OPENBARE BIBLIOTHEEK ZOERSEL
WERKINGSVERSLAG 2010
Inhoudstafel
1.
Structuur
04
2.
Informatica
06
3.
Infrastructuur
10
4.
Personeel
11
5.
Beheerscommissie
14
6.
Werkingcijfers
15
7.
Uitbreidingsactiviteiten
24
8.
Jeugdwerking
28
9.
Infostands
31
10.
De bib in de pers
32
11.
Digidak
33
12.
Algemeen besluit
34
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
2 / 35
De openbare bibliotheek is een basisvoorziening waar elke burger terecht kan met vragen over kennis, cultuur, informatie en ontspanning. De bibliotheek bemiddelt actief bij het beantwoorden van deze vragen. De openbare bibliotheek is actief inzake cultuurspreiding en cultuurparticipatie; ze werkt in een geest van objectiviteit en vrij van levensbeschouwelijke, politieke en commerciële invloeden. [Lokaal Cultuurbeleidsplan]
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
3 / 35
1. Structuur De openbare bibliotheek van Zoersel bestaat uit drie deelbibliotheken.
De hoofdbibliotheek is gevestigd in de deelgemeente Zoersel. Er is een filiaal in de deelgemeente St.-Antonius en een uitleenpost in de deelgemeente Halle.
Hoofdbibliotheek Zoersel
Contactgegevens:
Openingsuren:
Zonneputteke 1B
Maandag
13.00 – 20.00 uur
2980 Zoersel
Dinsdag
13.00 – 16.00 uur
T 03 2980 7 22
Woensdag
13.00 – 20.00 uur
[email protected]
Donderdag
13.00 – 20.00 uur
Vrijdag
13.00 – 16.00 uur
Zaterdag
09.30 – 12.30 uur
Aanbod: De bibliotheek van Zoersel beschikt over boeken, luisterboeken, grootletterboeken, tijdschriften, strips, kranten, cd’s, cd-rom’s, dvd’s en daisyboeken. Er zijn 5 publiekscomputers met toegang tot het internet, eID-toepassingen zoals tax-on-web, Office programma’s (Word, Excel en PowerPoint), de betalende databanken: Mediargus (persartikels) en Biblion (boekrecensies), en daarnaast 2 OPAC computers (= enkel toegang tot de online bibliotheekcatalogus).
Filiaal St.-Antonius
Contactgegevens:
Openingsuren:
Handelslei 47
Maandag
13.00 – 17.00 uur
2980 Zoersel (St.-Antonius)
Woensdag
13.00 – 17.00 uur
T 03 2980 7 21
Donderdag
17.00 – 20.00 uur
Zaterdag
09.30 – 12.30 uur
Aanbod: In de bibliotheek van St.-Antonius kunnen bezoekers boeken, grootletterboeken, strips, dvd’s en een beperkt aanbod van tijdschriften en kranten raadplegen en ontlenen. Er zijn 4 publiekscomputers met toegang tot het internet, eID-toepassingen, Office programma’s
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
4 / 35
(Word, Excel en PowerPoint), de betalende databanken: Mediargus (persartikels) en Biblion (boekrecensies), en daarnaast 2 OPAC computers.
Uitleenpost Halle
Contactgegevens:
Openingsuren:
Halle-Dorp 67
Maandag
13.00 – 20.00 uur
2980 Zoersel (Halle)
Woensdag
13.00 – 17.00 uur
T 03 2980 7 20
Zaterdag
10.00 – 12.00 uur
Aanbod: In de bibliotheek van Halle kan men boeken, grootletterboeken, strips en een beperkt aanbod van tijdschriften en kranten raadplegen en ontlenen. Er zijn 2 publiekscomputers met toegang tot internet, eID-toepassingen, Office programma’s en de betalende databanken: Mediargus (persartikels) en Biblion (boekrecensies),en daarnaast 1 OPAC computer.
In totaal is de openbare bibliotheek van Zoersel 57 uur per week open voor het publiek. Daarnaast worden, buiten de openingsuren, klassen ontvangen voor uitleningen en introducties (zie verder). Ook wordt de bibliotheek van Zoersel verschillende voormiddagen per week gebruikt voor cursussen en inloopmomenten van digidak (zie verder).
Om alle inwoners van Zoersel optimaal te helpen, kan elke bezoeker eender welk materiaal: boeken, cd’s, dvd’s, cd-rom’s en daisysboeken gratis laten overkomen van een andere deelbibliotheek. De totale collectie van de bibliotheek van Zoersel is via de online bibliotheekcatalogus consulteerbaar in de bibliotheek en thuis, en hierdoor opvraagbaar. Via de online catalogus kunnen inwoners nu ook een volledige lijst van het aanbod daisyboeken en grootletterboeken krijgen.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
5 / 35
2. Informatica
Informatica vormt een cruciaal onderdeel in de bibliotheekwerking. Verwerking, uitlening, promotie en communicatie verlopen voor een groot deel digitaal. Als bibliotheek is het belangrijk om over een degelijke computerinfrastructuur (publiek en administratief) te beschikken die de bibliotheek in staat stelt om in te spelen op de digitale evoluties en kansen. Inwoners die thuis geen computer of internetaansluiting hebben moeten in de bibliotheek terecht kunnen. De bibliotheek is in de gemeente de enige plaats met gratis internettoegang, waardoor ze een belangrijke rol speelt in het verkleinen van de digitale kloof. De werking en recente aanpassingen op het vlak van informatica in de bibliotheek worden hier kort belicht.
a. Brocade
De bibliotheek van Zoersel werkt sinds midden 2007 met het online bibliotheeksoftwareprogramma Brocade van Cipal. Met Brocade worden de bibliotheekmaterialen uitgeleend, ingenomen en gereserveerd, wordt de besteladministratie geregeld, aan catalografie gedaan, de boeteverwerking opgevolgd, statistieken getrokken, collectielijsten gemaakt, enzovoort.
Met de komst van Brocade is Zoersel opgenomen in de Provinciale Catalogus van Antwerpen (http://isis.provant.be). Deze catalogus geeft een overzicht van alle materialen van de deelnemende bibliotheken. De inbreng van zoveel bibliotheken vraagt echter coördinatie en duidelijke richtlijnen. Er worden door het Provinciaal Bibliotheekcentrum Vrieselhof (PBC) steeds meer richtlijnen doorgegeven om een uniforme catalogus te bekomen. Het PBC houdt zich actief bezig met het opschonen van de catalogus.
Het aanpassen van de eigen catalogus aan de richtlijnen van het Vrieselhof zorgt er voor dat het Provinciaal Bibliotheek Centrum de cijfers voor de BIOS2 statistieken (Bibliotheek Informatie OpvolgingsSysteem) van de Vlaamse Overheid verwerkt en aanlevert.
b. Administratief netwerk
De bibliotheek van Zoersel beschikt over 10 administratieve pc’s in Zoersel, 4 in St.Antonius en 1 in Halle. De administratieve computers van de bibliotheek werden in 2009 aangesloten op het gemeentelijk netwerk.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
6 / 35
In 2010 zorgden de verouderde baliepc’s steeds meer voor een trage dienstverlening. Dit werd verbeterd door de aankoop van 4 nieuwe baliecomputers. In de bibliotheek van Zoersel werden er twee baliecomputers vervangen, alsook in Sint-Antonius. In het bureel werden er twee administratieve pc’s vervangen. Voor 2011 zal minstens een gelijk aantal computers in de bibliotheek moeten worden vervangen, om een goede werking voor en achter de schermen te garanderen.
Om de interne communicatie tussen de verschillende medewerkers en deelbibliotheken te verbeteren werd op het intranet van het Provinciaal Bibliotheekcentrum Vrieselhof (Dokeos) een aparte ruimte voor de bibliotheek van Zoersel opgericht. Bibliotheekmedewerkers kunnen nu op elke computer aankondigingen lezen m.b.t. activiteiten, regels, aanpassingen, enzovoort. In 2011 moeten medewerkers ook handleidingen en procedures kunnen raadplegen via deze weg.
c. Publiek netwerk
Publieks- en OPAC computers In de bibliotheek van Zoersel zijn er 6 publiekscomputers en 2 OPAC computers aanwezig. In de bib van St.-Antonius 4 publiekspc’s en 2 OPAC computers en in de bib van Halle 2 publiekspc’s en 1 OPAC computer. De publiekscomputers hebben toegang tot internet, Office programma’s en de online databanken: Mediargus en Biblion. Sinds 2010 heeft een bezoeker van de publiekscomputers ook toegang tot eID-toepassingen zoals taxon-web. Een eID-kaartlezer kan men in elke bibliotheek aan de balie verkrijgen.
Publiekspc’s met PASS-Systeem De publiekscomputers worden door de bezoekers voor vertrouwelijke zaken gebruikt: emails lezen, persoonlijke documenten bekijken, eventueel tax-on-web enzovoort. De publiekscomputers worden ook steeds méér gebruikt, waardoor het internetreglement strikt moet worden toegepast. Om deze redenen werd in 2010 het PASS-Systeem van Grafisoft (beheerders van het publieknetwerk van de bibliotheek en digidak) geïnstalleerd. Deze software zorgt ervoor dat elke gebruiker met gebruikersnaam en paswoord zijn eigen computerplekje krijgt waar hij in alle veiligheid persoonlijke zaken kan lezen, opslaan, enzovoort. Met het PASSSysteem gebeurt er ook een strikte en eerlijke verdeling van de beschikbare computertijd. Iedereen heeft minimaal een uur, dit kan met één uur worden verlengd wanneer niemand anders de publiekscomputer wil gebruiken, en na maximum 2 uur sluit de computer zichzelf af. Het PASS-Systeem laat ook toe dat de printopdrachten beter kunnen worden
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
7 / 35
opgevolgd, printopdrachten worden pas uitgevoerd na betaling aan de balie. Er zijn in 2010 192 verschillende gebruikers van het PASS-Systeem geregistreerd.
Draadloos netwerk In de bibliotheek van Zoersel en St.-Antonius is er sinds 2009 een draadloos netwerk aanwezig waar de bibliotheekbezoekers gratis gebruik van kunnen maken. In de beide bibliotheken werden logo’s voor draadloos internet gehangen. Het gebruik van deze dienst blijft momenteel beperkt.
d. Online dienstverlening
Website Vanaf de startpagina van de gemeente is er een directe link naar de bibliotheekpagina. Mensen kunnen ook nu via www.zoersel.be/bibliotheek rechtstreeks naar de bibliotheekpagina gaan.
Naast de openingsuren, contactgegevens en het bibliotheekreglement, probeert de bibliotheek meer nieuwsberichten en activiteiten op de webpagina te plaatsen.
Online catalogus Sinds 10 november 2010 beschikt de bibliotheek van Zoersel over een nieuwe online catalogus, die men kan bereiken via http://zoersel.bibliotheek.be . De online catalogus is een initiatief van het Provinciaal Bibliotheekcentrum Vrieselhof (PBC) die de bibliotheken wil uitrusten met een catalogus die kan inspelen op de vele web 2.0 toepassingen die vandaag de dag bestaan.
De nieuwe online catalogus vraagt een andere manier van opzoeken t.o.v. de vorige catalogus. Ze gaat van het google-concept uit waarbij je met één zoekactie veel informatie krijgt die je vervolgens moet gaan verfijnen. Als bibliotheek hebben we deze omschakeling, samen met het PBC, zo goed mogelijk proberen te begeleiden bij publiek en bibliotheekmedewerkers door middel van: elektronische nieuwsbrief, Zoerselmagazine, eigen handleiding, folder van de provincie en extra personeel in de bibliotheek tijdens de eerste weken van de omschakeling.
Met de nieuwe catalogus kunnen we activiteiten en diensten van de bibliotheek extra in de kijker stellen. Vanuit de elektronische nieuwsbrief van de bibliotheek kan worden doorverwezen naar de online catalogus via een link, wat vroeger niet kon. Ook de nieuwste aanwinsten van de bibliotheek, in de vorige catalogus een pijnpunt, worden nu
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
8 / 35
zeer overzichtelijk voorgesteld.
Elektronische Nieuwsbrief Bibliotheek In 2009 startte de bibliotheek met een maandelijkse ‘tip van de bib’ op haar webpagina om bezoekers warm te maken voor boeken, films en muziek. Met een nieuwsbericht op de webpagina moet een bezoeker wel nog zelf naar de ‘tip van de bib’ gaan. Om bezoekers actiever te benaderen werd vanaf juli 2010 gestart met een eigen elektronische nieuwsbrief via e-mail. Maandelijks krijgen bezoekers een e-mail die bestaat uit één toelichting van een activiteit of dienst van de bibliotheek en vervolgens verschillende lees-, luister- en kijktips. Met deze nieuwsbrief willen we trouwe bezoekers een extra dienst verlenen, alsook onregelmatige bezoekers maandelijks prikkelen om de bibliotheek te bezoeken. Bij de start hebben we elke bibliotheekbezoeker met een gekend e-mailadres in Brocade en ouder dan 17 jaar een nieuwsbrief verstuurd. Slechts weinigen hebben zich nadien uitgeschreven wat maakt dat momenteel maandelijks zo’n 1600 mensen worden bereikt. Het ontwikkelen van de elektronische nieuwsbrief van de bibliotheek gebeurt in nauwe samenwerking met de gemeentelijke nieuwsbrief die haar aantal abonnees hierdoor heeft zien stijgen.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
9 / 35
3. Infrastructuur
In 2010 kwam recht tegenover de bibliotheek van Zoersel het café ’t Zonneke leeg te staan. ‘t Zonneke en de bibliotheek opereerden apart van elkaar. De bibliotheek van Zoersel was gesloten wanneer ’t Zonneke open was en vice versa. De bibliotheek mocht van het college deze vrijkomende ruimte gebruiken voor haar activiteiten. Zo kunnen er activiteiten vlakbij de bib doorgaan. Na enkele opfriswerken heeft de bibliotheek ’t Zonneke kunnen gebruiken voor de Bibliotheekweek en de Seniorenweek. In de toekomst is het de bedoeling om ’t Zonneke nog meer voor dergelijke activiteiten in te schakelen, waarna de bezoekers eventueel kort in de bibliotheek worden rondgeleid.
In 2010 werden er voor Zoersel en St.-Antonius extra stripbakken aangekocht om de stripcollectie beter te kunnen plaatsen. Eind 2009 werd ook een promotiemeubel geleverd voor Daisyboeken (ingesproken boeken op cd voor personen met een visuele beperking). Dit meubel dat deels werd gesubsidieerd door het Provinciaal Bibliotheekcentrum Vrieselhof (PBC) zorgde ervoor dat Daisy-boeken meer bekend werden bij het publiek, waardoor de uitleencijfers sterk stegen (zie verder).
Ook voor de luisterboeken werd er voor de jeugd en de volwassenen een aparte kast gemaakt en centraal aan de balie geplaatst. Ook hier met resultaat dat de uitleenresultaten sterk stegen.
In 2010 werd voor PPS-plan Zoerseldorp een bestek opgemaakt voor een nieuwe bibliotheek in de deelgemeente Zoersel.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
10 / 35
4. Personeel
a. Formatie
Leidinggevend personeel Erik Breuls
bibliothecaris (niv. A)
38/38
Frieda Willemen
assistent-dienstleider (niv. B)
19/38
Linda Bostoen
bibliotheekassistent (niv. C)
19/38
Caroline Huysegems
bibliotheekassistent (niv. C)
30/38
Greet Kersemans
bibliotheekassistent (niv. C)
19/38
Margreet Van Dessel
bibliotheekassistent (niv. C)
19/38
Hilde Van Giel
bibliotheekassistent (niv. C)
19/38
Oda Verrycken
bibliotheekassistent (niv. C)
21/38
Marleen Stroeckx
bibliotheekbediende (niv. D)
19/38
Hedwig Verbraeken
bibliotheekbediende (niv. D)
19/38
Technisch personeel
Totaal urenpakket op 31/12/2010: 222 uren (van de 228 voorzien in de vaste formatie) of 5,84 voltijdse personeelseenheden
Gesubsidieerde contractuelen Mieke Claes
administratief medewerker (niv. C)
19/38
Greet Kersemans
administratief medewerker (niv. C)
19/38
Merja Rautiainen
administratief medewerker (niv. C)
19/38
Marleen Stroeckx
administratief medewerker (niv. C)
19/38
Hilde Van Giel
administratief medewerker (niv. C)
19/38
Tineke Van Looveren
administratief bediende (niv. D)
38/38
Hedwig Verbraeken
administratief bediende (niv. D)
19/38
Ria Letens
administratief assistent (niv. E)
38/38
Totaal urenpakket gesubsidieerde contractuelen (gesco’s): 190 uren of 5 voltijdse personeelseenheden
Greet Oostvogels
administratief personeel (niv. C)
38/38
Personeelsvergadering vonden plaats op 7/1, 22/4 en14/9.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
11 / 35
Sinds 1 april 2010 werkt Eric Corluy deeltijds in de bibliotheek Zoersel in het kader van artikel 60
§ 7 OW. Eric is in hoofdzaak lesgever bij digidak. Hij geeft zowel cursussen in
de bibliotheek als in het Administratief en Cultureel Centrum Bethaniën (ACCB) . Eric helpt daarnaast in de bibliotheek bij het schikken, de boekverzorging, enzovoort.
b. Deelname aan externe werkgroepen
Bibburen (samenwerkingsverband van de openbare bibliotheken van Beerse, Lille, Malle, Ranst, Schilde, Wijnegem en Zoersel): 16/2, 22/2, 28/6
WeBram (Werkgroep bibliotheken regio Antwerpen- Mechelen): 1/4, 24/6
Stuurgroep Kinderen met leermoeilijkheden: 14/9, 16/12
Werkgroep Scholen en bibliotheek: 19/1
c. Opleidingen
De bibliotheeksector evolueert op vele terreinen: bibliotheeksoftware, catalografie, collectiebeleid nieuwe media, informatiebemiddeling, enzovoort. Een veranderend bibliotheeklandschap vraagt een aanpassing van de competenties waar nodig.
Overzicht opleidingen en studiedagen: zie volgende pagina.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
12 / 35
Cursus
Data
Deelnemers
Opleiding
Lesgever/ organisatie Cipal
14/1
Frieda, Hild, Hedwig & Erik
ICB Collectievorming
Vrieselhof
18/1, 29/1, 9/2, 1/3, 29/3, 21/6, 15/12
Hedwig & Erik
Pass-systeem
Grafisoft
28/1
Erik
Gebruik Pass-systeem
Grafisoft
1/2
Alle medewerkers
Intervisiebijeenkomst bibliothecarissen
Vrieselhof
11/2, 16/6, 9/11
Erik
Kennis delen met web 2.0 in de bibliotheek
Vrieselhof
26/2
Hedwig & GreetK
Functieprofielen opstellen
WIVO
18/3
Erik
organisatie Bibkwis
Vrieselhof
22/3
Merja
Voorbereiding Bibliotheekweek
Locus
4/5
GreetK & Erik
Informatiebemiddeling
Vrieselhof
18/5, 25/5, 8/6
Erik
Drempelverlaging in de bibliotheek
CEDES
1/6
Erik
Releas Brocade
Cipal
3/6
Hild & Erik
WordPress
Vrieselhof
19/8
Marleen & Erik
ISIS-catalogus
Vrieselhof
3/9, 28/9
Alle medewerkers
Interlokale Vrieselhof samenwerkingsverbanden
21/9
Erik
Schrijfcursus
Gemeente
21/9, 5/10, 19/10, 30/11
Marleen & Mieke
ISIS-catalogus
Intern
26/10
Alle medewerkers
Dokeos
Vrieselhof
16/11
Erik
Intervisiebijeenkomst bibliotheekmedewerkers
Vrieselhof
23/11, 14/12
GreetK
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
13 / 35
5. Beheerscommissie De beheerscommissie van de bibliotheek vergaderde op 23 maart en 28 september. De werkgroep Animatie van de beheercommissie, die zich buigt over uitbreidingsactiviteiten van de bibliotheek kwam samen op 16 juni.
De commissie bestaat uit afgevaardigden van de bibliotheekgebruikers en afgevaardigden van de politieke partijen die in de gemeenteraad vertegenwoordigd zijn. Afgevaardigden van de gebruikers Eddy De Raedt (Voorzitter)
Meerheideweg 44
2980 Zoersel
03 311 56 28
Erwin Dirks
Bethaniënlei 48
2980 Zoersel
03 385 02 52
Marina Dogaer
Medelaar 34
2980 Zoersel
03 385 23 07
Jan Dries
H. Consciencelaan 33
2980 Zoersel
03 383 07 24
Mia Geerts
De Knod 30
2980 Zoersel
03 383 33 56
Renée Grysolle
Ten Otter 24
2980 Zoersel
03 383 34 96
Petra Lemmens
De Beemdekens 64
2980 Zoersel
03 309 41 84
Hilde Moorkens
Heideweg 65
2980 Zoersel
03 383 66 47
Hendrik Neel
Hallebaan 68
2980 Zoersel
03 383 39 81
Inge Van Heuckelom
Monnikendreef 20
2980 Zoersel
03 385 29 32
Afgevaardigden van de politieke fracties Ivo Jennekens (Open-VLD)
Jacobslaan 23
2980 Zoersel
0486 39 48 53
René Lens (GPS)
Molenheide 2
2980 Zoersel
03 312 22 43
Stan Meeussen (VB)
Medelaar 85
2980 Zoersel
03 383 48 34
Georgette Truyens-Sanders
Gestelbos 13
2980 Zoersel
03 311 62 55
Vogelzang 24
2980 Zoersel
03 384 21 89
Einhoven 29
2980 Zoersel
03 312 21 79
Mai Wouters (VB)
Oudstrijderslaan 35
2980 Zoersel
0486 63 75 36
Marcel Wuyts ( Open-VLD)
Bieshoeve 10
2980 Zoersel
03 312 25 03
2980 Zoersel
0495 23 18 41
(CD&V-NVA) Jan Van Dyck (CD&V-NVA) Chris Van Ussel-Gonnissen ( CD&V-NVA)
Ambtshalve, niet-stemgerechtigde leden: Liesbeth Verstreken
Sniederspad 139
(Schepen van cultuur) Erik Breuls (Secretaris)
Hoogboomsteenweg 94 2930 Brasschaat 03 652 06 35
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
14 / 35
6. Werkingscijfers a. Aantal inwoners van het werkgebied Hoofdbibliotheek (heel de gemeente): Waarvan
0-13j:
2889
14j.:
267
≥ 15j.:
18118
Filiaal St.-Antonius:
ca. 7000
Uitleenpost Halle:
ca. 5000
21.274
b. Leners Om een beeld te krijgen van het aantal gebruikers van de bibliotheek wordt er gekeken naar de actieve leners. Actieve leners zijn gebruikers die in een werkingsjaar (2010) in één van de bibliotheken van Zoersel minstens 1 object hebben geleend. Bezoekers die enkel naar de bib komen om ter plaatse iets op te zoeken, een krant te lezen, een pc te gebruiken komen niet voor in de getoonde statistieken.
In de drie deelbibliotheken wordt dezelfde lenerskaart gebruikt. Waar de persoon wordt ingeschreven (=basisinstelling), speelt geen rol. Het kan enkel een indicatie geven over de woonplaats of de school. Tabel 1: Actieve leners per basisinstelling Zoersel St.-Antonius 1136 447 3104 1508 4240 1955
jeugd (≤ 14 jaar) adolescenten & volwassenen totaal
Halle 138 445 583
totaal 1721 5057 6778
Bron: Brocade
Tabel 2: Jaarlijks aantal actieve gebruikers per basisinstelling 2005-2010 2005 Zoersel jeugd Zoersel ad + volw St.-Antonius jeugd St.-Antonius ad + volw Halle jeugd Halle ad + volw totaal
693 2901 805 2011 231 532 7173
2006 683 2953 727 1885 201 594 7043
2007 (1-4) 545 1724 437 1312 152 391 4561
2007 (5-12) 815 2616 597 1800 198 508 6534
2008 905 2879 514 1720 162 476 6656
2009 1115 3014 537 1695 174 451 6986
2010 1136 3104 447 1508 138 445 6778
Bron: Brocade
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
15 / 35
Tabel 3: Actieve gebruikers binnen en buiten het werkgebied (= gemeente Zoersel) BIOS-groeperingen Jeugd buiten werkgebied Jeugd in werkgebied Jeugd niet-individuele gebruiker buiten werkgebied* Jeugd niet-individuele gebruiker in werkgebied* Volwassenen buiten werkgebied Volwassenen in werkgebied Volwassenen niet-individuele gebruiker buiten werkgebied* Volwassenen niet-individuele gebruiker in werkgebied*
2009 196 1556 4 75 540 4538 66 11 6986
2010 185 1464 3 69 574 4396 76 11 6778
Bron: PBC
* Niet-individuele gebruikers zijn verenigingen, IBL-bibliotheken, leeskringen, klaskaarten waarbij een groep mensen gebruik maakt van één kaart.
Het aantal actieve leners daalde in 2010. De cijfers tonen dat het aantal actieve leners enkel in de bibliotheek van Zoersel steeg, maar dit moet met enige omzichtigheid worden geïnterpreteerd. De cijfers zijn een momentopname, het toont niet of een bezoeker afwisselend één van de drie deelbibliotheken bezoekt. Het aantal jeugdige bezoekers nam in 2010 af, maar het aantal ligt hoger dan de cijfer aangeeft. In Sint-Antonius en Halle worden bij klasbezoeken klaskaarten gebruikt waardoor individuele leerlingen niet worden geteld en opgenomen in de tabellen. We moeten wel uit de cijfers concluderen dat het aantal individuele bezoeken aan de bib buiten de schooluren daalt en dat men inspanning moet blijven doen om de jeugd naar de bibliotheek te trekken (activiteiten, promotie, enz.) en te laten terugkeren. Hetzelfde geldt ook voor de volwassen bezoekers, daar daalde ook het aantal actieve bezoekers. Als bibliotheek moeten we hier ook trachten om de afhakende bezoekers terug naar de bibliotheek te krijgen, bijvoorbeeld door een elektronische nieuwsbrief, artikels in Zoersel magazine, enzovoort. In vergelijking met vergelijkbare bibliotheken in Vlaanderen liggen we met een bereik van 31,83% van de bevolking een stuk boven het gemiddelde. In 2009 bedroeg dit voor Vlaanderen 25,22% en voor de provincie 27,82%.
c. Budgetten Een overzicht van alle geplande en uitgevoerde inkomsten en uitgaven is te vinden in de begroting en de jaarrekening van de gemeente. Tabel 4: De aankoopbudgetten voor de collecties 2004-2010 2004 gedrukte materialen, digitale abonnementen audio visuele materialen totaal
70000 12000 82000
2005 70000 12000 82000
2006 70000 12000 82000
2007 70000 12000 82000
2008 75000 15000 90000
2009 78500 15750 94250
Bron: Gemeentebegroting Zoersel dienstjaar 2004 - 2010
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
16 / 35
2010 77800 15550 93350
d. Collecties Tabel 5: Aanwinsten gedrukte materialen Zoersel St.-Antonius 438 362 161 0 139 136 738 498
jeugd fictie (verhalen) jeugd fictie (strips) jeugd non-fictie totaal jeugd
Halle 192 0 60 252
totaal 980 161 336 1477
volw. fictie (romans) volw. fictie (strips) volw. non-fictie volw. naslagwerken totaal volw.
1001 189 675 12 1877
363
198
222 3 588
118 0 316
1541 189 1024 16 2770
totaal
2615
1086
568
4247
Bron: Brocade
In deze aanwinsten zitten: nieuw gekochte materialen, giften (zeer beperkt) en overheidspublicaties die we gratis krijgen. Tabel 6: Totale bezit boeken per deelbibliotheek (= aantal boekbanden, geen titels) + wisselcollectie en magazijnwerken
jeugd fictie (verhalen) jeugd fictie (strips) jeugd non-fictie jeugd naslagwerken totaal jeugd volw. + ad fictie (romans) volw. + ad fictie (strips) volw. non-fictie volw. naslagwerken totaal volw. wisselcollectie magazijn totaal
Zoersel St.-Antonius 7035 5693 3136 172 3167 2919 8 10 13346 8794
Halle 4262 120 2142 5 6529
totaal* 16990 3428 8228 23 28669
12901 1907 10793 603 26204
6712 35 4797 239 11783
5020 24 2662 105 7811
24633 1966 18252 947 45798
392
0
0
392
4878
0
0
4878
44428
20577
14340
79737
Bron: Brocade * Het totaalcijfer werd berekend en doorgegeven door het PBC. De cijfers per deelbibliotheek werden door onszelf getrokken en kunnen licht verschillen van het totaalcijfer van het PBC.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
17 / 35
Tabel 7: Bezit Magazijn
jeugd fictie jeugd non-fictie adolescenten fictie adolescenten non-fictie volwassen fictie volwassen non-fictie tijdschriften cd's dvd's
Huidig bezit 192 1 2 0 2266 979 1438 337 171 5386
Tabel 8: Bezit tijdschriften
betalend gratis totaal
Zoersel St.-Antonius 68 36 42 6 110 42
Halle 18 4 22
totaal 122 52 174
Bron: SWETS
Tabel 9: Bezit kranten -
De Gazet van Antwerpen Het Laatste Nieuws De Morgen Het Nieuwsblad De Standaard De Tijd
Enkel in Zoersel worden momenteel 6 kranten in de leeszaal aan bezoekers aangeboden. In de bibliotheek van St.-Antonius en Halle kunnen bezoekers één keer per week twee kranten lezen in de leeszaal.
Bezit digitale abonnementen:
Op de publiekspc’s van de 3 deelbibliotheken kan de gebruiker de krantendatabank Mediargus en de recensiedatabank Biblion consulteren.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
18 / 35
Tabel 10: Bezit AVM (Audio Visuele Materialen) Zoersel 226 5202 95 78 12 319 35 1308 209
cd's jeugd cd's volwassenen luisterboeken jeugd* luisterboeken volw.* cd-rom's dvd's jeugd fictie dvd's jeugd non-fictie dvd's volwassenen fictie dvd's volwassenen non-fictie
Sint-Antonius niet aanwezig niet aanwezig niet aanwezig niet aanwezig niet aanwezig 53 0 339 1
Bron: Brocade * eigen collectie
Tabel 11: Evolutie totale bibliotheekcollectie openkast
jeugd fictie (verhalen) jeugd fictie (strips) jeugd non-fictie jeugd naslagwerken totaal jeugd
bezit open kast 2009 aanwinsten 17083 980 3386 161 8288 335 25 1 28782 1477
afvoer openkast bezit 2010 1038 16990 87 3428 394 8228 2 23 1521 28669
volw. + ad fictie (romans) volw. + ad fictie (strips) volw. non-fictie volw. naslagwerken totaal volw.
24583 1858 18612 1051 46104
1541 189 1024 16 2770
1132 68 1328 94 2622
24633 1966 18252 947 45798
totaal gedrukte materialen
74886
4247
4143
74467
121 10
1 0
0 0
122 10
5978 83 1893 87 64 0 8105
237 0 409 0 0 0 646
609 72 36 0 0 0 717
5263 12 2050 95 78 0 7498
82991
4893
4860
81965
tijdschriften abonnementen (betalend) krantenabonnementen cd cd-rom dvd luisterboeken jeugd luisterboeken volwassenen andere avm totaal avm totaal aantal items
Bron: Brocade Er bestaan soms lichte verschillen wanneer je aanwinsten en afvoer gaat optellen en aftrekken. Voor ‘bezit open kast 2009’ werden cijfers van het jaarverslag 2009 genomen, en de cijfers van ‘openkast bezit 2010’ komen van het PBC.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
19 / 35
e. Uitleningen De volgende cijfers hebben betrekking op het totaal aantal uitgeleende werken (+ verlengingen). Ze geven een beeld van het gebruik van de aangeboden collectie. Onderaan vindt men de gebruiksgegevens van de computers. Cijfers over leeszaalgebruik zijn niet te achterhalen. Het totale aantal uitleningen geeft geen beeld over het aantal verschillende gebruikersuitleningen. Een bezoeker kan evenveel keer naar de bib komen, maar minder uitlenen.
Tabel 12: Aantal uitgeleende objecten
jeugd fictie (verhalen) jeugd fictie (strips) jeugd non-fictie tijdschriften totaal jeugd volw. + ad fictie (romans) volw. + ad fictie (strips) volw. non-fictie tijdschriften totaal volw.
Zoersel St.-Antonius 18426 16785 6507 4529 6492 4473 168 312 31425 26099
Halle 7699 2664 1371 76 11810
totaal 42911 13700 12350 556 68961
31422 1335 16455 4849 54061
17385 505 6164 2217 26271
6057 526 2483 791 9857
54176 2366 25058 8412 90012
cd's cd-rom's dvd's daisyboeken
4363 22 4937 85
36 1 699 0
19 0 50 0
4893 23 5399 85
totaal avm
9407
736
69
10400
wisselcollectie
976
0
0
976
Magazijn
391
0
0
391
96260
53106
21736
170740
2384
819
260
3463
totaal uitleningen publiekscomputers internet/office Bron: Brocade
* Het totaalcijfer werd berekend en doorgegeven door het PBC. De cijfers per deelbibliotheek werden door onszelf getrokken en kunnen licht verschillen van het totaalcijfer van het PBC.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
20 / 35
Tabel 13: Evolutie van de uitleningen 2003 108334 60674 22697 191705
Zoersel St.-Antonius Halle totaal
2004 112115 61737 22659 196511
2005 105786 65789 23816 195391
2006 102383 57845 22989 183217
2007* 109917 64840 23809 198566
2008 105029 53009 21393 179431
2009 103791 55054 21601 180446
2010 95946 53106 21736 170788
Bron: Brocade
200000 150000 Zoersel St.-Antonius
100000
Halle totaal
50000 0 2003
2004
2005
2006
2007*
2008
2009
2010
Bron: Brocade
Tabel 14: Maandelijks aantal uitleningen
20000 18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000
ja nu a fe ri br ua r m i aa rt ap ril m ei jun i j au uli g se ustu pt s em b ok er t no obe ve r m de be ce r m be r
0
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
2010 2009 2011
21 / 35
Tabel 15: Evolutie uitleningen avm
cd cd-rom dvd luisterboeken daisyboeken totaal
2003 11263 1161 779 0 0 13203
2004 11145 1192 2130 0 0 14467
2005 7462 886 3143 60 0 11551
2006 6935 607 3755 256 0 11553
2007 6873 448 4728 249 60 12358
2008 5822 212 5496 298 23 11851
2009 5094 100 5566 396 39 11195
2010 4893 23 5399 794 85 11194
Bron: Brocade
Tabel 16: Uitgeleende materialen in bruikleen
Bezit Groteletterboeken Bibburen Luisterboeken Bibburen Daisyboeken
2010 Uitleningen 199 394 193 582 131 85
Tabel 17: Interbibliothecair leenverkeer 2009 123 209
Materialen geleverd aan andere bibliotheken Materialen aangevraagd bij andere andere bibliotheken
2010 176 210
Tabel 18: Zoersel t.o.v. vergelijkbare gemeenten in Vlaanderen: 2008-2009 Inwoner aantal Actieve Leners Uitleningen 2008 2009 2008 ZOERSEL
21291
6869
Balen Blankenberghe
20643 21218 20347 21389 21515 20290 20734 21210 19976 20969 20457 21700 20306
6545 5260 5521 6500 6645 6107 4891 4490 5266 4384 4972 4529 5222
20839 20851
Bornem Edegem Koksijde Kontich Lochristi Nijlen Sint-Katelijne-Waver Tervuren Zele Zemst Zonhoven GEMIDDELDE VERGELIJKINGSGROEP MEDIAAN VERGELIJKINGSGROEP
2009
5514
6986 6481 5282 5160 6628 6416 4552 5148 4490 5563 4410 4838 4697 5200 5417,93
179187 224301 192264 208055 173039 173339 177647 173326 139068 327686 122040 157557 145060 150258 181630
179478 206155 196925 211273 159049 171330 166534 167848 144083 165679 128395 148987 149858 158098 168120
5263
5180
173332
166106
Leners bevolking % 2008 2009 32,70 33,26 31,71 31,40 24,79 24,89 27,13 25,36 30,39 30,99 30,89 29,82 30,10 22,43 23,59 24,83 21,17 21,17 26,36 27,85 20,91 21,03 24,30 23,65 20,87 21,65 25,72 25,61 26,47
26
26,04
25,13
Bron: www.bibliotheekstatistieken.be
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
22 / 35
In 2010 werden er 170.740 materialen uitgeleend in de verschillende bibliotheken van Zoersel. In vergelijking met 2009 is dit een daling van bijna 10.000 stuks. Wanneer we vergelijken met andere gemeenten zien we dat in heel Vlaanderen bibliotheken te kampen hebben met dalende uitleencijfers voor 2008 en 2009. Een vergelijking voor 2010 is nog niet mogelijk, maar met een uitleencijfer boven de 170.000 ligt Zoersel boven het gemiddelde van vergelijkbare gemeenten. In Zoersel bereikten we ook in 2010 31,83% van de bevolking wat sterk boven het Vlaams gemiddelde ligt. Dit toont dat er in Zoersel een breed publiek is, dat we als bibliotheek kunnen en moeten blijven bereiken. In 2009 hadden we nog 6986 verschillende bezoekers, in 2010 was dit 6778. Dit verklaart grotendeels het dalende aantal uitleningen.
Kijken we naar de deelbibliotheken afzonderlijk dan valt op dat in Halle de uitleningen globaal stegen. Positief is ook dat hierbij het aantal uitleningen van leesboeken voor de jeugd steeg. Ook in Sint-Antonius steeg de uitlening van jeugdboeken. Het aantal actieve gebruikers bij de jeugd daalde echter. Het stijgende aantal jeugdboeken is dus vooral het gevolg van samenwerking met de verschillende kleuter- en basisscholen in Zoersel. Het aantal uitgeleende romans bleef in Sint-Antonius en Halle rond het aantal van 2009 liggen, het gebruik van de informatieve boeken nam in de verschillende bibliotheken bij jong en oud af.
Bij de avm daalde het aantal uitgeleende cd’s verder. Bij de dvd’s was er een lichte daling, in Sint-Antonius steeg echter het aantal uitleningen van dvd’s. Spectaculaire stijgingen waren er bij de luister- en daisyboeken, in 2010 werden deze meer centraal in de bibliotheek geplaatst wat duidelijk zijn vruchten heeft afgeworpen.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
23 / 35
7. Uitbreidingactiviteiten a. Gedichtendag (28/01/2010) Het thema van Gedichtendag 2010 was “Over de grens”. Aan de bibliotheekbezoekers, jong en oud, werd een snoepje met een gedichtje gegeven. Met de gedichtendag wilden we ook de mensen buiten de bibliotheek van poëzie laten proeven. Er werd met de Cultuurdienst van de gemeente samengewerkt om op openbare gebouwen (waaronder de drie bibliotheken) gedichten van Eddy van Vliet te hangen, zodat voorbijgangers zijn gedichten konden lezen. In het gemeentehuis kon men in de patio een film bekijken waar gemeentepersoneel, alsook schepenen en burgemeester gedichten voordroegen. Met de Gedichtendag riep de bibliotheek ook de plaatselijke scholen op om rond gedichten aan het werk te gaan en mee te bouwen aan een gedichtenmuur die werd opgebouwd in Zoersel en SintAntonius. Een oproep aan de Zoerselnaars om eigen gedichten binnen te brengen kon bij enkele enthousiaste poëten op bijval rekenen.
Gedichtendag was om verschillende redenen een succes. Bibliotheek en andere diensten, scholen, enzovoort werkten constructief samen. Met deze actie braken we ook uit het gebouw en probeerden we de man en vrouw op de straat te bereiken.
b. Lezing Jef Lambrechts i.s.m. De Bijl (29/01/2010) Op vrijdagavond 29 januari kwam oud-VRT-journalist Jef Lambrechts in De Bijl spreken over het Midden-Oosten. Er waren 81 bezoekers op de lezing aanwezig.
c. Lezing Marleen Temmerman i.s.m. De Bijl (25/02/2010) Op donderdagavond 25 februari kwam professor Marleen Temmerman in De Bijl spreken over haar boek ‘Mama daktari: gynaecologe in Afrika’. In het publiek waren er vele nieuwe gezichten, wat er waarschijnlijk op wijst dat we met deze lezing de interesse wisten te wekken van inwoners die zelden of nooit naar De Bijl gaan. Er waren 75 bezoekers op de lezing aanwezig.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
24 / 35
d. Jeugdboekenweek (14/03/2010 – 28/03/2010) Tijdens de Jeugdboekenweek wordt de jeugdcollectie van de bib extra onder de aandacht gebracht, ondermeer via affiches en materiaal van Stichting Lezen, de webpagina van de bib, een artikel in Zoerselmagazine en de elektronische nieuwsbrief van de gemeente enzovoort. De Jeugdboekenweek draaide dit jaar rond het thema ‘Recht op boeken’.
De Jeugdboekenweek werd op 14 maart feestelijk ingeluid met het theaterstuk ‘Rock ’n Roll in koningsland’ van meespeeltheater Jeuk. De voorstelling was gericht naar kinderen van 4 tot 9 jaar, maar wist ook de ouders te bekoren. Er kwamen 184 kinderen en ouders naar de voorstelling kijken. Zoals elk jaar nodigt de bibliotheek ook 2de leerjaren van alle Zoerselse basisscholen uit om het bibliotheekspel te komen spelen. In groepsverband leerden de leerlingen spelenderwijs de bibliotheek en de collectie kennen.
c. Lezing Pjerroo Roobjee i.s.m. De Bijl (18/03/2010) Op donderdagavond 18 maart las schrijver/dichter/kunstenaar Pjerroo Roobjee voor uit eigen werk. Voor deze voorstelling schreef hij speciaal een tekst die hij tussen zijn eigen kunstwerken voorbracht. Er waren 31 bezoekers op de voorstelling aanwezig.
e. Bibliotheekkwis (02/04/2010) Op vrijdagavond 2 april streed de bibliotheek van Zoersel mee om de titel van ‘Slimste Bibliotheek van de provincie Antwerpen’. In de eerste ronde mochten enkel boeken worden gebruikt om vragen op te lossen, in de tweede ronde mocht je ook het internet raadplegen. Met een 11-koppige kwisploeg bestaande uit bibliotheekmedewerkers en bezoekers werden we zevende van de twaalf bibliotheken. Zoersel volgde nipt op de bibliotheek van Antwerpen.
f. Karel Vingerhoets leest voor tijdens de Cultuurweek (30/05/2010) Tijdens de Cultuurweek werkte de bibliotheek samen met de Cultuurdienst voor een lezing tijdens de Dag van het Park op zondagnamiddag 30 mei. De acteur Karel Vingerhoets las voor uit ‘Dagboek van een natuurliefhebber’ van de Kempische schrijver Robin Hannelore. De vertelling ging door in het Bethaniënhuis. Het aantal bezoekers was met 15 personen beperkt.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
25 / 35
g. Vis in de boom (2/5/2010, 3/5/2010, 4/5/2010) In samenwerking met de bibliotheken Beerse, Lille, Ranst, Schilde, Wijnegem en Zoersel (samenwerkingsverband Bibburen) werd het project ‘Vis in de boom’ opgezet om het leesplezier bij jonge aankomende lezertjes te stimuleren (leerlingen van de laatste kleuterklas). Jeugdauteur Guy Didelez bracht een interactieve voorstelling over visje en zijn grote avontuur. Op 2, 3 en 4 mei kwamen er zo’n 240 kinderen in één van de drie bibliotheken naar de voorstelling kijken en meedoen.
h. Bibliotheekweek (16/10 -24/10/2010) Het centrale thema van de Bibliotheekweek 2010 was ‘Onverwachte ontmoetingen in de bib’. Naar goede gewoonte ging de Bibliotheekweek van start met de Verwendag op zaterdag 16 oktober. In de drie deelbibliotheken werden de bibliotheekbezoekers ontvangen met een glaasje en een drankje, begeleid met zang, muziek en woord van de Muziek- en Woordacademie. In de bibliotheek van Zoersel was er een leescafé ingericht in ’t Zonneke en in de hal had een grote boekenverkoop plaats met hulp van leden van de beheerscommissie van de bibliotheek. De kinderen konden met de familie Kiekeboe op de foto in de jeugdafdeling. In de bibliotheek van Sint-Antonius was een prijzenrad voorzien en een ijskraam. De vrijwilligers van Digidak zorgden ervoor dat de bezoekers van de verschillende bibliotheken elkaar digitaal konden ontmoeten via Skype. Er werd zelfs een internetverbinding gemaakt met een digidak-vrijwilliger in de Dominicaanse Republiek. Met deze activiteit schreven verschillende mensen zich voor digidak in.
Dit jaar deed de bibliotheek ook mee aan de BigBang-prijs van Locus voor de beste Bibliotheekweek van Vlaanderen. De bibliotheek van Zoersel viel buiten de prijzen, maar
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
26 / 35
kreeg positieve feedback op haar ingediende dossier.
Tijdens de Verwendag waren er 5 inschrijvingen, en over heel de bibliotheekweek 18.
i. Voorstelling Erik Burke Prioritijd (21/10/2010) Op donderdagavond 21 oktober trad Erik Burke in De Bijl op met ‘Prioritijd’. In zijn voorstelling heeft hij het over het jachtige bestaan van de mens, en hoe rust- en genietpunten in te lassen. Op vraag van de bibliotheek werd zijn voorstelling lichtjes aangepast zodat ook het bibliotheekbezoek aan bod kwam. Er waren 40 bezoekers op de voorstelling aanwezig.
j. Lezing ‘Eet goed, leef goed’ (17/11/2010) Tijdens de seniorenweek organiseerde de bibliotheek op woensdag 17 november een lezing over gezonde eettips voor senioren. De lezing ging door in ’t Zonneke en de bibliotheek wilde met het gekozen onderwerp haar aanbod kook- en dieetboeken extra in de kijker stellen. De toehoorders werd na de lezing een drankje aangeboden in de leeszaal van de bibliotheek. Aan de vertelvoormiddag namen 40 bezoekers deel.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
27 / 35
8. Jeugdwerking a. Klasintroducties en rondleidingen
Zoersel 27/jan 03/feb 19/mei 11/jun 23/jun 25/jun 15/sep
1ste lj Elisabethschool 5de lj GBZ 6de lj GBH 6de lj Elisabethschool 6de lj Elisabethschool 6de lj GBZ 4de lj GBZ
Marleen Marleen en Greet K Marleen en Mieke Marleen en Greet K Marleen en Greet K Marleen Marleen
Sint-Antonius 06/mei 5de lj Klimop 20/mei 5de lj Antoniusschool 10/jun 5de lj Antoniusschool
Greet K en Mieke Greet K en Mieke Greet K en Mieke
* In het najaar van 2010 werden geen klasintroducties gegeven omdat de online catalogus totaal werd aangepast. De introducties moesten daarom helemaal worden herwerkt.
b. Klasuitleningen
Zoersel Sint-Elisabethschool 1ste lj 2 klassen 2de lj 2 klassen 3de lj 2 klassen 4de lj 2 klassen 5de lj 2 klassen
om de 4 weken (jan-juni) om de 4 weken om de 4 weken om de 4 weken
Zoersel GBZ 4de lj 6de lj 2de kleuter 3de kleuter
1 klas 1 klas 1 klas 1 klas
om de 4 weken om de 4 weken om de 4 weken om de 4 weken
Halle GBH 1ste lj 2de lj 3de lj 4de lj 5de lj 6de lj Kleuters groep 2 Kleuters groep 3 Kleuters groep 4 Kleuters groep 5
1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas
om om om om om om om om om om
de 2 weken de 2 weken de 2 weken de 2 weken de 4 weken de 4 weken de 4 weken de 4 weken de 4 weken de 4 weken
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
28 / 35
Sint-Antonius Klimop 1ste lj 2de lj 3de lj 4de lj 5de lj 6de lj 1ste kleuter 2de kleuter 3de kleuter
1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas 1 klas
om de 4 weken om de 4 weken om de 4 weken vanaf april om de 4 weken vanaf okt. om de 4 weken vanaf okt. om de 4 weken vanaf okt. 3 klasbezoeken met voorlezen 3 klasbezoeken met voorlezen 5 klasbezoeken met voorlezen
3 klassen 3 klassen 3 klassen 2 klassen 2 klassen 3 klassen
3 x 3 klasbezoeken om de 4 weken om de 4 weken om de 4 weken 3 klasbezoeken per klas met voorlezen 3 klasbezoeken per klas met voorlezen
Sint-Antonius GSA 1ste lj 2de lj 3de lj 4de lj 3de kleuter 2de kleuter
Sint-Antonius Antoniusschool 2de lj 2 klassen Zwakke lezers 1 groep 4de, 5de, 6de lj 2 Kleuterklassen Grootouders vertellen
om de 2 weken om de 2 weken 14/01/2010
b. Kinder- en jeugdjury Vlaanderen (2009-2010) (KJV) Het aantal deelnemers van de Kinder- en Jeugdjury lag voor 2009-2010 lager dan de voorgaande editie: Groep 2*
30
Groep 4 (10-12j)
9
Groep 5 (12-14j)
9
* Gebeurde in samenwerking met de twee klassen van het 2de leerjaar van de St. Elisabethschool. De bibliotheek leverde de boeken en verzamelde de resultaten.
d. Jeugdboekenweek
Al de leerlingen van het tweede leerjaar in de basisscholen van Zoersel kwamen in de weken van 15 t.e.m. 26 maart naar één van de drie bibliotheken voor een speciaal bezoek. Met het spel “Recht op boeken” leerden de leerlingen op een speelse manier de bibliotheek en haar collectie kennen en gebruiken. Elke klas kreeg een oorkonde mee naar de school met het recht gedurende een volledige week elke dag in de klas voorgelezen te worden door de leerkracht.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
29 / 35
Tijdens de Jeugdboekenweek kregen we volgende klassen over de vloer:
Maandag 15 maart
vm
Antoniusschool
Dinsdag 16 maart
vm
GSA
Woensdag 17 maart
vm
Antoniusschool
Donderdag 18 maart
vm
GSA
vm
GSA
Vrijdag 19 maart
vm
Klimop
Maandag 22 maart
vm
St.-Elisabethschool
Dinsdag 23 maart
vm
St.-Elisabethschool
Woensdag 24 maart
vm
GBZ
Donderdag 25 maart
vm
Preventorium
Vrijdag 26 maart
nm
GBH
In totaal speelden er 191 leerlingen het spel in de bibliotheken.
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
30 / 35
9. Infostands a. Zoersel Gedichtendag Het Midden-Oosten (Jef Lambrecht) Voorleesweek Afrika (Marleen Temmerman) Renovatie (Batibouw) Jeugdboekenweek Nomaden Bibliotheekkwis Erfgoeddag Literaire lente Cultuurweek Zomer van het spannende boek Onafhankelijkheid Congo De andere strip Open Monumentendag Onverwachte ontmoetingen (Bibliotheekweek) Week van de Smaak Kerstmis
b. St.-Antonius
c. Halle
Gedichtendag
Gedichtendag
Afrika
Voorleesweek
Voorleesweek
Jeugdboekenweek
Jeugdboekenweek
Zomer van het spannende boek
Literaire lente
Open Monumentendag
Cultuurweek
Onverwachte ontmoetingen
Zomer van het spannende boek
(Bibliotheekweek)
Onafhankelijkheid Congo
Week van de Smaak
Open Monumentendag
Kerstmis
Onverwachte ontmoetingen (Bibliotheekweek) Week van de Smaak Kerstmis
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
31 / 35
10. De bibliotheek in de actualiteit Zoerselmagazine: -
Gedichtendag 2010: zijn er grenzen aan poëzie?, in: Zoerselmagazine – editie 13 januari 2010, p. 7.
-
Onze gemeente 230 jaar geleden: maak kennis met de Ferrariskaart, in: Zoerselmagazine – editie 13 januari 2010, p. 19.
-
Jeugdboekenweek: recht op boeken, in: Zoerselmagazine – editie 17 februari 2010, p. 11.
-
Elektronische nieuwsbrief, in: Zoerselmagazine – editie 31 maart 2010, p. 6.
-
Wissel grootletter- en luisterboeken, in: Zoerselmagazine – editie 5 mei 2010, p. 20.
-
Draadloos in de bib, in: Zoerselmagazine - editie 16 juni 2010, p. 8.
-
Bibliotheekweek 2010: Lara, Elvis, Sherlock, Herman… in de bib?, in: Zoerselmagazine – editie 17 september 2010, p. 13.
-
Nieuwe bib-catalogus, in: Zoerselmagazine - editie 27 oktober 2010, p. 8.
-
Stripbibliotheek ‘Flater’ sluit de deuren: collectie strips verhuist naar bibliotheek, in: Zoerselmagazine – editie 1 december 2010, p. 13.
Kranten: -
Gedichtendag in Zoersel, de Gazet van Antwerpen – 2 februari 2010, p. 51.
-
Gedichtendag in Zoersel, het Nieuwsblad – 3 februari 2010, p. 71.
-
Lezing Pjerroo Roobjee, de Gazet van Antwerpen – 17 maart 2010, p. 51
-
Dvd’s in bib St.-Antonius, de Gazet van Antwerpen – 13 april 2010, p. 44.
-
Elektronische nieuwsbrief bibliotheek, het Nieuwsblad – 26 juni 2010, p. 75.
-
Elektronische nieuwsbrief bibliotheek, de Gazet van Antwerpen – 30 juni 2010, p. 51.
-
Openbare bibliotheken in de provincie, de Gazet van Antwerpen – 5 aug. 2010, p. 44.
-
PPS Zoersel, de Gazet van Antwerpen – 23 november 2010, p. 72.
-
Gemeentelijke website Zoersel, de Gazet van Antwerpen - 25 november 2010, p. 66.
Andere: -
Boekbespreking: ‘De minzame moordenaar’ van Bram Dehouck op Radio Nostalgie
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
32 / 35
11. Digidak De bibliotheek van Zoersel wil een actieve rol spelen in het verkleinen van de digitale kloof bij de Zoerselse inwoners. Wekelijks gaan in de bib verschillende Digidakcursussen door, waarbij vrijwilligers computerbeginners de basis van de computer aanleren via de publiekspc’s.
Digidak gaat in de bib van Zoersel door op:
Maandagvoormiddag
cursus
Dinsdagvoormiddag
inloopmoment
Dinsdagavond
cursus
Donderdagvoormiddag
cursus
In 2010 werden er in de bibliotheek 32 cursussen (= een cursus bestaat uit 3 lesmomenten) gegeven: -
13 computerwegwijs 9 internet e-mail 5 digitaal creatief 3 Word 2 PowerPoint
Tabel: Aantal digidakcursussen: Initiatie Totaal bibliotheek computerwegwijs 40 digitaal creatief 21 excel 6 internet en e-mail 34 powerpoint 6 word 8 Totaal 115
13 5 0 9 2 3 32
administratief centrum 27 16 6 25 4 5 83
Bron: Cijfers 2010, SPK
Tabel: Aantal cursisten digidak Initiatie computerwegwijs digitaal creatief excel internet en e-mail powerpoint word Totaal Totaal mogelijk Bezettingsgraad
Totaal
bibliotheek
190 102 29 162 27 39 549 575 95%
administratief centrum 61 25 0 43 7 14 150 160 94%
129 77 29 119 20 25 399 415 96%
Bron: Cijfers 2010, SPK
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
33 / 35
12. Algemene conclusie In 2010 liep het aantal uitleningen van bibliotheekmaterialen in de Zoerselse bib terug van 180.446 naar 170.740. Deze tendens doet zich bij vele openbare bibliotheken in Vlaanderen voor. Terwijl er in Halle een stijging van het aantal uitleningen plaatsvond, ging het aantal uitleningen in de bibliotheek van Zoersel het meest achteruit. Met een uitleenaantal van meer dan 170.000 materialen doet de bibliotheek het gemiddeld beter dan vergelijkbare gemeenten in Vlaanderen. De bibliotheek van Zoersel steekt er ook met kop en schouder boven uit wanneer men het procentueel aantal inwoners bekijkt dat de bibliotheek bezoekt: Zoersel bereikt met 6778 actieve gebruikers in 2010 31,83% van de bevolking. In 2009 bedroeg het gemiddelde voor de provincie Antwerpen 27,82% en voor Vlaanderen 25,22%.
Bij één derde van Zoerselse bevolking is de bibliotheek bekend (en vertrouwd) en dit biedt kansen voor de toekomst. In vorige jaarverslagen van de bibliotheek van Zoersel is reeds aangegeven dat het aantal uitleningen van de bibliotheek de concurrentie moet aangaan met het internet, andere ontspanningsmogelijkheden enzovoort. Als openbare bibliotheek wordt het belangrijker om actief de inwoners naar de bibliotheek te krijgen en dit niet enkel voor uitleningen. In 2010 heeft de bibliotheek van Zoersel geprobeerd om buiten haar fysieke muren te treden en dit zoveel mogelijk met partnerschappen. Met de Gedichtendag werd er nauw samengewerkt met de Cultuurdienst en alle andere gemeentediensten: gemeentepersoneel en schepenen lazen gedichten voor en inwoners van Zoersel konden op straat gedichten op gemeentegebouwen lezen. Er werden in 2010 meer lezingen en voorstellingen gegeven voor jong en oud. Het opknappen van het Zonneke voor bibliotheekactiviteiten vormde hier een opportuniteit. De lezing van de bibliotheek voor de Seniorenweek kon worden afgesloten met een drankje in de bibliotheek. De uitbreidingsactiviteiten van de bibliotheek willen onregelmatige of nietbezoekers met de bibliotheek laten kennismaken. Hetzelfde geldt ook voor de succesvolle digidak-cursussen die 160 mensen de bibliotheek binnenloodsten en mogelijke drempels verlaagden. De bibliotheek wil een fysieke plek binnen de gemeente zijn waar bezoekers kunnen genieten van een kwaliteitvolle collectie en zich laten inspireren, maar waar men ook ontspannen, een krant of tijdschrift kan doorbladeren, waar scholen met leerlingen terecht kunnen, waar studenten schoolwerken maken, waar mensen gratis op het internet surfen, cursussen volgen enzovoort.
De bibliotheek trachtte in 2010 via al de beschikbare communicatiekanalen de aandacht te trekken. In 2010 was de bibliotheek bijna in elke editie van Zoerselmagazine aanwezig, ook verscheen ze met verschillende activiteiten en diensten in de pers, en
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
34 / 35
tenslotte begon de bibliotheek met een eigen elektronische nieuwsbrief die trouwe leden extra wil bedienen en onregelmatige bezoekers terug naar de bibliotheek wil trekken. Met maandelijks zo’n 1600 abonnees bereiken we één vierde van ons totale ledenbestand.
Kinderen aan het lezen krijgen is een kerntaak van de bibliotheek. Uit onderzoek blijkt dat 20% van de Vlaamse bevolking te laaggeletterd is om een boek te lezen, een huurovereenkomst of factuur begrijpend te lezen, enzovoort. De bibliotheek speelt hier een zeer belangrijke maatschappelijke rol. In 2010 zette de bibliotheek haar initiatieven verder om het lezen en bibliotheekgebruik bij de Zoerselse jeugd te bevorderen. De goede samenwerking tussen de bibliotheek en al de kleuter- en lagere kleuterscholen in de gemeente zorgde wekelijks voor klasuitleningen en introducties in de drie deelbibliotheken. Met Bibburen kwam de Vlaamse jeugdauteur Guy Didelez optreden met de voorstelling ‘Vis in de boom’. De bibliotheek blijft ook proberen meer kinderen buiten schoolverband naar de bibliotheek te krijgen. Initiatieven zoals de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen, de voorstelling van de Jeugdboekenweek, leestips voor de jeugd en folders die met klassen worden meegegeven konden niet voorkomen dat het aantal individuele jeugdbezoekers daalt.
Om de verschillende uitdagingen met succes te kunnen aangaan wordt van bibliotheekmedewerkers steeds meer verwacht. Bibliotheekmedewerkers moeten informatieprofessionals zijn die mee zijn met de verschillende informatieverstrekkende en digitale evoluties. In 2010 waren er daarom verschillende bijscholingsmomenten, en intern werd een intranetruimte op poten gezet om de communicatie en informatie te optimaliseren.
Ondanks een dalend aantal uitleningen in 2010 en gezien de hierboven vermelde stappen die werden gezet, wil ik concluderen dat de bibliotheek van Zoersel zich heeft versterkt: op het vlak van communicatie en promotie, samenwerkingsverbanden, uitbreidingsactiviteiten en bijscholing. Dit zijn Domeinen die steeds belangrijker en centraler zullen komen te staan in een moderne bibliotheekwerking binnen de gemeente.
Erik Breuls bibliothecaris Zoersel
Jaarverslag 2010 Bibliotheek Zoersel
35 / 35