Aan de slag met OR-platforms

Aan de slag met OR-platforms

FNV Bouw bestaat uit FNV Afbouw & Onderhoud, FNV Bouw & Infra, FNV Meubel & Hout en FNV Woondiensten en neemt deel aan FNV Waterbouw

8

1. Waarom een OR-platform? FNV Bouw geeft al lange tijd invulling aan de FNV grondslag 1 “Ondernemingsraden zijn als partners in de belangenbehartiging van werknemers”. Vanuit de FNV zien we de OR als een strategische partner wat wil zeggen dat we met de OR samenwerken waar mogelijk en nodig is maar wel ieder met een eigen verantwoordelijkheid en eigen taken. Verder is in de statuten van FNV Bouw 2 opgenomen dat de bond zich inzet voor het bevorderen van medezeggenschap. In de op 10 april 2000 door de bondsraad vastgestelde nota “Vakbondswerk in de onderneming na 2000” 3 worden de volgende keuzes gemaakt om het vakbondswerk in de ondernemingen te verbeteren: Om strategische redenen richt FNV Bouw zich primair op de OR en de PVT. De prioriteit ligt bij het ondersteunen van ondernemingsraden. Het oprichten van OR/PVT-platforms is een goede en effectieve manier om OR en PVT te ondersteunen. Het streven is om per cao minstens één platform op te richten.

Inhoud bladzijde

1. Waarom een OR-platform?

1

2. Wat is een OR-platform?

2

3. Doelen van een OR-platform

3

4. De start van een OR-platform

5

5. De werkwijze van een OR-platform

7

6. Soorten OR-platforms

9

7. De meerwaarde van een OR-platform

10

8. Onderwerpen voor een OR-platform

11

9. OR-platforms in Nederland

12

10. Adressen

13

11. Informatie

13

12. • • •

14 14 15 16

Bijlagen Wetten/regelingen met rol OR Voorbeeldreglement OR-platform Voorbeeld praktijkonderzoek OR-platform

Het behartigen van de belangen van werknemers is de belangrijkste doelstelling van FNV Bouw. De samenwerking met de ondernemingsraden kan hierbij een middel zijn. Ondernemingsraadwerk is belangrijk omdat het in de bedrijven erom gaat de aandacht voor arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden en medezeggenschap in de praktijk tot uiting te laten komen. Ontwikkelingen als decentralisatie van arbeidsvoorwaarden, een grotere rol voor de OR-en in bijvoorbeeld de Arbo-wet en een uitbreiding van taken en bevoegdheden in de WOR, maken van de OR een belangrijke speler in de arbeidsverhoudingen op bedrijfsniveau. De laatste jaren zijn steeds meer wetten en onderwerpen op het bordje van de OR komen te liggen. Of de wetgeving is veranderd. Dan moeten de OR-en daar wat mee en vullen de cao-regels nader in. Al met al levert dit meer werk op voor de OR waarbij communicatie, afstemming en overleg met de bond van belang is. Zie voor een toelichting bijlage 1.

VOETNOTEN 1

FNV grondslag van 30 mei 1997, artikel 22.

2

Statuten van FNV Bouw van 2008, artikel 7f.

3

Nota “Vakbondswerk in de onderneming na 2000”, van afdeling KBO onderdeel 2.2 betreft primair richten op de OR-en en 10.1 het oprichten van OR-platforms als manier van ondersteunen van OR-en.

Aan de slag met OR-platforms | 1

2. Wat is een OR-platform? Volgens de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) heeft de OR een tweeledige taak. Deze bestaat uit het overleggen met de ondernemingsleiding over het bedrijfsbeleid in al haar doelstellingen en het vertegenwoordigen van het personeel daarbij, alsmede het behartigen van de belangen van de werknemers. 4 Kort gezegd gaat het dus om invloed uit te oefenen op het bedrijfsbeleid en om belangenbehartiging.

OMSCHRIJVING OR-PLATFORM “Een OR-platform is een regelmatige bijeenkomst van OR-leden van verschillende bedrijven. Vaak is dat georganiseerd rond een bepaald onderwerp of actuele gebeurtenis in een branche of bedrijfstak. De OR-en

De FNV scherpt deze taak aan in de richting van belangenbehartiging: “De OR heeft als taak het beleid van de ondernemingsleiding te controleren en te beïnvloeden vanuit de positie en belangen van werknemers in de onderneming.” 5 Vanuit de invalshoek van belangenbehartiging kan ook wel degelijk de beslissingen in de onderneming, het bedrijfsbeleid worden beïnvloed. Wij maken een koppeling tussen bedrijfsbeleid en belangenbehartiging.

wisselen daar kennis, ervaringen en materiaal uit.” De Gids Medezeggenschap

6

omschrijft

een OR-platform als volgt: “Een Overlegplatform van ondernemingsraden is een (informeel) overlegorgaan, waarbij vertegenwoordigers van ondernemingsraden uit dezelfde sector,

In de Wet op de Ondernemingsraden (WOR), en de handboeken die de taak van de OR omschrijven, staat echter niet aangegeven HOE een Ondernemingsraad zijn werk zou moeten doen. Het boek “Inzicht, in de Ondernemingsraad” zegt hierover: “De wet houdt zich overigens niet bezig met de wijze, waarop de Ondernemingsraad zijn taak uitoefent. Dat moet iedere Ondernemingsraad zelf bepalen.”

bedrijfstak of regio elkaar op gezette

Het werk van de OR hoeft dus niet alleen beperkt te blijven tot de Overlegvergadering (art. 23, WOR) en de Ondernemingsraadvergadering. Er staat dus nergens dat de OR alleen maar een vergaderclub moet zijn wat wel de meest voorkomende gewoonte is. Het OR-werk kan ook allerlei andere vormen aannemen, bijvoorbeeld een onderzoek doen naar de veiligheid, een enquête over overwerk of interviews houden onder werknemers over de functioneringsgesprekken of flexibilisering. Via deelname aan een OR-platform kunnen deze andere vormen van OR-werk worden gestimuleerd. FNV Bouw speelt daarop in door meer werk te maken van ORplatforms. Voordat daarop wordt ingegaan, maken we eerst duidelijk wat onder een OR-platform kan worden verstaan.

• Uitwisselen van ervaringen.

tijden ontmoeten. Men wisselt informatie en ervaringen uit.” Hoe je het ook omschrijft belangrijk zijn de volgende zaken: • Regelmatige bijeenkomsten van een groep actieve OR-leden. • Opdoen van kennis met onderwerpen. • Aan de slag gaan met als hoofddoel. belangenbehartiging door invloed op besluiten in de bedrijven.

VOETNOTEN 4

Inzicht in de Ondernemingsraad, een toelichting bij de Wet op de Ondernemingsraden, Mr. F. W.H. Vink en Dr. R.H. van het Kaar, art. 2, 22e druk, 2011.

5

“Handboek Ondernemingsraden, gebruiksaanwijzing bij de wet op de ondernemingsraden”, Mr. J.C.MG. Bloemarts, 1995, 5e druk, blz. 31.

6

2 | Aan de slag met OR-platforms

Gids Medezeggenschap, blz. 70, 2005.

3. Doelen van een OR-platform Met de omschrijving van een OR-platform komen we vanzelf op de doelstellingen. Een ervan is informatie-uitwisseling. De verschillende doelen met voorbeelden op een rij. Daar kan een keuze uit worden gemaakt.

Nieuwe kennis opdoen Tijdens een bijeenkomst van een OR-platform wordt door de vakbondsbestuurder, beleidsmedewerker of externe deskundige informatie aangedragen over een actueel onderwerp uit de sector. Aan de hand van vragen stellen en discussie wordt er kennis opgedaan en bekeken wat de gevolgen voor werknemers en wat de bond en/of de OR daaraan zou kunnen doen.

Informatie-uitwisseling In een OR-platform bijeenkomst wordt informatie onderling uitgewisseld. De OR-leden van de verschillende bedrijven vertellen in een “rondje bedrijven” hoe een bepaald onderwerp, bijvoorbeeld wijzigingen in de pensioenregeling, loopbaanbeleid of flexibilisering, bij hen speelt. En wat men daarvan vindt.

Van elkaar ervaringen leren Met de bespreking van loopbaanbeleid of flexibilisering wordt ook verteld wat de OR daar aan gedaan heeft, of hoe de OR zich heeft verzet tegen een verslechtering. Soms is een OR naar de bond gegaan en heeft een regiobestuurder met de directeur gepraat om te bemiddelen. Of heeft een OR een beslissing van de directeur nietig verklaard en wil men naar de bedrijfscommissie. Het kan ook zijn dat er goede tegenvoorstellen zijn ingediend en dat de regeling nu beter is dan het voorgenomen besluit van de directie. Ook kan het zijn dat men goede ervaringen heeft met een bepaalde externe deskundige die de OR goed begeleid heeft.


Overzicht krijgen Een stap verder gaat het OR-platform als er bepaalde activiteiten worden ondernomen. Uit een rondje informatie-uitwisseling kan bijvoorbeeld blijken dat het goed zou zijn om het loopbaanbeleid bij de verschillende bedrijven in desbetreffende regio op een rij te zetten. Of de nieuwe contracten met de Arbo-diensten door te nemen. Daar kan dan een verslag van worden gemaakt die naar andere OR-en, de bond, werkgevers of anderszins gaat. Men kan ook een enquête houden. Al met al is hier het doel overzicht te krijgen en daar conclusies aan te verbinden.

Invloed uitoefenen Het komt ook voor dat een verslag van onderzoek naar buiten wordt gebracht. De regiobestuurder of leden van het OR-platform zelf kunnen in de media brengen hoe het bijvoorbeeld staat met het loopbaanbeleid. Een standpunt zou kunnen zijn hoe een en ander verbeterd kan worden. Daarmee wordt invloed uitgeoefend.

Verbeteren Met het doen van een uitgebreid onderzoek kan de OR proberen het beleid of de praktijk rond een bepaald onderwerp te verbeteren. In plaats van signalen doorgeven in de Overlegvergadering kan een inventarisatie van bijvoorbeeld klachten rond arbeidsomstandigheden, Arbo-dienstverlening of functioneringsgesprekken meer in gang zetten. Een rapport daarover kan meer indruk op de bedrijfsleiding maken doordat het meer gefundeerd is. Een stap verder is een quick scan waarin echt gemeten wordt hoe de stand van zaken is.


4 De start van een OR-platform Als we met een OR-platform aan de slag willen moet hij eerst worden opgericht. Hoe richt je een OR-platform op? Bijvoorbeeld via bijgaand stappenplan. Hierbij kunnen de volgende vijf stappen worden onderscheiden:

1.

Vooraf Maak een keuze: in welke sector/branche wordt het OR-platform opgericht en welk gebied bestrijkt deze (landelijk, regionaal, interregionaal)? Afhankelijk van de branche kan bekeken worden waar de oprichting van het platform, geografisch gezien, de meeste kans van slagen heeft. Daarbij houdt je rekening met het gebied waar de meeste bedrijven uit desbetreffende sector zijn geconcentreerd. Uitnodigen van OR-en en OR-kaderleden (schriftelijk, mogelijk telefonisch en via e-mail) voor de bijeenkomst waarin de motieven voor het OR-platform worden uiteengezet. Organiseer vooraf enkele kaderleden die met de regiobestuurder een kerngroep van het OR-platform vormen. Bereid de oprichting samen met hen voor. Kies voor een vorm (studiedag, cursus, bijeenkomst in een van de bedrijven, etc.) en nodig inleiders uit.

2.

1e OR-platformbijeenkomst Start met een interessant hoofdonderwerp wat op een actuele en aantrekkelijke manier wordt uitgewerkt. Gebruik een lokkertje, bijvoorbeeld rondleiding in een bedrijf of speciaal aanbod van informatie, bijvoorbeeld over pensioenen. Inventariseer de onderwerpen die men in de toekomst aan bod wil laten komen. Bespreek doel en werkwijze van het OR-platform en maak daarover vervolgafspraken met de aanwezige OR-leden.

3.

2e OR-platform bijeenkomst Behandel een gekozen onderwerp met een informatief element. Wissel onderling ervaringen uit, bijvoorbeeld via “rondje bedrijven”. Gebruik verschillende methodieken om de besprekingen levendig te houden. Bijvoorbeeld OR-kaderleden verslag laten doen van hun aanpak van een onderwerp of laat hen een korte presentatie houden. Ga na of iemand voorzitter en secretaris wil zijn.


4.

Verdere bijeenkomsten In de regel komen OR-platforms 3 à 4 keer per jaar bij elkaar. Dit hangt af van de groep, de bestuurder en de actualiteit. Ook tussen de bijeenkomsten door kunnen kaderleden van het OR-platform contact met elkaar hebben. Dit om informatie uit te wisselen of de werkwijze in de eigen OR te vergelijken. Leden van het OR-platform kunnen tussendoor ook contact met de regiobestuurder hebben. Gebruik ook de sociale media.

TIJDSPAD • Keuze in welke sector of branche je een OR-platform wil oprichten. • In kaart brengen welk gebied en welke bedrijven en/of OR-en hieronder vallen. • Namenlijst kaderleden uit de OR-en samenstellen. • Mondeling kaderleden polsen die je tegenkomt bij andere vakbonds-

5.

Na een jaar

activiteiten. • Keuze voor de vorm waar in je wilt

Na een jaar kan in het OR-platform teruggekeken worden op de resultaten, de werkwijze en de samenwerking. Breng in beeld wat er al in de praktijk is gegroeid, wat er anders aangepakt moet worden en wat er veranderd dient te worden. Maak nieuwe afspraken.

starten: dat kan een themadag zijn, een vakbondscursus, meteen een ORplatform vergadering of anderszins. • Datum prikken eerste bijeenkomst. • Uitnodiging naar de OR-kaderleden. • Voorbereiden bijeenkomst OR-platform; uitnodigen deskundigen van de bond. • Eerste bijeenkomst OR platform. • Vervolgbijeenkomsten.


5. De werkwijze van een OR-platform Om de werkwijze compleet te maken zie je bij OR-platforms dat zij op den duur de volgende zaken geregeld willen zien.

WERKWIJZE Als het gaat om de werkwijze van een OR-platform komen de volgende vragen

Werkwijze Agenda en verslag, agendacommissie. Jaarplanning. Eigen voorzitter en secretaris (en plaatsvervangers). Reguliere bijeenkomsten. Bijeenkomsten overdag of ‘s avonds. Archief. Onderwerpen. Doelen. Afvaardiging of roulerende aanwezigen. Gezamenlijke scholing. Alleen uitwisselen van kennis en ervaringen, of ook actiegericht, standpunten innemen en rol van betekenis spelen. Werken met werkgroepen. Resultaten boeken. Afvaardiging naar andere platforms of organen.

om de hoek kijken. • Hoe doen we alles wat met het vergaderen en de bijeenkomsten te maken heeft? • Wat staat er op de agenda oftewel het opdoen van kennis. • Hoe doen we het uitwisselen van ervaringen? • Wat gaat we in kaart brengen?

Faciliteiten Gebruik van telefoon, fax, internet, PC, intranet, e-mail en sociale media. Vergaderruimte. Budget.

Communicatie Terugkoppeling naar de OR. Terugkoppeling in de bond.

Zelfstandigheid De regiobestuurder is (nog) voorzitter, het regiokantoor het postadres en doet de organisatie. Onder begeleiding van de regiobestuurder. Een “dagelijks bestuur” van het OR-platform doet het praktisch- en organisatiewerk.


Vorm De werkwijze is vastgelegd in een reglement. Er is niets vastgelegd of afgesproken.

Contacten Het platform is bekend in het bedrijf, de branche, bedrijfstak. Contact met directies, vakbonden, (regionale) pers, politiek. Netwerk van vakbondsdeskundigen en bestuurders, adviseurs en opleidingsinstituten.

Inhoudelijk Politiek en strategisch inzicht. Eigen standpunt, analyse en mening. Invloed op (landelijke) discussie. Onderwerpen aanpakken op ‘hoog niveau’. Hoe meer invloed uitoefenen als OR.


6. Soorten OR-platforms

1.

Bij deze drie soorten kun je de volgende kenmerken herkennen:

3 SOORTEN OR-PLATFORMS

Een beginnend OR-platform

OR-platforms zijn grofweg in drie

Qua organisatie en inbedding is weinig opgebouwd. Is geheel afhankelijk van de regiobestuurder. Bij wisseling van de regiobestuurder moet de zaak weer vanaf het begin worden opgebouwd. Is louter bedoeld voor het uitwisselen van ervaringen. Komt weinig bijeen, soms ad hoc. Heeft geen verdere aspiraties. Gaat soms op een onderwerp dieper in. De kaderleden uit de OR-en komen als consumenten naar de ORplatformbijeenkomst.

2.

soorten

7

te onderscheiden:

• een beginnend OR-platform. • een ervaren OR-platform. • het volwassen OR-platform.

Een ervaren OR-platform Is beter georganiseerd. Komt regulier bij elkaar, bijvoorbeeld 3 of 4 keer per jaar. Is een structureel onderdeel van het vakbondswerk. Beschikt over faciliteiten. Doet naast uitwisseling aan ervaringen ook aan kennisoverdracht Is minder afhankelijk van regiobestuurder en komt indien nodig ook zonder hem/haar bij elkaar. De regiobestuurder is geen voorzitter meer en laat meer over aan het “dagelijks bestuur” van het OR-platform. Tussen de platformbijeenkomsten door hebben de leden ook contact met elkaar, bijvoorbeeld via gebruik mobiel, e-mail en sociale media. Buiten de vergaderingen om wordt ook aan onderwerpen gewerkt. Maakt zelf een agenda in overleg met begeleiding. Neemt standpunten in en komt daarmee naar buiten. Laat wat van zich horen in de pers maar dat wordt wel ondersteund door de begeleiding.

3.

Het volwassen OR-platform Is goed georganiseerd en heeft toegang tot moderne faciliteiten, communicatiemiddelen en sociale media. Werkt zelfstandig. Heeft begeleiding van de regiobestuurder die vooral coachend optreedt en bijstuurt op inhoudelijke discussie en strategie. Beschikt over een netwerk van deskundigen en adviseurs. Neemt eigen standpunten in. Heeft een positie in de bedrijfstak of sector. Geeft gevraagd en ongevraagd advies. Handelt met politieke- en strategisch inzicht. Treedt met standpunten en resultaten naar buiten.

VOETNOOT 7

Deze indeling van OR-platforms is vrij naar typen OR-en van Goodijk (1989) en Wiersema (1996).


7. De meerwaarde van een OR-platform Een OR-platform kan een uitstekende kans voor de kaderleden in de OR-en zijn om zich aan op te trekken. Men leert er van, hoort ervaringen van anderen en de kennis wordt groter. Om een ORplatform goed tot zijn recht te laten komen dienen we deze zaken wel goed aan bod te laten komen. Het gaat er uiteindelijk om dat onze kaderleden in de OR-en beter het OR-werk kunnen doen. En dat het een meerwaarde voor FNV Bouw heeft.

LEUKE ACTIVITEITEN • Themadag of studiedag. • Samen op cursus. • Bedrijfsbezoek. • Interessante en bewogen inleiders laten optreden.

Meerwaarde voor de OR-kaderleden

• Met een onderwerp via een onderzoekje aan de slag.

Kennisoverdracht en inzicht in thema’s. Informatie van de vakbond over de bedrijfstak betreffende scholing en opleidingen, arbeidsmarktontwikkelingen, arbeidsomstandigheden en cao-zaken. Actuele informatie van de bond over de op handen zijnde activiteiten en ontwikkelingen, zodat de OR zijn werkzaamheden daarop kan afstemmen. Uitwisseling van ervaringen; het van elkaar leren. Meer zicht op de ontwikkelingen in de sector. Mogelijk gezamenlijke aanpak van activiteiten. Te voeren strategie in het bedrijf gezamenlijk bespreken. Onderwerpen die langere tijd aan de orde zijn kunnen door de bond begeleid worden (de zogenaamde longitudinale ondersteuning). Aanreiken van materiaal door FNV Bouw.

Meerwaarde voor FNV Bouw De OR-leden zijn contactpersoon van de bond in het bedrijf (“scharnier”). FNV Bouw hoort en ziet beter wat er in de sector speelt. Het versterken van de betrokkenheid met OR-en. Het bieden van ondersteuning aan OR-en. Vergroten van de kennis van de ontwikkelingen in de sector als gevolg van informatieoverdracht van OR-leden naar de bond. Een OR-platform is voor FNV Bouw een plek waar vakbondsstandpunten en ideeën worden overgedragen en besproken. Efficiency in begeleiding, ondersteuning en scholing door OR-en collectief te ondersteunen.


• Verzamelen van informatie over een onderwerp. • Een enquête houden. • Plan bedenken en uitvoeren om iets verbeterd te krijgen (zwartboek, witboek, persverklaring, etc.). • Twitteren. • Enzovoorts.

BEDREIGINGEN • De meerwaarde van het OR-platform komt niet uit de verf. • Men blijft steken in het rondje bedrijven en dat levert voor kaderleden die meer willen te weinig op. • Kaderleden haken af. • Men komt niet tot resultaten. • Bijeenkomsten worden uitgesteld.

8. Onderwerpen voor een OR-platform Welke onderwerpen zouden op een OR-platform aan de orde kunnen komen? Waar zou het OR-platform zich mee bezig kunnen houden? Vanuit de indeling in 5 A’s zouden actuele thema’s van de volgende onderwerpen aangepakt kunnen komen.

ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN Globaal gaat het om veiligheid, gezondheid en welzijn bij het werk. • Watergedragen verf/OPS.

Arbeidsplaatsen en arbeidsmarkt Inkrimping of uitbreiding. Inlenen of inhuren van personeel, al dan niet uit andere (EU-) landen. Overplaatsing. Orderportefeuille en orderstroom. Beleid van de bedrijven. Slechte- en goede vormen van flexibilisering.

• Werkkleding. • Werkdruk. • Houtstof. • Arbo-dienstverlening. • Nieuwe Arbo-wet. • Optreden van de arbeidsinspectie. • Kwaliteit van de arbeid.

Arbeidsinhoud en organisatie Fusies en reorganisatie. Overnames. Een andere manier van werken/beter organiseren (terugdringen faalkosten, lean production, etc).

• PBM’s. • WAO/WIA. • Reïntegratie. • Ziekteverzuimbeleid. • Overwerk.

Arbeidsverhoudingen

• Arbo-convenanten.

De ruimte die OR-en krijgen in de medezeggenschap. OR en bondsbeleid. Onderdelen van personeelsbeleid (bijvoorbeeld loopbaanbeleid, opleidingen). Regelingen rond sociaal- en personeelsbeleid.

Arbeidsvoorwaarden Naleving cao. Modernisering cao. Ontwikkelingen in de cao. OR-en vullen raamafspraken van de cao in. Ontwikkelingen in de bedrijven. Secundaire- en tertiaire arbeidsvoorwaarden. De werkkostenregeling.


9. OR-platforms in Nederland In Nederland bestaan honderden OR-platforms. Deze lopen uiteen van klein naar groot en van beginnend naar volwassen. Ook zijn er veel OR-platforms die los van de vakbonden bestaan. Of ze zijn geheel zelfstandig of gekoppeld aan een OR-opleidingsinstituut. Verder zijn er OR-platforms die meer als een landelijke koepel functioneren en meer op Den Haag gericht zijn. Er zijn ook internationale OR-platforms en platform met een rechtsvorm (stichting), begroting en lidmaatschap. Ze zijn er dus in alle soorten en maten. Enkele voorbeelden. COP - Coöperatieve Ondernemingsraden Politie COOR - Coördinerend Overleg OR-en Omroep De Meesterklas - platform voor medezeggenschap in het onderwijs GOORR - Gezamenlijk Overleg Ondernemingsraden Regio Rijnmond GWB - OR-platform Groot Winkel Bedrijven ITOP - IT OR-Platform KorRI - Kontakgroep Ondernemingsraden Researchinstellingen Landelijk OR-Platform Bureau Jeugdzorg Landelijk Overleg voorzitters OR Waterschappen LME - Landelijk Medezeggenschapsplatform Energiedistributiebedrijven LOMOZ - Landelijk Overleg Medezeggenschap Zorgsector LOOK - Landelijk Overlegorgaan Ondernemingsraden Kraamzorg LOOS - Landelijk Overleg Ondernemingsraden Schoonmaak LOOT OR-platform VVT- Landelijk Overleg Ondernemingsraden Thuiszorg V&V LOVO - Landelijk Orgaan van Overlegorganen in de Sociale Werkvoorziening LPMA - Landelijk Platform Medezeggenschap Milieuen Afvalbedrijven LPOAZ - Landelijk Platform Ondernemingsraden Ambulancezorg LPOMN - Landelijk Platform Ondernemingsraden MEE Nederland MNO - Stichting Multi Nationale Ondernemingsradenoverleg NVMz - Nederlandse Vereniging voor Medezeggenschap ORRIN - Platform Overleg Ondernemingsraden Revalidatiecentra in Nederland OKE - Ondernemingsraden Kontakt Eemsmond OOK - Overlegplatform Ondernemingsraden Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven OR Platform Branche Kinderopvang, Welzijn, etc. OR Platform Havens Rotterdam OR Platform Hoveniers 12 | Aan de slag met OR-platforms

OR Platform Waterschappen Zuid-Holland ORSW Nederland, platform voor Ondernemingsraden in de SW-sector (landelijk) PCOBB - Platform Centrale Ondernemingsraden Bouw & Bagger Platform Ondernemingsraden AB Nederland Platform Ondernemingsraden Contract Catering Platform Ondernemingsraden en PVT’s in de bibliotheekwereld Platform Ondernemingsraden Farma Platform Ondernemingsraden Gemeenten MiddenBrabant Platform Ondernemingsraden RIBW’s Platform Ondernemingsraden Rivierenland Platform Ondernemingsraden Tuinzaadbedrijven Platform Ondernemingsraden Verblijfsrecreatie Platform Ondernemingsraden Waterbedrijven Platform Ondernemingsraden West-Veluwe Platform Woningcorporaties Zuid-west Nederland POC NN - Platform Ondernemingsradencontact Sociale Werkvoorziening Noord Nederland POCMEON - Provinciaal Ondernemingsraad Contact Midden en Oost Nederland (SW-bedrijven) POGGL - Platform Ondernemingsraden Groothandel en Grootwinkelbedrijven Levensmiddelenbranche POZO - Platform Ondernemingsraden in de Zorg Amsterdam PRO - Platform Rijk Ondernemingsraden PROVOR - Provinciaal Overleg Ondernemingsraden RON - Regionaal Ondernemingsradenoverleg Maastricht ROON - Regionaal Overleg Ondernemingsraden Noord Limburg Regionaal Overleg Ondernemingsraden Zorginstellingen ROVOR - Regionaal Overleg voor Ondernemingsraden in de Rijn- en Schelderegio SOW - Samenwerking OR-en Woningcorporaties Midden- en Zuid-Limburg SPM - Samenwerkings Platform Medezeggenschap (verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg en GGZ) Vereniging OR-Platform Technische Groothandel Zeeuws OR-Platform Gemeenten

10. Informatie Literatuur “OR-platforms massaal in opkomst”, Bernard van Lammeren, OR-Informatie, 28 maart 2002. “OR-en moeten krachten meer bundelen”, Joek Vlasbom, OR-Informatie, 5 oktober 1999. “De tijd van navelstaren is voorbij”, Irene Schoemakers, Tijdschrift Ondernemingsraad, november 2003. “Lomoz en NVMedezeggenschap gaan samenwerken”, Maria Genova, Tijdschrift Ondernemingsraad, maart 2002. “Bouwen aan een sterke OR”, bonden zetten in op platforms, Aldo Dikker, Tijdschrift Ondernemingsraad, mei 2001. “OR-platforms woningcorporaties”, bundeling van kennis en ervaring, FNV Bouw, oktober 2001. “OR-plaforms, samen sta je sterk”, Praktijkblad Ondernemingsraad, januari 2011.

Websites www.ondernemingsraad.pagina.nl www.OR-net.com www.OR-net.nl/databank www.OR.nl www.ondernemingsraad.startkabel.nl www.intermediair.nl www.fnvbouw.nl/medezeggenschap www.fnv.nl/arbeid/medezeggenschap www.fnvbondgenoten.nl/dossier/medezeggenschap www.abvakabofnv.nl/medezeggenschap www.vakbond.pagina.nl www.fnvformaat.nl www.gbio.nl www.swz.nl

Telefoonnummers AIP, FNV Bouw 088 575 70 25 OR Advies, FNV Bouw 088 575 72 38 E-mail: [email protected] OR Centrum FNV Bondgenoten 030 273 87 39

COLOFON Dit is een uitgave van Stichting FNV Pers in opdracht van FNV Bouw, Afdeling Algemene Belangenbehartiging (ABB) | Postbus 520, 3440 AM Woerden | T 088 575 57 000 | www.fnvbouw.nl | Prepress Studio FNV Bouw | Druk Macula, Waddinxveen | Foto omslag © Ondernemingsraad FNV Bouw | Oplage 2.000 | Bestellen Dit artikel is te bestellen (bestelnummer: B0228) bij de afdeling Inkoop & Voorraadbeheer FNV Bouw T 088 575 57 247 | Woerden, juli 2011 | 11235


Bijlage 1: Wetten/regelingen met rol ondernemingsraad Wet/regeling

Korte beschrijving

Wet op de Ondernemingsraden

Diverse onderwerpen, o.a. in de art. 23, 25, 27, 28, en 31.

Cao

Instemmings-/overeenstemmingsrecht van OR bij toegestane afwijkingen van diverse bepalingen.

Arbeidstijdenwet

Instemmings-/overeenstemmingsrecht bij invullen.

Wet Arbeid en zorg

Afwijkende afspraken in overleg met OR mogelijk bij calamiteitenverlof en kort-/langdurend zorgverlof.

Arbowet en Arbo-regelgeving

Instemmingsrecht en aanvullende bevoegdheden en faciliteiten op diverse terreinen rond arbeidsomstandighedenbeleid in de onderneming.

Wet aanpassing arbeidsduur

Afwijkende afspraken in overleg met OR mogelijk bij vermeerdering van de arbeidsduur.

Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs

Toezicht op juiste uitvoering wet. OR wordt door minister geïnformeerd bij niet-naleving door onderneming.

Burgerlijk wetboek

Recht van enquête naar wanbeleid bij onderneming. Recht van aanbeveling 1/3 van leden RvC. Ontslagbescherming van OR-leden.

Algemene wet gelijke behandeling

Aan de orde stellen van discriminerend beleid van werkgever evt. voorleggen aan de commissie gelijke behandeling.

Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen

Aan de orde stellen van discriminerend beleid van werkgever evt. voorleggen aan de commissie gelijke behandeling.

Wet melding collectief ontslag

OR moet gehoord worden over collectief ontslag (tenzij vakbonden geraadpleegd zijn).

Wet minimumloon en minimum vakantiebijslag

Arbeidsinspectie doet mededeling aan OR bij niet nakomen verplichtingen door werkgever.

SER Fusie-/gedragsregels

OR moet door werkgever op de hoogte gesteld worden van oordeel vakbonden over de voorgenomen fusie.


Bijlage 2: Voorbeeldreglement OR-platform 1.

Doelstelling

3.4.

Het OR-platform heeft als doel om te leren van ervaringsuitwisseling en kennis te verwerven via ieders bijdrage, de bijdrage van de regiobestuurder en deskundigen. Tevens is het doel om oplossingen voor knelpunten in de bedrijven te bedenken en, waar nodig, die naar buiten te brengen.

2.

Organisatie

In overleg met de leden van het OR-platform maakt de regiobestuurder de agenda op. Dit kan ook gedaan worden door het dagelijks bestuur van het OR-platform. Vaste agendapunten zijn: mededelingen, nieuws uit de bedrijven, nieuws uit de OR-en en nieuws uit de vakbond.

3.5.

Werkwijze

3.1.

Bijeenkomsten Het OR-platform komt 3 keer per jaar in de regio bijeen te organiseren door de regiobestuurder. Het OR-platform is vooral voor kaderleden van FNV Bouw in de OR-en. Soms zijn ongeorganiseerde OR-leden ook welkom. Het platform kan gevraagd en ongevraagd advies geven aan interne geledingen van de bond of aan externe organisaties.

3.2.

Afvaardiging

3.6.

Dagelijks bestuur Drie kaderleden van het platform vormen het dagelijks bestuur. In het begin is de regiobestuurder voorzitter maar op termijn streven we ernaar dat het dagelijks bestuur het voorzitterschap en het secretariaatswerk doet. Er is een voorzitter, een plaatsvervangende voorzitter en een secretaris die notuleert en in samenwerking met het regiokantoor voor briefwisseling en dergelijke zorgt.

Secretariaat Het secretariaat wordt gevoerd door het regiokantoor daarbij inhoudelijk gevoed door het dagelijks bestuur van het platform. Materiaal en middelen worden beschikbaar gesteld door het regiokantoor en mogen daar gebruikt worden.

3.7.

Kaderleden van de verschillende OR-en kunnen naar de platformbijeenkomsten. Er wordt gestreefd naar een afvaardiging per OR van hooguit 2 leden omdat we het belangrijk vinden dat er zoveel mogelijk OR-en van de sector in de regio deelnemen. Het kan zijn dat het OR-platform een onderdeel uitmaakt van een groter netwerk of koepel van platforms. En dat er afvaardiging van het platform naar de landelijke of regionale vergadering gaan. In dat geval beslist het platform over de afvaardiging en rapporteert de afgevaardigde aan het OR-platform over het besprokene.

3.3.

Besluitvorming Er kunnen over 2 zaken besluiten worden genomen. Ten eerste over praktische zaken rond het reilen en zeilen van het OR-platform. Dat wordt besloten bij meerderheid. Ten tweede gaat het om meer strategische besluiten als stellingname, standpunten en uitingen in de media. Besluiten worden genomen bij een meerderheid van 75%.

De organisatie van het OR-platform is in handen van het regiokantoor, in het bijzonder de regiobestuurder. Het adres voor post en email is het regiokantoor.

3.

Agenda

Commissies Het OR-platform kan besluiten voor bepaalde onderwerpen tijdelijke commissies op te richten. Dit kan de efficiency ten goede komen. Deze commissies of werkgroepen kunnen bepaalde opdrachten uitvoeren, bijvoorbeeld een enquête, een onderzoekje of een rapportage. Deze commissie krijgt een taakopdracht mee van het platform met een tijdspad voor rapportage. In een tijdelijke commissie kunnen interne of externe deskundige zitting hebben en/of een bijdrage leveren.

4.

Slotbepalingen Een wijziging van dit reglement behoeft de instemming van 75% van de leden van het OR-platform. In alle gevallen waarin dit reglement niet voorziet beslist het OR-platform. Dit reglement is vastgelegd in het OR-platformbijeenkomst van


Bijlage 3: Voorbeeld praktijkonderzoek OR-Platform Uitvoering praktijkonderzoek 1.

Voorbereiding De kaderleden verzamelen achtergrondinformatie, stellen doelen, bedenken onderzoeksvragen en maken een planning. Al dan niet neemt een groep kaderleden zelf het initiatief of wordt door het gehele platform een opdracht bedacht met een werkplan en vorm van het eindresultaat.

3.

6.

Verbeteren Als de conclusies er liggen is het de vraag wat het OR-platform er verder mee wil doen. Daar kan verschillend mee omgegaan worden. De informatie en de conclusies kunnen dienen om het werk van de bond en OR te ondersteunen.

Voordelen van het werken met praktijkonderzoek Het is een handvat voor concrete activiteiten, naast het vergaderen. Het biedt zicht op wat er in het bedrijf speelt. Het vergelijkingsmateriaal biedt handvatten om verbeteringen te bewerkstelligen. Zelfwerkzaamheid bevorderen. Regiobestuurders krijgen materiaal om gericht ondersteuning te geven. FNV Bouw profileert zich bij de OR-en. De inbreng van de OR in het eigen bedrijf wordt bevorderd. FNV Bouw krijgt beter zicht op actuele ontwikkelingen, knelpunten en oplossingen.

Opzet vragenlijst Een goede vragenlijst is belangrijk en bepaalt voor 90% wat eruit komt en wat het OR-platform met de resultaten kan doen.

4.

Rapportage Als de onderzoeksresultaten binnen zijn moeten die nog op een rij worden gezet. Dat is soms een hele klus maar met steun de regiobestuurder of het hoofdkantoor kan dat wellicht beter lukken. Het gaat erom dat er een samenvatting komt en conclusies worden getrokken.

Keuze onderwerp Deze is vast te stellen aan de hand van aan de hand van signalen van OR-leden, ontwikkelingen in de bedrijfstak, ontwikkelingen op het gebied van wetgeving/politiek en het beleid van de vakbond. Dit kan per sector verschillend zijn, net wat er actueel is. Bij de woningcorporaties is het wellicht interessant te zien hoe de verschillende bedrijven omgaan met verschoven werktijden, invoering van het functiewaarderingssysteem CATS, fusies en samenwerking of de nieuwe taakstelling. In de Afbouw is wellicht het jaarmodel goed om te bespreken en te vergelijken maar dat kan ook voor de GWW-sector van de bouw gelden. Voor de sector bouw kan het loopbaanbeleid, ontwikkelingen in de sector, gevolgen van het EU-beleid op de nationale arbeidsmarkt, flexibilisering en dergelijke gekozen worden. Voor de meubel en hout industrie kan het gaan om werkgelegenheid, fusies en overname, werktijden, arbeidsomstandigheden, veranderingen in het werknemersbestand, enzovoort.

2.

5.

Uitvoeren praktijkonderzoek De vragenlijst kan door de kaderleden zelf worden ingevuld of in tweetallen. Dit kan ook door bijvoorbeeld 3 kaderleden van 1 bedrijf. Kaderleden kunnen ook enkele werknemers van hun bedrijf vragen het formulier in te vullen.


Opzet praktijkrapport Uitleg over het onderwerp (situatie, ontwikkelingen, knelpunten, analyse, wetgeving). Toelichting op de situatie in de bedrijven. Inhoud, procedure en de uitvoering. Beleid van FNV Bouw. Conclusies en aanbevelingen. Actie.

www.fnvbouw.nl

Deel 8 van een serie over medezeggenschap

2 | Werkkosten en werknemers

1.

Zin in medezeggenschap?

2.

Aan de slag met OR/PVT-verkiezingen

3.

De OR in de bedrijfstak bouw

4.

De PVT bij kleine bedrijven

5.

Medezeggenschap bij woningcorporaties

6.

Vakbondswerk in de onderneming

7.

Werkkosten en werknemers

8.

Aan de slag met OR-platforms

Aan de slag met OR-platforms

Recommend Documents