Buitenpost 5 53-1 maart 2015
53ste jaargang-1 Maart 2015 VAN DE VOORZITTER En weer wordt het lente, ieder jaar kan dit jaargetijde mij zo ontroeren, de kracht van al dat moois in mijn tuin dat door die harde aarde groeit. En de eerste kikker die zich sloom door de tuin beweegt, prachtig. Aan de lentekriebels moet gehoor gegeven worden, dus aan het werk: zaaien, planten, de oude planten weghalen, compost scheppen, snoeien. U ervaart dit als tuinder natuurlijk ook, en u voelt waarschijnlijk net als ik uw stijve spieren. Niet alleen in de tuin groeit er van alles ook in de vereniging. We hebben nieuwe vrijwilligers mogen verwelkomen in de kantine, bij de toezichthouders, de bouwcommissie, de werkbeurten. Maar jammer genoeg ook afscheid moeten nemen van een aantal vrijwilligers van de website, werkbeurten en bouwcommissie. Soms gaat de samenwerking niet vanzelf en moet je als bestuur besluiten nemen die niet makkelijk zijn. Het bestuur en de commissies vormen een groep bezige bijtjes, we zijn al weer bezig de algemene ledenvergadering van 2 mei voor te bereiden (u komt toch ook?), de verbouwing van de binnenkant van het verenigingsgebouw is in de voorbereidende fase, de buurttuintjes komen er eindelijk aan, de ecologische zone krijgt vorm, uitgezocht wordt of wifi tot de mogelijkheden behoort en er zijn plannen om een zondagmiddaglunch te organiseren. Veel vernieuwingen vinden plaats bij Ons Buiten, we hebben veel leden die ons daar bij helpen, zoals u op de voorkant van uw verenigingsblad ziet hebben we een nieuwe naam met een nieuw logo namelijk buitenpost, ook gaat de nieuwe website de lucht in, de winkel vernieuwt wekelijks haar assortiment planten en artikelen, het terras wordt vernieuwd voor een zonnige zomer, de vuilafvoer wordt verbeterd, natuurlijk tuinieren heeft weer
53 -1 maart 2015
een nieuw pakket activiteiten voor dit seizoen. Kortom alle vrijwilligers zitten zeker niet stil, want zoals het spreekwoord zegt “stilstand is achteruitgang” en iedereen wil vooruit bij Ons Buiten, dat is ook een beetje de aard van het beestje als tuinder, ieder jaar weer geloven we in groei. En zo vormen we met elkaar een steeds leukere vereniging. Ik wens iedereen een groeizaam tuinseizoen met veel zon en af en toe een regenbui. Corrie Bink WATER OP DE TUIN 28 maart: VERZOEK om op uw tuin te zijn! Zaterdag 28 maart gaan de waterleidingen weer open (tenminste als het niet vriest). Sluit uw watermeter weer aan. Kunt u niet aanwezig zijn draai de hoofdkraan dan dicht! Het kan gebeuren dat er lekkages zijn in uw huisje of lekkages in de grond. Die moeten zo snel mogelijk opgelost worden om geen waterverlies en schade aan uw huisje te hebben. Daarom wordt u verzocht die dag op uw tuin te zijn. De mensen die die dag werkbeurt hebben worden ingezet om te controleren of er lekkages zijn rond de paden en helpen met het oplossen van mogelijke lekkages. Verzamelen 9 uur in het verenigingsgebouw op west, dan deelt John Noordervliet van de watercommissie u in. Op oost verzamelen bij het werkhok op tuin 386. “Plannen groeien in mijn hoofd, planten in mijn tuin” Vlijtig Liesje
TOEZICHTHOUDERS Wanneer de kraan op droog gaat ontstaat er meer stilte op het complex. Om ongewensten buiten te houden gaan het IJsselmeerhek en Marnixhek van 18 - 9 uur op slot. Het Gammahek gaat permanent dicht. Zo is het west tuindeel alleen bereikbaar via de kantine-ingang. Maar het blijft dus toegankelijk. Om ongewensten het wat lastiger te maken is er een groep van ruim 20 mensen. In groepen van 2 of meer lopen zij hun ronden ‘s avonds over het terrein, op wisselende tijden. Soms zich zichtbaar makend, soms in stilte in het donker. Deze groep heeft een preventieve functie maar mag in geval van op heterdaad betrappen met een gedragscode ook ingrijpen. En in geval van iets verdachts mogen zij ook elke privétuin op. De wijkagent is betrokken bij dit proces en zo zorgt deze groep voor een verhoogde veiligheid en ogen en oren op het tuincomplex. De afgelopen winter was het gelukkig rustig, afgezien van een paar incidenten. Vanaf 28 maart, als het water er weer op gaat, zijn alle hekken weer open.
Wij hebben diverse prijsverhogingen van de leverancier gekregen. De grootste prijsstijging zijn de tonkinstokken. Deze gaan bij de eerst volgende levering 30% meer kosten. Prijsvoorbeeld: tonkinstok 3 meter kost nu € 0,90 per stuk. Zij gaan € 1,20 per stuk kosten.
Wij hebben een aanbieding voor de voorraad welke nog in de winkel aanwezig is. 1 pak tonkinstokken 3 meter (50 stuks) van €45,voor €40,-. Dit zolang de huidige voorraad strekt. Aanbieding tuinaarde: per stuk € 1,75 bij aanschaf e van 10 zakken krijgt u de 11 gratis. Wij gaan ook weer geënte tomaten, snackkomkommers en tomaten verkopen. Dit gaat op inschrijving omdat deze nogal prijzig zijn. Op dit moment zijn er nog geen prijzen bekend. Zodra we weten wat ze kosten dan zullen we dit via de mail laten weten en heeft u ongeveer 2 weken de tijd om u in te schrijven. Wij hopen u dit seizoen weer te mogen begroeten! de medewerkers van de tuinwinkel! Liane, Bram, Janny, Sandor, Henk, Wijna, Jennifer
TUINWINKEL Het seizoen is weer begonnen en we zijn er in de tuinwinkel weer helemaal klaar voor. Er zijn weer diverse groenteplanten verkrijgbaar. Kijk voor het actuele aanbod naar uw mail, of kom gezellig langs op zaterdagochtend in de winkel. Wij hebben ook groente-, bloemen- en kruidenzaden. Vanaf 21 maart zijn we weer geopend van 9.3011.30 uur. Op woensdag gaat de winkel niet meer open.
“Van stekken delen krijg je beiden meer” Vlijtig Liesje ZATERDAG 2 MEI ALGEMENE LEDENVERGADERING De agenda, het verslag van de vorige keer en het financieel jaarverslag 2014 krijgen de mensen met e-mail toegestuurd en zijn vanaf zaterdag 18 april af te halen in het verenigingsgebouw. We hopen u te kunnen verwelkomen.
nr. 53 -1 maart 2015
NIEUWE WEBSITE Graag stel ik jullie voor aan de nieuwe website van Ons Buiten. Jullie vinden de nieuwe website op deze URL: www.onsbuitenleiden.nl Jullie zullen zien dat er een hoop veranderd is. Op de openingspagina zullen er nieuwtjes verschijnen. Dat kunnen bestuursmededelingen zijn, maar ook de laatste aanbieding van de tuinwinkel of een actuele tuin tip. Ook zijn er flink wat pagina’s bijgekomen. Deze pagina's zijn te vinden zijn via het handige menu bovenaan elke webpagina. Er moet nog een hoop gebeuren en als jullie dan ook pagina’s tegenkomen, waar jullie aanvullingen of wijzigingen voor hebben of pagina’s missen, dan hoor ik het graag per e-mail
[email protected]. Ook zoek ik nog leuke foto’s voor op de verschillende pagina’s, ook graag opsturen per e-mail. NATUURLIJK TUINIEREN op de nieuwe website De mensen van Natuurlijk Tuinieren doen hun best om alles wat u wilt weten op het gebied van Natuurlijk Tuinieren (en meer) op de website te zetten. Kijkt u eens onder de tab Tuinieren. U vindt er natuurlijk alle informatie over onze commissie en haar activiteiten. Ook houden we u daar op de hoogte van de natuurwaarnemingen die op ons terrein worden gedaan. Heeft u een bijzonder dier of plant gezien, mail het ons, het liefst met foto,
[email protected] ovv waarneming. NIEUW LICHT OP OORZAAK BIJENSTERFTE Uit Trouw van 10/03/15, door Isabel Baneke Bijen sterven bij bosjes. Maar hoe dat precies komt, bleef lange tijd onduidelijk. Tot nu. In een recent verschenen editie van het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift 'Science', stellen onderzoekers dat een combinatie van moderne spanningen het zoemende insect fataal is. Het lijkt voor de hand liggend: een chronische blootstelling aan verschillende stressfactoren is slecht voor de bij. Maar de exacte wisselwerking tussen die elementen was tot nog toe een mysterie. "Het is makkelijk om één component te bestuderen in het lab of het veld", zegt co-auteur en professor in de biologie Dave Goulson tegen Vox Media. "Maar we hebben nog nooit geprobeerd om uit te zoeken hoe de interactie tussen de verschillende invloedsfactoren werkt."
53 -1 maart 2015
Een van de dingen die vaak genoemd wordt als de oorzaak van de bijensterfte is de exotische varroamijt, die in 1983 overkwam vanuit Azië. De mijt valt bijen aan en verspreid virussen. Ook het gebruik van landbouwgif speelt volgens wetenschappers een rol. Al jaren wordt er fel gediscussieerd over een verbod op extreem potente pesticiden, zoals de beruchte neonicotinoïden, die het zenuwstelsel van insecten beïnvloeden. In combinatie met de teloorgang van de natuurlijke habitat van bijen - bloeiende bloemenvelden worden vervangen door boerderijen die slechts enkele gewassen verbouwen, is er minder voedsel voor de zwartgele insecten en sterven ze massaal. Synergie Nu blijkt dat de schuld van de bijensterfte niet bij een van de bovenstaande ontwikkelingen kan worden neergelegd. Het is een combinatie van de factoren. Opvallend is dat de verschillende elementen elkaar vaak op onverwachtse manieren beïnvloeden. Het gebruik van bestrijdingsmiddelen alleen is niet voldoende op hele bijenkolonies uit te roeien. Wel kunnen de verdelgers de bijen vatbaarder maken voor parasieten. En door een slechte voeding bezwijken de insecten weer eerder onder de virussen die mijten verspreiden. Goed nieuws Nu er meer duidelijkheid is over de oorzaken van het dalende aantal bijen, is het gemakkelijker om het probleem aan te pakken. Het creëren van een meer bloemrijke omgeving, een vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen, en meer controle op de handel in bijen (in verband met de verspreiding van buitenlandse ziektes), zou de bijensterfte kunnen doen stagneren. De wetenschappers kaarten bovendien aan dat we meer data over wilde bijen zouden moeten verzamelen. Over deze soort is erg weinig bekend. “Bezig zijn is iets heel anders dan werken” Vlijtig Liesje
HELP DE BIJ! Het gaat niet goed met de bestuivende insecten in Nederland. Daarom gaat een aantal partners binnen het project ‘Groene Cirkel Bijenlandschap ’ het landschap rond Alphen aan den Rijn en Leiden bij-vriendelijker inrichten. U kunt ook aansluiten bij het Bijenlandschap! De Groene Motor zoekt vrijwilligers om bijensoorten in privétuinen, volkstuinen, buurttuinen, schoolpleinen of op andere locaties te helpen en te inventariseren. Samen met de stichting EIS, een landelijk kenniscentrum voor insecten, is een methode ontwikkeld waarbij niet-professionals 40 hoofdsoorten van wilde bijen kunnen leren herkennen. Op zaterdag 11 april is er van 14.00 tot 17.00 uur een startbijeenkomst in het Archeon met daarin een korte cursus bijen herkennen en een oefening in de praktijk. Daarnaast krijgt u die dag ideeën aangereikt om uw tuin aantrekkelijker te maken voor bijen. Wilt u meer weten of meedoen aan het project? Neemt dan contact op met Marga Alferink van de Groene Motor via:
[email protected] of 06-20701957. OP BEZOEK BIJ BRAM DE IMKER VAN ONS BUITEN Zondag 3 mei stelt Bram de bijentuin van Ons Buiten open voor bezoekers. Er kunnen per keer maximaal 10 tuinders de bijentuin bezoeken. e e Om 11.00 uur is de 1 ronde en om 12.00 uur de 2 ronde. Geïnteresseerd in het leven van deze belangrijke beestjes voor onze tuinen? Bram weet er alles van en laat u zien hoe de bijen leven. Nog even belangrijk om te weten, gebruik geen parfum, aftershave of andere luchtjes. Opgeven per mail of briefje in de bus. Verzamelen een kwartier voor aanvang bij het verenigingsgebouw.
-------------------------------------------------------------------Ja, ik kom de bijentuin bezoeken op zondag 3 mei ! Om 11.00 uur / om 12.00 uur * Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .met . . personen Tuinnummer: . . . Telefoon: . . . . . . . . . . . . . E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . * Omcirkel het tijdstip --------------------------------------------------------------------
DE TUINCONTROLE 2015 De leden van de tuincontrolecommissie komen dit jaar vier keer langs op uw tuin. En wel op 1 mei, 20 juni, 29 augustus en 7 november. Dus zorg dat voor die data uw tuin op orde is. Op de laatste datum is er extra aandacht voor het onderhoud van de sloot bij uw tuin. Voor hele vuile tuinen is er na een maand een her controle. GELUK HEEFT GEEN PLANNING In het westen van China leefde ooit een boer . Zijn eerste kind was een zoon en de dorpelingen benijdden zijn geluk. Zijn vrouw stierf en hij bleef alleen met zijn zoontje achter en de dorpelingen hadden met hem te doen. Tijdens een storm liep zijn enige paard, een hengst, weg. En de dorpelingen hadden met hem te doen. Na een maand kwam de hengst terug met vijf merries, en de dorpelingen benijdden zijn geluk. De zoon werd groot en sterk en de kleine familie boerde goed. nr. 53 -1 maart 2015
De zoon viel van de hengst en werd kreupel en de dorpelingen hadden met het kleine gezin te doen. Er brak oorlog uit en alle jonge mannen en paarden moesten naar het front. De kreupele jongen mocht in het dorp blijven en alle andere ouders benijdden dit kleine gezin om dit geluk. Op een volkstuintje leefde ooit een tuinder. Zijn grasmat was groen en strak en de buren benijdden de groenheid van zijn gras. Op een nacht kwam er een krolse mol. Zij maakte de mooiste bergen en de vele ritten doorploegden het gazon. De buren hadden met hem te doen. In de losgewoelde grond vond de tuinder de ring die hij al jaren kwijt was. Uit dankbaarheid liet hij de mol haar gang gaan, en in de omgewoelde grond groeiden de mooiste onverwachte bloemen van het aangewaaide zaad. Guus Geluk SPEELTUINIER Een grasveld met een paar buxusbollen en honderdzestig grindtegels. Zo zag de tuin eruit die Richard Schoenmaker tweeëntwintig jaar geleden overnam. Een tuin kortom waarin planten zichzelf niet mochten zijn. Een tuin zo dood als een pier. Maar nu. Als er één stukje Holland bestaat dat niet plat is, dan is het hier. Nu eens de hoogte in (waar de vleesetende planten staan), dan weer naar de diepte (waar de salamanders komen broeden): een rollend balletje zou hier de gekste routes afleggen. Een mens trouwens ook. Het is hier kruipdoorsluipdoor over de houtsnipperpaden, onder de kiwi-pergola's door, via een drassig verdiept pad waarlangs paarse cyclaampjes de winter tegemoet lachen, en zo voort, en zo verder. Een horizon bestaat hier niet. Op deze postzegel grond zou je bijkans kunnen verdwalen. Het is een wereld apart, een parallel universumpje waar het plezier vanaf spat. Moerasplanten op een heuveltje? Geen punt, een kwestie van folie neerleggen en ophogen maar! Hier wordt het leven gevierd. Sterker nog, vlakbij de ingang wordt van iets doods iets levends gemaakt: op een ensemble van een paar keien en een houtstronk heeft zich een dankbaar mostapijtje neergevleid. Had hij dit allemaal van tevoren zo uitgedacht? Nee.
53 -1 maart 2015
Maar ze zeggen ze toch altijd: je moet beginnen met een tuinplan, liefst op ruitjespapier? Onzin. Je moet gewoon creatief zijn. Tuinieren à la Richard Schoenmaker is speeltuinieren. Zelf is hij wel wat meer dan alleen creatief. Doordeweeks is hij tuinman in de Hortus Botanicus, dus hij heeft het vak in de vingers. Wacht even - hij werkt dus fulltime als tuinman, en dan staat hij in het weekend ook nog eens in de grond te wroeten? Inderdaad, en 's avonds ook, als het zo uitkomt… Het resultaat is een volstrekt eigenzinnige tuin, niet na te maken, een jungle waar het concept 'hark' ineens lachwekkend is. Toch heeft hij nog nooit een gele of rode kaart gehad. Sterker nog, er worden soms beginnende tuiniers naar hem toegestuurd. Die drukt hij op het hart dat ze Intratuin en soortgelijke bedrijven niet rijker moeten maken dan strikt noodzakelijk. Ga maar speuren in het wild, zegt hij, daar staan de mooiste plantjes. En vanzelfsprekend krijgt iedereen zijn persoonlijke Grondwet mee. Wees creatief! Afke van der Toolen
JAPANSE DUIZENDKNOOP: WAT MOETEN WE
ERMEE? Scriptie: H. Pander & J. van den Top, juni 2013 De Japanse duizendknoop is een invasieve exoot die zich massaal verspreidt in Nederland. De plant zorgt voor zowel economische als ecologische schade. Daarom is het van belang dat deze plant
wordt bestreden. Alleen is de bestrijding tot nu toe niet aangeslagen en blijft de plant zich uitbreiden. Waar de duizendknoop opduikt breidt hij zich via wortelstokken zeer sterk uit. Per jaar produceert de plant gemiddeld 12-15 kg plant per m2. Het stevige, bamboeachtige wortelgestel zit gemiddeld op een diepte van drie meter. Dit zorgt ervoor dat het moeilijk is om de wortels te verwijderen. Ook is er sprake van dat de plant kan ontkiemen uit kleine stukjes wortelstok (0,7 gram). Hierdoor kan zelfs het kleinste stukje wortel zich ontkiemen tot een nieuwe populatie. De plant loopt vroeg uit, kent een groei en vormt daarbij een gesloten bladerdek, waardoor de overige vegetatie overgroeid en op den duur verdrongen wordt. Dit heeft een negatief effect op aanwezige planten en dieren. Met name op oevers is de aanwezigheid van Japanse duizendknoop problematisch, de wortels houden de bodem namelijk niet vast en de natuurlijke oeverbeplanting wordt overwoekerd en vernietigd. Daarnaast is snelle verspreiding mogelijk doordat wortelstukken door het water worden verplaatst en elders neergelegd worden. Naast ecologische schade kan er ook materiële schade ontstaan. Zo kan duizendknoop grote schade veroorzaken aan funderingen, verharding, rioleringen en drainagebuizen Positieve aspecten zijn er ook. Omdat de plant gezond is en familie is van o.a. rabarber en zuring, valt hier mee te koken. In Japan is het gebruikelijk de plant te kopen of zelf te oogsten en hier vervolgens een maaltijd van te maken waarin de Japanse duizendknoop in is verwerkt. Uit veel wetenschappelijke onderzoeken komen zes bestrijdingstechnieken naar voren voor de bestrijding van de Japanse duizendknoop. Maaien, begrazen, afdekken, afgraven, chemisch bestrijden en biologisch bestrijden. Voor Ons Buiten zijn er twee opties: Uitputten is mogelijk door wekelijks te maaien. Er zijn geen resultaten bekend over de effectiviteit van deze methode. Na het maaien mag het maaisel niet worden verspreid en moet het gereedschap grondig worden gereinigd. Kleine fragmenten van de planten kunnen gemakkelijk uitlopen en een nieuwe populatie vormen . Een andere optie is afdekken met folie en een laag
grond. Bij de Japanse duizendknoop mag er geen scheur of gat in het folie aanwezig zijn, omdat de plant hierdoor toch licht krijgt en zal gaan groeien. Alleen stevige lucht- en waterdichte soorten plastic zijn dus geschikt. De conclusie van dit rapport is dat voorkomen beter is dan genezen. Tuinders moeten zich harder inzetten om uitbreiding van de plant te voorkomen. Op plekken waar de Japanse duizendknoop aanwezig is, moet men zorgen dat de populaties niet groter worden. De plant kan niet vernietigd worden. Geadviseerd wordt om een kaart te maken met de actuele verspreiding, tuinders kunnen een melding doen van deze nare plant. De kaart kan op onze website worden geplaatst. Oproep: geef even door wanneer deze plant op de tuin aanwezig is (border of oever). “Ik maak van elke dag een sprookje; red draken, versla reuzen, kus af en toe een kikker en pluk een rijpe braam” Vlijtig Liesje ONS BINNEN GRATIS koffie thee en een koekje ? Bij ons kan het nog steeds. Op zaterdag is iedereen welkom van 9.00 tot 13.30 uur. Na de wintermaanden met SoepVanEigenHand draait ook de frituur volop zodra "het water er weer op zit". Voor bodemprijzen serveren wij ook een omeletje, broodje bal, tosti en diverse drankjes. De kantine is dé plek om andere Ons Buitenlanders te ontmoeten, waar niets moet en veel mag, waar kinderen mogen spelen, waar muziek mag klinken, waar een bibliotheek van boeken en kinder dvd's is. Tijdens de koffiepauze van de werkbeurten is de sfeer te proeven en kun je met ons kennismaken. We zijn bezig om 1x per maand ook op zondag open te gaan. Tony (onze nieuwjaarsreceptiekok) wil dan graag komen toveren. Rob gaat per april stoppen als medewerker. Dank voor je actieve inzet Rob. Diny en Dirk komen het huidige kernteam versterken. Tot in de Ons Binnen Kantine, Alie, Angèle, Arjan, Dolly, Diny, Dirk nr. 53 -1 maart 2015
PLANNING ACTIVITEITEN COMMISSIE NATUURLIJK TUINIEREN Zaterdag 4 april 10.00 uur
Zaterdag 4 april 10.30-12.00 uur Zaterdag 2 mei 10.30-12.00 uur Zaterdag 6 juni 10.30-12.00 uur Zaterdag 4 juli 10.30-12.00 uur Zaterdag 1 augustus 10.30-12.00 uur Zaterdag 15 augustus Zondag 30 augustus 11.00-16.00 uur Zaterdag 26 september
Lezing COMBINATIETEELT + ZADEN gecombineerd met de inhaal lezing Simone Vos over BODEMLEVEN RUILBEURS RUILBEURS RUILBEURS RUILBEURS RUILBEURS WORKSHOP GROENTE EN FRUIT CONSERVEREN zonder diepvries ZOMERTUINMARKT PICKELFEEST
zetten. Mensen van buitenaf zijn ook welkom maar betalen € 5,- per tafel. Er wordt van alles aangeboden: groentezaden, speelgoed, sieraden uit Nepal, oude klokjes, kleding, schilderijen, boeken, cd ‘s, stripboeken, gereedschap, en nog heel veel andere spullen. Zondag 29 Maart is de volgende rommelmarkt van 10.00-14.00 uur. Kom dan gezellig even snuffelen in de kantine. Er zijn genoeg leuke spulletjes te vinden voor een klein prijsje. Er zijn nog tafels beschikbaar op 29 maart. Opgeven kan bij Bauke:
[email protected] of op tel. nr. 06-40381470 LEZING BODEMLEVEN EN COMBINATIETEELT 4 APRIL Vindt u het ook zo jammer dat wij de lezing van Simone Vos over het leven in de bodem van onze tuinen en hoe dat zorgt voor een optimale conditie van onze tuinplanten hebben gemist? Helaas kon zij door een fikse griep 21 februari niet komen. Gelukkig is die griep over en hebben wij met haar afgesproken dat zij deze lezing alsnog geeft op 4 april 2015. We combineren dat met een introductie over combinatieteelt.
Wijzigingen voorbehouden
ROMMELMARKT BIJ ONS BUITEN Koopjesmarkt, Vlooienmarkt, Snuffelmarkt, Rommelmarkt of hoe je het ook wilt noemen is er in het winterseizoen ongeveer om de maand in ons verenigingsgebouw.
“De blaadjes aan de boom lopen al de hele zomer met de grond te flirten” Vlijtig Liesje
groot, groter,
grootst
Ook dit jaar is er weer de wedstrijd: Wie kweekt de grootste pompoen. Maar omdat niet iedereen groenten kweekt op zijn
Iedere tuinder die iets te verkopen heeft kan gratis twee tafels gebruiken om zijn/haar waar neer te 53 -1 maart 2015
volkstuin, hebben we daar dit jaar aan toegevoegd: Wie kweekt de grootste zonnebloem. Iedere tuinder, jong en oud, is bij deze uitgenodigd om mee te doen. Op de bar in het Verenigingsge bouw en in het Winkeltje staan een aantal gratis zakjes met 3 pompoenpitten en een aantal zonnebloempitten. Dus indien u geen pitten van vorig jaar hebt overgehouden, kunt u als deelnemer zo’n zakje, 1 per persoon, meenemen. In het algemeen worden zonnebloemen even binnen voorgetrokken voor zij in de volle grond gaan. Zij hebben behalve wat water en uw liefdevolle aandacht verder geen speciale eisen. De pompoen heeft graag ongeveer 1 vierkante meter humusrijke grond op een zo zonnig en warm mogelijke plek. Een beetje van uw compost en voldoende water is voldoende om direct in de volle grond te kunnen starten. Als ze eenmaal op gang zijn, overleven ze ook een zomervakantie zonder uw bijzondere aandacht. Het grootste resultaat uit uw tuin levert u in tijdens de Zomermarkt van Ons Buiten. Die vindt traditiegetrouw plaats op de laatste zondag in augustus, dus dit jaar op zondag 30 augustus. Een deskundige jury zal haar oordeel vellen, waarbij de ervaring leert dat zij niet alleen let op groot, maar ook op gezond en mooi. U bent gewaarschuwd! Heel veel succes, Commissie Natuurlijk Tuinieren
“Verbazing opent ramen in mijn hoofd afkeuring smijt ze dicht” Vlijtig Liesje
ONTWERP WEDSTRIJD “NATUURVRIENDELIJKE OEVERS” Vorig jaar heeft in Kontakt het artikel gestaan “DE SLOOT HOORT BIJ DE TUIN!” met veel informatie over het belang van de sloten en over het onderhoud. In de afgelopen periode zijn er bij het bestuur verschillende verzoeken binnen gekomen om de beschoeiing te herstellen. Het ziet er naar uit dat de gemeente op korte termijn geen nieuwe beschoeiing gaat aanleggen. Wanneer we de beschoeiing willen vernieuwen, moeten we dit zelf doen. Er ligt hier een kans de oevers mooier en natuurvriendelijker te maken. Vanuit de waterbeheerder (Hooogheemraadschap van Rijnland) zijn er de volgende randvoorwaarden: Onderhoudsverplichting: in de winter verwijderen van afval, bladeren en waterplanten. (de schouw van het waterschap is 1 november). Ook moet er licht in de sloot kunnen komen. In verband met de Flora- en Faunawet mag u geen onderhoud uitvoeren van 15 maart tot 1 juni. Meldplicht bij Rijnland bij vervanging van beschoeiing. De meldplicht geld voor alle watergangen. Rijnland wil als beheerder van het water graag weten wat waar gebeurt. Nieuwe beschoeiing moet voldoen aan de Leggerkaart: op de kaart van Ons Buiten staat de minimale breedte van alle sloten (breedte op waterlijn). Omdat we bij Ons Buiten gekozen hebben voor Natuurlijk Tuinieren willen we de volgende randvoorwaarde toevoegen: Liefst een lage natuurvriendelijke beschoeiing. Bij een lage beschoeiing kunnen kikkers en padden gemakkelijk op de oever klimmen, is er veel licht in het water en is ruimte voor bijzondere oeverplanten (varens). Voordeel van een lage beschoeiing is dat deze minder snel voorover gaat zakken en dat minder materiaal nodig is (goedkoper). Nadeel van een lage beschoeiing is dat de oever meer ruimte in beslag neemt.
nr. 53 -1 maart 2015
Praktisch
In handboeken en op internet zijn veel voorbeelden van beschoeiingen te vinden, opvallend zijn de hoge kosten in aanleg of onderhoud. Voorbeelden van goedkope beschoeiingen zijn: -een palen rij met wilgentenenbundels of wilgenvlechtwerk -een rij dakpannen, stoeptegels (als een boekenplank of plat) -palen met trespa platen of grindtegels (60x40) -houten schotten onderwater met lange boomstammen erop. -stapel muurtjes van stenen -levende beschoeiing (kleine lage boompjes) Wedstrijd Omdat de oevers van veel tuinen een uitdaging zijn hebben we een wedstrijd bedacht. In deze wedstrijd staat het ontwerp van de mooiste beschoeiing centraal. De wedstrijd bestaat uit vier categorieën: Een foto van een natuurvriendelijke beschoeiing op ons complex. Een ontwerp van een natuurvriendelijke beschoeiing (beschrijving, kosten) in een brede sloot (met diep water) Een ontwerp van een natuurlijke beschoeiing (beschrijving, kosten) in een smal slootje (met ondiep water) Een voorbeeld van een natuurlijke beschoeiing vanaf 1mrt 2015 is aangelegd. Voor elke categorie zijn leuke prijzen beschikbaar.
TUINKEURINGEN LBA Dit jaar houdt de de Leidse Bond van Amateurtuinders weer de complexen- en individuele tuinkeuringen. Als u mee wilt doen geeft u zich via onderstaand formuliertje op. Doe dit formulier in de brievenbus van het verenigingsgebouw voor 13 april. 53 -1 maart 2015
Er kunnen 9 tuinen meedoen, 3 per categorie: 3 moestuinen, 3 siertuinen en 3 gemengde tuinen. “Sla niet, prei wel” Vlijtig Liesje -------------------------------------------------------------------Ja, ik doe mee met de tuinkeuring van de LBA! Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tuinnummer: . . ............. Telefoon: . . . . . . . . . . . . . E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ik doe mee in de categorie: Gemengde tuin*
Moestuin / Siertuin /
* Omcirkel uw type tuin
-------------------------------------------------------------------AARDAPPELS OPENEN HET GROENTEJAAR 2015 De commissie Natuurlijk Tuinieren gaat aan de slag met groenten in het zelfbepaalde ‘Groentejaar 2015’. Op 14 maart is het seizoen gestart met een ‘aardappel-lezing’, waar Cisca van der Zwan natuurlijke tuinders op deskundige en enthousiaste wijze uitnodigde mee te doen aan het Aardappelproject. Nachtschade Cisca vertelde de luisteraars dat de aardappel behoort tot een bijzondere familie, de nachtschade (Solanum). Deze plantenfamilie is o.a. herkenbaar aan het bloemetje. Bijzonder is dat in deze familie bij de meeste soorten alles aan de plant giftig is maar bij sommige soorten één onderdeel juist niet (bij tomaten en aubergines de vruchten en bij
aardappels de ondergrondse knollen). In Nederland zijn er twee inheemse Solanum soorten, beide giftig: - Bitterzoet -> een mooi plantje, dat je (vanwege de naam) niet moet proeven, want het is voor mensen super giftig. Voor vogels zijn de besjes niet giftig. - Zwarte nachtschade -> die kom je meestal niet tegen in de tuinen van Ons Buiten, maar wel in de duinen. Geschiedenis De aardappel is in 1536 door Diego de Amalya uit Peru of Chili meegenomen naar Europa. Oorspronkelijk kende de ‘Inca-aardappel’ een grote diversiteit. Carolus Clusius bracht de aardappel in 1593 naar Nederland, naar de Hortus Botanicus in Leiden. Aanvankelijk dacht men dat het een (giftig) kruid was, met mogelijk een geneeskrachtige werking. Men ging op zoek naar de juiste verhouding om de werking te achterhalen. De Spanjaarden zetten de aardappel als eersten in Europa op het menu. De andere Europeanen moesten er niets van hebben: zij vonden het prima varkensvoer, maar zelf aten zij geen piepers. Frederik de Grote van Pruisen bedacht een list om de bevolking zover te krijgen aardappels te eten; hij besloot de aardappel te verbieden en van het verbouwen en eten van aardappels een koninklijk voorrecht te maken. De truc werkte, want binnen korte tijd werden op verschillende plaatsen aardappels verbouwd. Ook in andere landen kreeg men de bevolking op listige wijze zover aardappels op tafel te zetten. De aardappel was inmiddels volksvoedsel nummer 1 geworden en vooral arme mensen aten de knollen, omdat ze gemakkelijk te telen zijn (ze groeien op allerlei grondsoorten) en een hoge voedingswaarde hebben. Vincent van Gogh heeft dit mooi vastgelegd op zijn wereldberoemde schilderij ‘De Aardappeleters’ in 1885 in Nuenen (Noord Brabant): De steeds grotere aardappelproductie werd echter bedreigd door een schimmel, de Phytophthera infestans, die zowel op aardappels als op tomaten voorkomt. Ook in onze streek verziekt de schimmel regelmatig de oogst. In Ierland leidde deze schimmel in 1845 (en de jaren daarna) tot grote
hongersnood vanwege het vrijwel totaal mislukken van de aardappeloogst door de Phytophthera.
Bestrijding van aardappelziekte Wat kun je tegen de Phytophthera doen? - kies voor ziektebestendige rassen - zorg dat het gewas kan drogen - haal aangetaste delen van de plant direct weg - gooi het loof van zowel aardappel- als tomatenplanten niet op de composthoop - heb je aantasting gehad? Gebruik dan geen eigen pootaardappels - en als je echt schoon wilt beginnen, zaai dan aardappels in plaats van ze te poten Hoogbouw voor aardappels – zelf aan de slag Maar hoe houd je aardappelplanten nou eigenlijk droog? Door een toren voor ze te bouwen, liefst op een zonnige plek. Cisca legde het publiek helder uit hoe je een aardappeltoren bouwt en hoe de aardappels daarin kunnen groeien. Ook ontvingen alle deelnemers een zakje met verschillende soorten aardappels en een beschrijving van zowel de aardappelrassen als het bouwen van een aardappeltoren. Nu is het de bedoeling dat zoveel mogelijk tuinders gaan experimenteren met de aardappelteelt. De commissie Natuurlijk Tuinieren zou het heel leuk vinden als de ervaringen en/of resultaten worden gedeeld. Stuur die a.j.b. naar:
[email protected]. Dan kunnen we van elkaar leren. Voor degenen die de lezing hebben gemist en die meer willen weten, verwijs ik graag naar de nieuwe website van Ons Buiten, waar de hele powerpointpresentatie te vinden is. Voor degenen die zelf bijzondere aardappels willen telen, is een pakketje nr. 53 -1 maart 2015
met aardappels en een beschrijving voor 2 euro te koop in de winkel van Ons Buiten. Cisca, bedankt voor de boeiende lezing en alle mede-tuinders/aardappeltelers: veel succes en plezier bij de aardappelteelt! Dorine Meijer LOK VOGELS naar je TUIN Meer vogels in je tuin lok je door de volgende bomen/struiken/planten te planten: Meidoorn Crataegus Lijsterbes Sorbus Hazelaar Corylus Vuurdoorn Pyracantha Bosrank Clematis Klimop Hedera Zonnebloem Helianthus Koninginnekruid Eupatorium Teunisbloem Oenothera Kaardenbol Dipsacus
Joop Vervoornpad 16, 2316 EP Leiden Email:
[email protected] Website: www.onsbuitenleiden.nl Bestuur Voorzitter: Corrie Bink T 06-4453 4148 (19.30-21.00 uur) Secretaris: Cisca van der Zwan
[email protected] Penningmeester: Bert Jansen Algemeen bestuurslid: Luc van Soest Kandidaat-bestuurslid: Giel van Leeuwen Informatie
“Onder mijn gazon is meer leven dan op TV” Vlijtig Liesje LOK VLINDERS naar je TUIN Wie houdt er niet van die fladderende beestjes in de tuin? Plant dan deze planten: Vlinderstruik Buddleja IJzerhard Verbena Beemdkroon Knautia Damastbloem Hesperis Hemelsleutel Sedum Herfstaster Aster Koninginnekruid Eupatorium Lavendel Lavendula Muurbloem Erysimum Afrikaan Tagetes
Werkbeurten West Tuinen 12 t/m 371 Bert Jansen. T 06-3001 9398 Werkbeurten Oost Tuinen 372 t/m 469 Cok Pouw. T 06-2059 7816 Bouw/Taxatiecommissie Spreekuur 1e zaterdag van de maand11-12 uur Openingstijden tuinwinkel: zaterdag 9.30-11.30 uur Redactie buitenpost:
[email protected]
“Als iedereen de bloemetjes buitenzet wordt de wereld een stuk mooier” Vlijtig Liesje 53 -1 maart 2015