5 JAAR OCB MOOIE VERHALEN UIT DE
BRUSSELSE KLAS
1
COLOFON
2
AUTEURS Onderwijscentrum Brussel Anne Van Achter Axel Wellens Carolien Evy Thielemans Frank Delaere Ilse Pauwels Jan Gennez Jochem Oomen Jürgen Foubert Karl Debbaut Klaus Leen Van den Borre Liesbeth Puyneers Lieselotte Bogaerts
Lieve Tilley Linda Louise Corty Marika Kasparowicz Mariska Celis Muriel Van Eeden Nathalie Sniekers Norah Van den Daele Sander Van Hoeck Sandra Van Heffen Sofie De Saeger Sven Moens Veerle Schoorens Wouter Van De Velde Jeroen Dehing
FOTOGRAFIE Lander Loeckx VORMGEVING Volta DRUKWERK Drukkerij De Bie VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Eric Verrept, Emile Jacqmainlaan 135, 1000 Brussel
2013
ONDERWIJSCENTRUM BRUSSEL BLAAST 5 KAARSEN UIT Al lang vóór de oprichting van ons centrum investeerde de Vlaamse Gemeenschapscommissie in de kwaliteit van het Nederlandstalig onderwijs in Brussel via verschillende initiatieven. In 2008 werden al deze initiatieven (Taalvaart, Bits², Nascholingscentrum Brussel, Leermiddelencentrum Brussel en Schoolopbouwwerk Brussel) geïntegreerd binnen één centrum. Het Onderwijscentrum Brussel groeide uit tot een ondersteunings- en expertisecentrum voor het Nederlandstalig onderwijs in Brussel rond de inhouden taal en meertaligheid, ouder- en buurtbetrokkenheid, omgaan met diversiteit en armoede, maximale ontwikkeling en Brede School.
3
4
De werking bestaat uit 3 luiken:
ONDERSTEUNING EN VORMING
Het OCB ondersteunt en vormt schoolteams via intensieve coachings trajecten. Leraren kunnen in het centrum terecht in een uitgebreide onderwijsbibliotheek met ongeveer 20.000 materialen die gratis kunnen uitgeleend worden. Het Platform Brede School van het OCB begeleidt de ontwikkeling van de Brede Scholen in Brussel via vorming en coaching.
STUDIE EN ONTWIKKELING
De interne studiedienst doet aan studie, onderzoek en ontwikkelingswerk over 3 thema’s: onderwijs in de Brusselse context, onderwijsondersteuning en Brede School.
PROJECTEN
Het derde onderdeel van de werking zijn de projecten, zoals de Zomerschool voor anderstalige nieuwkomers, Klas in de Media met de Brusselse mediapartners, Samen naar School om ouders te begeleiden bij schoolkeuze,… Deze uitgebreide werking wordt gerealiseerd met een team van een 70-tal medewerkers. Naar aanleiding van zijn vijfjarige bestaan lanceerde OCB een blog om mooie verhalen uit de Brusselse klas te verzamelen. De beste verhalen maakten kans op een prijs…En het was een succes: op enkele maanden tijd werden 30 verhalen verzameld en kreeg de blog meer dan 24.000 bezoekers, meer dan 3000 likes, 105 reacties,… In deze bundel leest u de 6 winnende verhalen en fragmenten uit alle andere verhalen. Veel leesplezier ! Piet Vervaecke Directeur Onderwijscentrum Brussel
5
PLANTEN
20 november, 2013 De Klimpaal, Leefgroep Carolien
6
“Een plantje, hoe groeit dat nu eigenlijk? Het was putje winter, maar de kinderen bleven er op terugkomen. Hoe hard ik ook probeerde om er niet al te veel op in te gaan, en uit te leggen dat groenten planten in de winter niet echt een goed idee was en we beter zouden wachten tot in de lente, de kinderen moesten en zouden een project rond moestuinieren en planten starten.” […] “Veel groenten hebben we uiteindelijk niet moeten eten (met uitzondering van een hele hoop tuinkers) maar telkens er toch een plantje kwam piepen, zag ik glunderende, trotse kinderen in mijn klas. Daarvoor doen we het!” Carolien
MESTER, MESTER
19 november, 2013 Sint-Joost-aan-Zee, Directeur
[…] En ik, tja ik was wat overdonderd. Een Brusselse basisschool is toch net iets anders dan een Brusselse lerarenopleiding, toen …in ’96 (Sint Thomas). Ik heb het leren kennen, ik ben ervan gaan houden, ik kan het niet meer missen…. En weet je wat het leukste is… ik ben niet alleen. Er zijn zoveel mensen die genieten, de ene dag wat meer, de andere dag wat minder. Je loopt soms tegen muren en soms gaat het zo vlot. Zoeken, blijven zoeken en vinden. Kinderen die genieten… kinderen verbazen… kinderen zien groeien… En als ik nu in de Brabantstraat passeer aan de winkel van de jongens die vijftien jaar geleden in mijn klas zaten, Soufiane, Yassine, en zien dat die gasten er zijn geraakt…heerlijk toch! Ik hoor ze het nog steeds zeggen: mester, mester,… Sommigen startten een winkel, anderen studeerden verder… ieder ging zijn eigen weg. […] Het is ochtend, de hemel is blauw, de stad is in beweging en ik…ik geniet ervan … elke dag weer opnieuw … naar Brussel komen. Dit is hoe ik Brussel zie! De stad waar kansen voor het grijpen liggen, de stad waar die kansen moeten gegrepen worden, de stad waar zoveel te beleven valt! Sven Moens
En inderdaad, nog steeds komen kinderen van weleer je overal aanspreken. Ik ben nog geen haar veranderd, denk ik dan! Of hoe Brussel mij jong houdt!
7
RADIO ROMEO
19 november, 2013 De Klimpaal, 3de leerjaar
“Op een dag in de klas tijdens de ronde. Tiens, een radio, hoe werkt dat eigenlijk?” “De volgende dag kwamen we goedgeluimd met schroevendraaiers en oude radio’s naar school.Kabels, veel kabels, nog meer kabels, printplaten en knopjes.”
8
“DAT KUNNEN WIJ OOK!” […] “Ondertussen is Radio Romeo een vaste waarde op de klimpaal. Elke vrijdag is het feest op de speelplaats want dan zorgt Radio Romeo ervoor dat onze voeten onder onze benen niet meer stil kunnen blijven staan.” Sander Van Hoeck
Waw! Techniek tot op de speelplaats. Laat ons dansen!
VROUWEN ONDER ELKAAR
19 november, 2013 GBS De Knapzak Sint-Agatha-Berchem, zorgcoördinator
Niets werkt beter dan een vrouwenbabbel om meer begrip voor elkaar te krijgen. […] Er waren mama’s met hoofddoek, zonder hoofddoek, een zwangere mama, mama’s met hun baby’s, mama’s met kleuters en mama’s met grote kinderen, mama’s die het Nederlands behoorlijk goed spraken, mama’s die het Nederlands voldoende begrepen, waar nodig een Franse vertaling, een mama met lekkere cake, … […] Ik draag geen hoofddoek maar ik voel me vandaag heel erg verbonden met onze mama’s op school. Want we hebben vandaag iets van elkaar geleerd. Sandra Van Heffen
9
WARM HUISBEZOEK Veerle Schoorens
10
19 oktober, 2013 | Kristus Koning Assumpta Basisschool, 2KKA
Hun nogal uitgesproken traditionele kledij wekte bij mij niet meteen vertrouwen, hun omgang met hun zoontje en de betrokkenheid die ze toonden bij het klasgebeuren eens te meer, altijd hun best doen om de briefjes te ontcijferen, te verstaan en om iets mee te geven dat te maken had met het thema… heel vriendelijke, Marokkaanse jonge mensen, ietsje ouder dan mijn oudste van 26. December 2012: mama is zwanger,ze verwachten hun 2e kindje in januari 2013. In het kader van Kerstmis en de voorbereiding ervan, nodig ik de dikkebuik- mama uit voor een bezoekje in de klas: wanneer het haar past en met de vraag of ze ook wat babyspulletjes wil meebrengen om te tonen dat thuis ook alles klaarstaat voor als het kleine kindje komt. Mama brengt babyspulletjes mee, een foto van een echografie van de oudste en van ’t kindje dat nog moet komen… ze lijken op elkaar…wij, twee vrouwen, lachen erom, de �-jarige kleuters vinden het gewoon prettig om aan de dikke buik te mogen voelen, de spulletjes te bekijken en te voelen…we nemen wat foto’s en wensen mama natuurlijk het allerbeste voor als het babietje komt. Februari 2013 individueel oudercontact: als laatste op de avond komt papa in mijn klas met een jongere zus van mama…zij spreekt beter Nederlands en de ouders willen niets missen van wat ik over hun zoon van vierenhalf te vertellen heb. Ik vertel hen dat hun zoon pienter is en dat ze de lat best hoog genoeg mogen leggen in hun verwachtingen voor zijn verdere ontwikkeling. Hij is zeer alert, en heeft een goed geheugen. Op school heeft hij wel duidelijk structuur nodig, en voor zelfredzaamheid extra aanmoediging…tijdens ons gesprek krijgt de tante telefoon van mama…of alles wel ok is? Ze blijven zolang weg en mama maakt zich echt ongerust dat haar zoon zich niet goed gedraagt op school…Tante vertaalt mijn geruststellende woorden naar de mama via gsm…Pas dan hoor ik het verhaal dat mama van de trap gevallen was met een serieuze breuk tot gevolg en een operatie, nog net voor de
11
bevalling… Nu, zeg ik, als mama niet tot hier kan komen, dan zal ik wel eens tot bij haar gaan om haar gerust te stellen. … Het is rond 21u ’s avonds, donker dus, en er valt natte sneeuw, mijn jongere collega en ik sluiten de school af en papa stelt voor om ons met de auto naar het noord-station te brengen voor een late trein. Dan hoeven we de straat niet op door de nattigheid naar de tram… We zeggen niet neen en stappen dankbaar mee in. Een paar weken later kom ik ‘s morgens de papa tegen als hij zijn zoon naar school brengt. Ik zeg hem dat ik volgende donderdag op bezoek kan komen bij mama, of dat voor hen past? Papa maakt me opnieuw duidelijk dat ik welkom ben. Er komt weinig bij kijken, ik spreek een bericht in voor de mama om te vragen of ze het ok vindt dat ik hun zoon na school thuis breng met de tram. Ik krijg er geen antwoord op, ik stuur ook een sms-je en weer geen antwoord. Ik zie wel, denk ik…
12
Na schooltijd komt een andere tante de jongen én mij ophalen en we rijden samen met tram 3 naar hun straat. Nog even op de hoek de buurtwinkel binnenspringen voor een boodschap. (via gsm wordt er heel wat heen en weer gepraat, waar ik niets van versta, ik vind het niet erg,ik onderga en geniet van het gebeuren…) De kleuter krijgt een snoep uit de winkel waarvan zijn mond,zijn tong ineens helemaal felblauw wordt, we moeten erom lachen… en nu naar zijn appartement, beetje spannend…voor ons allebei. Voor het eerst in 28 jaar in mijn Brusselse school, word ik bij een Marokkaans gezin ontvangen. We moeten door een hek, 2 of 3 buitentrappen hoog, daar had mama een trapje gemist… Mama onthaalde ons hartelijk,al hinkend, de zalige baby werd me meteen toevertrouwd, ik voelde mij op mijn gemak, de oudste kwam naast me zitten in de zetel, televisie aan… Wat later troonde hij me mee naar zijn kamer, ik mocht er zijn bedje en zijn speelgoed zien…ondertussen kwamen er 2 vriendinnen van mama aan,met hun kinderen. De kinderen speelden met elkaar. De moslima’s ontdeden zich van hun sjaaltjes en lang kleed, zagen er dan meer uit zoals ik, zij vertelden honderduit, hadden aandacht voor de baby, de mama, de kinderen en voor mij. Een vriendin was een nederlandstalige Islamleerkracht in het basisonderwijs. Op die manier lukte het ons heel goed om te communiceren.Zij leerden me
veel die avond, over hun geloof, hun rituelen, hun vakanties, waarom ze op straat,als ze uitgaan, zich zo kleden, wanneer zij zich reinigen en bidden…We zaten samen aan tafel, aten lekker en overvloedig: alles erop en eraan, soep, rijst met zeevruchten, appeltaart met vanillesaus, heerlijke verse muntthee…. De vriendinnen vormen samen een muziekgroepje om huwelijksvieringen op te luisteren, zij verrasten mij met zang en instrumentale begeleiding… mama voelde zich zo vereerd dat ik bij hen op bezoek wou komen, en ik voelde me zo vereerd dat ik mocht komen en op zo’n manier ontvangen werd. Ik heb er zo van genoten! Ze wezen mij de bushalte aan de overkant van de straat, waar ik opnieuw in het donker, de bus kon nemen naar het Noord-station, om vandaar, op de trein naar huis, verder te genieten van deze hele fijne ontmoeting. Papa’s heb ik er niet gezien… ’s Anderendaags hadden de jongen en ik een aparte verstandhouding, ik liet hem in mijn oor fluisteren: jij was bij mij thuis en ik fluisterde terug: ik vond het heel fijn, dat is ons geheimpje….
13
14
DE NIEUWE MERCKX 19 november, 2013 de Klimpaal, derde graad
Maandag morgen, 21 dappere pedaalridders staan gewapend met hun stalen ros voor de zwaarste uitdaging hun tot nog toe korte leven: met de fiets Brussel door tijdens de piekuren! […] Na de Kunstberg vliegen de jassen massaal uit en weten we weer waarom we zo weinig fietsers tegenkomen. Jubelpark, Tervurenlaan, … We verslaan ze, in de waan dat we voor de bolletjestrui gaan, één voor één. […] De eindmeet in zicht ontstaat er dan iets onbeschrijfelijk. Kinderen beginnen enthousiast te gillen en te roepen, alsof de Mont Ventoux beklommen is. Ikzelf laat mijn helm voor mijn ogen zakken, om de enkele tranen die in mijn ooghoeken opduiken, niet te laten merken. Wat kan een leerkracht toch fier zijn op zijn ketten! Klaus
15
SAMEN OP KAMP 19 november, 2013 klimpaal, leefgroep 1,2 & 3
[…] In de bossen elkaars handje nemen en de weg tonen, spelen, smullen van het allerlekkerste eten, kip eten van een bot en liefdesappels op een stokje… mmmmm. Nadien knus bij elkaar aan het kampvuurtje zitten en weer zingen van die vrolijke vrienden.
16
Samen in de car wash… want gewoon saai douchen..daar doen wij niet aan mee. En dan het moment… In de slaapzak kruipen. Allemaal een dikke knuffel en een kus. Dromenland daar zijn we! […] Evy Thielemans
KRUIDEN
10 oktober, 2013 GBS De Knapzak Sint-Agatha-Berchem, zorgcoördinator
[…] Als zorgcoördinator kom ik overal binnen onze school. Ik ontmoet elke dag kleine peutertjes die in ‘ons Wonderland’ binnenstappen: een gigantisch gebouw waar mensen een andere taal spreken. Ik praat met grote stoere binken die hun onzekerheid zo goed mogelijk verbergen. Ik overleg met collega’s die klein en groot vooruit helpen. Ik praat met ouders die – net zoals ouders in Vlaanderen – het allerbeste voor hun kinderen willen. […] En net dat maakt mijn job in Brussel zo fijn. De verschillende smaken maken dat mijn dag nooit flets ‘proeft’. En doorspoelen lukt het best met een lekkere tas Marokkaanse thee... Sandra Van Heffen
17
ALS JULES ONGEDULDIG BEGINT TE WORDEN. Sofie De Saeger
18
19 oktober, 2013 | De Kriek, Onthaalklas
8u20… nog snel een tas koffie nemen en dan naar de klas… Nippend van de nog veel te warme koffie breek ik nog snel het hoofd over de aanwezigheden van gisteren… Beneden hoor ik de deur open gaan en weer dicht vallen, ik hoor ‘goedemorgens’ in verschillende talen, ik hoor een kleutertje vol opwinding praten (ik herken de stem en weet dat de juf nu heel goed kijkt om te weten te komen waarover het gaat…) ik hoor de juf antwoorden… “o ja ik zie het, jij heb…” stemmen worden zwakker en terug luider, ik weet wat er aan het gebeuren is… boekentassen worden weggezet, brooddozen in de bak gelegd, ouders zeggen nog iets tegen de juf, kleuters gaan in de rij staan… Ik hoor voetstappen op de trap… mijn eerste kindje is in aantocht! Snel zet ik de nog half gevulde tas koffie veilig op de kast… In vele van de kleine oogjes zie ik ‘s morgens toch een beetje angst… straks gaat mama weg, nog een laatste kusje, een laatste knuffeltje…
Ik weet dat dit het moeilijkste moment is, niet alleen voor dat kleine patatje, maar ook voor de mama. Ik neem de peuter op mijn arm, nog een aller-aller-allerlaatste knuffel. De mama’s weten dat er tranen aankomen, ze weten ook dat ze nu best zo snel mogelijk doorgaan. Ik zwaai en zeg “prettige dag mama, tot straks…” Ik keer me om en zie het houten fruit liggen. “Wat denk je? zullen we samen fruit snijden?” Een korte aarzeling, ik pak het mes en begin te snijden… een klein handje reikt naar het mes, zonder woorden begrijp ik wat ze wil zeggen. “Wil jij graag het mes?” de peuter knikt kort “Ga jij het fruit snijden?” “ja, snijdn” hoor ik. Ik droog het laatste traantje af en geeft het speelgoedmes. De peuter begint het fruit te snijden… na het eerste stukje krijg ik een blik, stappend naar de volgende peuter geef ik een goedkeurende knipoog en zeg“wat kan jij al goed fruit snijden”. Steeds meer peutertjes komen binnen… ik zie er eentje naar het poppenhuis glippen… hij pakt een mesje en komt helpen bij het snijden. De ene pak ik, de andere heeft genoeg aan een korte zwaai naar mama / papa en stapt dan dapper de klas binnen. Enkele mama’s moeten nog iets vragen, terwijl ik luister en antwoord op hun vragen voel ik de neus van Jules tegen mijn been duwen… ik hoor… “sjul, wakker…” ik hoor andere peuters reageren “attention, ssst, slaap”,… Ik kan een glimlach niet onderdrukken… Inderdaad, Jules slaapt nog… 08u35… we gaan in de kring zitten en daar zijn ze dan, de LUIDE woorden: “JUUULES WAKKER WORDEN” bij sommige peuters kan ik de woorden al verstaan, bij andere zie ik de lipjes bewegen… Echter, iedereen in de buurt van de onthaalklas en elke peuter weet wat we doen… Jules wakker maken want, wij zijn klaar voor een nieuwe dag!
19
WERKEN IN EEN BRUSSELSE SCHOOL … MIJMERINGEN VAN EEN KLEINE DIRECTEUR 19 november, 2013 Leidstarschool
20
“juffrouw dirtries” […] “Pompom is niet daar” […] “Jules is verjaardag” […] “Rikie dies ziek” […] Een foute naam, die “taalfoutjes” want eigenlijk zijn ze de zoveelste mooie stap in hun taalontwikkeling en zouden we ze beter “taalgroeistapjes” noemen. […] Hoedje af voor het geduld van de kleuterleidster die soms weken aan een stuk tussen gehuil en gejammer, vrolijk en opgewekt en “taal de hele dag door” aanbiedend haar klasje blijft motiveren! […] Anderstalige nieuwkomers die na één schooljaar de hele klas bijna voorbijsteken en de minimumdoelen halen voor Nederlands! Wat een overwinning voor de hardwerkende titularis die bewust en doelgericht differentieert en voor de zorgondersteuner die de basistaal geduldig met deze leerlingen inoefent! […] Want dit is ook “onderwijs in Brussel”: de doorgedreven ondersteuning die je kan krijgen. Ondersteuners die met geduld en doorzetting leerkrachten krachtiger maken en stimuleren om telkens hoger te mikken en de leerlingen efficiënt alle kansen te geven. Dat hebben wij al meer dan
eens mogen ervaren op onze school. Differentiëren, preventie, taalvaardigheidsmethode, krachtige leeromgeving, rijke ondersteuning, huistakenbeleid, ouderparticipatie … we worden er sterk in. Dankzij de openheid en wil tot samenwerking van ons team en dankzij de externe ondersteuners! […] Want vergis je niet, onze school is multicultureel, onze buurt is multicultureel. Mensen met allerlei gewoontes en achtergronden leven dicht bij elkaar, maar jammer genoeg vaak niet dicht genoeg om elkaar echt te leren kennen. En onbekend is onbemind. Daarom is het ook nodig, en tegelijk ook heel fijn, om als school de deuren open te zetten naar “het leren kennen van elkaar” op alle niveaus: leerlingen, personeel, ouders! […] Het is zwaar werken in onze school. Er zijn zoveel momenten waarop wij zo gemakkelijk zouden kunnen klagen. Maar er zijn dan weer zoveel momenten waarop wij ons sterk voelen, waarop wij voelen dat dit niet zo maar een job is. De verbondenheid, het “familiegevoel” … dat heb ik zeker. Anne Van Achter
21
OP STAP NAAR HET MUSEUM (MAGRITTE) 31 oktober, 2013 BSGO Floralia, 2KAH
22
Vorig jaar ging ik samen met mijn kleuters van de tweede kleuterklas op uitstap naar het ‘Magritte’ museum. Samen met een aantal ouders en 20 kapoenen zijn we met de metro naar het museum vertrokken. Eénmaal aangekomen in het museum maken we kleine groepjes van 4 kleuters en vertrekken we op zoektocht door het museum. Er heerst een hoge betrokkenheid bij de kinderen tijdens het beschouwen van de verschillende kunstwerken. […] K. was teleurgesteld dat we de echte Magritte niet ontmoet hebben, maar vond het museumbezoek wel geweldig. Nathalie Sniekers
Tof dat je met je kleuters de echte wereld in trekt om van alles te beleven en te leren. En dat de wereld in BXL net heel divers en rijk is, dat is mooi meegenomen natuurlijk!
MIJN EERSTE DAG ALS STAGIAR
26 oktober, 2013 GBS De Wereldbrug, 4de leerjaar
Het viel onmiddellijk op dat alle leerkrachten van alle leerlingen en dikwijls ook van de ouders de namen kenden en gebruikten. Het is een kleine school maar het blijft toch een bewonderenswaardige prestatie. […] In de namiddag word ik eens ‘besnuffeld’. “Meester, wat is je lievelingskleur?” vraagt één van de meisjes in de gang. “Schrijf jij alles neer wat wij zeggen?” “Nee hoor, ik ben hier ook om iets bij te leren”. “Aaah”, is het antwoord. […] “Meester, wanneer kom je terug”. Binnen drie weken ongeveer werd dan spontaan vertaald naar “ dus niet volgende week, dan is het vakantie, en ook niet de week daarna maar de week daarna. Karl Debbaut
Karl Het was een plezier om je verhaal te lezen! Positief, fris en betrokken. Hopelijk komen we elkaar nog wel eens tegen als je ‘echt’ leerkracht bent, in Brussel!
23
HABIBI, KOM JE JUFFEN?
Lieselotte Bogaerts
24
8 oktober, 2013 | De Kriek, 2de leerjaar
“Habibi habibi”, klinkt het van onder de trap. Ik kan alleen maar over de leuning hangen en kijken wie die glimlach op mijn gezicht toverde. De meisjes van hét tweede leerjaar -we hebben er namelijk maar een, het mijne!-, staan kushandjes te gooien in mijn richting. Ik zou ze eigenlijk wat streng moeten vragen om tussen de boekentas-rekken uit te komen, maar ik kan alleen maar glimlachen en een kushand terugwerpen. “Ga maar wat andere habibi’s zoeken!”, zeg ik dan en wijs in de richting van de speelplaats. Ze hebben mij van kop tot teen ingepalmd, die grieten. Als ze gillend achter elkaar lopen en elkaar met zoentjes beplakken, wordt mijn glimlach alleen groter. Gekkerds. Veertien maanden geleden liep ik Brussel voor het eerst binnen. Het was als een soort mierenhoop. Ik stond erbij, en keek er naar.
Letterlijk, in het station van Brussel Noord. Te kijken, te wachten, tot ik zonder te worden vertrappeld kon invoegen in die mensenmassa. Tot aan spoor 11. En dan, nog met de nodige achterdocht, de trein op. De achterdocht is verdwenen, de mierenhoop bleef. Alleen maak ik er nu zelf echt deel van uit. Als ik om 6u30 mijn wagen in stap, met de ene hand mijn wenkbrauwen ophoudend -ze zijn niet zo’n vroege vogels- en mijn andere hand afwisselend aan het stuur en de tas hete koffie, weet ik heel goed waarom. Er is niets mooier dan van op de trap naar beneden turen. Als dan, om 15u30, de schoolpoort stilletjes aan sluit, lijkt de adrenaline van me af te glijden. De rush is voorbij, de kopies keurig -of niet zo keurig- ingevuld. De klas lijkt stilletjes aan in te dommelen, moe van al het geloop en het geleer. En dan gebeurt het. Dan glip ik stilletjes weer naar boven, naar de boomhut van onze school -hét enige tweede leerjaar-, en geniet ik van de snippers op de grond. Ik raap ze op, en vind een potlood. Of drie. Zonder te kijken naar de nummer die er op staat, weet ik in wiens bakje het thuis hoort. Is het de afgeknabbelde achterkant? Of misschien de piepkleine lettertjes opzij? Geen idee…Maar me vergissen doe ik niet. Dan hoor ik voetstappen op de trap. “Juf, ik ben het, het monster!”, en een beetje onzeker stapt het binnen. Een monster-tje. Maar eentje die nog even moet ‘juffen’. Een babbeltje doen. Of ik misschien een taakje voor hem heb? Plichtbewust zet hij de stoelen op de bank, en vertelt me alles wat hij maar kan bedenken. Ik hoeft niets te zeggen. Hij praat voor ons twee. Als een groot oor absorbeer ik elke letter, elk woord. Hij denkt na over zijn zinnen en wikt en weegt. Samen gaan we naar beneden. Een aai over een hoofd en een loeiharde high-five. Met de Beatles op de achtergrond, rij ik elke avond een uurtje naar huis. De trein heb ik gelaten voor wat het was, de achterdocht was wel weg, maar de vertragingen waren er jammer genoeg nog te vaak. Morgen rij ik om 6u30 weer naar Brussel, met twee handen vol.
25
FROPSKOTTEL
7 oktober, 2013 GBS Mooi-Bos, zorgondersteuner
Niets mooier dan een hele klas die aan de lippen hangt van 2 juffen die “voorlezen”. De leerlingen vechten bijna om het boek in handen te krijgen en het zelf te kunnen lezen. Telkens opnieuw krijgen we de vraag: “juf, wanneer komt jullie bij ons eens toneellezen?” Prachtige woordenschat toch Linda
26
KONINGIN VAN DE SNURK. 13 oktober, 2013 Voorzienigheidsschool Anderlecht, 4de leerjaar
[…] Dan komen ze binnen, mijn 17 avonturiers van het vierde. De overweldigende verhalen, vragen en het muziekdoosje dat hen rustig krijgt… Dat magische muziekdoosje laat de dag in hun hoofd binnensijpelen. De kringmomenten zijn de aanleidingen tot de dag. Zoals het moment dat ik ben gedoopt tot koningin van de snurk: ik vertelde hen dat ik (zoals een neef van één van de kinderen) ook luid snurkte en toen doopten ze mij tot ‘koningin van de snurk’. […] Elke dag banen mijn avonturiers zich een weg door de zinsbouw en woordenschat. Als begeleider van deze avonturiers is het een eer om hen bij te staan bij het helse getrek om de taal onder de knie te krijgen. Wie is het meest flexibel? Deze kinderen! Dat staat vast. Minstens 2 à 3 talen die hun hersenen beproeven, proberen deel uit maken België en een aanvaarding zoeken in alles. Het ondergaan en beleven is hun redding en hun sterkte. Louise Corty
27
IK VOND DE ZOMERSCHOOL EEN FANTASTISCHE ERVARING’ 27 oktober, 2013 Sint-Joost-aan-Zee, 3de leerjaar
28
Afgelopen zomer ging ik niet op reis. Ik bleef in Brussel om als begeleider mee te werken aan de Zomerschool. Dit is een tof onderwijsconcept waarbij kinderen, die nog niet voldoende Nederlands spreken, deelnemen aan Nederlandstalige activiteiten. De werkwijze is helemaal niet schools, maar spelenderwijs. De kinderen hebben niet in de gaten dat ze een taal leren, maar ze steken ondertussen toch een heleboel van onze taal op. […] Vrijwilligerswerk is vaak de uitgelezen kans om je als nieuwe bewoner van een stad of wijk verder te integreren in een lokale gemeenschap. […] Het leuke aan dit initiatief was ook om te merken dat de kinderen soms erg snel vooruit gingen. Achtjarigen, die tijdens de eerste week erg stil waren, kwetterden er vrolijk op los tijdens de laatste week. En kinderen die aanvankelijk niks verstonden, konden na enkele weken een instructie in het Nederlands volgen. Erg fijn om te merken dat onze inspanningen hun vruchten afwierpen. […] En ook niet onbelangrijk: ik heb heel wat interessante activiteiten gedaan die ik wellicht ook eens in mijn derde leerjaar in SintJoost-ten-Node kan toepassen. Jochem Oomen
29
MIJN REMINDER Liesbeth Puyneers
30
19 november, 2013 | BSGO Mozaiek, klas 2
Lesgeven in Brussel is een uitdaging? Ja zeker! Lesgeven in Brussel geeft je voldoening? Volmondig JA! Al zijn we wel eens even de hoop kwijt zijn of is het licht in de tunnel veraf, dan denken we wel eens terug aan die leerlingen die je altijd bij zullen blijven. Enkele jaren geleden gaf ik les in het 5e leerjaar. En zoals Rita Pierson het zo mooi zegt in haar filmpje, als leerkracht moet je af en toe “de acteur in jezelf ” aanspreken als het wat minder klikt met een leerling. Zo ook dat bewuste schooljaar, had ik een jongen in de klas, Amine, die elke speeltijd wel ruzie had. Ruzie waar vaak fysiek geweld aan te pas kwam. Ruzie uit frustratie, ruzie uit onmacht…want weinigen hadden geprobeerd om met hem deze situaties te analyseren, te bespreken. Hij kon dit niet, hij kon zijn gevoelens niet uiten op andere manieren, hij vond de woorden niet om uit te leggen waarom hij zo boos was.
Dus “de beste actrice in mezelf ” bleef niet bij de pakken zitten en elke discussie, elke ruzie, elk gevecht werd van voor af aan besproken. En uiteraard vooral wat had je wel kunnen doen? Het zal niemand verbazen dat deze frustraties ook kwamen door dat het op gebied van schoolse vaardigheden niet zo goed liep. Dus best een zware opdracht tot je op een moment beseft dat je “de actrice” mag achterwege laten want dat je niet meer aan het acteren bent en dat er een vorm van wederzijds respect gevormd wordt. Helaas mocht het harde werk van beide kanten niet baten en werd er in het belang van de leerling beslist een jaartje over te doen. Met een beetje angst start je dan in september, gaat dit nog meer frustraties met zich meebrengen? Het is nog een jaar met veel vallen en opstaan geweest, op elk gebied! Elk goed resultaat was een overwinning en elke dag zonder ruzie een zege! Toch genoot ik nog het meest van de onderlinge verstandhouding die we hadden opgebouwd… 1 woord, 1 knipoog om te weten of het goed of minder goed ging. En de spraakwaterval die steeds groter werd want hij had ontdekt dat hij kinderen kon animeren als de beste. Een grap, een komisch verhaal, elke dag vond hij wel iets nieuws. Tot juni op zijn einde liep en hij ineens stiller werd, meer teruggetrokken vooral in de klas. Tot ik op een dag thuis kwam en in mijn handtas het volgende briefje vond: “Juf, ik wil bij jou in de klas blijven! Amine” En dan ga je even zitten en denk je hier doe ik het voor! Amine heeft het zesde leerjaar vlot doorlopen, de hoofdrol gespeeld in onze musical want ondertussen had hij de manier gevonden om iedereen zijn aandacht naar hem toe te trekken. De entertainer was geboren! Wel Amine, bij deze, jouw briefje heeft tot over een week op mijn koelkast geplakt! Mijn reminder waarom ik het doe. Het briefje heeft helaas de recente verhuis niet overleefd maar vergeten zal ik het nooit!
31
STUDIO FLORALIA 4-EVER 11 november, 2013 Floralia, 5de leerjaar
32
Het thema voor onze klas in de media zou ‘werelddag van de communicatie’ zijn. […] In de laatste week van het project kwamen de verschillende Brusselse media op bezoek. Eerst de journalist van Brussel Deze Week. Enkele dagen later was het de beurt aan FM Brussel. Ze namen ons hoorspel met geluiden op dat we voorbereid hadden. Ook werden er enkele kinderen uitgenodigd in de studio om mee te presenteren op zaterdag. […] Mijn leerlingen voelden zich ineens een stukje BV. En terecht. Wat deze groep leerlingen presteerde was om trots op te zijn. En dat was ik dan ook. Ons gastenboek stond vol mooie commentaren van bezoekers. Ik heb het bijgehouden en ik betrap er me er op dat ik er soms nog eens door blader. Jan Gennez
33
EEN PRAKTISCH, STEDELIJK, INSPIRATIEVOL ONTBIJTJE 3 november, 2013 Unesco Koekelberg, 5B
34
Een nogal mondige en inventieve groep mocht ik dan onder mijn vleugels nemen. Een bonte mix van leerlingen en talenten hielden me dit schooljaar toch stevig wakker […] Eén opdracht en meteen gingen ze aan de slag…..als er maar actie was. Die ene opdracht zal me wellicht steeds bijblijven omdat hij ook heel divers werd uitgevoerd. […] Er moest een praktisch brood ontworpen en gebakken worden dat héél efficiënt was als vlug ontbijt op een doordeweekse dag. […] De jongens wilden vooral inzetten op een grote winstmarge qua tijd op de nogal drukke ochtenden. Zij ontworpen dan ook een brood waarin de chocopasta meteen reeds in verwerkt en meegebakken werd. Dus moest er niet meer gesmeerd worden, een dikke plak boterham en wegwezen naar school. Het brood werd ongelooflijk perfect gebakken maar één ding ontbrak; een beetje meer gesuikerd of gezouten…. wie zal het zeggen? Het experiment werd niet hernomen, maar de inzet van de vier kerels was fantastisch. Marika Kasparowicz
Jonge Brusselse ‘startups’ in de dop! Die gaan vast nog op zoek naar het gat in de markt en het begon allemaal met die gekke juf die zo in hen geloofde!
MUIZENJACHT
18 november, 2013 Klimpaal, Leefgroep Lieve
Klein verhaal uit de ronde… Rocky zat met iets… een probleem. In zijn huis, zit een muis. En niet ééntje, maar een heel dorp. Onze kinderen luisterden met grote ogen naar de bijna radeloze Rocky. We stelden hem gerust en zouden hem samen helpen. Deze uitdaging graag aan en begonnen aan 1001 plannen. Plannen om muizen te laten verhuizen naar verdere oorden. […] Resultaat: muizenprobleem was zo opgelost! Lieve Tilley
35
HET GEHEIM. Leen Van den Borre
19 november, 2013 | Imelda Basisschool te Sint- Jans-Molenbeek, Onthaalklas
“Juf, wat wordt het? Een meisje of een jongen?” Ik lach en antwoord: “Het wordt een kindje!” “Ja, maar… Jij weet of het wordt een jongen of een meisje?”
36
“Ja, natuurlijk… maar het is nog een geheim!” Twee mooie, nieuwsgierige ogen kijken me maar heel vreemd aan. “Een geheim, iets dat niemand mag weten. Un secret!” vertel ik geheimzinnig. Yes, de boodschap is aangekomen. Ikram huppelt over de speelplaats en fluistert bijna sneller dan het licht dat Juf Leen een geheim heeft. Ze weet het nog niet maar vandaag worden zij en de rest van haar curieuzeneuzeklas een deel van “het geheim”. Ikram, Adil, Wacil, Hafsa en de rest van het derde leerjaar zijn vanaf vandaag de officiële ontwerpers van het geboortekaartje van mijn spruit. Natuurlijk allemaal dankzij Juf Kristien, dé juf van het derde leerjaar! In de klas licht ik hen in over mijn plannen en over hun deelname eraan. Ik bekijk met hen het prentenboek “Verrassing” van Mies Van Hout. Een mooi boek over mama en papavogels die hun langverwachte eitjes uitbroeden en voor hun kuikens zorgen tot ze zelf hun vleugels uitslaan. We bekijken wat er allemaal op de prenten gebeurt en de kinderen vertellen zelf hoe ze als piepkuiken maar al te graag onder mama’s vleugels schuilen.
Wann
es
Ik teken op het bord hoe we aan het kaartje zullen werken. Ze moeten in het midden plaats laten voor de naam van het kindje. Om hen duidelijk te maken waar de naam moet komen, schrijf ik in het midden “x”. “Begint de naam van de baby met een x?” vraagt Rayan. “Nee, maar de eerste letter ligt wel dicht bij de x!” antwoord ik. “Ooh, ik weet het! De baby heet Ixina!” Groot plezier in de klas, hét mysterie is ontrafeld. Volgens hen heet de baby Ixina en ze zingen meteen ook het liedje van de bekende keukenfabrikant. Dat kan tellen als werktitel van ons geheim project. De volgende dagen wordt er heel hard gewerkt aan het kaartje van Ixina. Sommigen zijn zelfs een beetje zenuwachtig bij de afwerking. De kaartjes zijn stuk voor stuk heel persoonlijke kunstwerkjes geworden. Mooie tekenwerkjes met hartverwarmende boodschappen. Stoere Adil verwerkt er zelfs hartjes in en schrijft “I love baby Leen”. Waaw… Ik smelt helemaal… Het kaartje ligt nu te wachten bij de drukker. Het ligt te wachten tot mijn kuikentje beslist om onder mijn vleugels te komen rusten… om af en toe eens te komen piepen… om binnenkort “goeiedag” te zeggen aan de 20 vriendjes uit Molenbeek die voor altijd een deel zullen zijn van zijn of haar begin. En… of het nu een Ixinaatje wordt of niet, dat is nog tot dan “un secret”.
37
HET GEHEIM. Leen Van den Borre
19 november, 2013 | Imelda Basisschool te Sint- Jans-Molenbeek, Onthaalklas
“Juf, wat wordt het? Een meisje of een jongen?” Ik lach en antwoord: “Het wordt een kindje!” “Ja, maar… Jij weet of het wordt een jongen of een meisje?”
38
“Ja, natuurlijk… maar het is nog een geheim!” Twee mooie, nieuwsgierige ogen kijken me maar heel vreemd aan. “Een geheim, iets dat niemand mag weten. Un secret!” vertel ik geheimzinnig. Yes, de boodschap is aangekomen. Ikram huppelt over de speelplaats en fluistert bijna sneller dan het licht dat Juf Leen een geheim heeft. Ze weet het nog niet maar vandaag worden zij en de rest van haar curieuzeneuzeklas een deel van “het geheim”. Ikram, Adil, Wacil, Hafsa en de rest van het derde leerjaar zijn vanaf vandaag de officiële ontwerpers van het geboortekaartje van mijn spruit. Natuurlijk allemaal dankzij Juf Kristien, dé juf van het derde leerjaar! In de klas licht ik hen in over mijn plannen en over hun deelname eraan. Ik bekijk met hen het prentenboek “Verrassing” van Mies Van Hout. Een mooi boek over mama en papavogels die hun langverwachte eitjes uitbroeden en voor hun kuikens zorgen tot ze zelf hun vleugels uitslaan. We bekijken wat er allemaal op de prenten gebeurt en de kinderen vertellen zelf hoe ze als piepkuiken maar al te graag onder mama’s vleugels schuilen.
Ik teken op het bord hoe we aan het kaartje zullen werken. Ze moeten in het midden plaats laten voor de naam van het kindje. Om hen duidelijk te maken waar de naam moet komen, schrijf ik in het midden “x”. “Begint de naam van de baby met een x?” vraagt Rayan. “Nee, maar de eerste letter ligt wel dicht bij de x!” antwoord ik. “Ooh, ik weet het! De baby heet Ixina!” Groot plezier in de klas, hét mysterie is ontrafeld. Volgens hen heet de baby Ixina en ze zingen meteen ook het liedje van de bekende keukenfabrikant. Dat kan tellen als werktitel van ons geheim project. De volgende dagen wordt er heel hard gewerkt aan het kaartje van Ixina. Sommigen zijn zelfs een beetje zenuwachtig bij de afwerking. De kaartjes zijn stuk voor stuk heel persoonlijke kunstwerkjes geworden. Mooie tekenwerkjes met hartverwarmende boodschappen. Stoere Adil verwerkt er zelfs hartjes in en schrijft “I love baby Leen”. Waaw… Ik smelt helemaal… Het kaartje ligt nu te wachten bij de drukker. Het ligt te wachten tot mijn kuikentje beslist om onder mijn vleugels te komen rusten… om af en toe eens te komen piepen… om binnenkort “goeiedag” te zeggen aan de 20 vriendjes uit Molenbeek die voor altijd een deel zullen zijn van zijn of haar begin. En… of het nu een Ixinaatje wordt of niet, dat is nog tot dan “un secret”.
39
HET IS NOG VROEG…
4 oktober, 2013 Steinerschool Anderlecht, OKAN juf
Ik wou graag het spelletje van nader bij bekijken, als juf ben ik steeds op zoek naar inspiratie. De mama wist me (in het Nederlands) te vertellen dat ze op school werken rond het thema dieren en dat in het spelletje vragen verwerkt zitten over dieren. Wat een leuk idee! Die kinderen amuseerden zich ook buiten de schooluren in het Nederlands! Bedankt meester of juf, ik neem het graag mee naar mijn warme Brusselse school. Muriel Van Eeden
40
KLAAR EN DUIDELIJK. 23 oktober, 2013 De Kriek, 2de leerjaar
Ik reflecteer me te pletter, en echt waar, ik had er -in mijn opleiding- een broertje aan dood. Maar, het werkt. […] Ja, ik ben een twijfelaar. […] Doe ik wel genoeg voor hen? Hoeveel kan er nog bij? Hoe ver mag ik gaan? Heeft differentiatie grenzen dan? Of niet? Is mijn draagkracht wel groot genoeg? […] Ja, ik was er klaar voor. Lesgeven doe je met een open hoofd. Met een open hart. Begrijpen wat er leeft in een kind. In een leefwereld. En ja, in een cultuur. Open hoofd. Open hart. En, een dosis oneindig veel geduld, met een kind maar vooral… met mezelf. Lieselotte Bogaerts
41
STAALTJE VAN TAALVAARDIGHEID…
4 oktober, 2013 Bloeiende kerselaar Watermaal-Bosvoorde, 3de leerjaar
Tijdens een leerwandeling in de buurt van de school was er een leerling die me vroeg waarom we toch terug naar school moesten, waarom we moesten gaan eten en waarom, waarom… Hierop pikte een andere leerling in op mijn antwoorden en voegde toe: “Dat is de leven, hé!” 42
Vormelijk niet correct, maar inhoudelijk wel raak! Ilse Pauwels
Vaak blijven we vasthangen aan de fouten en gaan we voorbij aan wat de kinderen ons werkelijk willen vertellen.
FATIMA, SOUAD, NADEEM, MARWAN, MEHDI … EN DE ANDEREN 19 oktober, 2013 GO! Atheneum Toverfluit, Sint-Jans-Molenbeek, 1A
Vertrek vanuit de leefwereld van de cursisten. Op die manier worden ze meer uitgedaagd: ze zoeken, gebruiken en leren woorden over wat hen bezighoudt, waar ze vanuit een experten-rol iets kunnen vertellen. Hierbij is de cursist de deskundige in de materie en niet de leraar (rolwisselend leren). Frank Delaere & Norah Van den Daele
‘WAUW, DAT IS FANTASTISCH’ 10 oktober, 2013 De zomerschool
Het onderwijs in Brussel heeft het OCB leren kennen en maar goed ook. Zij zijn voor mij en voor vele collega’s in het Brusselse onderwijs een enorme meerwaarde. Een meerwaarde die zij creëren door middel van hun uitgebreide expertise. […] Maar het OCB heeft niet alleen zich sterk op de markt gezet door haar inzet voor de Brusselse scholen. Ook de fantastische lente en zomerschool zijn een van de belangrijkste visitekaartjes van het OCB. […] Elk jaar komen niet minder dan 120 kinderen af op dit prachtig initiatief. Zij worden door een hele groep van enthousiaste volwassenen begeleid in een poging om hun niveau van het Nederlands naar boven te brengen. […] Als je dan merkt dat anderstalige nieuwkomers aan het einde van de zomerschool kunnen zeggen: “wauw, dit is fantastisch”, dan weet je waarom je het doet. Het blauwe licht in de metrogangen zal voor mij nooit meer hetzelfde zijn. Axel Wellens
43
ONZE TOEKOMST Mariska Celis
44
19 oktober, 2013 | De Bron, Sint-Gillis, 2de leerjaar A
Op hun hart is in Arabisch schrift een zin ontstaan dat hun hoofd in het Frans verwerkt, om uiteindelijk in het Nederlands over hun lippen te gaan… Toch noemen we hen taalzwak. 45
Een grote rijkdom aan verschillende nationaliteiten die in een zee van gemengde cultuur rekening moeten houden met veel verwarrende feiten… Toch noemen we hen kansarm. Misschien is het nu tijd om het patroon te breken en te kijken naar de kwaliteiten binnenin, om op die manier de negatieve kijk te wreken… Dan noemen we hen ‘onze toekomst’.
EEN ZAK WAT?
19 november, 2013 De Klimpaal, 2de leerjaar
Vastbesloten om dit kind te helpen, vroeg ik: ” Wat zoek je dan?” Waarop het meisje antwoordde met: ” Ik wil een zak wiet.” … Er was een kortsluiting in mijn hoofd, een zak weed? Vroeg dit meisje me nu werkelijk om een zak weed? Ervan overtuigd dat ik het verkeerd had gehoord, vroeg ik nogmaals: ” Zeg dat nu nog eens waar jij op zoek naar bent.”
46
Ondertussen keek ik mijn nieuwe collega’s strak aan. Dit moest wel een grap zijn om de nieuwkomer te bedotten. Ik was ervan overtuigd dat het een grap was, elk ogenblik ging een collega in lachen uitbarsten en daarna zouden we er allemaal mee kunnen lachen. ” Ik wil een zak wiet.” En daar vroeg ze het opnieuw, er was geen reactie van de collega’s, hoe moet ik nu reageren? Voor de derde keer keek ik het kind in de ogen, waarbij ik – duidelijk articulerend – nog eens vroeg: “WAT wil jij nu eigenlijk?” Het kind zelf keek me met een verbaasde blik aan. Het was duidelijk dat de nieuwe meester haar niet zo goed had begrepen. Toen sloot zij de ogen, dacht nog een keer goed na en zei met grote inspanning: “Ik wil een wiete zak” Jürgen Foubert
OORLOG IN DE RAND 19 november, 2013 de Klimpaal, 3de graad
Ze keken er al weken naar uit, de kinderen van het derde leerjaar. Een uitwisseling met een school uit de Vlaamse rand. […] Ervaren in het bus op en af hoppen als we zijn, was de rit naar ginder een fluitje van een cent. Alhoewel, ik citeer: Amaai, wat staan de huizen hier ver uit mekaar!” […] ” Komaan, we spelen oorlogje” buldert door het bos. Kinderen lopen het geluid van geweren imiterend door het bos achter anderen aan. Ze zijn gewapend met stokken die de vorm van een wapen aannemen. Dolle pret. Tot de eerste nieuwelingen met tranen in de ogen bij hun juf staan. Er is er eentje die oorlog te letterlijk neemt. Een jongen die echt oorlog gekend heeft, interpreteerde het spelletje wel iets anders. Een woordje uitleg en wat duiding en als dikke vrienden trokken ze terug het bos in! Een woord kan wel eens fout begrepen worden bij ons in Brussel! Klaus
47
BONTE SCHRIJFSELS
8 november, 2013 Mariaschool in Schaarbeek, 5 & 6de leerjaar
48
Niet alleen juffen en meesters kruipen in hun pen op deze blog. Ook de leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar van de Mariaschool gingen aan de slag. Ze schreven ‘mooie verhaaltjes’ over hun klas en school in het hartje van Schaarbeek. Het werd een bonte verzameling schrijfsels […] Elke jaar doen wij in de Mariaschool een schoolreceptie. Iedere ouder brengt eten mee. Dan gaat iedereen op de speelplaats dan begint het feest (schoolreceptie). Het was leuk en het eten was heel lekker. Mijn moeder vond het heel leuk en niet alleen mijn moeder maar iedereen vond het leuk en lekker. Iedereen hoopt: volgende jaar terug een schoolreceptie! […] Op een dag zijn ze naar het park gegaan. Er was één meester overgebleven uit de leerkrachtenoorlog tegen de monsters. Dat waren de leerkrachten van een andere school. Alle leerkrachten waren dood in onze school. Alleen meester Jeroen was overgebleven. Om dat te vieren zijn we naar het park gegaan. De meisjes hebben gebasket en de jongens hebben voetbal gespeeld. Toen we aan het spelen waren zijn de monsters teruggekomen om met de meester te vechten. De dappere meester Jeroen vocht voor ons en zijn leven. Alle monsters waren dood. We waren allemaal blij. We speelden op ons gemak verder. Alle monsters van alle scholen waren dood dankzij meester Jeroen. […] Het Muziekinstrumentenmuseum is een aanrader Ik heb serpent gespeeld. Dat is een instrument dat op een slang lijkt (van de vorm ). Serpent wil in Frans slang zeggen. En dan als laatste hebben we een prachtige concert gehoord. Het ging over Orpheus. Het was een heel leuke dag. […] Kortom: het leven zoals het is … in een Brusselse klas. Wouter Van De Velde & Jeroen Dehing
49
MET DANK AAN ALLE SCHRIJVENDE LEERKRACHTEN, DIRECTIES EN LEERLINGEN VOOR HUN INSPIRERENDE VERHALEN ALLE ENTHOUSIASTE LEZERS VAN ONZE BLOG 5 JAAR OCB VOOR HUN LIKES EN REACTIES
WWW.ONDERWIJSCENTRUMBRUSSEL.BE
50
