Hoe kunnen ze het maken?
5
Een eigen cd 1
a
b c
Een tekstschrijver moet een aantal nummers schrijven. De tekst moet op muziek gezet worden. De nummers moeten door muzikanten worden opgenomen in een studio. De opnames moeten geproduceerd worden tot een cd. De cd moet in een grote oplage gekopieerd worden. De cd's moeten getransporteerd worden naar de detailhandel. De detailhandel moet de cd's verkopen. Daarnaast moet de platenmaatschappij de nieuwe cd promoten. Bijvoorbeeld door voor elkaar te krijgen dat dj's de cd op de radio gaan draaien of dat er een clip op een tv-zender wordt uitgezonden, door optredens voor de artiest(en) te regelen, door publiciteit in tijdschriften of kranten, door reclame, door een opvallende plek voor de cd in de winkel te krijgen, enzovoort. De platenmaatschapprj loopt het meeste risico als de cd van Freeze and Fun niet aanslaat. Zij investeert in de productie van de cd's. Als de cd niet voldoende verkocht wordt, dan verdient de platenmaatschappij de gemaakte kosten niet terug.
5.1 Zetje dat zomaar in elkaar? 2
a b
productie rn ruime zin productie in enge zin
3
a
Foto
b 4
a
b
links:
Vooral arbeid: de kappers. Kapitaal: het gereedschap van de kapper, de kapperstoel. Foto rechts: Vooral kapitaal: de magazijninrichting, de magazijnhal. Arbeid: de magazijnmedewerker op de heftruck. In beide gevallen zryn de productiefactoren ondernemerschap en natuur ook aanwezig, maar niet direct zichtbaar. Grond dient om gewassen te verbouwen, om vee te laten gtazen, om huizen op te bouwen, voor recreatie, bijvoorbeeld een wandelgebied.
Productiefactoren
Beloning
Arbeid
Loon, salaris
Ondernemerschap Kapitaal (geld)
Winst Rente
Producenten betalen arbeid, natuur en de rente op kapitaal uit hun inkomsten. Het geld dat ze overhouden is de winst. Dit is de vergoeding voor de productiefactor ondernemerschap.
Van de winst kunnen de ondernemers een deel reserveren om de productiefactor kapitaal (kapitaalgoederen) te kunnen kopen. In dat geval hoeven ze minder geld te lenen van de bank, zodat ze ook minder rente hoeven te betalen.
5O
pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het
maken?
@ Wolters-Noordhoff bv
5
a
b
Voordelen van kapitaalintensieve productie zijn bijvoorbeeld: Productie met machines gaat vaak sneller, waardoor de productie goedkoper is. Machines, met name robots, kunnen preciezer werken dan mensen. Soms mag een product (bijvoorbeeld geneesmiddelen) niet in aanraking komen met bacteriën. Hoe minder mensen op de werkvloer, des te kleiner de kans op besmetting. Een ondernemer zal arbeidsintensief produceren, als: arbeid in verhouding goedkoper is dan kapitaal. het product of de dienst niet door een machine gemaakt of gedaan kan worden. Denk bijvoorbeeld aan een zwemles. de ondernemer 'handgemaakt' kan gebruiken als middel om zijn product aante prijzen, bijvoorbeeld handgemaakt e zeep, handgemaakte bonbons.
6
Deze ontwikkeling heeft tot gevolg dat de productiefactor arbeid wordt vervangen door de productiefactor kapitaal, waardoor het productieproces kapitaalintensiever wordt.
7
€35-Ct5:€20
8
a b c
9
10
De platenmaatschappij doet meer activiteiten, zoals het regelen van de auteursrechten en het promoten van de artiesten. Bovendien loopt de platenmaatschapprj meer risico als de cd van een artiest niet verkocht wordt.
a
Dit is de linker bedrijfskolom. Als de cd's via internet worden verspreid, komt er geen
b
detailhandel aan te pas. Een kortere bedrijfskolom kan een lagere prijs tot gevolg hebben. Er zijn minder ondernemers die er iets aan hoeven te verdienen.
Om te bepalen ofje dit een redelijke prijs vindt, kun je de prijs vergelijken met de prijs van een cd in de winkel. Daarnaast moet je er rekening mee houden dat de platenmaatschappij, groothandel en detailhandel geen geld verdienen aan de cd.
5.2 1l
€0,58-€0,05:€0,53 €11,57 -€7,73:€3,84
Mag het een eurootje minder?
Flow Records: tertiaire sector (een platenmaatschappij is een commercieel dienstverlenend bedrijf). CDTrack: secundaire sector (industrieel bedrijf, CDTrack produceert goederen). Detailhandel: tertiaire sector (een winkel is een commercieel dienstverlenend bedrijf).
L2 a b 13 a b c
Grindwinning: primaire sector (grondstoffen worden uit de natuur gehaald). Honden trimmen: tertiaire sector (commerciële dienstverlening). Kapitaalintensief: grindwinning. Arbeidsintensief: honden trimmen. Loonkosten, opleidingskosten, kosten van voorzieningen als de kantine, koffieautomaten en dergelijke. Rentekosten, afschrijvingen, onderhouds- enreparatiekosten. Pacht, kosten van nafuurbeheer.
@ Wolters-Noordhoff
bv
Pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het maken?
5l
14 à b
€1,20+€2,05 +€0,30+€ l,l0 +€1,40 +€3,80:€9,85 Winst: € 9,85 : 100 x 30:€2,96 Verkoopprijs die de platenmaatschapprj aan de detailhandel berekent: €9,85 +C2,96:€12,81
15 a
In 6 jaar, want dan is de drukpers verouderd.
b n4ilp:€looo c
De cd-drukpers kost
nu
Verwachte prijsstijging
15%
aanschafprijs
e7.200 € 1.080 +
Nieuwe € 8.280 De afschrijving per jaar is dan:
€8.280-€1.200 6
16
: € 1.180
Door op te treden (foto links) promoten artiesten hun muziek. Op de foto rechts promoot Anouk haar nieuwe cd door aan kopers ervan handtekeningen uit te delen.
17 a b
CDTrack had een afzet van 990 000 cd's :22%. l% is 990 000 : 22: 45 000 cd's. De totale afzet (: 100%) : 45 000 x 100 : 4 500 000 cd's. Track 'm en Mediamultus hadden beide een marktaandeel van l0%. Dit is 4 500 000
:
x 10:450 000 cd's. of: 990.000 :22 x l0:450 000 cd's. 100
18
De totale marktomvang was het afgelopen jaar 4 500 000 cd's. Stel dat deze gedaald is naar 4 000 000. CDTrack had een marktaandeel van 20oÀ. Stel dat dit gestegen is naar 25Yo. In dat geval zou CDTrack een afzet hebben van 4 000 000 : 100 x 25 :1 000 000 cd's. Dat is meer dan dit jaar!
19
De afzet aan platenmaatschappijen is nog maar 45%o van de totale afzetvan CDTrack. De totale afzet is 990 000 cd's. De afzet aanplatenmaatschappijen is dus: 990 000 : 100 x 45:445 500 cd's.
5.3 20 2L
De échte prijs?
990 000 cd's x €
1,40: € 1.386.000
Omzet 5 382 000 x € 14,35 = €77.23t.700 Inkoopwaarde 5 382 000 x €9,75
= € 52.474.500
Brutowinst
€ 24.757.20O
Bedrijfskosten,
€ 8.000.000
4fschrijvingen €
Overige Totaal
52
€ €
pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het
Nettowinst
€ 6.0s7.200
Lonen, etc. 1.7OO.OOO
9.000.000 18.700.000
maken?
O Wolters-Noordhoff bv
22 a b 23 a b
Brutowinst: verkoopprijs exclusief bt'w - inkoopprijs Verkoopprijs exclusief btw: € 19,99 -€3,19: € 16,80 Brutowinst : € 16,80 - € 12,80 : € 4 Nettoresultaat Nettoresultaat
: brutowinst - bedrijfskosten : € 4 - C 3,45 : € 0,55
Als de bedrijfskosten stijgen en de winkelier kan de verkoopprijs niet verhogen, zal zijn nettowinst lager worden. De winkelierkanzrln verkoopprijs niet verhogen omdat: concurrenten dat ook niet doen, hij verwacht dat mensen tegen een hogere verkoopprijs het product (bijna) niet meer kopen.
24
Je gebruikt voor deze berekeningen de percentages in de graÍiek. De inkoopwaarde is 75Yo van de verkoopprijs exclusief btw.
a b
25 a b
De verkoopprijs exclusief btw is: € 7,08 : 75 x 100:€9,44 De btw is: € 9,44 : 100 x 6: € 0,57 De consumentenprijs is: € 9,44 + €.0,57 : € 10,01 De verkoopprijs exclusief btw is: € 14,50 -€0,82:€ 13,68 De inkoopwaarde is 750Àvan de verkoopprijs exclusief btw. De inkoopwaarde is: € 13,68 : 100 x 75: € 10,26
:
De omzet exclusief btw is: € 23.800 - € 3.800 € 20.000 De inkoopwaarde exclusief btw is: € 14.280 -C2.280: € 12.000 Het brutoresultaat (de brutowinst) 8.000
Bedrijfskosten
Het nettoresultaat (de nettowinst)
26 a b c 27 a b
€ € 4.500 € 3.500
is
is
49 355 000 000 x 510 :25 l7l 050 000 000 gram COz -uitstoot. Dit komt overeen met25 171 050 ton CO2. Essent stoot 25 171 050 ton COz uit. Het bedrijf krijgt voor 95% hiervan gratis emissierechten. Dit is voor 25 171050 : 100 x 95 : 23 912 498 ton. Essent moet voor 25 171050 : 100 x 5 1 258 552 ton emissierechten bijkopen tegen € 20 per ton. Dit kost 1 258 552 x € 20 : e 25 17 I 040.
:
:
Gemiddeld is de COz-uitstoot pff huishouden 3 500 x 0,5 1 750 kilogram. De kosten van emissierechten bedrag hiervoor I 750 : 1 000 x € 20 : € 35. De elektriciteitsrekening van een gemiddeld huishouden stijgt dan met: € 35 : 100 x 30: € 10,50 Dan stijgt de elektriciteitsrekening met:
€ 35: 100 x70:€24,50
28 a b
stijgen
29 a
De subsidie van € 400 is 80% van de kosten. De kosten van het inbouwen van een roetfilter zouden zonder subsidie zqn: €,400 : 80 x 100 : € 500
b
dalen
Voorbeelden van een goed antwoord: Ja, een roetfilter dringt de COz-uitstoot met 90%o terug en dat is goed voor het milieu. Ik heb het geld daar wel voor over. Nee, het kost mij € 100 en dat vind ik te veel geld of dat kan ik niet betalen.
@ Wolters-Noordhoff
bv
Pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het maken?
53
5.4 30 C 31
Kun je sneller produceren? Bedenk dat je ook in de stilstaande machines hebt geïnvesteerd. De afschrijvingskosten ervan gaan gewoon door!
De productiecapaciteit bij CDTrack is onderbezet. Er staan geregeld machines stil.
32 a b c
Arbeidsproductiviteit per week is: € 144.000 : 200 : C 720. De werknemers werken gemiddeld 36 uur per week, dus de arbeidsproductiviteit per
uuris: €720:36:€20. De arbeidsproductiviteit per week wordt dan: € 25 x 36 De productiewaarde wordt € 900 x 200 : C 180.000. Of: € 144.000 : 20 x 25:€ 180.000. Met de nieuwe machine
,iin 9!!9:
€ 900
Er worden dus 200
-
160
:40
uur:
€ 900.
160 werknemers nodig.
mensen overbodig door de nieuwe machine.
33B 34
Mensen downloaden muziek van het internet en branden zelf een cd of zetten muziek op een mp3-speler.
35
Voorbeelden van goede antwoorden. Cd- winkel: Bestaat over 20 jaar niet meer, omdat de mp3-speler de cd verdringt. Bestaat over 20 jaar nog steeds, maar alleen als speciaalzaak en voor de verkoop van tweedehands materiaal. Bestaat over 20 jaar nog steeds, omdat veel mensen nog een cd-speler hebben. I Uurfotoservice: Bestaat over 20 jaar niet meer, omdat iedereen digitale foto's maakt en die thuis op fotokwaliteit kan afdrukken. Bestaat over 20 jaar niet meer, omdat mensen hun fotoafdrukken via het intemet bestellen. Bestaat over 20 jaar nog steeds, omdat mensen (nog) niet tevreden zijn over de kwaliteit van de foto's die ze thuis afdrukken. Bestaat over 20 jaar nog steeds, omdat ze meeÍ diensten zijn gaan aanbieden, zoals het afdrukken van foto's op bekers, T-shirts en dergelijke. Videotheek:
Bestaat over 20 jaar niet meer, omdat je dan video-on-demand op de tv kunt krijgen. Bestaat over 20 jaar niet meer, omdat mensen zelf films downloaden van internet. Bestaat over 20 jaar nog steeds, maar dan huur je misschien geen dvd's meer, maar een andere beelddrager.
36
Doordat de productie toegenomen is, is het aansturen van alle productiefasen te veel werk voor één persoon. Door het werk te verdelen kan Hans zich helemaal toeleggen op de opnames. Hij kan doen waar hij goed in is en wordt hier steeds beter in.
37
Door arbeidsverdeling doe je lang achter elkaar hetzelfde werk en dat kan saai zijn.
54
pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het
maken?
O Wolters-Noordhoff bv
38 r b
4900:10:490cd'speruur Er komen dan 8 productie-uren bij. Er kunnen dan 8 x 490:3 920 cd's méér geproduceerd worden. De productiecapaciteit per week wordt dan (4 900 x 5) + 3 920 : 28 420 cd's. Of: Er zijn dan 58 productie-uren per week. Dat levert een productiecapaciteit op
van58 490:28420cd's.
c
Per dag produceert CDTrack 990 000
Dit
d
is ig x 100% :1g.z%van 4 900
:255:3
882 cd's.
de productiecapaciteit.
Nee. Het heeft geen zin om de bedrijfstijd te verlengen voor CDTrack omdat de productiecapaciteit onderbezet is.
39D 40
Eigen antwoord Als je het eerste advies hebt gekozen, moet je in je antwoord hebben opgenomen dat door te investeren in machines met een hogere productiviteit: CDTrack kan bezuinigen op personeelskosten en/of CDTrack minder bedrijfsruimte nodig heeft en daarop kan bezuinigen. Voor het tweede advies moet je aangeven voor welke andere klantgroepen CDTrack zou kunnen gaan produceren. Je zou kunnen denken aan het drukken van cd's voor educatieve uitgeverijen en andere bedrijven (bijvoorbeeld catalogus op cd, cd's met software of demo's, bedrij fspresentaties, enzovoort). Het derde advies is het minst gunstige: CDTrack zou dan inkrimpen en het is de vraag of het bedrijf dan wel kan overleven.
Test L
a b
2
3
Onjuist. De beloning voor ondernemerschap is winst. Onjuist. Dit is productie in ruime zin.
Beloning
Productiefactor
Rente
Kapitaal
Winst
Ondernemerschap
Loon
Arbeid
Pacht
Natuur
a b
afschrijvingen loonkosten
4
€
5
Primaire
350-C20-C95:€23s
sector
Secundaire sector
Tertiaire Quartaire
6
sector
-
sector
landbouw, delfstoffenwinning induskie, bouwbedrijven commerciële dienstverlening, bijvoorbeeld een kapper, detailhandel, zoals een supermarkt niet-commerciële dienstverlening, bijvoorbeeld een ziekenhuis
economische
@ Wolters-Noordhoff
bv
Pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het maken?
55
7
Vervangingswaarde : € 300.000 : 100 € 360'000 € 120'000
Afschrijving
-
-
x 120:
:€
€.360.000
80.000 perjaar
8
B
De afzet is het aantal stuks dat een bedrijfverkoopt van een product.
9
a b
Brutowinst2004:€ 15.097.000-€ 14.504.000:€593.000 Nettoresultaat2004:€ 593.000 -(578.000 +€ 1.509.000) :-€ 1.494.000 (nettoverlies)
10 a
Omzetexcl.btw: €592.000-€94.500: €,497.500 : € 390.000 -€ 62.000 : € 328.000 Brutowinst: € 169.500 Bedrijfskosten : € 150.000 * Nettowinst: € 19.500 Inkoopwaarde excl. btw
b Ll
De kosten die ten laste komen van de maatschappij, bijvoorbeeld die van milieuvenuiling.
L2
€. 127,8
13
Vijf
L4
Twee mogelijkheden om de productiekosten te verlagen: I als de productiecapaciteit niet helemaal bezet is: door overbodige machines te verkopen en overbodig personeel te ontslaan. 2 als de productiecapaciteit helemaal bezet is: door bedrijfstijdverlenging, waardoor machines beter benut worden, door de arbeidsproductiviteit van werknemers te verhogen.
15
Nadeel van arbeidsverdeling is dat het werk saai kan worden. Voordeel van arbeidsverdeling is dat je doet waar je goed in bent, zodat je meer produceert of de kwaliteit van je producten beter wordt.
miljoen : 2 016medewerkers
: € 63.392,86
manieren om de arbeidsproductiviteit te verbeteren: scholing van werknemers verbetering van de arbeidsomstandigheden en de werksfeer betere beloning bij betere prestaties het gebruik van moderne apparaten en machines een betere arbeidsverdeling
Herhalingsopgaven Paragraaf 5.1
Hl
D
H2
De productiefactor kapitaal bestaat bij een bioscoop uit het gebouw en de apparatuur. 's Ochtends worden deze nauwelijks benut omdat dan vrijwel niemand naar de bioscoop gaat. Met deze actie probeert Pathé ook 's ochtends bezoekers te trekken, waardoor het gebouw en de apparatuur beter benut worden.
H3
BenC
56
pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het
maken?
O Wotters-Noordhoff bv
H4
Suikerbietenteelt
Bosbouw
Bietentransport
Houtzagerij
SuikerUnie Suikerproducten
Houttransport
Van Gilse Suikerproducten
Meubelfabriek
Groothandel
Meubeltransport
Supermarkt
Meubelwinkel
Paragraaf 5.2 H5
€ 203 miljoen
€ 203 milioen
250 000
250 000 kg
H6a
Natuur: de weg wordt aangelegd op grond, daarnaast gebruikt de wegenbouwer bijvoorbeeld zand en grind. b c
Arbeid: de mensen die meewerken aan de aanleg van de weg. Kapitaal: de machines, bijvoorbeeld een grondverzetmachine en een stoomwals.
Architecten en ingenieurs - tertiaire sector Bouwmaterialen groothandel - tertiaire sector Woningbouw - secundaire sector Water- en wegenbouw - secundaire sector Installatietechniek en afiverking - secundaire sector
HB L
-
staal en onderdelen
hulpstoffen afschrijvingskosten manuren 20 uur à€29 afzetkosten overige kosten
b
Kostprijs Kostprijs Winstopslag€ 15.435: 100 x 23 Verkoopprijs
€ € € € € € c
€
€
7.450 275
2.730 580
3.400 1.000 +
t5.435 15.435
3.550.05 +
€ 18.985,05
H9C H1O A
€ 1.600
-c
t70 :€7ts
2
Op de fietstassen schrijfje niet af.
H11
296 miljoen luisterminuten: 10,8o% Het totale aantal luisterminuten 100%
:
:296 miljoen : 10,8 x 100: 2.741miljoen
luisterminuten.
@ Wolters-Noordhoff bv
Pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het maken?
57
Paragraaf 5.3
HL2
D
H13
a b c
750 mountainbikes
750x€595:€446.250 Brutowinst:€ 595 - €425 =€
170
€170 x lOo%o:40% €425
: C 70,67
d
Bedrijfskosten gemiddeld per mountainbike € 53.000 : 750 Nettowinst per mountainbike € 170 - e 70,67 : e 99,33
HL4
a b
Schiphol Er is sprake van bedrijfskosten, omdat Schiphol de schadebedragen moet betalen.
H15
a
€ I l9 miljoen - € 133 miljoen x l00yo: - 10,5%o, dus een daling met 10,50À. € 133 miljoen € 5'4 miljoen - € 10,3 miljoen x r00yo: - 47,6%odus een daling met 47,6yo. € 10,3 miljoen
b c
De nettowinst daalde in verhouding meer dan de omzet doordat de productiekosten
zijn gestegen.
H16
c
omzetexcl.brw €280.840.000-€44.840.000: €236.000.000 Inkoopwaardeexcl.btw€212.296.000-€33.896.000: € 179.400.000Brutowinst
€
57.600.000
€ €
53.500.000_
Bedrijfskosten
€26.300.000+€4.800.000+€ 1.900.000+€20.500.000:
Nettowinst HL7
D
4.100.000
De CO2-uitstoot (maatschappelijke kosten) neemt af en bedrijven besparen op brandstofkosten (bedrij fskosten).
Paragraaf 5.4
HlB a
_
200
0-09-!q9 492 189 492
x
fi1oÀ:S,Syogestegen
200 000 300 000
H
19 € 203 Ïi-!j oen : € 53 .421,05 per persoon per jaar 3 800
H2o
De werkgelegenheid in de reisbranche daalt, doordat reiswinkels marktaandeel verliezen aan reisboekingen via internet.
H21
a b
58
Als je beter opgeleid bent, kun je je werk beter doen. Mensen met een hogere opleiding hebben betere vaardigheden om nieuwe producten en productieprocessen te ontwikkelen.
pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het
makenT
O Wolters-Noordhoff bv
Examenopgaven El a b
Primaire sector
E2 a b
Rentekosten, afschrijvingen, onderhoudskosten. Energiekosten, kosten van emissierechten.
E3 C
Wat de glastuinbouwbedrijven besparen op energiekosten, is meer dàn wat ze kwijt
De productiekosten stijgen, doordat de gratis emissierechten niet voldoende zijn voor de totale uitstoot van de glastuinbouwbedrijven.
zljn aan kosten van de warmtepompen (anders zouden ze niet daarin investeren).
E4
€ 800'00q
E5
Sneller afschrijven betekent een hoger afschrijvingsbedrag perjaar. Door de hogere afschrijving, wordt de winst lager. Hierdoor hoeft Tomato minder belasting te betalen.
E6
1€
90'000
: € 47.333,33 per jaar
15
Graanteelt Meelfabriek
/
molenaar
Meeltransport Bakker Groothandel
Supermarkt
E7 a b
btw
Omzet excl. € 240.000 Inkoopwaarde excl. btw € 84.800 - € 4.800 80.000 Toegevoegde € 160.000 Ontvangen btw over de omzet: € 240.000 : 100 x 6 Betaalde btw over de Af te dragen aan de
waarde
inkoopwaarde belastingdienst
of: Af te dragen btw
:
van€ 160.000 : € 9.600
Zijn brutowinst is gelijk aan de toegevoegde waarde (zieB7) Bedrijfskosten€ 120.000+€20.000+€ 15.000:
Nettowinst E9
€ :
60À over de toegevoegde waarde 60À
E8
:
B
€ 14.400
€ €
4.800 9.600
-
: € 160.000 € 155.000-
€
5.000
Omzet in 2001 € 3.600.000 Inkoopwaarde € 3.915.000 Brutoverlies € 315.000 Bedrijfskosten € 1.700.000 Nettoverlies € 2.015.000
@ Wolters-Noordhoff
bv
Pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het maken?
59
E10 A
€210.000-€30.000:€30.000
E1l a b
kapitaalintensiever
Et2 a b
De bedrijfskosten zullen stijgen, omdat het bedrijf de blikjes moet terughalen. Voorbeelden van een goed antwoord: Voor, omdat hierdoor het zwerfafizal afneemt. De kosten van het rwerfafval komen dan niet voor rekening van de maatschappij. Tegen, omdat het niet redelijk is dat bedrijven voor de kosten op-moeten draaien terwijl consumenten het zwerfafual veroorzaken.
E13
6
toenemen
C
E14 Milieuheffing
-->
2 -+ 3 -+ 1 -+ werkgelegenheid daalt.
b
:s 5ooscheerapparaten "Ïll:t" 2 000 :6 ts4scheerapparaten
c
Glad verplaatst de productie toch naar China, omdat daar de loonkosten lager zijn.
E15,
E16 a
b EL7 a
=t=ÏU"ll^ - 700
2 000
De arbeidsproductiviteit was dan gestegen, ervan uitgaande dat Glad kapitaalintensiever was gaan produceren. Rentekosten, afschrijvingskosten, onderhoudskosten.
Omzet Inkoopwaarde Brutowinst
Bedrijfskosten: € 500 miljoen + € 70 miljoen:
Nettowinst b E18
€
15
miljoen
€ 900 miljoen
x
€ € € €
€
miljoen miljoen miljoen miljoen 15 miljoen
900 315 585 570
roooÀ: r-7%
Andere manieren om de arbeidsproductiviteit te verbeteren: scholing van werknemers verbetering van de arbeidsomstandigheden en de werksfeer betere beloning bij betere prestaties betere arbeidsverdeling
E19 a
b c
6O
Omdat vaste kosten, zoals de kosten van automatisering, over een groter aantal producten uitgesmeerd kunnen worden. Omdat hij dan minder produceert en daardoor de kosten per plant in verhouding hoger
zijn. Uit jouw antwoord moet blijken dat je begrijpt dat de kweker veel concurrenten heeft en daarom de kosten per plant laag moet houden. Als de kosten per plant te hoog worden, daalt zljn winst of lijdt hij zelfs verlies. Gezien de concurrentie kan hij zijn verkoopprijs niet verhogen. Op lange termijn kan dit betekenen dat hrj failliet gaat.
pincode vmbo kgt 4 Uitwerkingen 5 Hoe kunnen ze het maken?
@ Wolters-Noordhoff bv
É2o
a b
Hlj verwacht dat hU door zijn specialisatie beter is dan andere uitgeverijen"en dat hij, daardoor meer boeken verkoopt. Vöàrbeelden van een goed antwoord: Nee, een grote uitgeverij kan een onderdeel hebben dat alleen kinderboeken uitgeeft. Dit onderdeel heeft hetzelfde voordeel van specialisatie als de gespecialiseerde uitgeverij én kan gebruik maken van het kapitaal van de grote uitgeverij, bijvoorbeeld van de drukÍ<erij. Ja, een uitgeverij die zich specialiseert trekt schrijvers en illustratoren aan die het belangrijk vinden dat hun uitgeverij zich toelegt op kinderboeken. Hierdoor kan de uitgeverij betere schrijvers en illustratoren onder contract nemen.
@ Wotters-Noordhoff
bv
Pincode vmDo kgÈ 4 Uitwerking€n 5.Éroe kunnen ze het maken?
6l
