3D GeoInformatie: wat kun je ermee?

3D GeoInformatie: wat kun je ermee? Prof dr Jantien Stoter

Delft University of Technology

Challenge the future


Inhoud • 3D intro • Wat is er al? • 3D BGT • 3D BAG • 3D TOP10NL • Manifest “Doorbraak 3D”


Wat is 3D?


Wat is 3D? • • • •

Hoogte, diepte Ondergrond, bovengrond, waterbodems (bathymetrie) BIM, GIS Fysieke objecten (gebouwen, wegen, water), ruimtelijke verschijnselen (geluid, wind, lucht, vervuiling), administratieve objecten (bestemmingsplannen, eigendom) • Raster (voxel), vector • Volume en 2.5D


3D toepassingen zijn talrijk…..


3D intro 3D BGT 3D BAG 3D TOP10NL Manifest

3D simulaties • Geluid & wind



Licht-, schaduw-, zicht-analyse


Monitoring van bomen voor stabiliteit dijken


Beheer openbare ruimte


Communicatie over plannen



Grote infrastructurele werken

Geusselt, Maastricht

Station Utrecht Spoorzone Delft



Clash detectie (Eindhoven)



Ruimtelijke plannen in 3D


Het plannen van ondergrondse infrastructuur


Zonnestudies…..


Gedetailleerde hydrologische modellering


Windmolens



Platte daken



Effect van urban heat islands



3D Kadaster


Veel 3D data te koop www.besteld3d.nl


3D data overheid

• Hoogtemodel Nederland • AHN1: 1997-2003 • AHN2: 2013 • AHN3: momenteel in ontwikkeling



  AHN2 • • • •

LIDAR data 10 pnt per m^2 LAZ format Geheel NL: • 400 miljard punten • 1.1 TB



AHN2 Twee onderdelen: 1. Hoogtepunten op het maaiveld 2. Hoogteputen op objecten (vegetation,buildings, bridges, viaducts, cars, city furniture) Maaiveld


Objecten

AHN2: Hele hoge resolutie


Nog meer 3D data van de overheid Geologische modellen

3D city model Rotterdam


3D city model Den Haag

Meer 3D data   

Provincie Noord-Brabant

Rijkswaterstaat


3D is praktijk, maar • 3D inwinning voor projecten en door individuele organisaties • Niet een gemeenschappelijke aanpak

• 3D is: ad hoc, redundant, niet-efficient • Meervoudige inwinning • Potenties worden niet voldoende benut • Nederland is hierin niet uniek




Inversteren in 3D? • Economische baten USA geschat op 690 miljoen per jaar

Annual benefits of 3D data (USGS, 2014) Challenge the future

30



3D in BGT: waarom?


• Solide, uniforme basis voor ontwikkelingen 3D; maakt 3D efficiënter • Haalbare stap van 2D naar 3D • Maakt 3D uitbreidingen in andere domeinen mogelijk: • RO, Kadastrale registratie • Integratie boven- en ondergrondse informatie

– Hoe zit 3D in de BGT?



IMGeo

Wegdeel voorbeelden

3D Cadastre in NL

‹#›

Hoe zit 3D in IMGeo? • In verplicht 2D Deel: • Talud: • Hoogte verschil >1 m; talud 1:4 of meer • Ja: kruinlijn

• Relatieve hoogteligging

• In optioneel deel: • “Echt” 3D


Nationale 3D standaard Integratie van: 1. 2D IMGeo • wegen, gebouwen, water, terrein 2. CityGML



CityGML • • • • •

Internationaal data model en uitwisselingstandaard voor 3D Breder dan “steden” Geometrie en thematiek OGC standard sinds 2008 http://www.opengeospatial.org/standards/citygml Vegetation Module

WaterBody Module CityFurniture Module Relief Module

Tunnel Module


Bridge Module Transportation Module Building Module

CityGML Levels of Detail




IMGeo 2.1 2.5D

IMGeo

2D



IMGeo 2.1 2.5D

LOD0

Boom

BAGpand BGTpand

IMGeo

2D



IMGeo 2.1 2.5D

LOD1

3D

Extrusion Extrusion

LOD0

Boom

BAGpand BGTpand

IMGeo

2D



IMGeo 2.1 2.5D LOD2

LOD1

3D

Extrusion Extrusion

LOD0

Boom

BAGpand BGTpand

IMGeo

2D


En nu… • We hebben een 3D standaard

• Maar nog geen 3D implementatie


3D IMGeo toolkit


• Ontwikkeld binnen 3D Pilot • Sept 2011-Dec 2012 • Doel: implementatie van 3D in NL ondersteunen: • Via ‘ready-to-use’ tools en technieken voor opbouw, beheer en gebruik 3D IMGeo • Samen gebracht in een ‘starters toolkit’


Zes onderdelen 3D IMGeo toolkit 1.Voorbeeld bestekteksten voor opbouw 3D IMGeo data 2.Voorbeeld bestanden 3D IMGeo 3.3D validator 4.Beheer 3D IMGeo data 5.3D applicaties 6.Afstemmen CityGML en BIM



Voorbeeld 3D IMGeo data

LOD1 Brug

LOD2 Brug

LOD0 DTM

LOD2 Gebouwen LOD2 Bomen

LOD1 Gebouwen


FME workbench: automatische 3D IMGeo data opbouw

+ BGT

AHN2

= 3D IMGeo


FME workbench: automatische 3D IMGeo data opbouw

+ Op basis van ‘Technische specificaties voor AHN2 van 3D IMGeo-CityGML’ BGT de opbouw = 3D IMGeo



3D IMGeo 1.Postprocessing: 3D afgeleid van 2D 2.3D inwinning: 2D afgeleid van 3D

Waterschap Scheldestromen

RWS Rotterdam

Prov NB

Den Haag Challenge the future

________


3D IMGeo: waar staan we

▪ Voorlopig gaat aandacht uit naar 2D; wel kamervragen over 3D, zie http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/notas/2013/06/11/nota-naaraanleiding-van-het-verslag-inzake-wetsvoorstel-basisregistratie-grootschalige-topografie-33-527.html

▪ Aantal bronhouders bezig met 3D: – – – – – – – – –

Alkmaar Haarlemmermeer Eindhoven Den Haag Rotterdam Noord Brabant RWS Utrecht Overvecht ……….

Eindhoven

Gebruik van 3D vóór de transitie

Provincie

Ministerie EZ

Waterschap

ProRail

Gemeente Defensie ‹#›

Rijkswaterstaat

May 26, 2015

Stand op 10-01-2014

Gepland gebruik van 3D in de BGT

Provincie

Ministerie EZ

Waterschap

ProRail

Gemeente Defensie ‹#›

Rijkswaterstaat

May 26, 2015

Stand op 10-01-2014




3D city model genereren met FME en beschikbare data • Ravi Peters



Beschikbare data

BAG BGT AHN2


3D City Model

3D City Model BuildingPart class: `residential` yearOfConstruction: 1981 storeysAboveGround: 3 PlantCover class: `greenery`

TrafficArea class: `local carriageway` surfaceMaterial: `surfaced pavement`

3D BAG- Voorbeeld Den Haag

Door:Timo Erinkveld





3D TOP10NL: slimme combie TOP10NL en AHN2


3D TOP10NL


3D city modelling National initiatives 3D mapping in Europe







3D in het nieuws




12

Gebouwhoogten





Doorbraak 3D: gezamenlijke ambities overheid, wetenschap, bedrijfsleven • 3D Special Interest Group NL (ook in andere landen) • Actief sinds 2010 • Manifest getekend in 2014


Manifest


Doorbraak 3D: werkgroepen


Zelf aan de slag met 3D • BGT toolkit beschikbaar:

www.geonovum.nl/onderwerpen/3d-geo-informatie/toolkit-3d

• LinkedIn groep “3D SIG NL” • Ontwikkelingen volgen over 3D:

http://www.geonovum.nl/3D

• Sessies bijwonen van de 3D Special Interest Groep, zoals: • www.geonovum.nl/formulieren/3d-modellering-van-onze-leefomgeving-kansen-voor-de-omgevingswet

• 3D modellering van onze leefomgeving, 16 juni, Kadaster, R’dam • 3D data opvragen bij het Kadaster • 3D TOP10NL: www.kadaster.nl/web/artikel/producten/3D-kaart-NL.htm • Gebouwhoogten: www.kadaster.nl/web/artikel/producten/3D-gebouwhoogte-NL.htm

• [email protected] Challenge the future

3D GeoInformatie: wat kun je ermee?

Recommend Documents