75 asielzoekers nemen volgende maand hun intrek in oud klooster
«We moeten elkaar vertrouwen»
In dit oude klooster worden vanaf februari 75 asielzoekers opgevangen. Foto JSA
KNESSELARE In februari nemen 75 asielzoekers hun intrek in het oud klooster. De buurtbewoners hebben daarover heel wat vragen, meer extreem negatieve reacties blijven voorlopig uit. Dat bleek gisteren tijdens een infomoment. «We doen wat we moeten doen en gaan die mensen zo goed mogelijk ontvangen», weet burgemeester De Blaere. JOERI SEYMORTIER De eerste asielzoekers zullen op 1 februari in het oud klooster in de Kloosterstraat 77 arriveren. Tijdens het infomoment gisterenavond stelden de inwoners zich vooral vragen bij de openbare veiligheid. «We hebben een bezoek gebracht aan de opvangcentra in Kortrijk, Sijsele en Sint-Niklaas en hebben daar al veel uit geleerd», zegt commissaris Peter Ponnet. «We hebben een risicoanalyse gemaakt. Eigenlijk gaat het gewoon om 75 extra mensen
binnen onze politiezone AalterKnesselare. Mensen met een andere cultuur en een andere taal. Maar het zijn gewoon 75 extra mensen op de 28.000 die nu al in onze politiezone wonen.» Evert-Jan Van Witteveen van Fedasil verzekert ook dat er binnen het opvangcentrum een streng huishoudelijk reglement zal gelden. Wie zich daar niet aan houdt, riskeert sancties. «Zo mag er geen alcohol binnengebracht worden en mag er niet gerookt worden»,
De feestzaal van het gemeentehuis liep helemaal vol voor de vergadering. Foto JSA zegt de man. «De nachtrust van de buurt moet ook altijd gerespecteerd worden. Het is een open instelling, dus de asielzoekers kunnen binnen en buiten wanneer ze willen. Maar ‘s nachts verwachten we toch dat ze binnen blijven. Zeker de 25 niet-begeleide minderjarigen. Wat als dat toch gebeurt? Dan kunnen er sancties volgen voor de asielzoeker. Dat kan gaan van verplicht klusjes doen, tot een overplaatsing, of zelfs een tijdelijke uitsluiting.»
Medewerkers gezocht De minderjarige jongeren worden na een paar weken verplicht naar school gestuurd. Elke asielzoeker krijgt ongeveer 7 euro zakgeld per week. Wie in het opvangcentrum klusjes doet, kan 1,90 euro per uur bijverdienen. De asielzoekers worden 24 uur per dag begeleid door een team van twintig medewerkers. Dat gaat van maatschappelijk wer-
We kijken al maanden in onze zetel naar beelden van vluchtelingen. Wel, nu kunnen we iets doen ANDRÉ ORNELIS kers, opvoeders, begeleiders, verpleegkundigen tot mensen in de administratie. Momenteel is het opvangcentrum nog op zoek naar personeel. Wie interesse heeft, kan zijn of haar cv sturen naar
[email protected]. Tijdens de vragenronde waren er ook veel opbouwende vragen. André Ornelis, vader van radiostem Sven Ornelis, riep op tot solidariteit en kreeg een spontaan applaus. «We moeten leven in
vertrouwen met elkaar», zei de man. «Wanneer wij die mensen in wantrouwen ontvangen, dan kweek je alleen maar meer wantrouwen. We zitten al maanden in onze luie zetel naar de beelden van de vluchtelingen te kijken, en zeggen dat we toch iets zouden moeten doen. Wel: de inwoners van Knesselare kunnen nu iets doen!»
300 in Drongengoed Burgemeester Erné De Blaere was gisterenavond tevreden. «Er was een gezonde bezorgdheid, maar ik denk dat heel wat van de vragen beantwoord zijn», zegt de burgemeester. «Wij blijven als gemeente vinden dat de 75 asielzoekers in het klooster, en de 300 asielzoekers die in het voorjaar nog naar het Drongengoed komen, te veel is voor onze gemeente. Maar we doen wat we moeten doen en gaan die mensen zo goed mogelijk ontvangen.»
07.01.2016
dienst Communicatie
W
#+$#&' &#)(!*#!% $$#) ''( *&(#((*#'!"#('&(&' !'#!"%)()&"'(& - !&# $&%'(&$##(
*#*!)(!##,#$#!"#&&#
2" 0 ( !
waarmee we kunnen inschatten hoe lang de opvang nodig zal zijn.” In het centrum zullen dus 75 asielzoekers opgevangen worden waarvan maximaal 25 alleenstaande minderjarigen. Twintig medewerkers, gaande van maatschappelijk assistenten tot ver pleegkundigen, zullen instaan voor de begeleiding. Eenmaal het De inwoners van Knesselare centrum operatief is, zullen ook kregen gisteravond tekst en uit- vrijwilligers ingeschakeld worleg over de komst van de eerste den en zullen de minderjarige asielzoekers. De feestzaal van het asielzoekers verplicht naar gemeentehuis was flink gevuld school moeten gaan. om te horen wat de plannen van Fedasil zijn. Uit monde van Fedasil-afgevaardigde Evert Van Witteveen “Veiligheid is een zeer belangkregen de aanwezigen te horen rijk thema”, zegt Witteveen. “We dat op 1 februari de eerste van in werken met een huishoudelijk totaal 75 asielzoekers het leeg- reglement waarin een aantal verstaande klooster zullen betrek- boden worden opgesomd. Zo mag ken. De uitbating zal gebeuren er geen alcohol binnen gebracht door de organisatie Refugee As- worden, mogen de kamers niet op sist. “Daarmee hebben we een slot worden gedaan. Het is wel contract voor één jaar dat ver- een open opvangcentrum, maar lengbaar is”, zegt Van Witteveen. we verwachten wel dat de vol“We hebben geen glazen bol wassen bewoners voor 23 uur
Op 1 februari ontvangt Knesselare de eerste van 75 asielzoekers in het leegstaande klooster aan de Kloosterstraat. Dat bleek gisteravond op een infovergadering in het gemeentehuis.
binnen zijn. Van de jongeren verwachten we dat dit voor 21 uur gebeurd. We vragen ook aan de inwoners om klachten of opmerkingen direct te melden.” Op de infovergadering van gisteravond werd niks meegedeeld over de plannen van Fedasil om 300 vluchtelingen op te vangen
op het militair domein in het Drongengoed en daar was een simpele reden voor. “We weten daar nog niks concreet over”, zegt burgemeester Erné De Blaere (GROEP9910). “Maar zodra dit het geval is, gaan we opnieuw een infovergadering voor de inwoners organiseren.”
%&,(( % $&*%%-0 % ,(%)*##%&#) ,(-* %% $)*,(%&,(, # &,(*11% $% 0 &, # ,&&( %-&%()"% (%(-&(% 20 !%(&',&&( ( 30*' * "&(') *(&%%*2 "(%(,%# ) % &") !% %* "#)%%&&" %( ) &%#/) $"*%,%%
"# %,*'(* !*&* ,##%,%$%)% %#&)$&""# ( 0 !%&&", !.*($% )%%-&(,%% (#' * )*++( ,()*(" %-%%( -*-%)%(& *( )-#,&&( - !"%*$(- 0+##%$*%&$% )''%%-0 0 !% % %%& 3 &,# *$% *"&)* )&&"% ,(2 ")3%* -&&(*+($) *(2+((# !"
)*%0#$(-(" %$* %% + *)( !, %,% ) #0&"()$(( "( !%-%,(& %,&&(%&&"++( $%*%- ##% ( ,&&('()&%#)*+(% &$*#'%3 &&($# %*( +) (*+(%(1( %# )"(*%)#&** ''#+),%%- 0 %-%%( !)*# *"&$)*,% ) #0&"()#)%'& ) * ,(,( %$&* ""%-&(%(mye)
5 VRAGEN TWEEDE PROCES JONATHAN JACOB VAN START
‘Bottinekes’ na zes jaar voor rechter VAN ONZE REDACTEUR
ELINE BERGMANS BRUSSEL | Zes jaar lang hebben ze pu-
bliek gezwegen over wat er zich op 6 januari 2010 heeft afgespeeld in een politiecel in Mortsel. Jonathan Jacob, psychotisch geworden onder invloed van amfetamines, stierf toen na een interventie van het Bijzonder Bijstandsteam van de Antwerpse lokale politie, de zogenaamde bottinekes. Zeven BBT’ers die vorig jaar bij verstek werden veroordeeld voor onopzettelijke doding, moeten vandaag opnieuw voor de Antwerpse correctionele rechtbank verschijnen waar het proces wordt overgedaan. Voor het eerst zal de verdediging in openbare zitting haar standpunt uiteenzetten. Ook de psychiater en de directeur van de Alexianen in Boechout die, ook bij verstek, veroordeeld werden wegens schuldig verzuim, zullen hun rol toelichten. 1.Waarom komt er nu een nieuw proces? Op het eerste proces vorig jaar daagde geen van de elf beklaagden op. Hun advocaten wilden dat het proces werd uitgesteld. Omdat de rechter niet inging op die vraag van de verdediging, verlieten
ze de rechtszaal en draaide het proces uit op een monoloog. De directeur en de psychiater van het psychiatrisch centrum in Boechout werden net als zeven BBT’ers bij verstek veroordeeld. Maar ze tekenden verzet aan, waardoor ze een nieuw proces krijgen. Dat tweede proces start vandaag. 2.Kan elke beklaagde zo maar verzet aantekenen? Als een beklaagde geen tegenspraak kan voeren op de visie van het openbaar ministerie en de burgerlijke partijen, laat de wet die procedure toe. In de nasleep van het eerste proces-Jacob ontstond er heel wat ophef over het juridische achterpoortje en minister van Justitie Geens (CD&V) kondigde toen aan opzettelijk verstek in te perken. Momenteel wordt daarover een wetsontwerp behandeld in het parlement. Als die wet goedgekeurd is, wordt verzet na verstek alleen nog aanvaard met een geldige reden, zoals overmacht of ziekte. 3.Welke straffen werden uitgesproken op het eerste proces? Zeven van de negen BBT’ers werden schuldig bevonden aan de onopzettelijke doding van Jonathan Jacob. Ze kregen
Jonathan Jacob.
©
rr
vier maanden cel met uitstel. Volgens de rechtbank lag de hoofdverantwoordelijkheid bij de psychiatrie. De directeur van de broeders Alexianen en de hoofdpsychiater die Jonathan Jacob tot twee keer toe weigerden op te nemen, werden veroordeeld tot zes maanden cel met uitstel. Eén agent werd niet veroordeeld omdat hij niet mee de cel inging. De commissaris die hen had opgeroepen, werd ook vrijgesproken. 4.Zullen de beklaagden ditmaal wel opdagen? Volgens advocaat Paul Quirynen die optreedt voor de gewezen directeur van de
broeders Alexianen en de hoofdpsychiater, zullen zijn cliënten vandaag naar de rechtbank komen om zich te verdedigen. Quirynen zal ook vragen om drie getuigen te laten oproepen, allemaal werknemers van het psychiatrisch centrum die op 6 januari 2010 aanwezig waren toen Jonathan Jacob werd binnengebracht. Het is afwachten of de rechtbank op die vraag zal ingaan. De zeven BBT’ers zullen wellicht niet zelf verschijnen, maar zich laten vertegenwoordigen door hun advocaat Jan De Man. 5.Valt met dit proces definitief het doek over de zaak-Jonathan Jacob? Nee, want het openbaar ministerie tekende al beroep aan tegen het volledige vonnis, dus ook tegen de vrijspraak van twee politiemensen. Er zal bijgevolg sowieso nog een derde proces volgen voor het hof van beroep. Daarnaast moet de Kamer van Inbeschuldigingstelling zich dit jaar ook buigen over het gerechtelijk onderzoek tegen vader Jan Jacob wegens het lekken van de camerabeelden uit de Mortselse cel. Jan Jacob was daarvoor buiten vervolging gesteld door de raadkamer, maar de tegenpartij ging daartegen in beroep.
Uit Metro:
KORT NIEUWS In Leuven is het digitaal aanmeldsysteem gestart waarop ouders hun kinderen kunnen inschrijven in een basisschool. Met de invoering van dit systeem is het beeld van de kamperende ouders aan schoolpoorten in Leuven voortaan verleden tijd. Voor de correctionele rechtbank van Antwerpen wordt vanaf vandaag het proces over de dood van Jonathan Jacob overgedaan voor negen van de
oorspronkelijk elf beklaagden. Ze tekenden na het eerste proces in mei verzet aan tegen hun veroordeling. Drie verdachten in de zaak van de dood van de 16-jarige Sander Van Yper, die in 2011 van een balkon sprong omdat hij bedreigd en afgeperst werd, zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen die oplopen tot vijf jaar. Dat heeft de Gentse correctionele rechtbank beslist.
Het fragment kan je herbekijken via deze link: http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/journaal/2.42404
op www.ringtv.be:
‘Gevaarlijke’ bewoner opgepakt in nabije omgeving
Politie wacht 12 uur voor leeg huis HASSELT/SINT-TRUIDEN De spectaculaire inval in Kuringen is dinsdagnacht uiteindelijk op een sisser uitgedraaid. In het huis aan de Langvennestraat - waar iemand zou zitten met explosieven - bleek al die tijd leeg. «De man heeft psychiatrische hulp nodig en leeft in een fantasiewereld», klinkt het in zijn naaste omgeving. De politie kon de Hasselaar gisternamiddag aantreffen en liet hem opnemen in het psychiatrisch ziekenhuis van Sint-Truiden. MARCO MARIOTTI EN JIMMY DE SCHRIJVER De bewoners aan de Langvennestraat schrokken zich dinsdagnamiddag omstreeks 14 uur een bult toen de weg in beide richtingen werd afgesloten. Zwaar bewapende mannen van de speciale eenheid omsingelden er een woning en klommen onder meer op het dak van de buren om alles in het vizier te houden. Ook de brandweer en zelfs ontmijningsdienst DOVO kwamen ter plaatse. Volgens het parket waren er aanwijzingen dat de bewoner een gevaar vormde voor zichzelf of de omgeving. Aangezien de verdachte in 2014 veroordeeld was voor het maken van de hallucinerende stof DMT en hij in het verleden experimenteerde met chemische stoffen, werd er geen enkel risico genomen.
Pas rond 2 uur ‘s nachts vielen de speciale eenheden uiteindelijk het pand binnen. Daar bleek geen enkel spoor meer van de Hasselaar. Volgens de naaste omgeving was de hele operatie overdreven, en was er nooit sprake van mogelijke explosieven. «De politie werd verwittigd aangezien hij al lang niets meer van zich had laten horen», klinkt het bij een naaste, die liever anoniem wenst te blijven. «Toen ik uiteindelijk toch een gesprek met hem kon aanknopen, waren er sterke vermoedens dat hij uit het leven wilde stappen. We wilden geen risico nemen en verwittigden de politie. We wisten echter niet hoe hij zou reageren, daarom dat ze vermoedelijk ook extra middelen hebben ingezet.» Na 12 uur afwachten
Aangezien hij in het verleden al experimenteerde met chemische stoffen, werd er geen risico genomen werd de stormram bovengehaald, zonder resultaat. De politie kon de Hasselaar met medewerking van familieleden gisternamiddag uiteindelijk aantreffen in de nabije omgeving. Hij bleek ongedeerd en kon zonder problemen opgepakt worden. Na ver-
Het huis waar de inval gebeurde. Foto Jimmy de Schrijver hoor werd besloten om hem te laten overbrengen naar Asster, de psychiatrische instelling in SintTruiden. Daar zal wellicht de procedure tot collocatie worden ingezet.
Fantasiewereld Vorig jaar haalde de man al eens de media toen hij voor de Hasseltse rechtbank veroordeeld werd tot twaalf maanden cel en een boete van 6.000 euro voor de aanmaak van de hallucinerende stof DMT, cannabiskweek en speedbezit. Hij weigerde toen zijn hoed af te nemen voor de rechter omwille van zijn geloofsovertuiging.
«Hij leeft al langer in een fantasiewereld, en kan er eigenlijk zelf weinig aan doen. Door een eerder ongeval liep hij ooit een mentaal letsel op, en sindsdien veranderde zijn karakter drastisch. Door die veroordeling, moest hij gedwongen op pensioen, waarna zijn wereld instortte. We wilden enkel dat hij psychiatrische hulp kon krijgen, want hij vormde een gevaar voor zichzelf.» Tijdens de interventie bleek ‘Kuringen’ een van de meest gebruikte en populaire woorden op Twitter, tot zelfs in het buitenland. Een link met een mogelijke terreuractie werd echter al snel van tafel geveegd.
De strafrechter in Brugge heeft de internering bevolen van een 46-jarige exbokskampioen. De oud-Ichtegemnaar stond terecht omdat hij de in beslag genomen wagens en werktuigen van zijn failliete stukadoorsbedrijf in Wingene had doorverkocht. Eind 2014 was hij al bij verstek tot vier maanden cel veroordeeld voor die feiten, maar daar tekende B. in de gevangenis verzet tegen aan. De man kampt met zware psychische problemen, die volgens zijn advocate het gevolg zijn van misbruik in zijn kinderjaren. “Tijdens zijn werk als stukadoor keek hij tegen de witte muren op en zag hij zo de beelden uit zijn verleden terugkomen”, zei ze tij-
dens de pleidooien. “Daardoor kon hij zijn job niet meer naar behoren uitoefenen en ging zijn zaak failliet.” De man eindigde uiteindelijk in de psychiatrische instelling SintAmandus in Beernem, waar hij begin vorig jaar twee medepatienten zwaar toetakelde in de crisisafdeling. Een van de slachtoffers belandde met verschillende breuken in het ziekenhuis en de politie moest versterking laten aanrukken om de ex-bokser te overmeesteren. De uitleg die hij gaf voor zijn agressie was bizar. Hij leefde in de overtuiging dat een van de slachtoffers banden had met de terroristische groepering IS en naar eigen zeggen had God hem de taak gegeven om het kwade te bestrijden. (aft)
Uit Libelle:
PERSOONLIJK
Z E V E N E X -V E R S L A A F D E N P R AT E N M O E D I G
“Ik zou willen
beloven dat ik het nooit meer doe, maar dat
kan ik niet” Relaties die stuklopen, schulden die zich opstapelen… De gevolgen van een verslaving zijn vaak niet te overzien. Ex-verslaafden vertellen over de stempel die hun verslaving op hun leven drukte.
20
OV E R H U N L E V E N N A D E O N T W E N N I N G
Jan verloor zijn hele hebben en houden door een gokverslaving Jan (65): “Meer dan 400.000 euro heb ik vergokt. Mijn huis heb ik moeten verkopen, ik ben voor de rechter gekomen omdat ik geld verduisterd had van de verenigingen waarvan ik penningmeester was, en schuldbemiddeling staat nu in voor mijn schulden. Ik heb heel mijn leven verspeeld en ben veel vrienden kwijtgeraakt. Sinds dit jaar ben ik op pensioen, maar ik voel er niet veel van: schuldbemiddeling betaalt mijn huur en onkosten en ik krijg 360 euro per maand om van te leven. Ondertussen ben ik zes jaar gokvrij en probeer ik mijn leven opnieuw op te bouwen. Als ik vandaag terugkijk, vind ik het nog altijd onbegrijpelijk dat ik het zover heb laten komen. Toen ik de eerste keer het kaart-
spel baccarat speelde, voelde ik al dat het me heel erg aansprak. Het gevoel dat alles mogelijk was, vond ik heerlijk. Ik droomde van een grote winst en had plezier in het spel. Ook de sfeer in een casino lag me. Mijn kinderen waren het huis uit en ik was weduwnaar. Ik ging naar het casino om niet alleen thuis te zitten,
ment speelde ik uit pure wanhoop, omdat alleen een grote winst me nog uit mijn immense schuldenput kon redden. Natuurlijk gebeurde dat nooit. Toen ik geld begon te lenen bij vrienden kwam mijn situatie aan het licht. Ik was toen al acht jaar zwaar verslaafd en liep rond met zelfmoordgedachten, omdat ik
“Ik kan mijn kinderen financieel niets meer nalaten. Dat vreet aan me” dronk daar mijn koffietjes en had mijn babbel. Maar hoe meer geld ik begon te verliezen, hoe meer ik begon te spelen. Al gauw was ik verslaafd aan het gokken. En op een gegeven mo-
geen andere uitweg meer zag. Hoe vreselijk die dag ook was, ik ben uiteindelijk blij dat het ontdekt werd. Mijn kinderen wisten niet wat ze hoorden. Ze dachten dat ik een gewoon leven leidde
De 5 struikelblokken na een verslaving
Jürgen Magerman is hoofd van de afdeling alcoholafhankelijkheid in het Gentse Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain. Hij kent de valkuilen waar ex-verslaafden mee te maken krijgen op zijn duimpje. 1 WEER KUNNEN GENIETEN “Mensen met een afhankelijkheidsprobleem moeten weer leren genieten. Genot was voor ze stopten gelinkt aan hun product. Bij elk moment dat ze genieten zonder, is er ook het gemis.” 2 WEER LEREN HOUDEN VAN JEZELF “Ex-verslaafden hebben hun omgeving en zichzelf teleurgesteld. Veel mensen zijn kwaad op zichzelf. Een positief zelfbeeld, geloof in eigen
kunnen en hoop zijn echt essentieel voor het herstel.” 3 OMGAAN MET STIGMATISERING “Eens verslaafd, altijd verslaafd, is het vooroordeel van de maatschappij, maar ook van jezelf. Patiënten zullen daar tegen moeten opboksen. Terwijl een ex-verslaafde veel meer is dan dat.” 4 JE PLAATS IN DE MAATSCHAPPIJ “Wie afgekickt is, komt als een nieuw mens naar buiten.
Ook voor de omgeving is dat moeilijk: kinderen krijgen een moeder die zich ineens met je gaat bemoeien, werknemers een collega die zaken wil veranderen. Terugkeren naar de maatschappij en het opnieuw opnemen van rollen is een van de moeilijkste dingen.” 5 ANGST VOOR HERVAL “Niemand wil terug naar de situatie waar hij of zij in zat tijdens de verslaving. Je hebt immers veel te veel te verliezen.”
van kaartnamiddagen en afspraken met mijn vrienden uit het verenigingsleven. Ik had alles al die tijd kunnen verzwijgen. Ik ging naar vier verschillende casino’s, zodat ik daar geen vragen kreeg. En als ik thuis vertrok, reed ik een kwartier rond zodat ik zeker niet gevolgd werd. Ik was als de dood dat mijn kinderen het zouden ontdekken. Toen het zover was, stopte de wereld voor mij even met draaien. Kwaadheid en onbegrip waren de eerste gevoelens. Het liegen vonden ze het ergste. Ze begrepen niet waarom ik er niet mee bij hen was gekomen. Maar ik wilde het alleen oplossen. Die blik in hun ogen toen het uitkwam, die vergeet ik nooit meer. Vandaag ga ik natuurlijk niet meer naar casino’s, ik heb er een regelrechte afkeer en angst voor gekregen. Ik kaart wel nog af en toe, maar niet voor geld of hoogstens voor wat rosse franken. Lotto speel ik soms, maar dat houdt geen risico in voor mij. Het spelelement is er niet, en dat is wat mij zo triggerde. Twee keer per maand ga ik naar de zelfhulpgroep gokken van CAD Limburg, daar hebben ze me destijds gered. Het allerergste vind ik dat ik mijn kinderen heb teleurgesteld. Als vader wil je graag het droombeeld bewaren. Dat ik hen ook financieel niets meer zal kunnen nalaten, vreet ook aan me. Ik heb alleen nog maar schulden. Maar ik heb wel weer een leven nu.”
21
Het maakt je hele leven kapot. En toch... Omdat Patsy dronk, werd haar kind weggehaald Patsy (40): “Mijn dochter heeft vijf jaar in een instelling gezeten door mijn drankverslaving. Ondertussen is ze al vijf jaar weer thuis, maar de breuk is onherstelbaar. Ze is veertien jaar en heeft bindingsangst. Haar grootste angst is om terug naar de instelling te moeten. Om me weer te verliezen. Ze heeft een muur rond zich gebouwd en is afstandelijk en koel. Ik praat wel, maar zij praat niet terug. We hebben ons leven bij elkaar geraapt - de resten ervan toch - maar helemaal goed komt het nooit meer. En dat zal ik me mijn hele leven beklagen.”
Nicole vecht tegen het verlangen naar champagne en witte wijn Nicole (60): “Champagne en witte wijn zijn dé twee dranken die tijdens de feestdagen overal worden aangeprezen, die je bij elk bezoek krijgt aangeboden. Al dat vrolijke gedoe rond alcohol kan me soms storen. Nog steeds zijn de feestdagen moeilijk voor mij. Talloze keren moet je een
geerde ze afkeurend. Alsof ik ervoor koos om ernaar te verlangen. Terwijl ik er net voor koos om ertegen te véchten. Wie nog nooit afhankelijk is geweest, weet niet hoe hardnekkig het beestje kan zijn. Ook mijn jongste zoon kampt met een verslaving: cocaïne is zijn drug. Ik
“Glazen afruimen op feestjes, dat doe ik niet. Die restjes, de geur… te moeilijk” glaasje afslaan. Elke keer opnieuw denk je dat je bekeken wordt. En dan is er nog het verlangen. Op een familiefeest bij mijn zus was het aperitief champagne. Meestal help ik met afruimen, maar toen heb ik het bewust niet gedaan. Ik vertrouwde mezelf niet, met de restjes in de glazen en de geur. Toen ik het achteraf tegen mijn zus zei, rea-
blijf in de eerste plaats zijn moeder en ik wil niets liever dan dat hij stopt. Maar ik weet zélf hoe moeilijk het is. Om hem te bewijzen dat het anders kan, vecht ik tegen mijn verslaving. En het lukt. Hoe langer je niet gebruikt, hoe makkelijker het wordt. En toch kan het verlangen me nog overvallen, als ik heftige positieve of negatieve emoties ervaar.”
Wie is kwetsbaar? An Van Duyse is psychiater en medisch directeur van De Sleutel, een gespecialiseerde organisatie voor verslavingszorg. We legden haar drie vragen voor over verslaving en de gevolgen ervan.
1 Is de ene mens meer vatbaar voor verslaving dan de andere? “Een aantal karaktereigenschappen, zoals nieuwsgierigheid en impulsiviteit, verhogen het risico op verslaving. Ook wie een product gebruikt om een bepaald doel te bereiken - zich beter, losser of minder angstig te voelen - heeft meer kans op verslaving. Verder loop je meer risico als je goed op een product reageert, zonder vervelende neveneffecten. Een vreselijke kater kan afradend werken. Los van dit alles blijven omgevingsfactoren ook erg belangrijk. Groei je op in een gezin waar veel drankgebruik is, dan moet je later opletten.”
2 Hoe groot is de kans op herval? “Wij gaan uit van herval. Vroeger was de behandeling gericht op volledige genezing, nu eerder op herstel en omgaan met herval. Vroeger dachten ze dat genezen van een verslaving een kwestie van wilskracht was, nu weten we dat dat niet zo is. Een verslaving tast het genotscentrum in de hersenen aan. Iemand die verslaafd is geweest, zal altijd moeilijker kunnen stoppen met gebruiken, net omdat het controlesysteem in de hersenen minder goed werkt. “
3 Is het ongeneeslijk? “De schade in de hersenen is onherstelbaar, dus je blijft kwetsbaar voor verslaving. Ook omwille van die kwetsbaarheid in het genotscentrum moeten mensen die verslaafd geweest zijn ook opletten voor andere verslavingen.”
Sabien verloor het vertrouwen van haar dochter door te drinken
22
… MET ROKEN
Op www.rookstop.be en www.vlaanderenstoptmetroken.be vind je tips om te stoppen met roken.
Myriams leven wordt grondig verpest door al haar verslavingen
Sabien (62): “Ik dacht dat ik na mijn verslaving wel weer ‘gewoon’ zou kunnen drinken. Eén portootje in plaats van een hele fles. Maar in de groepssessies heb ik zoveel verhalen gehoord van mensen die het geprobeerd hebben en faalden, dat ik het niet wil riskeren. Ik oordeel niet. Mijn herstel is broos en een herval sluit ik nooit volledig uit. Maar ik wil mijn dochter
“Binnenkort gaat mijn dochter op kot, dan ben ik alleen. Gevaarlijk, maar ik wil doorzetten, voor haar”
Help, ik wil stoppen
Sara niet meer zo kwetsen. Het prille vertrouwen dat we nu hebben opgebouwd, koester ik als een kostbaar goed. De eerste maanden na mijn herstel zag ik de onderzoekende blik in haar ogen als ze thuiskwam van school. De blik die zocht of ik gedronken had. Ik hoop dat het me nooit meer overkomt. Binnenkort gaat ze op kot, dan ben ik alleen thuis. Ik weet dat moeilijke momenten gevaarlijk zijn. Maar ik wil doorzetten, voor haar. En op een dag hoop ik het ook voor mezelf te willen.”
Myriam (53): “Ik ben extreem verslavingsgevoelig, al mijn hele leven. Er zijn momenten geweest dat ik excessief dronk, shopte of medicijnen gebruikte. Als ik de ene verslaving overwon, dook er een andere op. Het is een continue strijd. Als ik iets leuk vind te leuk - moet ik opletten. Ook vandaag, nu ik hersteld ben, ben
daag nóg niet weet wanneer ik alles zou moeten dragen. Het was zo triest. Daar zat ik dan met al mijn kleren, maar geen vrienden om ze aan te tonen of uitstapjes om ze te dragen. Het was een nieuw dieptepunt: deze verslaving kostte me handenvol geld. Kon ik nu echt van niets dat ik leuk vond met mate genie-
“Als ik iets leuk vind, moet ik opletten. Het is een continue strijd” ik steeds op mijn hoede. Ik heb hard gevochten om mijn leven terug te krijgen, mijn belangrijkste doel is volhouden. Sommige mensen zullen het geen leven vinden, omdat ik steeds alert moet zijn. Maar dat is niet waar. Mijn leven is mooier dan ooit. Op mijn veertigste werd ik voor het eerst opgenomen voor mijn alcoholverslaving. Ik kreeg medicijnen om mijn ontwenningsverschijnselen aan te pakken en ook angstremmers en slaappillen. Die had ik allemaal nodig om het gevecht tegen de drank aan te gaan, maar mijn verslaving breidde zich uit. Toen ik na die opname herviel, ging ik niet meer alleen op zoek naar alcohol, maar ook naar de roes van de pillen. Ik, een brave verpleegster, werd een regelrechte junk. Eentje met verschillende dokters en apothekers, zodat niemand zou doorhebben hoeveel medicijnen ik sprokkelde. Het ging steeds slechter met me en een nieuwe opname werd onvermijdelijk. Een jaar ben ik opgenomen geweest en ik kwam buiten als een nieuw mens. Dat dacht ik toch. Tot ik me weer slecht begon te voelen en merkte dat ook shoppen me een genotsroes gaf. Als ik een nieuw kledingstuk kocht, voelde ik me even gelukkig. Ik kocht zoveel kleren dat ik van-
ten? Nu ga ik enkel nog shoppen met mijn dochter. Zij houdt mijn drang onder controle. Na al die jaren weet ik dat ik nooit zal genezen. Vooral alcohol en medicijnen zijn mijn zwakke plek. Vorig jaar ben ik nog hervallen, ik heb gedronken. Het was een klap, ik was zo teleurgesteld in mezelf. Ik voelde het aankomen - ik werd neerslachtig, verloor de moed en raakte weer in een negatieve spiraal - maar toch had ik de kracht niet om er tegenin te gaan. Toen ik aan de kassa van de supermarkt stond met een fles, was het te laat. Maar hoe vreselijk ik het ook vind dat ik een misstap heb begaan, toch ben ik fier op mezelf. De dag erna heb ik het niet verzwegen. Ik heb niet gelo-
gen. Ik ben naar … MET GOKKEN mijn behandelende De website www.gokhulp.be verstrekt arts gegaan en heb info, zelftesten en online hulp. Je vindt het toegegeven. Dat er ook info over Vlaamse hulpcentra. was mijn redding. Ik weet dat ik nog … MET DRINKEN zal hervallen. Ik zou Surf naar www.alcoholhulp.be, www. willen beloven dat vad.be en www.zorgpad-alcohol.be. ik het nooit meer Ook www.desleutel.be is interessant doe, maar dat kan ik voor mensen die ermee willen kappen. niet. Er zit een duiveltje op mijn schouder dat me in moeilijke momenten in valkuil. Als ik een lege dag voor mijn oor fluistert dat een goed me heb, vind ik soms de moed glas mijn problemen zal oplosniet om op te staan. Voor wie of sen. De meeste mensen begrijvoor wat? Ik moet mijn leven zin pen het niet. ‘Als je een fles geven, anders loopt het fout. Tijkoopt, dan kies je er bewust voor dens het bevallingsverlof van om te drinken.’ Maar het is ommijn dochter ben ik vaak bij haar gekeerd: ik kies er elke dag beop bezoek geweest. Zij vreest nu wust voor om níét te drinken. al de dag dat ze weer moet gaan Elke minuut zelfs. Want zodra de werken, omdat ze bang is dat ik deur op een kier staat, staat hij dan weer in een gat val. ‘Erger wagenwijd open. dan het hervallen, vind ik het lieVerslaving is een ziekte, maar gen’, zegt ze. Ze moedigt me aan wel een die de hele familie om erover te praten als het misraakt. Dat ik mijn kinderen schaloopt. Ik ga maandelijks naar de de heb berokkend, vind ik het alpsycholoog en twee keer per lerergste. Onze band is hersteld, week naar de AA. Ik bewaak maar ook zij moeten leven met mijn grenzen, leer wat ik kan en de onzekerheid. Vijf maanden niet kan en probeer de dingen geleden werd ik voor het eerst die ik niet kan veranderen te grootmoeder. Zo’n mooi, prachaanvaarden. Ik ga mijn best tig moment. Ik wil er zijn voor doen, voor mijn familie, voor dat kindje, ik wil sterk blijven. mijn kleinkind en voor mezelf.” Dus ik structureer mijn leven. Eenzaamheid is mijn grootste
Hoe is het zonder sigaretten? KATRIEN: “Zelfs na vijf jaar kan ik de drang om te roken nog voelen als ik alleen in de auto zit en vlak na het eten.” LIEF: “Ik ben nu bijna vijf maanden gestopt maar ik kan me niet ontspannen en ben doodongelukkig!”
EVA: “Ik ben zeven jaar gestopt en zou soms zo een sigaret kunnen opsteken. Of wat dichter bij iemand gaan staan die staat te roken en eens heel diep inademen.” KATHY: “Drie jaar geleden ben ik na twaalf jaar
roken gestopt. Ik heb nu een zoontje van vijftien maanden en ik wil absoluut niet meer roken. Maar het dagelijkse leven, het moederschap en de stress van het werk maken het er allemaal niet makkelijker op. Ik denk zeker nog elke dag aan een sigaret.”
23
Zo vreselijk bang om weer te hervallen Hilde heeft chronische bronchitis omdat ze vroeger veel te veel rookte Hilde (52): “Zes jaar geleden ben ik gestopt, op 1 januari 2010. Van de ene dag op de andere, puur op karakter. Ik was fier op mezelf en dacht dat ik gezondheidsschade had vermeden. Maar helaas. Door mijn rookverslaving heb ik zware chronische bronchitis. Als ik een trap opga, moet ik rusten. Na een fysieke inspanning ben ik uitgeput en mijn ademhaling is een groot probleem. Ik vind het zo jammer. In het begin vond ik het oneerlijk: ik was toch gestopt met roken? Ik verdiende het niet om nu nog ziek te worden, vond ik. Maar ik was vooral kwaad op mezelf. Het bleek achteraf hele-
maal niet zo moeilijk te zijn om te stoppen, waarom had ik er dan zo lang mee gewacht? Ik heb me lang schuldig gevoeld, maar ik besef ook wel dat ik echt verslaafd was. Ik kon niet zonder mijn sigaretten. ‘s Avonds werd ik zenuwachtig als ik zag dat
“Mijn lichaam is beschadigd. Daar voel ik me schuldig over” mijn pakje bijna leeg was, ik moest elke dag weer nieuwe kopen. Vandaag ben ik zo blij dat ik er vanaf ben. Ik ben geen slaaf meer van de sigaret, mijn eten smaakt me beter en ik leef veel gezonder. Pure winst!”
De tabakoloog helpt je
Klaar om te stoppen? De sessies bij een erkend tabakoloog worden grotendeels terugbetaald door je ziekenfonds. Meer info: www.vrgt.be of bel naar Tabakstop via 0800 111 00.
24
Fee (47): “Ik worstel meer met het continue vechten tegen de vooroordelen dan met mijn verslaving zelf. Ik ben twee jaar nuchter en heb absoluut geen behoefte meer om te drinken. Maar nog elke dag moet ik bewijzen aan mijn omgeving dat ik gestopt ben én blijf, want ‘verslaafd ben je voor altijd’. Mijn vader gelooft voor de volle honderd procent in mij en steunt mij ten volle, maar toch blijft hij bezorgd. Dat begrijp ik wel, ik ben immers meer dan vijftien jaar verslaafd geweest. Als ik eens een slechte dag heb en dat ook uitspreek, zie ik de angst in zijn ogen. Net omdat ik vroeger problemen maar op één manier het hoofd kon bieden: door te drinken. Dus nu bewijs ik elke dag dat ik het kan. Door de dagdagelijkse dingen het hoofd te bieden, door mijn huishouden te doen, door mezelf te verzorgen. Want als ik mij even zou laten hangen, zou hij ongerust zijn. Ik ben zo gelukkig dat ik mijn vader weer fier kan maken, dat hij in mij blijft geloven. Ik ben hem daar zo dankbaar voor. Onze band is eerlijk en open. Hechter dan vóór mijn verslaving. Voor mijn zoon is het een ander verhaal. Hij is veertien jaar en heeft me nooit anders gekend dan verslaafd. Ik trok me niks van hem aan en lag de hele dag in de zetel. Nu ben ik een echte moeder voor hem. Iemand die wil dat hij zijn best doet op school en zijn rapport nakijkt. Iemand die wil weten wat hem bezighoudt, wie zijn vrienden zijn. We zoeken allebei onze weg in die nieuwe verhouding. Maar het
“Als ik eens een slechte dag heb, zie ik de angst in mijn vaders ogen” gaat goed. Soms krijg ik de vraag hoe we onze band weer opgebouwd hebben. Maar er was niets om opnieuw op te bouwen, zelfs geen brokstukken. Ik heb vijftien jaar in een niet-bestaande wereld geleefd, vijftien jaar de dagen aan me voorbij zien trekken zonder ze echt bewust mee te maken. Mijn zoon en ik hadden geen herinneringen, geen goeie momenten. De draad oppikken was niet mogelijk, dus zijn we volledig van nul begonnen. En dat lukt. En wat we nu samen hebben, vind ik prachtig. Daar vecht ik voor. Natuurlijk mis ik bepaalde dingen van toen ik nog dronk. Wie ik was, bijvoorbeeld. Ik was een flapuit, altijd de vrolijke van de bende. Ik ging veel uit en had veel vrienden. Iedereen was dol op me. Een ‘bruisend’ leven, zoals ze zeggen. Nu ben ik een andere persoon. Ik ga niet meer uit, ik geef me niet meer zo snel bloot. Ik ben veel voorzichtiger geworden , want ik heb nu heel veel te verliezen. Of ik de alcohol mis? Nee. Of toch. De manier waarop ik van een pintje kon genieten voor ik verslaafd was. Gewoon, zonder drang genieten. Maar toen ik verslaafd was, was daar niets lekkers of leuks meer aan. Dat mis ik absoluut niet.”
Tekst: Lisa Gabriëls
Slechts 3 tot 5 procent van de rokers kan stoppen zonder hulpmiddel. Nicotinepleisters en medicatie verhogen je slaagkans, maar ook een tabakoloog is erg effectief. “Wie stopt met een tabakoloog heeft een grote slaagkans: tussen 25 en 50 procent is na een jaar nog gestopt”, zegt Karlien Kuyken, psycholoog en erkend tabakoloog. Nicotinepleisters en medicatie kenden we al, maar hoe verloopt zo’n rookstopprogramma met een tabakoloog? “Elke tabakoloog pakt het anders aan, maar bij mij moet je niet meteen al je sigaretten in de vuilnisbak gooien. Het programma verloopt in acht sessies. Pas op de vierde sessie moet je stoppen. De eerste drie sessies krijg je uitleg over je verslaving, de laatste vier krijg je ondersteuning bij het volhouden. Wil je stoppen met roken? Leg dan alvast een datum vast en doorbreek je rookgewoontes. Wacht een halfuur na het eten om te roken of rook niet meer in de auto. Dat zijn belangrijke stappen.”
Fee vecht tegen de vooroordelen van haar omgeving na haar alcoholverslaving