Flexicurity: het beste uit twee werelden
Dr. Charissa Freese BZW Moerdijk, 6 december 2012
Flexicurity: Flexibiliteit en Zekerheid Beleidsmaatregelen die gericht zijn op flexibiliteit van de arbeidsmarkt en de arbeidsrelatie, die tegelijkertijd voldoende zekerheid bieden voor zowel werknemers als werkgevers Bron: Bekkers & Wilthagen, 2008
4 onderzoeksniveaus: 1. (Inter)nationaal 2. Sector Flexibele en betrouwbare contracten 3. Organisatie 4. Werknemer Levenslang leren 2
Flexicurity: het beste uit twee werelden Werknemer
Organisatie
Innovatieve HR praktijken Rechtvaardigheid
Psychologisch contract
Flexicurity 3
Organisatieflexibiliteit Organisatieflexibiliteit is het vermogen van de organisatie om de inzet van mensen en middelen aan te passen aan zich wijzigende omstandigheden
• • • •
Numeriek Functioneel Intern Extern
4
Zekerheid Werknemerzekerheid: Inkomenszekerheid Baanzekerheid Werkzekerheid Combinatiezekerheid Bron: Wilthagen & Tros, 2004
Organisatiezekerheid: De zekerheid om te kunnen voldoen aan produktiviteitseisen door een competent en betrokken personeelsbestand 1. Kosteneffectief 2. Huidige bezetting 3. Toekomstige bezetting
5
Het psychologisch contract Individuele opvattingen van de werknemer over wederzijdse verplichtingen in de relatie tussen organisatie en werknemer Bron: Rousseau, 1995
Verplichtingen van de organisatie
Inhoud van het werk
Werk-privé balans Loopbaanbeleid
Sociale sfeer Organisatiebeleid Bron: Freese, Schalk & Croon, 2008
Beloningen 7
Verplichtingen van de werknemer
Functieverplichtingen Bron: Freese, Schalk & Croon, 2008
Extrarol verplichtingen
Flexicurity op de werkvloer Innovatieve HR praktijken om het nieuwe psychologisch contract te managen
Deelnemende organisaties
10
Het ideale psychologisch contract volgens HR managers: Werknemerverplichtingen Employability: stuurman van eigen loopbaan Geografische mobiliteit Verantwoordelijkheid nemen Passie en gedrevenheid Betrokkenheid en toewijding Initiatief nemen Prestaties leveren Gezondheid
Loyaliteit en trouw Flexibiliteit Creativiteit Normen en waarden Meer doen dan je gevraagd wordt Proactief met de klant meedenken Kernwaarden uitdragen
Bron: Freese, Paauwe & Schalk, 2012
11
Het ideale psychologisch contract volgens HR managers: Organisatieverplichtingen Opleidingen en ontwikkelingsmogelijkheden bieden Faciliteren Aantrekkelijk werkgeverschap: • Uitdaging en afwisseling • Inspirerend leiderschap • Passende beloningen • Goede sfeer Faciliteren van gezondheid Werkplezier bieden
Transparantie in verwachtingen Duurzame, betrouwbare werkgever Loyaliteit en trouw Zeggenschap Flexibiliteit Zingeving Individueel maatwerk
Bron: Freese, Paauwe & Schalk, 2012
12
Innovatieve HR praktijken
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Interne mobiliteit Arbeidsvoorwaarden Externe mobiliteit Werk-privé balans Duurzame inzetbaarheid Opleiden Maatschappelijk verantwoord ondernemen
13
1. Interne mobiliteit Digitaal loopbaancentrum Mobiliteitscentrum Interne flexpool Digitale databank voor vacatures en projecten Digitale competentiebank Geografische mobiliteit: over locaties Preventieve mobiliteitsfase Herplaatsing 57+ Employabilitybudget Numerieke flexibiliteit Baanzekerheid Werkzekerheid Interne flexibiliteit
2. Opleiden Opleidingen speciaal gericht op ouderen Opleiden voor algemeen diploma Samenwerking met ROC’s, Hogescholen in combinatie met EVC’s Opleidingsbudgetten Kennis- en ontwikkelplein
Functionele flexibiliteit Baanzekerheid Werkzekerheid 15
3. Externe mobiliteit Grote externe flexibele schil Mobiliteitscentra/ samenwerking andere organisaties ZZP veilingsite Re-employmentcentrum met werkzekerheidscommissie Transitie loopbaanmanagement Vacatures bij werknemers onder aandacht brengen
Externe flexibiliteit
4. Werk-privé balans Het Nieuwe Werken Mantelzorg Sabbaticals Zelfroostering “Flexible future”
Combinatie zekerheid Organisatiezekerheid
17
5. Arbeidsvoorwaarden Geavanceerde keuzepakketten CAO nieuwe stijl All in loon Opleidingsbudget dat varieert met ervaring, anders loon
Combinatie zekerheid Organisatie zekerheid
6. Duurzame inzetbaarheid Duurzame en flexibele ploegendienstroosters Vitaliteitsbeleid Energieprofiel Levensfase bewust diversiteitsbeleid Talentmanagement
Organisatie zekerheid Baanzekerheid
19
7. MVO Aannemen voormalig patienten Instroomprogramma’s voor groepen met grote afstand tot arbeidsmarkt
Organisatie zekerheid
20
Context factoren en organisatiekarakteristieken Product/markt/technologie • Sector • Profit/ not for profit • Monopolie • Stabiele of dynamische markt • Knowledge versus technology Organisatie • Omvang • (Inter)nationaal • Organisatiecultuur • Historie
Sociaal Cultureel Juridisch • Wet- en regelgeving • Vakbonden • CAO’s
Kenmerken werknemers • Leeftijd • Opleiding • Waarde
21
