Maandelijks tijdschrift (verschijnt niet in augustus) Afgiftekantoor 1930 Zaventem Erkenning: P303515
31ste jaargang WZC Ter Burg Burggrachtstraat 1, 1930 Nossegem
nr. 275
November 2015
p. 3 p. 6 p. 8 p. 9 p. 11 p. 12 p. 13 p. 14 p. 17 p. 18 p. 20 p. 30 p. 31 p. 34 p. 38 p. 39
Brief van de redactie Bewoners- en personeelsnieuws Krantenknipsels Allerheiligen - Allerzielen Uitnodiging Het ontspanningshoekje We namen afscheid van…… Uit het manneke van de Maene Praatcafé Dementie We gingen naar een optreden Dag van de spirituele zorg, een verslag Oplossing prijsvraag oktober Prijsvraag november Voor u gelezen Verjaardagskalender Activiteitenkalender
Redactieraad Leden redactieraad: Clem Van de Veken Christel Decap Daisy Deroulou Francis Wouters Medewerkers:
Woonteam, Dizzy
Verantwoordelijke Uitgever: Nico Deblaere, directeur
2
Beste lezer, We zijn alweer november. Het voelt niet als herfst. Het weer is voorlopig zacht, de zon schijnt regelmatig en het blijft overwegend droog. Het is aangenaam herfstweer. De bouw gaat ondertussen verder. De verschillende aannemers zitten weer op schema. De contouren van het gebouw zijn goed zichtbaar. De verwachting blijft dat half december de ruwbouw af is. In oktober was de familievergadering een succes. Er waren 45 aanwezigen, de sfeer was goed en de opmerkingen waren constructief. Al loopt er af en toe iets mis, bewoners zijn hier graag en er wordt goed voor hen gezorgd. Op dit moment heeft ons rusthuis niet de uitstraling van een gastvrij hotel in een rustige omgeving. Ons terrein is een “hele” werf, er is weinig wandelruimte,…we weten dat. En zelf nadat we verhuisd zijn naar de nieuwbouw, ergens in oktober 2016, dan zal dat nog even zo zijn. Maar, zoals het gezegde luidt: schoonheid zit vanbinnen! Elke dag opnieuw proberen we er te zijn voor de bewoner. Zorg, huisvesting en voeding zijn belangrijk, maar nog veel belangrijker is de warmte van anderen. Wij geloven dat elke bewoner nood heeft aan gezelschap, aan persoonlijke aandacht en aan zingeving/levensbeschouwing los van een welbepaalde vorm of los van een welbepaalde levensbeschouwing of los van een welbepaald geloof.
3
Dit is moeilijker. Zoveel individuele verwachtingen, zoveel momenten waarop de vraag er is. In grote en kleine dingen. En ook hier geven bewoners en familie aan dat het goed zit en dat is heel fijn om horen. Beste mensen, zoals elk jaar hoop ik dat u in de maand november en december zeker eens langs komt. Met Allerzielen, Allerheiligen, 11 november en later op het jaar Sinterklaas, Kerst en oudjaar zijn het speciale maanden. Het is rapper donker, het kan al eens guur worden en de bewoners hebben meer dan anders behoefte aan warmte en genegenheid. En ook al doen we ons best, familie kunnen we niet helemaal vervangen. En van het donker zijn we allemaal min of meer bang,….. dus Spring eens binnen, stuur een kaartje,…tot ziens of tot hoors!
Nico
4
Het Nieuwe Ter Burg wordt een feit!
Februari 2014
September 2015
Leuvensesteenweg (de afbraak)
Leuvensesteenweg (de 1e verdieping)
Maart 2014
September 2015
Afbraak 2 kamers van ‘het paviljoen’
Kant Pachthofstraat
September 2012
September 2015
Het oorspronkelijke klooster
Kant schooltje (parking van TB) 5
Bewonersnieuws: We nemen afscheid van: Dhr. De Bock Florent ° 09 februari 1938 - † 22 oktober 2015 De dood is niet het einde maar een horizon waarachter het ondenkbare voor onze geest verborgen ligt Kris Gelaude
Dhr Buekenhout Jozef ° 12 september 1920 - † 25 oktober 2015 Ieder afscheid leert ons iets van sterven. Maar tegelijk om elke tedere herinnering te koesteren zolang er licht in ons zal schijnen en zolang ons hart blijft slaan. Kris Gelaude
6
Mevr. Trinette Craps ° 03 december 1918 - † 29 oktober 2015 Jouw woorden op onze gedachten geënt, alles wat jij met liefde hebt aangeraakt, jouw stille grootsheid en de grote stilte die je laat blijven een voetafdruk in ons bestaan een schaduw waarmee wij verder gaan. Kris Gelaude
Mevr. Liliane Speeckaert ° 12 maart 1926 - † 30 oktober 2015 Zoals de wind een boom ontwortelt zo wordt een mens aan het leven ontrukt. En voor wie achterblijft is er de wonde en de leegte. Toch, zegt de liefde is hij niet afwezig. Kris Gelaude
Personeelsnieuws: We verwelkomen Huang Yongqing voor de functie van zorgkundige (75% jobtime) bij de collega’s van Iris/Zonnebloem. We wensen onze nieuwe collega veel succes en een warme samenwerking met de medewerkers van Ter Burg! 7
Krantenknipsels
(de voorbije maand gelezen.)
Recordpompoen van 849 kilo op BK Een exemplaar van maar liefst 849 kilo. 849 kilo is volgens BPC-woordvoerder Peter Verhulst een Belgisch record. Het vorige record werd vorig jaar gevestigd en stond op naam van Jos Ghaye uit Tongeren met een pompoen van 829 kilo.
Justitiepaleis staat al 26 jaar in de steigers en wordt nu eindelijk gerenoveerd Exact 26 jaar nadat de eerste steigers rond het Brusselse justitiepaleis werden geplaatst, wordt eindelijk begonnen met grote renovatiewerken. Die zijn dringend nodig maar werden in het verleden al zo vaak uitgesteld dat sommige steigers zelfs al vervangen moesten worden wegens slijtage.
800 senioren aan het feest Op 19 en 20 oktober 2015 organiseerde Zaventem het feest voor de 60 plussers. Het feest vond plaats in het Sint-Jozefscentrum. Traditioneel kregen de senioren een vieruurtje aangeboden. 800 senioren hebben deel genomen, aldus de Schepen voor Sociale Zaken en Welzijn, Dirk Philips.
Belasting op suikerrijke dranken vanaf 2016: is ‘Maggietaks’ vooral goed voor onze gezondheid of voor de staatskas?
8
Allerheiligen - Allerzielen De donkere maanden zijn aan het komen, we voelen het al aan de temperatuur alhoewel dit jaar de warme dagen ons zo maar niet in de steek hebben gelaten. De dagen zijn goed aan het korten, we moeten in de namiddag het licht al vroeg aansteken en ’s morgens is het nog donker als we de dag beginnen. Het is weer wennen aan de lange donkere dagen. De kerk heeft ook het hare bijgedragen om die overstap zeker niet ongemerkt aan ons te laten voorbijgaan en opent deze periode met dagen van bezinning en herdenking aan de mensen die ons zijn voorgegaan. Bij het begin van het christendom in onze gebieden, vonden de eerste missionarissen die bij ons het evangelie kwamen verkondigen natuurlijk de plaatselijke godsdiensten met hun feesten. Het lag voor de hand dat zij deze feesten een christelijke invulling wilden geven. De kerstening van de heidense gebruiken noemde men dat. Zo kreeg het feest van de Nieuwjaarsnacht uit de Keltische kalender, waar het oude jaar in de nacht rond de 31ste oktober begraven werd en de morgen daarop het nieuwe jaar uit het graf opstond, een christelijk kleedje. De Benedictijner kloostergemeenschap van Cluny verspreidde deze nieuwe viering die dan in 837 door Paus Gregorius als katholieke gedenkdag ingesteld werd en uitgroeide tot de christelijke kerkfeesten van Allerzielen en Allerheiligen zoals wij het nu kennen. Dat deze dierbare herdenking van onze dierbare overledenen zeker geen treurige gebeurtenis hoeft te zijn is wel duidelijk. Bij onze bezoekjes op het kerkhof bij het graf van onze dierbaren, komt zeker het gevoelen van hun aanwezigheid in ons op en is het alsof wij hen een bezoekje komen brengen. Zo komen ons klaar voor de geest, we voelen als het ware hun aanwezigheid, zij zijn ons nabij. 9
Het doet ons deugd om ons zo eens met hen verenigd te voelen. Het leven hier op deze aarde gaat verder, dus hoeven wij ons daar niet meer aan te hechten dan de deugddoende momenten, we mogen ons niet aan het verleden vastklampen, het leven gaat naar de toekomst toe. We spreken van een feest van Allerheiligen en Allerzielen, dus het is een vieren. Maar wij noordelingen zijn wel meer naar het innerlijke gekeerd en ons vieren is dikwijls tamelijk inwendig, maar dat is niet overal zo. In sommige streken, ik spreek nu van Kongo, waar ik toch genoeg jaren doorgebracht heb, gebeurt het wel eens meer dat men op de verjaardag van overlijden, samenkomt op het graf van de overledene om een gedenkenismaaltijd te houden. Dat kan er soms vrolijk aan toegaan want eens dat men sterke drank begint te schenken kunt u wel verstaan dat het uit de hand kan lopen. Volgens ons op het randje van het oneerbiedige, maar dat zijn dan onze maten en gevoelens, zuiderlingen gaan daar wel anders mee om. Het is toch mooi de aanwezigheid van de overledene te kunnen beleven hetgeen zij toch hebben willen vieren. Niet dat ik nu een pleidooi wil houden om wat meer uitbundigheid op onze vieringen. Ik denk dat het ieder van ons deugd doet om de dierbaren die ons zijn voorgegaan te gedenken. Vieringen die ons helpen nog een stap verder te gaan om hun aanwezigheid te ervaren, zijn niet overbodig. Aan ieder een zalig feest van Allerheiligen en Allerzielen. Tekst uit november 2009 van wijlen Pater Robert
10
----------------------------------------------------------------------------------Inschrijvingsstrook Sinterklaas Ter Burg 2 december 2015 (tijdig inschrijven, we schrijven in tot 50 kinderen!) De familie ………………………………………………… komt feesten en schrijft ………..kinderen in. 1. Naam……………………………………………Jongen/Meisje………………………Leeftijd……… 2. Naam……………………………………………Jongen/Meisje………………………Leeftijd……… 3. Naam……………………………………………Jongen/Meisje………………………Leeftijd……… Terug bezorgen ten laatste op woensdag 25 november 2015 aan iemand van het woonteam 11
Het ontspanningshoekje
November
Hoe laat loopt de wekker af bij een ambtenaar? Om 16.45 uur, zodat hij op tijd naar huis kan. “Mama, waarom heeft papa zo weinig haar?” vraagt Liesje. “Dat is omdat hij zoveel nadenkt” zegt mama. “En waarom heb jij dan zoveel haar?” vraagt Liesje terug. . “Steek nu je tong eens uit” zegt de dokter. “Verder… nog verder” “Ik kan niet, dokter” zegt Wim. “Ze zit vast achteraan” Krijg dat voor…..
Zoek de verschillen…
Wist je dat… de Belgische kusttram, de langste tramlijn is in de wereld? Wist je dat… Het Brussels Koninklijk Paleis groter is dan het Engelse Buckingham Palace. Wist je dat… New York City gesticht is door de Belg Pierre (Peter) Minuit (1589-1638). Deze Waal kocht het eiland Manhattan in 1626 van de oorspronkelijke inwoners. Tot een volgende keer ! 12
Van 15 oktober 2014 tot 15 oktober 2015 namen we afscheid van: Dhr. Joseph Jammart Dhr. André Vercauteren Mevr. Rosa Martens Mevr. Marie Dierickx Mevr. Margaretha Schodts Mevr. Alina Michiels Dhr. Frans Hernalsteen Dhr. Valdemar Andersen Mevr. Marie Hernalsteen Dhr. Jean Wouters Mevr. Germain Huysmans Mevr. Rita Feyaerts Mevr. Mariette Vanderplas Mevr. Angéle Cornelis Mevr. Thérèsia Van Meerbeek Dhr. Roger Tuts Mevr. Jeanne Penninckx Mevr. Mathilda Vanbever Dhr. Johannes Vandeuren Mevr. Maria Mommaerts Dhr. Robert Verlé Mevr. Joanna De Kempeneer Dhr. Frans Michielsen
19/04/1929 – 26/08/1934 – 16/09/1923 – 21/10/1921 – 13/08/1923 – 16/12/1917 – 20/04/1925 – 02/02/1926 – 12/05/1927 – 26/05/1922 – 22/05/1928 – 12/08/1949 – 10/03/1927 – 16/09/2015 – 01/07/1925– 18/07/1937 – 18/11/1929 – 23/01/1923 – 02/04/1922 – 25/04/1930 – 19/04/1940– 01/07/1922 – 26/03/1920 –
06/11/2014 01/12/2014 25/01/2015 02/02/2015 16/02/2015 25/02/2015 11/03/2015 22/03/2015 31/03/2015 23/04/2015 24/04/2015 30/04/2015 02/05/2015 13/06/2015 15/06/2015 23/06/2015 26/06/2015 04/07/2015 04/07/2015 08/07/2015 14/07/2015 24/07/2015 15/09/2015
En we namen in de paastijd van 2015 ook afscheid van
Zr. Godelieve en Pater Robert Heylen De angst voor de dood grenst rakelings aan de vreugde om het leven. Door het geloof in de verrijzenis krijgt sterven een verbazingwekkende, nieuwe dimensie. Phil Bosmans
13
November Allerheiligenmaand Slacht – of Loefmaand. Gij blaren, rust in vree,’t zal geen een verloren, geen een te kwiste gaan voor altijd: herboren die dood nu zijt, zal elk van u, dat viel de zonne weer ontwekken, zal met uwen groenen dracht de groene bomen dekken te zomertijd. Guido Gezelle Met zijn novembergedicht wist Guido Gezelle zeer goed de droevige stemming weer te geven van de dodenmaand. Maar de natuur sterft om weer tot leven te kunnen komen, wilde hij ook zeggen. Er is leven na de dood. Dat was uiteindelijk zijn boodschap. Op 1 november is het Allerheiligen en dan gedenken wij onze heiligen die ons spiritueel geïnspireerd hebben. 2 november is het feest van Allerzielen. Dan brengen we eer aan onze overleden familieleden, al is het maar met een bloempot. 3 november, feestdag van Sint-Hubertus, patroon van de jagers. Op 4 november staat Carolus Borromeus, de patroon van die schone kerk van Rubens in Antwerpen op de kalender. Het is niet moeilijk waarom die kerk aan hem is toegewijd. Borromeus was niet alleen aartsbisschop van Milaan maar ook een grote kerkhervormer. 14
De 6de november, feestdag van Sint-Leonardus die aangeroepen wordt tegen de reumatiek. Houd de deuren en de vensters ook vandaag maar toe, want ’t is weer om reumatiek van te krijgen: nat en koud. De 7de november staat pater Constant Lievens van Moorslede op de kalender als ‘Dienaar Gods’. 11 november, Wapenstilstand de feestdag van Sint-Maarten. Het zal schoon weer zijn. Dat schoon weer op Sint-Maarten voorspelt echter een slechte winter. 15 november, de naamdag van Leopoldus, en koningsdag. Chance blijven we hebben met het weer, ’t is ook vandaag nog altijd schoon weer. 18 november, naamdag van onder andere de H. Odo van Cluny. Dat was een brave mens die abt werd van de schoonste abdij van zijn tijd, die van Cluny. Christus-Koning en Sint-Cecilia vallen van de jare samen op 22 november. Twee feesten in één slag. 29 november, feest van Onze-Lieve-Vrouw van Beauring. Beauraing is een stadje in de provincie Namen, een bekend bedevaartsoord. Volgens getuigenissen zouden vier meisjes en één jongen tussen 29 november 1932 en 3 januari 1933 er meer dan dertig verschijningen van Maria hebben gehad. Bisschop Charue van Namen heeft in 1949 de geloofwaardigheid van deze verschijningen erkend. Twee jaar geleden in 2013, werd de bovenkerk van Beauring verheven tot basiliek.
15
De laatste dag van november is de feestdag van Sint-Andreas, de apostel. Weerspreuken genoeg op die dag we noemen er maar een paar: Als Sint-Andries onder sneeuw moet bukken, zal dat jaar geen koren lukken. Met Sint-Andries snee, doet het koren wee. Met Sint-Andries worden de varkens vies. Sint-Andries brengt de vries, Sint-Elooi (1december) brengt de dooi. En dus gaan we nu naar Sint-Elooi. Novemberhoeve. Traag met tikkende goten verstild achter blinde luiken tussen uitgesneden bomen bij de spiegelloze sloot. Het leven verkort steeds twijfelvoller dagen. En ja, dat was al de 11de maand van het jaar. Dit was het weer, groetjes, Clem
16
PRAATCAFE DEMENTIE “Omgaan met moeilijk
hanteerbaar gedrag”
Door Mevr. Hilde Vanderlinden Donderdag 26 november 2015 aanvang 19uur WZC Ter Burg Burggrachtstraat 1 1930 Nossegem
Contactpersoon: Sarina Verheyden
een organisatie van Wzc St- Antonius, Zaventem Wzc Ter Burg, Nossegem Ondersteund door :
“Expertisecentrum Dementie” steunpunt regio Halle-Vilvoorde
Molenhofstraat 31, 1670 Heikruis. Tel : 02/398.00.18,
e-mail :
[email protected] website : www.dementie.be
17
We gingen naar een optreden… Dinsdag 20 oktober Met 15 bewoners, 2 leden van het woonteam en 3 vrijwilligers stonden we klaar in de inkomhal van Ter Burg. We waren namelijk uitgenodigd voor een optreden in “het kerkske” in Zaventem. Iets voor één begon men in te stappen in de bus. Nadat iedereen gezeten was, liep Francis voor de bus richting Leuvensesteenweg. Vandaar naar rusthuis St-Anthonius, waar we nog een twintigtal bewoners dienden op te pikken. Om vijf over twee kwam Dirk, de schepen van feestelijkheden, ons vertellen dat we twee zangers zouden te horen krijgen met tijdens de pauze een vieruurtje. Als eerste kwam er nogal een jonge kerel op het podium die zichzelf voorstelde als Johan Veugelers. Eigenlijk nog nooit gehoord van die kerel, maar zingen kon hij wèl. Na een paar liedjes, die we kennen van vroeger, haalde hij zijn accordeon boven. Amaai, die kon nogal spelen op zijne trekzak. Als laatste nummertje, alvorens de tweede gast eraan kwam speelde hij het fameuze ‘circus Renz’. Dat ging van traag, rap, snel en héél snel. Fantastisch! Toen de tweede op het podium kwam, wisten we ook niet wie dit was. Torsten. Tot wanneer hij vertelde dat hij in het programma ‘komen eten’ kandidaat was. Hoe hij het daar gedaan heeft weet ik niet, maar zingen kan hij wel. Er werden vele liedjes van vroeger gezongen. Toen kwam de pauze, en konden we kramiekboterhammetjes eten. Deze stonden reeds klaar voor onze neus op bordjes. Het was eens iets anders dan vorige jaren. Toen waren het sandwiches. 18
We hadden geen ‘trottinetteke’ nodig om van het ene rozijntje naar het andere te crossen. Zoveel zaten er in. Naast het kramiek was er nog een heerlijke appelflap. Tussen ( ) ik wist niet dat onze bewoners zo goed konden eten. Simonneke en Achiles die kunnen dat in alle geval. Tweede gedeelte dan. Daar kwam onze Johan terug op, en het werd alsmaar beter. Nu kwamen de medleys. We zongen mee en we zwaaiden met onze armen alle kanten uit. De polonaise werd in gang getrokken, en natuurlijk deden er van onze groep ook mee. Wat dacht ge…zo ’n kans laten we niet liggen. Johan vertelde ons dat hij die accordeon van Frans Bauer gekregen had Na de Johan, terug den Torsten. Ook hij bracht de ambiance er in met medleys. Allemaal bekende liedjes van toen. We genoten. Af en toe brachten de twee zangers samen een paar liedjes, al dan niet met de accordeon als begeleiding. Ze deden echt hun best. Het hoeven niet altijd bekende zangers te zijn. Deze kerels mochten er gerust zijn. Het was een prachtige show. En zoals altijd, schone liedjes duren niet lang, maar we hebben ons toch héél goed geamuseerd. Terug de bus op en naar huis. Bedankt Lea, Denise en Francis als vrijwilliger en ook bedankt Peggy en Sarina van het woonteam. Het was een mooie namiddag. Tot een volgende gelegenheid …
Francis 19
Dag van de spirituele zorg in Ter Burg! Een verslag van Frans Vanderschelde Niet meer beter worden en geloof.
Een confronterende spirituele ervaring! Zijn lichaam en geest wel verenigbaar? Voor de enen is spiritualiteit een uitzonderlijke ervaring en een middel om de dag dagelijkse moeilijkheden van het leven te overstijgen, voor de anderen is het een verdacht iets, iets dat ruikt naar alchemie en tovermiddelen. Nochtans kan niemand ontkennen dat onze geest even belangrijk is als ons lichaam. Dat het met die geest niet goed gaat, als er iets mis gaat met ons lichaam en omgekeerd. Dit kan het geval zijn bij jonge kinderen maar ook en heel vaak bij ouderen. Het lijkt wel alsof op dat ogenblik de geest en het lichaam elkaar niet meer verdragen. En dan is er nog het geloof. Welke rol speelt het geloof nog in ons leven? Zovele levensvragen waarover het niet gemakkelijk is om te praten. En toch was het precies datgene dat Jeroen TOMAS aanvaard had te doen in Ter Burg. Wie is Jeroen? Een jongeman van 38 jaar. Gehuwd en vader van drie kinderen. Een paar jaar geleden Diaken gewijd en nu werkzaam in het CCV of "Centrum Christelijk Vormingswerk ". Gewezen pastor van de universitaire ziekenhuizen in Leuven. Afgestudeerd aan de universiteiten van Gent (filosofie) en Leuven (theologie). Kortom een man met veel levenservaring en zoals zou blijken uit zijn uiteenzetting, een bewonderenswaardig groot geloof. Een dag van de spirituele zorg die niet ongemerkt voorbij is gegaan! Christel, als verantwoordelijke van het Woonteam, leidde de spreker in en ging onmiddellijk naar de kern van de zaak. 20
Zorg is meer dan verzorging, zei ze. Het spirituele, dit wil zeggen het geestelijke, is een kracht die we niet onbenut mogen laten. Geloven in wat we doen en wat we kunnen bereiken is essentieel. Wij moeten blijven investeren in mensen en dit zowel in de mantelzorg door familieleden en kennissen, de professionele zorg als het vrijwilligerswerk. Spiritualiteit kan ons innerlijke kracht geven. Niet de kracht van de sterke maar de kracht van de zwakke die weet en beseft dat zijn kwetsbaarheid van hem een ander mens maakt, een mens die bekwaam is zijn omgeving zodanig te beïnvloeden dat ze zijn zwak zijn aanvaardt en beseft dat ook een zwakke een volwaardig mens is. De zaal van de cafetaria was goed gevuld. Niet alleen met bewoners maar ook met verzorgend en leidinggevend personeel, alsmede een aantal vrijwilligers. Kortom alle geledingen van het rusthuis. Ziek zijn en niet meer beter worden roept op tot een spirituele zoektocht. Persoonlijk was ik benieuwd om te zien hoe Jeroen het zou aanpakken. Zou hij eerst een lange uiteenzetting geven over het theoretisch concept van spiritualiteit, of zou hij het aandurven te vertrekken van de dag dagelijkse problemen vooraleer stap voor stap het geestelijke te betreden. Hij deed het laatste en dat beviel mij. Het eerste wat hij zei was: "Ik ben geen wonderdokter ik heb alleen mijn ervaring als pastor in de ziekenhuizen van Leuven en mijn geloof ". Later zou blijken dat hij ook nog een andere ervaring had, die van zijn eigen dochter. Een kind dat bijna onmiddellijk na de geboorte eetstoornissen had waarvan de dokters niet de oorzaak konden achterhalen en een verkeerde diagnose stelden. Voor de ouders was dit een Calvarieberg, want welke ouder ziet graag zijn kind ziek zijn. Zij zouden het nog liever zelf zijn! De tweede vaststelling die hij maakte was dat wij allemaal mensen zijn van vlees en bloed. Maar we leven op dit ogenblik wel in een wereld waarin prestatiedrang hoogtij viert. 21
Waarbij vooruitgang betekent altijd maar hogerop raken. Maar in het dagdagelijkse leven gaat het er volledig anders aan toe. Soms gaat het bergop en dan weer bergaf. Zijn wij daarom minder mens, stelde hij zich de vraag en hij gaf er zelf het antwoord op: helemaal niet! Vervolgens nodigde hij ons uit even na te denken over wat het juist betekent chronisch ziek te zijn. In de eerste plaats, beklemtoonde hij, is het niet zijn zoals de anderen rondom ons. In de tweede plaats ontdekken en durven toegeven dat wij beperkingen hebben. Beseffen dat het niet meer is zoals vroeger en dat het waarschijnlijk nooit opnieuw zo zal worden. In een bepaalde fase van ons ziek zijn, komt onvermijdelijk het moment van de bewustwording. Een moment waarop wij in het reine moeten komen met onszelf. Een moment waarin de toestand er uitziet als een vicieuze cirkel. Waarin wij ons eigen lichaam misschien gaan beschouwen als een vijand en niet langer als een bondgenoot. En nochtans weten wij maar al te goed dat zolang wij leven op deze aarde ons lichaam, onze geest en onze ziel niet gescheiden kunnen worden van elkaar. Dat ons lichaam, ook al is het verzwakt, nog altijd de tempel blijft van onze geest en onze ziel. Chronisch ziek zijn betekent in de meeste gevallen pijn hebben. Soms ondraaglijke pijn. Een pijn die, als we niet opletten ons opvreet en ons gedrag, ja ons menszijn verandert. Dit leidt in vele gevallen tot een vervreemdingsproces. Een proces waarin wij ons opsluiten in onszelf. Wij reageren zo omdat we vaststellen dat onze omgeving ons niet langer begrijpt en niet schijnt te beseffen wat wij doormaken. Waarom reageren wij plotseling kriebelig terwijl we vroeger zo zachtaardig waren? In een aantal gevallen gaat onze omgeving dit zelfs als een bedreiging zien. Zegt het Vlaamse spreekwoord niet "onbekend is onbemind "?
22
Ja, zegt Jeroen, chronisch ziek zijn maakt van ons een andere mens maar daarom nog geen slechte mens. Tijdens het chronisch ziek zijn krijgen we ook te maken met een louteringsproces. Waarom moet ik juist ziek worden? Vragen waaraan we niet voorbij kunnen gaan zijn: "Waarom juist wij? "; "Waarom niet die anderen? "; "Wat hebben wij in godsnaam misdaan? ". Dit brengt ons automatisch bij de schuldvraag. En ook de reactie van de buitenwereld en hun oordeel over onze zogenaamde fouten. Het is best mogelijk dat wij tijdens ons leven iets te veel gegeten en gedronken hebben. Het zou zelfs kunnen dat wij door onze ongebreidelde ambitie onszelf kapot gewerkt hebben. Maar geeft dit de anderen het recht om ons te veroordelen? Wie zijn ze trouwens? Denken ze soms dat ze God zijn? Zoveel vragen waar we in veel gevallen geen sluitend antwoord op vinden. Één zaak is duidelijk, bijna nooit slagen wij er in alleen een antwoord te vinden. Wij zijn immers mensen en mensen hebben elkaar nodig dat is de reden waarom hij in familie-en gemeenschapsverband leven. Moesten wij dit niet gedaan hebben dan was onze soort waarschijnlijk allang uitgestorven. Dit wordt maar al te vaak vergeten in deze tijd van egoïsme, stress en burn-outs. Een tijd waarin succes gelijkgesteld wordt met veel geld verdienen. Een tijd die ons doet geloven dat wij het in alle omstandigheden zelf kunnen maken, tot de dag dat we zelf het slachtoffer worden van ziekte of armoede. Het is juist wanneer we op dit punt aangekomen zijn, zegt Jeroen, dat wij af steun kunnen vinden in het spirituele en ook in ons geloof voor zover wij dat hebben. Want laat ons niet vergeten, geloof is een gave die je aanvaardt of niet. Je bent niet verplicht om te geloven je bent een vrij mens. Maar ook een vrij mens kan zich vergissen en stommiteiten begaan. Juist daarom hebben wij de steun van de anderen nodig. 23
Wat kunnen spiritualiteit en geloof ons aanreiken? Wanneer Jeroen op dit punt van zijn uiteenzetting aangekomen is, neemt hij als referentiepunt voor zijn verder relaas de Bijbel. Niet zozeer voor de mooie verhalen, maar om de kernboodschappen die we er in terugvinden.
De lamme in de Bezata. Als voorbeeld en eerste aanknopingspunt neemt Jeroen een minder gekende evangelietekst van Johannes uit de vierde week van de 40 dagentijd. Er was een feest bij de Joden en Jezus trok op naar Jeruzalem. Daar bezocht hij een badinrichting, in het Hebreeuws "Bezata " genoemd, die gelegen was aan de Schaapspoort. Het was een prachtige luxueuze bedoening met veel volk en ook een groot aantal gehandicapten. Zij hoopten allemaal op een wonderbaarlijke genezing want er werd gezegd dat het water speciale krachten bezat.
Een van hen lag op de grond en was al 38 jaar gebrekkig. Toen Jezus hem zag liggen ging hij naar hem toe en vroeg hem op de man af: "Wil je gezond worden? ". De zieke verlangde natuurlijk niets liever maar hij was ook een realist en hij zei tegen Jezus: "Heer, ik heb niemand om mij in het bad te brengen wanneer het water bewogen wordt en terwijl ik ga daalt er een ander voor mij in af ". Dat laatste was belangrijk omdat, volgens de overlevering, slechts de eersten gered werden en hij wist dat hij nooit bij de eerste zou kunnen zijn. 24
Daarop zei Jezus tot hem: "Sta op, neem je bed en loop ". Hij deed wat hem gezegd werd en hij was genezen. Is dit geen prachtig verhaal, vroeg Jeroen ons? En allen knikten ja. Inderdaad, zei Jeroen, maar weet jullie ook welke de achterliggende betekenis van dit verhaal is? Is je niets opgevallen? Heb je gemerkt dat Jezus op geen enkel ogenblik de lamme heeft aangeraakt of geholpen heeft om recht te staan? Waarom zou hij dit gedaan hebben? Bij gebrek aan naastenliefde? Neen, omdat Jezus de man in de eerste plaats wou duidelijk maken dat hij niet mocht twijfelen aan zichzelf. De voorwaarden om hem te helpen was dus niet alleen zijn geloof in het kunnen van Jezus, maar ook het geloof in zichzelf. Door de wijze waarop Jezus hem aansprak onderging de man een transformatieproces. Hij werd als het ware een andere mens. Hoewel hij al 38 jaar verlamd was en hij er waarschijnlijk zelf van overtuigd was dat hij nooit meer zou kunnen gaan, werd hij getroffen door de boodschap van Jezus. Jezus sprak de man immers aan van "hart tot hart ". Hij trof hem in zijn hart! Hij gaf hem zijn respect terug en het geloof in zijn eigen kunnen. Hetzelfde proces ondergaan ook de huidige chronisch zieken. Ook wij moeten ze aanspreken en hun, hun respect teruggeven. Toegegeven, er volgt niet altijd een happy end. Maar betekent dit dat wij mislukt zijn? Zeker niet, want wanneer wij dit doen of trachten te doen worden wij er zelf beter van. Belangrijk is ook om op te merken dat in dit verhaal de zieke niet genezen wordt door het water maar door het woord, anders gezegd door de boodschap die hij ontvangt. En dat woord is de geest der liefde en barmhartigheid. Zoals in het verhaal van Job. Het droeve verhaal van Job.
25
Iedereen herinnert zich nog waarschijnlijk de parabel van het verhaal van Job. De man die alles lijkt te hebben en plotseling alles kwijtgeraakt. Zodanig zelfs dat hij aan iedereen en al alles begint te twijfelen. Hij had zeven zonen en drie dochters. Hij bezat zevenduizend schapen en geiten, drieduizend kamelen, vijfhonderd span runderen, vijfhonderd ezelinnen en een groot aantal slaven en slavinnen. Dat maakte van hebben de aanzienlijk man van het Oosten. Maar God stelt zijn geloof op de proef. Hij verliest alles. Krijgt de afschuwelijkste ziektes en wordt door iedereen in de steek gelaten. Maar het ergste van al is dat hij zich van geen kwaad bewust is. Je zou voor minder beginnen te twijfelen. En hij schreeuwt het dan ook uit van wanhoop. Hij krijgt de indruk dat God het vertrouwen in de mens en in de engelen verloren is. "Hoe kan een mens nu zuiver zijn, wie uit een vrouw geboren is, onschuldig? Zelfs in de engelen stelt God geen vertrouwen, ook de hemel is niet zuiver in zijn ogen. Hoezeer wordt dan de mens verafschuwd, die verdorven is en het kwaad als water drinkt. " (Job 15,14-16) Maar geleidelijk aan komt hij tot inkeer. Hij wordt gelouterd en schikt zich in zijn lot.
"Naakt ben ik uit de schoot van mijn moeder gekomen en naakt zal ik in haar schoot terugkeren. De heer heeft gegeven, de heer heeft genomen" (Job 1,21). 26
Plots gebeurt er een wonder. God beloont hem voor zijn uithoudingsvermogen en zijn geloof. "De heer zegende Job in zijn latere leven nog meer dan in zijn vroegere, en zo kreeg Job veertienduizend schapen en geiten, zesduizend kamelen, duizend span runderen en duizend ezelinnen. Ook kreeg hij zeven zonen en drie dochters. (...) In het hele land waren geen mooiere vrouwen dan de dochters van Job. En hun vader gaf aan hen een even groot erfdeel als aan hun broers. Hierna leefde Job nog honderdveertig jaar en hij zag zijn kinderen en de kinderen van zijn kinderen opgroeien, tot in het vierde geslacht. En toen stierf Job, oud en verzadigd van het leven. "(Job 42,12-1)
Ook hier is de boodschap heel duidelijk: als de nood het grootst is, is de redding nabij! Iedereen kent wel iemand waarvan hij zegt: dat heeft hij of zij toch niet verdiend! Sommigen aanvaardden hun louteringsproces en andere komen in opstand. Sint Bernard dus behoorde tot de eerste. Belangrijk is, zegt Jeroen, dat er voor iedereen nog ruimte is naast zijn of haar ziekte. Als zieke hebben wij rechten maar ook plichten. Wij hebben bijvoorbeeld niet het recht onze ziekte te misbruiken om onze omgeving de duivel aan te doen. Anderzijds heeft onze omgeving eveneens verplichtingen. Op de eerste plaats het gebod van de liefde en de barmhartigheid. In de Bijbel staat immers: “Doe niet aan je naaste wat je niet graag hebt wat jou zou aangedaan worden. ". Beter bekend als "bemin je naaste zoals je zelf ". Wij hebben dus individueel en als gemeenschap wel degelijk de plicht te blijven zorgen voor de zwakkeren en de zieken. En dan brengt hij het verhaal dat hij van een van zijn collega's gehoord heeft over een instelling waar mensen opgenomen worden met de verstandelijke ontwikkeling van een kind. 27
Mensen die ondanks al hun beperkingen nog volledig en waarlijk mens zijn. Die kunnen glimlachen als ze gestreeld worden die geluiden en stemmen herkennen. Die wanneer ze niet kunnen spreken hun lichaamstaal gebruiken om uit te drukken of ze gelukkig of droevig zijn. Nog meer levensvragen. Na zijn uiteenzetting worden er vragen gesteld. Hoeveel pijn kan een mens verdragen?. Kan het gebed helpen je pijn te verzachten? Jeroen verklaart heel eerlijk dat ook hij daar geen eensluidend antwoord kan op geven. Ieder moet zijn eigen weg gaan en aan zijn eigen weg timmeren. Hij verdient hierbij al onze sympathie, liefde en volledige ondersteuning. Wij als gemeenschap, kunnen dit proces slechts begeleiden en er het beste zien van te maken. Zelfs al lukt dit niet altijd het is de moeite waard om het te doen omdat, zoals al gezegd, het ook van ons betere mensen maakt. En ja, bidden kan helpen want bidden is spreken met God. Daarvoor heb je geen missaal nodig. Je mag het gerust doen in je eigen gedachten en met je eigen woorden. Door te bidden kun je er zeker in slagen je gave van het geloof te versterken. Waar we nooit zullen in slagen, is de paradox van het leven te overstijgen. De paradox van leven en dood, van zwakte en sterkte. Maar kende ook Jezus geen moment van zwakte toen hij op zijn kruis uitriep: "Mijn God, waarom hebt gij mij verlaten? " (Mc 15,34 en psalm 22,2). Maar zelfs dan gaf hij onmiddellijk ook een onmiskenbare boodschap van hoop: "Voorwaar ik zeg u: vandaag nog zult gij met mij zijn in het paradijs (Lc 23,4 ).
28
Nabeschouwing. Persoonlijk ben ik met een dubbel gevoel naar de lezingen gegaan. Het onderwerp interesseerde mij uiteraard maar het was mij niet helemaal duidelijk in welke richting de spreker zou gaan en in hoeverre hij er zou in slagen ons een aanzet te geven hoe wij, kunnen en moeten, reageren op toestanden die ogenschijnlijk hopeloos zijn. Hij is daar echter ten volle in geslaagd. Aan mij heeft hij kunnen overtuigen hoe belangrijk het geloof in je eigen geestelijke
kracht is. Diezelfde kracht die ik heb vastgesteld bij mijn vrouw, toen zij anderhalf jaar lang tegen haar pancreas kanker vocht en uiteindelijk in volle bewustzijn gestorven is, gesterkt zoals wij het gewoonlijk zeggen, door de laatste sacramenten.
Frans Vanderschelde. Coördinator vrijwilligerswerk en voorganger in de gebedsvieringen.
29
Rekenpuzzel 1 5
3
2
6
10
2 9
4 2
8
3
1 7
6 7
9 0
13
9
5 7 1
11
8
9
4
1 9
12
8 1
Winnaar van de maand:
Dhr. Verbist
30
PRIJSVRAAG NOVEMBER Inzendingen worden verwacht in de ideeënbus, tegen uiterlijk de 15de van de maand. Kruiswoordpuzzel
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Gemene vrouw die kan toveren. Staaf van brandbaar materiaal met een lont om aan te steken. Kleurige papieren koker of bol met een kaars erin. Een klein vliegend nachtzoogdiertje. Een geestverschijning. Netwerk dat een spin maakt om insecten te vangen. Grote, ronde, oranje, eetbare vrucht. Etenswaren gemaakt van suiker of andere zoete eetbare stoffen en vervaardigd in allerlei vormen. diertje met acht poten dat een web maakt. 31
U T F S P U N T M U T S K S X
G V O T P U F Y M K Q V E Y S
X R L V O I T I A A I R T S P
T T I E E V N K G T W D E P R
Woordzoeker: Halloween
O O P E E R E N I S N T L O E
V V R H Z R A R E B Y R A O U
E E U A D E M C S P E Z J K K
R N T L R H L U A T O F I N E
D A T L A B E I I D A O D V N
R A E O A E K K G S E F T U B
A R L W K Z E G S N J M Q S O
N K E E C E G U W E S U I O E
K V N E G M S R O U N Q W E K
G J H N H F M K N S F F X D T
Y V P A D D E N S T O E L S W
Heksen
Halloween
Neus
Draak
Magie
Toverstaf
Bezem
Puntmuts
Griezelig
Spinnepoot
Tovenaar Toverdrank
Vleermuis Toveracademie Pruttelen Kat
Spook
Paddenstoel
Spreukenboek Ketel
Veel succes, Daisy
32
Specialiteiten Putten Tanks Hoge druk reiniging Sanering
Altijd welkom bij ons! Wij komen ook graag naar u toe!
KBC Bankkantoor Stationstraat, 56 1930 Zaventem 02/711.07.10
Lambroekstraat 9 1930 ZAVENTEM 02-720 86 98 02-416 80 40
U kan rechtstreeks met ons contact opnemen, Ofwel via het secretariaat Ter Burg (Gerda)
Urineverlies?
Voor alle zekerheid. . . SCA Hygiene Products nv/sa TENA Corewellness Culliganlaan 1 d B-1831 Diegem TENA-advieslijn (gratis): 0800-94545
33
Voor u gelezen Caritas Vlaanderen richt zijn aandacht op armoede in woonzorgcentra Met de charter Armoede in Woonzorgcentra kaart Caritas Vlaanderen de armoedeproblematiek in de residentiële ouderenzorg aan. Er worden met het Charter meteen 13 punten aangereikt, waarop woonzorgcentra kunnen inzetten om armoede en sociale uitsluiting in hun voorziening aan te pakken. Caritas Vlaanderen stelde dit Charter voor in het Vlaamse Parlement, op 6 oktober 2015. Het armoederisico bij mensen ouder dan 60 is de laatste jaren afgenomen. In 2005 kende 22% van de ouderen een armoederisico, in 2014 was dit nog 16%. Bij 75-plussers blijft het armoederisico hoger: 19,4%. We kunnen ervan uitgaan dat deze evolutie zich ook doorzet in woonzorgcentra, waar geen specifieke armoedecijfers voorhanden zijn. Uit een steekproef van Zorgnet-Icuro (2014), weten we wel dat 2,5% van de bewoners in woonzorgcentra het factuur één of meerdere malen niet tijdig betaalden. Bij de meerderheid van deze bewoners met betalingsmoeilijkheden werd een oplossing gezocht in overleg met de sociale dienst. Daarnaast moeten we er rekening mee houden dat armoede vaak ook onzichtbaar is en zich uit in bijvoorbeeld weinig sociale contacten, een gebrek aan juiste hulpmiddelen of afwezigheid op betalende activiteiten. Drie elementen Het Charter Armoede in Woonzorgcentra focust op drie elementen van armoede in de residentiële ouderenzorg, legt Thys Smeyers, stafmedewerker Armoede en Sociaal Beleid, uit. “De financiële toegankelijkheid wordt gegarandeerd door dagprijzen te hanteren waarin alle basiszorg en basisdienstverlening inbegrepen is en door hier eerlijk over te communiceren. 34
Daarnaast zoeken woonzorgcentra die het Charter ondertekenen naar een realistisch afbetalingsplan bij moeilijkheden, in plaats van gerechtelijke procedures te starten”. Vaak speelt ook financiële uitsluiting een belangrijke rol, ook in voorzieningen. “Woonzorgcentra die het Charter ondertekenen zetten daarom in op sensibilisering en vorming van hun werknemers, helpen bewoners in het uitoefenen van hun rechten en zetten een hulpmiddelenbeleid op waardoor ook minder kapitaalkrachtige bewoners menswaardig kunnen leven”. Om werknemers ten slotte te ondersteunen, proberen de woonzorgcentra die het Charter ondertekenen jobzekerheid op lange termijn te bieden en hebben zij aandacht voor situaties van armoede en sociale uitsluiting bij hun werknemers. Vorming Om woonzorgcentra bij te staan in de vorming van werknemers, richt Cairos op vraag van Caritas Vlaanderen een reeks rond dit thema in. “We zochten hiervoor samenwerking met Bind-Kracht”, legt Annemie Van Den Bussche, coördinator van Cairos, uit. “Zij zetten in op krachtgericht werken, een invalshoek die wij ook willen hanteren. Concreet bestaat het aanbod uit drie luiken. Voorzieningen kunnen starten met een aanbod in huis. We geven er uitleg rond armoede en krachtgericht werken, zodat werknemers ermee aan de slag kunnen. Daarnaast is er een open aanbod, dat gedurende meerdere dagen verdiepend werkt met een kleine groep.” Tot slot wil Cairos, samen met Caritas Vlaanderen, voorzieningen ook begeleiden tijdens de implementatie van het Charter. “Hiervoor kijken we eerst naar wat er in een voorziening al voorhanden is en maken we dan een lijst op van belangrijke punten. Samen met de voorzieningen gaan we dan aan de slag om het Charter ten volle te implementeren.”
35
Positief onthaald Het Charter Armoede in Woonzorgcentra wordt alvast positief onthaald. Zowel Peter Degadt, gedelegeerd bestuurder van ZorgnetIcuro, als Luc Martens, voorzitter van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG), hadden tijdens het lanceermoment veel lof voor het initiatief van Caritas Vlaanderen. Luc Martens noemde het initiatief nodig, omdat het ons steeds appeleert aan de zorg die we voor de ander moeten hebben. Peter Degadt stelde dat het Charter op zich logisch lijkt, maar dat net het feit dat zovele organisaties het toch nodig vinden het allemaal nog eens op te lijsten duidelijk maakt dat het belangrijk is om blijvend aandacht te hebben voor dit thema. Ook Vlaams Minister van Welzijn, Jo Vandeurzen, is overtuigd van de rol die het Charter kan spelen. “Het initiatief van Caritas Vlaanderen om een Charter Armoede in Woonzorgcentra op te stellen en te verspreiden, sluit naadloos aan bij de uitgangspunten van de missie van de Vlaamse overheid wat betreft de ouderenzorg”, zegt hij. “Door het ondertekenen van het Charter Armoede in Woonzorgcentra beklemtoont een woonzorgcentrum dat in het woon, zorg- en ondersteuningsaanbod dat het aanreikt, wil rekening houden met de leefwereld van mensen die in armoede leven en het appel dat van hen uitgaat. “ “Het woonzorgcentrum gaat hierbij de verbintenis aan om op een innovatieve wijze haar zorg- en ondersteuningsbeleid, opnamebeleid, financieel beleid en medewerkersbeleid op aan te passen. Het is mijn overtuiging dat een woonzorgcentrum dat deze stap zet een bijkomende maatschappelijke waarde creëert die meer dan waardevol is.”
36
Liesbeth Homans, Vlaams Minister van Armoedebestrijding, hoopt op haar beurt dat het Charter massaal ondertekend wordt door voorzieningen. “Ik waardeer dit Charter Armoede in Woonzorgcentra, dat niet alleen de (financiële) toegankelijkheid voor de bewoners wil garanderen, maar ook de sociale uitsluiting wil tegenaan. Want ook dat is een kwalijk gevolg van armoede.” “Dit Charter waakt ook over een correcte beeldvorming omtrent armoede, informeert en sensibiliseert en zorgt voor een zo groot mogelijke participatie van alle bewoners. Het ondersteunt het Vlaamse armoedebeleid en het zorgt ervoor dat armoede op een efficiënte manier wordt aangepakt.”
Het’ Charter Armoede in Woonzorgcentra’ is een initiatief van Caritas Vlaanderen en kwam tot stand dankzij de medewerking van onder meer Zorgnet-Icuro, VVSG, OKRA, Welzijnszorg, Vlaamse Ouderraad, NVKVV, de Koning Boudewijnstichting en de Vlaams Regering.
Uit een omzendbrief van Zorgnet-Icuro van 13 oktober 2015
37
Zondag 1 november
Mevr. Carleer 1919 (Iris)
Maandag 2 november
Mevr. Vande Look 1934 (Paviljoen)
Woensdag 4 november
Conny Bossin (medewerker keuken)
Maandag 9 november
Suzanne Cumps (Vrijwilliger)
Dinsdag 10 november
Mevr. Verpoorten 1928 (Paviljoen) Mevr. Miseur 1924 (Orchidee)
Vrijdag 13 november
Mevr. Vanderstappen 1937 (Paviljoen)
Zondag 15 november
Ludo Hermans (Technische dienst) Monika Goemans (Vrijwilliger)
Dinsdag 17 november
Isabelle Maesschalck (Soc. Assistente) Regina Smit (Vrijwilliger) Adelheid Scheerlinck (Verpl. Nacht) Francis Wouters (Vrijwilliger)
Vrijdag 20 november
Tiho Cilic (Verzorging) Dhr. Lemmens 1925 (Paviljoen)
Zaterdag 21 november
Mevr. Debaes 1916 (Orchidee)
Dinsdag 25 november
Mevr. Van Meerbeek 1930 (Zonnebl.)
38
Vrijdag 6 november
Live - Zang met Sammy 15.00 uur in de cafetaria
Dinsdag 10 november
Nagedachtenisviering 10.30 uur in de kapel voor de bewoners 15.00 uur in de kapel voor de familie
Vrijdag 13 november
Verwennamiddag manicure 14.30 uur in de cafetaria
Van dinsdag 17 november tot en met vrijdag 20 november Week van de Gouden Leeftijd Dinsdag 17 november
Muziekoptreden Music Mix 14.45 uur in de cafetaria Wafelbak in de cafetaria
Woensdag 18 november
André Rieu op groot scherm 15.00 uur in de cafetaria Wafelbak in de cafetaria
Donderdag 19 november
Ontbijt in Ter Burg Vanaf 8.30 uur in de cafetaria Wafelbak in de cafetaria
Vrijdag 20 november
Lezing: ‘privatisering in de ouderenzorg Aansluitend sketch en receptie 15.00 uur in de cafetaria 39
Bladzijde twee
Maandag 23 november
Infomoment: Kwaliteit van leven en wonen in Ter Burg 14.30 uur in de cafetaria Iedereen welkom!
Dinsdag 24 november
‘Dag van de palliatieve zorgen’ met viering – bezinning en drink 15.00 uur in de kapel
Vrijdag 27 november
Verjaardagstaart van de maand 15.00 uur in de cafetaria Bibliotheek in huis vanaf 14.30 uur
Zondag 29 november
1ste zondag van de advent Gebedsviering thema welzijnszorg ‘Een toekomst zonder armoede’ 10.45 uur in de kapel
Woensdag 2 december
Sinterklaas in Ter Burg 15.00 uur in de cafetaria Zie uitnodiging in huiskrant
40
