet- en Regelgeving
2.
Ondernemers & Werkgevers
3.
Gemeenten (inclusief relevante regio’s)
4.
Transities binnen onderwijs
5.
Transitie school – werk
6.
De Politieke Agenda
7.
Wajongeren
8.
De mensen die er wat aan doen
4
In het hiernavolgende worden doelen en activiteiten geformuleerd. Het betreft hier in een enkel geval een één op één relatie, in veel gevallen echter worden met verschillende activiteiten verschillende doelen bereikt. Vandaar dat er geen directe relatie wordt gelegd tussen doel en activiteit.
5
We beseffen dat er meerdere indelingen mogelijk zijn en dat iedere gekozen indeling overlappingen vertoont. In de doelen die per ‘aan te pakken arena’ worden geformuleerd zullen we overlap zoveel mogelijk proberen te vermijden.
AAN HET WERK IN 2008
8
7 MAART 2008
ARENA 1 WET- EN REGELGEVING
In Nederland hebben we te maken met algemene wet- en regelgeving die regelmatig belemmeringen oplevert bij het realiseren of behouden van economische zelfstandigheid van jongeren met een functie beperking. Een eerste stap om te komen tot het aanpakken van deze belemmeringen bestaat uit het in kaart brengen van botsende en activerende wet- en regelgeving binnen school, de transitie van school naar werk en in de werksituatie. Met de kennis die op deze terreinen is verzameld kunnen verschillende doelen worden bereikt bij verschillende doelgroepen.
DOELEN VOOR 2008
CrossOver heeft een totaal overzicht van relevante wet- en regelgeving (inclusief voorzieningenproblematiek) met betrekking tot de schoolsituatie, de transitie van school naar werk, de werksituatie en de belemmerenden en activerende werking van de verschillende onderdelen.
Op basis van een analyse van deze data zijn concrete wijzigingsvoorstellen om de meest prangende belemmeringen te verminderen ontwikkeld.
Ambtenaren van SZW, EZ, VWS, OCW en leden van de relevante vaste parlementaire commissies zijn zich bewust van de belemmerende werking die de uitvoeringspraktijk heeft op het realiseren van economische zelfstandigheid. Zij kennen concrete wijzigingsvoorstellen om de meest prangende belemmeringen te verminderen.
Jongeren met een functiebeperking en hun persoonlijke (ouders) en professionele omgeving (decanen, coaches en reïntegratiebegeleiders) weten de weg naar informatie over de mogelijkheden die de huidige wet- en regelgeving biedt in hun specifieke situatie.
AAN HET WERK IN 2008
9
7 MAART 2008
ACTIVITEITEN
1.
CrossOver initieert de totstandkoming van het ‘Botsboek’. Het Botsboek bevat een bundeling van ervaringen met wet- en regelgeving die beperkend werkt voor de instroom in arbeid. Het boek is bestemd voor beleidsmakers, politici en overkoepelende organisaties op het gebied van arbeid, gezondheidszorg en onderwijs. Het boek poogt deze doelgroepen bewust te maken van de vaak onbedoelde consequenties van wet- en regelgeving op dit specifieke terrein. Bij de ontwikkeling hiervan zal worden samengewerkt met ACTAL.
2.
CrossOver publiceert de serie brochures ‘De wereld ligt dwars’. In deze reeks richt CrossOver zich op respectievelijk jongeren, ouders, scholen en re-integratiebedrijven en toont hen hoe zij legitiem creatief om kunnen gaan met bestaande wet- en regelgeving.
3.
CrossOver zet zich samen met partnerorganisaties (werkgevers-, werknemersorganisaties etc.) in om de positie van jongeren met een functiebeperking die op weg zijn naar economische zelfstandigheid zoveel mogelijk te verbeteren.
4.
CrossOver richt een W-team op. Dit team, dat volledig bestaat uit jongeren met een Wajong indicatie, inventariseert goede praktijken maar ook wat er mis gaat in de samenleving, op school of in het werk en communiceert daarover o.a. via wajong.nl. Daarnaast zet het W-team zich in bij informatieverstrekking aan jongeren, hun ouders, werkgevers en decanen.
5.
CrossOver heeft een helpdesk (telefonische en per mail) en richt hiervoor een expertgroep op met deelnemers uit bestaande expertisecentra als BPV&W, CNV Jongeren, UWV etc.. Als kenniscentrum ziet CrossOver het als haar taak om doelgroepen als jongeren met een functiebeperking, hun ouders, begeleiders en intermediairs zoveel mogelijk te ondersteunen bij beantwoording van hun vragen die regelmatig ook met ondoorzichtige wet- en regelgeving te maken hebben. CrossOver neemt zich daarbij voor om binnen maximaal vijf werkdagen een adequaat antwoord te hebben voor de betrokkenen. De antwoorden op vragen die voor meerdere betrokkenen interessant kunnen zijn worden via de CrossOver website ontsloten via FAQ (veelvuldig gestelde vragen) en zullen worden gebruikt voor verdere analyse.
AAN HET WERK IN 2008
10
7 MAART 2008
ARENA 2
ONDERNEMERS & WERKGEVERS
Voor ondernemers & werkgevers is het van belang dat zij tijdig de juiste werknemer bij de juiste baan weten te vinden. Jongeren met een functiebeperking worden te weinig als die juiste werknemer gezien. Onbekendheid met de mogelijkheden maar ook nog veel vooroordelen over de risico’s van het in dienst nemen van iemand met bijvoorbeeld een Wajong indicatie spelen daarbij een grote rol. De inspanningen van eerdere initiatieven, zoals de Commissie Werkend Perspectief, hebben deze kwestie al op de agenda gezet. Aan CrossOver nu de uitdaging om de komende jaren werkgevers nieuwe handelingsperspectieven te bieden. Onderwerpen die worden opgepakt hebben betrekking op de beeldvorming van werkgevers over (het in dienst hebben van) Wajongeren, het inzichtelijk maken van risicoverlagende mogelijkheden, het bieden van een snelle en goede koppeling tussen ‘mens en vacature’ en het faciliteren in het vinden van de juiste advisering en ondersteuning met betrekking tot de aanname en het behoud van werk voor deze jongeren. Daarbij zullen technologische ontwikkelingen nadrukkelijk worden betrokken.
DOELEN 2008
Weten wat werkgevers aan kennis en vaardigheden nodig hebben rondom het in dienst nemen en houden van een jongere met een functiebeperking (uitgezonderd wet- en regelgeving).
Inzicht in de wenselijkheid van en mogelijkheden voor de ontwikkeling van een ondersteunende technische infrastructuur t.b.v. werkgevers.
Inzicht geven in de betekenis voor de uitvoering van het werk van het hebben van een specifieke functiebeperking en hanteerbare informatie bieden aan werkgevers en managers P&O over risicoverlagende mogelijkheden.
Er is een overzicht beschikbaar van gespecialiseerde re-integratiebureaus die werkgevers kunnen adviseren en ondersteunen in het vinden van de juiste man/vrouw voor de juiste baan, ondersteund met de toepassing van relevante regelingen.
Er is een loket waar een second opinion kan worden bekomen en waar ongewenste ontwikkelingen kunnen worden gemeld.
AAN HET WERK IN 2008
11
7 MAART 2008
ACTIVITEITEN
1.
CrossOver verzamelt en ontsluit alle relevante kennis rondom het in dienst nemen en houden van een Wajongere. Op basis van deze inventarisatie is het mogelijk om de hiernavolgende activiteiten te ondernemen.
2.
CrossOver herziet het webdossier op haar website en vult de informatie aan vanuit het bovengenoemde perspectief. CrossOver creëert een eigen webingang voor werkgevers waar zij informatie op maat vinden over deze problematiek en concrete handvatten.
3.
CrossOver participeert van 11- 19 april 2008 in de Week van het Ambacht en wijst ambachtelijke ondernemers op de mogelijkheden op het inzetten van jongeren met een functiebeperking bij de werkzaamheden binnen hun bedrijf. Concreet wordt in 2008 gestreefd naar het realiseren van vijftig meester-gezel relaties voor jongeren met een functiebeperking.
4.
CrossOver verkent samen met COLO, samenwerkende kenniscentra bedrijfsleven beroepsonderwijs en de aangesloten kenniscentra, hoe het aantal stageplaatsen in beroepsonderwijs en bij leerbedrijven kan worden verhoogd voor jongeren met een functiebeperking. Dit zal in de jaren hierna worden benut voor het ontwikkelen van praktijken en methodieken.
5.
In samenwerking met BoaBorea en Blik op het Werk worden re-integratiebureaus, die gespecialiseerd zijn in de bemiddeling van jongeren met een functiebeperking naar werk, geïnventariseerd, getoetst en in beeld gebracht. CrossOver maakt afspraken met deze bureaus over de doorverwijzing (van werkgevers én jongeren) en de terugkoppeling van de resultaten van hun bijdrage.
6.
Werkgevers, (potentiële) werknemers en intermediairs kunnen hun ervaringen bij CrossOver inbrengen. Relevante ontwikkelingen zullen geagendeerd worden in het politieke en ambtelijke circuit.
7.
Samen met de (koepels van) servicebureaus wordt een aanpak ontwikkeld om de mogelijkheden van het in dienst nemen van Wajongeren onder de aandacht van ondernemers te brengen.
8.
CrossOver zal in nauwe samenwerking met DisabilityMatters (UK) het instrument ‘Disability Match’ voor de Nederlandse markt ontsluiten en aan relevante partners beschikbaar stellen.
9.
CrossOver introduceert een Nederlandse versie van het succesvolle Two Ticks programma (UK) bij het Nederlandse bedrijfsleven.
10.
CrossOver ontwikkelt samen met Quintis voor FLOW de G-factor: een programma om de woningcorporatiebranche een personeelsbeleid te laten ontwikkelen waarbinnen ook jonge mensen met een functiebeperking een vanzelfsprekende plaats krijgen. Binnen de G-factor neemt CrossOver een tournee langs 14 corporaties c.q. gemeenten voor zijn rekening.
11.
CrossOver organiseert inleidingen en discussies met relevante branche organisaties en hun koepels.
AAN HET WERK IN 2008
12
7 MAART 2008
ARENA 3
GEMEENTEN (EN BESTUURLIJKE REGIO’S)
Gemeenten hebben zowel op het niveau van bestuur (wethouders), management (SZW-management) als uitvoering (casemanagers) over het algemeen niet voldoende kennis van de problematiek rondom de toeleiding naar arbeid van jonggehandicapten. Gemeenten hebben direct te maken met gezinnen met jonggehandicapten maar hebben vaak onvoldoende zicht op de potentiële economische zelfstandigheid van die jongeren. Het betreft hier jonggehandicapten in de schoolsituatie, in de transitie van school naar werk en in de werksituatie. Gemeenten kennen ook een aanpalende verantwoordelijkheid voor jonggehandicapten, bijvoorbeeld in het kader van onderwijs, CJG, WSW, WWB en WMO. CrossOver herkent en erkent de complexiteit van deze problematiek voor het lokale bestuur en weet dat een meerjarige aanpak nodig is om de gehele situatie voor zowel deze bestuurslaag als voor de jongeren zelf te verbeteren. Voor 2008 heeft CrossOver zich derhalve een aantal doelen gesteld en een aantal activiteiten gepland die voornamelijk zijn gericht op inventariseren en agenderen.
DOELEN VOOR 2008
Het ‘Wajong-landschap’ op landelijk niveau van direct of indirect betrokken organisaties en bedrijven is bekend en vormt o.a. de prelude voor de hierna te noemen doelen.
Er is een overzicht van het Wajong landschap op gemeentelijk en relevant regionaal niveau, zijnde alle instanties en professionals die de jongere, bedrijven en betrokkenen kunnen ondersteunen. Hun rollen en taken zijn bekend, inclusief de mogelijke overlap, belangenverstrengeling en eventuele leemtes in de ondersteuning. Deze kennis is bruikbaar om de hierna genoemde doelen te bereiken.
Op gemeentelijk niveau is bewustwording ten aanzien van de (mis)organisatie van de ondersteuning en begeleiding van jongeren met een functiebeperking
Er zijn initiatieven ontwikkeld rondom de agendering van de aanpak van deze problematiek binnen gemeenten en relevante regio’s.
AAN HET WERK IN 2008
13
7 MAART 2008
ACTIVITEITEN
1.
CrossOver brengt het Wajong-landschap in kaart – zowel landelijk als lokaal. Alle instanties en professionals die jongeren, bedrijven en betrokkenen kunnen ondersteunen worden in kaart gebracht.
2.
CrossOver initieert, in nauwe samenwerking met DIVOSA en de VNG, bijeenkomsten waarin de inrichting van het huidige Wajong-landschap kritisch wordt bekeken en suggesties ter verbetering worden voorgesteld.
3.
Mede op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken worden gemeentelijke debatten georganiseerd tussen colleges en ondernemerskringen om te verkennen welke stappen onder meer lokaal gezet kunnen worden om meer jongeren met een functiebeperking duurzaam aan het werk te krijgen en te houden.
AAN HET WERK IN 2008
14
7 MAART 2008
ARENA 4 TRANSITIES BINNEN ONDERWIJS
De transitie van basisschool naar een vervolgopleiding verloopt voor jongeren met een functiebeperking niet altijd even soepel. Kennis omtrent hoe om te gaan met (de functiebeperking van) die jongere wordt in dat proces niet of niet goed overgedragen en inzicht in mogelijke vervolgopleidingen wordt niet of te beperkt gecommuniceerd. Andere afstemmingsproblematiek zorgt er eveneens voor dat jongeren met een functiebeperking veel problemen ervaren wanneer zij willen doorleren; frustratie en mede daardoor vroegtijdig afhaken zijn daarvan het gevolg. Ook zijn er kinderen die geen of bijna geen (vervolg)onderwijs krijgen aangeboden. CrossOver wil in 2008 de onderwijsarena bewust maken van dit probleem en zal in de jaren daarna met adequate interventies de situatie verbeteren.
DOELEN VOOR 2008
Er is een goed beeld van de problematiek rondom de afstemming tussen de onderwijsvormen PraktijkOnderwijs, Regionale Expertise Centra en Middelbaar Beroepsonderwijs en er is een overzicht van goede praktijken en zicht op de overdraagbaarheid van de succesvolle bestanddelen.
Er is zicht op het aantal kinderen dat geen of bijna geen (vervolg)onderwijs ontvangt.
Vernieuwende succesvolle handelingsperspectieven zijn geïnventariseerd en er is inzicht in de benodigde contexten en voorwaarden voor implementatie daarvan.
Relevante partijen op zowel politiek- als instellingsniveau zijn zich voldoende bewust van de problematiek en hun rol in dit geheel.
ACTIVITEITEN
1.
Samen met relevante partijen als de WEC-raad, MBO-raad en Landelijk Werkverband Praktijkonderwijs verkent CrossOver op basis van casuïstiek de afstemming tussen de onderwijsvormen.
2.
CrossOver laat de aard en omvang van het aantal kinderen wat geen of bijna geen (vervolg)onderwijs ontvangt in beeld brengen.
3.
Crossover draagt bij aan een door de bovengenoemde partners georganiseerde werkconferentie waar de geschetste problematiek aan de orde komt alsmede voorbeelden van goede praktijken.
4.
Met de sector wordt nagegaan op welke wijze kwaliteitsverbetering kan worden gerealiseerd.
AAN HET WERK IN 2008
15
7 MAART 2008
ARENA 5 TRANSITIE SCHOOL – WERK
Voor een groot deel van de leerlingen binnen het VSO en het Praktijkonderwijs is deze vorm van onderwijs eindonderwijs. Dit houdt in dat zij rechtstreeks de arbeidsmarkt op gaan, al dan niet voorzien van een startkwalificatie. Teneinde leerlingen optimaal voor te bereiden op de toekomstige arbeidssituatie is een passend onderwijsprogramma op basis van een adequate intake noodzakelijk. Een aantal onderwijsinstellingen zijn hier heel actief in en het is van belang dat de ervaringskennis die hiermee is opgedaan, wordt verspreid over meerdere scholen. Wanneer scholen zich bewust zijn van de mogelijkheden die zij als school hebben, zal CrossOver de komende jaren een bijdrage leveren aan de ontwikkelingen van instrumenten en methodieken die nodig zijn om de transitie van school naar werk binnen de schoolsituatie op te pakken. Voor 2008 richt CrossOver zich op bewustwording binnen onderwijsinstellingen over de mogelijkheden rondom de transitie van school naar werk binnen de eerder genoemde sectoren. Alle onderdelen van het transitieproces zullen worden opgepakt. In een later stadium zal CrossOver eveneens aandacht geven aan de transitie school naar werk vanuit andere schooltypes.
DOELEN VOOR 2008
CrossOver heeft een overzicht van transitie school-werk praktijken in binnen- en buitenland.
Via een assessment kunnen jongeren en hun ouders een realistische inschatting krijgen van de eigen mogelijkheden. Onderwijsinstellingen zijn op de hoogte van het instrument en bevorderen de toepassing daarvan.
Relevante veldpartijen binnen de VSO-sector zijn zich voldoende bewust van de noodzaak goede begeleidingsinstrumenten naar de arbeidsmarkt te moeten inzetten.
Er zijn heldere onderzoeksvragen geformuleerd over de het inzichtelijk maken van de mate van succesvolle doorstroom van jonggehandicapten vanuit VSO en Praktijkonderwijs naar werk.
Een substantieel aantal scholen geeft aan, via het volgen van een masterclass, een beter beeld te hebben van goede transitiepraktijken.
AAN HET WERK IN 2008
16
7 MAART 2008
ACTIVITEITEN
1.
CrossOver verzamelt en toetst goede transitiepraktijken van school naar werk en verzamelt goede voorbeelden van VSO-scholen die gekozen hebben voor effectieve methoden voor arbeidsoriëntatie en voorbereiding op de economische zelfstandigheid van hun leerlingen.
2.
Samen met onder meer Handicap & Studie realiseert CrossOver een adviserend assessment voor toepassing binnen het onderwijs. Het assessment geeft inzicht in ambities en mogelijkheden.
3.
CrossOver werkt samen met andere relevante partners (onder meer RWI) aan het initiëren en uitvoeren van een onderzoek naar de arbeidsmarktpositie en loopbaanontwikkeling van jongeren met een functiebeperking afkomstig van VSO en Praktijkscholen.
4.
CrossOver ontwikkelt samen met de WEC-raad een serie korte masterclasses; deelnemers krijgen handelingsperspectieven aangereikt en kunnen de eigen praktijk toetsen aan die van de masters.
AAN HET WERK IN 2008
17
7 MAART 2008
ARENA 6 DE POLITIEKE AGENDA
Bij diegenen die over de feitelijke mogelijkheden beschikken om daadwerkelijk beleid te maken en in te voeren spelen de meeste kwesties rondom economische zelfstandigheid van jongeren met een functiebeperking slechts een marginale rol. Vanuit de gedachte dat dit verblijf in de marge vele oorzaken en redenen kan hebben, ziet CrossOver het als haar taak om een aantal essentiële kwesties op de politiek agenda te krijgen. De samenleving heeft er vele jaren over gedaan om de huidige complexiteit te laten ontstaan. Het is dan ook logisch dat het enige tijd en veel inzicht en creativiteit zal kosten om een andere (politieke) werkelijkheid te laten ontstaan.. CrossOver zal hiervoor in eerste instantie relevante feiten en ontwikkelingen verzamelen en die vervolgens inzetten om bewustwording, als een eerste stap naar een nieuwe werkelijkheid, te creëren Er is voor gekozen om die activiteiten te beperken tot de volgende kwesties: o De meerkosten problematiek van studeren met een functiebeperking. Studenten met een functiebeperking geven aan méér kosten te maken dan studenten zonder functiebeperking. De gevolgen hiervan zijn bekend; uitval van studie is de meest belangrijke. o Het gebrek aan begeleiding op de stagewerkplek van studenten die de BOL volgen. BOL studenten krijgen géén begeleiding tijdens hun stage met uitval tot gevolg. o De bevordering van de economische zelfstandigheid als thema binnen de scope van de Centra voor Jeugd en Gezin. Bij kinderen die bijvoorbeeld onderweg zijn richting speciaal onderwijs zal in een zo vroeg mogelijk stadium ook aandacht voor de toekomst dus ook de arbeidsmarktkansen aan bod moeten komen. o De onvoldoende bereidheid bij de sociale partners om de instroom naar werk van Wajongeren te vergroten. Samenwerking hierin kan de mogelijkheden voor arbeidsplaatsing aanzienlijk vergroten. o De relatie tussen de groei van het aantal Wajongers en een etnische achtergrond. o Het invoeren van Procurement Policy als een incentive. Een Procurement Policy is een aanbestedingsmethode die partijen beloont die zich committeren aan een bepaald gedrag – in dit geval een actief beleid van die ondernemingen om jongeren met een functiebeperking stageplaatsen en werk aan te bieden. Onderzoek in buurlanden laat zien dat ondernemers hun gedrag ten aanzien van de aanname van deze doelgroep daadwerkelijk veranderen, als zij hiervoor beloond worden.
AAN HET WERK IN 2008
18
7 MAART 2008
DOELEN VOOR 2008
CrossOver heeft voldoende kennis van alle onderwerpen die op de politieke agenda dienen te komen. De verzamelde kennis wordt ingezet om de hierna genoemde doelen te bereiken.
Het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen (OCW) voelt zich mede probleemeigenaar van de meerkosten problematiek en gestimuleerd tot ingrijpen.
Beleidsmakers, uitvoerders en betrokkenen zijn zich bewust van het probleem van het gebrek aan begeleiding en ontwikkelen een passende aanpak van die problemen.
Het ministerie van Jeugd en Gezin erkent de noodzaak om binnen de CJG aandacht te besteden aan de toekomst op de arbeidsmarkt van de kinderen die binnen de centra worden begeleid. Samen met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wordt nagegaan hoe ook in de jeugdzorg deze focus kan worden ontwikkeld.
Werkgevers – en werknemersorganisaties zijn zich bewust van de mogelijkheden van de doelgroep en van de mogelijkheden voor arbeidsplaatsing en zijn bereid om concreet te gaan handelen om de instroom in werk van Wajongeren te vergroten
Er is zicht op de aard en omvang van het aantal ‘allochtone’ jongeren in de Wajong; op geleide daarvan kan besloten worden tot de ontwikkeling en toepassing van specifieke interventies.
Overheid en koepels zijn zich bewust van de veranderingen die met een procurement Policy strategie kunnen worden bereikt en beschikken over een modelverordening voor Procurement Policy.
ACTIVITEITEN
1.
CrossOver verzamelt kennis met betrekking tot alle genoemde issues.
2.
CrossOver onderneemt stappen richting OCW om haar doel te bereiken. Samen met het ministerie wordt een bijeenkomst georganiseerd voor de ambtelijke top over de ‘mogelijkheden-benuttenproblematiek’ en de eventuele sectoroverstijgend aanpak.
3.
CrossOver inventariseert met het ministerie van OCW, de MBO-raad en het COLO hoe een betere begeleiding kan worden georganiseerd.
4.
CrossOver initieert een gesprek met minister Rouvoet en staatssecretaris Bussemaker om de toekomstige positie op de arbeidsmarkt van de kinderen van betekenis te laten zijn binnen de trajecten van de Centra voor Jeugd en Gezin en de Jeugdzorg.
5.
CrossOver nodigt sociale partners uit voor een werkconferentie over ‘wat te doen om de instroom op de arbeidsmarkt van jongeren met een functiebeperking te vergroten’.
6.
In samenwerking met FORUM wordt nagegaan of het noodzakelijk is de aard en omvang van het aantal ‘allochtone’ jongeren vast te stellen. Tevens zal worden nagegaan of deze kennis kan leiden tot het ontwikkelen van effectieve specifieke interventies.
7.
CrossOver ontwikkelt een modelverordening voor procurement Policy.
AAN HET WERK IN 2008
19
7 MAART 2008
ARENA 7 WAJONGEREN
Jongere met een functiebeperking zelf zijn de beste kennisbron als het gaat om de problemen en mogelijkheden te beschrijven die je tegenkomt op weg naar volwassenheid en economische zelfstandigheid. CrossOver stimuleert jongeren met een functiebeperking om hun ervaringen met elkaar te delen en stimuleert hen deze kennis ook te delen met bijvoorbeeld professionals in het integratieproces zodat deze beter in staat zijn hun werk te doen. CrossOver ziet het eveneens als haar taak om jongeren met een functiebeperking te steunen om zich adequaat te prepareren op de toekomstige arbeidsmarkt. In relatie hiermee oriënteert CrossOver zich in 2008 onder meer op de mogelijkheid voor een integrale invoering van een empowerment training voor jongeren met een functiebeperking in het onderwijs. Daarnaast werkt CrossOver samen met andere partijen om specifiek Wajongeren daadwerkelijk aan het werk te helpen. Kennis omtrent goede methodieken (best en good practices) is een eerste stap in de gehele aanpak gericht op de jongeren zelf. Daarnaast is het noodzakelijk een methode te ontwikkelen om jongeren die een Wajong uitkering genieten en graag willen werken te traceren en te bereiken.
DOELEN 2008
Er is een overzicht van methodieken die jongeren ondersteunen in hun zoektocht naar werk
Er is een overzicht van methodieken hoe ervaringsdeskundigheid effectief in te zetten in relatie tot het zoeken, vinden en behouden van werk
CrossOver werkt samen met een groep van Wajongeren die hun ervaringsdeskundigheid inzetten voor
nieuw te ontwikkelen initiatieven
de ondersteuning van andere Wajongeren die daaraan behoefte hebben
de ondersteuning van andere doelgroepen die daaraan behoefte hebben
CrossOver heeft in haar team een aantal Wajongeren die werkervaring opdoen
Wajongers die willen werken zijn te traceren en te bereiken.
AAN HET WERK IN 2008
20
7 MAART 2008
ACTIVITEITEN
1.
CrossOver verzamelt methodieken die jongeren ondersteunen in hun zoektocht naar werk.
2.
CrossOver verzamelt methodieken over het ontwikkelen en benutten van ervaringsdeskundigheid.
3.
CrossOver ontsluit op een adequate wijze haar kennis over methodieken en andere relevante kennis voor Wajongeren.
4.
5.
CrossOver richt het W-team op dat zich gaat bezighouden met: -
de inzet van hun ervaringskennis bij nieuwe initiatieven
-
de ondersteuning van andere Wajongeren die daaraan behoefte hebben
-
de ondersteuning van andere doelgroepen die daaraan behoefte hebben
CrossOver werkt mee aan de oprichting en invulling van Wajong.nl, een website voor en door jongeren met een functiebeperking
6.
Samen met onder andere. het UWV, Divosa maar ook de uitzendbranche wordt een methode ontwikkeld om jongeren die een Wajong uitkering genieten te traceren en te bereiken en toe te leiden naar betaalde arbeid.
AAN HET WERK IN 2008
21
7 MAART 2008
ARENA 8 DE MENSEN DIE ER WAT AAN DOEN
Er zijn heel veel mensen betrokkenen bij het proces van het bereiken van een zo groot mogelijke economische zelfstandigheid van jongeren met een functiebeperking. Veel van deze mensen hebben een plek in eerder genoemde arena’s, zoals werkgevers en de daarbij behorende leidinggevenden en collega’s. Wat vrijwel alle betrokkenen kenmerkt is de mate waarin ze kennis hebben van de mogelijkheden en problematiek van en rondom de jongere. Of het nu docenten, begeleiders in het onderwijs, reintegratiebegeleiders óf ouders betreft, bijna allemaal ontberen zij voldoende kennis of onderschatten zij de mogelijkheden van de kinderen in kwestie. Het gaat enerzijds over onvoldoende kennis omtrent de betekenis van de functiebeperking bij de keuze van passend onderwijs en/of werk en anderzijds om het onderschatten van de mogelijkheden en het daarmee gepaard gaande paternalisme en ‘pamperen’ van de jongere. Dit is helaas een karakteristiek element in het gedrag van veel betrokkenen. Of, zoals een oudinspecteur speciaal onderwijs laatst stelde: “Wij zorgen heel goed voor ‘onze’ kinderen maar aan een serieuze onderwijsdoelstelling laat staan het voorbereiden op werk ontbreekt het helaas te vaak”. CrossOver wil als een langere termijn strategie al deze mensen voorzien van een nieuw perspectief, van adequate instrumenten en handelingsstrategieën. Voor de korte termijn van 2008 richt CrossOver zich op het creëren van bewustwording ten aanzien van de mogelijkheden van de jongeren én van de mogelijke handelingsstrategieën. De doelgroep omvat een diversiteit aan betrokkenen maar voor dit jaar is de focus gelegd bij twee doelgroepen6: ouders van kinderen met een functiebeperking en studenten van lerarenopleidingen.
DOELEN VOOR 2008
De deskundigheid van ouders omtrent het handelingsperspectief c.q. de mogelijkheden van hun kind is vergroot
Er is een methode ontwikkeld om de waarde van deze deskundigheidsbevordering te toetsen en aan te passen
Het is duidelijk hoe ouders op de meest efficiënte en effectieve wijze geïnformeerd kunnen worden
CrossOver heeft voldoende informatie om de helpdeskfunctie hieromtrent goed te laten functioneren
Er is een module ontwikkeld die kan worden toegepast in de opleidingen voor onderwijzers en leraren (en management) ten behoeve van de kennisbevordering over jongeren met een functiebeperking. De module kan vanaf augustus 2008 worden geïmplementeerd
CrossOver heeft een onderzoeksvoorstel uitgewerkt over de problematiek van jongeren in het regulier basis- en middelbaar onderwijs en aan relevante onderzoeksfondsen gestuurd met de vraag voor opname in hun programma
6
In de arena werkgevers komt dit issue overigens eveneens aan de orde, zo ook in de arena transitie school naar werk komen de professionals uit het onderwijs en de reïntegratiewereld
AAN HET WERK IN 2008
22
7 MAART 2008
ACTIVITEITEN
1.
CrossOver creëert een aparte informatie-ingang voor ouders op de website van CrossOver .
2.
CrossOver ontwikkelt in nauwe samenwerking met de NSGK een project ten behoeve van de vergroting van de deskundigheid van ouders omtrent de mogelijkheden voor hun kind
3.
CrossOver ontwikkelt een methode om de waarde van deze activiteit te toetsen.
4.
CrossOver werkt samen met partijen om de activiteit breed te verspreiden en te zorgen dat deze breed wordt toegepast onder meer door een module ‘train de trainers’ te ontwikkelen.
5.
CrossOver neemt, in samenwerking met de Index voor Inclusie, het initiatief tot inpassing van kennis en aandacht voor jongeren met een functiebeperking in de opleiding van de opleiders en legt contacten met de (organisatie van) docentenopleidingen en verkent de inbedding van aandacht voor jongeren met een functiebeperking.
6.
CrossOver ontwikkelt in samenwerking met Index voor Inclusie een opleidingsmodule ten behoeve van de kennisbevordering over jongeren met een functiebeperking. Het betreft een module bestaande uit twee onderdelen: signaleren en handelingsperspectief.
7.
CrossOver werkt een onderzoeksvoorstel uit over de problematiek van jongeren in het regulier basisen middelbaar onderwijs
AAN HET WERK IN 2008
23
7 MAART 2008
BIJLAGE ORGANISATIE ORGANISTATIE-OVERZICHT
INTERNE ORGANISATIE
Branko Hagen
projectleider
Neeltje Huvenaars
projectleider
Arjan Keijzer
communicatie manager
Mijnie Korteweg
office manager
Yolan Koster
directie
Brigitte van Lierop
programma manager
Harry Munnich
bedrijfsvoering
Jeannette Paul
projectleider
Petra Peters
documentalist/informatie medewerker
Annemiek Scheijde
projectleider
Marinka Traas
projectleider
Diana Verhoef
content manager
Dorien Verhoeven
projectleider
John Wismans
documentalist/informatie medewerker
BESTUUR
Hans Kamps
voorzitter
Hannie van Leeuwen
bestuurslid
Robin Linschoten
bestuurslid
Hans Spigt
bestuurslid
Ankie Verlaan
penningmeester
AAN HET WERK IN 2008
24
7 MAART 2008