FÉDÉRATION GÉNÉRALE DU TRAVAIL DE BELGIQUE ALGEMEEN BELGISCH VAKVERBOND 42,
RUE HAUTE,
BRUXELLES
HOOGSTRAAT 42,
BRUSSEL
Brussel, 14 Augustus 1952,
52/00 A 25/48. RC/MW. Vert.: JW.
A M DE LEDEN VAN HET BUREAU.
Waarde Kameraden, Ingevolge de "beslissing van het Bureau, hebben wij een vergadering belegd van de vertegenwoordigers van de Centralen, ten einde het ontwerp van manifest betreffende Benelux te bespreken. y Na deze vergadering hebben verschillende Centralen ons in verband met dit probleem nota's doen geworden, die wij hebben samengevat in het hierbijgevoegd document. Het V.B.N, heeft ons^anderzijds een gewijzigde tekst van het manifest doen geworden, die wij U eveneens overmaken. Het V.B.N, oordeelt dat deze zaak zeer dringend is en verzoekt ons nadrukkelijk ons standpunt te bepalen. Sommige Centralen zi;jn echter tegen de publicatie van een gemeenschappelijk manifest gekant. Ik stel dan ook voor deze kwestie tijdens de zitting van het Bureau van 19 Augustus te bespreken. Kameraadschappelijk, Louis MAJOR, Adj.-Algemeen Secretaris. Bi3 lagei
52/0o A 23/48 (Bijlage).' RC/MW.
SAMENVATTING VAN DE NOTA'S DER CENÎRALEN IN VERBAND MET BENELUX.
De Centrale der Voeding (Van Sina) "meent dat de Nederlandse invoer steeds meer en meer nadeel berokkent aan de bedrijvigheid van tal van Belgische ondernemingen,, inzonderheid de bedrijven van chocolade, suikerwaren, beschuiten, visconserven. Er zijn reeds Belgische werkgevers die hun bedrijf hebben stileelegd', om zich uitsluitend bezig te houden met de invoer van Ne7 derlandse producten, die 'aan de verbruikers worden aangeboden tégen prijzen welke veel lager liggen dan de kostprijs van hetzelfde product dat onlangs door hen werd gefabriceerd. Er bestaan anderzijds voor onze eigen voedingsnijverheid practisch geen uitvoermogelijkhedenvnaar Nederland. Ten slotte dient aangestipt dat bepaalde Belgische voedingsproducten op de "buitenlandse markten af te rekenen hebben met een sterke Nederlandse mededinging, zodanig zelfs dat wij in de naaste toekomst gevaar lopen van die markten verdrongen,te worden. Vooral de glucosenijverheid kent grote moeilijkheden om zich op de Engelse marlt te handhaven, aangezien Nederland er meer voordelige prijzen toepast. De Centrale der Voeding spreekt zich niet uit over de maatregelen die zouden moeten genomen worden.
:
/•
< ,
•
x
X
-
X
De Centrale der Kleding; oordeelt dat de lage Nederlandse lonen, welke lage prijzen toelaten, de oorzaak zijn van de massale invoer^" van Nederlandse confectie. Zij kan anderzijds niet aanvaarden dat de Nederlandse ondernemingen bij de openbare aanbestedingen op dezelfde voet behandeld worden als de Belgische ondernemingen, omdat de Belgische ondernemingen in Nederland op geen zelfde behandeling mogen rekenen. De Centrale haalt een schrijven aan van kameraad Fylstra van de Nederlandse Centrale, die inzonderheid de loonpolitiek uiteenzet, welke door de Nederlandse vakbonden wordt verdedigd.. De werkende Nederlandse bevolking neemt jaarlijks met verschillende tienduizenden toe, .Ten einde voor deze arbeiders werkgelegenheid te scheppen, zijn belangrijke investeringen nodig. Het bedrag van deze investeringen vermindert evenveel de andere nationale uitgaven en ó,m. het verbruik. Door de lonen te verhogen zou men het huidig verbruik zeker doen stijgen? maar de werkgelegenheid zou in de toekomst bedreigd worden. Hogere lonen zouden anderzijds de uitvoer remmen en daardoor ook de productie ... . • De Nederlandse vakbonden oordelen dat het levenspeil van de ar- v beidende klasse en het peil van de werkgelegenheid door een gepaste politiek dienen gevrijwaard. •• f • •
— 2— Wat de uitwisseling van confectiekleren tussen de Beneluxlanden betreft, doet de Nederlandse kameraad opmerken dat, indien de Nederlandse invoer naar België sedert 1949 voortdurend toegenomen is, de Belgische uitvoer ook een veel hoger peil bereikt dan in 1949. Tot besluit meent Kd Liebaers dat er twee dingen mogelijk zijn: ofwel trachten wij de werkloosheid te bestrijden, door lage lonen en een grotere productie, d.w.z. dat wij het patronaat steunen en aan economisch nationalisme doen, ofwel blijven wij voort strijden voor behoorlijke lonen en moeten wij de sluiting eisen van de grenzen, ten einde een uitbreiding van de werkloosheid te voorkomen. Buiten deze twee radikale maatregelen, zou een derde oplossing ' in aanmerking kunnen genomen worden, te weten: de vermindering van de kostprijs van de Belgische nijverheid door een betere organisatie van de ondernemingen, de vermindering van de winstmarge eri de vorming van een geschoold personeel. De Nederlandse invoer legt inderdaad de verkoopmoeilijkheden niet uit, welke de Belgische confectie op de J ! nationale markt ondervindt. x x
x
De Centrale van Leder en Vellen heeft ons een verslag gezonden, opgemaakt door het Verbond van de Ledernijverheid. Volgens dit verslag, dat inzonderheid een vergelijking trekt tussen de Belgische en Nederlandse lonen, vertegenwoordigen de Nederlandse lonen ongeveer 52 à 56 °fo van de Belgische lonen voor de mannen en ongeveer 45 $> voor de vrouwen. De Nederlandse invoer van schoenen steeg van 101.980 paar in 1949 tot 820.383 paar in 1952; de Belgische uitvoer klom van 288.217 paar in 1949 tot 939.983 paar in 1951. De invoer is nochtans sterk 'afgenomen tijdens 'de jongste maanden: 573.000 paar (Maart-Mei 1952), terwijl de uitvoer op een zeer laag peil blijft: 129.000 paar voor dezelfde periode. De ledernijverheid wijt de moeilijkheden die zij in het raam van Benelux ondervindt, aan het dirigisme van de Nederlandse regering. "Terwijl de economische gebeurtenissen zich bij ons onge- „ breideld kunnen ontwikkelen, aldus de nationale economie meeslepend in het zog van schommelingen van de conjunctuur, beschermt het dirigisme in Nederland de onderhorigen door maatregelen zoals: controle op de invoer, regeringst&elagen, beperking van bepaalde prijzen en tarieven,"veralgemeende toekenningen van voordelen bij de uitvoer ...". De gevolgen daarvan zijn: lage lonen, goedkope brandstoffen, drijfkracht en vervoer. Het verslag eindigt met een lange reeks van beschouwingen om tot de volgende resolutie te komen: de verschillende- verbonden van patroons, het A.B.V.V. en het A.O.V. 1. 2.
3.
stellen de Nederlandse dumping-politiek aan de kaak; verzoeken de Belgische en Luxemburgse regeringen dringend alle nodige maatregelen te nemen opdat de hierboven bepaalde BelgischLuxemburgse bedrijfstakken aan de noodlottige invloed van een dergelijke politiek zouden onttrokken worden: invoering van een heffingsrecht van 20 °/o\ verklaren nochtans bereid te zijn hun standpunt te herzien, wanneer Nederland resoluut de weg zal opgegaan zijn om haar economische, monetaire,'sociale on financiële politiek te doen harmoniëren met hetgeen bestaat in de B.L.E.U.. ../..
— 3 —
*
x XX
De Centrale van de Boeknijverheid verklaart dat haar sector sterk te lijden heeft onder de Nederlandse concurrentie, welke volgens de .Centrale te wijten i's aan een loonverschil van 40 %,v aan de voordelen die door de Nederlandse regering .voor de uitvoer worden toegekend en aan de producten die in België geleverd worden onder de prijs van de grondstoffen. In overleg met de werkgevers van deze "bedrijfstak, zijn de leiders van deze Centrale tussengekomen bij het Ministerie van Economische Zaken om maatregelen te eisen: invoering van heffingsrechten, rekening houdende met het' verschil in lonen van beide landen; contingentering; verplichting het merk van herkomst te vermelden op de ingevoerde producten. De Centrale verklaart dat de werkloosheid in de papier- en boek-x nijverheid grotendeels het gevolg is van de Nederlandse concurrentie. x x
x
De Centrale van de Steenbewerkers beklaagt er zich eveneens over dat de Nederlandse invoer in deze sector sterk is toegenomen, dank zij prijzen die 50 % lager zijn dan deze" vàn de-Belgische steengroeven. Kd Lapaille haalt het geval aan van witte steen, die van Frankrijk naar Nederland gezonden wordt, daar bewerkt en vervolgens opnieuw naar België uitgevoerd wordt, zulks om aan de invoerrechtenj te ontsnappen voor gehouwde steen, rechtstreeks uit Frankrijk ingevo erd. Hij vreest een uitbreiding van de werkloosheid in zijn sector tijdens de komende winter en vraagt dat maatregelen zouden genomen worden om aan deze dumping een einde te stellen. x x
x
Kd Baeyèns van de Centrale der Textielarbeiders wijst er vooreerst op dat het Nationaal Comité van zijn Centrale weigert een gemeenschappelijk manifest van de werkgevers- en arbeidersorganisa-' ties te ondertekenen en meent dat de arbeidersorganisaties alleen zouden moeten handelen. , t Hij onderstreept in zijn nota dat de aanvallen van de. patroons tegen het dirigisme van de Nederlandse regering niet helemaal gegrond zijn. Hij meent dat men zich rekenschap moet geven van de moeilijkheden die Nederland ondervindt en dat men dit land niet -van sociale dumping moet beschuldigen, aangezien het peil van de reële lonen niet lager is dan het onze. De vakbonden steunen trouwens de regeringspolitiek op het gebied van de prijzen en de lonen. Anderzijds weet men niet in welke mate het verschil tussen de Belgische en Nederlandse prijzen het gevolg is van de 'dispariteit van de lonen. Het is mogelijk dat verschillen in zake technische outillering eveneens een rol spelen. i
* •/ • •
- 4Het feit is nochtans daar dat de Nederlandse concurrentie zich eveneens doet gevoelen voor zekere takken van de textielnijverheid, 'O.m. voor de dekens, waar het aandeel van de lonen in de kostprijs zeer hoog isj liet zelfde doet zich voor in de takken van de rayonne en de veredeling. Men moet niet rekenen op den wijziging van de«Nederlandse loonpolitiek, zelfs niet op lange termijn, want deze politiek is een, dor grondslagen van het Nederlands economisch stelsel. Meer nog: de toenemende industrialisatie van Nederland, noodzakelijk geworden door de merkelijke aanwas van de Nederlandse bevolking, zàl ons afzetgebieden doen'verliezen. Dit vooruitzicht is voor de textielnijverheid des te meer verontrustend, daar de outillering en de organisatie van die nieuwe fabrieken vanzelfsprekend zeer modern zullen zijn, hetgeen de concurrentie nog zal vergemakkelijken. Naar het voorbeeld van de protection—istische maatregelen voor de landbouw, meent i£d Baeyens dat gelijkaardige maatregelen dienen getroffen voor de textielnijverheid.
FÉDÉRATION GÉNÉRALE DU TRAVAIL DE BELGIQUE ALGEMEEN BELGISCH VAKVERBOND 4 2 , RUE HAUTE, BRUXELLES
52/0 0 À 23/48 /
HOOGSTRAAT 4 2 , BRUSSEL
Bruxelles', le 14 août 1952.
AU& MEMBRES du BUEEAU.
Chers Camarades, -, < En exécution de la décision du Bureau nous avons convoqué une réunion des représentants des Centrales afin de discuter le projet de manifeste concernant Benelux. A la suite de cette réunion, différentes centrales nous ont fait parvenir des notes concernant cette question. Veuillez trouver ci-joint, un résumé de ces notes D'autre part la F.J.B*. nous a envoyé un> texte modifié du manifeste, que nous vous envoyons également. ' La F.I.B. estime par ailleurs que la question est urgen-i te et insiste pour que/ nous définissions notre position. Certaines de nos centrales s'opposent cependant à la publication d'un manifeste commun. Pour ces raisons,„je vous propose d'examiner cette question au cours de la* séance du Bureau du 19 août. t
Bien fraternellement, L. MAJOR, Secrétaire Général- Adjt.
Résumé des notes des centrales concernant Benelux.
La Centrale des 'Industries Alimentaires (Van Sina) estime que les' importations hollandaises exercent une influence toujours plus préju-t dic'iable sur l'activité de nombre de nos entreprises notamment en chocolaterie-confiserie-biscuiterie-conserves de poissons. Des employeurs belges ont déjà cessé toute fabrication pour se consacrer exclusivement à .1'importation de produits, néerlandais-livrés à la consommation à des prix beaucoup plus bas que le prix de revient du mémo produit fabriqué naguère par eux. Il n'y a c'autre part pra7 tiqucment pas de possibilités d'exportation de-notre industrie alimentaire vers la Hollande. Enfin il faut noter que, sur les marchés extérieurs, certains produits de l'industrie alimentaire belge sont fortement concurrencéspar les produits néerlandais et qu'on risque fort d'y Être évincé dans un avenir rapproché., La glucoserie notamment connaît ces difficultés pourxse maintenir sur le marché anglais, -la Hollande y pratiquant des prix plus avantageux. La Centrale des industries alimentaires ne se prononce pas sur les mesures qu'il conviendrait de prendre.
' La Centrale du Vôtomont "estime que les bas salaires hollandais permettant des prix à bon marché sont la cause des importations massives do la confection hollandaise. Elle ne peut d'autre part accepter que les entreprises hollandaises soient traitées sur le même pied que les entreprises belges pour les adjudications publiques, parce que le même traitement n'est pas réservé aux entreprises belges en Hollande. La Centrale cite une lettre du ede Fylstra de la Centrale. .néerlandaise qui expose noteonenir la politique des salaires défendue par les syndicats néerlandais. La population active'néerlandaise augmente annuellement de plusieurs dizaines de milliers de personnes. " Afin de créer de l'emploi pour ces travailleurs, des investissements importants sont nécessaires. Le montant de ces investissements réduit d'autant les autres dépenses nationales et entre autres la consommation. •~ ,v Par une augmentation des salaires on accroîtrait certainement,'i la consommation actuelle, mais l'emploi serait menacé dans l'avenir. D'autre part, des salaires plus hauts freineraient les exportations et par là la production... Les syndicats hollandais estiment que le niveau de vie de la classe ouvrière et le niveau de l'emploi doivent être sauvegardés par une politique, adéquate. Quant aux échanges de vêtements de confection entre'les pays ! de Benelux, le Cde hollandais fait remarquer que si les importations . néerlandaises en Belgique ont augmenté continuellement depuis 1949, les exportations belges ont atteint'également un niveau beaucoup plus considérable qu'en 1949.
- 2-
En. conclusion de sa note le Ode Liebaers pense q u ' i l y a deux actions possibles: ou "bien nofts essayons de combattre le chômage, par des bas salaires et une production plus, élevée, c'est-à-dire que nous soutenons 1G patronat et pratiquons le nationalisme économique, ou "bien nous continuons do nous battre pour dos s -laires convenables et nous devons alors réclamer la fermeture de nos frontières afin de prévenir une extension du chômage. Outre CGS doux mesures radicales, une troisième solution pourrait ôtre prise en considération: c'est la diminution du coût de production do l'industrie belge par une meilleure organisation des entreprises, l a diminution de l a marge bénéficiaire et la formation d'un personnel qualifié. Les importations néerlandaises n'expliquent en effet pas les difficultés de vente qu'éprouve l a confection belge sur le marché national. x
x
x
La.Centrale dos Cuirs ot peaux nous a envoyé un rapport établi par lai Fédération des industries du cuir. D'après co rapport qui compare notamment les salaires belges et hollandais, les salaires hollandais représentent do 52 à 56 # des salaires belges pour les hommes et d'environ 45tf°pour les femmes. ^ Les importations hollandaises do chaussures augmentent de 101,980 paires en 1949 à 820.383 en 1952; les exportations belges montent de 288.217 paires en 1949 à 939.983 en 1951. L'importation a cependant beaucoup augmenté dans les derniers mois: 573.000 paires (mars-mai 1952),'tandis que l'exportation reste sur un niveau très inférieur, 129.000 paires pour la môme période. L'industrie du cuir impute les difficultés qu'elle éprouve dans lo cadre de Benelux au dirigisme pratiqué par lo gouvernement hollandais. "Tandis que chez nous, les événements économiques se développent sans entraves, entraînant librement l'économie nationale dans le sillon dos fluctuations do la conjoncture, aux Pays-Bas ledirigisme protège les nationaux par des mesures telles que: contrôle dos importations, subsides gouvernementaux, limitation de certains prix et tarifs, octrois généralisés d'avantages à l'exportation...". Les conséquences sont: bas salaires, combustibles, énergie et transports à bon marché, ce qui fausse la concurrence. Le rapport se termine sur une longue série de considérations pour arriver à la résolution suivante: les différentes fédérations patronales, la F.G-.T.B. et la C.S.C., 1. dénoncent la politique de dumping dos Pays-Bas, 2. demandent aux gouvernements belges et luxembourgetis de prendre d'urgence toutes mesures utiles pour que les industries belgoluxembourgeoises déterminées ci-dessus soient soustraites à l'influence fatale d'une toile politique: une taxe compensatoire de 20 %f 3« déclarent cependant être disposées à reconsidérer leur position lorsque les Pays-Bas seront entrés résolument dans la voie de l'harmonisation de leur politique économique, monétaire, sociale et financière avec co qui existe on U.E.B.L.
x x x
-'3:' La Centrale-du-Livre déclare que ses "industries souffrentv ,, fortement de :1a concurrence néerlandaise due, selon la centrale, à une'disparité de salaires'de. 40 %, • aux avantages à 1'exportation consentis par le gouvernement hollandais, aux p? oduits'livrés en Belgique en-dessous du prix des matières premières. L'accord avec les employeurs de ce secteur, les'dirigeants de cette centrale sont intervenus au Ministère dos Affaires Economiques pour réclamer des;'nie sures: instaurationvde taxes compensatoires . ' dans las deux jàysîtenant compte de 1,,' écart des..salaires pratiqués p q bi dit contingentornent, obligation de la marque d'origine sur les produits i m p o r t e s .
,
. . ' • ' '
•
, ,
La.centrale affirme que la majeure.partie des travailleurs mis en chômage dans les 'branches du livre et du papier le sont à , cause de ia concurrence néerlandaiseL ., • • x
x
x
-
•
• '
La Centraio de la Pierre se 'plaint également de ce que lès , importations néerlandaises ont beaucoup augmenté en ce secteur , . grâce à des-prix do 50,%.inférieurs à ceux des carrières balges. Le Cde Lapaille cite le. cas de1 pierres blanches qui sont expédiées de Franco en Hollande où olles sont taillées et réexpor-' tées en Belgique, ceci afin de ,sc soustraire au paiement de droits' d'entrée/sur des pierres .taillées, importées directement de Prancei II craint que le chômage se développe dans sa branche au cours do l'hiver prochain et demande que des mesures soient prises pour mettre fin à ce dumping. . -•''•'' •'
x
' x
x
•
v
'L c Cde Bayons de la Centrale du Textile signale tout d'abord ' que le comité national "de sa centrale refuse de souscrire, à un manifeste commun des organisations patronales et ouvrières concernant Benelux et estime que les organisations ouvrières devraient agir seules. , Dans sa note, le Cdo Bayens souligne que les attaques patronales contre le dirigisme du gouvcrrienE nt hollandais ne sont pas ' tout à fait fondées. Il estime qu'il faut se rendre compte des difficultés que la.- Hollande rencontre et qu'il n'y a ja s lieu de , . ", l'accuser de dumping social, le niveau dos salaires réels n'y 1 ;. étant pas inférieur au nôtre. Les syndicats soutiennent d'ailleurs', / la politique gouvernementale en matière de prix et de salaires'. D'autre part, on ne sait pa.s dans quelle mesure les différences de prix belges et hollandais sont le fait de la disparité des . salaires. Il est possible que las différences en matière d'outillage technique interviennent également. -. \ ^Cependant, le fait est là que la concurrence hollandaise se fait également sentir pour certains secteurs de l'industrie textile notamment pour les couvertures où la part des salaires dans le prix . de revient est très élevée; la même chose se produit pour les \ , industries de. la rayonne et d'achèvement. \ On ne peut s'attendre à une modification de la politique ' : salariale aux.Pays-Bas, inôme pas à longue échéance, 'car cette politique.est une dos bases fondamentales du système économique néerlandais. • ,*'•"•
- 4i
II y a plus: l'industrialisation croissante dos Pays-Bas, nécessitée par l'augmentation sensible- de la population néerlandaise nous fera perdre des débouchés. Pour l'industrie textile, cette perspective est d'autant plus alarmante que l'outillage et l'organisation de ces nouvelles usines seront évidemment très modernes, ce qui rendra la concurrence encore plus facile. Prônant comme exemple les mesures protectionnistes existant pour l'agriculture, le Gde Bayons estime que des mesures analogues devraient ôtro prises pour 1'industrie,textile.
C