23e jaargang - mei 1980 nr

..

/

23e jaargang - mei 1980 nr 264

D

--

HET OPENBAAR VERVOER --------- ----------Nr.264 MEI 1980 maandblad gewijd aan het stads - en railvervoer, uitgegeven in samenwerking met de Nederlandse Vereni ging van Be l angstellenden in het Spoor- en Tramwegwezen (N.V.B . S. ) abonnementsgeld f 11,-- per jaar (buiten Benelux f 15,- per jaar) postrekening 133100 redactie:

contact n.v.b.s . : contact a. d . v.: administratie:

1

: :

losse nummers f 2,05 (incl.verzendkosten )

rekeninghoude r s gemeentegiro: ' voor ' gemeentegiro amsterdam 4883131 - - - - - _,' _ - - - - - - - - - 1

p. h . kiers van tuyll van serooskerkenweg 28 ' ' 1076 JL amsterdam telefoon (020) 71 92 63 j . h . stork m.r.a. velthuis p. h. kiers

----------------------------------=============================================-====-

INHOUDSOPGAVE blz. 1. Gemeentevervoerbedrijf .Amsterdam . • . . . • • • • • . • . . • . . • • . . • , 73-74 2. Haagse Tramweg Maatschappij . . • • • • . • . . • • . • . • . • . . • • • .• 75- 76 3. Rotterdamse Elektrische Tram • . . . •• . . . • • • • • • . • . • . •• • , 77- 80 4. Verenigd Streekvervoer Westnederland . . . • . • • • . . . • • . . • • . • • • . 80 5. Stoomtram Hoorn - Medemblik. • . . . • . • • . • • • • • • . . . . . • . • . . 81 6. Nederlandse Spoorweffen . •• • . . . • • • • • • . . . • . . • • . • . . . 81 ,84- 86 7 . Gemeente Vervoerbedrijf Groningen . • • • • • • • • • • • • • • • . • • . . • 82 - 83 8. Vervoermaatschappij Centraal Nederland • . . • • • • • . • • . • , . . . . . . . 83 9, Noord- Zuid-Hollandse Vervoer Maatschappij • • • • • . • • • ••• •. . • • • . 83 10 . Veluwse Auto Di enst - Flevodienst • • • • • . • • • •• • • • • • • •• • • . . 83 ll. Tariefsverhoging openbaar vervoer. • • . . • • • • . • • • . • • • • • • • • . 81 12. Berichten uit België (MIVA, MIVB, 1TI1VB) . . • . . . • . . . • • • . . . . . 83 , 90 13. London ; nieuwe ontwikkelingen ondergrondse en bus . • • . • . . . . • . • •• 87-88 14. Berichten uit andere landen •• . • . • • • . . . . . . • • . . . . . • • . 83- 89

-.-.-.-.-.-. -.-.-.-.-. -.-.-. -.- .-. -. -.-.-.-.-.- .-.-.-. -.-.-. -.-. -.-.-. -.- .-.-.-.- .-. -

INHOUDSOPGAVEN en nog enige OUDE JAARGANGEN zijn nog verkrijgbaar: zi e vorige nummer .

BEI'ALING ABONNEMENTSGELD VELEN, vaak onbewust, BLEVEN NOG NALATIG!!! Wij verzoeken de abonnees met de volgende nummers (te vinden op de envel oppe, links boven Uw naam) nu snel te betalen. Wilt U allemaal even Uw nummer controleren? 157,270, 337,443,448,912,949,1012,1152,1187, . 1268,1422,1463,1489,1613 , 1732,1894,1939, 2042,2111,2501,2546,2629,2685,2695,3031,3187,4829,4860,4887,4921, .5045 , 5060,5066, 5206,5423,5501,9023,9050,9052,9055,9065,9079 ,9088,9104,9118,9125,9132,9136, 9164, 9166,9171,9219,9233,9238,9240,9243,9251,9256,9265,9286,9292, 9320 , 9341,9363,9373, 9380,9381,9386,9394,9397,9399,940 6 , 9409,9418,9448,9450,9466,9470,9487,9488,9492,9493, 9529,9532,9539,9546,9548,9558,9569,9584,9585. Onze dank voor Uw betaling. ADVERTENTIE Nu uit voorraad lev erbaar MESSING MODELLEN van RET , schaal 1 87. DELMEZ 202 - 221, te motoriseren met Liliput KSW- motor f 220, - . Aanhangrijtuig 1361-1406 f 200, - . Viernss er 401-570 (op rood onderstel) f 480, - . Aanhangrijtuig 1001-1020 f 240,- . Bestellingen en inlichtingen: J . H.Niehorster - Postbus 79 - 3340 AB Hendrik Ido .l\.ml::a.cht. MEDEDELING NUSEUMLIJNEN- DIENSTREGELrnGEN De opzet V['Jl de 'Op oude Rails - kalender en dienstregelinggrafieken 1980' is in grote lijnen dezelfde als in de voorgaande j aren. Het formaat is iets groter geworden en verder is een uittrekst ol der tarieven toegevoegd. Lezers van Op oude Rails krijgen automatisch een exemplaar en anderen kunnen er een bestellen door fl,- t e storten op postgiro 3988705 van H.Vellekoop- Op oude Rails, Postbus 97620, 2509 GA 's - Gravenhage . MEDEDELING Amsterdamse berichten over omleidingen plaatsen wtj de volgende keer. LAATSTE BERICHTEN R.E.T. Binnenstadsda~ Bij het uitrijden op 16/5 om 10 . 15 u uit Delfshaven ontspoorde 1355; de koppelstang tuss en 303 en 1355 werd verbogen. Op 17/5 reden toen op ltjn 14 : 523, op 16 : 515+1008 (om 13.30 u deze beide verwisseld), op 22 :220. Sneltranunw 5201 stond op station Beurs. Op de Coolsingel r eed op d~ar geDla~ts t e sporen H.™ stoomloc 54+AB 598+903, De 3 REI'-lijnen vervo erden op 14 , 886, ló:ó49, 22 : /1-84 = totaal 2019 passagiers. Busltjn 72 komt 19/5 in di enst tuss en Pnl montuin en Beverwaard.

,---------------------, \ :'

g v b a m s t e r dam

- 73 -

: Nieuwe centrale werkplaats tram :' Zoals in het vorige nummer reeds in het kort vermeld, hebben '=====================' B & Win principe besloten een terrein aan de Basisweg tegenover de nog aan to leggen Abraham Kuijperlaan te bestemmen voor de bouw van oen nieuwe centrale werkplaats tram en een nieuwe remise. Deze laatst e is nodig in verband met de uitbreiding van het tramnet. Thans is mon bezig de plannen voör dezo vestiging nader uît te werken. Hierbij wordt tevens nagegaan hoe de aanvoerroutes moeten lopen, waarbij allereerst wordt uitgegaan van een verbinding via het nieuwe stat i on Sloterdijk. Voorstel van ministerie: tramnet in Amstelveen Eveneens vermeldden wij reeds in enkele regels dat minister Tuijnman Amstelveen heeft voorgesteld om i n samenwerking met Amsterdam een eigen tramnet aan te l eggen . In principe denkt hij hi erbij aan drie lijnen, waarop later ook railverbindingen naar Aalsmeer, Uithoorn en Schiphol - Oost kunnen worden aangesloten. De minist er wil een werkgroep in~ stellen om dit voorstel te bestuderen. Bij het overleg worden ook CN, GVB en het directoraat-generaal van het verkeer uitgenodigd . Hierbij dient te worden uitgegaan van een 'hoogwaardi ge en realiseerbaar geachte railverbinding zonder dat sprake is van een metro of met ro-achtige oplossing'. Voor routes in Amsterdam wordt door de minister gedacht aen aansluiting op lijnen 2 en 5 en via ringspoordijk , RAI en Rooseveltlaan naar het Junstels tation. In ieder geval is een rechtstreekse verbinding van Jilllstelveen met het Leidseplein nodig. Als een compl eet plan is opgesteld, is het Rijk bereid geld beschikbaar t e stellen hiervoor . Het Amstelveense materieel moet overal in Amsterdam ingezet kunnen worden , Amsterdam krijgt opdracht om maatregelen te nemen· knelpunten op de voorgestelde routes in de binnenstad weg te nemen. De minist er wil weten hoeveel dit kost. Amst elveen voelt weinig voor deze suggesties en zal dit aan de minister schrijven. L~jnindeling winterdienst Remise Havenstraat: 1,2,5,6,10,13,16,17,24; Lekstraan 3,4,7, 9,12, 25. Garage Wost: 15,18,19,21,23 ,26,28,29,40,42,47,56,65,66,67; Oost : 8,22,46,49)50,51,58, 59 (als CN - garage in Amstel III gereed is, gaan alle Oostlijnen daarheen, behalve lijn 22 , die in Oost blijft); Noord: 31,32,33,34,35,36,37,38,39,90 (37 hoort bij nieuwe lijnvo ering, in te voeren bij gereedkomen vo.n brug over Noordhollandschkanaal), Gara~~Oost blijft, gerekend vanaf oktober 1980 nog tenminst e drie jru:ër in gebruik voor de stalling van lijn 22 en voor de Technische Dienst Automobielen. De nieuwe wintmlienst gaQt in op 13 oktober; van 22/9 tot 13/10: huidige wint erdienst. Infrastructurele werken Insulindeweg De sporen tuss en eelebesstraat en Molukkenstraat zijn gereed; de HABO is hier nu bezig met de bovenleidi ng; de meeste spandraden zijn al aangebracht. Voorbij hot kruispunt Molukkenstraat ligt rails tot ev en voor de Zeeburgerdijk. Plant~3e Middenla::m Ongeveer eind mei wordt begonnen met verni euwing van de sporen op do Plantage }tiddenlaan (lijn 9 heeft da ar op het ogenblik veel weg van een kermisattraotie), waarbij tuss en Plantage Kerklnan en Plantage Parklaan een halve vrije bacn komt richting es en tussen Plantage Kerkla8.n er- Plantage Lepellaan een geheel vrije baan. Van Plantage Lepellaan tot Plantage Nuidergracht wordt de baan richting Oost vrij. De vrije baan gedeelten komen op plateau . Do halten komen te liggen (voor beide richtingen) ten westen van de Plantage Lepellaan bij St.Jacob en ten westen van Pl.Kerklaan. Er komt een nieuwe boog vanaf Pl. Parklaan rechtsaf naar Pl.Middenlaan (richting es). Ook wordt een nieuwe boog gelegd van Pl.Niddenlaan (vanaf es) linksaf Pl.Kerklaan. De oude bogen Pl . Kerklaan vanaf Roctersstraat rechtsaf naar Pl.Middenlaan worden opnieuw B.<.'l.Ilgesloten. De werkzaamheden zullen ongeveer een jaar duren. nieuwe Stationsplein In verband met de werkzaamheden hier is op 6 mei weer eenvsituatie inGegaan. Achter het VVV- gebouwtj e kan nu geen verkeer meer rijden. De standplaats van lijn 21 werd Kruuperdam, lijn 29 kwam terecht tegenover de st .Nicolaaskerk; 22 en 33 richting West halteren nu op de voormalige uitstaphalte Nieuwebrug. De nachtbussen hebben hun standplaatsen op of bij de Kamperdrun. Een nieuwe folder gee ft dit alles aan, Verdere bouw metrostation Spaklerweg Daar het ministerie slechts f3 miljoen voor de afbouw van dit station beschikbaar hee ft ges t e ld, moet het oorspronkelijke plan hiervoor worden versoberd . Zo komt er aan de westzijde vru1 het station geen fiets enstalling on zel er boven con deel van het perron geen overkapping worden gebouwd. Motteballenvloot autobussen Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft meegedeeld, dat er wel toestemming voor de aanschaf vcm. 40 bussen zul worden verleend, onder voorwaarde dat 60 af te voeren bussen in reserve worden gehouden . Dit zal leiden tot stallingsproblemen.

- g v b -

- 74 Verzet tegen te grote prtjsverhogingen in de tari even per 1 oktober 1980 Verschillende kaartsoorten zullen vanaf oktober veel sterker verhoogd worden dan de landelijke verhoging van 7%· Hoewel de gemeente Amsterdam offîcieel niet op de hoogte is van de nieuwe tarieven, schijnt de prijsstijging voor de weekkaarten vooral onaanvaardbaar hoog te zijn: die van 1 zone zou van f5,75 naar f8, - gaan en die van 2 zones van f6,75 naar fll,50. De 3-zonekaart (nu f7,50) zou dan ook fll,50 ga.on kosten. Wethouder Van der Vlis deelde mee, dat een besluit hierover wegens de zomervacantie van de Ra.ad toch niet meer op 1 oktober kan worden uitgevoerd . Met het ministerie was destijds afgesproken dat de Amsterdamse tari üven geleidelijk verhoogd zouden worden om op het landelijk niveau te komen. De wethouder vindt dit een 'di eptreurige zauk'. Metro kan rtjden tot Centraal Station Vanaf zondag 20 april is de stroom ingeschakeld op het metro-traj ect naar het C.S. Verle&:,oi.ng C.N.-buslijnen 1/11, 9/19 Vanaf 8 april rijden deze lijnen vanaf de Overtoom via Stadhouderskade-Leidsepl ein en Marnixstraat na.ar de Rozengracht . In plaats van de halte op de Nassaukade werd een halte ingesteld bij de brug tussen Leidsebosje en Leidseplein (voor beide richtingen). Rondritten door de stad op zaterdagen met een gelede tram In enige persorganen troffen wij een mededeling aan dat op zate rdagen 17,24 en 31/5 en 7 en 14/6 om 10.00 en 14.00 uur een speciale tram van de Dam vertrekt voor een rondrit van li uur . Informatrices zullen i ets vertellen over o. a . veranderingen in de laatste jaren i o.a. wordt door een remise gereden . De prijs is f3,- 1 kaarten zijn alleen verkrijgbaar bij het GV13-kaartverkoopkantoortj e CS van dinsdag t ot! uur voor de rit. Hierbij willen wij enige opmerkingen plaats en . l e het GV13 zi et nog steeds geen kans dit soort berichten aan alle tot een bepaalde groep behorende persorganen t e zenden; 2e de zat erdagmiddag is niet het juist e moment om belangst ellenden t e tonen wat het GVB h eeft bereikt; de tramopstoppingen zijn dan groter dan ooit; 3e in de gehe l e wereld is h et gebruikelDk voor dergelUke rondritten historisch matë'ri eel in te zett en; dat heeft altijd groot succes!; 4e de eerste twee zat erdagen van deze ritten vallen samen met het Vervoer Spektakel""Am.stellar.d. Oplossing: op volgende zondagen 2-assers! Toch zijn wij blij dat met dit soort rondri t ten een begin is gemaakt in .Amst erdam. M.atëri eel tram 2-assers Instructie r eed in april ook P 12 ; in mei reden mws 467 en 468 instructie. 3-ass ers Instructie r eden in a pril ook mws 891,901,903,942; in mei reden instructie 891,902,903,922. Mw 942 werd in st el gez1~t met bijwagen 958. In dienst wa ren 3-assers i n beide spitsen op 21,22 en 23/4 en in de c .s. op 24/4; dit waren steeds 891+968 op lijn 16 en 919+965 op lijn 24. Op 23/4 r eed 891 op zijn laatste rit vru1uf het Wcteringcircuit als lijn 6 naar r emise Havenstr. i .v. m. v ertragingen di e ontstaa.n waren door blokkerende taxichauffeurs en relmakende voetbalwedstrijdbezoekers. Gelede wagens Kleine r evisi e kr eeg mw 764 (in dienst 23/4 ), grote r evisie 664 (29/4 ,vel.'bouwd, nieuw dashboard). 781 kreeg een cas sett erecorder met een ba ndje voor het afroepen van de haltes van lijn 5. Vele, zeer kort stondige verhuizingen vonden plaats(728, 750,754 ,770 , 775,776,777,779,793), do ch het r esultaat was dat a lles weer is zoals het lijstje op blz.69 aangeeft , beh alve dat 60j en 763 zich weer in de Lekstraat bevinden. Materieel autobus Geschilderd werd in april de 26, in mei volgden 32 en 482. Van garage Noord naar West ging in april nog 325; van West naar Oos t in mei de terzijde gestelde beschadigde 340. De wagenverdeling op de nachtlijnen i s thans a ls volgt: garage Oos t 400-412; garage West 43 6-453; deze bus sen rijden ovorda,3 hoofdzakelijk spitsritt en. Bijna vergaten we de vermelding van de nachtbussen van gar e.ge Noor d; dit zijn de 78-91 en 98 . Lijn 70 rijdt met de wagens van de int egr utielijnen: 122,150-153,161-167, 169,92-97,99· Exploitatie De tram rijdt op mn.- vr vrijwel st eeds de normal e dienst; bij de bus is dit ni et steeds het geval. Op zat erdagen rijdt de tran sorrB, de bus bijna steeds de slechte dienst. Op 14/4 vi elen bij de trélJ!l in de niddag (o ok mi.sp.) VAn~it rem. Lekstraat 4 diensten uit wegens mat eri eel gebrek (zeer ve l e d2fecten aan wagens uit de s erie 725-779). Daar het GVB van mening was dat op de vrijdag na Heme lvaartsdag (16/5) vrjjwel niemand zou werken , werd de za terdagdienst uit gevo erd. Hieraan was vrijwel geen publiciteit gegeven (slechts in Het Parool vonden wij een advertentie) . Niet reden lijn 22 verlengd, 31,42, 47, 49 ,48 ; van Slot erdijk naar Moez e lhav enweg reed een pendellijn A en naar Australiëhavenweg een pendellijn B. De WOVAA had indertijd al gewaarschuwd d~t dit grote problemen zou geven . Deze kwamen dan ook: veel passagiers, waaronder v el e gastarbeiders aan halten van bussen di e niet reden; i n de r.uddag en spitsen samenklevende massa's m de trams , terwijl de zwa kkeren aan de haltes achterbleven : Een slecht e beurt!

,-=-------------------, :1 :

:1 Plannen voor 1981 : Lijn 1 De westvest wordt geherprofilcerd. Hi~rin is een vrije ' -==================== ' baan opgenom~n. Studie wordt .verricht voor een keerlus bp het Stationsplein in Delft. Mits goedkeuring , wordt de bovenleiding bij de Reineveldbrug doorgetrokken. In de winter wordt op ma-vr de frequentie tussen ca. 15.00 en · 15.35 u verhoogd van 12 1 tot 10 1 • In de zomer wordt in de spitsen de periode van de hoogspits (9 1 ) vervroegd. µ.pi 7 Waarschijnlijk zullen hier GTL-rijtuigen rijden. I .v .m. vervoerstoeneming is in het drukste uur van de ochtendspit s een 4' - dienst gepl and, ook in de omliggende peri oden i s een frequentieverhoging voorgesteld . In dG avondspits zullen extra ritten worden gereden . In de zomerdi ens t worden extra ritt en overdag en in de avondspits gepland, omdat de knelpunten juist in die perioden liggen door het badvervoer. L~jn 8 Door rijttjdverlenging kan uitbreiding van materieelinzet nodig worden. Lijn 9 Bij he.t Circustheater zal een spoorwijziging plaatsvinden. Ltjn 10 Voor de winter is in de ochtendspi ts een frequentieverhoging van 5' tot 4 ' ge pland. Gestart wordt met de reconstructie van de Prinses Mariannelaan tussen Geestbrug en Binckhorstlaun, waarbij de doorstroming zal verbeteren . ·· Lijn 11 De eerste rit op werkdagen van beide eindpunten wordt met ca. 20' vervroegd. De· avondspi tsfrequentie v an Scheveningen Haven zal r eeds om 15 . 00 uur ingaan. Lijnen 12, 16 Gepland als doorgaande lijn Duindorp-H.S. - C.S .-Koekamp- Voorhout-Vijverberg -Spui-Rijswijkseplein-Laakkade-Moerwijk v.v . Remise Zichtenburg Tengevol ge van de bestellingen van een gro ot aantal gelede tramwagens en de toestemming voor de aanleg van lijn 2 en voorts geplande netsuitbreidingen dienden de oorspronkelijke plannen voor de bouw daarvan gewijzigd te worden (ook in de tijd). De oorspronkelijke opzet van doorrijremise blijft gehandhaafd . Aan de ·Meppelwegzijde komt het dienstgebouw Vervoer, met in de richting van de Werf r esp . stallineshal 1,2 en 3, Op de hoek van het terrein, gelegen direct langs de Werf, is een depotwerkplaats Tram-materi eel ge pland. Overwogen wordt het bureau Kaartcontrol e ook hier te huisvesten. De tegen hot Vervoersgebouw aangebouwde stallingshal 1 krijgt 6 stallingssporen; hierop kunnen 24 dubbelgelede tramwagens worden gestald, Het eerste spoor, aan de zijde van het Vervoersgebouw , krijgt de functi o van centraal inrukspoor. Hier komen de was machine, een plaats voor de central e zandvulling en een opstelplaats voor het inwendig schoonmaken van de tramwagens. Stallingshal 2 krijgt 7 stallingssporen. Hier kan men _28 dubbelgelede tramwagens kwijt. Stallingshal 3 zal na gebleken behoefte worden gebouwd. Deze zal 7 stallingssporen bevatten, dus ook voor 28 dubbelgelede wagens . Deze hal zal uiteindelijk het Vervoersgebouw plus stallingshal 1 en 2 verbinden met do depotwerkplaats. Deze depotwerkplaats zal bestaan uit een werkplaatshal met 9 spo ren voor onderhoud en reparatie. Langs een van de sporen komt een wielenslijpinstallatie te staan. Ook zal een van de sporen van hefbokken worden voorzien . Naast de werkplaats-hal wordt het werkpl aats - en dienstgebouw van Trarnmat erieel gebouwd. Tussen stallingshal 3 en de workpl aatshal ligt dan een overdekt omloopspoor · dat co de hallen 1,2 en 3 heenloopt. Hier kan het olie verversen plaatsvinden. Het zi et er thans naar uit dat Zichtenburg in 1983 gereed zal zijn. Bezien wordt of delen van het complex al eerder in gebruik kunnen worden genomen. Hierdoor ziet het er naar uit dat remise Frans IIalsstraat in ieder geval niet vóór medio 1984 zal kunT nen worden ontruimd. Afhankelijk van de ontwikkelingen op het gebied van het tramvervoer kan zelfs de vraag r ijzen of het, als geen andere mogelijkheden z±ch voordoen ·, om redenen van capaciteit mogelijk zal z~in om de Frans Hals straat wel te ontruimen J De HTM heeft de gemeente hiervan op de hoogte gesteld. In de oorspronkelijke opzet van Zichten.burg had de HTM gedacht medio 1981 hier over stallingsruimte te kunnen beschikken om de nieuwe trams onder te brengen. Doordat er van het ministerie geen toestemming h·wam om de remise volgens T.fTM- plannen te bouwen, is zoveel vertraging ontstaan dat er niet t~dig voldoende stallingsruimte zal zijn. Thans wordt gedacht aan een openluchtsta.lling op het terrein van hal 3, op NS- terreinen of op de eigen r emisecomplexen. I-Ii erb~ komt ook aan de orfü} de si tuatio m.b.t. het af te stoten en eventueel te bewaren mat eri eel. Motteballenvloot Het ministerie heeft vorig jaar de vervoerbedrijven benaderd met het verzo ek r eserve materieel aan te houden door te vervangen materieel niet af t e voeren. In tegenstelling met de 1000- en zal de serie 1200, althans ten dele, als motteballenvloot worden bewaard. Hiervoor is dus ook extra stal lingsruimt e benodigd . den

h t m haag

- 75 -

- h t m -

- 76 -

Buslijnen l4, 39, 30 Buslijn 14 werd m. i.v. 13 april verlegd van De Savornin Lohmanplein nao.r Ni euw Waldeck. De buss en rijden vanaf de Appelstrao..t ni0t meer recht saf de Thorbeckelaan in, maar rijden rechtdoor via Albardastraat en het verl engde daarvan tot een lus bij Buitentuinen . Wellicht is de ze wijziging tijdelijk . Als het ministeri e toestemming verleend, wil de .HTM buslijn 39 medio 1981 in dienst stellen van De Savornin Lohmanplei n via Thorbeckelaan , Albardastraat, het verl engde daarvan en StratISlaan, In een lat er stadium kan deze lijn v erlengd worden naar Kraayenstein. Lijn 14 kan dan eventueel weer zijn oude route volgen Buslijn 30 In de gemeenteraad van Rijswijk zijn vragen gesteld over de verlenging van deze lijn. Men ging namelijk van de v eronderst elling uit, dat lijn 30 in augustus of september verlengd zou worden tot het eind van de Lange Kleiwe g. De HTl'1 deelde me e dat de verlenging s l e chts is tot 1 t Haantje. Voorts zal ni et 's avonds en het weekeinde worden gereden, ook dit in tegenst e lling tot wat in Rijswijk werd gedacht. Aen B & W is gevraagd, voor het geval de HTM de dienst ni et wil uitbreiden, om na t e gGan of een Delftse stadslijn naar dit beloofd e land verlen5u kan worden . Nationale Strippenkaart in Den Haag (H,T.M.) (zie ook enige alinea ' s v er der) De HTM heeft er o.a. in krant enadvertent i es op gewe zen , dat de HTM- ritt enkaart en per rit voorde liger zijn dan strippenkaarten . Voorts zijn zij ongeschikt voor stenpel nutomuten. Zij zijn in Den Haàg, Rijswijk en Voorburg alleen verkrijgbaar in NS- stations. Indien men t och met een strippenkaart gebrui k maakt van . de H'l'Mi moet men i n het stads-· tariefgebied reizen alsof dit 2 zones zijn ( dus 3 strippen). De gemeenten Delft en Lei dschendam gel den i eder als 1 zone . Delft-Leidschendam is dus 5 st rippen . Wanneer men met een bus van het streekvervoer aankomt, moet men bij overstappen op een HTMlijn opnieuw l aten stempelen. Dit gel dt ook voor de omgekeerde volgorde. Bovenleiding: masten en uitschakelen · De voedings- en schakelmasten waren tot nog toe voorzi en van een witt e geschil derde band. Om deze mn.sten beter t e doen opvallen, wo r den thans op de betreffende masten gele r eflecterende bélrlden aonffebracht , Voorts werd begonnen de dri ekants l ot en op sect i e- en voedins sschakclaars te v ervangen door lipssloten . Dit is een gevolg van de toenemende baldadigheid~ waardoor onbevoegd u it schakel en plaatsvindt. Bij draadbreuk krui de bestuurder dus niet meer de bovenleiding r ondom uitschakelen. Verschenen zijn een uitgebreide f older ( 4 bladzijden) ov er tramlijn 2: waa.rom? waar?; route en hal t es; de trambaan; nieuwe trams. Voorts staan hieri n vermeld de verbindings - en hulpspo r en. De v erbindingssporen zijn gepland op kruising Lijnbaan/ Loosduinseweg (lijn 10 ) , kruising Monster sestraat/Loosduinseweg (l ijn 11) ; kruising Paul Krugerlaan/Regentes se l aan (lijn 12); een extra keergelegenheid komt bij de Volendamlaan. Di enstre_[eling[ older s, die met de volgende dat a werden ui tgegeven (het betreft ni et steeds een ni euwe di enstregeling) zijn: lijn 11(28/1 - 1980 ) en gedat eerd winterdi enst 1979/80 : lijnen 12,16 , 14,26, 27 ,30 , 35 en in kl ein forma.at: 2,19 , 20,22. Conflict over nationQle s trippenkaart met het ministerie Over de invoering van de stri.ppenkaart is e.en ernsti g conflict ontsta.r-m tussen de gemeente Den Haag en h et mi nisteri e. Deze l ~,.atste wil a l le rittenkaarten op 1 oktober afschaffen; de HTM wil dit pas n.ls op 1 oktober 1981 h et zonet arief van kracht wordt. Het ministeri e deelde nu mee , dat alles op al l es wo r dt gezet om de zone- indeling in Den Haag nog dit jaar ronJ te krijgen . Materi eel tram Na revisi e in eigen beheer kwam 1163 weer i n di enst. De 1174 is, nadat de wagen geschil der d was 7 thans in afwerking. MB.terieel autobus In afleveri ng is thans de serie 361 - 380. V6ór de aflevering van de hi ervoor genoemde bussen werden af 3 evoer d 146,147,156 ,158. na t erugkeer van de verhuur aan Nijmegen worden afgevoerd de bussen 117 en 160. Hi er van werd de 117 ov ergedragen aan h et Haags Busmuseum. Di t gebeurdv met een fe estelijk tintje op 9 mei in de gar age aon de Viaductwog. De 117 werd 13 j aar geleden gebouwd door Verheul en besch~kt over een speciale gewichtsverdoling (hi or vnn bes t onden or s l echts 25 ) ; de achterzijde ven dergelijk mate rieel is iets l ager dan de voorkant. Het ligt i n de bedoeling in de bus een verkoopstand in te richten, waar voornamelijk hi storische bus - en tramfoto's v8rkrijgbaar zul len zijn. Voorts zal de 117 onderdak verlenen aan een semi-permnn ento, hi storisch ge tint e expositie over hot HTM-busbedrijf . Zelf heeft de 117 echt er nog geen onderdak ! Bij een aanrijding met een PCC van lijn 10 op de Lijnbaan werd bus 206 op 9 mei ernst i g bes chadi gd, vooral doordat de bus t egen een bovonl ei dingmast pas tot stilstand kwam ,

,---------------------, \1 :

- 77 -

r e t :1 Trammaterieel r o t t e r d a m -: De door remise Kralingen van r emise Hill egersberg ge leende en ' == ===================' bij aanrijdingen zwaar be schadigde motorrijtuigen 353 en 355 werden i n de C.W. binnengenomen voor hcrstel.353 is nu weer in dienst(vanuit Kral ingen) De eveneens door remise Kralingen van Hillegersberg geleende 354 en 358 keerden t erug naar Hillegersberg . Thans heeft Kralingen nog 356 en 357 te l een van Hill egersbe rg. Motorrijtuig 371 werd binnengenomen voor een grote r evisie._. Verder zjjn thans de mo.torrijtuigGn 307, 309 en 310 in grot e revisi e. Afgeleverd na grote r evisie werden rniri . 302 en 303 -(revisi edatum voor beide rijtuigen : 4- 80 4). Motorrijtuig 302 kreeg een r e clamebeschilderi ng voor de 'strippenkaart'. Dit gebeurde i n hot di epst e geh eim. De proefrit na de r evisi e werd gehouden op 29/4, na 22 . 00 uur. Op 7 mei vervoerde mr,302 hoge gast en bij de presentatie van de Strippenkaart ( zie ook bij bijzonderheden per datum). Op 29 april arriveerde vanuit Amst erdam het ex RE11 mr. 507 bij de r emise Hilledijk . Het motorrijtuig was per oplegger via Utr echt en Gouda naar de Maasstad gekomen. In remise Hilledijk zullen de wi e lbanden van deze tram worden geslepen . Op de L. M.O. vond een bijwagenwiss e ling pl ae.ts. Motorrijtuig 128 rijdt nu we er met aé'.Ilhangrijtuig 1050, t erwijl motorrijtuig 130 nu weer me t aanhangrijtuig 1024 rijdt . Metro/Snel trammaterieel Op 25 april 's middags arriveerde, ook in het diepste gehei m, sneltramrijtuig 5201 als eerst e van een seri e van 50 rijtuigen bij de r emise Hill edijk. Persvert egenwoordigers wa r en ni et op de hoogte gebracht. De offici ële pre s entatie vn.n dit rijtuig vond plaats op 7 mei. De belangrijkste t e chnische kenmerken zijn : aanz etv_e rs:q.eU _i_!l_g (_pela den) . . . 1 m/s2 tot 24 km/h ; remvertraging (be l aden) 1,2 m/s2 vänaf -55 km/h ; noodremvertraging (bela den) 2,9 m/s 2 (all een bij bovenl eidingbedrijf); treinsamenste lling maxi maal vijf gekoppelde rijtuigen . · Ontwikkeling en bouw vn.n het me chcnisch deel van de rijtuigbakken: Waggonfabrik Uer~ dingen A. G., Werk Düs seldorf (Düwag) . Electri s che uitrusting en tractiemotoren: HOLEC Machines & Systemengroep, Slikkerveer - Holland. Draaist e llen : R. M.O. - Werkspoor Amsterdam. Drukluchtvoorziening , luchtrem 8n sturing van de E- rem : Westcod e 9 Westinghouse Brake & Signa lco - Engeland. Aontnl plaatsen: 72 zi t plaatsen en 188 staanplaatsen (bij 4,5 pers . / m2) on 252 staanplaats en bij 6 pers./m2. De maximum snelheid bedraagt 80 km/h en de kl einste boogstro.al is 50 m. Autobusmaterieel Si nds de vorige opgav e werden de autobuss en van de seri e 801 afgel ev erd en in di enst gest eld tot en met autobus 832. Di enstuitvoering Hoewel veel ni euw personeel in di enst komt, wordt toch no g r ege l mati g volgens de alt ernati eve dienstregeling gereden. Het mees t no g op de tramlijnen. Op zat erdagen en tijdens de f ee stdagen (30/4 en 5/5) werd op l ijn 3 met EG ' s (Düwa gen grot e Schindlerrijtuigen) gereden. Vandalisme en personeelstekort aanpakken De gemeent e Rotterdam zal op twee front en de personeelsproblemen bij het openbanr vervoer bestrijden. Aan de ene kant zal de RET prober en zovee l mogelijk het zi ekteverzuim op t e vangen door uitbreiding van personeel . ;.nderzijds z al er een bestrijdi ngs plan moet en komen voor het vandalisme . Het toen emend ziekteverzuim en het groei end vandalisme houden nauw verband met elkaar. Door hGt vandalisme geven sommige RET-mensen er snell er de brui aan en melden zich zi ek , t erwijl door de daardoor ont stane onderbezetting het vandalisme. meer _kans krij;;t en steeds er ger vormen gaat aannemen. De raadscommissie voor per s oneelszaken hoeft zi ch over de probl emen gebogen. Met name is het be str~dingsprcgramma, dat de RET heeft opge st e ld t egen he t vandalisme aan de orde geweest. De r aadscommissi e voor verkeer on vervoer zag er wel wat in, ma.ar de commissi e voor j eugdz~ken had weinig v ertrouwen in het plan. Het is nu aan het coll ege van B&W om t e beslissen of het plan a l dan ni et aan de gemeenteraad wordt voorgel egd. Het personeelsprobleem moet vooral door de minis ter van v erkeer en wat erst~at worden opgel ost . Nadat de ze a ccoord is gegaá.Ii me t uitbreiding van de bestuurders van t ram en bus, heeft het coll ege v erzocht ook het aant a l metrobestuurders t e mogen uitbreiden. De mi nister heeft daarover nog geen besluit genomen. Het gaat om 19 ext ra mens en voor de metro. Voor de s t a ti onsbeambt en za l een uitbrei ding van 10 t ot 20 mensen nodig zijn. Het college moet hierover nog een beslissing nemen en de gewenst e uitbreiding b~ de

- r e t -

- 78

minister aanvragen. Een proef met herinvoering VéUl conduct eurs op tram en metro heeft de minister a fgewezen, maar de gemeent e zal hierop blijven ék'Uldringen. De RET denkt nu aan een proefproject met langdurig werklozen, die voor een half ja~x in dienst worden genomen. Dit project wordt dn:n uitgevoerd in samenwerking met de soci ale dienst en het gewestelijk arbeidsbureau. Gedacht wordt aan minimaal 32 conducteurs. Capelle a/d IJssel kiest voorlopig de bus Rechtstreeks e buslijnen naar het centrum v3Jl Rotterdrun met daarnaast e.ans lui tingen op het sneltra.mtracé tussen het centrum van Rott erdam en Ornmoord bij het station Capelsebrug zijn h ot meest gewenst . De komst van een sneltram naar Capelle a/ d IJssel wil men evenwel niet uitsluiten. Dit is althans de mening van de commissie verkeer en openbaar vervoer . Eon onzekere f a ctor in dit advies i:w.n de gemeenteraad van Capelle a/d IJssel vormt echter het standpunt van het Rott erdamse coll ege, dat bussen juist uit het centrum wil weren. Op langere termijn mo et derhalve de aanleg van een sneltram naar Capelle a/d IJssel mogelijk blijven. De duidelijke voorkeur van de commissie gaat hi erbij uit naar een tracé l angs de Abram van Rijckevorselweg, met aen Rfbuiging naar de Couwenhoekseweg. Het ging de l eden van de commissie t e vor om h et alternatief, dat dwars door de wijken Middelwatoring en Oostgaarde loopt weg te schrappen. De commissie wees .er--eohter op, dat he t trRcé door die wijken 7 x oen weg mo ot kruisen en onderschreef hiermee het standpunt van het Capelse college dat mede uit v erkeerstechnisch oogpunt een sneltram langs de Abram van R~ckevorselweg de voorkeur verdient . Verbetering verkeers t e chnische voorzi enin~ n voor ltjnen 2 en 12 De gemeente heeft plannen voor verbetering van de verkeerstechnische voorzieningen ten behoeve van de lijnen 2 en 12, De plannen beogen deze lijnen zo on~fhankelijk moge lijk t e maken ven overige verkeGrsinvloeden, opdat de raisduur verkort en de regelmaat ervan kan worden v erst erkt. Op drie gelijkvloerse krui s ingen met de :tv!Mstunnel traverse (Wolphaertsbocht/Dorpswegi Wol phaertsbocht/ Pl einweg en Breeplein) zijn de v erkeerslichtenin stalla ti e s ni et voorzien van enige mogelijkheid tot beïnvloeding . De plannen richt en zich mot name op vervanging van de oude inst a llaties doo r ni euwe. De technische verbet eringen op het traj ect kunnen pas worden uitgevoerd a ls de minister ven verkeer en wat erstaat zijn goedkeuring aan het plon hooft gehecht. Wtjziging trrunsporen in ~liddellandstrant De raadscommissie Ruimt elijke Ordening is van mening da t de vrije tr r:mbee.n in de Middellandstraat een derde spoor moet krijgen tussen Claes de Vries elRan en Henegouwerlaan . Hierdoor houden lijn 9 en lijn 1 of 11 e l ke.ar daar ni e t meer op . Do hnlt es Honegouwerlann en Claes do Vrieselaan zull en wordon samengevo egd tot een halte bij de Duivenvoordestrnat. Winkeli ers en wijk bewoners wilden li ev er pnrkeerpl[l.2.tsen en oen breder trottoir behouden . Er komt wel een hell ende band langs de vrijo t rambail.11, De omwonenden zijn namelijk bang dat een rechthoekige b?.Ild ongelukken zal veroorzaken. Snell ere route voor buslijnen 66 en 77 De busljjnen 66 on 77 zullen op het tra ject Groene Hilledijk en Beijerl8.l1dselaan i e ts worden omgel egd. Momenteel is de route zo druk , dat de bussen v oel vertraginff oplopen. Door kleine wijzigingen in de rout e kan lijn 66 de bocht Slaghoks traat/Beijerl[1.ndselaan vermijden. Op het Breepl ein komt eon ~pcci ale opstelgel egenhei d . Bij lijn 77 zijn grotere wijzigingen nodig om het stuk tussen Sroidolingepl ein en Be ijerlandse l aan t o v ermijden. Voor het publi ek zull en de wijzigingen geen verslecht ering van servic e inhouden . Wanneer deze wijzigingen vnn kracht worden is nog ni et bekend . Nieuwe stempe l automaten De verv(;'Xlging vrui. de stempelautom~ten wegens invoering van de n~tionale strippenkaart gaat de gemeent e bijna 5 miljoen kost en. De RET denkt binnen twee j .:. .r1.r alle automaten t e kunnen hebben v ervangen , De huidige automct en zijn tussen de 7 en 11 je.a r oud en eigenlijk a l nnn v ervanging toe (wat ei genlijk niet bij de REI'? ). Volgen s de pl annen zouden ze de komende zes jaar vervruJ.gen worden. Door de invo ering V'lll de strippenkaart moet dit dus eerder gebeuren , daar de huidige e ppnrat en hi ervoor niet goedgarlrikt zijn. Trrunsporon op de Ui e~w...':'._.~innenweg moeten vervangen worden De RET wil ni euwe traCTrails l eggen op de Hieuwe Binnenweg tuss en het Eendrc.chtsplein en de Mathenesserlaan . Dn.arvoor is een bedra& van bijna twee miljo en gulden nodig . Of het werk snel zal worden uitgevoerd is een gro t o vraag . De directeur van economische zaken van de gemeent e vindt, da t het voorst el aan de mini ster moe t worden voorgel egd.

- r e t - 79 Proef- en instructieritten museummaterieel Op 16 april maakte museummotorrijtuig 1 's morgens, voorafgegaan door mr .504 en gevolgi. door bovenleidingmontageauto 2032 een proefrit , Van remi se Hill egGrsber g werd gereqen vi a Straatweg-Bergweg..::Schiekade-Provenierssingel-St ationssingel-Bentincklaan- Van Aerssenlaan-Stad11óudersweg-Bergselaan- Schieweg- Schiekade-Provenierssinge l-Stations singel- Bentincklaan-lus bij ept. lijn 3~Bentincklaan-Stationssingel-Proveni erssingelSchieknde- Schieweg-Bergs elaan-Stadhoudersweg-Van Aerssenlaan no.er de Bentinckl aan. Vandaar werd gereden via Bentincklaan-Stationssingel-Provenierssingcl - Schiekade- Bergweg-Straatweg-Kl ei weg naar het empl ac ement bij de C.W. I.v.m. werkzaamheden aan de remi se Hillegersberg konden de rijtuigen daa.r ni et binnenrijden. Omstreeks 15.00 u sleept e mr.504 het museumrijtui g van h et emplacement bij de C.W. naa r r em . Hillegersber g . Daar de exploitatie van de historische tramlijn dit jaar in handen is gekomen van het Initiatiefcomité tot stichting van een Rotterdams Tram Museum mo est h et aantal be stuurders dat met de IITI.lseummotorrijtuigen kan rijden worden uitgebreid . Op 21 en 23/4 werd met mr 1 instructie gereden. Ook toen werd enkele keren via de rout e van lijn 3 (Stadhoudersweg-Bergselaan-Schieweg) gereden , Op 24 en 25/4 reed mr 11 instructie. ·Op 24 april was het door de werkgroep Delfshaven van de Tramweg Stichting tot aanhangrijtuig 1008 v erbouwde rijtuig bij de 'RET zover gereed dat ermee kon worden proefger eden. Door de RET keurig geschilderd en gekoppeld achter mr.515 vertrok het tramste l om ca. 12.00 uur vane..f het empla cement bij de C.W. Via de ICl.eiweg-Straatweg-Bergweg-Schi ekade-Hofpl ein-Weena- Stationsplein-Weena - Hofplein- Schiekade-rout e lijn 3 'werd ·· naar de Bcntincklaan gereden. Hier werden enkele r emproeven genomen, aandacht i g gadegeslagen door in het a c1nhangrijtuig nanwe'zige HET-technici. Om ca. 12. 55 u v ertrok het tramstel weer uit de Bentincklaan en werd via de route van ltjn 9- Bergweg-StraatwegKleiweg naar het emplacement' bij de C. W. gereden. Om ca. 17.00 uur werd het tramstel 515-1008, voorafgegaan door museummotorrijtui g 11 dat van de C.W. inrukte naar de remise Hillegersberg , door de bestuurders Bart on en Siebrecht; bekend vn.n ·de mus eumtram en andere ritt en met oud mat eri eel, via Straatweg-rout e lijn 4- Hofplein-Coolsingelroute lijn 8-Goudse singel-Oostpl ein-Oostzeedijk 1 overgebracht naar de r emis e Kralingen. Hier zal door medewerkers van de TS 'de laatste hand' aan het rijtui g worden gelegd. Vermoedelijk. zull en bij het verschijnen van dit nummer van HOV al heel wat lezers op Binnenstadsdng een rit met aanhangrtjtuig 1008 h ebben gemaakt ! Voorstel tot uitbrei ding met ro-ma t erieel De RET wil 20 ni euwe metrorijtuigen bestell en . Zeven hiervcn zijn nodig voor de v erl enging naar Spijkenisse . De reet moet zorgen voor een frequenti ev erhoging: v an CS naar Slinge om de minuut en verder om de 5 minuten (thans 3', resp. 6 1 ) . De bes telling zal f37 mil j oen kosten. De minist er moet voor dez e bestelling nog toestemming gev en. Ni euwe HET - directeur Tot n i euwe RET-directeur is benoemd drs. R.den Best en. Hij is thans nog hoofd van de centrale persone elsafdelingen van de Hoogovens . Vroeger is hij hoofd geweest van Bur eau Verkeer en Vervoer van het Openbaar Lichaam Rijn.mond . Deze benoeming viel ni et bij i edereen in goe de aarde. ·Medezeggenschapscommissie, stafdirectie van do RET en de s e lecti e commissie hadden voorkeur voor RET - adjunct -dire cteur ir. D.A.Visser. Fi ets- en bromfietskluizen gratis voor _RET-jaarabonnementhouders Gedurende een jaar wordt een proef genomen met fiets - en bromfi etskluizen bij het metrostntion Slinge . In de bestaande rijwielbergpl aats dae..r zijn 10 fietskluiz en en 5 bromfi etskluizen geplaatst. Gedurende dit pro efjaar worden deze grat i s beschikbaar gesteld aan RET-j ao. rabonnementhouders, di e per (brom)fiets naar stat i on Slinge rijden. Liefhebbers moeten zich tot de RNr wenden. Op 1 juni vindt de to ewijzing plaats, Bfzonderheden er datum 26 4 ·I .v.m. een bommelding in de Middellandstraat bij het :Middellandpl ein werden de lijnen 1 en 9 van 13.05 tot l?.50 u omgel eid . Lijn 1 via Kruis pl ein-Mauritsweg- Ni ouwe Binnenweg-Hathenesserlaan- I1athenesserplein en lijn 9 via Schiekade-lijn 5-Ni euwe Binnenweg-Mathenesserlaan-Claes de Vriesel aan. Op het tra.mloze traje ct van lijn 1 werden 2 buss en inge zet van Mathenesserpl ein via Vi erambnchtsstraat-Hecmraadssinge l-Mathenes serlaa.n- 's-Gravcndijkwal-Middellandstraat-West Kruiskade -Kruispl ein v.v. Op het tramloze tra j ect van lijn 9 r eden 2 bussen van Schiekade via lijn 9 tot Henegouwerlaan en vervolgens via ' s-Gravcndijkwal-T1athenesserlaan-Claes de Vriese laan v.v. Om ca. 14 ,20 u r aakt e op he t Stationsplein rnr . 373/5 defect. Yrr.368/5 duwde het def e cte mr . naar het spoor van lijn ll. 3.}j_ Om 8.00 u raakt e mr. 354/5 op het Eendrachtsplei n richting Willemsplein defect. Mr . 375/5 duwde 354 naar het Willemsple in . WE mr.242, be stuurd door een controleur,

2f

- r e t -

- 80 -

reed in verband hierme0 een rit vr:n C.S. naar het Willemsplein. Na voorlopige repàrRtie rukte mr.354 later op eigen kracht in naar de remis e . - Van 8.10 tot 8,30 u reed lijn 4 r.R'berg via Hofplein-Schi ekade -Bergweg i.v.m. een aanrijding tussen 2 auto's op het spoor van lijn 4 op het Pompen burg. - Om 10. 20 u werd de bovenleiding bij het ' mui zengaatje' (Station Noord) kapotgereden, Tot 11 . 00 u werden lijnen 4 en 6 omgeleid. Lijn 4 reed v.::naf de Bergweg via de Zaagmolenstr. en rout e lijn 6 terug nac.r het Pompenburg en verder ncar het Heemraadsplein. Lijn 6 re ed via Zaagmolenstr.-Bergweg en rou.te lijn 4 naar het Pompenburg en verder na.e.r Spangen. Zoals wij reeds eerder be richtten is tussen de spitsen de stroom in r emise Hillegersberg i.v. m. werkzaamheden uitgeschakeld. Door deze storing werden deze werkzaamheden gestaakt en werd de stroom weer ingeschakeld. Vanaf 10.30 u pendelden de trams van 4 en 6 in Hillegersberg tus sen Molenlaan vi a remise en Kleiweg. Tussen Straatweg/Kootsekade en Bergweg/Zaagmolenstraat werden bussen ingezet. - Om 10.35 u raakte mr . 4/3 op de Oudedijk defect. Het mr. kon nog op eigen kracht rem . Kralingen bereiken. Later kwam mr.241 op lijn 3 in dienst . 1L2. I.v.m. de dodenherdenking bij het monument op de Noordsingel reden de lijnen 4 en 45 van 11.30-12. 30 u via Schiekade en Bergweg r.H'berg. - Eveneens i.v.m. de dodenherdenking was de Coolsingel van 19,30 tot 20 . 15 u afgeslot en . Lijn 3 bereed de 'platte lus' en ljjn 6 reed via Hofpl.-Weena- Stationspl.-Kruispl.-~aurit~eg- v . Oldenb . str .Coolsingel v.v. Lijn 49 werd omgeleid via Pompenburg-Gouds es ingel-Marini ersw.- Blaak v.v. 2.l2. I . v . m. festivit eit en n . a.v. de Bevrijdingsdag was de Coolsingel een groot deel van de dag afgesloten. De lijnen 3,6,8 on 49 werden omgeleid. L~n van 10,45-16 . 30 'platte lus' (Hofpl.-Weena- Stationspl. - W0 ena- Hofpl. - Schi ekade v.v • . Lün 6 vnn 10 . 45-15.30 via Hof pl. - We(ma- Sta tionspl. - KruispL -Nauri t sw. - Eendrachtsw. - West zeedijk en van 15 . 3016. 30 u via Hofpl.-Weena-Stationspl. - Kruispl.-lTauritsw. - v . Oldcnb. str . - Coolsingel. Lijn 8 van 10 , 45 - 15 , 30 via Goudses ingel - Pompenburg-Hofpl.-Weena-Stationspl. - Kruispl .-Mauritsweg. Ltjn 49 van 10,45 - 16 . 30 via Hofpl. - Pompenburg- Goudsesingel - Mariniersweg- Blaak. Buslijnen 32,34,39 reden van 10, 45 tot 15 , 30 u via de tunnel onder het Churchillpl ein. Om 7.55 u rankte mr,375 /5 aan de hel.te Kleiweg bij het St.Franciscus Gasthuis richting Schiebroek defect. Mr.358 duwde de wagen naar de lus aan de Melancl1tonweg . WE mr. 244 werd vanaf het Kruisple in op lijn 5 ingezet. Na reparatie ging 375 n~e.r rem,H'berg, In de middag rukte het van reclarnebeschildering voor de strippenkaart voorziene motorrijtuig 302 uit naar het stationspl ein. Om ca.14,15 u reed het mr. via Kruispl ein-Mauritsweg-v . Oldenbarneveltstr . naar de Coolsingcl bjj het Hoofdpostkantoor, Aldaar stapte eon geze lschap in, waaronder de minister van verkeer en wat orsta..":t Tuijnman en di recteuren van vervoersbedrijven. Ev en t evoren had de minis ter in het Hoofdpostkantoor de strippenkaart 1 ten doop ' gehouden . Van de Coolsingel ward via Hofpl cin- PompenburgGoudsesingel - Marini ersweg naar het bijna gereed zjjnde sneltramstati on Blaak gereden. Hi er verliet het gezelschap de tram om in dit station het onlangs a fg el everde sne l trarnrjjtuig 5201 te bezichtigen " Intussen r eod mr . 302 een ritje door het centrum via Ni euwstr. -Blaak-Coolsingel-Hofpl. - Pompenburg-Goudsesingel-Mariniersweg. Bij het sne lt ramstati on sta.pte het gezelschap weer in de 're clame 'tram . Vandaar werden zij naar hot Stadhuis op de Coolsingel gebracht . Na dez e ·offici ële' rit r l.]e d 302 via Hofplein - Pompenburg en route ljjn 1 naar de Honingerdijk. Vandaar terug naar het Oostplein en vervolgens vi a Boezemweg en rout e lijn 3 naar de Chris Bennekerslaon. ,'. l d.aar ging het rijtuig om 15 . 30 uur in dienst op lijn 8.

1L:i

------ ------------ - --: Aanleg tramlijn wn 'De rails in Nieuwegein is thans voor een groot deel gelegd ' :wad d in x v een :' ven de remise langG de L .C .Verhoefweg tot b\jna bjj het te bou'=====================' wen stadscentrum en voorts (op eni ge ond erbrekingen na i.v.m . kunstwerken) langs Zuidstedeweg, 's-Gravenhoutseweg en Zandvelds eweg tot het eindpunt in Vree swjjk . bij 't Veerhuis/Winkelc entrum Hoo g- '0andv eld. Hier is e,:m klein emplacement aanwezig. Een begin werd gemaakt met de bouw van de brug over hot Amsterdam- Rijnkanaal. Autobusmaterieel Afgel everd werden ei n d maart/begin april de laa tste Daf ' s van de bestolling 1979, nl , de wagens 8458- 8462 en 8586 - 8595, met 44 zit- en 32 staanpl F1.n tsen. Afgevoerd werden toen de 4764 on 5163; laatstgenoemde stond met e on defect reeds geruime tijd buiten di enst. De in het Westland rjjdonde Daf's met dubbel e voordeuren worden th.."l.Ils uitge rust met een stempelautomaat bij de voordeur . PROVIl'JCIE ZIET NIErs I H 'L'RANVEill3fäDING DEN Hli:.G - ROTTERDAM Gedeputeerde Staten van Zuid- Holln.nd 1iebbcn op vragen van Statenlid Van Atten geant woord9dat een dorgn bjkc lijn ni et nodig is; NS knn bost zijn ca pn.citcit vergroten.

- 81 STOOMTR.hl1 HOORN - MEDEMBLIK Vervoer Sp~ktakel Amstelland Op dinsdag 13 mei omstreeks 11 . 00 uur opende minister Tuijnman bij het Jollenpad dit Spektakel. In zijn toespraak toonde hij zich verheugd, dat een aantal mensen historisch tram- en busmaterieel met zoveel liefde in stand houdt. Hierbij zijn vele jongeren. Dit is wel in schrille t egenst elling net andere jongeren, die zoveel vernielingen aanrichten in het openbaar vervoer. Terwijl hij nu een tramrit ging maken naar Amstelveen, hoopt e hij dat zijn opvolger dat ook zou kunnen doen: een eerste rit met een nieuwe tramlijn ~aar Amstelveen! De minister vond het een grote prestatie dat de organisatoren erin zijn geslaagd om de passagiers met één kaartje gebruik te lat en maken van zoveel vervoerswijzen: tram,bus, trein en luchtvaart. Zijn eigen strippenkaart voor tram en bus had al zoveel moeite gekost om te verwezenlijken . Onder het spelen van vrolijke muziek door de Amsterdamse politiekapel reed minister Tuijnman zelf, onder het wakend oog van machinist Marius van Rijn, een lint door, waarna de rit naar Uithoorn begon, het eerste deel met een minister op de loc. In Uithoorn vroeg wethouder Jongmans aandacht voor een railverbinding met Uithoorn. Het zachte voorjaarsweer en de stralende zon deed alle a...'Ulwezigen van de rit genieten, oisschien een omstandi gheid waaronder onoplosbare problemen toch oplosbaar leken. Zo waren GV13-directeur Ossewaarde en CN- dirccteur Hoed in een langdurig gesprek ge wikkeld: wellicht een oplossing voor de tramverbinding met Amstelveen?? Bij _station Uithoorn stonden 4 CN- bussen klaar, waaronder de 7900 , die de deelneners naar Arasterdam terugbrachten. MUSA- bussen en elcctrische museumtram hadden tevoren reeds met succes de aanvoer van de genodigden verzorgd. Vanaf Hemelvaartsdag rijdt de stoomtram weer voor het publiek naar Uithoorn. Reeds de eerste dag was er een behoorlijke belo.ngstelling. De rit die onder meer langs de tui·nen achter de Amstelveenseweg, de Amstelveense parken, het Ams terdams e Bos , de Poel en de Legmeerpolder voert, is steeds weer een belevenis. Ook de andere deelnemers aan dit Spektakel profiteren natuurlijk van de belangstelling. Een goede organisatie staat ervoor borg, dat de verschillende vervoermiddelen voortreffelijk op elkaar aansluiten. De trrun rijdt nog t/m 2e Pinkst erdag, 26 mei. Gegevens kunt U vinden in de vorige HOV op blz. 63 . Voor fotografen: de loc rijdt nu vooruit richting Uithoorn ; hierachter zijn de rijtuigen 55,57 , 59,60,54,56 , 58 . - - - Loc 21 werd 6én dag voor de ritten overgebracht. De rijtuigen ontmoeiten wij op 9/5 om circa 16 . 10 bij de Ri etlanden in een goederentrein met o . a. vel e VAM- wagens. Materieel_ Loc 21 kwam na revisie weer in di enst. Rijtuig 53 kreeg een onderhouds - en schilderbeurt. Loc 30 was van 1/4 tot 22/4 op do SEM- stand op de Huishoudbeurs in de RAI . In Hoorn wordt nu de dienst gereden door loc 5; de 30 rijdt de extrn trams. Open Da.gen worden op 28 en 29 juni in Hoorn gehouden. Zij zijn voor ieder toegankelijk. In de loods zijn o.a . de werkzaamheden aan 'Bello' te zien; als de ketel dan al is afgeleverd, wordt deze onder stoom gebracht. Voorts rijden: extra trams met 2 locs (voorspan en/of opdruk), een lange goederentram met 2 locs ervoor; l oc 18 ~et de koppelwagen die een goederentram trekt. Verschenen is het nieuwe nummer v~- '~e_S!o~m!r~~ inr , 9 van mei 1980) . Prijs f3,-, TARIEFSVERHOGING OPENBAAR VERVOER De negen grote gemeenten mot een eigen vervoerbedr~f hebben bij de minister geprotes teerd tegen de afschaffing van de gemeentel ijke ritt enkaart en, omdat dit zeer grote prijsverhogingen zal meebrengen (wel 20%, terwijl de voorgestelde verhoging 7% is). In de Tweede Kamer werd een CDA- motie ao.ngenomen, waardoor de treintarieven niet met 7% maar met slechts 5i% verhoogd mogen worden per 1 oktober a. s . Voor de verhoging van de overige vervoerstari even met 7% werd wel goedkeuring verkregen . Voor de NATIONALE STRIPPENKt~I\RT ~~g~n_i~ ~l!e_t~a~s_on bus sen thans folders. N. S . - VERVOLG VfJJ. BLADZIJDE 86 Wij zagen, hoorden , bemerktcn,lazen,notecrden de.t • • - op 1/5 ± 12 . 00 u men in Vlissingen bezig was de tender van ex DB-loc 42.105 met 2 kranen van een oplegger op de rails te plaatsen , blijkbaar het begin vai de r ei s van de P.Z.E.M. - Akzo naar de S.S.N. t e Rotterdam. Om 18.00 u stond ook de loc op rails; - de 2500 Pop 20 en 26/3 inderdaad 923/944 trok, zij hot dat wegens do staking 923 op 20/3 o.ls stoptrein Asd- Ut reed en 944 werd opgeheven vanaf Ht; 2500 los naar Wgm; - Muiden de aanleg van de Flevolijn niet wil hebben via tracé A 3 i .v. m. het leefklimaat van Hakkelaarsbrug. Er zal nu wel een verplichte aanwijzing komen dror:cbrn:inister; - op 9/4 de 279 meereed in de boottrein , samen met de 715 (B. d.L . ) ; - de rest van de berichten blijft liggen t.g . v. de trage postbezorg.i.ng (e.H.K. ).

- 82 GEMEENTE VERVOERBEDRIJF GRONINGEN Materi eel Op 1- 1- 1980 waren aanwezig: Leyland- Verheu l LV§/Verhcul: DAF SB200DKDL554LHainje : Ï, 2,4 - 297 51 - 1968 - - - - 21~2b - 33/59- ï971- ' )6- 7 41/26 1968 27 - 33 32/58 1972 ' ) 8,9,11 29/51 1968 34- 37 32/58 1973 31/49 1970 12- 17

DAF SB201DKJ)L554LHai nje: 38- 42 32/54 197443 - 47 32/52 1975 48- 52 32/51 1976 53-57 32/51 1977 De middelste rij getall~n heeft betrekking op het a311tal 58- 60 32/48 1978 61 - 63 41/32 1978 zi t - en staanplaatsen. Afwijkingen hi er op zijn: 64 - 69 32/48 1978 1 ) 23: 60 st . , 29: 59 st. 70- 74 32/61 1979 Totaal : 68 Bij Hainje is momenteel in aanbouw een negental DAF- standaardbussen, welke genummerd zullen worden 75 - 83 , Deze krijgen geheel ingekapselde motoren (dus zoals 70- 74). Na herstel van zeer zware aanrijdingsschade (zie HOV jan.1980,blz .28) kwam bus 41 op 13/4 weer in di enst; het herstel (aanbrengen van een gehee l nieuw voorfront) vond in eigen beheer plaats . Van de bussen, welke thans opgelegd staan in de loods Ulgersmaweg, werd bus 4 op.10/ 3 verkocht aan een sloperi de bus ging naar een sloperij aan de Zomerlaan . In zijn plaats werd bus 12 m. i.v . 16/3 aan do di enst onttrokken en (na ontdaE!.11. te zijn van betaaltafel, mobilofoon en films) in de remise opgelegd . De nog dienstdoende 'oude ' bussen 6,7,13,14, 15,16 en 17 zull en , zodra de ni euwe DAF ' s 75 - 83 in dienst zijn gesteld, een mott eballenvloot gaan vormen; do nu t ~rzijde gestel de bussen (1,2,8,9,11 en 12) zullen pas daarna verkocht mogen worden. Vanaf 1/5 moest de stallingsruimte aan de Oosters i ngel geheel ontruimd ~ijn; de daarin ges talde 20 bussen moesten daarom verhuizen naar de ni euwe stalling Ulgersmaweg. Het GADO- materieel, dat t.b . v. lijn 8 (Hoogkerk) r eed , bestond tot voor kort uit de bussen 2116 en 2117 (Leyland- Den Oudsten LOB ; 43z, 1971 ) . Nada t de 2116 op 23/4 met een t echnische storing in revisie was gegaan, was 24/ 4 de laatste dag met 'bl auwe bussen' op lijn 8. Die dag werd de di enst uitgevoerd met 2117 en 6644. Vanaf 25/1 heeft do GADO twe e nieuwe autobussen in di enst, genummerd 8480- 8481; dit twoetal is in standaard-'wijnrode' kleuren gespoten en voorzi en van een brede instapdeur, een brede middendeuren een smalle uitstap achter de achteras. De buss en zijn tevens voorzien van een lijncijforfilmkast tegen de acht~rruit (merk bus: DAF MB200DKDL564/Den Oudsten, 35 zit - , 50 staanplaatsen). ~ploi to.tie Vanaf 1/3 is de route van de buslijnen 4 en 6 vcnaf de Korrewegwijk y~_er als volgt: .•• - Antonius Deusinglaan-W, h .Scholt enstraat - Maagdenbrug- Katt enhage - St. Walburgstra.at - Kreupelst raat - Grote }Iarkt - . . . . r. v . m. di verso r e constructiewerkzarunheden werd vanaf 13/3 do route van lijn 8 als .. volgt: . . . -Prins es Margrietstraat - Bernhardlann- Zuiderweg- De Sanstraat (eindpunt) - Roelofstraat -Jan Ensingla.an - Zuiderwcg- Bernhardlaan- Pr . riargri etstr.(all een deze richting). Tijdens deze werkzaamheden werden nieuwe halt eplaa tsen aangelegd op de hoek Jan Ensinglaan (t. o . toekomstie gezondhe idscentrum), t erwijl do abri van hat oude eindpunt verplaatst werd. Inga.c'"1!lde 12/4 rijdt lijn 8 weer zijn oude route, waarbij het eindpunt nu definitief verplaatst is naar De Sanstraat, no.bij het woongebouw ' Hoogkerk '. Eind april beperkte de inzet vo..n de oude bus sen 1-17 zich nog t ot -de lijnen 4· (2 dws), 6 _(2 dws) en 7 (1 à 2 dws). Deze deden e chter wel dagelijks dienst. Ook reden deze wagens op ma- vr incidenteel nog groepsvervo€r Peizerwog. Vanaf. 22/4 zijn de hnltepla.D.tsen vo..n onkele l ~jnen op de Grot e Markt gewijzigd: lijn 10 halteert nu ae.n een der perrons ~nn de noordzijde. De hnlteplaats v?n lijn 6 (richting Meeuwerderweg) is ver pl aats t no.ar de Oude Ebbingestrant (wanr nu dus halteron lijnen 5 , 6,7). Dit is gedamJ. omdo..t de oude ha lt eplaats van lijn 10 nodi g was ' voor de stalling van toerwagens gedurende de zomer maanden' . (Hierbij maar geon commentaar!) Nieuwe dienstregeling Op 4 mei werd deze ingevoerd . Op een nantal lijnen werden toon de· fr equenties opgevo erd . De aangebracht e wijzi gingen zijn: l~jn 3 is vanaf het oude eindpunt Mao.rtenshof doorgetrokken via La:--.n Corpus den HoornVan Swiet enlaan naar het R.K.Ziekonhuis (eindpunt lijn 11) , wo.nrmee h ot bejaardencentrum een directe busverbinding met dit zi ekenhuis kreeg. Tevens wurd de f requenti e op beide lijnen opgevoerd: ma- vr o .s. 10 ' , ochtend 15 ', middo..g + a .s.10' , avond 15'; zat ochtend 15', middag 10', avond 15 ' , zo,fe gehele dag 15 ' dionst. De bussen vnn beide lijnen rijden om en om; lijn 3 rijdt (do ha lve f requentie) via Maart enshof nnar ho t R~K.Z., lijn 11 rijdt (de ha lve frequenti e) r e chtstreeks na:i.r dit zi ekenhuis. l~jn 4 kreeg i . v.m . nog steeds voorkomende v erkeersopstoppingen, er een (5 e ) wagen bij ; de frequenti e werd niet gewijzigd .

- g v b g -

- 83 -

l~jn 5 kreeg een hogere frequen-t:i.. e ; deze is steeds v ergelijkbaar met die van 3/11. Op ma-vr rijden nu alle bussen door naar het Universiteitscentrum 'De Paddepoel'; de eindpuntlus van ljjn 6 in Bejjum (Eminga heerd) werd i.v.m. de voortgaande werkzaamheden aan de Oost elijke Ringweg enigszins verplaatst; ltjn 8 kreeg (in aans luiting op de eerst e treinen richting Zwoll e ) een 'vroege' treinbus. Tevens werd de frequentie opgevo erd : ma-vr o.s. 12' , ochtend 20 1 , middag+ a.s. 12', o.vond tot 20.00 u 20 ', daarna 40'; zat ochtend 20', middag 12' , avond a ls ma-vr 9 zo , fe ocht end 40 1 , middag 20', avond ~ls ma-zat . Op de donderdag-koopavond ge ldt de 20' dienst t ot 21.20 uur ; lijn 9 werd, bij wijze van proef, 4x daags doorgetrokken naar het buurtschap 'Oude Roodehaan ', waarbij t evens het ni euwe industrieterrein Euvelgunne een busverbinding kreeg. De nieuwe route is .•• -Os loweg-Got enburgweg (a lleen heen)-Bornholmstraat-OlgerwegEuvelgunnerweg-Woonschepenhaven ( eindpunt). Deze route wordt in beide richtingen gereden . Deze proef geldt voorlopig tot 1 november a.s ; l~jn 10 kre eg in de ocht enduren een i ets lagere frequenti e (was 12') en rijdt nu een 15 1 di enst. De middagfrequentie van 7!' begint ongeveer een half uur eerder . De nieuwe dienstregeling is uitgegeven in een handig en overzicht elijk boekje, dat à raison van 85 cent bij de chauffeur is te verkrijgen. Tegelijk met het ingaan vari de nieuwe di ens t regeling is de i nzet van de '- oude' bussen l- .. -17 verder beperkt . De nog rijdende buss en (6 , 7,13-17) do en nu nog al l een op mazat dienst op de lijnen 6 en 7 en bovendi en nog a ls extra's i n o . s . op 3/11 on 8. Tarievèn I.v.m. de invoering van de 'strippenkaart' di enen 55 stempelautomaten te worden omgebouwd en moeten tevens 275 nieuwe handst empels worden vervaardigd , Di t zal in totaal f87 , 000 , - kosten . NOORD-ZUID- HOLLlûTDSE VERVOER MAATSCHAPPIJ Eind april startte de aflevering van de 8900-8975, DAF MB/Van Hool met 44 zit - en 33 staanplaatsen . De eerst eling, de 8900, kwam op 23 april in di enst. De wagens zjjn volkomen volgens het standaard streekmodel gebouwd, maar a ls eerste lijnwagens van het NS -concern met een automatische Allison v ersne llingsbak uit gerust. Afgevoerd werd bus 4577 . VELUWSE AUTO DIENST - FLEVODIENST De van de DVfiI t eruggekeerde wagens kregen hun oorspronkel ijke opschrift en: 2219 Fl evodions t en 2416-2418,2914 VAD. Hi erdoor werd de 7781, die t ijdelijk op Almer e reed , weer overbodig en opgelegd . Op 18 april kwam de Tens en 39, Volvo/Hainj e a ls gele VAD 3339 in dienst op de Tensen di ens t van ljjn 77, een dienst di e per 13 oktober naar CN gaat . Medio april werd van de Zuid Oest er de 1113 voor proefnemingen over genomen . Eind april werden dri e blauwwitt e tourwagens 6631-6633 a fgel everd ; deze werden in mei i n di e:.1st gesteld. I n april werden ook afgeleverd twee stadswagens voor Apeldoorn : 6455 en 6456 met 28 zi tplaats en en 49 staanpl. bij 6455 en 50 bij 6456 . Deze wagens zjjn nog ni et i n di enst gesteld . (De genoemde 66 31-6633 hebben 51+1 zit- en 22 staanpl . ) In april kwam 2911 vergeeld in diens t , in mei 2909, 5517 en 3330 (= ex Tensen 30). Rectificatie i de 7 321 is nog st ee ds ni et afgevoerd . De 1066 on 1067 worden verbouwd i.v.m. de inzet bij de Olympische Spel en v.gehandi.capte:"J. VERVOERMAATSC}L'\_PPIJ CENTR.lUlL NEDERLAND De aan de Fram verhuurde 444 werd op 27/4 na de voetbalwedstrijd Heerenveen-Groningen zodanig door de inzit tenden ges l oopt dat hij kort daarop terugkeerde naar CN (met Fram opschriften). De aan Arnhem v erhuurde wagens 430 en 43 7 keerden rond 1 mei t erug. Hi ervan werd 437 in Zei st in di enst genomen. De a ldaar rijdende 440 werd opgGlegd . Ook de 430 en 444 zijn dus opgel egd. Verhuurd zijn nu nog de 42 6 en 443 aan do Fra.m, waarbjj 426 i n Fram- uitvoeri ng rtjdt en 443 in voll edige CN-ui tvoering. In aflevering zjjn thans de tourwagens 6635 - 6638 .

------

N.M.V.B. (vervolg van blz. 90) Per 9 maart werd l ijn 63 ~ die een kwartierdienst reed tussen Charleroi Sud en Fontaino -l'Evêque in frequentie gehalveerd . Overdag rijdt nu een ljjn 62 tussen Gosselies en Charleroi Sud, in de spit s rjjdt nu eon ljjn 57 tuss en Souvret en Charleroi Sud. Hi erdoor is op hot grootste deel van de rout e de kwartierdienst gehandhaafd. WEST-VLAANDEREN (uit VeBOV-k,39) Mw 9003 werd op 1/12-79 bij con ontsporing te Zeebrugge zwaar beschadigd. Mw 9022 botst e op 31/1 met een kraan, w11D,rdoor de voorz ijde ernstig beschadigd werd; 9022 kreeg bij her stel de 'goede kop ' van de 9003 . Mw 9015 9 die begin 1976 te Knokke uitbrandde, werd df',ar gesloopt . Eind f ebruari stonden N 9272 en N 9273 in Knokke in afw a chting van sloop.

- 84 ' --===-==---===-=====:neder 1 and se:' , , Vervoertoeneming: baanverdubbeling, meer r~jt_uigen : spoorwegen r In 1979 werden 4,7% meer reizigerskil ometers afgelegd don in '=====================' 1978 en 6,5% meer dan in 1977 . Ook in de eerste drie ll1'.landen van dit jaar zett e die groei zich voort. Verwacht wordt dat do openi ng van de Schiphollijn en de Veenendaallijn en het inrichten van P & R halten h et v ervoer ook in de komende jaren zullen doen toenemen. Dit staat in een nota die de ministers van Verkeer en Waterstaat en van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening hebben gezonden aan de Tweede Kamer als reactie op de behandeling van het Structuurschema Verkeer en Vervoer en het Meerjarenplan Personenvervoer 1980-1984. D~ar door do vervoersstijging knelpunten zullen ontstaan, is minister Tuijnman bereid NS toesterruning t e geven de volgende knelpunten gefaseerd ter hillld te nomen: LeidenDo Vink; Leiden- Den Haag Mariahoeve; Lage Zwaluwe; Rotterdam- Schi edam; Den Haag-Rijs wijk ; Gouda- Moordrecht; brug Westervoort; Utrecht; Boxtel - Eindhoven. De stijging in reizigerskilometers betekende een tekort van circa 40 r ijtuigen. Inmiddels is toestemming gegeven deze te bestellen. In verband met de voortgaande groei bestaat er behoefte aan nog meer materieel; hierover is tho.ns overleg gaande. De minister ga.at ervan uit dat de kosten van het vorenstaande kunnen worden gedekt uit de meerdere opbrengs ten door de groe i van het aantal reizigers. J>roblemen door het toenemende vervoo'! _van/na_~ _K_?P van Noord- Holland De vervoersgroei kan door materieelgebrek niet geheel worden opgevangen. Vooral in Noord-Holland ontstaat daardoor,in de ochtendspits met nam~ plaatsgebrek. De Directieraad wil thans op korte termijn een rapport hebben over de mogelijke inzet vnn dubbeldekkers . i/e.arschijnlijk zal bij de ~"NeF enige tijd een set van dez e rijtuigen worden gehuurd om dit in de dagelijkse praktijk te beproeven Voorts will:TS met ingang van de zomerdi enst 1981 af van de brugopeningen·vrui de Hembrug van 7.51 tot 7,59 en van 16 . 53 tot 17.01 uur. Indi en de ze openingen gehandhaafd blijven, is hot zeer moeilijk, zo niet onmogelijk een behoorlijke dienstregeling voor het stijgende vervoer te ontwerpen . Do Amsterdamse havenautoriteiten tonro echter weinig bereidheid de brugopcningstijden t e vorcmdoren. Zowel deze au tori tei t0n als NS zullen een visie aan do minist er voorleggen; de ze moet dan hierover beslissen. Zomerdienstregeling ingaande 1 juni Zoals uit de perspublicaties al is duidelijk g0worden, heeft ook Duitsland de zomertijd ingevoerd. D.w.z. er is geen proble em met dubbele dienstregelingen van vele treinen . V.w . b. het spitsvervoer is een duidelj_H<e toeneming van het vervoer t o me l den. Naast een aantal 'versnellingen ' van bepaalde trein en (bijv. trein 919 Asd- Ehv ) 5 is nieuw ingelegd trein 2765 Asd (16 . 58)-Schagen 1 zoals bekend een zeer druk forensentraject. De reeds per 1 oktober vorig jaar ingevoerde regeling betreffende he t op ma- vr gaan rijden van enkele voortreinen die tot dan alleen op ma of vr reden, blijft ongewijzigd . Nieuw zijn in het kader vrm toegenomen spi tsvervoer tevens de zgn. zone-treinen in de relatie Veluwe- Utrecht: stoppend op de Veluwe en vervolgens ' snel' door naar Utrecht. Hot gaat hier om 5620 (7420 rijdt nu als stoptrein door naar Ut) en 5657 t erug (trein 7457 gaat nu als stoptrein van Ut naar Amf, bestemd voor richting Ede W.), Nieuw is verder de ochtendtrein 518 Ah(7.03)-Ut - Gvc, welke gereden wordt door de EL4 1970, bekend van ue treinen Gn- Gvc v.v. I n Utrecht wordt dit stel gecombineerd met de 618 naar Den Haag es. Vermeldenswaard is verder dat de 961 (vr} Ut - Heerlen nu 899(vr) gaat heten en naar Maastricht doorgaat. Er wordt dan in Maastricht aansluiting gege ven op 3269 nan.r Luik. Nieuwe stations Nieuw zijn Duiven (Ah-Doetinchem) en Den Hel der Zuid, wac.rbij tevens opgemerkt moot worden dat Alkmaar Noord en Utrecht Lunetten volgen per winterdienst. Verdere infrastructurel e zaken zijn do doortrekking van sp.3 te Utrecht es, het 3e . perron in Alkmaar, NX-b eveiliging in Amr (winterdienst), dubbelspoor tussen Herfte en Dalfsen en de NX Zwolle (in de loop van do winter) . Overige zaken Lls gevolg van gewijzicde aansluitingstijden in Luik kon de serie 3200 Mt-Luik enkeÏe minuten later vertrekken 9 waardoor een betere aansluiting ging ont staan van de serie 800 op de 3200. Nieuw is eon dagelijkse IC -vorbindin~ Oostende -Roosendaal, gereden door de moderne vi ertjes van de NMBS. In Rsd bestaat oen aansluiting op de 2100 naar Amsterdam. Op zondaóen zal de ze 2100 ook ga.an rijden tussen Rsd- Den Haae (was al Gv- Asd), om t e Rscl de nieuwe Belgische v erbinding optimaa l te benutten. Stati on Nieuwerkerk a/d IJssel zal ook worde,1 bediend door de 'binnendoor' ofwel de serie 4000 Asd- Rtd. Teneinde de dienstregeling-knoop Zutphen betrouwbaarder te maken, werd de dienstrege ling op J1pd- Zp- Ww/Es aangepas t: de di0nst Ww- Zp-Apcl is bijna een half uur later e-elegd,

- n s terwjjl ·de dienst Apd-Es i s gekn:Lpt in twee.: .-stukken: Apd-Zp en Zp-'Es, die te Zp op el - · . ka.ar aansluitèn· Van het IC - plu!:1.- front valt d.e verde~e devo.luati~ van het begrip IC+ te melden. De 800/i stoppen nu ook te Roermond, à.e 900/1 nu ook tE:; Breda. De inhaling in Weert van de 826 door de 800 is verschoven naar Ehv, terwjjl de 926 in Ht wordt voorbjjgereden. Op- int ernationaal gebi ed kan het nieuwe D- treinenpaar D416/ 417 van/naar Asd worden . gemeld (via Njjmegen). Ni euw zjjn verder de Costa-Brava- Expressen (op donderdagen in de periode juni t/m augustus) Gvc a.9.ll(D 1273) en Gvc v . 15.17 (D 1270). De TEE's 26 en 27 (Erasmus) heten nu IC 124 en 125; de D 1422/1423 gaan nu naar/van ASd- i.p.v. Hoek van Holland. Vervallen zjjn de zaterdagse bad.treinen 2320 en 2323 Hagen-Leeuwarden v.v. en de boottreinen 14014 Hld-Rtd en 14017 Ut - Rtd-Hld. Op het gebied van de materieelomloop, waarover in Op de Rails nader zal worden geschreven, valt te melden de nog steeds voortdurende 1 struggle for life' (en met suc ces) van de 46- ers; ook nu kunnen de oudje·s nog niet gemist worden uit de spitsuren. De Sprinters dringen nu ook door in Noord- Holland, en wel op Hlm- IJmuiden/Uitgeest. Hetzelfde Stads Gewes teljjk Materieel heeft t e kampen met enige technische probl emen; om voldoende trei nste llen voor constructiewjjzigingen vrjj te hebben, werd de Hoekse ljjn weer 'teruggegeven ' aan het materieel plac~ V, Tot· slot de melding van de voortgaande instroming van nieuwe Sprinters en (per mei/ juni aanstaande) nieuwe ge trokken rjjtuigen. Over dit laatste materieeltype zal binnenkort in Op de Rails een artikel verschjjnen. Materieelverhuizingen M.i.v. de zomerdi enst 1980 zullen de nog in Leids chendam in onderhoud zjjnde 501 - 516 (plan T) ook naar Amsterdam verhuizen; zoals bekend waren de 517- 531 r eeds in de huidige winterdienst overgegaan van Ldv naar Asd. Eveneens ingaande de zomerdienst zull en de 25 rjjtuigen plan vf2. worden verplaatst van Amsterdam naar Maastricht . Deze verpl~atsing van de 21~37 501-532 ·duurt tot de winterdienst · 1981 . De der de verhuizinrr betreft de 40 DElocs serie 2400/2500 van wgm na.ar Zl; het betreft hier nummers uit de serie 2482 -2530. Met deze verplaatsing zjjn per zomerdienst aanstaande alle 113 DElocs serie 2400/2500 in onderhoud in Zwoll e . Nota -over westel~ke tak Ringspoorbaan 11.msterdam J\'.Iinüiter Tuijnman heeft een ' tracénota I gezonden aan de Raad van de Waterstaat voor advies . Deze nota betreft het tracé van de westeljjke tak van de rings poorbaan om Amsterdam . In de nota worden twee mogeljjkheden genoemd voor deze verbinding; een met r ese rvering van ruimte op het d~Klichaam voor een •stedeljjk railst els el' en een zonder. Hi erbjj komt ook de ao.nsluiting op de Hemspoortunnel ter s1rake. Wat de stations . betref~, wordt in i eder geval uitgegaan van een stati on Cornelis Lelylaan . Verder is het mogeljjk stations te bouwen bjj Aletta Jacobslaan of Plesmanlaan of Riekerpolder en bij de Burgemeester Röellstraat of de Burgemeester de Vlugtlaan . Waar de ba.rui vlak langs woningen gaat komen geluidsmuren en beplanting . Het djjklichaar,1 zc:.l van 30 à 35 meter worden verbreed tot 45 meter en bjj de stations tot 60 iaet er. De kosten worden geraamd op circa f 200 miljoen . Het tjjdstip van aanleg is nog niet bekend. Voor de verbinding van de ni euwe stations op het local e openbaar- vcrvoernet wordt ge dacht aan aansluiting op bestaande tram- en busljjnen" resp . doortrekking van ljjnen. · · Materi eelmutaties wph Haarlem (1/4 - 29/4) Voor revisie kwamen naar de wph de 856 (1 4/ 4 ),857(1/4 ),858( 8/ 4),860 (16/4 );723(9/4,uit gebreide revisie) en de voor opknapbeurt best emde oudjes 279(10/4),246 (14/ 4),296(2J/4). Afgeleverd werden de 852 (2/4,tevens botsherst el),853(11/4),854(16/4),855(22/4 ),330(28 / 4 ),334(1/4) en 350(15/4, geel 43/268), alle na uitgebreide r evisie, a lsmede de opknapstellen 253(9/4) en 289 (18/4 ) . Met schade kwamen nao.r de wph de 3032(16/4, aanrijding nabjj Gouda),803 en 527(18/4,zjjdelingse aP.nrjjding bij Mari ahoeve ),738(18/4 ,schade Bk kop),853(29/4,ontspoord). Afgeleverd werden de 734(1/4,zie elders ),163( 4/ 4, zîe vorige HOV),247(2/4,stor~l76(16/4,idem),346(22/4 ),174(23/4,zi e eerdere HOV'n, gcwijzigde samenstelling evenals genoemde 163) ges. rev. gos . r ev. •. ) = ges. r ev. 856 6/72 - ') 858 7/72 - •) nieuw723 10/63 4/7 4 857 7/72 - ') 860 7/72 - ') . bouw Van het getrokken materieel werden in r evisie genomen de 29 331(16/4 ),87 108(28/4 ),18 254 (29/ 4 ); afgeleverd werden de 29 324 (8/4),18 221(18/4) en 87 107(24/ 4 ). Mat eri eelmutaties wph Tilburg (t/m 11/5) . . Binnengenomen werden voor revisie of grot e r evisi c (onderstreept) sinds de vorige opgave de locs (tussen haakj es de vorige r evisi e) 211(10/69),259(10/69),313(11/69);

- n s -

- 86 -

.§.4i(4/72),651(6/72),665(10/7j);2407(8/72),2466(2/72),2515(1/71);1005(5/74)(!);1112(6/ 76 ), 1133(6~),1139(4/77),1152(10/76), all e tevens botsneus;l210 (8/77),1214(1/78,renovatie).Afgeleverd werûen 228(24/4 ),319,328(25/4);613 (27/3),652(12/5);2491 (16/5),2495 (1_6/ 4 ) ,.?.211.(23/ 4); 1101 (1/4),1103 (4/4;,"1152 (9/5), 1120(23/4), alle t ove~s ; botsneus_;_lOlO (14/4)(!);1306(22/4). Met schade kwamen naar de wph de 2486 (Wgm bots1ng),2516(KJJfhoek 22/4),2319(rangcerschade Gdm 29/4 ),1142(Groningen 7/5),2456(ontsp . Franeker 6/5) . Afgeleverd werden na herstel de 2418(9/4 ) ,2301(14/ 4), 2500(9/4), 1221(11/4), 2246(28/4 ),631 (6/5),2491(16/5,na grote revisie) en 2210(12/5) . Ernsti e brandschades 719 en 1781 In de nacht van 20 op 21 4 brak brand uit in de 1781 op het emplacement Leeuwarden. In de nacht van 22 op 23/4 werd de 1781, gesleept door twee collega's, overgebracht naar de wph . De Al781 i s totaal uitgebrand, de Ben Bk vrijwel geheel, terwijl de BDk het minst is beschadigd . Op 29/4 werd ' s avonds brand ontdekt op het Westeltk Eiland Asd in de Bk 719, die daar net was aangekomen, afgekomen van tr 2172 . De schade is aanzienlijk, doch veel minder dan van 1781. Op 1/5 vertrok de 719 naar de wph . Aan brandschadegevallen staan nu buiten dienst de 1781,BDk+B 729(ex 734, nu t e Zwolle), A+Bk 729, Bk 401 en 223(1aatste berichten: Deventer, in afwachting van sloop ). Bakwisselingen 719/729 en 522/527 Zoals uit bovenstaande blijkt is de Bk 719 ernstig beschadigd. I n Hln s taan al de bakken van de (ook) door brand getroffen Bk+A 729 (ook op het W. E. Asd) . De 719 zal worden gecompleteerd door de Bk 729, het tweede rtg van de 72 9 dat wordt 'weggegeven' . De 522 werd reeds eerder in HOV gemeld als aanrijding-geval , t evens r evisie. Op 18/4 __ kwam in de wph aan de 527, welk &t el op 17/4 bij een zijdelings e aanrijding -te Mariahoe ve (met de 803) werd beschadigd. Ook 527 krijgt revisie. Bij het herst el van de schades zul l en de ED-rijtuigen van de 522 en 527 worden gewisseld. Beschadigde stellen naar Haarlem In de nacht van 8 op 9/5 werden dri e hondekoptweetjes met botsschade van Zwolle(ranger en?) naar de wph overgebracht; he t betrof 337,354 en 377, Omdat all o drie beschadigde koppen hadden ( zodanig dat koppelen niet mogelijk was), werden zo c,part , met steeds een uur tussenruimte, door viertjes overgebracht " Sloopm2.terieel De r elati eve rust bij de sloper blijkt eon soort s choonmaakperiode te zijn geweest: al le res tant en van ooit gesloopt materieel zijn verdwenen. In de nacht ván 26 op 27/3 arri veerden op de Wgm de 017,022 ,034 ,041-043 en 026,031(zie vorige HOV) . Op 1/5 kwamen de 011,014 en 051 naar de sloop; op 23/4 werden de overige op de Rtl neergezet, op 1/5 retour Wgm. voor afnemen onderdelen. Op 8/5 werd 248 van wpl Ut naar do sloop gebracht. Nieuw materieel In aansluiting op de in Roosendaal opgeborgen 2064 r eden op 21/4 de 2065+2066- hun afl everingspro efrit Ehv-Mt. De stellen zullen door wpl Ldv in di enst worden gesteld . Nieuwe motoren in plan U Begonnen is met de verwisseling van de diesolnotorcn van de DE3 - stellen. Zoals bekend werden r eeds met succes proeven genomen met de MGO- motor. In a pril kwrunen de 131 en 133 naar wph Tb om in de riBDk een ni euwe di es e lmotor gepl aatst t e krijgen; de motor van de 131 had in juli 1976 zijn laatste r evisi e gehad, di e van de 133 in mo.a.rt 1977 . Ombouw mn.terieel 1 46 t .b.v. ParalYJ'lpics Vorige maand werd aandacht besteed aan deze constructiewijziging . Op 25/4 werd het eerste stel (661) t e Bergen op Zoom aan NS getoond. Toen was 679 in behandeling en 690 onderweg no.ar Bgn. Op 6/5 werd 678 naar Rs d overgebracht; het s tel kwam in Asd uit Noord- Holland (14720) en werd net 2155 opgezonden . Doordat te elfder ure ~e 516 het begaf, moest 678 inva llen in tr 5453 Asd- Ddr, een aardig 'laatste' optreden. De door Jans en afgeleverde stellen zullen i n eerst e i ns tantie t e Den Bosch worden opgesteld en op gezette t~den een proefrit maken om de conditie op peil t e houden. Schiphollijn In het weekeinde van 18/4, toen op c:te lijn gekoppeld werd gereden ( om de stellen gaande te houden) r eed de 843 net 2 raoto r en buit en dienst en de 841 mot een defecte motorgenerator. Op 21 en 22/4 zouden deze stellen worden gewisseld tegen 844 resp . 842.Door een onopl ettendheid kwan op 21/4 de 829 op Schiphol terecht. De eerst e die dit merkte was de dienstdoende machinist die doursluitingsschakelaars en telerail niste . Ondertussen reed 844 op de Oude Lijn. Op 22/4 wer den twee stellen t egelijk gewis se ld(!) ~842+ 844 tegen 829+841 , In dit convoo i r oden ook nog do sproeitrein en oen rangeerloc voor Uithoorn mee . Wi e zei dnt het een dooie boel i s in de Haarl emmermeer (buiten de SHM) ? VERVOLG NS ONDER.li.AN BLADZIJDE 81

- 87 LONDON (vorige opgave 1979, blz . 122) London Transport leed over 1979 een verl ies van 15,7 miljoen pond . Op de bus daalde het aantal reizen tot 1.234. miljoen (1978 : 1301), op de ondergrondse vond een stijging plaats van 569 miljoen naar' 594 miljoen. Het aantal afgelegde busmijlen daalde van 172 naar 165 miljoen; het aantal treinmijlen van 30 tot 29 , 1 miljoen . Op het einde van het jaar was er een t ekort aan 660 man voor de bus en 220 voor de ondergrondse . De tarieven ~~ngen na verhogingen op 17-6- 79 en 9-9-79 opnieuw omhoog op 24- 2- 80 voor de bus en 23 - 3-80 voor de ondergrondse . Het bustarief gaat nu in stappen van 10 pence omhoog van 10 p. tot 60 p . , bui ten de spitsen is er een maximum van 42 p. ·, kinderen van 5 tot 16 jaar betalen slechts 8 p voor alle uren van de week. Als voorbeeld van de i nvloed van inflatie (~ afnemende overheidssubsidie): op lijn 11 kostte een rit van Liverpool Street naar Big Ben i n nov.75 16 p., nu 40 p. Op de ondergrondse is het l aagste tari ef nu 15 p. (voor 1 mijl), 2 mijl kost 25 p., 3 mijl 40 p.; daarna in stappen van 10 p. onm9og tot 80 p. (voor 9,5 mijl), vervolgéns met 15 p. tot een maximum van i 2. 00 in het gebi ed van de Greater Londen Council. Voor de graafschappen Hertf ordshire, Buckinghamshire en Essex, waar delen van de Metropolitanen de Centràl Line komen en die (nog) minder scheutig zijn met subsidies, geldt een maximum van f2 .30 . Vergelijking van reizen per LT Underground en NS (omrekenkoers f4,50 = i 1 . 00 ) ~ enkel dagretour LT NS LT NS 8 km . f 2 '7 0 f 1 ' 60 f 3 ' 60 f 2 ' 60 20 km - 4,95 - 3,40 - 6,75 - 5,70 Hoe ook in dit t ari ef i nflati e en subs idi es i nvloed hebben , blijkt uii de stijging vah de ritprijs van bijv. Piccadilly Circus naar Gunnersbury: in nov. '75: 35 p., nu 80 p . De 'plattelandslijn' Eppi ng - Ongar (een gedee lt e van de Central Line) is door LT voorgedragen voor s luiting. Er wordt op de 6 mijl lange lijn èen jaarlijks verli es gel eden van f 600.000; geen wonder a ls men weet dat het aantal reizigers per dag zo'n ~50 is en het graafschap Essex geen subsidie geeft . Op 28-1-1980 kwam het eer ste st el van het nieuwe type D 80 in dienst op de District ~lijn. Het nieuwe materieel (in de samenstelling DM-T-NDM, waarvan er steeds twee gekoppe ld rijden) zal .€ 83 miljoen kosten, a flevering tot 1982 . Dan zullen voor het eerst sedert 75 jaar alle treinen op de hoofdlijn van de District van één type zijn. In to~ taal worden 75 6- wagentreinen ge l everd, die de 7- wagentreinen van de types co/cP en R vervangen. De eerste daarvan kwam in dienst in september 1937(!) , De seri e buss en van het type DM/DMS, waarvan er sedert 1971 in totaal 2646 in ·. dienst zijn gest eld is nooit compleet beschikbéJ.2.r geweest; een week voor de laatste (DM 2646) in dienst kwam, brandde DMS 12 48 op 17 - 8 - 78 uit. Inmiddels i s besloten dit type geen grote revisie meer te geven, aangezien de kosten daarvoor te hoog zijn~ Inmiddels zijn er enke l e honderden af gevoerd na een werkzaam leven van slechts 7 j aar. Voor de jaren tot 1985 worden 2000 bussen best eld, waarbij de DM(S) serie vervangen wordt door de types T (Leylarid Titan) en M (Metro Cammell met Gardner motor). ·. Het type RM blijft tot 1985 geheel in dienst, men heeft zelfs van de enige andere ge brliikers in Engeland (London Country Bus Service·s en Northern General) 198 RH's gekocht, die deels in de reizigersdi enst komen en de els als onderdelenleveranci ers moeten optreden . De types MBA, SM, MD en DM(S) zullen verdwijnen ; een ni euw type XRM wortlt ontwikkeld, waardoor -als alle s doorgaat- het park nog slechts uit 5 typen zal bestaan. De situati e per 1- 1- 1980 was aldus : Aan!:..:_ Benodigd DUBBELDE:I<'.KERS Aanw . Benodigd ENKELDEKKERS ~ RT 13 4 in dienst a ls lesbus (1 vcrhuurd-.aan RF 2 politieschool) (BM 2116 1779 nog 11 2ehands gekocht (MBA 69 (RML 495 392 55 (MIB 1 ( RMC 47 " 19 Il " (RCL 40 " 1 " " (SM 44 (RMF 9 10 (SMD a ll een voor rondritten ( FRM 1 l 202 177 41 i n dienst als pers.bus (SMS ( IU'1A 65 FS 23 3 LS (DN 579 456 43 5 344 11 BS 17 (DMS 1709 1399 61 MD 164 BL 141 95 M 205 142 T 126 68 6 alleen voor rondritt en DMO 7

- london -

- 88 -

Het lijkt erop dat men het euvel van het uitvallen van di ensten als gevolg van technische oorzaken (vooral : schaarste aan reserve onderdelen ) nu redelijk onder de knie heeft. Vielen in de slechtste periode 500 diensten uit (van de, toen, 5400), eind december 1979 waren dat er nog 'maar' 115 . GROOT BRITT.ANNIE (algemeen ) Van 1968 tot 1978 is het aantal r eizi gers met allo mi ddelen van vervoer met ongeveer oen kwart gestegen. Het aandeel van het privé- vervoer steeg in die periode van 74 naar 81%, dat van de bus daalde van 15 naar 11%, de trei n van 9 naar 7%· De energie consumptie voor vervoersdoeleinden st eeg in dezelfde periode van ticnjaar met 33%; in 1978 vroeg het vervoer 23% van de totale energieconsumptie . BERICHTEN urr ANDERE LANDEN CANADA Toronto Het trambedrijf wil bilmenkort nog 103 nieuwe tramwagens (CLRV 's) bestellen; i n tot aal zijn er dan 299 . Vanaf 4- 2- 1980 werden de PCC ' s voorzi en von lijnnumrners : 501 Queen; 502 Downtowner; 503 Kingston Road ;. 504 Kings ; 505 Dundas ï 506 Carlton ;. 507 Long Bre.nch; 511 Bathurst; 512 St Clair/Ea rlscourt; 521 Exhibi t i on Eas t ; 522 Exhibition West. (MT 5/ 80 ) DUITSLAND Essen Hot middengede elte van do vorig j 8f.l.r uitgebrande mw ·1826 werd ingebouwd in de zesa ssi ge mw 1666, welke tegelijk werd v ernummerd in 1826 . Lijn 113/12 } (13/23 ) is m. i.:v. 8- 4- 1980 ingekort van Fängorshof tot Wickenburgstrasse ( lus Schweriner Str._, central e werkplaats) . (SV 3 en 4/80 ) Bonn De BGM 3- assers on de dubbelmws 430/ 431 en 43 2/433 van de SSB werden vanaf f ebruari ges loopt . Sl echts de 3- asser 330 bleef bewaa rd op het remiseterrein in Beuel. Karlsruhe Tussen december 1979 en ma.c:'1. rt 1980 zijn de 6- assige ge l ede ·mws 209- 215 (uit 1978) verbouwd t ot 8- asser door invoegi ng von een middendeel . (SV 4/ 80 ) Köln Men is weer van hot plan afgestapt de 6- assige Stadtbahnwagens B t e verbouwen tot 8- assers. Men wil nu, samen met Bonn een grot ere seri e nieuw8 6- asser s aanschaffen. Krefeld De historische stoomtram is , nadat eind vori g jaar een ' ni euwe ' stoomloc werd verkregen, we er in- di enst gesteld tussen Bahnhof Kref eld Nord en .l:I ülserberg. Van 1 rrci tot 3 augustus wordt tijdens f eestdagen gereden, vanaf 21 juni ook i n de weekeinden (aan t e r aden , van tevoren over de r Udagen informati e t e vragen). (SV 4/80) Ludwigshafcn De 12- assige mw 1019 van de Rhein-Ha.ardtbahn brandde op ,]. maart jl. bij de halt e Bad Dürkheim gehee l uit . (sv 3/80) München N. a . v . de v el e tegenstand vanuit de bevolking tegen de plannen om bij de ope ning van de U- Bahn-uit breidi ngen vol e tramtra j e ct en op t e heffen 9 is de gemeent er aad hiero.an t egemoet gekomen en heeft het volgende bes loten: als de U- Bahnl ijn U 8 op 1810- 1980 wordt geopend, worden opgeheven de trnmtra jecten Ostbahnhof-Nichae libad--iîeuperlach Zentrum (lijn 24 ), Karlstrass e- August enstrass o- Josephspl atz -Norclbad en Josephsplatz-Hohenzoller nstrass e (destijds lijnen 7 en 12) . Besloten werd niet ·t e vervangen door bussen: Kurfürstenplatz- Nordbad- Petuelring (lijn 7) en Bayernst r as sc- Goe theplatz Gi esing,Deisenhofener Strasse (lijn 17) . Lijn 25 wordt niet ingekort tot Gi es i ng,maar bl ijft naar het c entrum rijden , Ter vervanging van buslijn 32 komt er een ni euwe tramlijn Scheidplatz- Nordbad- Neuhausen, Rotkreut zplatz; hierdoor zull en de spor en van ex-l ijn 22 in de Schwere- Uei tcr-Strass e en Leonrodstrasse voor het eerst na 1970 weer in de normnle dienst worden bereden. (SV 3/80) Ves ti s che Strass enbahnet1· Op 8- 1- 1980 reed bij do Ruhr- Uni versi tiit mw 40 van · BochumGels enkirchen op mw 388 van de Ves ti s che . Deze werd zo zwaar beschadig-il , dat hij bui ten di enst moest worden ges t el d . (SV 3/80) D.D . R. Bad Scha.ndau Ook mw.4 ( ex Dresden 240.004) werd in dienst gesteld. De oude mw. 5 wordt gebrui kt als werkwagen. (SV 4/80 ) Berlijn Door onenigheid t us s en West - en Oostberlijn over bijdragen van Wcstbe:rlijn a,._q_n de onrendabele Oostberlijnse S- Bahn in Westberlijn wordt ge dreigd deze hi er stil t e leggen. Brandenbur~ Op 3- 11-1979 r eeds werd het eerst e gedeel t e ( 650 m) van do nieuw aange legde lijn (zi e blz.35, febr . 1980) in eebruik genomen . In nov8mber j l . kwamen de in mei gel everde Tatra-trams 170- 171 (dus niet 171- 172) in dienst op l ijn 3 . ( SV 3/80) Halle Afge l everd werden door Tatra de T4D mo torwagens 1071-1100 en de B4D bijwagens 161- 165 ; zij komen t e rtjden op l ijn 9. (sv 3/80) Mo.gdeburg Eind 197 9 werden de Tatr a- bijwagens 2124- 2126 afgel ever d . (SV 3/80) Schwerin Begonnen werd met de afleveri ng van de Tc,trn T3D rnws 249 - 275 en de B3D bijwagens 325-- 336. (sv t/eo)

- buitenland -

GROal1. BRITT.ANNIE

- 89 -

Glasgow De vernieuwde ondergrondse werd: · op l6 ... 4.a.19eo·· in gebruik genomen .. Manchester De Heaton Park Tramway rijdt dit seizoen op zond,agen .t/m 2 november eh op zaterdagen van 7 juni t/m 30 augustus, voorts nog op Spring Bc.nk Holiday.26 mei en .Late Swnmer Hol ida;y 25 augustus, steeds van 12 . 00 tot 17 . 00 uur. H0t beginpunt is bij de Middleton Road. Zoals vroeger r e eds vermeld rijden hier de motorwagens 765 , ex Manchester Corporation, type ' California' 'uit 1914, gebouwd in Hyde Road Car Works en . 40, ex Bla ckpool & Fleetwood Tramway Company, gebouwd eveneens in 1914, West Yorkshire Wij worden opmer k zarun gemaakt op een 'Rover Ticket' voor bussen en treinen in deze County. Met deze dagkaart kan men q ._a~ . de Wqrth, :v nJ,ley Railway in Keiehley end~ 1812 Middleton Railwlzy in Leeds bereiken. Inlichtingen hierover bij West_Yórksfüre. Passenger Transport Executive,Metro House,West Parade,Wakefield WFl JNS. HONGARIJE Boedapest Eind januari werden de Tatra T5 motorwagens in dienst ge st e ld: eerst 12 dubbelmws (uit serie 4002 - 4036 ) op lijn 59. Lijn 65 werd m. i . v . 3- 1-1980 opgehev en (hierop reden 2 losse mws ) . Op 30- 3- 1980 werd de derde metrolijn verlengd van Nagyvárad tér naar Köbunya-Kispest (± 4,75 km). (SV 4/80 ) HONGKONG Op 12 - 2- 1980 werd door Prinses Alexandra het tweede gedeelt e van do metro naar Kowloon (onder de haven) officieel geopend. Thans is de geëxploit e erde l engte 15, 5 km . Het materi eel bestaat uit 140 wagens, t erwijl er 70 in ao.nbouw zijn bij Metro-Camme ll. IT.L'..LIE Napels Kort geleden werd tramlijn 2 opgeheven . (SV 3/80) Rome Lijn 12 werd vernummerd in 516 en lijn 12 doorstreept in 517. (SV 3/80) Tramvie ViceEtine De laatste interlocale lijn van dit bedrijf , Vicenca- Valdagne , werd begin november 1979 opgeheven . (SV 3/80) OOSTENRIJK Lin~n april waren alle 8- asser s 68 -7 9 verbouwd tot 10- ass er. · (SV 4/80) St eierm~kische Lande~bahnen Op 31-3 - 1980 werd het goederenvervoer op de Stainzerbahn Preding-Wies elsdorf-Stainz stopgezet. Wat er nu met de 1 Bumm0l _züge 1 op:·dez..e lijn. . ( S chv . akt . 5;BO) gn....'l. t ge beuren, is nog niet bekend. St eyrtalbahn Op 14 ma.art ontspoorde bij Haunol dmühle een stoomloc omd['.t de stenen muur langs de baan oml e.n.g was g estort . 14 dagen later werd door de OBB dez e plek gecontroleerd, hetgeen tot gevolg had dat dCl.é!.r niet me er gereden raag worden. Sindsdien rijden or nog slechts personentreinen tuss en Garsten en Grünburg . Tot Molln werd de lijn stilgelegd, terwijl het hele goederenvervoer over de weg wordt af gewikkeld.(Schva) Wenen Lfgelever d werden door Rotax E6 4907 in maart en voorts in apri1 · 4908, e6 ·1905 en .door SGP 2112+3112. Per 31 - 3- 1980 werden bui ten dienst g este ld Nl 2907 , 2983; n2 5800, 5813,5814 , 5863,5981 en per 14-4-1980 El 4557 (na een ongeluk);Nl 292l;n2 5874, Op 1/1,-4-1980 werd T2 "425 vernummerd in TH 6501. (SchV 4/80 en Schv . akt.5/ 80) POLEN Krnkow wedero~ wer d een nantal .105N-mws afgel everd, thans t/m nr , 440 , Op lijn 16 rijdt thans een 105N-driowagentrein, waarvo.n de laatste mw geen stroomafnemer heeft_. (SV3/ 80) Poznan Op 8-2-1980 werd het nieuwe traject vanaf Winiary feestelijk geopend. (SV 3/80) :rwswrn . · (MT 5/so) Gorlovka In deze stad rijden 7 tramlijn en op eon net van 72 km . ~anwezig zijnd~ 4~assige -KTM5 mws 307-354 en 4.0 2- assige st e llen (KTM2 mws serie 120-175 1 bws serie 220- 275 ). VEREN"IGDE STATEN Boston Aan de int ernationale wagonindustrie is thans gevraagd tegen de kosten daarvan bedrijfsvaardige tramwagens van een bestaand type naar Boston t e zenden om daar in de normal e dienst gedurende 60 tot 90 dagen te bepro even op de Rivcrside-lijn. Binnen 15 dagen na aankomst moet en de trams inge zet kunnen worden. (SV 3/80) Philad~lphia (zi e blz , 70, april 1979 ) De best e lling bij de J a prms e firma Kawasaki van 141 tramwagens wordt verdeeld in 112 vi erassige eenrichtingwagens .voor de stadslijnen en 29 daarvan afwijkende 5 iets langere tweerichtingwagens voor de voorstadslijnen . Deze laatst e zullen ook gekoppeld kunnen rijden; zij worden voorzien van een éénpootpanto . Di t jaar al zullen voor proefnemingen de eerste trams worden afgeleverd , Vanaf 1982 zullen zij i n de normal e dienst worden ingezet. (sv 3/80) ZWITSERLAND Genève Een wedstrtj d is uitgeschrev en voor de bouw van een ni euwe r emise/gar age in Bachot-de- Pesa;y . De gemeenteraad va n Lnncy wil dat lijn 12 verlengd wordt van Carouge naar Palettes (± 1750 m = ca. 2/3 van de- ·destijds geplande verlengingtotPlan-Jes- Ouates}

- 90 M.I.V. B. - BRUSSEL

BERICHTEN UIT BELGIE

Wagenverdelingen metrolijn 1 (ochtendspits/dag/avondspits/avond) maanda~ jJm vrijdag dubbël st ellen- 14/9/14/0, reserve 1/1/1/0 = 3439 km (de afhakingen zijn in St.Kateenkel stellen o/o/ 0/7, reserve 0/0/0/1 = 679 km lijne om 19.39, 19,:D,20.0l,a).15 u) ~a!e~d_ê:g_ onkel stell en 7/9/12/7, res erve 1/1/1/1 3656 km ~o~~gonkel stellen 7/7/ 7/7, r es erv e 1/1/1/1 2753 km. Nieuw is dus dat in de week ook 1 s avonds met loss e stellen wordt gereden. Verdelingen autobuslijnen weekdienst per 8-1 - 1980 (20,21:27/11 - 79; 51,80 per 18/3- 80) 13 · 9/ 9/ 8/3 38 15/10/15/53 5/ 4/ 5/2 74 2/ 2/ 2/1 vrijdag20 · 16/12/17/5 42 6/ 4/ 6/2 54 26/12/2 4/1 78 2/ 2/ 1/- avondspits : 43 2/ 2/ 2/2 57 4/ 3/ 3/80 7/ 4/ 7/2 lijn ~6: 14 21 16/10/15/3 8/ 4/ 8/2 46 16/ 7/16/2 59 12/ 5/12/85 21/10/20/2 lijn 71: 25 27 28 7/ 4/ 7/2 47 12/ 5/10/3 63 17/10/17/4 87 12/ 7/14/2 lijn 85: 18 48 9/ 5/ 9/3 65 10/ 5/ 9/2 89 11/ 6/11/2 lijn 95: 18 29 10/ 5/11/2 49 14/ 9/13/~ 66 13/ 6/12/3 95 19/ 7/20/3 lijn 96: 11 30 13/ 6/12/3 50 6/ 1/ 6/1 71 27/16/27/3 96 15/ 6/13/3 34 15/ 8/16/3 36 10/ 5/10/3 51 6/ 5/ 6/76 21/11/19/6 De omleidingen bij hot Zuidstation (l e: lijnen 102,103,90 , 62; 2e: lijnen 52,55,58 1 81 ) en bij de Hallepoort verl open volgens plan , Op 6/5 kwam de oml eiding door cle Argonnestr. in gebruik en op 13/5 kwam de overdekte helling bij het Zuids tat i on buiten gebruik. Het eindpunt van lijn 102 bevindt zich i n de Ar gonnestraat. Diverse berichten In de Rogi orstrnat (T 90) is men volop bezig een syst eem aan te brengen, waarbij de tram steeds groen licht krijgt . De 757 4 is in de week van 21 op 27/4 gesignal eerd op T 90 . Het Schaarbeek anndoe l van T 93 (rna8Xldag-vrijdag ) i s voll e dig 7000- en. De 7600- en krijgen automati s che films. Naar Nederland gingen voor museumdoeleinden (Ams t erdam) bijwagen 2004 op 20/3 , mw 1043 op 25/4 en mw 5019 op 2/5; zij werden ondergebracht in Egmond (dorp in . Noord-Holland). M. LV .A. - ANTWERPEN Voordat het ondergTondse traject naar de Mercato rstraat in gebruik werd gcnomen,wer den de volgende werkzaamheden ui t gevoérd : vrijdag 7/3 vanaf 16. 30 u: wegnemen bovenleiding en sporen op helling en verwijderen van noodzakelijke baliast ; vanaf 8/3 0 . 00 uur wegnemen tunneldeel van helling (betonbalken op metal en onderbouw); van 9/ 3 ' s ochtends tot in het begin van do nacht 9 op 10/3 heraanleg s por en, bovenleiding en seininrichting. Op 10/3 ± 2 . 00 u r eed PCC 2087 als eerst e tram proef. M. i.v. 24/3 werden de oude sporen buit en di enst ges t e ld in de Mercatorstraat, Sim~ monsstraat on Polikaanstraat . Hi erdoor ontstonden problemen met omlei dr outes en inen uitrukroutes voor diverse tramlijnen . Derhalve werd begonnen te werken aan een sne l lere route voor vooral lijnen 10 en 24 richting Deurne . Als dit voltooid is, kan worden uit gerukt van stelplaats Gro enenho ek via lijn 8 naQr de Nati ona l e Bank, dan keren via Leopoldsplein, Me chels esteonwog on Frankrijklei. Tussen het Me che ls Plein en National e Bank-Loo pöldsplein krijgen de trams ei gen bedding , de keerlus op het Leopolds plein wordt in a lle richtingen bereidbaar gemaakt . In de Bourl as traat komt een nieuwe boog vanaf Fr ankrijklei naar Mechelsest eenweg richting Leopolds pl ein . (VeBOVk.39 ) Mat eriee l Na de g.coene wagen 2072 werd a ls volgende wagen 2086 voor eon kl eurenexperiment gebruikt: onderkant helder rood on bovenkant lichtgr~s . Deze wagon kwam op 24 maart in di enst . Blijkbaar was men zo t evreden ov er deze kl eurenc ombinatie dat in april 2087 in dezelfde kleuren in dienst kwam . T. o.v. het huidige crème is deze rode kleur aanzienlijk mooi er; ook veel beter dan de donkerro de autobussen . Begin maart werd PCC 2076 na een (gewone ) s childerbeurt weer in di enst gesteld , N.M.V. B. HENEGOUWEN Sedert 8/4-1980 is T 90 onderbroken tussen La Louvière en Anderlue~ wegens moderni seringswerken . Men is op grote s chaa l begonnen met spoorverni euwing . Reed de tram i n het s pitsuur met motor- cm bijwagen, voor de zelfde aPntall en pas sagi er s z~jn nu 3 bussen nodi g, t erwtjl bovendien de rtjtijd ongeveer 10 minuten langer i s . Lijn 30 rijdt overdag slechts tuss en Anderlues en Mariomont; lijn 92 naar Lobbes is daarent egen vol~ l edig in di ens t. Tussen Anderlues on Charleroi rijden thans de lijnen 89 ,90,92, waarbij de lijnaanduiding op de wagens kan bestaan uit eon papiertj e waarop 89 eeschrcven is, rode bordjes met de witte t ekst voor lijn 89 en blauwe film of blauwklGuri g bor dj e Anderlues Charleroi . Op de ringlijnen 65/66 en 85/86 van Charleroi ~aren medio april al vi er v erbouwde oranj e S- motorwagens 9170-9173 in dienst . VERVOLG OP BLZ. 83