grote hoogte 7 Nuilhoek 8 De Castella 10 Saar en Catoo het jaar 1944

Zeeheld dec2012.qxd:Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal

11-01-2013

02:38

Page 1

Wijkblad voor Bottendaal

j a a r g a n g 17 • n u m m e r 6 • d e c e m b e r 2012

Kunstwerk ‘to B’ op grote hoogte

De ligging van Bottendaal is voortaan van grote afstand te zien, dankzij het lichtkunstwerk van de Nijmeegse kunstenaar Gerard Koek bovenop de Castella-toren. Op 27 november is er tot in de late uurtjes gewerkt om het kunstwerk bovenop de 42 meter hoge nieuwe woontoren te krijgen. Op 30 november werd het kunstwerk in werking gesteld. Bij de opening werd benoemd dat er met dit kunstwerk een tikje aan de historie wordt uitgedeeld, maar dat er ook een subtiele verwijzing naar de toekomst wordt gemaakt. Lees ook het artikel op pagina 4 en 5.

4 Van Biotex tot to B 7 Nuilhoek 8 De Castella 10 Saar en Catoo 12 Destijds in Bottendaal: het jaar 1944 De Zeeheld • december 2012

1


De Zeeheld zoekt bezorgers! Elke twee maanden valt bij zo’n tweeduizend adressen in Bottendaal het nieuwe nummer van De Zeeheld op de deurmat. In ons team van trouwe bezorgers is er nu plaats voor nieuwe bezorghelden! Heb jij zin om zes keer per jaar De Zeeheld rond te brengen? Meld je dan aan als bezorger! Per nummer ben je een uurtje op pad. Stuur een e-mail naar [email protected].

Gezocht: een foto van het schuim op straat Jos en ik (Rita) gaan het pension La Résidence in de Burghardt van den Berghstraat in fases een nieuw gezicht geven. Start 2013, klaar 2014. Nu zijn wij op zoek naar een foto waar het schuim op straat ligt in de tijden van Dobbelman, wie oh wie kan ons aan zo'n foto helpen? Ik heb zelf al veel gezocht, helaas tot nu toe zonder resultaat en daarom wend ik mij tot u! Reacties graag naar [email protected] of bel: 06-3058 9381 Met vriendelijke groeten, Rita Peters.

11-01-2013

02:39

Page 2

Vrijwillige chauffeurs gezocht voor Dagopvang Swon Voor het vervoer van senioren naar haar dagopvanglocaties in Nijmegen is seniorennetwerk Swon op zoek naar vrijwillige chauffeurs. Samen met uw collega-chauffeurs zorgt u ervoor dat alle deelnemers aan de dagopvang op een prettige en veilige manier uit en thuis komen. Swon zoekt met name chauffeurs voor de weekenden, maar ook voor de andere dagen van de week. Bent u in het bezit van een eigen (vijfdeurs) auto en woont u in Nijmegen? Heeft u affiniteit met (soms vergeetachtige) ouderen? En vindt u het leuk om in het weekend rond 9.00 uur paraat te staan om de ouderen thuis op te halen en aan het eind van de middag weer naar huis te brengen? Dan komt Swon graag in contact met u!

De Zeeheld Wijkblad voor Bottendaal verschijnt 6 keer per jaar en wordt huis-aan-huis bezorgd op ca. 2000 adressen. Redactie: Alphons Backx, Frans Croonen, Janine Gossen, Lucas van Houte, Rianne Janssen, Harriët Maat, Elsbeth van Niekerk, Tom van Zantwijk Redactieadres: Buurtkantoor Bottendaal, Burghardt v/d Berghstraat 114, 6512 DR Nijmegen,

Swon biedt uitstekende begeleiding, zodat u uw werk goed kunt doen: U ontvangt een ruime onkostenvergoeding (€ 0,38 p/km); U bent tijdens de uitvoering van uw vrijwilligerswerk verzekerd (WA en ongevallen); U doet zinvol werk, dat door de deelnemers aan de dagopvang zeer gewaardeerd wordt; U werkt samen met uw collega-chauffeurs in een gezellig team.

e-mail: [email protected] Fotografie: Willemien Geboers Lay-out: Martin van Els Het volgende nummer verschijnt

Aanmelden of meer informatie? Neem contact op met het Swon-informatiecentrum, tel. (024) 365 0190, e-mail [email protected] of kijk op www.swon.nl.

eind februari 2013. Kopij, liefst digitaal, uiterlijk 17 januari mailen of inleveren op het redactieadres. Ons wijkblad wordt uitsluitend bezorgd bij brievenbussen die níet voorzien zijn van de nee/nee sticker.

Activiteitenkalender Bottendaal - december/januari/februari Zondag 9 december – opening expositie Piet Jetten – Old News (te zien t/m 20 januari) – Galerie De Natris – Van Dulckenstraat 20 – 15.00 uur Activiteiten in maart/april? De deadline voor de volgende kalender is 17 januari! 2

De Zeeheld • december 2012

11-01-2013

02:40

Page 3

K l a a r v o o r 2 0 13 ? Nog niet iedereen zal er klaar voor zijn, maar over een week is het weer tijd voor de feestdagen en het niet te vermijden einde van 2012. Een jaar waarin de wijk er niet slechter op is geworden. Veel grote projecten zijn gereed gekomen of de afronding nabij, lees maar verder in deze Zeeheld; de Castella, de van Schaeck Mathonsingel, het Biotext-project. De wijk is natuurlijk nooit af, maar de komende jaren staan er geen grote ingrijpende projecten meer gepland in de wijk. De nieuwbouw van Roosje en Metterswane? Dat is net geen Bottendaal meer.

at betekent dat de wijk na vele jaren weer met rust gelaten wordt, niet al om 7.00 uur gewekt door de vele bouwactiviteiten of ander lawaai in de wijk. Een vooruitzicht dat ook voor de bewoners van de Turmac kan gaan gelden. Het zou namelijk zo maar kunnen dat de Cage, het speelveldje waar ik de vorige keer over schreef, toch verplaatst wordt naar de Spoorkuil. Dat is althans de voorlopige

D

uitkomst van het overleg met de bewoners, de gemeente, woningcorporatie Talis en Bewonersoverleg Bottendaal (BOB). Ik zeg voorlopig omdat de BOB strikte voorwaarden heeft verbonden aan deze oplossing. De BOB eist in ruil hiervoor een actieve rol van de gemeente in het (eindelijk) tot ontwikkeling brengen van de Spoorkuil. In De Zeeheld is er al veel geschreven over de Spoorkuil. Ah, de Spoorkuil, daar zou ik … de Spoorkuil

St. Annastraat 42 Nijmegen Tel: 024 - 3230158

Door: Alphons Backx

tot ontwikkeling brengen? Dat is lastig. De grond is in eigendom van NS Vastgoed en daar krijgt een particulier of wijkorganisatie geen voet aan de grond. De BOB eist daarom dat de gemeente zich daar hard voor gaat maken. Er moet een alomvattend plan komen waarbij het seinhuisje betrokken wordt en waarbij het parkachtige karakter in stand blijft, evenals de sportmogelijkheden, waaronder uiteindelijk dan ook de Cage. Ook omdat er intussen ook een (particulier) plan ligt om het seinhuisje te gaan gebruiken voor een hondenopvang/-uitlaatservice – waar onder anderen mensen met een beperking tewerkgesteld kunnen worden – lijken een aantal losse eindjes aan elkaar geknoopt te kunnen worden. MEE, de organisatie voor mensen met een beperking, die zich in de Castella gaat vestigen, zou daar een visitekaartje voor de wijk mee af kunnen leveren. De BOB wil dat een landschapsarchitect ingeschakeld wordt om een visie op het gebied te ontwikkelen, uitgaande van de hierboven genoemde functies. Of de gemeente dit zonder meer voor haar rekening gaat nemen, is nog maar de vraag. Op het antwoord zullen we nog wel even moeten wachten. Zullen we daarom eerst maar eens aan 2013 beginnen? I De redactie van De Zeeheld wenst iedereen een goede jaarwisseling toe.

Hee ! pssst . . . FIETS kopen?

Maandag v.a. 13.00 uur Geen koopavond


www.wheelstweewielers.nl Het adres voor nieuwe en gebruikte fietsen in de betaalbare prijsklasse

Biologisch brood uit eigen bakkerij Gezond ontbijten en lunchen Smaakvolle catering Lekker in Bottendaal maandag t/m zaterdag 8.30 - 17.00 uur, zondag 9.30-16.30 uur

en met oudv e r s e n i e u w bollen! BIOlie De Zeeheld • december 2012

3


11-01-2013

02:40

Page 4

Dinsdagavond 27 november is het toch gelukt: het optakelen van het letter- en lichtkunstwerk ‘to B’ naar het dak van het Castellagebouw en het testen van de ledlampjes in de letters. Dat lukte uiteindelijk ondanks een te kleine kraan en een kapotte kraan, en dankzij een drietonskraan, die uit Arnhem moest komen. Als u dit leest zal het werk misschien al een vertrouwd beeld vormen, als men komend uit de stad via de Graafseweg naar het westen gaat. Het heeft wel heel veel tijd gekost voor het zover was, want het project kende tot op het laatst vele tegenslagen. Terugblik Het Biotext-project is een uitloper van het open planproces bij de ontwikkeling van het oude Dobbelmanterrein. Wijkbewoner en lid van de werkgroep Dobbelman Roel Winter kwam met het idee van een project ‘Tijdmachine’, dat later Biotext werd genoemd. Met bijdragen van wijkbewoners, bijvoorbeeld vanuit een vertelfestival, zou een kunstwerk gerealiseerd moeten worden dat de nieuwe ontwikkeling zichtbaar en beleefbaar zou maken. Dat leverde in ieder geval wel een mooi gedicht over Bottendaal op van mevrouw Betty Geurts, dat in De Zeeheld werd gepubliceerd. Projectontwikkelaar de Principaal, woningcorporatie Talis en de gemeente Nijmegen zegden toe een financiële bijdrage te willen leveren aan het project. Daarom werd in In mei 2007 persifleerde cartoonist Freek Janssen de openbare brainstorm die werd georganiseerd rondom het kunstwerk voor het Dobbelmanterrein 4


november 2006 een stichting opgericht met hulp van nieuwe wijkbewoner notaris Leon Kersten. Als doel van de stichting werd in de

statuten vastgelegd ‘de realisatie van een kunstobject in de wijk Bottendaal in/op/nabij de openbare binnenruimte van het Dobbelmanterrein, in welk kunstobject het verleden, heden en toekomst van de wijk Bottendaal wordt gemarkeerd’. Voorzitter werd Wim de Natris, penningmeester Jan de Koning, bestuurslid Riëtte Wijns en ondergetekende werd secretaris. Geheel in lijn met de bewonersparticipatie in het open planproces werd een openbare brainstorm georganiseerd op 22 mei 2007, leuk gepersifleerd door een cartoon van Freek Janssen in De Nijmeegse Stadskrant. De geopperde wensen en randvoorwaarden werden meegenomen in de oproep, die in het tijdschrift Beeldende Kunst werd gepubliceerd. Daarop kwamen meer dan zeventig reacties, waarvan tien uit Nijmegen zelf. Een inmiddels


11-01-2013

02:40

Page 5

Foto linkerpagina: Met een druk op de knop door (v.l.n.r.) Rietje Wijns, beeldend kunstenaar Gerard Koek, Michael Pott van Talis, Jan de Koning en Wim de Natris van Biotext wordt het licht in “to B” aangedaan. (foto: Willemien Geboers) samengestelde jury selecteerde uit een groslijst van veertien inzendingen drie kunstenaars om een voorontwerp te maken: Albert Dedden & Paul Keizer, alias SpaceCowboys uit Deventer, Gracia Khouw uit Rotterdam en Gerard Koek uit Nijmegen. Opnieuw werd teruggekoppeld naar de wijk: een openbare presentatie met tekst en uitleg van de kunstenaars en een expositie van de voorontwerpen werd georganiseerd van 14 t/m 17 mei 2009. Alle opmerkingen van de bezoekers werden geïnventariseerd. Een meerderheid gaf de voorkeur aan het voorontwerp van Gerard Koek. In overeenstemming met de publieksreacties koos ook de jury unaniem voor het ontwerp van Gerard Koek. Daarmee konden hij en het bestuur aan het werk. Want voor het plaatsen van een kunstwerk in de openbare ruimte is een vergunning nodig.

Vergunningprocedures: van plan A naar B én naar plan C In drie fasen werden vergunningprocedures doorlopen: eerst een aanvraag bouwvergunning, die werd gehonoreerd, met name ook door instemming van de architect van het masterplan Dobbelman, Marlies Rohmer met het ontwerp en de locatie op het Behrens I-gebouw. De bewoners van Behrens I reageerden huiverig op uitvoering van de afgegeven vergunning: er waren bijvoorbeeld problemen geweest met lekkages in het dak van het gebouw. Bij nadere beschouwing van de constructie van het dak en de gevel bleek uitvoering ook technische problemen te geven. Besloten werd tot een gewijzigd plan B met een verlaagde plaatsing van het kunstwerk aan de gevel. De zogenaamde revisietekeningen werden ter beoordeling voorgelegd aan de Commissie Beeldkwaliteit. Men had geen

begrip voor de technische bezwaren en bleef op het standpunt staan, dat plan A uitgevoerd kon en moest worden. Het bestuur van de stichting Biotext heeft zich vervolgens beraden hoe verder te gaan: stoppen of een alternatieve locatie zoeken. Gelukkig diende zich een nieuwe mogelijkheid aan in de vorm van het in aanbouw zijnde Castellagebouw. Michel Pott, projectmanager van Talis opperde dit idee en kreeg Talis enthousiast voor dit plan, evenals de Dok-architecten van Castella. Bouwkundig Bureau ABT verzorgde vervolgens de tekeningen voor dit plan C. Inmiddels was vanwege de nieuwe wet Omgevingsrecht voor het nieuwe plan een omgevingsvergunning vereist. Een volledig digitale procedure, waar geen papier meer aan te pas komt, maar nog wel een zitting van de Commissie Beeldkwaliteit. Die reageerde in eerste instantie negatief op het derde plan en nam het bestuur bovendien kwalijk dat genoemde masterplanarchitect Marlies Rohmer niet opnieuw om haar oordeel gevraagd was. Desgevraagd vond deze het jammer dat de geplande lo-

catie werd gewijzigd, maar stemde wel in. Ook de Commissie Beeldkwaliteit gaf uiteindelijk groen licht, zodat een omgevingsvergunning kon worden afgegeven met nog wel wat randvoorwaarden. Resterend probleem voor uitvoering waren de gemaakte meerkosten. Door Talis en de gemeente Nijmegen werd een extra bijdrage gegeven en ook Bouwbedrijf Berghege hielp mee het financiële tekort te dekken. De constructeur van het kunstwerk, Bordbusters, verrichtte bovendien heel wat extra werk. Op dinsdagavond 27 november ging ‘to B’ het dak van Castella op. Vrijdagmiddag 30 november werd het kunstwerk onder muzikale begeleiding en onder het genot van een hapje en een drankje in werking gezet. Dankzij de vasthoudendheid van de stichting Biotext gingen de lichtjes eindelijk aan. Hopelijk kan iedereen tevreden zijn met wat nu is gerealiseerd, want het resultaat mag er volgens onszelf zijn! door: Frans de Krijger


5


11-01-2013

02:40

Page 6

Oud en Nieuw moet vooral een feest zijn! Als overheid doen we daarom samen alles wat we kunnen om te zorgen dat iedereen ongestoord en feestelijk het nieuwe jaar in kan.

“Zo langzamerhand komt de jaarwisseling in zicht. Gemeente, politie en brandweer zijn al geruime tijd aan het werk om ervoor te zorgen dat ook dit jaar de viering van Oud en Nieuw gezellig en feestelijk kan verlopen. Gelukkig is het in Nijmegen al jaren relatief rustig. Dat willen we graag zo houden. n het verleden ging het nog wel eens mis. Er bleken lieden te zijn die de viering van het nieuwe jaar aangrepen om zich te misdragen. Vernielingen, overlast, dronkenschap, baldadigheid, het kwam allemaal voorbij. Dat willen we in onze stad niet; Oud en Nieuw moet vooral een feest zijn!

I

6


Een enorm pakket aan maatregelen is de laatste jaren ingevoerd en verder verbeterd. Denk aan activiteiten voor de jeugd, het vooraf al weghalen van spullen in de stad die gevoelig zijn voor vernielingen, het openstellen van wijkcentra, het organiseren van voetbaltoernooien en noem maar op. Daarnaast pakken we raddraaiers die het toch niet kunnen laten, stevig aan. De vernielingen die ieder jaar toch weer aangericht worden, zijn op geen enkele manier goed te praten. Van het geld dat wij moeten uitgeven om alles weer te repareren, hadden we op andere plaatsen in de stad nuttige dingen voor Nijmegen kunnen doen. En dan heb ik het nog niet eens over mensen die menen hulpverleners met vuurwerk of op een andere agressieve manier te moeten bestoken. Levensgevaarlijk en absoluut ontoelaatbaar. Daarom leggen wij al preventief verblijfsontzeggingen op aan een hele kleine groep die het wangedrag in het verleden niet kon laten. Daarnaast zal er voor, tijdens en na de jaarwisseling voldoende politie en brandweer op de been zijn. We gebruiken camera’s en we pakken illegaal vuurwerk aan. Gelukkig is het overgrote deel van de Nijmegenaren alleen bezig met een echt gezellig feest. Ik roep mensen op om zaken die niet door de beugel kunnen, te melden bij politie of gemeente. Laten we de kleine groep die het niet kan laten, ons feest niet laten vergallen. Samen maken we er een gezellige jaarwisseling van!” Hubert Bruls Burgemeester van Nijmegen Op www.nijmegen.nl vindt u alle maatregelen die rond Oud en Nieuw getroffen zijn.

Enkele van de maatregelen die de gemeente Nijmegen treft rondom de jaarwisseling Opsporen illegaal vuurwerk De overlast en gevaren van zwaar vuurwerk zijn groot. Dat geldt ook voor de opslag in woonbuurten. Daarom zijn er vuurwerkteams van de politie actief die illegaal vuurwerk aanpakken.

Activiteiten voor jongeren Uit de gesprekken met wijkbewoners is duidelijk geworden dat er behoefte is aan activiteiten voor jongeren in aanloop naar de jaarwisseling. De jongerencentra die vroeger in de kerstvakantie dicht waren, gaan daarom sinds enkele jaren in die periode een aantal extra dagen open. Daarnaast worden stadsbreed uiteenlopende activiteiten georganiseerd. Tijdens verschillende activiteiten wordt ook voorlichting gegeven, bijvoorbeeld over vuurwerkpreventie en gedragsregels. Zie www.tandemwelzijn.nl voor een activiteitenoverzicht.

Opruimacties Jongeren van 12 tot 18 jaar die door de politie zijn aangehouden voor bijvoorbeeld vuurwerkoverlast of vernieling rond de jaarwisseling worden aangepakt met een lik-op-stuk-beleid. Via een zogenaamde Halt-afdoening moeten ze op 1 of 2 januari met de DAR of gemeentemedewerkers vuurwerk opruimen.

Schade voorkomen Ook dit jaar probeert de gemeente schade te voorkomen door afvalbakken en andere ‘huftergevoelige’ objecten weg te halen of te beschermen. Ook plekken waar veel afval of brandbaar materiaal ligt, worden opgeruimd. Bewoners kunnen onveilige situaties melden bij bureau Toezicht via telefoonnummer 14024 of [email protected]


W I N T E R S L A A P W K D A

I E P S T R O O I E N L S D A

T R O K H R W W V D E K P A Y

R W P O N A O L O M E Y E S S

A T W U K R N O E R Y W K C S

A E U D S P I D S H A K V H T

J N E T T R A T S N C R T A E

W S E W V L I N T C I A T A R

U O N I O O E D S E H B K T L

E E S C S E G I Z L K O E S I

I P O T U E N E R O E O E E K

11-01-2013

N H U W E T N E L L E E N N S

C M T O P P M A T S S J A A L

In deze woordzoeker zitten allerlei winterse woorden verstopt. De woorden zitten zowel horizontaal als verticaal als diagonaal in het veld verstopt. Dit kan ook tegen de leesrichting in zijn. De ij is een y. Als u alle woorden weggestreept hebt blijven er letters over. Deze letters vormen van links naar rechts gelezen een zin.

chocolade melk das dooi erwtensoep handschoen ijs ijsster

kachel kerst koud muts nieuwjaar schaatsen sjaal ski

slee sneeuw sneeuwpop spek stamppot strooien vogels vriezen

Veel wak puzzelplezier!

want wit wind winterslaap worst

Oplossing Puzzel Zeeheld nr. 5: Zoek de 11 verschillen

02:41

Page 7

Mijlpaal Ik ben Willem Janszoon, een echte oude Bottendaler, die zielsveel van onze prachtige wijk houdt, maar die ook graag mag nuilen over van alles en nog wat, en die spreekbuis mag zijn van alle nuilers in Bottendaal. Vandaag aflevering 9. Ik weet niet hoe het met u is, maar ik word altijd een beetje weemoedig in deze tijd van het jaar. De vallende bladeren, de steeds vroeger invallende duisternis, de pepernoten, de kerstetalages: voorbodes van die grote jaarlijkse mijlpaal: Oud en Nieuw. Met het klimmen der jaren heb ik steeds meer de neiging op deze mijlpaal plaats te nemen. Vandaag wil ik terugblikken op anderhalf jaar Nuilhoek. Heb ik iets bereikt? Als je door Bottendaal loopt, ben je geneigd deze vraag met nee te beantwoorden. Overal zie je voorbeelden van een gebrek aan beschaving. Beschaving betekent rekening houden met anderen. Mensen eisen volledige vrijheid in hun doen en laten, maar vergeten dat vrijheid stopt waar anderen er last van hebben.Vrijheid kan alleen bestaan bij de gratie van verantwoordelijkheid en zelfbeperking. Maar ik heb toch wel iets bereikt. Ik krijg reacties op mijn columns. Er zijn mensen die het met me eens zijn en die de moeite nemen dat ook via een mail aan mij kenbaar te maken. Ik sta niet alleen. En er zijn vast nog veel meer mensen die het in stilte met me eens zijn. Ik ben blij met elke reactie. Stuur uw reacties gerust. Ook als u het niet met me eens bent. Als afsluiting van het jaar nodig ik u uit met mij op de mijlpaal van anderhalf jaar Nuilhoek plaats te nemen en samen met mij te genieten van deze bloemlezing uit de reacties: “Met veel herkenning heb ik de column van Willem Janszoon gelezen.Als ouder van twee jonge (naar de Driemaster) schoolgaande kinderen erger ik me regelmatig aan de aanwezigheid van de twee coffeeshops in Bottendaal. Het zijn niet zozeer de coffeeshops an sich die overlast veroorzaken maar meer de randverschijnselen … Het meest wrange van de situatie is dat de overlast wordt veroorzaakt door personen die niet eens in Bottendaal wonen. Ga maar na, wanneer je vanuit het westen naar het centrum rijdt zijn de eerste coffeeshops die je tegenkomt in Bottendaal. Van een buurtfunctie is in ieder geval geen sprake.” “Ook ik heb last van de coffeeshops. De klanten geven voortdurend overlast. Ze gooien rotzooi op de straat, mijn tuin ligt vaak bezaaid met wietzakjes, de asbakken worden veelvuldig geleegd naast de auto. De auto's staan inderdaad vaak midden op de weg, liefst met de muziek hard aan. Er wordt vaak met de brommer of fiets over de stoep gereden en men is boos als je er wat van zegt. Wat ik dus bijna nooit doe, want ze kunnen agressief zijn.” “Ben het helemaal met hem (Willem Janszoon, red.) eens. Woon al 26 jaar in de wijk en zou nergens anders willen wonen, maar de coffeeshops zijn ook mij een doorn in het oog! Je hebt er echt alleen maar (over)last van! Ben ook van mening dat ze niet in een woonwijk moeten liggen en in de buurt van een school. Eén is al niet nodig, maar twee is helemaal belachelijk. Naast de asociaal geparkeerde auto's vind ik het ook ergerlijk dat veel jongelui die erop af komen hun jointje in ons parkje gaan oproken, tussen de spelende kinderen.” Ik wens u hele fijne feestdagen en alle goeds voor 2013. En laat uw goede voornemen zijn dat u reageert op mijn columns. Willem Janszoon Naschrift redactie: Reacties op deze column kunt u mailen of sturen naar de redactie van De Zeeheld. Wij zorgen dat ze bij ‘Willem Janszoon’ terechtkomen. De Zeeheld • december 2012

7


11-01-2013

02:41

Page 8

foto: Willemien Geboers

De Castella De eerste enthousiaste bewoners zijn al in de buurt gesignaleerd met de documentatie van Talis in de hand. Nee, hij is nog niet klaar, de Castellatoren, maar als het zo door gaat begin 2013 wel. Als je ’s morgens heel vroeg kijkt, zie je al dat er licht brandt in afzonderlijke wooneenheden, de bouwvakkers zijn druk bezig met de afwerking. Ook de bouwkraan is weg als u dit leest. In 2013 krijgt Bottendaal er ruim 100 bewoners én een hoop bedrijvigheid bij. Door: Alphons Backx

Diamant? Is het de diamant geworden die Ludo Grooteman, de architect van Dok architecten, ons beloofd heeft? Een bijzonder gebouw is het, maar die term gebruik ik ook voorzichtigheidshalve omdat de superlatieven niet spontaan van mijn lippen rollen. Aan drie kanten geheel gesloten. Alleen de naar de wijkgerichte zuidoostgevel is open, de balkons zijn tegen een beige gevel geplakt. De volledig doorzichtige balkons, nu nog redelijk strak en ritmisch kunnen, als elke huurder zijn eigen buitenruimte heeft ingericht, ook een rommelige aanblik gaan geven. Omdat de andere zijden zo overtuigend af zijn, dringt de gedachte zich op dat dit aan deze kant niet het geval is. Aan de gesloten kanten zijn de ramen getint en gevat in lijsten met eveneens een beige kleurstelling. Niet een kleur waar je aan denkt bij een diamant. Misschien komt de schittering pas tevoorschijn als de beloofde verlichting in werking gesteld wordt. Maar daarvoor moet het donker zijn én echt af. Het volume echter past goed in de omgeving. Het gebouw is van verre te zien en goed herkenbaar. Vanaf de Castellastraat is het, zo boven Behrens I, een mooie toevoeging; ‘yes, hier ben je in de stad’. Als je vanaf het station het hoekje om gaat bij de Turmac is het ‘WOW’. De afstand tot Behrens I van Dobbelman valt echt wel mee; de vrees dat er een massieve klomp kwam te staan werd allengs minder naarmate het gebouw hoger werd; slank en in proportie, mede omdat de onderste etages net iets smaller en lichter van kleur zijn. De twee gebouwen staan voldoende haaks op elkaar om te voorkomen dat men zich gaat verbazen over wat de overburen zoal te doen hebben. Er blijft verder nog genoeg ruimte over voor iets wat een klein parkje kan zijn. Het zou mooi zijn als dit wordt afgestemd met de Natuurtuin aan de overkant van de De Ruyterstraat. We hebben nu een paar keer een storm meegemaakt, waarbij het duidelijk is geworden dat de onderdoorgang van Behrens I en het plein daarachter nog net zo 8


windgevoelig zijn als voorheen. Misschien dat de geplande bomen hier nog een buffer tegen kunnen vormen.

Nog van Dobbelman? In strikte zin is de Castella geen onderdeel van het Dobbelmanproject. Dit project werd al in 2007/2008 opgeleverd. Na de oplevering is er opnieuw een opdracht uitgeschreven voor een ontwerp, wel gebruikmakend van het reeds aangepaste bestemmingsplan en openstaande ver- De Castella is bijna af. gunningen. Een groot beeldbepalend Een bijzonder gebouw is het … gebouw uit het ontwerp op dezelfde plaats is niet uitgevoerd. In het masterplan was kantoor- en huis gaan houden, en er zou een dat nog een wat onbestemde kubus, verderop in grootstedelijke dagbesteding voor deze doelhet proces is dat een langgerekt smal transpa- groep komen. Uiteindelijk heeft de vertraging rant gebouw geworden; ‘het wybertje’. Ja, dat rondom de aanbesteding bewerkstelligd dat de wilden wij graag in onze wijk hebben. Het bleek RIBW en GGz-Nijmegen (nu Pro Persona) zich echter onuitvoerbaar binnen dit bestek. Er werd uit het project hebben teruggetrokken. Niet aldoor aannemers erg hoog ingetekend, mogelijk leen omdat het te lang duurde. Nee, deze orgavanwege de bijzondere eisen die het ontwerp nisaties zijn binnen het bestek van de planning stelde of was het toch een sterk staaltje prijsaf- tot aanbesteding zelf zo ingrijpend veranderd, spraken? Een langgerekt gebouw waar slechts dat de beoogde voorzieningen al niet meer noop één plaats een liftschacht bedacht was, le- dig bleken in deze vorm. Zo hard gaat de tijd teverde zonder meer problemen op met de vei- genwoordig. ligheid, zeker gezien de ratjetoe aan functies die er aan waren toebedacht. Naast luxueuze ap- De naam Castella verwijst onmiskenbaar naar partementen en sociale woningbouw, zou er Dobbelman en met de plaatsing van het kunstook de RIBW (beschermd wonen voor mensen werk to B van de stichting BIOTEXT is er geen met een chronische psychiatrische stoornis) twijfel meer mogelijk. Over een decennium

Nieuwe bedrijvigheid Drie welzijnsorganisaties, Tandem (welzijn jongeren en volwassenen), Swon (ouderen) en MEE (verstandelijk beperkten) vestigen zich op de eerste drie etages van de Castella. Er is één woonlaag gepland voor mensen uit deze doelgroepen. Met deze drie welzijnsinstellingen concentreert zich in deze hoek van de stad – samen met het al aanwezige Bureau Jeugdzorg aan de overkant van de Graafseweg – een geheel nieuwe vorm van bedrijvigheid in de

wijk. En dat op een plek die ruim honderd jaar geleden zo geschikt bleek voor de toen opkomende industrie. Of de wijk ook direct iets heeft aan de hoofdlocaties van deze grote organisaties, valt te bezien. Ja het Bakkerscafé zal meer klanten krijgen, niet alleen van de bewoners van de Castella, maar ook de medewerkers en relaties van deze welzijnsorganisaties zullen deze hoek van de wijk een flinke impuls gaan geven.


11-01-2013

heeft niemand het meer over de wijzigingen die zich in het project hebben voorgedaan, er is dan alleen nog de Dobbelman. Toch zal rondom de Castella altijd een gevoel van tweede keus blijven hangen, omdat Bottendaal heeft mogen ruiken aan een ontwerp waarvan we het echt jammer vinden dat het er niet is gekomen. Het ontwerp is volledig veranderd, de functies zijn wat meer op een lijn gebracht, wellicht voor de komende decennia een betere oplossing dan het ‘utopia’ van het wybertje. Het is een portiekflat geworden. Daar is op zich niets mis mee, maar het beperkt op voorhand wel de mogelijkheden om te komen tot iets spraakmakends. Binnen de marges van wat een portiekflat is, mag hij er zijn. Nu de Castella er is, de van Schaeck Mathonsingel weer bomen heeft, en het ROC al bij het meubilair is gaan horen, is een grootschalige reorganisatie van dit stuk van Bottendaal gereed gekomen. Ik heb het in de 25 jaar dat ik hier woon zien veranderen van een groezelig stuk wijk in een moderne en gewilde woonomgeving. Iets om trots op te zijn. Wie kent nu nog de tippelzone tegenover Van Gend & Loos? Intussen is dat al weer I iets voor de achterpagina van De Zeeheld.

02:41

Page 9

Probst Administratief is een kleinschalig administratiekantoor in Bottendaal. U kunt bij ons terecht voor: – alle soorten belastingaangiften particulier én ondernemer. – belastingadvies op maat, – bedrijfsadministratie en boekhouding – uw persoonlijke administratie

Stijn Buysstraat 40

|

6512 CR Nijmegen

t: 024 323 00 99

|

m: 06 45 32 45 27

[email protected] belastingconsulentnummer 580 338

Soms zit een kind niet lekker in zijn vel en komt u er samen niet uit. Ik begeleid kinderen (en hun ouders) zodat zij sterker en zelfbewuster worden. Bij Mirá! kindercoaching kunnen we aan de slag met:

Bomen keren terug op van Schaeck Mathonsingel Op de vernieuwde van Schaeck Mathonsingel zijn in november vier rijen met in totaal 112 lindes geplant. In twee weken tijd zijn er per dag zo’n vijftien tot twintig bomen van 500-600 kilo geplant. De bomen zijn speciaal gekweekt voor de omstandigheden bovenop de Keizer Karelgarage: ze wortelen horizontaal. Eerder dit najaar zijn op de singel overigens al 150.000 tulpenbollen geplant. De nieuwe van Schaeck Mathonsingel is geïnspireerd op de situatie van honderd jaar geleden, met fonteinen en vazen. De uitstraling van de vernieuwde van Schaeck Mathonsingel past volgens de gemeente Nijmegen goed bij de nieuwe Keizer Karelgarage.

- Meer zelfvertrouwen krijgen, faalangst aanpakken; - Niet meer bang, verlegen of onzeker zijn. Minder snel boos zijn; - Zich weerbaar durven opstellen; - Extra ondersteuning bij bijvoorbeeld ziekte of scheiding; - Beter slapen, minder buik- of hoofdpijn; - Omgaan met problemen bij hooggevoeligheid. Kijk op www.mirakindercoaching.nl of bel/mail vrijblijvend voor meer informatie.

Chris Schoenmakers | kindercoach W: www.mirakindercoaching.nl E: [email protected] T: 06 – 451 281 46

(Bron: gemeente Nijmegen, foto: Willemien Geboers)

Mira! is Spaans voor “Kijk eens” De Zeeheld • december 2012

9


11-01-2013

02:41

Page 10

One Direction One Direction is een boyband uit Engeland. One Direction is bij elkaar gekomen door het tv-programma X Factor. De vijf jongens kenden elkaar nog niet. Dit zijn ze:

Zayn Malik Zayn is geboren in Engeland op 12 januari 1993. Hij is nu 19.

Harry Styles

Liam Payne

harry is geboren in Engeland op 1 februari 1994. Hij is nu 18.

Liam is geboren in west Engeland Louis is geboren in Engeland op op 29 augustus 1993. Hij is nu 19. 24 december 1992. Hij is nu 20.

Louis Tomlinson

Niall Horan Niall is geboren in Ierland op 13 september 1993. Hij is nu 18.

Wij vinden One Direction leuk omdat:

De leukste liedjes zijn:

– ze leuke liedjes hebben – ze cool zijn – ze leuke clips maken – ze coole kleding aan hebben

– Live While We’re Young – ‘Let’s go crazy, crazy, crazy, ‘till we see the sun. I know we only met, but let’s pretend it’s love. And never, never, never stop for anyone. Tonight let’s get some and live while we’re young.’ – More Than This – ‘When he opens his arms and holds you close tonight, it just won’t feel right. ‘Cause I can love you more than this, yeah. When he lays you down, I might just die inside, it just don’t feel right. ‘Cause I can love you more than this, can love you more than this.’

Rijwielboetiek

Henk Geurts hands fietsen vanaf € 65,– Tevens nieuwe fietsen en reparatie 2e

Van Oldenbarneveldstraat 77b 6512AV Nijmegen 024-3608170 www.rijwielboetiekhenkgeurts.nl www.rijwielboetiekhenkgeurts.com 10 De Zeeheld • december 2012

Wist je dat … – Harry heel goed kan jongleren – One Direction als inspiratie de liedjes van Bruno Mars heeft – Niall heel graag een tatoeage van een barcode wil – Liam al eerder mee heeft gedaan met X Factor, alleen toen vonden ze hem te jong – Zayn het nog steeds een beetje raar vindt als hij langs loopt en iedereen dan gilt, maar dat hij het stiekem toch wel leuk vindt – Louis vroeger bij de schoolmusical Danny van Grease speelde Tot de volgende keer! Groetjes, Saar en Catoo


11-01-2013

02:41

Page 11


11


11-01-2013

02:42

Page 12

Het j aar 1944

22 februari 1944: Nijmegen staat in brand.

Het Stationsplein kort na het bombardement. (Bron fotomateriaal: RAN)

Bottendaal in de Tweede Wereldoorlog

Het bombardement ( 1 ) Op 22 februari 1944 gaat om kwart voor twaalf het luchtalarm af in de Nijmeegse binnenstad. Het is de vierde dag van operatie Argument en drie divisies geallieerde vliegtuigen vliegen over op weg naar Duitsland om daar de vliegtuigindustrie te bombarderen. Door: Frans Croonen

a een uur keert een deel van de

Nbommenwerpers weer terug boven

Nijmegen, net nadat het sein ‘veilig’ is gegeven en iedereen de schuilkelders heeft verlaten en weer op weg is naar huis, werk of school. Volkomen onverwacht wordt er een tapijt van 71 clusterbommen en 144 bommen van ieder 500 pond over de binnenstad en het stationsgebied afgeworpen. In luttele seconden staat Nijmegen in brand De verwoesting is enorm. Honderden winkels, woningen, kerken, hotels en ook het prachtige neogotische station gaan verloren in de vlammen. Er zijn bijna achthonderd doden te betreuren. Omdat de waterleiding is geraakt, wordt het bluswerk ernstig gehinderd. Overal worden gewonden verzorgd, zelfs op straat. In de bergen puin zijn mensen nog dagen lang wanhopig op zoek naar vermiste familie, buren of vrienden.

12


Sporen De grootse bomkrater in de binnenstad werd na de oorlog open gelaten en Plein 1944 gedoopt. Pas nu, meer dan zestig jaar na het bombardement, wordt die plek opnieuw bebouwd. Op talloze andere plekken in de binnenstad zijn ook vandaag de dag nog sporen te vinden van de verwoesting van die februaridag in 1944. Je hoeft er niet lang naar te zoeken. Ooggetuige Bottendaal werd niet direct getroffen bij het bombardement, maar lag wel pal tegen de getroffen binnenstad en het stationgebied aan. Veel ooggetuigen bevonden zich in of aan de rand van onze wijk toen de bommen vielen. Zoals in het geval van een ooggetuigenverslag dat in een aantal jaren geleden in een boek verscheen: ‘Toen we de Graafseweg opliepen, net voor het woonhuis van kolenhandelaar Biessels, gebeurde het. Een enorm fluitend geluid en talloze geweldige knallen, fonteinen van vuur en rook. Mijn moeder, mijn zusje en ik wierpen ons

achter een laag muurtje in de tuin van Biessels. Hoelang we er gelegen hebben weet ik niet. Het enige wat ik mij herinner is dat we een poosje bij de familie Biessels in de woonkamer hebben gezeten. Door het raam konden we de gloed zien van de brandende hotels bij het station en wellicht ook het spoorwegstation zelf. Van de familie Biessels zijn we naar mijn grootouders gelopen die in de zeeheldenbuurt woonden. We zijn daar tot de avond gebleven en toen we om zeven uur naar ons eigen huis liepen zagen we dat het stadscentrum nog steeds in brand stond’.

Geen vergissing Lang is van het ‘vergissingsbombardement van Nijmegen’ gesproken. Pas een paar jaar geleden is uit historisch onderzoek gebleken dat het niet zo maar een vergissing betrof. De missie van die dag in Duitsland is afgebroken, en vervolgens is er een gelegenheidsdoel gekozen. En daarna ontstaat er een dichte mist aan vragen. Wisten de piloten dat ze Nijmegen bombardeerden? Wisten ze dat ze zich niet meer boven Duits grondgebied bevonden? En zo is er meer dat pas recent duidelijk is geworden, zoveel jaren na die bewuste februaridag. In 2010 dook er een foto op die niet, zoals decennia lang gedacht is, in Berlijn is gemaakt, maar in de Bottendaalse Vondelstraat, een paar dagen na het bombardement. Daarover leest u de volgende keer meer. I

grote hoogte 7 Nuilhoek 8 De Castella 10 Saar en Catoo het jaar 1944

Recommend Documents