3 maart e JAARGANG NR. 3. Caspar David Friedrich, Kruis op de berg, 1808, olieverf op doek, 115 x 110 cm

3 maart 2015 30e JAARGANG NR. 3

Caspar David Friedrich, Kruis op de berg, 1808, olieverf op doek, 115 x 110 cm

1

2

Pastor J. van Slagmaat Woord- en Communieviering

Ds. J.T. van der Wolf Koningkerk Voorburg

Zorgcentrum Sammersbrug Lichtenbergweg Den Haag 10.30 uur Dienst in Sam Sam 1e etage Reinier de Graaf Gasthuis Delft B-gebouw 10.00 uur

Geestelijke Verzorging van Doven gecomb.dienst 10.00 uur

NB. Geen dienst als er niets vermeld staat

Ds. M. de Leeuw Dienst van Schrift en Tafel

Vrijdag 20 maart

Mw. J. Moggré Dienst van Woord en Gebed

Zorgcentrum Steenvoorde Gen. Spoorlaan 62 10.30 uur

Zorgcentrum Onderwatershof Van Vredenburchweg 26 19.00 uur Theaterzaal Zorgcentrum Vredenburch Vredenburchplantsoen 1 16.00 uur

Dhr. J. Medenblik Woord- en Communieviering

Ds. W.D. Davids

Nieuwe Kerk Steenvoordelaan 364 10.00 uur

Huize Westhoff Julialaantje 38 11.00 uur

Ds. L.S. Karreman

Oude Kerk Herenstraat 62b 10.00 uur

Zondag 15 maart vierde zondag van de veertigdagentijd

Ben Bolmer Eucharistieviering

Vrijdag 27 maart

Ds. M. Pfähler Dienst van Schrift en Tafel

Mw. Marjolijn Anema Dienst van Woord en Gebed

Dhr. J. Medenblik Woord- en Communieviering

Ds. L.S. Karreman

Ds. M. de Leeuw m.m.v. Johannescantorij

Zondag 22 maart vijfde zondag van de veertigdagentijd

Pastor mw. V. Brabander Woord- en Communieviering

Leger des Heils m.m.v. muziekgroep LdH

Mw. Drs. A.W. van Kleunen dienst met Cantate m.m.v. Vocaal Ensemble Moteta

Ds. A.M. Spijkerboer

Zondag 29 maart zesde zondag van de veertigdagentijd

KERKDIENSTEN / SAMENKOMSTEN

10.30 uur Mw. P. Kool Paasviering

Zondag 5 april

Ds. J.T. van der Wolf Koningkerk Voorburg

R. Voorn Oud-Katholiek priester Delft Oud-Katholieke Mis

Bernadette Jansens Oecumenisch Paasviering

Ds. W.D. Davids Mw. R. Scholtes Oecumenisch Paasviering

Drs. J. van Middelkoop Oecumenisch Paasviering

Ds. L.S. Karreman m.m.v. Johannescantorij

Ds. M. de Leeuw

Zondag 5 april Pasen

K

d

KERKDIENSTEN/SAMENKOMSTEN in de Stille Week Oecumenisch avondgebed: Maandag 30 maart Jeroenkapel van de Benedictus-en-Bernadettekerk 19.00 uur Ds. Susan karreman Dinsdag 31 maart Nieuwe Kerk 19.00 uur Mw. Annemarie van Kleunen Woensdag 1 april Jeroenkapel van de Benedictus-en-Bernadettekerk 19.00 uur Dhr. Emile Verviers WITTE DONDERDAG 2 april Oude Kerk 19.30 uur Ds. A.M. Spijkerboer Dienst van Schrift en Tafel Nieuwe Kerk 19.30 uur Ds. L.S. Karreman Dienst van Schrift en Tafel Zorgcentrum Steenvoorde 15.30 uur Ds. W.D. Davids Dienst van Schrift en Tafel Geestelijke Verzorging van Doven Koningkerk Voorburg 19.30 uur Ds. E van der Wolf-Kox Dienst van Schrift en Tafel

Kerkdiensten In de stille Week Bij de diensten Cantate Gaven Van Binnenuit Project 45-67 Kili-Challenge Kerkenraad Oud-Rijswijk Midden-Rijswijk Nieuw-Rijswijk Ouderenpastoraat Diaconieuws Jeugdwerk Kerkrentmeesters Bijbelleesrooster Mutaties Kerkelijke berichten Maaltijd Lezers schrijven Liturgiecommissie NK Johannes Passion Oude woorden, nieuwe tonen Marcus musical Wat doet u…? Oproep Toekomst kerk Impressie diaconale dienst (foto’s) De Heer is opgestaan Colofon

2 3 4 6 6 7 7 7 9 10 10 11 11 11 12 14 14 14 15 15 15 16 17 17 17 18 19 19 19 20 20

GOEDE VRIJDAG 3 april Oude Kerk 19.30 uur Ds. R. van Essen (Delft) Nieuwe Kerk 19.30 uur Ds A.M. Spijkerboer Zorgcentrum Steenvoorde 10.30 uur Mw. H. Smeele Zorgcentrum Sammersbrug 10.30 uur Bernadette Janssens Zorgcentrum Onderwatershof 19.00 uur Dhr. J. Zuur Zorgcentrum Vredenburch 19.00 uur Arine Benschop Goede vrijdag viering Reinier de Graaf Gasthuis 20.00 uur Ds. M. Pfähler Dienst van Woord en Gebed

STILLE ZATERDAG 4 april Oude Kerk 21.30 uur Ds. M. de Leeuw Paaswake Nieuwe Kerk 20.30 uur Ds. L.S. Karreman Paaswake, m.m.v. Cantorij Nieuwe Kerk Zorgcentrum Vredenburch 19.00 uur Arine Benschop, Piet Bots ofm Paaswake

Geroepen tot discipel... Wat zou jij geantwoord hebben als Hij jou had gevraagd alles achter je te laten en Hem te volgen... Zou je hem geloofd hebben op Zijn woord... Gelukkig maar dat je niet leefde toen 2000 jaar geleden. Maar Zijn oproep klinkt nog altijd in de kreten van de rechtelozen in de ogen van de eenzamen in de uitgestrekte handen van de hongerigen.

Na de eerste Dienst Anders Het was niet eenvoudig: Vanuit het niets een Dienst Anders gaan voorbereiden. Wel met een wensenpakket vanuit het project 45-67. Maar zonder concrete ideeën. Het is fijn om mee te maken dat zo’n dienst dan toch groeit. Vanuit een klein voorbereidingsgroepje waarin de rooms-katholieken sterk vertegenwoordigd waren. Zo werd het ook nog een oecumenische dienst. Met een geweldige inzet van de ‘beamers’ van die zondag en onze (geweldige) huismusicus Philip Meijer. Het werd ook echt Anders, naar mijn idee. Misschien kan het nog veel meer Anders. Maar dit was toch al Anders. De hoofdelementen van een dienst bleven: lezing, gebed en inzameling voor wie het minder heeft. Maar heel anders gerangschikt en aangevuld met filmpjes en een creatieve uitwerking van het thema levenslust met de kinderen. De preek ontbrak. Wel waren er drie korte overwegingen rond de vrouw bij de bron. Want dat was de enige lezing, uit Johannes 4, de ontmoeting van Jezus met een Samaritaanse vrouw bij de bron van Jakob. We hebben de mensen gevraagd hun reactie op te schrijven na de dienst. Velen deden dat. Hierbij een greep uit de reacties waarbij de we kritische niet overslaan en ter harte zullen nemen: Ik geef een 8,5. Bijzondere verhalen. Wat ‘zware’ liederen bij thema ‘Happiness’. Vernieuwend en er van genoten. Een feestje om mee te mogen maken! Positief. Een b(l)oeiende dienst! Blij de kerk uitgegaan. Doorgaan!. “Als alles duister is’’ heeft mij geraakt, dank! Ik vond dat lied juist te somber voor deze dienst. Leuk, maar misschien ook Engelse liedjes. Spreekt aan voor jongeren, wij vonden het goed! Super slotlied! Een voorzichtige start van dit soort diensten. Ik geef het stokje nu voorlopig door aan mijn twee collega’s die ook ieder een Dienst Anders zullen voorbereiden. In het najaar komen we dan alle drie nog een keer aan de beurt. Ik hoop dat er meer mensen gaan helpen met de voorbereiding en dat er (nog) meer mensen zullen komen. Zodat we met elkaar -jong en oud- een vorm van diensten zullen vinden (of verschillende vormen) waarbij we ons gelukkig en meer geïnspireerd kunnen gaan voelen. Nogmaals dank aan allen die zich hebben ingezet en aan de kerkenraad die ons deze ruimte om te experimenteren gunt! Ds. Susan Karreman

De echo van zijn stem draagt eeuwen ver voor hen die het horen willen... Wat is jouw antwoord??

Er ligt een gewonde langs de weg en wat doet u...?

zie pagina’s 18 - 19

Donderdag 2 april Witte Donderdag Voorganger: Ds. Anne Marijke Spijkerboer Zondag 15 maart vierde zondag van de veertigdagentijd Crèche: Laetitia Goeijenbier Kindernevendienst: Alie Goddijn Het kind met de broden We lezen deze zondag gedeelten uit Johannes 6, een lang hoofdstuk waarin veel gebeurt. Het begint met mensen die ver hebben gereisd om Jezus te kunnen horen en dan trek krijgen. En het gaat verder met een kind dat een paar broden in zijn armen heeft. Maar het gaat ook over een storm en bange leerlingen. Jezus geeft hier lessen in vertrouwen. In het denken naar overvloed en veiligheid toe in plaats van het denken vanuit tekort en angst. Hoe kunnen wij dat leren in een wereld die ons vaak zo bedreigend en meedogenloos overkomt? Dat is de vraag voor deze zondag! Ds. Susan Karreman Zondag 22 maart vijfde zondag van de veertigdagentijd Crèche: Ira Spannenburg Kindernevendienst: Franka Brouwer We zijn een heel eind op weg in de 40 dagen. Pasen nadert, maar ook Goede Vrijdag. Vorige week was de toon lichter, werd al een beetje vooruitgegrepen op het feest. Nu zijn de woorden donkerder, als Jezus spreekt over zijn eigen naderende dood, en zijn angst hiervoor. Maar hij komt ook met een bekend en hoopvol beeld, dat van de graankorrel die in de aarde moet vallen en sterven om vrucht te kunnen dragen. Nog steeds is dit een geliefde metafoor om aan kinderen de strekking van het Paasverhaal uit te leggen. Dat Jezus dit beeld gebruikt voor zijn volwassen toehoorders geeft misschien wel aan dat wij qua geloof ook nog een beetje in de kinderschoenen staan… Deze dienst wordt muzikaal ondersteund door de leden van de Johannescantorij, o.l.v. Philip Meijer. Dat betekent dat we met hun medewerking ook weer nieuwe ontdekkingen in het Liedboek kunnen doen! Ds. Michiel de Leeuw Zondag 29 maart zesde zondag van de veertigdagentijd Crèche: Annie v/d Velde Kindernevendienst: Heleen Heidinga Voorganger: Ds. Anne Marijke Spijkerboer Wereldwinkel Op zondag 29 maart kunt u weer terecht voor food- en non-foodproducten bij de Wereldwinkel.

Vrijdag 3 april Goede Vrijdag In zekere zin is de liturgie van de Goede Vrijdag het beluisteren en bezingen van Gods verhaal van bevrijding door lijden en dood heen. De lezingen uit Exodus 12, Hosea 6 en het Johannesevangelie worden afgewisseld door gemeentezang en zang van de cantorij. De Paaskaars wordt gedoofd. De dienst wordt afgesloten met een korte meditatie, een lied en een moment van gedachtenis en verwachting. Verwachting die daarin zichtbaar wordt dat u de gelegenheid krijgt een lichtje te ontsteken bij het kruis. Daarna verlaten we in stilte de kerk, uitziende naar het licht van Pasen. In de viering van Pasen – van Witte Donderdag tot de Paasmorgen – worden we in deze viering betrokken bij de woorden die mensen eeuw in eeuw uit begeleid hebben op wegen van aanvechting en hoop. Ds. Rob van Essen Zaterdag 4 april, 21.30 uur Stille Zaterdag Paaswake Een sfeervolle viering op de avond voor Pasen, met medewerking van de Cantorij Oude Kerk. Vanaf de vroege christenheid wordt in de nacht voor Pasen een Paaswake gehouden. Hierin wordt gespannen uitgezien naar de morgen, het licht van Pasen. We beginnen de dienst in het koor van de kerk om 21.30 uur als het donker is. De kerk is schaars verlicht en het orgel zwijgt. Bij aanvang wordt door de diaken de nieuwe Paaskaars brandend binnengebracht. We concentreren ons op gebed, stilte, gezang, meditatie en lezingen uit het Oude Testament waarin sprake is van doortocht uit het donker naar het licht. Vast element in de viering is ook de gedachtenis van onze doop, die gepaard gaat met een geloofsbelijdenis. In de vroege kerk was het gebruikelijk om in de Paasnacht mensen te dopen; de gedachtenis herinnert ons aan het teken dat wij hebben ontvangen, dat wij met Christus gestorven zijn en opgestaan tot een nieuw leven. Aan het slot geven we met kaarsjes het licht van de Paaskaars aan elkaar door, wordt het Paasevangelie gelezen en zingen we een Paaslied. Met de zegen gaan we (rond 22.30 uur) de nacht in, op weg naar de nieuwe morgen. Ds. Michiel de Leeuw Zondag 5 april Pasen Crèche: Marike Gelinck Kindernevendienst: Tineke Visser Feest van de opstanding van de Heer Op deze zondag vieren we het belangrijkste christelijke feest, en er zal veel te

4

beleven zijn! We lezen het immer ontroerende verhaal van de ontmoeting van Maria met haar opgestane Heer op die ijle morgen in de tuin. Dit verhaal vindt een echo in het oudtestamentische Hooglied, waarin een meisje koortsachtig op zoek is naar haar geliefde. Ze zoekt hem in haar slaap en in de straten en pleinen van de stad. Zo hoopt ze hem te vinden en als ze hem vindt, wil ze hem vasthouden en nooit meer loslaten. Dat zou Maria ook wel willen met haar geliefde Heer, maar zij ontdekt dat dat nu net niet de bedoeling is. Hoe zit dat toch met vasthouden en loslaten? In de tijd van Pasen tot Pinksteren hoort u meer uit het Hooglied, een van de meest bijzondere bijbelboeken. De Paasviering wordt muzikaal opgeluisterd door orgel, trombone (Pieter Kastelein) en misschien wel een bijdrage van de Cantorij… En ook voor de kinderen zal er genoeg te beleven zijn! Ds. Michiel de Leeuw

Zondag 15 maart vierde zondag van de veertigdagentijd Crèche: Monique v/d Bijl Kindernevendienst: Astrid Spuij Het is zondag Laetare (‘Verheug U’; ‘Wees blij’; ‘Zing Vrolijk’). Laetare is afgeleid van het eerste woord van de Introïtus uit Jesaja 54 of 66, die bij de Mis hoort van de vierde zondag van de Veertigdagentijd/Vastentijd. De zondag wordt ook wel “Klein Pasen” genoemd omdat we halverwege op weg naar Pasen zijn; de liturgische kleur is eigenlijk in plaats van het bezinnende paars, roze. Roze omdat het paars van de Veertigdagentijd al gekleurd wordt door het wit van Pasen. Zo’n menging van kleuren is mooi omdat je kunt zien hoe ver we onderweg zijn. Voor deze zondag heb ik gekozen voor de hoofdlezing uit Johannes 9. Daar zien wij een blinde, een mens die niet kan zien. In de Bijbel gaat het veelvuldig over blinden; soms in letterlijke zin soms in overdrachtelijke. Matteüs verhaalt over een blinde, die bezeten was en niet kon spreken en Jezus geneest hem. Bij Marcus horen we over de genezing van een blinde bij Betsaïda. Johannes beschrijft het verhaal van de genezing van een blinde het meest uitvoerig. Het is een theologische benadering door de Schriftgeleerden tegenover de praktische uitwerking van Jezus. De Farizeeën zien de Wet, de Sabbat, hun leer. Jezus verwijt hun dat ze kijken maar geen inzicht hebben. Jezus ziet de gekwetsten, zieken, lammen, blinden, doven, melaatsen, vermoeiden, belasten, jaagt boze geesten uit, wekt doden op. Ziet de vreemdeling, de tollenaar, de

overspeligen. “Verheug je en juich, gelukkig ben je, want je zult rijkelijk worden beloond”, verkondigt Jezus aan de ellendigen en onaanraakbaren in de Bergrede. Hij zegt ook: “Kijk niet naar de splinter in het oog van de ander terwijl je de balk in je eigen oog niet ziet.” Jezus doet de Wet, de Sabbat, de leer van God. Hij zegt veel over wat het volgen van Hem betekent. Op weg naar Pasen doet zich de vraag voor wie Jezus is. In de evangeliën stelt Jezus de vraag over geloof en ongeloof telkens aan de orde. Op Klein Pasen moeten en mogen we geen antwoorden geven uit het geloof van Groot-Pasen. Dat wisten de toehoorders in Jezus’ tijd ook niet. Ze konden misschien weten dat Hij de kans liep om gearresteerd, veroordeeld te worden maar wisten niet van de komende realiteit. Wie zouden wij zijn? Hoe zouden wij hoorder van toen geweest zijn? Zouden wij volger van Hem geworden zijn? En is dat anders na Groot-Pasen? Zijn we nu wel volger of zijn ook wij meer volger van de kerkleer, de dogma’s, de kerk. Spannend verhaal Johannes 9. Wat betekent voor mij geloof? Ds. Wim D. Davids Zondag 22 maart vijfde zondag van de veertigdagentijd Crèche: Toos van Dokkum Kindernevendienst: Mariska Nijdam Over de graankorrel en zo We lezen deze zondag uit het evangelie van Johannes hoofdstuk 12 vs 20 tot en met 35. Het zijn lastige woorden over een graankorrel die moet sterven en over een leven dat bereid moet zijn zichzelf te verliezen. Maar zo zijn wij mensen niet: Wij willen vasthouden, ons vastklampen aan dat wat we hebben en geworden zijn. Loslaten betekent onzekerheid, bedreiging en een ongewisse toekomst. Toch is het de vraag voor deze veertigdagentijd: Hoe kunnen we dichter komen bij de woorden maar vooral bij de instelling van Jezus? Die bereid was alles los te laten in het vertrouwen op de Aanwezige. Maar die in de tekst die we lezen ook eerlijk toegeeft doodsbang te zijn. En dat kan een grote troost zijn voor ons mensen die al zoekend en tastend door het leven gaan: Je mag blijkbaar gewoon mens zijn, met al je gevoelens. Terwijl je zoekt naar een weg die dichter bij Jezus komt. Ds. Susan Karreman Zondag 29 maart zesde zondag van de veertigdagentijd Crèche: Astrid Spuij Kindernevendienst: Nelleke Houtman Voorganger: Mw. Drs. Annemarie van Kleunen Donderdag 2 april Witte Donderdag Dienst voor kinderen en andere mensen

Op Witte Donderdag denken we aan de laatste maaltijd die Jezus met zijn leerlingen houdt. Waar dat bijzondere gebeurt: Hij knielt neer op de grond en wast de voeten van de leerlingen. In de Nieuwe Kerk is het al vele jaren een traditie dat de kinderen van de kindercatechese in deze dienst een rol vervullen. Ze hebben in de weken daarvoor naar het Paasfeest toegewerkt en met deze viering wordt de catechese afgesloten. Met veel enthousiasme zijn de bijeenkomsten voorbereid door Florence Kuipers en Nel van Tol. Zij zijn gemeenteleden die er plezier in hebben met kinderen en de Bijbelse verhalen bezig te zijn. Het ging dit jaar over dieren in de Bijbel, waarvan de kinderen erg genoten hebben. De dieren vormden een kapstok voor de Bijbelse verhalen die werden verteld. In de tijd vóór Pasen waren er dieren aan de orde als het lam en de haan. Als u bijbel-vast bent weet u naar welke gebeurtenissen vóór Pasen zij verwijzen. In deze dienst zal het evangelie zo klinken dat een kind het kan begrijpen. We gaan in op de betekenis van het Paasfeest en in het bijzonder op Witte Donderdag. Ook voor kinderen (en hun ouders) die de kindercatechese niet hebben meegemaakt zal dit een begrijpelijke en aansprekende dienst zijn. Kom dus met uw (klein)kinderen en laten we het Paasfeest beginnen op eenvoudige en vreugdevolle wijze! Ds. Susan Karreman Vrijdag 3 april Goede Vrijdag Voorganger: Ds. Anne Marijke Spijkerboer Zaterdag 4 april, 20.30 uur Stille Zaterdag Paaswake “Het is erg laat, 21.30 uur starten, terwijl het paasontbijt de volgende ochtend alweer vroeg begint.” Dat is de opmerking die we de laatste jaren vaak horen. En we hebben als kerkteam besloten daaraan tegemoet te komen door de Paaswake als proef- dit jaar een uur eerder te laten beginnen. Eerst was de gedachte om zelfs om 19.30 uur te beginnen. Maar dan is het nog helemaal licht en om 20.30 uur is de zon ondergegaan. Waarom is dat belangrijk? Omdat in de Paaswake het Licht heel belangrijk is. We beginnen de dienst door de nieuwe Paaskaars brandend de kerk binnen te dragen en daarna ontsteken we allen ons eigen licht aan die kaars. Terwijl de kaarsen branden zingen we liederen over het Licht dat alle donker overwint. De hele dienst door is er steeds weer die vraag: “Waarom is deze nacht anders dan andere nachten?’’ We gedenken onze doop in deze dienst. En uiteindelijk lezen we het Paasevangelie met een korte overweging. Het eigenlijke Paasfeest begint in de nacht vóór Pasen. Waarom? Omdat in het jodendom de dag op de avond ervoor begint. Maar ook omdat het zo belangrijk is om het Licht uit te roepen terwijl alles nog donker is.

5

Vroeger waakten de christenen de hele nacht om in de vroege morgen naar de begraafplaatsen te gaan en daar liederen van hoop en opstanding te zingen. De hele nacht waken is te veel. Maar deze dienst op de avond voor het eigenlijke Paasfeest noemen we nog steeds een wake. Maak deze dienst eens mee. Het is werkelijk een bijzonder gebeuren! De cantorij Nieuwe Kerk zal in deze dienst samen met ons zingen. Ds. Susan Karreman Zondag 5 april Pasen Crèche: Monique v/d Bijl Kindernevendienst: Lineke Vermeer Voorganger: Ds. Susan Karreman Een nuchtere Halleluja-dienst! “We zijn geen Halleluja-mensen”, zeggen nuchtere gelovigen in onze kerk wel eens tegen elkaar. We houden wel van blij maar niet te uitbundig. We willen wel graag wat bemoedigends horen maar niet zo dat de soms bittere realiteit wordt ontkend. In veel paasliederen klinkt het Halleluja door. Het is vaak het refrein of een terugkerend thema. ‘Halleluja’ is een Hebreeuws woord en betekent letterlijk ‘Prijs de Heer’. Dat willen we deze paasmorgen doen: de Aanwezige prijzen om de, ook voor ons, hoopvolle weg die Hij met Jezus ging. We mogen het weer horen en het elkaar toezingen: Er is een doorkomen aan. Is het niet in dit leven dan wel daarna. Ons perspectief en onze hoop worden met Pasen a.h.w. opgerekt. We vermoeden dat ons bestaan ruimer zou kunnen zijn dan de jaren hier op aarde. Omdat velen er enthousiast van hebben getuigd dat de weg van Jezus niet is doodgelopen in de dood maar verder ging. Op een heel andere wijze, mysterieus, haast niet meer herkenbaar als de mens die hij was. Daarom mogen wij hopen dat ook ons mogelijkheden worden geboden die bij de grens van de dood niet worden afgekapt. Dat betekent niet dat we ons dan maar op dat leven hierna moeten gaan concentreren. Het gaat om het leven nu. Maar dat kan losser en onbezorgder geleefd worden als we een aarzelend vermoeden koesteren van een ruimer perspectief. Als we als gelovigen ooit aarzelend en hakkelend spreken dan wel op de dag van de opstanding. Het is te groot voor ons en te onbegrijpelijk. We hoeven op deze dag dan ook niet zeker te weten, op de wijze waarop woorden in beton gegoten zijn. Het is heel wat als we ruimte kunnen maken voor de woorden ‘misschien’ of ‘hopelijk’. We lezen over Maria in de tuin. U kunt het lezen in Johannes 20 vs 1 tot en met 18. Het is geen halleluja-verhaal, maar een verhaal van tranen en lachen door de tranen heen. Precies zoals het leven soms kan zijn. Voor mij is het een van de mooiste verhalen uit de bijbel. De Johannescantorij zal in deze dienst ons zingen ondersteunen. Ds. Susan Karreman

Paasontbijt Ook dit jaar wordt u hartelijk uitgenodigd voor het paasontbijt in de Nieuwe Kerk op 1e Paasdag. Wij vragen u om uiterlijk 08.30 uur aanwezig te zijn. In de Nieuwe Kerk hangt weer een lijst, waarop u zich kunt opgeven als u wilt deelnemen. U kunt zich ook per telefoon of e-mail opgeven. Telefoon 070 393 5787 of e-mail: [email protected]

Op zondag 29 maart Van Georg Poss wordt uitgevoerd: Miserere mei, Deus De medewerkenden zijn: Vocaal Ensemble Moteta Instrumentaal ensemble van de Nieuwe Kerk Philip Meijer, orgel Cantrix: Janey Keuning-van Dam Voorganger: mw. drs. A.W. van Kleunen De tijd voor Pasen, Veertigdagentijd of Vastentijd genoemd, is een tijd van inkeer, van reflecteren op het leven, lijden en sterven van Jezus en op het eigen leven, op wat werkelijk belangrijk is, op wat er misgegaan is, een tijd van berouw, vragen om vergeving en een tijd van omkeren, veranderen. Dat heeft te maken met jezelf, met je medemensen en met God. Traditioneel worden in deze tijd Psalmen gebeden die gaan over schuld, schuldbelijdenis, boete en vergeving. Een van deze Psalmen is Psalm 51, in de oude R.K. telling van de Vulgaat is dit Psalm 50. In het Latijn begint deze Psalm met de woorden ‘Miserere mei’. In het jodendom maakt Psalm 51 deel uit van het avond- en het nachtgebed. In het vroege christendom werd Psalm 51 gebeden aan het eind van het morgengebed. Vanaf de Middeleeuwen maakt het Miserere deel uit van het nachtofficie (getijdengebed in de kloosters) op Goede Vrijdag en Stille Zaterdag, vanaf de 9e eeuw in sommige abdijen ook op Witte Donderdag. Op deze dagen werd het nachtgebed, de zogenaamde Donkere Metten, gebeden in het donker, zonder verlichting van kaarsen. Dit was bedoeld als dramatisering van en meditatie op het lijden, sterven en de grafrust van Jezus. Later werden bij de Donkere Metten 15 (soms 7, 22, 24 of 72) kaarsen op een driehoekige kaarsenstandaard (kaarsegge) geplaatst, na elke Psalm werd één kaars gedoofd en tijdens de lofzang van Zacharias werden ook de kaarsen op het altaar gedoofd. Dit doven van het licht staat symbool voor de leer-

lingen die Jezus één voor één in de steek lieten. De laatste kaars werd niet gedoofd maar verborgen en aan het eind van het officie weer getoond, als verwijzing naar de opstanding. In 1977 zijn de Donkere Metten afgeschaft, maar in 2007 door Paus Benedictus weer toegestaan. Veel componisten hebben het Miserere getoonzet. Heel bekend is het verstilde Miserere van Allegri (enkele jaren geleden heeft Vocaal Ensemble Moteta dit werk uitgevoerd). Ook componist Georg Poss heeft toonzettingen van het Miserere geschreven. Het ‘Miserere a 6 voc.’ dat op 29 maart, Palmzondag, in de Nieuwe Kerk wordt uitgevoerd door Vocaal Ensemble Moteta en een klein instrumentaal ensemble is een zesstemmige compositie, voor vier vocale en twee instrumentale stemmen, ondersteund door een zgn. Basso Continuo (basinstrument plus toetsinstrument). De compositie biedt de mogelijkheid om tutti en solo af te wisselen. Het smekende karakter van de Psalmtekst wordt hoorbaar gemaakt in ontroerende dissonanten, maar ook de hoopvolle dimensie klinkt door in de muziek. De emoties in de tekst worden worden muzikaal ondersteund in een, soms verrassende, afwisseling van majeur- en mineuraccoorden. De componist gebruikt bij de beginwoorden ‘Miserere mei’ (Wees mij genadig) een kleine-sekstsprong omlaag. De kleine sekst heeft een emotioneel, smekend karakter. Denk bv. aan de bekende Matthäus-aria ‘Erbarme Dich’, waar Bach hetzelfde interval gebruikt, maar dan stijgend. Het berouw in de woorden ‘et omnes iniquitates meas dele’ (en doe heel mijn schuld teniet) klinkt in een reeks halve toonsafstanden, ‘schrijnende schreden’. Georg Poss werd tussen 1570 en 1575 geboren in Franken en is tussen 1633 en 1642 overleden in Rothwaltersdorf in Silezië. Hij heeft in Venetië gestudeerd en behoort tot de belangrijkste vertegenwoordigers van de Duits-Venetiaanse school. De stijl van Poss doet denken aan die van de Latijnse motetten van Heinrich Schütz. Van 1597 tot 1618 heeft Georg Poss aan het hof van aartshertog Ferdinand in Graz gewerkt als cornettist, muziekleraar en componist en van 1618 tot 1622 in Breslau als hofkapelmeester bij bisschop Karl von Österreich, een jongere broer van Ferdinand. In die laatste functie heeft Poss onder andere dubbelkorige missen, motetten en Psalmen gecomponeerd, waaronder drie verschillende toonzettingen van het Miserere. Janey Keuning-van Dam, cantrix Nieuwe Kerk

6

Zondag 15 maart Vierde zondag van de veertigdagentijd 1e inzameling: Edukans Onderwijs maakt weerbaar, geeft kinderen vaardigheden waar ze hun leven lang profijt van hebben. Daarom werkt Edukans aan meer scholen, schoolbanken, schoolborden, meer boeken en leraren in ontwikkelingslanden. Een van de landen is het Afrikaanse land Ethiopië. Ons gemeentelid Carina de Boer is op bezoek geweest bij de scholen en heeft zelf lessen gegeven. Het land is goed op weg, er wordt veel overheidsgeld in onderwijs gestoken. Er zijn echter nog steeds regio’s waar nauwelijks kinderen naar school gaan. Edukans geeft ook gehandicapte kinderen een kans op aangepast onderwijs. Ook belangrijk is kennisoverdracht: leraren van hier geven kennis door aan leraren daar. Met uw gift helpt u kansarme kinderen in Ethiopië goed onderwijs te volgen, waar zij hun hele leven wat aan hebben. Meer informatie: www.edukans.nl 2e inzameling: Kerk Deze inzameling is bestemd voor dekking van kerkelijke uitgaven. Zondag 22 maart Vijfde zondag van de veertigdagentijd 1e inzameling: Het Den Haag Wereldhuis Wie is er illegaal in deze wereld? God heeft ieder van ons naar zijn Beeld geschapen. Wel wonen er veel mensen in Den Haag en omgeving die geen geldige verblijfspapieren hebben. Voor deze ongedocumenteerde mensen, waaronder veel vrouwen die als huishoudelijke hulp werken, is vorig jaar het Den Haag Wereldhuis opgericht. In de huiskamer van het Wereldhuis krijgen mensen zonder verblijfspapieren advies over toegang tot onze gezondheidszorg en onderwijs en daarnaast is het een plaats van ontmoeting. Het doel van deze veilige plek is dat mensen zich staande houden in de Nederlandse maatschappij, maar tegelijkertijd zich goed voorbereiden op hun toekomst. Met uw gaven helpt u mee dat dit werk in het Wereldhuis voorgezet kan worden. 2e inzameling: Kerk Deze inzameling is bestemd voor dekking van kerkelijke uitgaven. Zondag 29 maart Zesde zondag van de veertigdagentijd Palmpasen 1e inzameling: Zij wil studeren – Help de Christenen in Bangladesh Het Zuid-Aziatische land Bangladesh kennen we van de vele overstromingen die het land hebben getroffen. Het land ligt in een delta, wat betekent dat het vruchtbaar is voor rijst, maar ook kwetsbaar voor de kracht van het water. Hoewel de moslims en christenen grotendeels in vrede naast elkaar leven, beho-

ren de christenen op het platteland tot de armste bevolkingsgroepen. Velen zijn analfabeet en leven onder de armoedegrens. De Broeders van Taizé (die al jaren in Bangladesh contemplatief en diaconaal werkzaam zijn) ondersteunen de jonge Baptistenkerkjes met raad en daad. De Broeders leiden zoals bekend een sober leven. Kerk in Actie is bij deze kerk en hulpvraag betrokken. Uw geld wordt gebruikt om scholing te geven, microkredieten te verstrekken en praktische zaken zoals naailessen en tuinbouwcursussen te verzorgen voor met name vrouwen. U helpt medechristenen om hun armoede te boven te komen. 2e inzameling: Kerk Deze inzameling is bestemd voor dekking van kerkelijke uitgaven. Uitgangscollecte: Kosten cantate Waar de koorleden die aan een cantate meewerken, vrijwillige zangers uit of van rondom de gemeente zijn, zijn de meeste solisten en instrumentalisten beroepsmusici, voor wie het een deel van hun werk is. Daarnaast zijn er aan de organisatie van een dienst met cantate administratieve kosten verbonden, o.a. voor de folders en affiches. Daarom wordt aan de uitgang een collecte gehouden ter bestrijding van de kosten van de cantate. Donderdag 2 april Witte donderdag Avondmaalscollecte Zondag 5 april Pasen 1e inzameling: Noodfonds VluchtelingenWerk Rijswijk Gevlucht voor bedreigingen of gevaar. Aankomen in Nederland: een land met een moeilijke taal, andere gebruiken en gewoonten. VluchtelingenWerk Rijswijk, met ongeveer 100 vrijwilligers, helpt jaarlijks zo’n 280 mensen in onze stad. Het doel van het ‘Noodfonds’ van VluchtelingenWerk Rijswijk is het tijdelijk en incidenteel financieel ondersteunen van vluchtelingen en asielzoekers in schrijnende situaties. Deze steun wordt slechts gegeven als andere instanties, zoals de Sociale Dienst van de gemeente Rijswijk e.d. nog niet of niet meer financiële middelen ter beschikking kunnen stellen en er geen sprake is van een andere voorliggende voorziening. Met uw gift toont u zich solidair met onze nieuwe medeburgers. Meer weten over vluchtelingenwerk Rijswijk? website: www.welzijn-rijswijk.nl 2e inzameling: Jeugdwerk Protestantse Kerk Deze inzameling is bestemd voor het landelijk jeugdwerk van de Protestantse Kerk. De jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk, JOP, ondersteunt het plaatselijke jeugdwerk met een divers aanbod van toerusting, muziek en sport en spel. Met uw steun helpt u jeugd en jongeren in Nederland om hun weg te vinden in het geloof.

Uw gaven in de zendingsbussen worden gebruikt voor ondersteuning van de uitgezonden medewerkers. Wilt u in geld bijdragen aan het werk van de diaconie, dan is uw bijdrage welkom op NL30 INGB 0000 1213 12 ten name van Diaconie Protestantse Gemeente Rijswijk. U kunt er desgewenst een bestemming voor uw geld aan toevoegen.

Hein Stufkens komt naar Rijswijk Op donderdagavond 26 maart zal spiritueel leraar Hein Stufkens naar Rijswijk komen. Hij heeft vele boeken geschreven die op eenvoudige wijze nieuwe wegen wijzen naar geloven in deze tijd. Opgegroeid in een traditioneel roomskatholiek gezin, heeft hij in de loop van zijn leven nieuwe en eigen woorden gevonden voor een geloof dat hij zeker niet verloren heeft, maar juist op nieuwe wijze gevonden. Hij zal deze avond spreken over: Wat maakt ons heel? Het zal gaan over de dingen waar wij als mens doorheen moeten in het leven maar waarvan we ook kunnen groeien. Hein Stufkens is een spreker die op eenvoudige en doorleefde wijze moeilijke dingen eenvoudig kan uitleggen. Zo zijn de avonden waarop hij lezingen houdt, nooit dorre bijeenkomsten maar vol van leven en vreugde. De lezing zal plaatsvinden in de openbare bibliotheek. U kunt kaarten reserveren via de website van de bibliotheek www.bibliotheekaandevliet.nl of in de bibliotheek zelf kopen. Wacht u daarmee niet te lang. Want de zaal in de bibliotheek is niet al te groot en er is waarschijnlijk veel belangstelling. De kosten bedragen 5 euro voor leden van de bibliotheek en 7 euro voor niet-leden, inclusief consumptie. De avond zal om 20.00 uur beginnen en 22.00 uur eindigen. Er zal een boekentafel staan met boeken en dichtbundels van Hein Stufkens. Meditatiegroepen Er is veel belangstelling voor de groepen. Zelfs zo veel dat met name de maandagavondgroep erg groot geworden is. Dit betekent dat er geen nieuwe mensen meer bij kunnen komen op deze avond. Wilt u meedoen, dan is dat nog mogelijk op de donderdagavond. Namens de werkgroep, ds. Susan Karreman

7

Beste mensen, als reminder Op 20 maart organiseren we weer samen eten. De reacties waren positief de vorige keer. We beginnen om 19.00 uur en caféinloop is mogelijk vanaf 21.00 uur. Het thema is dit keer wereldmaaltijd. Zaken als groenten van het seizoen en duurzaamheid zullen besproken worden. Elly Herbschleb zal wat toelichting geven alsmede gelegenheid tot vragen stellen natuurlijk. Opgave voor 20 maart via mailadres: [email protected] o.v.v. samen eten. Wil je meehelpen met koken, tafeldekken en/of afruimen, dan zouden we dat erg fijn vinden. Aanmelden via genoemde mail Graag tot ziens: Elly Herbschleb, Martha van Dalen, Fiona Klein Klouwenberg, Martien Schoots.

Lieve lezers van het kerkblad. Ik zal jullie meteen uit de spanning halen, want om 8 uur ’s ochtends op 6 februari stond ik op het dak van Afrika, de hoogste berg van Afrika: op Uhuru Peak van de Kilimanjaro in Tanzania. En alle clichés waren waar: wat heb ik het zwaar gehad en wat ben ik mezelf tegengekomen. Ik heb u zo veel te vertellen, maar zal hier mijn toppoging zo kort als mogelijk omschrijven. De tocht naar de top van de Kilimanjaro begon op 5 februari om

PROTESTANSE RIJSWIJK 125x95 ZW

29-05-2007

11:34

Pagina 1

K

Uitvaartzorg met de nadruk op zorg! Bij De Laatste Eer gaat aandacht voor uw persoonlijke wensen hand in hand met hoge kwaliteit. Voor algemene informatie kunt u onze brochure opvragen. Bent u geïnteresseerd in het lidmaatschap van onze coöperatie, wilt u informatie over een uitvaartverzekering, wilsbeschikking en/of Fonds van Vooruitbetaling dan kunt u bellen met 070 - 369 12 98. U kunt ook een briefje met uw wensen, naam en adresgegevens sturen naar: De Laatste Eer, antwoordnummer 11221, 2600 WC Delft (een postzegel is niet nodig).

ANTWOORDCOUPON

Eikelenburglaan 5 - Rijswijk - Telefoon 070 - 369 12 98 - www.de-laatste-eer.nl Deze coupon kunt u in een envelop, zonder postzegel, sturen naar De Laatste Eer, Antwoordnummer 11221, 2600 WC Delft. ■ Ik wil lid worden van de uitvaartvereniging (contributie € 5,- per jaar per huishouden incl. minderjarige kinderen). ■ Stuurt u mij uw kennismakingsbrochure. ■ Stuurt u mij een folder over Wilsbeschikkingen & het Fonds van Vooruitbetaling. ■ Ik wil een wilsbeschikking ontvangen om in te vullen. ■ Informeert u mij over de NKU Uitvaartverzekering

■ Ik wil meer informatie over . . . . . . . . . . . . . . . . .

d

......................................... Naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geb. datum. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Adres . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Postcode/Woonplaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefoonnummer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Nieuw

BREESCHOTEN DOE HET ZELF GEESTBRUGWEG 34-36 2281 CL  RIJSWIJK TELEFOON 070 - 399 77 00 FAX: 070 - 398 93 55

• voor hout (gratis thuisbezorgd) • flexa en sikkens verven - mengrobot • ijzerwaren - gereedschappen • vakkundige voorlichting

BREESCHOTEN DOE HET ZELF

GEESTBRUGWEG 34-36 2281 CL RIJSWIJK TELEFOON 070 - 399 77 00 FAX: 070 - 398 93 55

Prijs: 3 9 ,9 5 De auteur stelt dat het Midden-Oosten conflict het simpelst te verklaren probleem op aarde is, maar tegelijkertijd het moeilijkst om op te lossen. Ichthusboekhandel Pelgrim Korte Poten 42, 2511 EE Den Haag tel.: 070 - 380 05 76 www.ichthusboekhandel.nl

• voor hout (gratis thuisbezorgd) • flexa en sikkens verven - mengrobot • ijzerwaren - gereedschappen • vakkundige voorlichting

Loodgietersbedrijf Breukelman ENDEZANT 25 - 2285 LH RIJSWIJK ZH

telefoon 06 2249 8171 GAWALO - SANITAIR EN GASVERWARMINGSINSTALLATIEBUREAU

6

Toen begon de meest bizarre nacht van mijn leven. De komende acht uur bestonden uit overleven. Het enige wat ik zag bij het licht van mijn hoofdlampje en de maan waren mijn eigen voeten, stenen en de voeten van de gids voor me. Voetje voor voetje naar boven, stap voor stap, uur na uur met bijna geen pauze. Na enige tijd verkeerde ik in een staat die het beste kan worden vergeleken met dronkenschap vanwege het zuurstoftekort. Ik zwalkte happend naar zuurstof en zag dingen die er niet waren. Stapje voor stapje zette ik de ene voet voor de andere en probeerde in het ritme te blijven. Naast me hoorde ik rumoer en ik zag een vrouw uit een andere groep die hangend tussen twee gidsen, werd afgevoerd. Stil blijven zitten is funest, want de kans op onderkoeling is dan te groot. Later bleek dat het op z’n koudst min 16 is geweest die nacht. De komende uren bestonden uit achter mijn gids aan zwalken, omvallen, lopend in slaap vallen en bibberend van de kou water in je mond gegoten krijgen. En dan, eindelijk om iets over zessen zag ik de zon opkomen, ik voelde de warmte op mijn wangen en ik keek omhoog en mijn mond viel open. Ik hoefde nog maar 200 meter tot de kraterrand.

genomen en binnen een uur naar het kamp gebracht waar we vandaan kwamen. We maakten een foto met zijn vijven en toen moesten we snel weer weg, het risico van zuurstoftekort is op de bizarre hoogte van 5895 meter ontzettend hoog.

En toen weer naar beneden. Nogmaals wil ik iedereen die mij en vooral ook War Child heeft gesteund ontzettend bedanken voor alle vrijgevige donaties. Met de hele club hebben we meer dan 400.000 euro opgehaald om kinderen in oorlogsgebieden te helpen. Wilt u meer weten over mijn beklimming van de Kilimanjaro? Stuur mij dan even een e-mail op [email protected] en ik stuur het volledige verslag. Of vraag het even aan mijn vader Tom Brouwer. Fleur Brouwer

Met een grijns op mijn gezicht liep ik die laatste paar meters en viel ik neer op de kraterrand: Stella Point. Ik wilde huilen van opluchting, van geluk, van pijn, van verdriet en alle emoties die daar tussenin zitten, maar dat kon ik niet. Op mijn rug keek ik naar de steeds lichter wordende hemel en mensen kwamen naar me toe met open armen en, tot mijn intense verbazing, een kop warme thee. Vanaf Stella Point is het nog een uur lopen naar Uhuru Peak, het hoogste punt van de Kilimanjaro, van Tanzania en van Afrika. Maar met de zon die steeds meer warmte gaf en het surreële landschap (een vulkaankrater, gletsjers en heel Afrika aan je voeten) gaven me een energieboost waarvan ik een paar uur terug niet had geloofd dat dat had gekund. Op de top voelde ik me super. Ik maakte foto’s, zag mijn vier vrienden die mee waren: Marleen, bleek en met een blik van ongeloof. Rolf, met zijn ogen klein van de slaap. Elise met een grijns die niet leek weg te branden van haar gezicht. En Alex, doodziek van de hoogte. Niet lang hierna is hij door een gids onder de arm

Het was mooi om op zondag 22 februari in de Nieuwe Kerk onze oud-predikant van de Verzoeningskerk ds. Marco Visser weer een keer als voorganger mee te maken: fijn dat hij in ons midden was! Maar de voorbede in de eredienst bracht toch een schok teweeg: onze preses van de kerkenraad Koos van Helden was de dag ervoor met spoed opgenomen in het ziekenhuis vanwege een herseninfarct. Gelukkig is het snel goed gekomen: Koos mocht de volgende dag al naar huis, zij het wel met de nodige voorzorgen en afspraken voor rust. De vergadering Moderamen van maandag 2 maart hebben we daarom deze keer opgeschort, het moderamen zal de te bespreken informatie per e-mail uitwisselen. Wel kan ik u nog op de hoogte brengen van de onderwerpen die op maandag 16 februari in de kerkenraad zijn besproken. Als eerste komt mw. Heleen van Camp aan het woord: als lid van de Taakgroep Eredienst is ze op uitnodiging in de kerkenraad aanwezig. Ze verwoordt het voorstel van de TG Eredienst om de vele dubbelingen in taken en activiteiten met de beide liturgiecommissies van Nieuwe Kerk en Oude Kerk te voorkomen door dit jaar als taakgroep terug te treden en het werk over te laten aan de gezamenlijke liturgiecommissies. Deze kunnen dan verder spreken over de erediensten, de muziek, de trainin-

9

gen enz. De kerkenraad stemt hiermee in en zal eind 2015 evalueren of deze werkwijze kan worden voortgezet. Ds. Michiel de Leeuw bespreekt de ontwikkeling van het nieuwe Jeugdbeleid. Het visieteam heeft i.s.m. de beleidsmedewerker van JOP (Jongeren Organisatie van de Protestantse Kerk) de jaarplannen opgesteld en daarbij de ervaringen ingebracht van de gemeentelijke bijeenkomst in november in de Nieuwe Kerk. Het Jeugdbeleid kent nu 14 ‘beloften’ waarbij achter alle activiteiten en aanbevelingen ook de visie is verwoord. En bij alle activiteiten staat een link naar de Bijbel genoemd. Dit alles wordt zo veel mogelijk gezamenlijk gedaan door Nieuwe Kerk en Oude Kerk, met dien verstande dat ook wederzijdse inspiratie van groot belang is. Ds. De Leeuw geeft een overzicht van alle speerpunten van het nieuwe Jeugdbeleid, waarover u als gemeente nader wordt geïnformeerd via het kerkblad. De kerkenraad is zeer positief over de voorstellen van het visieteam en keurt het nieuwe Jeugdbeleid goed. Ook de financiële situatie van onze Protestantse Gemeente Rijswijk komt ter sprake. Een kleine financiële commissie onder interim-leiding van dhr. Rijn van Kooij is nog volop in bespreking om de problemen verder in kaart te brengen en voorstellen te doen om de afnemende inkomsten en toenemende uitgaven met elkaar in balans te brengen. Dit zal moeten leiden tot verdergaande bezuinigingen, maar we achten dit essentieel om op de lange termijn voort te kunnen gaan als kerkelijke gemeente. De definitieve uitkomsten van de financiële commissie volgen binnenkort. De penningmeester van de Diaconie informeert de kerkenraad over de beoogde verkoop van het laatste kleine stukje grond in Den Haag dat nog in bezit is van de Diaconie. Het Bouwfonds is bereid het stukje grond te kopen, ook al is het door vorm en grootte niet bruikbaar voor bebouwing of voor sportieve bestemming. De kerkenraad stemt in met de verkoop. Natuurlijk worden er nog tal van andere zaken besproken, maar het voert te ver om alle onderwerpen hier te benoemen. We zijn deze keer met minder kerkenraadsleden dan anders, maar het is altijd goed om elkaar in zo’n vergadering te ontmoeten en te spreken, waarbij ondanks de ernst van de onderwerpen steeds de prettige samen- werking en de goede onderlinge verstandhoudingen leidend zijn in de vergadering. Huibert van Eijsden, Scriba Kerkenraad.

u zich op zondagmorgen telkens opnieuw kunt laten inspireren. Dus dames, veel dank!

De Stille Week: een week om bij stil te staan… In de Stille Week zijn er traditiegetrouw verschillende vieringen waarin we Jezus op de voet volgen op zijn weg door het duister naar het licht van Pasen. Van het Laatste Avondmaal op Witte Donderdag naar Getsemane en de kruisweg op Goede Vrijdag. Van het waken in de stilte van de Zaterdag naar het feestgedruis op de derde dag: Paasmorgen! Het is zeker aan te raden om – als u in de gelegenheid bent – al deze vieringen mee te maken. Zo ontstaat er een zekere cadans en beleeft u op een intense manier het geheim van Pasen. Van harte aanbevolen dus! Liturgisch bloemschikken Ook in deze Veertigdagentijd zorgen de dames van het liturgisch bloemschikken weer voor een fraai bloemstuk. Dat bloemstuk loopt als een rode draad door de lijdenstijd, met hetzelfde thema als in kerk- en kindernevendienst: ‘Met open handen’. Iedere week wordt het stuk verrijkt met iets nieuws, in lijn met het karakter van de zondag. Dat is een hele klus, maar gelukkig kunnen de dames elkaar afwisselen. En met de dames bedoel ik Marilyn de Boer, Adri Rodenburg, Margie van Veen, Annel Geertsma, Yvonne Coumou, en ten slotte An Schouten, die momenteel wordt opgevolgd door Geertje Veenendaal. Met z'n allen bespreken ze het thema en de insteek voor het hele project, geïnspireerd door wat er vanuit de landelijke kerk wordt aangereikt aan ideeën. Ook wordt afgestemd met de predikant en met Huibert die de liturgieën maakt. Dan worden de taken onderling verdeeld en moeten materialen worden verzameld, vaak uit eigen huis en tuin, of gesprokkeld uit een van de Rijswijkse bossen en winkels. De schikking ten slotte wordt vaak op zaterdagmorgen gemaakt, met verse bloemen. En geplaatst op de liturgische tafel, alwaar

Berichten van overlijden Op zondag 1 februari is overleden mevrouw Miep Barentsen - Deurloo, op de leeftijd van 87 jaar. Zij woonde met haar man Wim Barentsen sinds 2014 in Onderwatershof. Ze waren verhuisd vanuit Oosterland, in Zeeland naar Rijswijk, om dichterbij de familie te wonen en om de zorg te kunnen krijgen die mevrouw nodig had. Mevrouw kon de laatste tijd niet meer zelfstandig naar buiten, maar haar man komt regelmatig naar de Oude Kerk. De begrafenis heeft plaatsgehad in Oosterland, alwaar zij werd herinnerd als een lieve en zorgzame vrouw en waar de klokken van de oude Dorpskerk de stoet begeleidden naar de begraafplaats. Onlangs kwam ons ook het bericht ter ore van het overlijden van mevrouw Rie de Geus - van den Heuvel. Zij woonde de afgelopen vijf jaar in Onderwatershof. Drie jaar terug verloor zij haar man, en belandde zij zelf in een rolstoel. Het laatste jaar woonde zij op afdeling Welgelegen, omdat haar geestelijke vermogens afnamen. Desondanks was zij altijd vrolijk, hartelijk en betrokken. Rie de Geus overleed op 2 januari jl. De begrafenis volgde op 9 januari op Eikelenburg, met als voorganger de geestelijk verzorger van Onderwatershof. Aanwezigheid in JC09 Zoals elke maand, ben ik in maart op de 2e en de 4e dinsdag te vinden in JC09, dat wil zeggen op 10 en 24 maart, van 14.30 uur tot 16.30 uur. U kunt gewoon binnenlopen, voor even contact of een goed gesprek en een kop koffie. Bedoeld als een plek met een lage drempel. Wilt u graag dat ik bij u thuis langskom voor een pastoraal contact, laat u dat dan aan mij weten via mail of telefoon? Met een hartelijke groet, Ds. Michiel de Leeuw

10

Bijzondere lezing op donderdagavond 26 maart Op deze avond zal Hein Stufkens naar Rijswijk komen. Een heel bijzondere spreker die vanuit een traditionele vorm van geloven nieuwe wegen is gaan bewandelen. Zie onder Van Binnenuit. De man die de kerk ontdekte Hij was er al zo lang niet meer geweest, zoals dat gaat in een mensenleven. Hij had er niet zoveel tegen maar het was misschien niet belangrijk genoeg. Op een van de vele donderdagse koopavonden, die er tegenwoordig zijn, liep hij, als jonge opa, met zijn kleinzoon langs het kerkgebouw. Er brandde licht en ze hoorden kinderstemmen. “Wat gebeurt daar?’’ vroeg zijn kleinzoon. “Is dat een school?” “Misschien”, antwoordde hij “Een school voor geloven.’’ “Moeten wij daar dan ook niet naar toe?” was de volgende vraag. Voor hij het zich goed realiseerde, was hij met kleinzoon binnen. Kinderen brachten de Bijbel binnen en kaarsen. Er werd een duidelijk en aansprekend verhaal verteld. Brood werd rondgedeeld aan iedereen. “Het was leuk, opa’’, was het commentaar. “Gaan we nog eens naar deze school?” De volgende avond ging hij al, nu alleen. Geen angstaanjagende preek zoals hij die uit zijn jeugd kende: over het vreselijke lijden dat de mensheid Jezus had aangedaan. Maar de eenvoudige lezing van het oeroude verhaal over de weg van liefde die Jezus ging. “Morgenavond is het Paaswake’’, werd aan het eind van de dienst hoopvol meegedeeld. Hij was een radicaal mens. Hij ging niet meer of hij ging er helemaal voor, dus ook die volgende avond. Zijn vrouw wilde wel een keer mee. En zo vonden ze zichzelf terug in een donkere kerk met een brandende kaars in de hand terwijl eindeloos de eenvoudige woorden werden gezongen: “Als alles duister is, ontsteek dan een lichtend vuur dat nooit meer dooft’’. Ze wilden het voor elkaar niet weten maar hij zag best dat zijn vrouw tranen in de ogen had en ook hij voelde zich vreemd ontroerd. Toen ze op Paasmorgen de kerk binnenkwamen, hadden ze het gevoel dat ze al een hele weg hadden afgelegd en dat was ook zo. Nu was er een vrolijke dienst met ook veel, nog voor hen, bekende paasliederen. In de middag was

het traditioneel paaseieren zoeken met alle kleinkinderen. “Hoe was het vandaag op die school opa’’, vroeg de kleinzoon, die er ook een keer was geweest. “Ik dacht dat het een saaie en vervelende school was’’, antwoordde de man. “Maar ik heb me vergist.’’ Paaswensen Het komt er maar moeilijk in: Om elkaar behalve een gelukkig nieuwjaar ook een gelukkige Pasen te wensen. Zelf stuur ik ook nog geen paaskaarten maar ik zou het wel willen. Want ons jaar als gelovigen begint eigenlijk met Pasen. Sterker nog: ons leven begint er en onze dood eindigt er. Dat is natuurlijk makkelijk gezegd als je zelf op dit moment niet met de verschrikking van een erge en/of te vroege dood te maken hebt. We hebben het als christenen misschien ook wel te makkelijk gezongen: “Nu jaagt de dood geen angst meer aan, want alles, alles is voldaan.’’ Paulus weet wel beter. Hij schrijft over de dood als de laatste vijand. Een vijand die, in de ervaring van velen, verschrikkelijke klappen uit kan delen. Waarom dan toch het Paasfeest vieren? Misschien omdat we aan de opstanding van Jezus aarzelend hebben mogen ervaren dat er een weg door de dood heen loopt. Niet in de zin van dat een dood lichaam weer levend wordt. Het is alweer Paulus die al in de eerste eeuw na Christus met die opvatting de vloer aanveegt. “Vat het niet letterlijk op,’’ schrijft hij, “want dan ben je een dwaas. Zie het vanuit de symboliek van een zaadje dat de grond ingaat en waar iets heel anders uit groeit.” U kunt het nalezen in 1 Korintiërs 15 vanaf vers 35. Laten we dus vooral over de opstanding zingen en er op vertrouwen dat onze geliefden en ook wijzelf ons verder mogen ontwikkelen in de wereld van de Liefde. Maar laten we het niet al te letterlijk opvatten. Er was ooit eens een vrouw die ontdaan de kerk uit kwam na een preek over de opstanding van het vlees. “Mijn man valt daar buiten,’’ snikte ze, “want van zijn lichaam is na een brand niets meer over.’’ Zo zijn er vele gestorvenen van wie geen lichaam meer rest. Maar ook voor hen mogen we hopen op een opgestaan leven. Want de Eeuwige heeft het aardse lichaam niet nodig om ons aan de andere kant van de grens een vernieuwd bestaan te schenken! In de kerk aanwezig Met veel plezier blijf ik op de dinsdagmorgen in de kerk aanwezig: voor gesprekken, werkoverleg of welke soort ontmoeting dan ook. Het is maar zelden dat ik mijn laptop tevoorschijn kan halen en aan het werk kan gaan. Meestal is er bezoek, afgesproken of spontaan. Wilt u mij ook op deze ongedwongen wijze ontmoeten: bel voor een afspraak of kom langs. Ben ik op dat moment bezet, dan krijgt u in ieder geval een kopje koffie van de altijd gastvrije beheerder, Maarten van Tol. We kunnen dan overleggen

of u wilt wachten of liever een afspraak maken voor een volgende dinsdag. Graag tot ziens, thuis onderweg of in de kerk, hartelijke groet, ds. Susan Karreman

Studeren Als u dit leest ben ik net terug van studieverlof en vakantie. Mijn studieweken heb ik doorgebracht in Marburg, een oude Duitse universiteitsstad. Ik heb me beziggehouden met de vraag hoe het zit tussen kunst en theologie. In de middeleeuwen bepaalde de kerk wat er op de schilderijen moest staan en hoe de beelden eruit moesten zien. In de tijd van Rembrandt was dat al voorbij: hij gaf zijn eigen interpretatie aan Bijbelverhalen. Aan het begin van de negentiende eeuw was er een Duitse schilder die op zijn heel eigen manier niet alleen religieuze onderwerpen weergaf, maar ook hoopte dat mensen door zijn werk religieus geïnspireerd zouden raken. In onze tijd gebeuren er nog weer heel andere dingen. Er is veel kunst die wel de oude christelijke motieven gebruikt, maar zonder dat het nog met bijbel of christendom te maken heeft. Zo wordt het kruis nog altijd heel veel door kunstenaars gebruikt om het verdriet en het geweld van het menselijk leven te laten zien. Ook kun je bij kunst die van zich uit niks met het geloof te maken associëren met geloofsonderwerpen. Bij foto van een kamer met een sober gedekte tafel kun je denken aan het lied 'zouden wij niet haastig eten, gaandeweg hem tegemoet?' Tegen de tijd dat ik thuis ben weet ik vooral hoeveel ik nog niet weet. Hartelijke groet, Anne Marijke Spijkerboer

Ook in mijn sectie (Midden-Rijswijk) lopen momenteel de bijeenkomsten voor ouderen. En na Pasen volgen er nog twee. We komen op een morgen bij elkaar in de Nieuwe Kerk. Kunt u niet komen op de ochtend waarvoor u bent uitgenodigd, dan kunt u aanschuiven op een andere ochtend. Ik zal iets vertellen over de moeilijkheden en mogelijkheden van geloven in deze verwarrende tijd. En

11

er zal alle gelegenheid zijn voor contact met elkaar. Als predikanten vinden we het van groot belang dat de ouderen ook met elkaar een geloofsgemeenschap vormen. Niet alleen ter voorkoming van eenzaamheid. Maar ook om te signaleren waar hulp en gesprek nodig is en dat aan ons door te geven. Want we blijven de ouderen ook individueel bezoeken. Maar dit zal vooral op verzoek zijn en waar we horen van ernstige omstandigheden. Het systematisch bezoeken van alle ouderen -zoals de ouderenpastor dat wel kon doen- is helaas niet mogelijk. Het gaat om honderden adressen per sectie van mensen die de 75 zijn gepasseerd. En er zijn nog maar erg weinig mensen die naast ons de mensen bezoeken. Dus helpt u mee om door te geven waar predikantenbezoek gewenst is. Maar probeer er ook voor elkaar te zijn. En doe mee aan activiteiten, zo vaak als u daar toe in staat bent! Zo kunt u binnenkort Pasen beleven in vier opeenvolgende diensten, te beginnen op Witte Donderdag. Is dat veel? Misschien, maar het is ook heel bijzonder om zo –stap voor stap- naar het grote feest van het christendom toe te leven. En zo zijn er vele waardevolle activiteiten waar u van harte welkom bent! Het maakt niet uit of u ooit een kerkganger was of helemaal niet. Iedereen is welkom. Laten we er een inspirerende paastijd van maken. Mede namens mijn collega Anne Marijke, ds. Susan Karreman

Een onderdeel van onze diaconie is de Commissie Maatschappelijk Hulpbetoon. We krijgen daar vragen om financiële steun, vaak vanuit maatschappelijke organisaties. Het is goed om daar als CMH iets te kunnen betekenen. We kunnen ons ook heel goed voorstellen dat onder onze leden financiële problematieken spelen. Het is heel begrijpelijk dat je niet zo snel met deze problematieken naar buiten wilt treden, je wilt immers zelf verantwoordelijk kunnen handelen. Toch kan het soelaas bieden om het inroepen van hulp niet te lang uit te stellen. Om erger te voorkomen. De commissie bestaat uit integere mensen met expertise op diverse vlakken. Er wordt zorgvuldig met uw vraag omgegaan en met uw gegevens gehandeld. U kunt contact opnemen met: dhr. Huibert van Eijsden, tel.: 390 2382 of Mw. Therese van Kampen, tel.: 06 2212 4488. COMMISSIE MAATSCHAPPELIJK HULPBETOON PROCEDURE 1. Algemeen De Commissie Maatschappelijk Hulpbetoon (CMH) van de Diaconie van de Protestantse Gemeente te Rijswijk

(PGR) heeft als doelstelling materiële en/ of immateriële steun te bieden aan mensen in financiële nood. De doelgroep van de CMH bestaat uit mensen die financiële nood ervaren en die behoren tot een van de volgende groeperingen: * Gemeenteleden van de PGR (in en buiten Rijswijk). * Leden van de RK Parochie in Rijs wijk en het Laakkwartier (tot aan de Laak haven). * Andere bewoners van de gemeente Rijswijk. * Zeer schrijnende gevallen in Laak waarvoor een beroep op de CMH wordt gedaan. De leden van de CMH verlenen steun op de volgende wijzen: (Zie ook punt 5.) * Financieel en procedureel advies. * Begeleiding en evt. coaching op fi nan cieel gebied. * Incidentele financiële steun in de vorm van leningen of evt. giften. * Financieel beheer (slechts wanneer advies en begeleiding niet toereikend zijn). De CMH beschikt over een eigen budget vanuit de jaarlijkse begroting van de Diaconie, waarvan gebruik kan worden gemaakt om mensen in financiële nood te steunen d.m.v. incidentele leningen en evt. giften. Structurele financiële steun wordt niet verleend. Bij de Diaconie van de PGR is de Stichting Paulina van Wigcheren Fonds (PWF) ingesteld, met een beperkt vermogen van waaruit bedragen kunnen worden beschikbaar gesteld op verzoek van de CMH voor financiële steunverlening. Stichting PWF stelt alleen bedragen beschikbaar in de vorm van leningen. 2. Samenwerking De CMH onderhoudt directe contacten en bevordert daarbij de samenwerking op het gebied van steunverlening met de volgende instanties: * PCI van de RK Parochie. * Gemeente Rijswijk (Sociaal Fonds). * STEK (Stad en Kerk) in Den Haag. * Stichting Voedselbank Haaglanden. Contacten met diverse andere instanties (o.a. Vluchtelingenwerk, Werkplein Den Haag, Thuiszorg Rijswijk, bewindvoerders e.a.) vinden incidenteel plaats en zijn afhankelijk van de behoefte aan steunverlening van cliënten van de CMH. 3. Cliënten van de CMH De toestroom van potentiële cliënten van de CMH vindt op verschillende manieren plaats. In het algemeen wenden mensen zich om (financiële) hulp tot predikanten, ouderlingen, diakenen of gemeenteleden; soms ook melden mensen met financiële problemen zich op de zondagmorgen bij de kerk. De namen en verdere bijzonderheden worden vervolgens doorgegeven aan de CMH, voor zover mogelijk via de secretaris. Zie ook de

bijlage. Door de samenwerking van de CMH met de PCI bestaat de mogelijkheid dat de PCI mensen in financiële nood doorverwijst naar de CMH of dat vanuit de PCI wordt gevraagd aan de CMH om financieel bij te dragen aan gezamenlijke steunverlening. Ook vanuit andere instanties (bijv. Stad en Kerk Den Haag, kleinere kerken in Rijswijk) kan hulp worden gevraagd aan de CMH. 4. Procedure In beginsel dienen de verzoeken om (financiële) steunverlening te worden doorgegeven aan de leden van de CMH, bij voorkeur door tussenkomst van de secretaris. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen (1) verzoeken om noodhulp en (2) verzoeken om minder urgente steunverlening. Verzoeken om (financiële) noodhulp worden z.s.m. door de secretaris onderzocht en uitgewerkt. Hij neemt contact op met de potentiële cliënt en maakt een afspraak voor een spoedig intakegesprek, zo mogelijk in een geschikte zaal of kapel in de Oude Kerk of Nieuwe Kerk. Bij dit gesprek dient de potentiële cliënt in ieder geval de volgende zaken mee te nemen: * Legitimatiebewijs. * Overzicht van inkomsten (loon, uitke ring, toeslagen enz.). * Bankafschriften van de voorafgaan de maanden. * De relevante facturen, rekeningen en aanmaningen. Aan de hand van deze papieren en het verhaal van de cliënt gaat de secretaris na of er sprake is van urgente behoefte aan noodhulp. In dat geval mag hij incidenteel tot EUR 50 als gift of lening aan betrokkene overhandigen. Hierna kan zo nodig een nieuwe afspraak worden gemaakt voor verdere steunverlening. De leden van de CMH worden daarna per email hierover geïnformeerd en geconsulteerd. Verzoeken voor steunverlening van minder urgente aard worden eerst aan de leden van de CMH voorgelegd voor verdere bespreking en besluitvorming. Per e-mail kan worden afgesproken dat het verzoek om steunverlening direct door een van de leden van de CMH wordt uitgezocht of dat het onderwerp kan wachten tot de eerstvolgende vergadering van de CMH. De benodigde actie is geheel afhankelijk van de aard van het verzoek om steunverlening. Indien besloten wordt dat een van de leden van de CMH het verzoek gaat behandelen, zal hij/zij contact opnemen met degene die het verzoek heeft doorgeleid of ingediend. In beginsel volgt dan een financieel onderzoek naar situatie en documenten zoals hiervoor bij het verzoek om noodhulp al is beschreven.

12

Overigens zullen verzoeken die door de PCI worden ingediend steeds door leden van de PCI zelf worden uitgewerkt, waarbij de betrokken cliënt vanuit de PCI wordt begeleid. 5. Steunverlening Steunverlening vanuit de CMH kan op vier manieren worden gerealiseerd: a-Financieel en procedureel advies. Cliënt heeft steun nodig en ‘is de weg kwijt’. De CMH zoekt uit wat de problemen zijn, adviseert de cliënt en stuurt betrokkene door naar de juiste instanties. b-Begeleiding en evt. coaching op financieel gebied. Cliënt heeft omvangrijke financiële problemen en komt er alleen niet meer uit. De CMH brengt de financiële situatie in kaart en gaat na welke instanties hierbij verdere steun kunnen of moeten bieden. De CMH begeleidt de cliënt naar deze instanties en helpt met de aanvragen voor verdere steunverlening. Zo nodig wordt de cliënt gecoacht in het omgaan met de financiën en wordt de vinger aan de financiële pols gehouden. c-Incidentele financiële steun. De financiële nood van de cliënt is te hoog opgelopen en financiële steun vanuit de formele instanties duurt te lang, is niet opportuun of wordt niet verleend. In dat geval kan de CMH besluiten om de cliënt een gift te verstrekken of een lening ter beschikking te stellen. Structurele steun wordt NIET verleend. d-Wanneer advies en begeleiding niet toereikend zijn en wanneer formele instanties niet (verder) kunnen helpen, kan in bijzondere gevallen worden besloten dat vanuit de CMH het beheer van de financiën van de cliënt tijdelijk wordt overgenomen. Let wel: dit is een ingrijpend besluit en betekent een grote verantwoordelijkheid.

Paascatechese Oude Kerk

De nachten worden korter en de dagen langer, krokussen schieten uit de grond en de chocolade-eitjes liggen in de winkels. Dat kan maar één ding betekenen: de Paascatechese komt er binnenkort weer aan! Doe jij ook mee?? Op drie maandagmiddagen gaan we creatief aan de slag met het belangrijkste christelijke feest. We doen dat aan de hand van drie sterke symbolen: het kruis van het geloof, het anker van de hoop en het hart van de liefde. We zullen zien

welke rol deze spelen in de verhalen rondom Pasen én we gaan ze verbeelden op een bijzondere manier! Wanneer: Maandagmiddagen 16, 23 en 30 maart, van 15.30 tot 17.00 uur Waar: Ontmoetingswinkel JC09, Kerklaan 3, Rijswijk Door wie? Wilma Mullaart en ds. Michiel de Leeuw Aanmelden bij: Michiel de Leeuw, e-mail: [email protected] tel.: 06-4208 9096 Wil je nog iemand meebrengen? Broertjes, zusjes, vriendjes en vriendinnetjes, iedereen van 6 t/m 12 jaar is welkom. Dus meld je snel aan!

Jongerenreis: Wie gaat er mee naar Taizé? Heb jij zin o in een week gezelligheid met jonge ren uit de hele wereld? o om een week na te denken over solidariteit en gemeenschap? o in een unieke zomerweek waar je tot rust komt door het dagritme en de natuur? Ga mee naar Taizé! Taizé is een klein dorp in Frankrijk (in de Bourgogne tus-

sen Dijon en Lyon) en het thuis van een oecumenische gemeenschap van broeders, in een prachtig glooiend heuvellandschap. Door het jaar heen komen heel veel jonge mensen vanuit heel de wereld naar Taizé op zoek naar een diepere betekenis in hun leven, naar innerlijke vrede en naar een inspiratie voor thuis. Programma In Taizé word je uitgenodigd om deel te nemen:

 

aan de dagelijkse gebedsvieringen van de broeders met prachtige lie deren aan de bijbelintroductie door een broeder



aan een ‘small group’ waarin je met leeftijdsgenoten je gedachten, vragen en ervaringen deelt aan een prakti sche taak Voor wie Voor jongeren uit Den Haag en omgeving in de leeftijd van 15-20 jaar. Reis We vertrekken uit Den Haag op zaterdag 11 juli en we komen terug op zondag 19 juli. Kosten Verblijfskosten: Taizé geeft een richtprijs voor de vergoe-

Jeugdbeleid 2015 – 2018: een nieuwe visie en jaarplannen Van april 2014 tot januari 2015 is in de Protestantse Gemeente Rijswijk door een Visiegroep, met behulp van een JOPadviseur, een nieuw jeugdbeleid geformuleerd voor de komende jaren. De kern en diepste drijfveer van deze visie is als volgt geformuleerd: Jeugd de ruimte bieden om God en elkaar te ontmoeten en te ontdekken. Om dit doel te bereiken zijn vier strategiepijlers benoemd, te weten: Samen, Aansluiting, Actie en Bijbel. Deze vier pijlers zijn uitgewerkt in een 14-tal concrete uitgangspunten, in de vorm van beloften: wat willen we de jongeren bieden en wat kunnen ze van ons verwachten? Samen: We werken samen, met Oude en Nieuwe Kerk Je ontmoet leeftijdsgenoten Je ontmoet andere generaties Er zijn chips en er is cola (m.a.w. de setting is ‘aangekleed’) Aansluiting: We zoeken je op, ook buiten de kerkmuren We willen weten wat jou beweegt We nemen jou serieus en kunnen om onszelf lachen Actie: Je zult wat beleven… Je levert je eigen bijdrage Je zet je in voor anderen Het is kort en krachtig Bijbel: Je gaat op een creatieve manier aan de slag Je leert de bijbel lezen en verbinden met je eigen wereld We vertellen je verhalen voor het leven De visie in de vorm van een Golden Circle:

13

ding voor je verblijf. Wat je precies bijdraagt, mag je zelf bepalen. Voor acht dagen vraagt Taizé voor Nederlanders tot 30 jaar tussen de € 60,- en € 80,-. Je slaapt in een (eigen) tent of in een van de slaapzalen van Taizé. Reiskosten: € 139 p.p. voor de bus, opstapplaats Den Haag of Utrecht. Infomeeting Wil je meer weten over Taizé, kijk dan op www.taize.fr en kom naar een van de informatiebijeenkomsten: - zondagmiddag 12 april, 15:00u, Parkstraat 32. - dinsdagavond 12 mei, 20.00u, Parkstraat 32. Aanmelden bij Maria de Kruijf, [email protected] Contact & inschrijving De reis naar Taizé wordt georganiseerd door StekJong. Inschrijven voor deelname aan de reis kan tot uiterlijk 1 juni 2015. (De reis kan alleen doorgaan bij voldoende aanmeldingen.) Voor inschrijving en vragen, neem je contact op met: Maria de Kruijf e-mail: [email protected] tel.:070-3181616 mob.: 06-40387175

Deze uitgangspunten zijn vertaald in concrete aanbevelingen, die in volgorde van urgentie een plek hebben gekregen in een tijdpad 2015 – 2018. De speerpunten op een rij:

malige activiteiten met een actie- of belevingselement. Dit alles in overleg met de doelgroep en mede door hen georganiseerd. Verbeteren van PR en communicatie: emailadressen en telefoonnummers verzamelen, communicatieplan maken en middelen kiezen (meer gebruik maken van website, mail, Facebook en andere sociale media) zodat over activiteiten efficiënt gecommuniceerd kan worden).

Meer verbinding aanbrengen tussen de kindernevendienst en de kerkdienst, en variatie daarin, door regelmatig overleg, wekelijks contact tussen KND-leiding en de dienstdoende predikant, afstemming van KND-projecten en de invulling van de kerkdiensten in een bepaalde periode. Ook wordt gekeken naar de inhoud van het aanbod op de crèche.

Het aanbod voor de groep 16+ bestendigen en uitbouwen, naast een vorm van gespreksgroep verbinding zoeken met korte activiteiten in de buurt, denk aan: kerkdiensten bezoeken, kloosterweekend, Nacht van de Hoop, reis naar Taizé, een diaconale actie. Belangrijk om te zorgen dat jongeren tijdig en soepel van de ene leeftijdsgroep in de andere overgaan.

Vervolgens wordt ernaar gestreefd om de kerkdiensten zelf meer aan te laten sluiten bij de jeugd; denk aan aanpassing van taalgebruik, kinderen betrekken bij vormgeving en uitvoering van de liturgie (muziek, liederen, gebeden). In een later stadium willen we zien of er met regelmaat muziek gemaakt kan worden in de dienst door jong en oud samen.

Training aanbieden aan alle vrijwilligers in het jeugdwerk met thema’s die aansluiten bij hun eigen werkveld en leeftijdscategorie. Bijvoorbeeld in samenwerking met JOP (PKN) of STEK Den Haag.

Op termijn ook kijken naar nieuwe vormen van vieren, zoals bijvoorbeeld Kliederkerk en verbindingen onderzoeken met bijvoorbeeld Startdienst, Vieringen Anders, picknick.

In een vergevorderd stadium is het plan om contact te leggen met jongeren uit de ‘kaartenbak’ die geen of nauwelijks meer binding hebben met de kerk, om te zien of zij toch betrokken kunnen worden bij activiteiten.

Samenwerking met basisscholen intensiveren: contacten leggen en versterken, bijdragen aan identiteitsvorming en pastorale zorg, leerlingen en ouders betrekken bij activiteiten (schoolvieringen, Sirkelslag, catechese, geloofsopvoeding, diaconaal project, ed.)

In de komende tijd zullen deze plannen worden besproken en nader uitgewerkt met alle betrokkenen in het Jeugdwerk en met de jongeren zelf. Wordt vervolgd! Ds. Michiel de Leeuw

Een belangrijke focus op de groep 12-16-jarigen: een gevarieerd programma aanbieden door het jaar heen, met Jeugdkerk 1x per maand, twee jongerendiensten per jaar en korte of een-

Kerkbalans 2015 In januari hebben wij in onze gemeente de actie Kerkbalans gehouden. Eind februari is door 675 leden een bedrag toegezegd van € 226.000. Daarnaast zijn er ook leden die een bedrag overmaken zonder voorgaande toezegging. Op deze manier is er een bedrag ontvangen van ruim € 12.000. Namens de Protestantse Gemeente Rijswijk danken wij allen die een bijdrage hebben toegezegd of een gift hebben overgemaakt. Een vergelijking met 2014 geeft aan dat destijds door 733 leden € 240.000 was toegezegd en € 13.000 aan giften was ontvangen. Uiteindelijk werd in 2014 een bedrag van € 244.000 toegezegd door 794 leden. Dit betekent dat de toegezegde vrijwillige bijdragen dit jaar met circa € 14.000 afnemen. Dit baart het College van Kerkrentmeesters grote zorg. Daarom willen we iedereen vragen nog eens kritisch te kijken naar uw mogelijkheden om onze kerkelijke gemeente financieel te steunen. Namens het College van Kerkrentmeesters, Ruud van Dijk Ger den Ouden (penningmeesters)

Gaven over de maand januari 2015 Diaconie Inloophuis Haaglanden € 312,80 Zendingsbussen 115,78 KND 21,80 Maatschappelijk Hulpbetoon 352,95 East African Care 374,23 Voedselbank 523,37 Protestantse Gemeente Kerk 530,63 KoffieKip NK 56,55 Oecumene 273,63 Jeugdwerk Prot.Kerk 283,85 Koffiebus OK. 142,50

Maart zo 15 ma 16 di 17 wo 18 do 19 vr 20 za 21

Jozua 5:13–6:14 Jozua 6:15-27 Jozua 7:1-15 Jozua 7:16-26 Jozua 8:1-13a Jozua 8:13b-29 Jozua 8:30-35

zo ma di wo do vr za

Jozua 9:1-15 Jozua 9:16-27 Jozua 10:1-15 Jozua 10:16-28 Jozua 10:29-43 Jozua 11:1-15 Jozua 11:16-23

22 23 24 25 26 27 28

zo 29 ma 30 di 31 April wo 1 do 2

Marcus 11:1-11 Marcus 11:12-25 Marcus 11:27–12:12

Marcus 14:1-11 Marcus 14: 12-52

14

vr 3 za 4

Marcus 14:53-15:39 Marcus 15:40-47

zo ma di wo do vr za

Marcus 16:1-8 Marcus 16:9-20 Handelingen 19:21-34 Handelingen 19:35-20:6 Handelingen 20:7-12 Handelingen 20:13-24 Handelingen 20:25-38

5 6 7 8 9 10 11

zo 12 Handelingen 21:1-14

Binnenverhuizingen: Mevr. J. Lamens-van Wijk, H.R. Holstlaan 169 (Rijswijk-Midden) naar Gen. Spoorlaan 62/108 (Rijswijk-Nieuw) Hr. J. Slootweg, Oranjelaan 12 (RijswijkOud) naar Van Vredenburchweg 26F209 (Rijswijk-Oud) Ingekomen: Fam. K.J. Moerland, Steenvoordelaan 83 (Rijswijk-Midden) Vertrokken naar Bennekom: Fam. S. van Dijk, Strijplaan 565 (Rijswijk -Nieuw) Vertrokken naar Hoogeveen: Mevr. H.W. Slotboom-de Wilde, Van Vredenburchweg 28F003 (Rijswijk-Oud) Vertrokken naar Barendrecht: Hr. W.J.L. Polderman, S.W. Churchilllaan 100 (Rijswijk-Midden) Overleden op 7 januari in de leeftijd van 92 jaar: Maud Willy Boreel-Prins, Gen. Spoorlaan 62F312 (Rijswijk-Nieuw)

Overleden op 8 januari in de leeftijd van 106 jaar: Maria Wilhelmina Ida van Vliet-Allers, Julialaantje 38 (Rijswijk-Midden) Overleden op 20 januari in de leeftijd van 101 jaar: Klazina Sybrandina Eilander-Lammering, Gen. Spoorlaan 62 (Rijswijk-Nieuw) Overleden op 1 februari in de leeftijd van 87 jaar: Willemina Janna Barentsen-Deurloo, Van Vredenburchweg 26 (Rijswijk-Oud) Overleden op 5 februari in de leeftijd van 91 jaar: Dieuwke Koster-de Vries, Gen. Spoorlaan 62F893 (Rijswijk-Nieuw) Overleden op 7 februari in de leeftijd van 92 jaar: Cornelia Johanna van Straaten-van Es, Sammersweg 8 (Rijswijk-Nieuw) Overleden op 14 februari in de leeftijd van 84 jaar: Hellemina Anne Langeveld-Trommel, Siergaarde 12 (Rijswijk-Nieuw) Overleden op 17 februari in de leeftijd van 90 jaar: Gerrit Izaak Almekinders, H. Gerhardlaan 17 (Rijswijk-Nieuw) Overleden op 17 februari in de leeftijd van 86 jaar: Aartje Theodora van der KaaijVierbergen, Bogaardplein 90 (RijswijkMidden) Overleden op 18 februari in de leeftijd van 94 jaar: Geertruida Christina de Waard, Van Vredenburchplantsoen 1F314 (RijswijkMidden)

Autodienst inlichtingen bij: - Oude Kerk: Arie Ceton, tel.: 070 - 395 21 94. - Nieuwe Kerk: Trudy van Dop, tel.: 070 - 393 57 87. Bloemen Iedere zondag wordt een boeket bloemen als groet van de gemeente naar een gemeentelid gebracht, bijvoorbeeld bij ziekte, geboorte en ander lief en leed. Als u een adres weet, kunt u dat doorgeven aan - Oude Kerk: Tom Brouwer, tel.: 070 - 395 11 62 - Nieuwe Kerk: Trudy van Dop, tel.: 070 - 393 57 87 of Tine v.d. Meijden, tel.: 070 - 393 40 00.

HET KRUISPUNT Sociëteit voor ouderen Inl.: mw. C. van Dijk, tel.: 070 - 393 1377 b.g.g. 06 - 2347 7401 of 06 - 3731 7006. Donderdags om de veertien dagen in Het Kruispunt aan de Dr. H.J. van Mooklaan 33, om 13.45 uur. De komende soosmiddagen zijn op de donderdagen 19 maart en 2 en 16 april.

DIACONAAL ZUSTERCOMITÉ Sectie Oude Kerk Contactadres: Mw. M. van Schie, Sir W. Churchilllaan 38, 2282 JE, tel.: 070 - 390 81 40.

De bijeenkomsten zijn in de Nieuwe Kerk, Steenvoordelaan 364, eenmaal in de twee weken, op dinsdagmiddag van 14.00 – 16.00 uur. 24 maart Virtuele monumentenwandeling door Oud-Rijswijk. Wim Dammers van de Historische Vereniging Rijswijk geeft een lezing. Rijswijk kent een langdurige geschiedenis en deze weerspiegelt zich in de ruim 40 rijksmonumenten en ruim 50 gemeentelijke monumenten die in de gemeente aanwezig zijn. Tijdens deze lezing maken we een virtuele wandeling langs een groot aantal van deze monumenten in Oud-Rijswijk, waarbij uiteraard de Rijswijkse geschiedenis ook aan bod komt. We bestrijken daarbij het gebied rond de Oude Kerk en een deel van de Landgoederenzone. 7 april Kant en Klaar Anneke neemt ons mee en leidt ons rond in de wereld van het kant.

Bij ons… …kun je elkaar ontmoeten, creatief bezig zijn of gewoon een praatje komen maken. Bij ons is een initiatief dat wekelijks plaatsvindt in de Ontmoetingswinkel, Kerklaan 3 in Rijswijk. Bij ons is iedere dinsdagmorgen van 09.30 tot 12.00 uur. Wij maken het gezellig met elkaar onder het genot van een kopje koffie of thee. Wij vinden het leuk als u een kijkje komt nemen Bij ons! Tot ziens Bij Ons,

De afgelopen maand zijn er twee giften geschonken van elk € 200,- aan o.a. Sammersbrug via Theo v/d Wel. Dit wordt gebruikt door de afdeling Geestelijke Verzorging. Met deze gift kan deze dienst wat extra aandacht schenken tijdens speciale vieringen. Te denken valt aan de diensten in de Advent- en de Veertigdagentijd. De dienst Geestelijke Verzorging is steeds meer afhankelijk van giften. Charilove Nigeria dit naar aanleiding van de Oecumenische Diaconale dienst in de Benedictus-en-Bernadettekerk van 1 maart. Met vriendelijke groet namens de CREAdames. Willy Rog

15

Nieuwe Kerk, Steenvoordelaan 364 Hier bent u welkom voor een maaltijd en wel op 26 maart en 9 april. Aanvang 17.30 uur; u bent welkom vanaf 16.30 uur. Prijs €5,- inclusief een drankje, koffie en thee. Opgeven de maandag ervóór tussen 17.00 en 18.00 uur bij mw. Van Kassel (393 88 10). B.g.g. fam. Rog (394 01 45). De ontmoetingswinkel JC09 Kerklaan 3 Iedere derde donderdag van de maand bent u welkom voor de maaltijd. De volgende is op 19 maart. Vanaf 17.30 uur is iedereen welkom voor een driegangenmenu. Opgeven is mogelijk via www.JC09.nl of via 06 - 28 57 24 96 tot uiterlijk de dinsdag voorafgaande aan de maaltijd. Benedictus-en-Bernadettekerk Sir Winston Churchilllaan 372 Op de tweede, derde en vierde woensdag van elke maand bent u in de gelegenheid om aan te schuiven voor een maaltijd. Kosten €5,- p.p. incl. koffie of thee. Wijn €0,70. Aanvang 17.30 uur. U bent vanaf 17.00 uur welkom. Opgave via de volgende telefoonnummers de maandag ervoor tussen 17.00 en 20.00 uur. 2e en 4e woensdag: 390 57 27 of 393 90 37 of 325 43 02 3e woensdag: 393 56 73 of 396 27 96

Lieve mensen Het medeleven van de gemeente, door middel van de bloemen uit de kerk en de mooie kaart met de vele namen, heeft mij na het overlijden van Jan bijzonder goed gedaan. Heel hartelijk dank daarvoor. Riet Kansen-Vrijenhoek Ter nagedachtenis Mw. Koster-de Vries overleed op 5 februari na een kort ziekbed. Wel ging het de laatste jaren lichamelijk niet meer zo makkelijk en zij vond het moeilijk om anderen ‘tot last’ te zijn, aldus haar woorden. Haar laatste jaren woonde zij in zorgcentrum Steenvoorde, de eerste jaren nog samen met haar man. Deze moest zij in 2001 missen. Mw. Koster heeft een groot deel van haar leven gewerkt en gewoond in het Gebouw voor Christelijke Belangen in de Oranjelaan. Zij leidde daar 40 jaar de ouderensoos, waarvan zij erg genoot. Later verhuisden zij naar de Mgr. Bekkerslaan. Kerkelijk konden ze het toen beter vinden in de Hervormde Gemeente in Wateringen.

Desondanks bleef zij via het kerkblad graag op de hoogte van Oud-Rijswijk. Een aantal jaren heeft ze nog meegedaan aan de maaltijden voor ouderen in de Nieuwe Kerk. Ze sprak altijd met veel liefde over haar periode in Oud-Rijswijk. Wij zullen haar missen. De tekst die zij zelf uitzocht, bij haar uitvaart, was: Deuteronomium 33: 27 “De eeuwige God is u een woning en onder u zijn eeuwige armen”. N. Koster (dochter) Afscheid Rijswijk In verband met onze verhuizing naar Bennekom bezochten wij zondag 18 januari jl. voor het laatst de Nieuwe Kerk in Rijswijk. We hadden koekjes meegenomen en een cadeautje voor de kinderen, want we wilden na zoveel jaar niet met stille trom vertrekken. Nou, dat hebben we geweten! Bij de mededelingen werden we al verrast dat we de bloemen van de zondag mee naar huis kregen (met als gevolg dat de bloemenvaas als laatste de verhuisdoos in ging) en middenin de dienst ging ds. Anne Marijke Spijkerboer ons ineens toespreken. Veel lovende woorden voor ons allebei, waar we wel verlegen van werden, en daarna werden we nog toegezongen, en hoe: Ga met God en hij zal met je zijn, jou nabij op al je wegen met zijn raad en troost en zegen. Ga met God en hij zal met je zijn. Wauw, wat een mooie wens! Dit was zeer ontroerend en het maakte diepe indruk op ons, waarvoor onze hartelijke dank! Van het kerkteam Nieuwe Kerk hadden we al een enorme doos Merci gekregen als bedankje en via via hebben we begrepen dat er in het vorige kerkblad ook weer een stukje heeft gestaan van Anne Marijke om ons te bedanken EN mooie woorden van Huibert van Eijsden namens de Kerkenraad. We lazen het terug op de website. Zoveel lof, pfff, wel geweldig maar veel te veel eer voor ons! Er zijn zoveel mensen die nog wel heel veel meer doen… We vinden het fijn dat we van veel mensen persoonlijk afscheid hebben kunnen nemen. Ik heb zelf 17 jaar in Rijswijk gewoond (Stefan bijna 10 jaar) en in die periode goede en minder goede tijden doorgemaakt. Ik was getrouwd, ben uiteindelijk na een moeilijke periode gescheiden, en voelde me thuis vaak eenzaam. Maar bij jullie in de kerk kwam ik altijd weer even in een warm bad, vonden de mensen het fijn dat je er was en toonden oprechte belangstelling. En dat ging ook door buiten de kerkmuren. Toen ik later Stefan ontmoette en we gelukkig werden samen was iedereen oprecht blij voor ons! Dat bleek ook wel uit de vele gemeenteleden die tijdens ons huwelijk de kerkdienst en/of de receptie bezochten. Super was dat, dat zal ik nooit verg-

eten! Een paar jaar later zijn we nog eens gezegend met de komst van onze dochter Dione (‘koningin van het licht’, en dat is ze!). We willen bij dezen alle mensen, ook die we niet meer persoonlijk gesproken hebben, bedanken voor het medeleven en het meevieren in de afgelopen jaren. We hebben ons altijd zeer thuis gevoeld in de Nieuwe Kerk, en dankzij de musicals ook bij de mensen in de Oude Kerk. We denken met een warm hart aan jullie terug, en we willen graag afsluiten met het laatste couplet van lied 416: Ga met God en Hij zal met je zijn, tot wij weer elkaar ontmoeten, in zijn naam elkaar begroeten. Ga met God en Hij zal met je zijn. Hartelijke groeten, Judith, Stefan en Dione van Dijk ([email protected]). Van de Liturgiecommissie Nieuwe Kerk. Op dinsdag 17 februari heeft de Liturgiecommissie Nieuwe Kerk vergaderd. Wist u dat er zowel in de Oude als in de Nieuwe Kerk een Liturgiecommissie actief is? Het zit zo in elkaar: Er is één kerkenraad van de Protestantse Gemeente Rijswijk. De kerkenraad maakt het beleid en wordt daarin geadviseerd door verschillende Taakgroepen, waaronder de Taakgroep Eredienst. Om het beleid in de praktijk handen en voeten te geven hebben de Oude en de Nieuwe Kerk ieder een kerkteam. Deze kerkteams worden wat betreft bv. kerkmuziek en vormgeving van de kerkdienst geadviseerd door hun Liturgiecommissies. Deze houden zich meer in detail bezig met wat er in de praktijk in de betreffende kerk gebeurt. Beide Liturgiecommissies houden contact door het uitwisselen van notulen, maar er is ook een begin gemaakt met gezamenlijk vergaderen om elkaar te leren kennen, ideeën uit te wisselen en elkaar te inspireren. Sommige leden van de Liturgiecommissies zijn ook lid van kerkteam, kerkenraad, Taakgroep Eredienst, Cantorij en/ of Werkgroep cantates etc., zodat hiertussen communicatielijnen zijn. Iets heel praktisch is bijvoorbeeld het afspreken van de koormedewerkingen. Maar we denken ook na over verschillende aspecten van de eredienst. Zo hebben we een paar jaar geleden in de Liturgiecommissie Nieuwe Kerk nagedacht over het aansteken van de Paaskaars. Het was hier de gewoonte om de Paaskaars tijdens de zondagochtenddienst aan te steken. Maar in de meeste kerken brandt de Paaskaars al wanneer de kerkgangers binnenkomen, in de R.K. Kerk alleen in de Paastijd en in veel an-

16

dere kerken iedere zondag. Wij hebben informatie verzameld. De achterliggende gedachte is dat het licht van de Paaskaars symbool is van de aanwezigheid van de Opgestane. De Liturgiecommissie Nieuwe Kerk heeft toen geadviseerd dat bij binnenkomst van de gemeente de Paaskaars zou branden en dat in het begin van de viering de andere kaarsen zouden worden ontstoken met vuur dat afkomstig is van de Paaskaars. Dit advies is aangenomen en nu zijn we al weer een hele tijd gewend om het op deze manier te doen. Vanuit de Taakgroep Eredienst is in Rijswijk breed nagedacht over de invoering van het nieuwe Liedboek en zijn Liedboekavonden georganiseerd. De Liturgiecommissies houden zich nu bezig met het praktisch gebruik van het Liedboek, bijvoorbeeld wat betreft acclamaties: korte regels waarin de aanwezigen sprekend en/of zingend reageren op wat gelezen en gebeden wordt, zodat de gemeente een meer actieve rol in de dienst krijgt. In het nieuwe Liedboek staan naast de vertrouwde berijmde Psalmliederen ook Psalmen die qua vorm meer lijken op de Psalmen zoals ze onberijmd in de Bijbel staan. De Liturgiecommissies buigen zich erover hoe en door wie deze onberijmde Psalmen in de dienst kunnen worden gezongen. In de komende tijd willen we als Liturgiecommissie NK nadenken over onderwerpen als: lichaamstaal, de zegen, onze dromen over hoe een kerkdienst zou kunnen zijn. Wij willen daarover graag met alle betrokkenen communiceren. In de vergadering deze week zijn twee punten besproken waarvan ik beloofd heb dat ik daarover iets in het kerkblad zou schrijven. Dat doe ik hierbij. Als de kerkdienst is afgelopen, groeten veel mensen hun ‘buren’ naast, voor en achter zich. Wij ervaren dat als mooi en warm. Doet u ook mee? En er was een vraag aan ons: “Waarom wordt tijdens het bidden van het Onze Vader de klok geluid?” Het Onze Vader is een speciaal gebed. Het verbindt ons met Jezus, die het ons heeft geleerd, met Zijn en onze Vader die wij aanroepen en met allen die in Hem geloven en geloofd hebben, in alle tijden en op alle plaatsen. In veel kerken is het gebruikelijk om tijdens het bidden van het Onze Vader de klok te luiden, ook in de Oude Kerk. Dit kun je allereerst zien als een woordeloze lofprijzing en een manier om het speciale karakter van dit gebed te onderstrepen. De bedoeling hiervan is ook dat mensen die bv. door ziekte niet in de gelegenheid zijn om in de kerkdienst aanwezig te zijn,

toch mee kunnen bidden wanneer in de kerk het Onze Vader wordt gebeden. Tegenwoordig zijn velen die door leeftijd of ziekte niet meer in staat zijn om de dienst ter plekke bij te wonen, digitaal met de kerk verbonden, maar dat geldt niet voor iedereen. En ja, het gelui(d) van de klokken bereikt niet iedereen in Rijswijk, maar het idee is toch: we bidden dit verbindende gebed samen met een ieder die met ons mee wil bidden. Het is goed om vragen te stellen, ook bij gebruiken die we soms heel gewoon of juist raar vinden. Het zoeken naar antwoorden kan leiden tot verdieping, bewustwording en soms ook tot vernieuwing. Heeft u vragen of ideeën, dan kunt u via de mail contact opnemen met [email protected] Vriendelijke groet namens de leden van de Liturgiecommissie Nieuwe Kerk, Janey Keuning- van Dam, cantrix Nieuwe Kerk.

Johannes Passion van J.S. Bach Ter gelegenheid van het 110-jarig bestaan presenteert Concertkoor Rijswijk eind maart een bijzonder tweeluik rondom Bachs Johannes Passion. Deze passiemuziek lijkt altijd wat in de schaduw te staan van die ene, zeer geliefde en vaak uitgevoerde passie: de Matthäus Passion. Dat dit onterecht is wil Concertkoor Rijswijk u graag laten ervaren: enerzijds door te komen luisteren naar de uitvoering van dit prachtige werk op 27 maart a.s., anderzijds door voorafgaand daaraan deel te nemen aan de workshop ’Zwart ziet De Johannes, Bachs Johannes Passion zingend begrijpen met Jaap Zwart’ op 20 maart. Tijdens deze workshop zal de bekende musicoloog en organist Jaap Zwart een uitgebreide toelichting geven op de Johannes Passion, voorzien van muzikale voorbeelden. De toehoorders zullen actief worden betrokken om te ervaren welke uitwerking de muziek kan hebben. Kom dus luisteren en doe mee! Na deze avond zult u het concert van de Johannes Passion anders en intenser gaan beleven! De workshop vindt plaats op vrijdag 20 maart 2015 in de Nieuwe Kerk, Steenvoordelaan 364 te Rijswijk. Aanvang 20.00 uur. Toegangsprijs : € 10,–, in combinatie met het concert € 29,50. Het concert vindt plaats op vrijdag 27 maart 2015 in de Bonifatiuskerk, Van Vredenburchweg 69 te Rijswijk. Aanvang 20.00 uur. Aan het concert wordt medewerking verleend door Scott Wellstead (tenor/ evangelist), Nanco de Vries (bas/ Christus), Lisette Bolle (sopraan) Veronique Lamers (alt-mezzo), Govert Valken-

burg (tenor), Bas Kuijlenburg (basbariton) en het Nederlands Begeleidingsorkest. De artistieke en muzikale leiding is in handen van dirigent Daniël Salbert. Toegangsprijs concert (inclusief consumptie en programmaboekje): Volwassenen: voorverkoop € 22,-, aan de zaal € 25,00; in combinatie met de workshop € 29,50; t/m 18 jaar: voorverkoop € 15,-, aan de zaal € 18,-; in combinatie met de workshop € 20,Voorverkoop: Wereldwinkel, Kerkstraat 1b, 2282 BL Rijswijk; D.I.O. de Salamander, Herenstraat 54 56, 2282 BW Rijswijk; via tel.nr. 070-3927161 of via [email protected]

Oude woorden, nieuwe tonen Septem verba Domini nostri Jesu Christi in cruce dicta (De zeven laatste woorden van Jezus Christus aan het kruis gezegd). Met deze gezongen titel begint “Seven Last Words” van Daan Manneke. De 75-jarige in Zeeland geboren, maar al heel lang in Breda werkzame componist schreef het oratorium in 2010 voor kamerkoor en harmonium. Daan Manneke is naast componist ook organist en dirigent. Hij studeerde compositie bij Ton de Leeuw en kreeg via hem ook enige lessen van Olivier Messiaen. Zijn werkt strekt zich uit over een breed muzikaal landschap: kamermuziek, zang, koorwerken, orkest, orgel, maar ook carillon! Op zijn eigen website schrijft hij: “Het mooiste compliment in een recensie (muziektijdschrift LUISTER) over mijn werk: Daan Manneke is de Sweelinck van de 20e eeuw.” Luisterend naar zijn koormuziek kan men dat alleen maar beamen. De Zeven Laatste Woorden bestaat uit 12 panelen. De kruiswoorden zelf (Verba) worden steeds ingeleid met korte historische feiten (Historia). Bijvoorbeeld in het 10e paneel: En Jezus, roepende met grote stemme, zeide: (Historia) “Vader, in Uw handen beveel ik Mijn geest.” (Verbum). Deze panelen staan in het Latijn. Zo is dit stuk niet alleen die zeven laatste woorden, maar ook de geschiedenis eromheen. Daarnaast plaatst Manneke het verhaal van de kruisiging ook nog eens in het kader van Psalm 22, de voorecho uit het Oude Testament van het “Mijn God, mijn God, waarom verlaat Gij mij?”. Uit die psalm wordt geciteerd in de panelen 2, 7 en 12 in het Frans en met de welbekende melodie uit het Geneefs Psalter. De historia worden verhalend gezongen. De woorden van Jezus daarentegen zijn de dramatische hoogtepunten. Ook als je de tekst niet meeleest, kun je ze eigenlijk eenvoudig aanwijzen omdat het koor deze regels geheel anders brengt.

17

Renaissance-klanken staan hier schouder aan schouder met moderne klanken en het koor laat dit prachtig horen. Een mooie kleine passie schreef Daan Manneke waar in alle eenvoud en compact het hele verhaal aan ons voorbij trekt. De zeven laatste woorden zijn sinds de 16e eeuw vele malen op muziek gezet door bekende en minder bekende componisten. Het is zo langzamerhand een genre in de muziekgeschiedenis. De versie van Manneke wordt helder en stralend gezongen. Het harmonium, dat tegenwoordig terecht weer steeds vaker in de muziek van nu te horen is, geeft aan dit oratorium een eigen intieme sfeer. De cd, getiteld “Soyons plus vite”, bevat nog een viertal instrumentale kamermuziekwerken en is voorzien van een toelichting van de componist zelf en een tekstblad voor het oratorium met Nederlandse vertaling. Daan Manneke: Seven Last Words. Studium Chorale o.l.v. Hans Leenders – Dirk Luijmes, harmonium Quintone Q14005 Hendrik-Jan Dijkstra

Voor de drie voorstellingen in april wordt nog steeds elke donderdagavond hard gerepeteerd. Daarnaast zijn er al meerdere zaterdagochtenden geweest waarop de liedjes zijn geoefend, samen met een steeds grotere groep instrumenten. Dat klinkt goed! Want u komt toch wel? Tuurlijk. Nou, tot over een paar weken dan, spannend!….‘ U kunt de voorstellingen komen bekijken en beluisteren op 17, 18 en 19 april 2015. Daarvoor kunt u nu al op de volgende manieren kaartjes reserveren: - door een mailtje te sturen naar [email protected] - door te bellen naar Esther Rog, tel. 394 6613, tussen 17.00 en 19.00 uur - na de kerkdiensten op de zondagen 29 maart, 5 april en 12 april in de Ou de Kerk, de Nieuwe Kerk, de Bonifati uskerk of de Benedictus en Bernadette kerk - tijdens de repetitieavonden in de Nieu we Kerk op 19 maart, 26 maart en 9 april tussen 19.45 uur en 20.30 uur De aanvangstijden van de voorstellingen zijn: vrijdag 17 april om 20.00 uur, zaterdag 18 april om 14.30 uur en zondag 19 april om 14.30 uur. De toegangsprijs is € 7,50, kinderen tot 16 jaar € 3,50

Er ligt een gewonde langs de weg en wat doet u? Oproepen om geld op te halen voor een goed doel, u kent het allemaal, in de vorm van sms-acties, of via televisieprogramma’s, collectes aan de deur en in de kerk. Oproepen die raken aan ons geweten en regelmatig aan de portemonnee. Op zich een kleurenwaaier aan mogelijkheden om een goed doel te steunen. Als we geld geven hopen we een stukje ellende uit de wereld te helpen. Is dat echte barmhartigheid? Ook zijn er mensen die met tranen in de ogen opkomen voor alles wat en iedereen die achtergesteld is. Iedereen kan rekenen op hun sympathie. Ze zoeken naar een verklaring en oplossing, maar is dat echte barmhartigheid? Barmhartigheid is iets anders dan het afkopen van een geweten of een teveel aan sentiment. In onze Bijbel leren we dat de Eeuwige barmhartig is en barmhartigheid schenkt. Maar wat zegt het ons nog? In onze huidige maatschappij heerst de individualisering en heeft niet iedereen de behoefte zich met anderen te bemoeien. Niet iedereen kent het begrip barmhartigheid meer en misschien zijn we als samenleving de barmhartigheid ook wel aan het verleren? Privacy respecteren en omzien naar elkaar, dat kan een dilemma zijn. Vermoedens van mishandeling, thema’s als eenzaamheid en uitbuiting, durf je ze nog bespreekbaar te maken? De Bijbel leert ons onvoorwaardelijke barmhartigheid. Als we kijken naar het verhaal van de barmhartige Samaritaan: hij vroeg niet eerst of hij wel een jood mocht helpen, hij ging niet eerst op onderzoek uit, nee hij handelde, hij zag een medemens in nood en wist wat er van hem verwacht werd. Echte barmhartigheid is geworteld in liefde. Vanuit een liefhebbend hart kun je je inleven in de situatie van een ander. Gun je de ander een leven naar zijn of haar talenten, dat de ander opstaat uit achterstelling, onrecht, eenzaamheid en armoede? Om zo volwaardig mens te kunnen zijn en voluit te kunnen leven. En zo deelt een barmhartig mens in de scheppende en herscheppende activiteit van God,die de liefde zelf is. Dat is dus niet afkoopbaar met een duit in het zakje. Dat vraagt tijd, aandacht en soms ook het uithouden met elkaar. De open wond van een gewond mens wordt niet bedekt met een pleister, de oorzaken achter de wond moeten worden uitgezocht. Tijd en zorg moeten een verdergaand proces stoppen. De wond moet tijd krijgen om te helen, heel worden in zijn totaliteit. Barmhartigheid is veelal gericht op mensen die verder van ons afstaan. Die mensen mogen ons ook aan het hart gaan, niet in de zin van goedkoop medelijden of sentiment. Maar als een verwerking van de liefde, geen oppervlakkige relatie maar concrete oplossingen. Barmhartigheid heeft te maken met liefde maar ook met trouw. Barmhartigheid is niet iets eenmaligs en ook niet vrijblijvend. De opdracht om barmhartig te zijn, zou ons, zowel persoonlijk maar ook als gemeenschap het nodige mogen kosten. Misschien geld, misschien tijd, uiteindelijk kost het meer denk ik. Het kost ons onszelf. Jezus zelf is ons daarin voorgegaan. Wij zijn toch zijn volgers? Diaconaal bezig zijn is niet uitsluitend iets waarmee de diaconie zich bezighoudt. Het is een taak voor elke volger van Jezus. Als volger van Hem je levenshouding erop richten dat mensen tot hun recht komen. Als een opdracht en dat brengt

me dicht op uw huid…… Wat mag het u kosten? En, weet u, het verhaal van de barmhartige Samaritaan komt in deze tijd zomaar tot leven. Er ligt iets in de verdrukking, aan de rand van oververhitting, bezwijkend onder de hoge druk die op haar gelegd is. De gewonde is het uitdeelpunt van de voedselbank in de Benedictus-en-Bernadettekerk. Zo veel mensen die afhankelijk zijn geworden van een voedselpakket(170), ze kunnen het in de Benedictus-en-Bernadettekerk niet meer aan. Wij als broeders en zusters kunnen hen toch niet langs de kant van de weg laten liggen? De PCI en de diaconie zijn daarom op gesprek geweest bij de wethouder van Sociale zaken Björn Lugthart en hebben tijdens het gesprek hun zorg uitgesproken en die zorg wordt gelukkig gedeeld. Er wordt nu naarstig gezocht naar een geschikte locatie voor een tweede uitdeelpunt, die de gemeente ter beschikking gesteld zal worden. De vrijwilligersorganisatie van Welzijn Rijswijk heeft de oproep voor vrijwilligers al geplaatst. Als er een plek is waar je de gewonde mens kunt benaderen, net zoals de barmhartige Samaritaan, is het wel op de voedselbank. Niet eerst vragen wat heb je fout gedaan of heb jij wel voldoende rechten en alles geprobeerd? Nee, barmhartigheid komt om de hoek kijken als je beseft dat met het bieden van een pakket iemand zich ook weer opnieuw gezien kan voelen. Dat mensen weer meer worden dan een nummer. Dan raakt het ook aan gerechtigheid. Het houdt in dat we ook in Nederland, in Rijswijk, moeten leren accepteren dat er armoede bestaat. Zeker niet altijd door schuld van een cliënt. Het is goed ons te realiseren dat er naast financiële armoede, ook psychische en sociale armoede bestaat. In samenwerking met de gemeente en het sociaal wijkteam zoeken we voor de voedselbankcliënten ook naar andere vormen van voeding en veiligheid, basisbehoeften voor elk mens. Pas als daaraan voldaan is, kun je nieuwe wegen gaan, als je je als mens niet uitsluitend met schuld en schaamte hoeft bezig te houden. Deze mensen worden niet gepamperd maar er wordt gestimuleerd. We krijgen als volgers van Jezus een geweldige kans om ook als kerk iets te laten zien aan deze groep mensen. Hopelijk zet deze vraag naar een tweede uitdeelpunt ons als kerk en samenleving aan tot zelfreflectie en tot actie. Daarbij stuitte ik op de tekst uit 2 Timoteüs 1 vers 7: “God heeft ons niet een geest van lafhartigheid gegeven, maar een geest van kracht, liefde en bezonnenheid”. Dat we onze krachten mogen bundelen. Kunt u organiseren, vrijwilligers aansturen of heeft u sterke spierballen? Bent u een apathische luisterhouding rijk, dan kan het tweede uitdeelpunt van de voedselbank Rijswijk u goed gebruiken. Uitdeeldag is de donderdagmiddag. Heeft u aanvullende ideeën of meer info nodig, dan kunt u contact opnemen met Chris Stoops of ondergetekende, Diaconaal werker Therese van Kampen e-mail: [email protected]

s

DENK MEE OVER DE TOEKOMST VAN DE KERK Meedenken over de toekomst van de Protestantse Kerk? Dat kan! Vul de vragenlijst in op:

Oproep Elke donderdagmiddag rijdt een vrachtwagen vol met kratten vol etenswaren naar het uitdeelpunt. Na het uitladen komen de cliënten hun krat halen; mensen die zonder zo'n krat onvoldoende etenswaar zouden hebben voor het gezin. Helaas en gelukkig bestaat de voedselbank. Wilt u hen helpen?

www.protestantsekerk.nl/kerk2025 Hoe ziet de kerk er in 2025 uit? Welke uitdagingen komen er op de Protestantse Kerk af? Een vragenlijst voor gemeenteleden, ambtsdragers, kerkelijk werkers en predikanten. De vragenlijst is in te vullen tot en met 31 maart 2015.

Vrijwilligers voedselbank: algemeen

We zoeken mensen die van aanpakken weten: - die met mensen kunnen omgaan - geduld hebben - kunnen sjouwen of ‘doeners voor van alles’ zijn - die humor hebben en kunnen relativeren - die creatief zijn - die goed kunnen samenwerken U helpt mensen die hulp nodig hebben en het geeft een hoop voldoening en gezelligheid!

Coördinatoren:

Voor een nieuw te starten uitdeelpunt in Rijswijk zoeken we stevige coördinatoren die: - kunnen regelen - overzicht kunnen houden - stressbestendig zijn - goed met mensen kunnen omgaan - elke donderdag beschikbaar zijn + nog een dagdeel - met de computer overweg kunnen

Impressie van de diaconale dienst 1 maart in de Benedictus-en-Bernadettekerk

Dit is heel concreet en zinvol vrijwilligerswerk, en het geeft een hoop voldoening en plezier. Op het bestaande uitdeelpunt van de Benedictus-enBernadettekerk wordt u goed ingewerkt! Algemene informatie:

Wie zoeken we? mannen en vrouwen die tijd en energie hebben Waar? een nog te bepalen plek in Oud Rijswijk Wanneer? elke donderdag en soms woensdag Reiskostenvergoeding? is er niet Verzekering? wordt nog over nagedacht

Meer informatie bij:

Contactpersoon: Ingrid van der Aart e-mail: [email protected] telefoon: 06 2538 4413

k Mw. Therese van Kampen en Pastor Ingrid van der Aart foto’s van de dienst op de website www.protestantsrijswijk.com 19

K KERKENRAAD Scriba: Dhr. H. van Eijsden Eiklaan 53, 2282 AS Rijswijk tel.: 070 - 390 23 82 (na 19.00 uur) e-mail: [email protected] KERKELIJK BUREAU Protestantse Gemeente Rijswijk Bruijnings Ingenhoeslaan 2 2273 KR Voorburg tel.: 070 - 393 00 15 e-mail: [email protected] Het Kerkelijk Bureau is geopend op maandag– en dinsdagochtend van 11.00 – 12.00 uur.

ING-bankrekeningen Protestantse Gemeente Rijswijk NL55 INGB 0000 0792 49 NL13 INGB 0000 0993 08 CvK Protestantse Gemeente Rijswijk voor algemene doeleinden NL50 FVLB 0699 6437 24 Diaconie Protestantse Gemeente Rijswijk NL30 INGB 0000 1213 12

Als Jezus niet was opgestaan en ons de Weg was voorgegaan, dan waren wij ontheemden. Dan reisden we in donkerheid de weg, die niet ten Leven leidt; dan zouden we vervreemden. Als Jezus niet was opgestaan en duidelijk de weg gebaand voor al zijn volgelingen; dan was ook in de loop der tijd het Evangelie niet verspreid in wijde wereldkringen. Als Jezus niet was opgestaan en met de zijnen rondgegaan, al wonderen verrichtend; dan was zijn sterven doodgebloed en niemand, niemand had de moed om kerken te gaan stichten. ***** Goddank ! De Heer is opgestaan ! Hij is ons enkel voorgegaan en zal ons niet verlaten. Ja, zijn beloften houdt Hij stand: Wij reizen naar het Vaderland, de Stad met gouden straten !

Collectebonnen Protestantse Gemeente Rijswijk (€ 16,- per kaart) NL55 INGB 0000 0792 49 OUDE KERK Bezoekadres: Herenstraat 62 b, 2282 BT Rijswijk Postadres: post via het Kerkelijk Bureau tel.: 070 - 395 25 45 Kosteres: mw. H. Ceton, tel.: 070 - 395 21 94 NIEUWE KERK Bezoekadres: Steenvoordelaan 364, 2284 EH Rijswijk Postadres: post via het Kerkelijk Bureau tel. 070 - 394 31 18 Beheerder: dhr. Maarten Tol. Aanwezig: maandag-, dinsdag-, woensdag- en vrijdagochtend van 9.00 tot 12.00 uur, op donderdagochtend niet aanwezig.

KERKBLAD

Verschijnt 12 maal per jaar. Redactie: Mw. A. Kim, Mw. G.H. Tiemens, J. Verduijn, A. Wagner. Correctie: C. van den Akker, Mw. I. Biesheuvel, Mw. A.C. Bron, Mw. B. den Ouden. Redactieadres: A. Wagner, (e-mail: [email protected]) Dr. H.J. van Mooklaan 289, 2286 BG Rijswijk, tel.: 070 - 396 40 72. Volgende verschijningsdatum: (kerkblad voor 4 weken) 10 april Inzending kopij: vóór dinsdag 31 maart 12.00 uur. Zo mogelijk per e-mail of usb-stick aan: [email protected] De geplaatste bijdragen zijn niet noodzakelijkerwijze een weergave van de mening van de redactie. Niet-gesigneerde artikelen worden niet geplaatst.

tekst: Jelly Verwaal Illustratie: red@ctieservice

Leesgeld: € 20,00 per jaar, NL65 INGB 0002 1600 10 o.v.v. Acquisitie Kerkblad Prot. Gem. Advertenties: kosten op aanvraag bij het redactieadres. Klachten bezorging kerkblad: telefoon: 070 - 396 40 72. Aantal exemplaren: 1100. Druk: Oranje van Loon, tel.: 070 - 385 89 03 Website: www.protestantsrijswijk.com E-mail: [email protected]

d