Voortgezette Studie Boekhouden
8
Proportioneel geconsolideerde deelnemingen
Opgave 8.4* NV Den Ilp bezit 100% van de aandelen in BV Edam en 50% van de aandelen in BV Twisk. De overige aandelen in BV Twisk zijn in handen van BV Winkel. BV Twisk is een gezamenlijke onderneming (joint venture) van NV Den Ilp en BV Edam. De belangen worden gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde. Er worden uniforme waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen toegepast. De jaarrekening van NV Den Ilp bevat een geconsolideerde jaarrekening. BV Twisk wordt hierin op de grondslag van consolidatie opgenomen. Voor BV Twisk wordt de proportionele consolidatiemethode gehanteerd. NV Den Ilp verricht goederenleveranties aan BV Twisk. In verband hiermee gelden de volgende gegevens: Goederenleveranties van NV Den Ilp aan BV Twisk 2006 Door NV Den Ilp aan BV Twisk in rekening gebrachte bedragen vanwege geleverde
2007
€
400.000
€
500.000
€
350.000
€
437.500
goederen Verkrijgingsprijs van de geleverde goederen voor NV Den Ilp
Ultimo 2005, 2006 en 2007 bevinden zich onder de voorraden van BV Twisk goederen die betrokken zijn van NV Den Ilp. Hiervan worden de volgende gegevens verstrekt: Voorraden bij BV Twisk betrokken van NV Den Ilp Ultimo 2005
Ultimo 2006
Ultimo 2007
Verkrijgingsprijs BV Twisk
€
62.400
€
72.000
€
20.000
Verkrijgingsprijs NV Den Ilp
€
54.600
€
63.000
€
17.500
In het grootboek van NV Den Ilp komen de volgende rekeningen voor: 040
Joint venture BV Twisk
080
Voorziening voor belastingen
090
Reserve deelnemingen
095
Algemene reserve
190
Overlopende passiva
940
Niet-gerealiseerde winst op onderlinge transacties
941
Gerealiseerde winst op onderlinge transacties
960
Resultaat joint venture BV Twisk
990
Belastingen
De ondernemingen maken bij verkoop van goederen steeds gebruik van de rekeningen 8.. Omzet en 8.. Kostprijs omzet. Bij de aanpassing van de vennootschappelijke jaarrekening in verband met de nog niet gerealiseerde winsten op onderlinge goederentransacties, houdt NV Den Ilp rekening met het effect van de vennootschapsbelasting. Het tarief vennootschapsbelasting is 30%. Vraag a Geef de (correctie)journaalposten die NV Den Ilp ultimo 2006 maakt in verband met (de mutatie in) de niet-gerealiseerde winst.
______ 61 ____
Copyright © 2010 Wolters-Noordhoff bv Groningen/Houten, The Netherlands.
Voortgezette Studie Boekhouden
Vraag b Geef de uit de verstrekte gegevens voortvloeiende eliminatieposten: 1
ten behoeve van de opstelling van de geconsolideerde balans per 31 december 2006;
2
ten behoeve van de opstelling van de geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2006.
Vraag c Geef de (correctie)journaalposten die NV Den Ilp ultimo 2007 maakt in verband met (de mutatie in) de niet-gerealiseerde winst. Vraag d Geef de uit de verstrekte gegevens voortvloeiende eliminatieposten: 1
ten behoeve van de opstelling van de geconsolideerde balans per 31 december 2007;
2
ten behoeve van de opstelling van de geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2007.
Als BV Twisk niet op de grondslag van consolidatie in de geconsolideerde jaarrekening wordt opgenomen, moet NV Den Ilp haar vennootschappelijke jaarrekening vanwege niet-gerealiseerde winsten toch aanpassen. Vraag e Geef voor de situatie dat BV Twisk niet wordt geconsolideerd, de (correctie)journaalposten die NV Den Ilp in verband met de nog niet gerealiseerde winst maakt: 1
ultimo 2006;
2
ultimo 2007.
Opgave 8.7 De NV Apeldoorn heeft een 80%-deelneming in de BV Bouwmeester en een 100%-deelneming in de BV Coret. De NV Apeldoorn bezit ook 50% van de aandelen in de BV Duran. De andere aandelen in de BV Duran zijn in het bezit van de NV Zoetekouw. BV Duran is een gezamenlijke onderneming van NV Apeldoorn en NV Zoetekouw. Apeldoorn waardeert haar belangen tegen nettovermogenswaarde. Er worden uniforme waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen toegepast. In de geconsolideerde jaarrekening neemt Apeldoorn op: •
de eigen financiële gegevens;
•
de financiële gegevens van Bouwmeester en Coret;
•
de financiële gegevens van Duran (op proportionele basis).
Duran verricht goederenleveranties aan Apeldoorn en aan Coret. Gedurende het boekjaar is geleverd: •
aan Apeldoorn voor € 500.000 (verkrijgingsprijs € 400.000);
•
aan Coret voor € 400.000 (verkrijgingsprijs € 320.000).
Ultimo boekjaar is van niet-gerealiseerde winsten geen sprake. Ultimo vorig boekjaar lagen voor de volgende bedragen goederen op voorraad afkomstig van Duran: •
bij Apeldoorn € 100.000 (verkrijgingsprijs Duran € 90.000);
•
bij Coret € 120.000 (verkrijgingsprijs Duran € 108.000).
Apeldoorn past ultimo boekjaar voor de niet-gerealiseerde winsten haar vennootschappelijke jaarrekening aan. Bij deze aanpassing wordt de belastinginvloed betrokken (tarief vennootschapsbelasting 30%). Alle ondernemingen maken bij verkoop van goederen steeds gebruik van de rekeningen Omzet en Kostprijs omzet. Vraag a Welke boeking(en) maakt Apeldoorn ultimo (dit) boekjaar van de mutatie van de niet-gerealiseerde winsten? NB: Zie af van de (wettelijke) Reserve niet-uitgekeerde winst deelnemingen.
______ 62 ____
Copyright © 2010 Wolters-Noordhoff bv Groningen/Houten, The Netherlands.
Voortgezette Studie Boekhouden
Vraag b Geef de ten gevolge van de onderlinge leveranties te maken boekingen voor: 1
de geconsolideerde balans ultimo boekjaar;
2
de geconsolideerde winst-en-verliesrekening over het boekjaar.
Voor de beantwoording van de vraag hierna moet worden aangenomen dat Duran niet wordt geconsolideerd. Vraag c Geef de boekingen die Apeldoorn ultimo boekjaar maakt ter aanpassing van de vennootschappelijke jaarrekening. Vraag d Geef, indien van toepassing, de ten gevolge van de onderlinge leveranties te maken eliminatieposten ten behoeve van de geconsolideerde balans en de geconsolideerde winst-en-verliesrekening. Opgave 8.9 De NV Klievink heeft een 80%-deelneming in de BV Lansink. De NV Klievink heeft ook, evenals de NV Zuiderveen, een 50%-belang in de BV Menting. BV Menting is een gezamenlijke onderneming van NV Klievink en NV Zuiderveen. Klievink waardeert de belangen tegen nettovermogenswaarde. In de geconsolideerde jaarrekening worden ook de financiële gegevens van Menting opgenomen (op proportionele basis). Er is sprake van uniforme waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen. Lansink en Menting houden aandelen in het kapitaal van Klievink. De balansen ultimo boekjaar zijn als volgt (× 1.000): Balansen ultimo boekjaar Klievink Deelnemingen
Lansink
Menting
€
530 €
20
€
40
-
450
-
600
-
400
€
980
€
620
€
440
Geplaatst kapitaal
€
300
€
200
€
100
Reserve deelnemingen
-
160
Algemene reserve
-
100
-
150
-
200
Resultaat boekjaar
-
200
-
100
-
80
Eigen vermogen
€
760
€
450
€
380
Schulden
-
220
-
170
-
60
€
980
€
620
€
440
Aandelen Klievink Overige activa
______ 63 ____
Copyright © 2010 Wolters-Noordhoff bv Groningen/Houten, The Netherlands.
Voortgezette Studie Boekhouden
De winst-en-verliesrekeningen over het boekjaar zien er als volgt uit (× 1.000): Winst-en-verliesrekeningen over het boekjaar Klievink
Lansink
Menting
Netto-omzet
€
320
€
540
€
360
Kostprijs netto-omzet
-
194,4
-
387
-
240
€
125,6
€
153
€
120
-
118,4 -
2
-
4
Resultaat deelnemingen Dividend aandelen Klievink
€
244
€
155
€
124
Belastingen
-
44
-
55
-
44
Resultaat ná belastingen
€
200
€
100
€
80
Vraag a Welke journaalpost heeft Klievink gemaakt van: 1
het door Lansink behaalde resultaat;
2
het door Menting behaalde resultaat?
Vraag b Stel de geconsolideerde balans samen. Vraag c Stel de geconsolideerde winst-en-verliesrekening samen. Opgave 8.10 Arendsen NV bezit reeds vele jaren een 80%-deelneming in Berendsen BV; de deelneming wordt gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde. Een aantal jaren geleden hebben Arendsen NV en Cornelissen NV gezamenlijk Derksen BV opgericht. Beide ondernemingen nemen elk voor 50% deel in het geplaatste aandelenkapitaal van Derksen BV. Arendsen NV waardeert de deelneming in Derksen BV tegen het bij de oprichting op de aandelen gestorte bedrag. De balansen per 31 december 2007, alsmede de resultatenrekeningen over 2007 van Arendsen NV, Berendsen BV en Derksen BV zijn opgenomen in de bijlage. Nadere toelichting: •
De desbetreffende ondernemingen passen dezelfde waarderingsgrondslagen toe.
•
Berendsen BV bezit nominaal € 32.000 aandelen in het kapitaal van Arendsen NV.
•
Intergroepsverkeer in 2007 Berendsen BV leverde aan Arendsen NV voor € 560.000 aan goederen; de verkrijgingsprijs voor Berendsen BV was € 400.000.
•
Intergroepsvoorraad Per 31 december 2006 was bij Arendsen NV nog in voorraad € 105.000; de verkrijgingsprijs hiervan voor Berendsen BV was € 75.000. Per 31 december 2007 was er geen intergroepsvoorraad. Arendsen NV past voor niet-gerealiseerde intergroepsresultaten haar eigen vennootschappelijke jaarrekening aan en houdt tevens rekening met de belastinginvloed; het percentage vennootschapsbelasting is 30.
Over 2007 wordt de geconsolideerde jaarrekening van Arendsen NV met Berendsen BV samengesteld. Vraag a Stel de berekening op van het bedrag van € 513.000 in de vennootschappelijke balans per 31 december 2007 van Arendsen en van het bedrag van € 149.200 in de vennootschappelijke resultatenrekening over 2007 van Arendsen NV. ______ 64 ____
Copyright © 2010 Wolters-Noordhoff bv Groningen/Houten, The Netherlands.
Voortgezette Studie Boekhouden
Vraag b Stel de eliminatieposten samen voor het opstellen van de geconsolideerde balans per 31 december 2007. Vraag c Stel de eliminatieposten samen voor het opstellen van de geconsolideerde resultatenrekening over 2007. Arendsen NV besluit alsnog de financiële gegevens van Derksen BV op te nemen in de door haar opgestelde geconsolideerde jaarrekening; daarbij wordt de methode van de proportionele consolidatie toegepast. Nadere gegevens: •
Arendsen NV leverde aan Derksen BV in 2007 voor € 350.000 goederen; de verkrijgingsprijs hiervan voor Arendsen NV was € 250.000.
•
Per 31 december 2007 was bij Derksen BV nog voor € 112.000 in voorraad; de verkrijgingsprijs hiervan voor Arendsen NV was € 80.000. Per 31 december 2006 was er bij Derksen BV geen voorraad aanwezig afkomstig van Arendsen NV. Arendsen past voor het niet-gerealiseerde resultaat haar eigen vennootschappelijke jaarrekening niet aan; zij houdt daarmee pas rekening tijdens het consolidatieproces. Het percentage vennootschapsbelasting is 30.
•
Derksen BV bezit nominaal € 8.000 aandelen in het kapitaal van Arendsen NV.
Vraag d Stel de eliminatieposten samen om 50% van de gegeven balans van Derksen BV op te nemen in de reeds geconsolideerde balans per 31 december 2007. Vraag e Stel de eliminatieposten samen om 50% van de gegeven resultatenrekening van Derksen BV op te nemen in de reeds geconsolideerde resultatenrekening over 2007. Bijlage Balansen per 31 december 2007 (× 1.000): Balans per 31 december 2007 Arendsen NV Deelneming Berendsen
€
513
Deelneming Derksen
-
100
Aandelen Arendsen
Berendsen BV
€
75
Derksen BV
€
20
Voorraden
-
505
-
460
-
350
Overige activa
-
632
-
715
-
430
€
1.750
€
1.250
€
800
Geplaatst kapitaal
€
400
€
200
€
200
Reserve deelneming
-
350
Algemene reserve
-
120
-
361,5
-
180
Resultaat boekjaar
-
270
-
173,5
-
110
Eigen vermogen
€
1.140
€
735
€
490
Voorzieningen
-
230
-
95
-
60
Schulden
-
380
-
420
-
250
€
1.750
€
1.250
€
800
______ 65 ____
Copyright © 2010 Wolters-Noordhoff bv Groningen/Houten, The Netherlands.
Voortgezette Studie Boekhouden
Winst-en-verliesrekeningen over 2007 (× 1.000): Winst-en-verliesrekening over 2007 Arendsen NV
Berendsen BV
Derksen BV
980
€ 1.060
€
620
Netto-omzet
€
Kostprijs netto-omzet
-
715
-
735
-
460
€
265
€
325
€
160
-
8
-
2
-
89,5
-
7
Dividend aandelen Arendsen Resultaat uit Berendsen
-
149,2
Resultaat uit Derksen
-
25
-
120,2
Overig resultaat
–/–
–/–
€
319
€
243,5
€
169
Belastingen
-
49
-
70
-
59
Resultaat na belastingen
€
270
€
173,5
€
110
______ 66 ____
Copyright © 2010 Wolters-Noordhoff bv Groningen/Houten, The Netherlands.