75 jaar
Haagse Bond
van Amateurtuindersverenigingen 1938 - 2013
een speciale uitgave van: Haagse Bond van Amateurtuindersverenigingen
Dit boek is gedrukt op papier met het FSC-keurmerk.
Copyright © 2013 Lonneke Geerlings Uitgeverij:
Tekst: Vormgeving:
Lonneke Geerlings Lonneke Geerlings
Leftgear Productions Aan deze jubileumuitgave werkten mee:
Opdrachtgever: Haagse Bond van Amateur tuindersverenigingen Postadres: Postbus 33914 2503 BE Den Haag Bezoekadres: Bezoekuren:
Meppelweg 882a 2544 BW Den Haag woensdag (10.00 - 14.00u)
Website: www.haagsebond.nl E-mail adres:
[email protected] Telefoon: 070-3298895 06-36494287 De meningen geuit in de interviews van de individuele verenigingen worden niet automatisch gedeeld door de Haagse Bond.
Ass. vormgeving: Kees van der Vijver Proeflezer: Harmke Berghuis Eindredactie: Daan de Mooij Luchtfoto’s: Mark Holman Uitgegeven: Oplage:
Augustus 2013 2000 exemplaren
ISBN: NUR-code:
978-90-9027701-1 423 (moestuin)
Drukkerij: Propress Nudepark 144 6700 AA Wageningen www.propress.nl
Voorwoord
foto: Corbino
De Haagse Bond van Amateurtuindersverenigingen, de overkoepelende organisatie van volkstuincomplexen in Den Haag, bestaat 75 jaar. Bij zo’n jubileum hoort natuurlijk een boek, dat terugblikt op de afgelopen decennia. Deze publicatie doet echter meer dan dat. In de bladzijden hierna trekt ook een heel stuk Haagse en Nederlandse geschiedenis aan de lezer voorbij. Dat is niet zo vreemd, want ook de Haagse volkstuinders kregen in de loop der jaren te maken met nieuwe ontwikkelingen, zoals de toename van vrije tijd en de opkomst van de televisie. Anno 2013 beleven nog altijd talloze Hagenaars veel plezier aan hun volkstuin. De laatste jaren wordt er gesproken over het terugbrengen van de voedselproductie naar de stad. Voor de Haagse volkstuinders is dat geen nieuws; velen onder hen kweken al, soms decennialang, hun eigen groenten. Maar of het nu om een moes- of een siertuin gaat, een volkstuin is voor velen een bron van ontspanning. Tuinieren is daarnaast ook nog eens heel gezond! Ik feliciteer de leden van de Haagse Bond van Amateurtuindersverenigingen van harte met dit 75-jarig jubileum en wens alle lezers veel plezier met dit mooie boek. Jozias van Aartsen Burgemeester van Den Haag
Alternatief voorwoord
foto: Suzanne van de Kerk
Wij aten vroeger van onze volkstuin. Ik kom uit een groot gezin, we waren met z¹n zevenen; iedere bijdrage aan ons voedselprobleem was welkom. Mijn vader had onwaarschijnlijk veel plezier in dat tuinieren. Hij had er ook veel verstand van. Tuinieren is een bezigheid die respect afdwingt voor de natuur. Niemand is ongevoelig voor de natuurlijke charmes van, pak ‘em beet, een framboos. Maar bovenal is tuinieren goed voor de geest. De ziel komt los van het verstand. De rede verliest zijn reden. U bent bevrijd van knellende vragen en zorgen om problemen die er meestal nog geeneens zijn. Tuinieren is, zoals wordt gezegd, ‘een dagje met vakantie’. De Haagse Bond van Amateurtuindersverenigingen behartigt al 75 jaar de belangen van amateurtuinders. Ruim 1600 leden op 17 verschillende tuincomplexen, in onze mooie groene stad. Dat doet de Haagse bond met veel inzet en passie én vrijwillig. Dat verdient een geschenk. In dit prachtige jubileumboek vindt u de rijke historie van de bond beschreven in woord en beeld. Een sieraad voor nu, een juweel voor de toekomst, een waardevolle herinnering aan het verleden. Op naar de volgende 75! Sjaak Bral Cabaretier/columnist/schrijver en ras-Hagenees
inhoudsopgave DEEL 1: DE HAAGSE BOND
GESCHIEDENIS VAN DE HAAGSE BOND 1938 - 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
DEEL 2: DE 17 AANGESLOTEN VERENIGINGEN 1. ATV DE UITHOF interview: Wim Krouwel & Piet Schaap . . . . . . . 30 2. ATV EIGEN ARBEID interview: Harry Staas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 3. ATV ZONNEGAARDE interview: mevr. Van Dommelen . . . . . . . . . . . . . . . 46 4. VTV NOOIT GEDACHT interview: Ton van Wijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 5. ATV LOOLAAN interview: Joop Josée & Tiny Hartog . . . . . . . . . . . . 58 6. TV DE WIJNDAELER interview: Liesbeth Verster & Willem Groen . . . 66 7. ATV NUT EN GENOEGEN interview: Gerard van der Loo . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 8. VTV TUINDERSLUST interview: Hans Nordman & Cor Verbeek . . . . . . 80 9. VTV WESTERDUIN interview: Roos Zuijderwijk & Sonja Hess . . . . . 88
8
75 jaar Haagse Bond
10. VTV FLORENCE NIGHTINGALE interview: Martin van Dijk & Tonia van der Toorn . 94
11. ATV HOUTWIJK DE NOORD interview: bestuur ATV Houtwijk de Noord . . 102 12. ATV BUITENLUST interview: Enne van Poelgeest . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
13. ATV ‘T IS ALTIJD WAT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
14. ATV MADESTEIN interview: Rob Bol, Bep Wagter & Wout Flinterman . . 118 15. VTV MARIAHOEVE interview: Ed Split & Kor Krul . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 16. ATV DE MIENT interview: Ada Goudriaan & Aad Switzar . . . . 130 17. ATV ZONNEWEELDE interview: Arie Verkerk & Hans van Knotsenburg . 136
DEEL 3: DE TOEKOMST
DE TOEKOMST VAN DE HAAGSE BOND interview: Peter Pieters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 de toekomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146
BIJLAGEN lijst oud-bestuursleden Haagse Bond . . . . . . . . . 148 contactgegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 bronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 over de auteur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
75 jaar Haagse Bond
9
