Aan de slag met de Kijkwijzer Koraal-5-Step

R i r j k u e l K

d i g it a

al m

aga

zin

ev

oo

rm

ed

ew

e

rk er sv an Ko raa l Gr oep - 2016 - Nr. 2

Verder in dit magazine: Ervaringsdeskundigheid ontwikkelen

Aan de slag met de Kijkwijzer Koraal-5-Step

Regie Op Locatie bij St. Anna, Maasveld en Op de Bies En nog veel meer nieuws...

i

1

In deze editie van KleurRijk: Voorwoord Radboud Quik

Integrale Brandveiligheid

Meer én vaker updates over ons strategisch programma!

De La Salle licht ‘Gezonde Levensstijl’ toe

Ervaringsdeskundigheid ontwikkelen

Aan de slag met de Kijkwijzer Koraal-5-Step

Regie Op Locatie bij St. Anna, Maasveld en Op de Bies

Sfeerimpressie Week van Zorg en Welzijn

é è ç {è ÄÇî

KleurRijk

i

2

Denk jij ook met ons mee! Je hebt ze vast voorbij zien komen in je mailbox of op intranet: de uitnodigingen voor de Meedenk-sessies over de besturing van Koraal Groep. We hebben veel enthousiaste reacties gekregen. Vanuit al onze werkstichtingen doen en denken collega’s mee over de toekomst van onze organisatie. Dat geeft mijn collega-bestuurder Ingrid Widdershoven en mijzelf, een goed gevoel. Maar wat betekent dat nou eigenlijk ‘meedenken over de besturing van Koraal Groep’?

De afgelopen maanden hebben we nagedacht over hoe wij onze organisatie besturen en of dat voor de toekomst nog wel de meest passende manier is. Met ‘we’ bedoel ik de Raad van Bestuur, directeuren van de werkstichtingen, de managers van de centrale ondersteunende diensten, de Centrale Cliëntenraad, de CMZm, behandelaren, medewerkers en cliëntvertegenwoordigers. Samen zijn we tot het inzicht gekomen dat de ontwikkelingen in de toekomst vragen om een andere inrichting en besturing van onze organisatie. In de bijeenkomsten die wij samen hebben gehad, zijn de contouren van een mogelijke

KleurRijk

nieuwe Koraal Groep uitgetekend en hebben we zogenoemde besturingsprincipe vastgesteld. Als je op de link onder dit voorwoord klikt, kom je bij deze negen principes. Zij zijn voor ons de leidraad bij het inrichten van een mogelijk én wenselijk nieuw organisatiemodel voor Koraal Groep. In de sessie waarvoor wij jullie hebben uitgenodigd, willen we met nog meer medewerkers praten over de nieuwe inrichting en besturing van onze organisatie. Hoe kijken jullie daar tegenaan? Wat kun jij ons vanuit jouw professionaliteit meegeven?

Ingrid en ik kijken uit naar de geplande bijeenkomsten en hopen je daar te ontmoeten en met elkaar intensief van gedachten te wisselen over de toekomst van Koraal Groep. Radboud Quik Voorzitter Raad van Bestuur

Bekijk de negen besturingsprincipes! Meer weten over de Meedenk-sessies? Stuur een bericht naar Jolande van Til via het e-mailadres [email protected]

i

3

Meer én vaker updates over ons strategisch programma! pqo^ qbd v

In de vorige editie van KleurRijk vertelden we je over de licht gewijzigde opzet van ons strategisch programma 2016. In dit programma zijn 33 projecten opgenomen die betrekking hebben op de gehele organisatie of op één van de sectoren waarin Koraal Groep werkzaam is: jeugdzorg, gehandicaptenzorg, onderwijs of arbeid. Sommige van deze projecten zijn nieuw, maar de meeste zijn al eerder gestart. Om een goed overzicht te houden op al deze projecten zijn ze onderverdeeld in 4 dimensies: ‘Onze cliënt/leerling’, ‘Onze omgeving’, ‘Onze medewerker’ en ‘Onze organisatie’.

De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor de 33 projecten waarmee we onze strategische doelen gaan realiseren. Samen vormen deze projecten het strategisch portfolio en bij het nemen van beslissingen laat de Raad van Bestuur zich adviseren door het Strategisch Portfolio Board. Deze board bestaat uit vertegenwoordigers van de verschillende sectoren en ondersteunende diensten. De projectleiders van de 33 projecten van het strategisch programma vormen samen een implementatieteam: het I-Team. Dit team is primair verantwoordelijk voor de voortang van de projecten en koppelt de voortgang terug richting het Strategisch Portfolio Board.

geïnformeerd worden én blijven over de voortgang van de 33 projecten van het strategisch programma. En zeker over de veranderingen die het uitvoeren van deze projecten met zich mee zullen brengen. Om snel in te kunnen spelen op de actualiteit gaan we nieuwsberichten en achtergrondinformatie over het strategisch programma voortaan communiceren via de nieuwe, compacte nieuwsbrief met een bekende naam: RICHTPUNT. Deze kan elke week in je mailbox verschijnen en informeert je over de laatste ontwikkelingen en over zaken die veranderen in je werk. In de eerste RICHTPUNT stellen we bovendien alle 33 projecten aan je voor. Hou je mailbox dus in de gaten!

We vinden het belangrijk dat alle medewerkers van Koraal Groep goed

KleurRijk

i

4

ervaringsdeskundigheid ontwikkelen Het indrukwekkende verhaal van René Ueberbach is inmiddels bekend. Na veertien jaar bij Gastenhof te hebben gewoond, keerde René een aantal jaar later als chauffeur terug bij datzelfde Gastenhof. Tijdens de ritten praatte hij met de cliënten en al snel bleek dat hij zich goed kon inleven in jongeren en in staat was een vertrouwensband met hen op te bouwen. Ondertussen is René gediplomeerd ervaringsdeskundige.

René en Brian spreken de gebeurtenissen van de afgelopen week door ...

KleurRijk

René: “Ik weet als geen ander hoe moeilijk het kan zijn om op te groeien met enerzijds de regels en anderzijds de dynamiek binnen de woongroepen. Tegelijkertijd ben ik me als medewerker ook bewust van de rol van mijn collega’s. De positie van ervaringsdeskundige is er dus één die de wederzijdse acceptatie tussen cliënt en medewerker vergroot. Hierdoor kunnen onze jongeren het beste uit zichzelf halen.”

Brian, 17 jaar en cliënt van Gastenhof benadrukt hoe belangrijk René is voor zijn eigen ontwikkeling: “Ik verheug me er elke week op dat René komt en ben blij dat ik dan met hem kan delen wat er die week allemaal is gebeurd. Daarnaast helpt hij me met boodschappen doen, koken, en geldzaken. Hij geeft me rust in mijn dagelijkse ritme en is een bepalende factor in waarom het nu zo goed met me gaat.”

Renés contact met de jongeren vindt plaats in zogenoemde praatcafés. Tijdens groepsdiscussies worden één keer per maand actuele thema’s en problemen op een informele manier besproken. Daarnaast heeft René met een aantal cliënten persoonlijk contact. Naast te bespreken wat hen dwarszit of bezighoudt, ondersteunt René de jongeren bij praktische zaken die hen helpen op eigen benen te staan.

Tenslotte kijkt René naar de toekomst: “Ik vind het belangrijk dat we op het terrein van ervaringsdeskundigheid nieuwe methodes blijven ontwikkelen. Alleen als we nieuwe dingen uitproberen weten we wat werkt en wat niet. En kunnen we de jongeren nog beter begeleiden naar een zelfstandig leven.”

i

5

Regie Op Locatie bij St. Anna, Maasveld en Op de Bies Na een uitvoerige verkenning hebben St. Anna, Maasveld en Op de Bies er samen voor gekozen om de methodiek Regie Op Locatie (ROL) te implementeren. Hiermee zal er binnen de drie VG-stichtingen van Koraal Groep verder invulling worden gegeven aan het principe ‘van zorgen vóór, naar zorgen dát’.

Bij Regie Op Locatie werken cliënten, verwanten en medewerkers met elkaar aan een goed leven voor cliënten, mooi werk voor medewerkers en een gezonde organisatie. Dit doen ze vanuit hun eigen kracht en vanuit gedeelde medezeggenschap. Dit betekent niet alleen meedenken en meepraten, maar ook meebeslissen over de dingen die cliënten en medewerkers belangrijk vinden in hun leven en werk. Procesbegeleiders Na een werving- en selectieprocedure hebben St. Anna, Maasveld en Op de Bies acht procesbegeleiders geselecteerd die de implementatie van Regie Op Locatie

KleurRijk

zullen gaan begeleiden. Deze procesbegeleiders zijn op 1 maart begonnen aan een intensief scholingstraject, waarvan de inhoud het beste kan worden beschreven aan de hand van de centrale thema’s: voordoen, samen doen en zelf doen. Deze scholing wordt verzorgd door RONT (voorheen TNO Management Consultants). Pilot-locaties Daarnaast zijn er binnen elk van de VGinstellingen drie woongroepen aangewezen als ‘pilot-locatie’. De medewerkers, verwanten én cliënten van deze woongroepen zullen vanaf nu de dagelijkse gang van zaken op de woongroep samen vormgeven volgens de beproefde ROL-

3VG methodiek. Hierbij worden ze ondersteund door handvatten en hulpmiddelen die de nieuwe manier van werken met elkaar op een bewezen manier ondersteunen. Hoe werkt dat in de praktijk? De medewerkers, verwanten - en waar mogelijk ook cliënten kijken samen wat er op de woongroep beter geregeld kan worden. Uiteraard in overleg met de teammanager en binnen de (financiële) kaders. Hiervoor zitten ze samen in een raad. De medewerkers, verwanten en cliënten worden begeleid door de procesbegeleiders, die op hun beurt weer kunnen rekenen op de ondersteuning van RONT. Na een periode van 16 weken is het team in staat om met de nieuwe methodiek te werken. Na het

i

6

Maak kennis met de procesbegeleiders van regie op locatie Van links naar rechts: Karin Cortenbach, Marijke Vergoossen, Mirjam van Klaveren, Diana Lardinois, Ivo Hermans, Hans Orbons, Silvia Sniekers en Ank Loozen.

afsluiten van de leerperiode volgt een ‘onderhoudstermijn’, waarbij er wordt bekeken of het in gang gezette vliegwiel van voortdurend verbeteren blijft draaien. Verdere uitROL De pilotfase van Regie Op Locatie bij St. Anna, Maasveld en Op de Bies zal voor 1 augustus zijn afgerond en wordt daarna geëvalueerd. Vervolgens wordt er een plan van aanpak opgesteld om de methodiek in de daaropvolgende zestien maanden verder uit te rollen binnen alle woongroepen van de drie VG-instellingen. De procesbegeleiders die op dit moment worden opgeleid zullen hierbij een centrale rol spelen.

KleurRijk

Primaire taken staan centraal Regie Op Locatie raakt de hele organisatie, van hoog tot laag. Voor de ondersteunende afdelingen betekent dit dat ze woongroepen zo goed mogelijk ondersteunen bij het vinden van ‘eigen oplossingen’, zodat deze zo weinig mogelijk hinder ervaren van zaken die de uitvoering van hun primaire taak in de weg staan. Alleen zó kunnen medewerkers op de woongroepen doen waar ze goed in zijn: zorg verlenen en zoveel mogelijk tijd besteden aan de cliënten.

voortdurende dialoog met de betrokken medezeggenschapsorganen. Zo wordt de invoering van de ROL-methodiek als proeftuin gebruikt voor het opnieuw vormgeven van ‘meedenken, meepraten en meebeslissen’ binnen St. Anna, Maasveld en Op de Bies. De drie VGinstellingen zijn ervan overtuigd dat deze nieuwe manier van werken voordelen oplevert voor medewerkers, verwanten én cliënten. Meer invloed, regie en eigenaarschap zal een positieve invloed hebben op zowel de cliënt- als medewerkerstevredenheid.

Proeftuin voor succes Bij de voorbereidingen van Regie Op Locatie en de uitrol hiervan is er een

i

7

INTEGRALE BRANDVEILIGHEID Op 2 maart was de officiële kick-off van het project integrale brandveiligheid in Café Allerhandj van St. Anna. Medewerkers van de werkstichtingen en COD waren aanwezig, evenals enkele jongeren van De La Salle.

De kick-off werd door Radboud Quik geopend, waarin hij het belang van een veilige omgeving (wonen, werken, leren) voor cliënten, leerlingen en medewerkers benadrukte. René Andriessen (clustermanager St. Anna) en Pieter van Hoorn (brandveiligheidsexpert van Brafon) vertelden over het project en er was een levendige discussie met de aanwezigen. Doelstelling project De doelstelling van het project is de brandveiligheid verder te verbeteren. Dit lukt alleen als de preventieve en beheersende maatregelen in samenhang worden georganiseerd. Denk hierbij aan de samenhang tussen gebouw en installaties, organisatorische processen, het menselijk gedrag en handelen en tot slot het interieur van het gebouw.

KleurRijk

Het spreekt voor zich dat we voldoen aan wet- en regelgeving. In dit project willen we een stap verder gaan door brandveiligheid te organiseren vanuit risico-denken. Door bij het organiseren van de brandveiligheid aan te sluiten bij de werkelijke risico’s. En die kunnen verschillen per functie én doelgroep van een gebouw. Een groep leerlingen die overdag in een school verblijft, vraagt andere maatregelen dan een groep ernstig meervoudig gehandicapten die in een woning slaapt. Samen De samenhang tussen de maatregelen om tot integrale brandveiligheid te komen, verlangt dat een groot aantal mensen betrokken zal worden. Vanuit de verschillende rollen binnen de domeinen

zorg, onderwijs en arbeid én vanuit de COD is input nodig. Om tot beleid en goede invoering van integrale brandveiligheid te komen, worden diverse workshops georganiseerd. De uitnodigingen vinden plaats in afstemming met de directeuren van de werkstichtingen en de managers COD. Gezamenlijke verantwoordelijkheid Brandveiligheid is de verantwoordelijkheid van ons allemaal. We gaan met inbreng van veel collega’s werken aan een nog betere aanpak, maar uiteindelijk rekenen we op al onze medewerkers als het gaat om alert zijn op risico’s die de brandveiligheid in gevaar brengen! Heb jij vragen of goede ideeën? Mail ze naar [email protected]

i

8

LEERKRACHTEN HET DRIESPAN SLAGEN VOOR OPLEIDING REKENCOACH

6 x 12 = 72

s

32 / 4 = 8

Op 10 maart hebben de leerkrachten die de opleiding Rekencoach met goed gevolg hebben afgesloten, tijdens een feestelijke bijeenkomst, hun diploma ontvangen. Van harte gefeliciteerd aan Sophie Tiggelman en Jurgen van der Perk van Het Brederocollege, Marleen Vermeeren van De Kei, Mirna Kasanmoeseni en Janneke Visser van Het Warandecollege, Janneke Duijzer, Rob Ravestein en Christel Hendrikx van Het Aventurijncollege, Jeske Vermeer van Het Ginnekencollege, Loes Hanegraaf van De Singel, Desirée Westerhuis en Brigitte Korbijn van De Fakkel, Annie Brooijmans en Ineke Kal van De Koperakker en Yvonne Vriens van De Kornalijn.

KleurRijk

i

9

De La Salle licht best practice ‘Gezonde Levensstijl’ toe Op 16 februari organiseerde het Leids Congres Bureau de studiedag ‘LVB en Leefstijl’. Centraal thema gedurende deze dag: kennisuitwisseling op het gebied van een gezonde leefstijlbevordering bij cliënten met een licht verstandelijke beperking. Deskundige sprekers presenteerden de laatste inzichten, gaven praktische handvatten en onderbouwden waarom een motiverende bejegening belangrijk is om initiatieven op dit gebied te laten slagen. Onder de deelnemers bevonden zich verder begeleiders, psychologen, diëtisten, gedragstherapeuten en andere zorgprofessionals.

De La Salle was opnieuw aanwezig tijdens deze studiedag. Niet in de rol van toehoorder - zoals in 2012 - maar om de succesvolle implementatie van het project ‘Gezonde Levensstijl’ toe te lichten. In de afgelopen vier jaren heeft dit project namelijk concrete successen opgeleverd: cliënten sporten meer dan voldoende, het rookgedrag van jongeren is positief beïnvloed door personeelsleden en onder de cliënten met een ongezond gewicht zijn de veranderingen evident met een succespercentage van maar liefst 60%.

KleurRijk

Tijdens een middagsessie lichtte projectmedewerker Rik Santegoets toe hoe het thema ‘Gezonde Levensstijl’ succesvol is opgepakt bij De La Salle. Hij vertelde over de ervaringen, resultaten en verkregen inzichten van de Commissie Levensstijl en over de succesvolle samenwerking tussen De La Salle en een LVB-kinderarts die is gespecialiseerd in obesitas. Het geheim achter de best practice? “Begin vooral met het tonen van goed voorbeeldgedrag richting alle cliënten en

blijf je ‘gezonde verstand’ gebruiken als begeleider”, aldus Rik Santegoets. Tijdens de studiedag – en ook in de periode daarna – kon de best practice van De La Salle rekenen op veel aandacht van professionals en instellingen uit heel Nederland. Een mooi voorbeeld van hoe een succesvoorbeeld uit onze organisatie op de kaart kan worden gezet!

Vragen? Mail Rik Santegoets!

i

10

Kijkwijzer Koraal-5-Step De zorg in Nederland is in ontwikkeling. Onderwerpen als participatie, inclusie, eigen regie en samenwerken met het sociale netwerk spelen in toenemende mate een belangrijke rol. Koraal Groep wil een leidende rol in dit veranderende zorglandschap innemen. We willen de best mogelijke zorg ontwikkelen én bieden. De Kijkwijzer Koraal-5Step kan hier een belangrijk hulpmiddel bij zijn. • Arno Willems, Maurits Barendrecht en Anneloes Taekema

Arno Willems, GZ-psycholoog bij St. Anna en MFCG, heeft de Kijkwijzer Koraal-5-Step ontwikkeld: “Hierbij heb ik vanuit een breed perspectief naar bestaande methodieken in de zorg gekeken. Het wiel hoeft immers niet opnieuw uitgevonden te worden. Deze methodieken heb ik vertaald in vijf kernthema’s: bouwstenen die we kunnen inzetten om ervoor te zorgen dat cliënten van Koraal Groep een goed leven hebben. De vijf thema’s vormen samen de Kijkwijzer Koraal-5-Step (zie afbeelding). Dit model is een kijkwijzer voor zorg, behandeling en begeleiding, die vanuit wetenschappelijke

KleurRijk

literatuur en professionele methodieken is ontwikkeld. De kijkwijzer is nog niet in de praktijk getoetst, maar hier komt binnenkort verandering in.” In samenwerking met Maurits Barendrecht (projectleider Leiderschap) en Anneloes Taekema (extern adviseur jeugdzorg en onderwijs) organiseerde Arno Willems drie bijeenkomsten voor gedragskundigen, psychiaters en artsen die werkzaam zijn binnen Koraal Groep. Deze bijeenkomsten vormden de aftrap voor verdere ontwikkeling van de kijkwijzer.

“Tijdens de bijeenkomsten is de Kijkwijzer Koraal-5-Step getoetst en doorontwikkeld aan de hand van casussen en scenario’s uit de praktijk”, vertelt Anneloes Taekema. “Op deze manier werken wij aan een gedragen versie van de kijkwijzer. Door het delen en systematisch analyseren van ervaringen wordt er een ‘evidencebased’ praktijk opgebouwd binnen Koraal Groep. Het resultaat hiervan zal een onderbouwing en verantwoording zijn van alle zorg en behandeling die wordt geboden. Bovendien levert het een duidelijke, gemeenschappelijke visie en

i

11

Kansen in omgeving creëren Kijkwijzer Koraal-5-Step

Competenties versterken en Gedrag aanleren

Relatie vormgeven

Persoon in balans brengen

Motivatie inzetten

taal op als het gaat om de dagelijkse zorg-, begeleidings- en behandelpraktijk.” “De volgende stap is het inrichten van een werkplaats”, vervolgt Anneloes Taekema. “Gedragskundigen, psychiaters en artsen van Koraal Groep gaan de Kijkwijzer Koraal-5-Step dan echt hanteren in hun dagelijkse werk, samen met alle andere

KleurRijk

zorginhoudelijke medewerkers. Uiteraard worden cliënten, ouders, management en medezeggenschapsorganen hier ook bij betrokken.” Maurits Barendrecht vult aan: “Iedere werkstichting, vakgroep of professional zou met de kijkwijzer in staat moeten zijn om het geheel van zorg, behandeling en

• De Kijkwijzer Koraal-5-Step (links) en een impressie van gedragskundigen die het model toetsen tijdens één van de drie bijeenkomsten die onlangs plaatsvonden.

begeleiding vanaf een afstand te overzien. Om vervolgens gericht aan de slag te kunnen gaan met een specifieke methodiek. We hebben nu drie inspirerende bijeenkomsten gehad die waardevolle feedback hebben opgeleverd. De uitdaging is nu om dit samen met een aantal mensen concreet te maken in de werkplaats en daarbuiten. Daar kijken we erg naar uit!”

i

12

Sfeerimpressie Week van Zorg en Welzijn De Hondsberg, Maasveld en St. Anna openden dit jaar hun deuren tijdens de Week van Zorg en Welzijn. Op deze pagina vind je enkele sfeerbeelden van de activiteiten bij de verschillende stichtingen!

Zaterdag 19 maart

Maandag 14, donderdag 17 en zaterdag 19 maart

KleurRijk

Zaterdag 19 maart

i

13