2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 1
GBE3.2 (FE) – les 1 – programma
Begrippen Vier begrippen 1. Deelneming 2. Dochtermaatschappij 3. Groepsmaatschappij 4. Rechtspersoon waarover...
Waardering van deelnemingen Begrippen Waardering deelnemingen • Waarderen op verkrijgingsprijs – voorbeeld 1
Deelneming Kenmerken: er is sprake van kapitaalverschaffing; duurzaam; ten behoeve van eigen werkzaamheden.
• Waarderen tegen actuele waarde – voorbeeld 2 • Vermogensmutatiemethode – voorbeeld 3 en 4
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
1
Dochtermaatschappij
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 2
Groepsmaatschappij
Dochtermaatschappij Kenmerken: heeft > 50% stemrechten in AVA;
Groepsmaatschappij Kenmerken: economische eenheid • in zelfde branche actief; • besluit bij de een beïnvloedt de ander.
kan >50% bestuurders of commissarissen benoemen of ontslaan.
organisatorisch verbonden • gemeenschappelijk beleid.
Geldt ook als >50% gehaald wordt via overeenkomst met andere stemgerechtigden/aandeelhouders. Gaat om de zeggenschap en minder om de omvang van de kapitaalverschaffing.
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 3
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 4
1
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 1
Rechtspersoon waarop overheersende...
Waardering deelnemingen
Rechtspersoon waarop overheersende invloed kan worden uitgeoefend of waarover centrale leiding bestaat.
Deelneming = duurzaam vaste actief, dus rubriek 0. Art. 2:384 lid 1 BW – Activa en passiva waarderen op: Verkrijgingsprijs; Actuele waarde.
Kenmerken: vertoont veel gelijkenis met dochtermij en groepsmij maar een formele zeggenschapsstructuur ontbreekt.
Art. 2:389:1 BW – deelnemingen waarderen: bij invloed van betekenis op zakelijk/financieel beleid:
Is in de wet opgenomen om te voorkomen dat op eenvoudige wijze aan de consolidatieplicht ontkomen kan worden.
• verplicht volgens vermogensmutatiemethode.
bij ontbreken invloed van betekenis keuze uit: • op verkrijgingsprijs; • op actuele waarde. 2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
5
Waarderen op verkrijgingsprijs
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
6
Voorbeeld 1 – blz. 341
1 van 3
Maddy BV verwerft 80% belang in Delox BV. Betaalt per bank € 1.350.000. Maddy waardeert tegen verkrijgingsprijs cum dividend.
Kenmerk: De deelneming wordt op de oorspronkelijke aankoopprijs gewaardeerd.
Balans per 1 jan 2007 Delox BV Voorraad goederen Overige activa
Zolang de omvang van de deelneming niet wijzigt, blijft de waarde dezelfde. Was als er aandelen worden verkocht of bijgekocht, wijzigt de waardering van de deelneming.
€ 360.000 € 2.040.000
€ 2.400.000
Aandelenkapitaal Agio Algemene reserve Winst boekjaar 2006 Overige passiva
€ € € € €
800.000 200.000 300.000 200.000 900.000
€ 2.400.000
Bereken de betaalde goodwill. Betaald werd Waarde: € 2.400.000 - € 900.000 = € 1.500.000 x 80% = Goodwill 2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 7
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
€ 1.350.000 € 1.200.000 – € 150.000 Versie 1.02 -- 25-mei-2010 8
2
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 1
Voorbeeld 1 – blz. 341
2 van 3
Voorbeeld 1 – blz. 341
Welke journaalpost maakt Maddy BV van de aankoop? 030 A110
Deelneming Delox BV Bank
3 van 3
Delox BV stelt een dividend vast van € 100.000. Wat boekt Maddy BV hiervan?
€ 1.350.000 Maddy BV heeft een 80% belang, dus 80% van € 100.000 = € 80.000. De journaalpost luidt:
€ 1.350.000
Bij waardering tegen de verkrijgingswaarde is de goodwill niet zichtbaar. De goodwill zit in de waarde verscholen!
138 A030
Te vorderen dividend Delox BV Deelneming in Delox BV
€
80.000 €
80.000
Omdat de deelneming cum dividend tegen verkrijgingsprijs was gewaardeerd, komt het dividend nu ten laste van die waardering. Het eigen vermogen van Delox BV gaat immers omlaag.
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
9
Waardering tegen actuele waarde
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
10
1 van 2
Megatex BV verwerft begin 2007 een 75% belang ex dividend in Daneco BV. Megatex BV betaalt hier € 1.650.000 voor. De zichtbare intrinsieke waarde van Daneco BV is € 2.000.000. Van de aankoop boekt Megatex BV 030 Deelneming in Daneco BV A110 Bank
Er wordt een herwaarderingsreserve gevormd. Dit is een wettelijke reserve – zie par. 5.5 boek.
Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
Voorbeeld 2 – blz. 346
Kenmerk: Als de zichtbare intrinsieke waarde van de deelneming stijgt, wordt dit periodiek via een herwaardering tot uitdrukking gebracht.
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 11
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
€ 1.650.000 € 1.650.000
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 12
3
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 1
Voorbeeld 2 – blz. 346
2 van 2
Vermogenmutatiemethode
Eind 2007 bedraagt de zichtbare intrinsieke waarde € 2.300.000. Omdat dit aanzienlijk meer is dan per 1-1 besluit Megatex BV de deelneming te herwaarderen.
Kenmerk: Mutaties in het eigen vermogen van de deelneming werken door in de boekwaarde van de deelneming.
De herwaardering bedraagt: `75% van € 2.300.000 - € 1.650.000 = € 225.000. Megatex BV boekt: 030 Deelneming Daneco BV A045 Herwaarderingsreserve
€
De verwerving kan gewaardeerd worden tegen: hoofdregel: de netto-vermogenswaarde. uitzondering: de zichtbare intrinsieke waarde.
225.000 €
225.000
De zichtbare intrinsieke waarde wordt toegepast als de houder van de aandelen over onvoldoende gegevens beschikt om de netto-vermogenswaarde te bereken.
Omdat de deelneming is geherwaardeerd is sprake van wettelijke reserve herwaardering en niet van een wettelijke reserve deelnemingen.
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
13
Voorbeeld 3 – blz. 348
1 van 5
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
14
Voorbeeld 3 – blz. 348
2 van 5
Balans per 31 dec 2007 Maderna BV
Maderna BV verweft een 100% belang in Delprat BV en betaalt € 1.200.000. De balans van Delprat BV luidt:
Deelneming Delpart BV Overige vaste activa Vlottende activa
€ 1.200.000 € 2.000.000 € 800.000
Balans per 1 jan 2007 Delprat BV Vaste activa Vlottende activa
€ 1.000.000 € 1.000.000
€ 2.000.000
Aandelenkapitaal Reserves Vreemd lang Vreemd kort
€ € € €
700.000 500.000 600.000 200.000
€ 4.000.000
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
€ 1.800.000 € 700.000 € 275.000 € 950.000 € 275.000 € 4.000.000
Balans per 31 dec 2007 Delprat BV
€ 2.000.000 Vaste activa Vlottende activa
Als eerste boeking hanteert zij de netto-vermogenswaarde, dus: Aandelenkapitaal € 700.000 Reserves € 500.000 + Totaal € 1.200.000 Journaal: 030 Deelneming Delprat BV A110 Bank
Aandelenkapitaal Reserves Winst na belasting Vreemd lang Vreemd kort
€ 1.100.000 € 1.300.000
Aandelenkapitaal Reserves Winst na belasting Vreemd lang Vreemd kort
€ 2.400.000
Voorgestelde winstverdeling
€ 1.200.000 € 1.200.000 Versie 1.02 -- 25-mei-2010 15
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
€ € € € €
700.000 500.000 180.000 850.000 170.000
€ 2.400.000
Maderna BV
Delprat BV
Dividend Winstreserve
€ 144.000 € 131.000
€ 70.000 € 110.000
Totaal
€ 275.000
€ 180.000 Versie 1.02 -- 25-mei-2010 16
4
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 1
Voorbeeld 3 – blz. 348
3 van 5
Voorbeeld 3 – blz. 348
Mutatie in netto-vermogenswaarde Delprat BV: Aandelenkapitaal € 700.000 Reserves € 500.000 Winst na belasting € 180.000 + Netto-vermogenswaarde per 31 dec € 1.380.000 Netto-vermogenswaarde per 01 jan € 1.200.000 – Mutatie netto-vermogenswaarde € 180.000 Journaal: 030 Deelneming Delprat BV A990 Aandeel resultaat Delprat BV
€
4 van 5
Door deze journaalpost stijgt bij Maderna BV de debetzijde van de balans. 030 Deelneming Delprat BV € 180.000 Anderzijds stijgt ook de winst met € 180.000. A990 Aandeel resultaat Delprat BV
€
180.000
Over deze winst is geen Vpb verschuldigd – art. 13 Vpb, dus stijgt de post Winst na belasting eveneens met € 180.000. Balans per 31 dec 2007 Maderna BV
180.000 €
Deelneming Delpart BV Overige vaste activa Vlottende activa
180.000
€ 1.380.000 € 2.000.000 € 800.000
Aandelenkapitaal Reserves Winst na belasting Vreemd lang Vreemd kort
€ 4.180.000
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
Voorbeeld 3 – blz. 348
17
5 van 5
€ 1.800.000 € 700.000 € 455.000 € 950.000 € 275.000 € 4.180.000
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
18
Voorbeeld 4 – blz. 352
1 van 7
Zolang het dividend nog niet is vastgesteld, behoort het tot het eigen vermogen.
Als de netto-vermogenswaarde niet of alleen tegen hoge kosten bepaald kan worden, mag van de zichtbare intrinsieke waarde worden uitgegaan.
Zodra het dividend is vastgesteld, wordt dit een schuld en daalt het eigen vermogen.
Minco BV verwerft 70% belang in Duran BV voor € 900.000. Balans Duran BV per 1-1-2007 Gewaardeerd op historische grondslag
Gevolg daarvan is dat ook de netto-vermogenswaarde daalt.
Activa
Daarom boekt Maderna BV van het vaststellen van het dividend door Delprat BV: 138 Te vorderen dividend € 70.000 A030 Deelneming Delprat BV € 70.000
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
€ 2.000.000
€ 2.000.000
Aandelenkapitaal Agio Algemene reserve Vreemd vermogen
€ € € €
600.000 200.000 400.000 800.000
€ 2.000.000
De deelneming wordt gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode. Eerste boekwaarde is zichtbare intrinsieke waarde.
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 19
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 20
5
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 1
Voorbeeld 4 – blz. 352
2 van 7
Voorbeeld 4 – blz. 352
Balans Duran BV per 1-1-2007
Balans Duran BV per 31-12-2007
Gewaardeerd op historische grondslag Activa
€ 2.000.000
Aandelenkapitaal Agio Algemene reserve Vreemd vermogen
€ € € €
€ 2.000.000
Goodwill: Betaalde prijs voor deelneming Duran BV Zichtbare intrinsieke waarde Duran BV Omvang deelneming Zichtbare intrinsieke waarde deelneming Betaalde goodwill Journaal: 030 Deelneming Duran BV 020 Goodwill A110 Bank
600.000 200.000 400.000 800.000
Activa
€ 2.000.000
Aandelenkapitaal Agio Algemene reserve 1 Winst boekjaar 2007 Te betalen Vpb Gedeclareerd int.div. Vreemd vermogen
Totaal
€ 2.000.000
Totaal
€ 1.200.000
€ 2.000.000
€ € 1.200.000 70% x € €
€ €
3 van 7
900.000
1
840.000 – 60.000
€
€ 2.250.000
Algemene reserve: 01/01 € 400.000 -/- € 60.000 interimdividend
Kostprijs omzet Diverse bedr.kosten Vpb Winst na belasting
€ 1.000.000 € 350.000 € 60.000 € 190.000
Omzet
€ 1.600.000
Totaal
€ 1.600.000
Totaal
€ 1.600.000
900.000 Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
21
Voorbeeld 4 – blz. 352
600.000 200.000 340.000 190.000 € 60.000 € 60.000 € 800.000
Winst-en-verliesrekening 2007 Duran BV
840.000 60.000 -
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
€ € € €
4 van 7
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
22
Voorbeeld 4 – blz. 352
5 van 7
Balans Duran BV per 31-12-2007 Activa
€ 2.250.000
Aandelenkapitaal Agio Algemene reserve 1 Winst boekjaar 2007 Te betalen Vpb Gedeclareerd int.div. Vreemd vermogen
Totaal
€ 2.250.000
Totaal
1
€ € € €
600.000 200.000 340.000 190.000 € 60.000 € 60.000 € 800.000
Het slotdividend wordt op nihil vastgesteld; er wordt € 130.000 gereserveerd. Van het betaalbaar stellen van het interimdividend werd geboekt: 044 Algemene reserve € 60.000 A161 Te betalen interimdividend € 60.000
€ 2.250.000
Algemene reserve: 01/01 € 400.000 -/- € 60.000 interimdividend
Boekwaarde deelneming in Duran BV: Boekwaarde deelneming Bij: 70% winst na belasting Duran BV Af: 70% interimdividend Duran BV Boekw. deeln. Duran BV per 31 dec 2007
€ €
Journaal: 030 Deelneming Duran BV € 138 Te vorderen dividend Duran BV € A990 Aandeel resultaat deeln. Duran BV 2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
€ 133.000 42.000 -€ €
840.000
Daarom boeken wij nu van het vaststellen van het slotdividend:
91.000 + 931.000
048 A044
Winst boekjaar 2007 Algemene reserve
€
190.000 €
190.000
Door niet alleen het winstsaldo van € 130.000 maar ook de € 60.000 van het interimdividend toe te voegen wordt de afboeking ongedaan gemaakt.
91.000 42.000 €
133.000 Versie 1.02 -- 25-mei-2010 23
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 24
6
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 1
Voorbeeld 4 – blz. 352
6 van 7
Voorbeeld 4 – blz. 352
Op 31 jan 2008 herwaardeert Duran BV diverse activa met € 200.000.
Balans Duran BV per 31-12-2007 Activa
Totaal 1
€ 2.000.000
€ 2.000.000
Aandelenkapitaal Agio Algemene reserve 1 Te betalen Vpb Gedeclareerd int.div. Vreemd vermogen Totaal
€ 600.000 € 200.000 € 530.000 € 60.000 € 60.000 € 800.000
€ 1.330.000
Journaal: 0.. Diverse activa A045 Herwaardering activa A068 Voorziening latente Vpb
€ 2.250.000
Algemene reserve: € 340.000 + € 190.000 = € 530.000
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Auteur: Wim Laman
€ €
200.000 150.000 €
50.000
Na herwaardering is het eigen vermogen van Duran BV
Het eigen vermogen bedraagt € 1.330.000 De waardering van de deelneming bedraagt 70% van € 1.330.000 = € 931.000.
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01
7 van 7
25
Eigen vermogen 1-1 Herwaarderingsreserve Eigen vermogen
€ 1.330.000 € 150.000 + € 1.480.000
Journaal: 030 Deelneming in Duran BV A050 Reserve deelneming Duran BV
€
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
105.000 €
105.000 Versie 1.02 -- 25-mei-2010 26
einde
2009~GBE3.2 (FE)~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 1.02 -- 25-mei-2010
Versie 1.02 -- 25-mei-2010 27
7
