Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:30
Page 1
Wijkblad voor Bottendaal j a a r g a n g 17 • n u m m e r 5 • n o v e m b e r 2012
3 De Turmac en de Cage 4 Gedenksteen Dobbelman terug in het zicht 6 Een spaceshuttle in de St. Stephanusstraat 7 Saar & Catoo 8 Nuilhoek 9 Schrijvers gezocht!! 10 Elsbeth’s Puzzelhoek 12 Destijds in Bottendaal: het jaar 1942 foto’s: Willemien Geboers
Op zaterdag 1 september bruiste het op het
pannenkoeken. Gezellige vakantiesfeermuziek
voormalige Dobbelmanterrein bij “Camping aan
kwam niet alleen uit de oude platenspeler maar
Zicht”, een zomerevent georganiseerd door de
werd ook live ten gehore gebracht door de Tivo-
kunstenaars van de Zeepfabriek. Je waande je
li’s, die met hun muziektheateract “Bermtoe-
op de camping, kon wegdromen in de bele-
risme voor beginners” een vrolijke muzikale
vingstent of meegebrachte campingspullen rui-
cursus verzorgden. Brandende vuurkorven zorg-
len in de vakantieruiltent.
den in de avond voor nog meer aangename
Voor de inwendige mens waren er spiesjes van
warmte bij “Camping aan Zicht”. Kortom, het
de barbecue, Indonesische hapjes en Hollandse
was er fantastisch! De Zeeheld • november 2012
1
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
Uitlaten chihuahua Graag zou ik weer een oproep willen doen, over het uitlaten van mijn chihuahua. Ik ben Hans en ik woon in een Fokuswoning. Ik woon daar, omdat ik gehandicapt ben. Ik heb een heel lief hondje, een chihuahua, en die moet af en toe worden uitgelaten. Over een maand of twee stoppen een paar mensen, die hem uitlieten, ermee. Misschien vindt iemand, die bijvoorbeeld in de vut zit, het leuk om hem af en toe uit te laten. Met vriendelijke groet, Hans Verschoor tel: 024-7850129
Heb je zin om met ons te volleyen? Recreatieve volleybalclub De Toekomst speelt elke woensdagavond om 21.00 uur in sportzaal De Zwaluw in de Zwaluwstraat. We zijn een enthousiast gemengd team met een redelijk niveau en vooral veel spelplezier. Omdat er een paar mensen zijn gestopt, is er nu plaats voor nieuwe spelers. Vooral mannen zijn van harte welkom. Je kunt vrijblijvend een paar keer komen meespelen. Heb je interesse, neem dan contact op met Ine Krijne: tel. 06-20964372 of e-mail:
[email protected] Badmintonnen in Bottendaal Badmintonclub DVZ zoekt nieuwe (ervaren) leden! Heb je zin om elke zondagavond een potje te badmintonnen in sportzaal Bottendaal? Dat kan tussen 19.30 en 21.00 en voor een schappelijke prijs. Kom langs of mail Gert voor meer informatie:
[email protected]. Korte creatieve workshops bij Atelier MIR Atelier MIR biedt korte creatieve workshops aan waarin je concrete vaardigheden leert in het atelier van beeldend kunstenaar
22-10-2012
19:30
Page 2
Mireille Ligterink aan de Graafsedwarsstraat 14D. Een inspirerende plek waar het eigen werk van de kunstenares overal om je heen te zien is. De eerste drie workshops zijn: old style boek binden (drie donderdagen van 20-22 uur, vanaf 8 november), beginnerscursus portretschilderen (drie dinsdagen van 20-22uur, vanaf 30 oktober) en Eerste Hulp bij Surprises maken voor alle leeftijden (30 november vanaf 20 uur en 1 december vanaf 14 uur)! Aanmelden via:
[email protected]. Meer informatie: www.mireilleligterink.nl.
Afscheid van de bibliotheek in Bottendaal Ooit begonnen als bibliotheek in de school, toen een openbare bibliotheek geworden en nu weer terug als een bibliotheek in de school? Donderdag 11 oktober 2012 kon iedereen afscheid nemen van de openbare bibliotheek in Bottendaal. Veel kinderen en ouders hebben hier gebruikt van gemaakt. Ze zochten voor de laatste keer een boek uit op deze locatie, bedankten de medewerkers en genoten van een grabbelton en het vele lekkers dat voor deze gelegenheid op de tafels gezet was. De woorden: “Ik vind het ontzettend jammer dat jullie weg moeten”, waren vaak te horen. Over de toekomst van een bibliotheekfunctie in de Driemaster worden nog gesprekken gevoerd. Ook de keuzes van de politiek spelen hierin een rol. Waarschijnlijk komen er boeken in de school voor de lagere groepen en kunnen de oudere leerlingen via internet boeken bestellen die dan op school afgeleverd worden. Op welke termijn dit gerealiseerd wordt is nog niet bekend. Tot die tijd kan iedereen boeken lenen bij de centrale bibliotheek Mariënburg of op de Muntweg. Elsbeth van Niekerk
De Zeeheld
Wijkblad voor Bottendaal verschijnt 6 keer per jaar en wordt huis-aan-huis bezorgd op ca. 2000 adressen. Redactie: Alphons Backx, Frans Croonen, Lucas van Houte, Rianne Janssen, Harriët Maat, Elsbeth van Niekerk, Anne-Marie van der Straaten, Tom van Zantwijk Redactieadres: Buurtkantoor Bottendaal, Burghardt v/d Berghstraat 114, 6512 DR Nijmegen, e-mail:
[email protected] Fotografie: Willemien Geboers Lay-out: Martin van Els Het volgende nummer verschijnt half december 2012. Kopij, liefst digitaal, uiterlijk 20 november mailen of inleveren op het redactieadres. Ons wijkblad wordt uitsluitend bezorgd bij brievenbussen die níet voorzien zijn van de nee/nee sticker.
Activiteitenkalender Bottendaal - november/december/januari Zondag 28 oktober 15.00 uur – opening expositie ‘Nijmegen: De abstracte prenten’, prenten van Josée Wuyts en Frans de Groot (te zien t/m 2 december) – Galerie De Natris, Van Dulckenstraat 20 3 november en 10 november
werkdagen in de Natuurtuin
10.00 tot 14.00 uur
Natuurtuin
Activiteiten in januari/februari? De deadline voor het volgende nummer is 20 november. 2
De Zeeheld • november 2012
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:30
Page 3
De Turmac en de Cage Er is gedoe over de Cage, de sportkooi naast het viaduct van de Graafseweg. De bewoners van de Turmac (dat klinkt toch wel, zo naast de Castella?) hebben overlast van monotoon geknal van ballen tegen het gaas met natuurlijk het nodige geschreeuw, soms tot diep in de nacht. Er is ook al sprake geweest van bedreiging. Jeannette Stevens, de wijkbeheerder spreekt van een onhoudbare situatie en stelt voor de Cage te verplaatsen naar het veld bij de Ir. De Weverstraat, de andere kant van de wijk. Daar waar de jeugd niet meer gezien wordt. foto: Martin van Els Door: Alphons Backx
Wat is er aan de hand? De gedachte aan een sportveldje voor de jeugd in Bottendaal kent een lange geschiedenis. Binnen elk stedenbouwkundig project werd er met veel enthousiasme een trapveldje bedacht, maar ook weer afgevoerd. Het laatst binnen het Dobbelmanproject. Sinds 2008 is er dan na lang lobbyen van o.a. de BOB en medewerkers van de gemeente de Cage; Paul Depla, destijds wethouder, was er maar wat trots op. En wie niet? Ik zie er de jeugd sporten, maar ook jonge vaders met kinderen én visioenen over toekomstige carrières; ‘goh wat leuk’ denk ik dan als ik er langs loop, op weg naar huis of naar het station. Maar niet voor iedereen. Bij de opening van de Cage zijn een aantal spelregels opgesteld en zichtbaar opgehangen. In het begin zijn er klachten van de omwonenden gehoord die met meer toezicht redelijk opgelost zijn. Een Cage zonder overlast is echter niet mogelijk, ik denk nergens in Bottendaal. Naar nu blijkt is er sprake van een lange periode van miscommunicatie tussen de bewoners met klachten en de instanties waartoe ze zich dachten te richten. Zo hing er in de centrale hal van de Turmac een
oud mailadres van de BOB en ook de woningbouwvereniging (Talis) heeft haar veranderde bereikbaarheid niet goed gecommuniceerd naar de bewoners. Er zijn in die vier jaar dus altijd klachten geweest maar die zijn nergens gehoord. De frustratie stapelde zich op bij de bewoners; ja, wij lopen er langs, maar je zult er wonen en niet gehoord worden! Een betreurenswaardige situatie. De BOB neemt, enigszins geschrokken, de klachten van de bewoners zeer serieus en wil met hen en alle andere belanghebbenden (wijkbeheer, wijkagent, gebruikers en Talis) om de tafel gaan zitten. Het plan is om deze bijeenkomst uiterlijk voor half november plaats te laten vinden. De BOB is door de gemeente gevraagd om na te denken over alternatieven voor de Cage. Het lijkt mij wat vroeg om nu al uit te gaan van het verplaatsen van de Cage. Het is belangrijk om eerst eens stil te staan bij de aard en ernst van de klachten. De kooi blijkt steeds vaker ook door Nijmegenaren van buiten de wijk gebruikt te worden, soms tot laat in de nacht. Ik vind dat laatste nogal strijdig met de spelregels die op de kooi zelf bevestigd zijn. Het zal lastig zijn om de gebruikers van de Cage als groep te benaderen voor het maken van afspraken, deze kunnen
echter ook met steun van de BOB, wijkbeheer, wijkagent én Talis door de bewoners opnieuw vast- en opgelegd worden. Nu wordt gevraagd om de Cage niet meer na 22.00 uur te gebruiken. Dat zou ook 20.00 of 18.00 uur kunnen zijn; er zou een slot op kunnen; het licht eerder uit, woont er niet al toevallig een toekomstige vrijwillige beheerder in de Turmac of komt die straks uit de Castella? Wat er ook afgesproken wordt, het heeft pas zin als de naleving van de regels ook afgedwongen wordt. Daar heeft het daar de laatste tijd aan ontbroken.
Bling! Ik ben voor handhaving van de Cage op de huidige plaats -we zijn tenslotte een stad- maar wel met opnieuw vastgestelde regels rondom het gebruik. Ik hoop dat met controleerbare afspraken de bewoners de Cage nog een kans willen geven. De Cage is er voor de jeugd en staat op een gezond stukje Bottendaal, van verloedering is na al die jaren geen sprake; kijk maar naar de gecultiveerde graffiti. Die blingt nog even hard als in 2008, net zoals jeugd doet die zich gezien weet. n
De Zeeheld • november 2012
3
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:30
Page 4
Gedenksteen Dobbelman terug in het zicht
Onthulling van de plaquette door Jan Langenhuysen. (van links naar rechts Jan Langenhuysen, Gerard Koek en Riëtte Wijns van Biotext) Foto van Frans de Krijger
Op dinsdagmiddag 2 oktober begon de gedenksteen voor de oorlogsslachtoffers bij Dobbelman een tweede leven. Net als op 3 mei 1947 werd de plaquette in aanwezigheid van naaste familieleden onthuld, nu in de hal van de “Zeepfabriek” aan de Graafsedwarsstraat 14, ooit een gebouw van de oude Dobbelmanfabriek. Het was een stemmige kleine plechtigheid, waarbij naast wethouder Turgay Tankir kunstenaars van de ateliers in het pand, wijkbewoners en andere belangstellenden aanwezig waren. Speciale gast was Jan Langenhuysen, zoon van Jac Langenhuysen, die voor de gelegenheid uit Amerika was overgekomen en de openingshandeling mocht verrichten. it een artikel in het DobbelmanNieuws van mei 1947 blijkt, dat de plaquette een geschenk was van de gemeente Nijmegen.
U 4
De Zeeheld • november 2012
“Wat er in de oorlogsjaren gebeurd is, dat zal men in de meeste gevallen het liefst vergeten. Maar toch werden wij onlangs weer eens extra herinnerd aan de tijd 1940-1945. Niet op on-
aangename manier! Gelukkig niet! De Burgemeester van Nijmegen (Hustinx) heeft namens de Gemeentelijke Luchtbeschermingsdienst onze zaak een herinneringsplaat en een plaquette aangeboden voor de hulp aan de gemeente Nijmegen door onze N.V. in de jaren 1940-1945 betoond en wel vooral op 22 februari 1944. De plaat zal worden opgehangen in het schaftlokaal, terwijl de gedenksteen in de muur van de fabriekshal zal worden ingemetseld naast de publicatieborden”. Hoe de steen in de kelder van Gebouw L terecht is gekomen kan waarschijnlijk niet meer achterhaald worden. Dobbelman kwam in andere handen en is uiteindelijk vertrokken uit de wijk. Het enige gebouw, dat na de sloop overeind bleef werd in gebruik gegeven aan de kunstenaars van de Zeepunie. In de onverlichte kelders van het gebouw ontdekten ze met een infrarode lamp de steen onder een trap. Ze zagen die eerst aan voor een grafsteen. Een van de kunstenaars, fotografe Andrea Stultiens ging op zoek naar gegevens over de mensen die op de steen vermeld staan. Zij dook in het archief van het DobbelmanNieuws van 1945 en zocht contact met familieleden. Dat legde zij vast in een artikel en in
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:30
Page 5
een mooie uitgave van de gemeente Nijmegen, waarin foto’s en een gedicht van Victor Vroomkoning over Langenhuysen en van Wezel. Na wat omzwervingen van de beschadigde steen werd de restauratie in gang gezet door de Stichting Biotext. Een Stichting, die al geruime tijd bezig is om een kunstwerk te realiseren in de openbare ruimte van het Dobbelmanterrein. Onder leiding van uitvoerend kunstenaar Gerard Koek werd de gebarsten steen hersteld door steenhouwer van Leeuwen. Dit alles werd financieel mogelijk gemaakt door Talis. Met hulp van Bart Janssen werd nader contact gelegd met familieleden van de Dobbelmanarbeiders. Bart legde de verhalen over de slachtoffers van het bombardement van Nijmegen op 22 februari 1944 vast in zijn kroniek met de treffende titel ‘De pijn die blijft’. Hij werkt nu aan een tweede boek over de andere oorlogsslachtoffers van Nijmegen, waaronder ook deze zes medewerkers van Dobbelman. Allen zijn omgekomen in 1944, maar niet op het terrein van de fabriek zelf. 1944 was een rampjaar voor Nijmegen met het bombardement van 22 februari en de regen van bommen en granaten, die Nijmegen als bevrijdde frontstad in het najaar nog over zich heen kreeg. Daarvan werd Fons Janssen op 20 september het slachtoffer en op 26 september Gradje van Wezel en Jac. Langenhuysen. De dochter van van Wezel was toen pas 12 jaar, maar weet nog goed hoe het destijds allemaal gebeurde. Dat geldt ook voor Jo Barten, de broer van Anny, die in een interview vertelde, dat Anny een handtasje met vulpen, op 11 februari gekregen voor haar verjaardag in bewaring gaf aan haar moeder, toen ze op het station op een brancard naar een ziekenwagen werd gedragen. Dat tasje met die pen heeft hij altijd bewaard, vertelde Jo.
Over de plaquette en de mensen daarop is meer informatie te vinden op de website van Bottendaal www.bottendaal.nl en de website
“Met deze onthulling ga ik weer terug naar deze onzinnige tijd, waar ik eigenlijk nooit van ben weggekomen. Want mijn vader had mijn leven en mijn toekomst moeten zijn. Maar helaas, dat heeft zo niet mogen zijn en ik heb al vroeg als kind mijn eigen weg moeten bepalen. Want ik was toch maar 12 jaar oud in een tijd, dat de realiteit van het leven toch geheel anders werd voorgedragen en vaak onbegrijpelijk overkwam. Want je had toch geheel anders geleerd voordat al deze oorlogsverschrikkingen, die heel
www.oorlogsdodennijmegen.nl
Voor de onthulling was als datum 2 oktober gekozen, omdat op 2 oktober 1944 Gerard Schmidt slachtoffer werd van twee bommen op de kapokfabriek in de Ruyterstraat. Hij en zijn familie dachten daar te kunnen schuilen in de kelder onder de fabriek. In dit blad zal later nog meer aandacht besteed worden aan dit oorlogsdrama in Bottendaal, waarbij bijna
100 mensen omkwamen. Ik sluit dit verslag af met een citaat uit het dankwoord, dat Jan Langenhuysen heeft geschreven:
wat levens heeft verwoest een werkelijkheid was geworden. Daarom werd deze uitnodiging zo erg door mij op prijs gesteld en belangrijk genoeg om deze verre reis (vanuit Amerika) ervoor te ondernemen om hem bij te wonen en te hopen, dat ik deze plaats nog vele malen zal kunnen bezoeken. Het verdriet, dat in deze plaquette ligt opgesloten kan geen mens zich voorstellen en ik weet wel, het is van lang geleden, maar het is, zoals Bart Janssen het uitdrukt een pijn, die blijft”. De plaquette, die vanaf de Graafsedwarsstraat door iedereen gezien kan worden, is voor de familieleden en ook voor alle wijkbewoners een blijvende herinnering aan de mensen, die in 1944 door het vreselijke oorlogsgeweld zijn omgekomen. Ze hebben hiermee een blijvend gedenkteken gekregen. Frans de Krijger
De Zeeheld • november 2012
5
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:30
Page 6
zelf-timmer-hut-prijs, en een aanmoedigingsprijs. Er is een modeshow met zelfgemaakte ruimtekleding, de kinderen doen een dansje, aliens nemen afscheid en tenslotte wordt de Spaceshuttle met alle kinderen weer terug naar aarde geschoten. Dit gaat gepaard met het nodige lawaai van raketmotoren en knallend vuurwerk. Dat heeft iedereen in Bottendaal kunnen horen! Paul deelt drankjes uit en als die op zijn gaat iedereen moe maar voldaan weer naar huis. Jammer, het feest is voorbij. Nu weer wachten tot volgend jaar. Bouwkamp Bottendaal, the place to be! Meer zien of weten? Bekijk de website: www.bouwkampbottendaal.nl Ruimtehuis op Kraaianus. Foto van Bouwkamp Bottendaal Anita Hamelijnck
Een s pac eshu ttle in de Verbruikseenheden St. Stephanusstraat Bouwkamp Bottendaal: Dinsdagochtend in de laatste week van de schoolvakantie: tientallen kinderen gewapend met hamers, nijptangen en zagen staan voor het hek van speeltuin ’t Kraaienest vol spanning te wachten. Nog geen uur later heerst er een koortsachtige bedrijvigheid in de speeltuin. In de wijde omtrek van ’t Kraaienest hoor je in Bottendaal het typische bouwkamp timmergeluid; spijkers die in hout geslagen worden. Zo’n 200 kinderen zijn begonnen aan hun jaarlijkse Bouwkamp Bottendaal en timmeren in een paar dagen de hele speeltuin vol hutten. Al zo’n 25 jaar wordt er in ‘t Kraaienest een bouwkamp georganiseerd voor kinderen in de leeftijd van 4 tot en met 12 jaar. p de eerste dag liggen enorme stapels
Ohout en pallets te wachten om ver-
sleept,vertimmert en verzaagd te worden. Dit keer worden er ruimtehuizen, ruimtehotels, onderzoekercentra, ruimtelaboratoria, sterrenkijkers en raketten door de kinderen en ouders(!) gebouwd. We zijn namelijk in een Spaceshuttle gelanceerd in de ruimte en ontdekken een nieuwe planeet: Kraaianus. Onder de bezielende leiding van Kees wordt er iedere dag gezorgd voor een lunch, tussendoortje en ander lekkers. Pannenkoeken, knakworst met friet, snoep, ijs en fruit worden 6
De Zeeheld • november 2012
door de assistentes van de organisatie uitgedeeld. Smullen! Henk houdt met hond Rico de wacht bij de poort. Op dag een zie je al de mooiste bouwwerken ontstaan. ’s Avonds is er een film. Dag twee worden de hutten en bouwwerken geverfd en versierd. Dag drie is voor de afwerking. De Jury komt bij alle hutten langs. ’s Middags zijn er workshops: een dansje leren, ruimtepakken maken of raketjes knutselen die echt in de lucht gelanceerd worden. Op de avond van de laatste dag is er een spectaculaire afsluiting. De jury heeft prijsjes voor de kinderen. Een mooiste hut-prijs, een mooiste
5000 plastic bekers 200 knakworsten 250 pannenkoeken 150 liter limonade 200 liter verf 30 kilo spijkers 500 pallets 3000 snoepjes ½ kilo koffie 40 groene vuilniszakken
Met dank aan de sponsoren: Gemeente Nijmegen Deelnemers Bouwkamp 2012 Van Hontem architecten Fysiotherapie Bottendaal BSO de Vuurtoren Talis Woondiensten Blink kappers Café Maxim Maria Engels schilders Berghege bouwbedrijf Wilma schilders Coöp buurtsuper Can Bazar B’artwork drukwerk Mulder van de Veerdonck MSD Animal Health Boxmeer Pont Meyer
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:30
Page 7
De avonturen van Bollie Het was een hele mooie zonnige dag daarom gingen wij met Bollie naar de Berendonck. Bollie heeft met heel veel hondjes gespeeld, er was een man die had 2 honden geadopteerd. 1 hond kwam uit Malta en 1 hond kwam uit Bulgarije, die honden hadden op straat geleefd. Bollie had super leuk gespeeld met die honden die ene hond uit Malta kon super hard rennen Bollie ging er hard achterna. Bollie was zo moe van het rennen, ze lag de hele dag op de bank te slapen. Het was voor Bollie en mij een hele geslaagde dag ;p!
R a adse ls Waarom zwemt de orka in de oceaan naar de overkant Antwoord: omdat die niet kan lopen
Wie het maakt verteld het niet. Wie het neemt weet het niet. Wie het weet hoeft het niet. Wat is het? Antwoord: vals geld
Als je het hebt wil je het delen, als je het deelt heb je het niet meer. Wat ben ik? Antwoord: een geheim
Wat is zo kwetsbaar dat als je zijn naam zegt hij gebroken is? Antwoord: stilte
Tegen welke vraag kun je nooit ja zeggen?
Ik ging de bossen in en kreeg het. Ik ging zitten op de grond om het te zoeken. Ik nam het mee naar huis omdat ik het niet kon vinden. Wat is het? Antwoord: een splinter
Antwoord: slaap je?
Wat gaat de hele wereld rond maar blijft in een hoekje antwoord: een postzegel
Wat gaat er omhoog en nooit meer omlaag? Antwoord :je leeftijd
De grappen zijn niet droog omdat we bij het schrijven een glas water hadden! Tot de volgende keer! Catoo en Saar
Ik heb gaten in mijn onder en bovenkant, mijn rechter en linkerkant en in het midden wat ben ik? antwoord: een spons
Gooi mij over het hoogste gebouw dan zou ik niet breken, maar als je mij in de zee gooit breek ik. Wat ben ik? Antwoord: een papiertje
Erik Horn in de klas! Erik Horn is in onze klas geweest om dingen over zijn boek te vertellen. Voor de kinderboekenweek. Hij is een schrijver en zijn boek heet Wolken Kinderen. Hij gaf ons veel informatie over zijn boek en las zelfs een stukje voor. Hij had een opdracht voor ons dat wij een hoofdstuk 4 moesten schrijven en donderdag 11 oktober is de uitslag wie de winnaar is. De Zeeheld • november 2012
7
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
Ik ben Willem Janszoon, een echte oude Bottendaler, die zielsveel van onze prachtige wijk houdt, maar die ook graag mag nuilen over van alles en nog wat, en die spreekbuis mag zijn van alle nuilers in Bottendaal. Vandaag aflevering 8. Kent u dat? Dat je een ergens een korstje hebt. Van een schaafwond of zo. En dat je er maar niet van af kunt blijven. Je weet, dat je het met rust moet laten. Dan gaat het sneller over en heb je minder kans dat het een litteken wordt. Maar je MOET gewoon aan de randjes van het korstje blijven pulken om te kijken of het al een beetje verder loslaat. En als je het korstje er dan per ongeluk ineens helemaal af krabt, en het begint weer te bloeden, heb je spijt en verwens je je gepulk.
St. Annastraat 42 Nijmegen Tel: 024 - 3230158
De coffeeshops in Bottendaal zijn voor mij als een korstje op de schaafwond des levens. En dan vooral die coffeeshop aan de De Ruyterstraat. En dan vooral de klanten. Er komen vast ook fatsoenlijke mensen drugs kopen. Maar het is nou eenmaal zo dat normaal gedrag min-
19:30
Page 8
der opvalt dan het onaangepaste en asociale gedrag dat ik daar zo vaak zie.
die agressief wordt bejegend. Ik hoor van heel veel mensen soortgelijke verhalen.
Maar hoe zit het nou met dat korstje op de schaafwond des levens? Dat zal ik uitleggen. Ik hoef helemaal niet in de buurt van die coffeeshop te komen. Ik woon er niet eens dichtbij. Maar ik maak vaak een omweg om er langs te kunnen lopen of rijden. Om me lekker te ergeren. Om te pulken aan het korstje. Ik ben als een junk die zijn dagelijkse fix komt scoren (heel toepasselijk, pas geleden zag ik ’s morgens iemand, de coffeeshop was nog dicht, wanhopig aan de deur rammelen; die had ook zijn spul nodig).
Hoe lekker het ook is om aan een korstje te pulken, het is niet goed. En ik weet ook, dat ik de agressie en de intimidaties niet moet opzoeken. Maar de ergernis en morele verontwaardiging voelen zo lekker. En leveren sappige verhalen op voor feestjes en het café.
En ik word zelden teleurgesteld. Er zijn weinig plaatsen waar zo veel samengebald asociaal gedrag valt waar te nemen, en waar ik dus aan mijn dagelijkse portie ergernis kan komen, als bij de coffeeshops. Zo worden er vaak auto’s midden op straat geparkeerd. Niemand kan er meer langs. Als je op enigerlei wijze duidelijk maakt dat je dat raar vindt, word je geïntimideerd en bedreigd. Ik verzin dit niet, dat is me laatst weer overkomen. En ik ben niet de enige
Hee ! pssst . . . FIETS kopen?
Coffeeshops horen niet in een woonwijk. En er is maar één manier om ervan af te komen. Alle incidenten melden. Dat doe ik ook. Ik zal de coffeeshops ongetwijfeld gaan missen als bron van ergernis. Maar verder zal ik ze missen als kiespijn. Ik hoop me snel weer aan gewone dingen te kunnen ergeren. Ik ben nog lang niet uitgepulkt. Willem Janszoon Nachrift redactie: Reacties op deze column kunt u mailen of sturen naar de redactie van De Zeeheld. Wij zorgen dat ze bij “Willem Janszoon” terechtkomen.
Maandag v.a. 13.00 uur Geen koopavond
Korstje
22-10-2012
www.wheelstweewielers.nl Het adres voor nieuwe en gebruikte fietsen in de betaalbare prijsklasse
Rijwielboetiek
Henk Geurts 2 e hands fietsen vanaf € 65,– Tevens nieuwe fietsen en reparatie Van Oldenbarneveldstraat 77b 6512AV Nijmegen 024-3608170 www.rijwielboetiekhenkgeurts.nl www.rijwielboetiekhenkgeurts.com 8
De Zeeheld • november 2012
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:30
Page 9
In het bos bij Groesbeek Wat een sierlijk gebaar ze stopt iets in mijn hoofd ik hoor het tikken alsof honderd klokjes op scherp zijn gezet bij verlies van evenwicht of ordeverstoring moet ik snel het bos in waar ook de nimfen wonen om op het groen uitgeslagen bankje bij het modderige bospad te proberen tot mezelf te komen maar vandaag is het een veel te lege natuurbeleving ik ontdek alleen maar de grassprietjes aan mijn voeten
Foto: Willemien Geboers
Schrijvers gezocht!! Vind je het leuk om te schrijven? Ben je nieuwsgierig en niet bang om op mensen af te stappen? Dan is De Zeeheld op zoek naar jou! Onze redactie is heel hard op zoek naar Bottendalers die artikelen en interviews voor ons wijkblad willen schrijven. Schrijvers met originele ideeën, die graag de wijk ingaan om hun oor te luisteren te leggen en daar in De Zeeheld verslag over uit brengen. Ben jij straks onze reporter ter plaatse tijdens evenementen? Of schrijf je liever sfeerrapportages? Schrijf je een drieluik over het leven in die ene Bottendaalse straat? Of ga je voor diepte-interviews met creatieve of bijzondere wijkbewoners? In overleg met de andere redactieleden bepaal je je items. Per editie van De Zeeheld heb je een podium van ongeveer 800 woorden tot je beschikking. Onze fotograaf vergezelt je tijdens interviews of op speurtocht door de wijk. Wat je ook schrijft, het blijft nooit onopgemerkt, want De Zeeheld wordt op meer dan 2000 adressen bezorgd! Ben je enthousiast geworden? Heb je vragen? Originele ideeën? Mail ons snel en wie weet leest Bottendaal jouw artikel al in de eerstvolgende editie!
[email protected]
ik vind daartussen een half vergaan papieren zakdoekje met daarin een klein horloge dat zij daar heeft verloren de mouw van mijn overhemd raakt doorweekt van tranen Lucas van Houte
De Zeeheld • november 2012
9
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:31
Page 10
afbeelding 1
afbeelding 2
Z o e k d e 11 v e r s c h i l l e n Er gebeurt heel wat in speeltuin Het Kraaijenest. Geen dag is er het zelfde. Dat is goed te zien op deze twee plaatjes. Er zijn elf verschillen te vinden tussen plaatje 1 en 2, maar waar.......
Oplossing Puzzel Zeeheld #4 – De tekening met de dansende mensen staat op de muur van een huis aan de Stuijn Buijsstraat – De Cage staat tussen de Van Diemerbroeckstraat en de Graafseweg – Het kleine speeltuintje is te vinden aan de Jan de Wittstraat in de buurt van de Holtermanstraat – De glijbaan staat in speeltuin het Kraaiennest aan de Sint Stephanusstraat 94 – De prachtige boomspiegel met zonnebloemen ligt in De Ruyterstraat. – De Knoop aan de muur hangt in de Schoolstraat
Mira! is spaans voor “kijk eens!”
Bij Mirá! kindercoaching: Meer zelfvertrouwen krijgen, faalangst aanpakken | Zich weerbaar durven opstellen | Niet meer bang, verlegen of onzeker zijn. Minder snel boos zijn | Omgaan met problemen met hoogsensitiviteit of hoogbegaafdheid | Beter slapen, minder buik- of hoofdpijn. | Extra ondersteuning, bijvoorbeeld bij ziekte, scheiding, verhuizing. |
Chris Schoenmakers | kindercoach mirakindercoaching.nl
[email protected] tel. 06 – 451 281 46
10 De Zeeheld • november 2012
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:31
Page 11
Probst Administratief is een kleinschalig administratiekantoor in Bottendaal. U kunt bij ons terecht voor: – alle soorten belastingaangiften particulier én ondernemer. – belastingadvies op maat, – bedrijfsadministratie en boekhouding – uw persoonlijke administratie
Stijn Buysstraat 40
|
6512 CR Nijmegen
t: 024 323 00 99
|
m: 06 45 32 45 27
[email protected] belastingconsulentnummer 580 338
De Zeeheld • november 2012
11
Zeeheld okt2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal
22-10-2012
19:31
Page 12
Het jaar In augustus 1941 werd de synagoge aan de Gerard Noodtstraat met antisemitische teksten beklad. Bron: RAN. genaren zo bruut en meedogenloos, dat het verzet hem liquideerde.
Bottendaal in de Tweede Wereldoorlog
De vervolging van joodse wijkgenoten Vorige keer lazen we hoe Nijmegen in mei 1940 als eerste stad van Nederland in Duitse handen viel. Nog diezelfde dag werd er een avondklok ingesteld, en waren samenscholingen op straat verboden. De straatverlichting ging uit. Kort daarop werden de eerste anti-joodse maatregelen afgekondigd. Door: Frans Croonen
oodse Nijmegenaren werden ontslagen uit overheidsdienst, dienden zich verplicht te registreren en moesten hun radio inleveren. In mei 1941 werden joodse stadgenoten verwijderd uit de vrije beroepen. In een jaar tijd was het touw steeds strakker aangetrokken. Evenals op ontelbare andere plekken in Europa werd de joodse gemeenschap van Nijmegen in een fysiek en psychologisch isolement gebracht waar bijna niet meer uit te ontsnappen was.
J
Joodse kinderen werden van school gestuurd, en gedwongen om naar joodse scholen te gaan. In 1942 kwamen er bij parken, openbare gelegenheden en openbare gebouwen bordjes te hangen met de tekst ‘Voor joden verboden’. De bewegingsvrijheid werd nog verder ingeperkt toen joodse stadgenoten hun fiets 12
De Zeeheld • november 2012
moesten inleveren en niet meer met het openbaar vervoer mochten reizen. Ze waren verplicht een gele Jodenster op hun kleding te dragen.
Terreur Het waren helaas niet alleen de Duitse maatregelen die de joodse bevolking van Nijmegen troffen. De W.A.-afdeling van de Nijmeegse NSB mishandelde in cafés en hotels in de stad op eigen houtje joodse stadgenoten. Politiechef Marinus Verstappen en zijn handlanger Anton Wiebe lokten ondergedoken joden uit hun schuilplaats, en roofden hun persoonlijke bezittingen. Commissaris van politie Van Dijk behandelde joodse Nijme-
Razzia’s Na de isolatie volgde de deportatie. Van juli 1942 tot september 1943 werd er systematisch jacht gemaakt op joodse Nijmegenaren. Ze werden opgepakt, vanaf het station naar Westerbork of Vught gedeporteerd en verdwenen van daaruit naar de vernietigingskampen in Oost-Europa. Een van de omvangrijkste razzia’s in Nijmegen vond plaats op 17 november 1942. 196 joodse stadgenoten werden door de Nederlandse politie van huis opgehaald, en naar de gymzaal van de HBS aan de Kronenburgersingel gebracht. Na een zenuwslopende nacht werd het gezelschap de dag erna, nabij de Graafseweg, op de trein gezet naar Westerbork. Sjoa Slechts enkele tientallen van de meer dan 500 joodse Nijmegenaren overleefden de Tweede Wereldoorlog. De holocaust, of de sjoa, hield geen halt bij de grenzen van Nijmegen, en helaas ook niet bij de grenzen van onze wijk. De familie Zadick uit de Arend Noorduijnstraat, de familie Gotlieb uit de Burghardt, Marianne Frank uit de Stijn Buysstraat, de familie Bos uit de Schoolstraat, Isaac Glaser van de Graafseweg, Rosette Kool uit de Jan de Wittstraat, de familie Pels uit de St. Stephanusstraat, baby Marc Wolffs uit de Evertsenstraat, nog geen drie jaar oud.. Meer dan 60 joodse Bottendalers werden vermoord in de concentratiekampen. n
Een goederenwagon op station Nijmegen, waarschijnlijk gebruikt voor de deportatie van joodse stadgenoten. Bron: RAN.