Hoe gaat het met de leerlingen van Openbare scholengemeenschap Willem Blaeu? Schoolrapportage Emovo 2015/2016 Inleiding In de periode augustus tot en met december 2015 is voor de 5e keer Emovo uitgevoerd onder 2e en 4e klassers van scholen voor voortgezet onderwijs (VO) in de regio Noord-Holland Noord (NHN). Dit schooljaar is Emovo onderdeel van de landelijke Jeugdmonitor: een deel van de vragen is in dezelfde periode ingevuld door leerlingen van VO-scholen in heel Nederland. Hierdoor is vergelijking van leerlingen in NHN met alle leerlingen in Nederland mogelijk; deze landelijke gegevens komen medio 2016 beschikbaar, onder andere via de gezondheidsatlas van de GGD (www.gezondnhn.nl). Emovo bestaat uit het klassikaal online invullen van een vragenlijst. Thema’s die in Emovo aandacht krijgen zijn schoolsituatie en schoolbeleving, welzijn (lichamelijke en psychosociale gezondheid), voeding en bewegen, gebruik van genotmiddelen, sociale en fysieke omgeving, seksualiteit en gebruik van internet. Direct na het invullen van de vragenlijst krijgen de leerlingen een persoonlijk gezondheidsprofiel met adviezen gebaseerd op hun antwoorden. Ook kunnen leerlingen via Emovo aangeven of zij behoefte hebben aan een persoonlijk gesprek met de verpleegkundige op school; de leerling ontvangt dan schriftelijk een uitnodiging voor een gesprek. In dit rapport zijn de resultaten van Emovo 2015/2016 voor het Willem Blaeu weergegeven; het geeft inzicht in de gezondheidssituatie van de leerlingen uit de 2e en 4e klas. Deze resultaten kunnen door school gebruikt worden voor de (verdere) onderbouwing en evaluatie van het schoolgezondheidsbeleid met behulp van de Gezonde Schoolmethode. Op de volgende pagina van dit rapport is de leeswijzer weergegeven. Colofon Uitgave:
GGD Hollands Noorden Hertog Aalbrechtweg 22, 1823 DL Alkmaar Postbus 9276, 1800 GG Alkmaar
Auteurs:
Corrien Waardenburg, Esther Duin en Sanne Rooseboom de Vries
Kenmerk:
Epi 201603
Datum:
maart 2016
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de jeugdverpleegkundige van uw school of een email sturen aan:
[email protected] De GGD behandelt dit rapport vertrouwelijk; het wordt uitsluitend aan het Willem Blaeu verstrekt. De school kan, indien gewenst, het rapport met derden bespreken en openbaar maken.
Schoolrapportage Emovo 2015/2016 Openbare scholengemeenschap Willem Blaeu Deze leerlingen van het Willem Blaeu deden mee in 2015 In totaal deden 320 leerlingen van het Willem Blaeu mee aan Emovo 2015: 174 2e klassers en 146 4e klassers. Er deden 147 meisjes en 173 jongens mee. Op het Willem Blaeu deden 43 leerlingen mee die de opleiding vmbo basis of kader (vmbo-bk) volgen, 84 leerlingen volgen vmbo gemengde of theoretische leerweg (vmbo-gt), 107 leerlingen volgen havo en 86 leerlingen vwo.
Kenmerken deelnemende leerlingen (aantal en %)
Willem Blaeu
Noord-Holland Noord
(n=320)
(n=12381)
Aantal
%
Aantal
%
Jongens
173
54,1
6228
50,3
Meisjes
147
45,9
6153
49,7
2e klassers
174
54,4
6248
50,5
4e klassers
146
45,6
6133
49,5
Vmbo-bk
43
13,4
3016
24,4
Vmbo-gt
84
26,3
3545
28,6
107
33,4
3576
28,9
86
26,9
2244
18,1
Havo Vwo
Leeswijzer
Dit rapport beschrijft beknopt de resultaten van Emovo 2015/2016 van de leerlingen van het Willem Blaeu. De nadruk van dit schoolrapport ligt op onderwerpen waar de school invloed op kan hebben. Deze onderwerpen komen steeds in een afzonderlijk hoofdstuk aan bod.
In elk hoofdstuk staat een overzichtstabel met de resultaten van de leerlingen van uw school en alle leerlingen in Noord-Holland Noord (NHN).
Op de laatste 2 bladzijden van dit rapport staat een beknopte overzichtstabel met de resultaten van een aantal kernindicatoren en van de nieuwe onderwerpen uit Emovo 2015. In deze tabel wordt een vergelijking gemaakt van de resultaten van uw school met leerlingen in NHN. Ook vindt u hier, waar mogelijk, een overzicht van de resultaten van uw school in vergelijking met voorgaande jaren.
In het tabellenboek vindt u in afzonderlijke tabellen: de resultaten van leerlingen van uw school en resultaten van alle leerlingen in de regio, uitgesplitst naar geslacht, klas en schooltype. Hierdoor is vergelijking mogelijk tussen groepen leerlingen binnen uw school (bv. jongens/meisjes en 2e/4e klassers) en is vergelijking mogelijk met leerlingen in de regio. Indien uw school eerder heeft meegedaan aan Emovo vindt u hier ook de resultaten van voorgaande jaren.
Let op: Een resultaat in het schoolrapport kan gebaseerd zijn op een (zeer) klein aantal leerlingen; beschouw de percentages in dit rapport als een indicatie.
Heeft u vragen of opmerkingen? Neem contact op met de jeugdverpleegkundige van uw school of stuur een mail naar
[email protected]
2
Vindt school (heel) leuk
Schoolklimaat
Kan praten met docent
Schoolbeleving School speelt een belangrijke rol in het leven van jongeren. Ze brengen er een groot deel van hun tijd door. Het is een plek om dingen te leren, maar ook om sociale contacten op te doen en vrienden te maken. Van de leerlingen van het Willem Blaeu geeft 52,8%
52,8%
aan het (hartstikke) leuk te vinden op school, 38,1% zegt ‘gaat wel’ en 9,1% vindt het niet leuk of vreselijk op school. Veel leerlingen hebben vertrouwen in de docenten op school: 79,3% van de leerlingen kan met
Wordt gepest
79,3%
een docent praten als hij of zij ergens mee zit. De meeste leerlingen
Voelt zich weleens
voelen zich veilig op school; 4,7% van de leerlingen voelt zich weleens
onveilig op school
onveilig op school. Pesten op school Gepest worden kan negatieve gevolgen hebben voor zowel de lichamelijke als sociaal-emotionele gezondheid van jongeren.
5,3%
Schoolprestaties kunnen afnemen, net als de motivatie om naar school te gaan. Jongeren die zelf pesten kunnen hiervan ook problemen ondervinden. Zij zijn meestal niet zo populair, worden soms buitengesloten en maken moeilijk vrienden. Op het Willem Blaeu wordt 5,3% van de leerlingen minstens 2 keer per maand op school gepest
Ziekteverzuim
4,7% Spijbelen
en 3,1% doet zelf regelmatig mee aan pesten op school. Over het algemeen komt pesten vaker in de 2e klas voor dan in de 4e klas. Schoolverzuim Regelmatig verzuim van school hangt vaak samen met problemen op
17,3%
school of in de thuissituatie. Veel verzuim kan leiden tot voortijdig
7,9%
schoolverlaten. Frequent spijbelen blijkt daarnaast een risicofactor voor vandalisme, diefstal en geweld. Op het Willem Blaeu is 45,9% de afgelopen maand ziek thuis geweest en heeft 17,3% minstens 3 dagen school gemist door ziekte. 18,7% heeft de afgelopen maand gespijbeld
Roken op school
en 7,9% heeft minstens 3 uur gespijbeld.
Kreeg softdrugs aangeboden
Genotmiddelen op school Ondanks bestaande regels gebruikt een deel van de leerlingen toch genotmiddelen tussen de lessen in of tijdens pauzes. 4,7% rookt
4,7%
weleens op school, 0,0% drinkt weleens alcohol en 3,4% blowt weleens. 7,5% heeft weleens softdrugs op school aangeboden
7,5%
gekregen en 1,3% harddrugs.
Schoolklimaat (%)
Willem Blaeu
NHN
(n=320)
(n=12381)
Vindt school (hartstikke) leuk
52,8
54,3
Kan praten met docent
79,3
81,7
Voelt zich weleens onveilig op school
4,7
4,5
Wordt regelmatig gepest (≥2 keer per maand)
5,3
5,7
Afgelopen maand ≥3 dagen afwezig door ziekte
17,3
14,8
Afgelopen maand ≥3 uren gespijbeld
7,9
5,3
Roken op school
4,7
7,3
Alcoholgebruik op school
0,0
1,3
Softdrugsgebruik op school
3,4
2,5
Softdrugs aangeboden gekregen op school
7,5
7,1
3
Schoolrapportage Emovo 2015/2016 Openbare scholengemeenschap Willem Blaeu
Goede gezondheid
Welzijn Ervaren gezondheid De ervaren gezondheid geeft een goed beeld van de huidige gezondheidstoestand van een jongere. Op het Willem Blaeu ervaart 88,8% van de leerlingen de eigen gezondheid als goed of zeer goed, 10,3% ervaart de eigen gezondheid als gaat wel en 0,9 % vindt zijn of
88,8%
haar gezondheid slecht of zeer slecht.
Dagelijks overdag moe
Slaap Een goede nachtrust is van belang voor de gezondheid. Slapen bevordert de weerstand, is belangrijk voor de lichaamsgroei, voor het
Slaapt slecht
zich goed ontwikkelen van de hersencellen en om emotioneel in balans te blijven. Een langdurend tekort aan slaap beïnvloedt je stemming, je concentratievermogen en je prestatieniveau. Van de leerlingen van het Willem Blaeu geeft 19,4% aan dat ze niet zo goed of helemaal niet goed slapen. 25,0% van de leerlingen is bijna dagelijks
25,0%
overdag vermoeid.
19,4%
Gehoor Luide muziek via koptelefoons of in discotheken en tijdens concerten kan blijvende gehoorschade veroorzaken. Het gaat daarbij om minder goed horen, doofheid en blijvend oorsuizen (tinnitus). Er zijn
Last van gehoor na koptelefoon/oordopjes
aanwijzingen dat jongeren steeds vaker en op steeds jongere leeftijd worden blootgesteld aan een hoeveelheid geluid die een risico kan vormen. 25,9% van de leerlingen heeft weleens last van het gehoor na het luisteren van muziek met oordopjes of koptelefoon. 47,6% heeft
Last van gehoor na luide muziek
soms of vaak last van het gehoor als hij of zij op een plek is (geweest) met luide muziek. Psychische gezondheid De psychische gezondheid is gemeten met de Mental Health Inventory (MHI-5). De uitslag wordt bepaald door de antwoorden op 5
25,9%
verschillende vragen en geeft de balans weer tussen de mate van negatieve en positieve gevoelens. Hoe hoger de score, hoe beter de psychische gezondheid. Op basis van de MHI-5 is 16,6% van de
47,6%
leerlingen psychisch ongezond. Sociaal-emotionele gezondheid Sociaal-emotionele problemen kunnen negatieve invloed hebben op Risico op sociaalemotionele problemen
de ontwikkeling van jongeren en leiden tot beperkingen in het dagelijks functioneren. In Emovo is de Strengths and Difficulties
Psychisch ongezond
Questionnaire (SDQ) opgenomen; de totaalscore meet het risico op sociaal-emotionele problemen. 12,5% van de leerlingen heeft een verhoogd risico op sociaal-emotionele problemen. Ook wordt met de SDQ het risico op verschillende typen sociaal-emotionele problemen vastgesteld. 9,4% van de leerlingen heeft een verhoogd risico op emotionele problemen, 15,4% op gedragsproblemen, 29,5% op hyperactiviteit, 10,0% op problemen met leeftijdsgenoten en 14,1% op problemen met prosociaal gedrag. Prosociaal gedrag betekent onder
12,5%
andere: rekening houden met de gevoelens van anderen, vriendelijk zijn en vrijwillig hulp aanbieden. Meisjes hebben in het algemeen vaker emotionele problemen, jongens vaker gedragsproblemen, problemen met leeftijdsgenoten en problemen met prosociaal gedrag.
4
16,6%
Mishandeling Een goed inzicht van het voorkomen van mishandeling, zowel thuis als buitenshuis, is moeilijk te geven. Het is lastig om via een vragenlijst Ooit mishandeld
een betrouwbaar beeld van dit gevoelige onderwerp te krijgen. Van de leerlingen van het Willem Blaeu geeft 20,4% aan ooit lichamelijk of geestelijk te zijn mishandeld. Dit percentage moet beschouwd worden
Gedachten aan zelfdoding
als een indicatie. Zelfdoding Onder jongeren is overlijden door zelfdoding zeldzaam. Het aantal jongeren dat een zelfmoordpoging overweegt of doet ligt echter hoger. Van de leerlingen op het Willem Blaeu heeft 16,0% het afgelopen jaar weleens serieus gedacht aan zelfdoding; 2,5% heeft
20,4%
daadwerkelijk een poging tot zelfdoding ondernomen.
16,0%
Zelfbeeld Laag zelfbeeld
Het beeld dat een jongere van zichzelf heeft is belangrijk voor het
Onvoldoende
zelfvertrouwen. Een negatief zelfbeeld leidt er toe dat jongeren snel denken dat zij iets niet goed doen of dat alles wat zij doen mislukt of
weerbaar
verkeerd is. Jongeren met een laag zelfbeeld kunnen in een negatieve spiraal terechtkomen. Op het Willem Blaeu heeft 10,2% van de leerlingen een laag zelfbeeld. Meisjes hebben vaker last van een negatief zelfbeeld dan jongens.
10,2%
Weerbaarheid Jongeren die weerbaar zijn kunnen op een passende manier opkomen voor zichzelf. Ze kunnen, met respect voor anderen, hun eigen grenzen bewaken. Een belangrijke voorwaarde voor weerbaarheid is
7,5%
een gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Tussen zelfbeeld en weerbaarheid bestaat een sterke wisselwerking. Op het Willem Blaeu is 7,5% van de leerlingen onvoldoende weerbaar.
Welzijn (%)
Willem Blaeu
NHN
(n=320)
(n=12381)
Ervaren gezondheid goed of zeer goed
88,8
87,1
Slaapt (helemaal) niet goed
19,4
20,9
Is bijna dagelijks overdag moe
25,0
22,6
Last van gehoor na luisteren van muziek met oordopjes/koptelefoon
25,9
25,0
Last van gehoor op plek met luide muziek of daarna
47,6
52,6
Psychisch ongezond
16,6
20,8
Risico op sociaal-emotionele problemen
12,5
14,0
Ooit lichamelijk of geestelijk mishandeld
20,4
25,1
Afgelopen jaar weleens over zelfdoding gedacht
16,0
19,0
2,5
3,2
10,2
10,2
7,5
8,6
Afgelopen jaar poging tot zelfdoding ondernomen Laag zelfbeeld Onvoldoende weerbaar
5
Schoolrapportage Emovo 2015/2016 Openbare scholengemeenschap Willem Blaeu
Voeding en bewegen Ontbijt minstens 5 dagen per week
Dagelijks fruit
Voeding Gezond eten is belangrijk voor een gezond gewicht en het voorkomen van ziekten. Eetgewoonten worden vaak al in de jeugd gevormd. Dagelijks ontbijten is een goede gewoonte die de concentratie op school en daarmee de leerprestaties bevordert. Daarnaast zorgt ontbijten ervoor dat er minder ongezonde tussendoortjes worden gegeten. Van de leerlingen van het Willem
85,3%
Blaeu ontbijt 85,3% op minstens 5 dagen per week; 4,4% ontbijt
44,1%
(bijna) nooit. Dagelijks voldoende groente en fruit eten beschermt tegen diverse vormen van kanker en hart- en vaatziekten. 42,2% van de leerlingen eet dagelijks groente en 44,1% eet dagelijks fruit. 2,5% eet (bijna) nooit groente en 6,9% eet (bijna) nooit fruit.
Dagelijks groente
Drinkt dagelijks water
Water drinken Water drinken levert een positieve bijdrage aan de preventie van overgewicht. Jongeren die dorst hebben kunnen kiezen voor het drinken van water in plaats van zoete dranken. Op het Willem Blaeu drinkt 70,9% van de leerlingen dagelijks water; 4,4% drinkt (bijna) nooit water. Van de jongeren die water drinken, drinkt 74,5% water
42,2%
op school, 89,9% drinkt thuis water en 76,1% drinkt water bij het
70,9%
sporten. Bewegen Lichamelijk actief zijn heeft een positief effect op de conditie, het welzijn en het lichaamsgewicht. Het verkleint daarmee de kans op gezondheidsproblemen die in het latere leven ontstaan, zoals hart-
Voldoet aan
en vaatziekten en suikerziekte. Ook vergroot sporten het
beweegnorm
zelfvertrouwen van jongeren. Het Nederlands Instituut voor Sport en
Lid sportvereniging
Bewegen adviseert aan jongeren van 12-18 jaar om elke dag minimaal 1 uur matig intensief te bewegen (Nederlandse Norm Gezond Bewegen). In Emovo is gevraagd of leerlingen dagelijks minimaal een uur lichamelijk actief zijn. 34,4% van de leerlingen van het Willem Blaeu beweegt dagelijks minstens een uur per dag. De meerderheid van de leerlingen is lid van een sportvereniging,
34,4%
sportclub of sportschool, namelijk 86,3%. 85,3% van de leerlingen
86,3%
sport wekelijks in georganiseerd verband.
Voeding en bewegen (%)
Willem Blaeu
NHN
(n=320)
(n=12381)
Ontbijt ≥5 dagen per week
85,3
84,5
Eet dagelijks groente
42,2
37,4
Eet dagelijks fruit
44,1
32,7
Drinkt dagelijks water
70,9
66,0
Voldoet aan de beweegnorm (≥1 uur per dag)
34,4
21,2
Lid van een sportvereniging
86,3
81,0
6
Genotmiddelen Weleens gerookt
Rookt dagelijks
Roken Roken is de belangrijkste oorzaak van ziekte en sterfte in Nederland. Ernstige ziekten door roken zien we bij jongeren niet of weinig, maar rokende jongeren hebben wel vaker astmatische symptomen en problemen met mond of gebit. Hoe jonger iemand start met roken,
11,3%
1,3%
hoe groter de kans is op een rookverslaving. Op het Willem Blaeu heeft 11,3% van de leerlingen weleens gerookt, rookt 3,4% minstens 1 keer per week en rook 1,3% dagelijks.
Ooit alcohol gedronken
Alcohol afgelopen maand
Alcoholgebruik Alcohol is schadelijk voor jongeren, omdat de hersenen en andere organen nog in ontwikkeling zijn en daardoor extra kwetsbaar zijn. Andere negatieve gevolgen van (overmatig) alcoholgebruik zijn alcoholvergiftiging, risicovol seksueel gedrag, agressie en ongelukken. Van de leerlingen op het Willem Blaeu heeft 26,3% weleens een glas
26,3% Binge drinken
alcohol gedronken en 20,6% heeft in de afgelopen maand minstens
20,6%
één glas alcohol gedronken. 15,9% van de leerlingen dronk de afgelopen maand minimaal 5 drankjes bij 1 gelegenheid; dit wordt ook wel binge drinken genoemd. 20,9% is ooit dronken geweest en 12,2%
Ouders positief t.a.v.
is de afgelopen maand dronken geweest.
alcoholgebruik*
Van de leerlingen van het Willem Blaeu die alcohol drinken vindt 3,1% van zichzelf dat hij of zij te veel alcohol drinkt. De houding van ouders ten aanzien van alcoholgebruik is van invloed op het alcoholgebruik van hun zoon of dochter. 39,0% van de jongeren die alcohol gebruiken
39,0%
geven aan dat zijn of haar ouders hun alcoholgebruik goedkeuren of
15,9%
er niets van zeggen. Drugsgebruik Het gebruik van softdrugs (hasj en wiet) leidt bij langdurig en
Ooit softdrugs gebruikt
Ooit harddrugs gebruikt
regelmatig gebruik tot geestelijke afhankelijkheid en gezondheidsrisico’s, zoals luchtwegaandoeningen. Softdrugs
4,4%
verminderen het reactievermogen, het concentratievermogen en het korte termijn geheugen. Dit kan onder meer leiden tot slechte schoolprestaties. Van de leerlingen van het Willem Blaeu heeft 10,7% weleens softdrugs gebruikt en 5,3% heeft de afgelopen maand softdrugs gebruikt. 4,4% heeft ooit harddrugs gebruikt.
10,7%
*ouders keuren alcoholgebruik goed of zeggen er niets van; heeft alleen betrekking op leerlingen die alcohol drinken
Genotmiddelengebruik (%) Weleens gerookt (sigaret)
Willem Blaeu
NHN
(n=320)
(n=12381)
11,3
16,1
Regelmatig roken (minstens 1 keer per week)
3,4
7,4
Dagelijks roken (minstens 1 keer per dag)
1,3
5,1
Ooit alcohol gedronken (minimaal 1 glas)
26,3
36,1
Afgelopen maand alcohol gedronken (actueel gebruik)
20,6
29,0
Binge drinken (afgelopen maand ≥5 drankjes bij 1 gelegenheid)
15,9
24,0
Ooit aangeschoten of dronken geweest
20,9
28,9
Afgelopen maand dronken geweest
12,2
18,0
Ouders positief over alcoholgebruik*
39,0
45,8
Ooit softdrugs gebruikt
10,7
12,7
4,4
5,2
Ooit harddrugs gebruikt
7
Schoolrapportage Emovo 2015/2016 Openbare scholengemeenschap Willem Blaeu
Omgeving Eenoudergezin
Ruzies tussen ouders
Gezinssituatie De thuissituatie, de aan– of afwezigheid van ouders en het gedrag van de ouder(s) hebben een belangrijke invloed op het welzijn en de ontwikkeling van jongeren. Van de leerlingen van het Willem Blaeu woont 75,3% bij beide ouders, 6,3% woont in een stiefgezin, 6,3% woont afwisselend bij beide ouders (co-ouderschap) en 10,3% woont in een eenoudergezin.
10,3%
Ingrijpende gebeurtenissen binnen het gezin
47,5%
Soms krijgen jongeren te maken met ingrijpende gebeurtenissen binnen het gezin. Deze gebeurtenissen zijn vaak (tijdelijk) van grote invloed op het welzijn van de jongere, maar kunnen ook negatieve gevolgen hebben op de lange termijn. 1,9% van de leerlingen van het Echtscheiding
Willem Blaeu heeft het overlijden van één zijn/haar ouders meegemaakt, 47,5% maakt regelmatig ruzies van de ouders mee of heeft dat in het verleden meegemaakt, 22,2% heeft een scheiding
Geldproblemen ouders
meegemaakt of maakt dat momenteel mee en 19,1% heeft te maken (gehad) met een nieuwe partner van (één van) de ouders. Ook problemen van de ouders kunnen van invloed zijn op een jongere. 22,8% van de leerlingen van het Willem Blaeu heeft te maken (gehad) met geldproblemen van zijn of haar ouders en 23,8% met
22,2%
werkloosheid van (één van) de ouders.
22,8%
Relatie ouders In de puberteit kan de relatie tussen ouders en kinderen sterk veranderen. Dit heeft onder andere te maken met de fysieke en Werkeloosheid ouder(s)
emotionele veranderingen van jongeren. Een goede relatie met ouders blijft voor jongeren belangrijk voor hun verdere ontwikkeling. Naarmate de jongere ouder wordt neemt de invloed van de omgeving
Goede relatie met ouder(s)
toe en wordt de invloed van ouders kleiner. De kwaliteit van de relatie met ouders blijft van groot belang. Jongeren met een slechte relatie met hun ouders hebben in hun volwassen leven meer kans op problemen in een liefdesrelatie en op psychische problemen. Van de
23,8%
leerlingen van het Willem Blaeu heeft 45,6% een goede relatie met zijn of haar ouders; 18,6% heeft een slechte relatie met zijn of haar ouders.
45,6%
Eenzaamheid Eenzaamheid is het gevoel dat je sociale contacten mis. Ook Eenzaam
jongeren die veel vrienden hebben kunnen zich eenzaam voelen. Dan is de kwaliteit van de vriendschap niet goed, bijvoorbeeld omdat niet overal over gepraat kan worden, jongeren elkaar weinig zien of ze het gevoel hebben dat de ander hen niet begrijpt. In Emovo is gebruik gemaakt van een 6-puntsschaal op basis van het wetenschappelijk model van De Jong-Gierveld. 3 items op de schaal meten de dimensie sociale eenzaamheid, de breedte van sociale contacten. De overige 3 items meten de dimensie emotionele
44,2%
eenzaamheid, ofwel de diepte van sociale contacten. Van de leerlingen van het Willem Blaeu is 44,2% in meer of mindere mate eenzaam. 3,8% is ernstig eenzaam, 9,4% is ernstig sociaal eenzaam en 9,7% ernstig emotioneel eenzaam.
8
Vrienden Een vriendschap kunnen aanknopen en onderhouden vraagt om sociale vaardigheden. Vriendschappen leren jongeren ook veel over zichzelf. In vriendschappen gaan jongeren op zoek naar antwoorden op vragen als: wie ben ik, waar sta ik voor, wat wil ik en hoe kijken Genoeg vrienden
Niemand om mee
anderen naar mij? Daarnaast leert de jongere ook zelf een mening te
te praten
vormen. Vriendschappen kunnen heel goed voor het zelfvertrouwen van een jongere zijn. Wat helaas dus ook inhoudt dat het ontbreken van vriendschappen slecht voor het zelfvertrouwen kan zijn, tot emotionele en psychosociale problemen kan leiden en hierdoor een negatieve invloed kan hebben op het functioneren van de jongere. Van de leerlingen van het Willem Blaeu vindt 92,8% dat hij of zij genoeg vrienden heeft, 6,3% zegt ‘gaat wel’ en 0,9% vindt dat hij of
92,8%
zij onvoldoende vrienden heeft. In Emovo is gevraagd met wie de
1,9%
jongere kan praten als hij of zij echt ergens mee zit; 1,9% van de leerlingen zegt dat hij of zij niemand heeft om mee te praten. Veiligheid
Weleens onveilig
In Emovo is gevraagd naar gevoelens van onveiligheid in en om huis
gevoel
en naar strafbare feiten waar jongeren het afgelopen jaar slachtoffer
Slachtoffer
van zijn geworden. Van de leerlingen van het Willem Blaeu voelt
strafbaar feit
29,7% zich weleens onveilig. Dit kan zijn op straat, in en rond openbaar vervoer, tijdens het uitgaan of bij sportaccommodaties. Gevraagd naar strafbare feiten blijkt dat het afgelopen jaar 35,4% van de leerlingen van het Willem Blaeu slachtoffer is geweest van één of meer strafbare feiten. De meest genoemde strafbare feiten
29,7%
zijn vernieling van spullen, bestolen van geld of van een fiets en
35,4%
bedreiging.
Omgeving (%)
Willem Blaeu
NHN
(n=320)
(n=12381)
Eenoudergezin
10,3
9,5
Goede relatie met ouders
45,6
40,7
Ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt: Overlijden ouder
1,9
3,1
Regelmatige ruzies tussen ouders
47,5
45,4
Echtscheiding
22,2
22,6
Nieuwe partner van (één van de) ouder(s)
19,1
21,3
Geldproblemen van ouders
22,8
20,3
Werkeloosheid van (één van de) ouder(s)
23,8
24,3
Eenzaam
44,2
47,5
Ernstig sociaal eenzaam
9,4
12,0
Ernstig emotioneel eenzaam
9,7
9,4
92,8
90,0
1,9
2,1
Slachtoffer strafbaar feit
35,4
32,2
Voelt zich weleens onveilig
29,7
36,7
Heeft genoeg vrienden Heeft niemand om mee te praten
9
Schoolrapportage Emovo 2015/2016 Openbare scholengemeenschap Willem Blaeu
Seksualiteit Wel eens verliefd
Ervaring met
Seksuele ervaring Veel jongeren hebben hun eerste seksuele ervaringen in de puberteit.
geslachtsgemeenschap
Het is daarom belangrijk dat jongeren leren over veilig vrijen om zwangerschap en seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) te voorkomen. Daarnaast is het voor een gezonde seksuele ontwikkeling belangrijk dat jongeren zelf beslissingen kunnen nemen, waarbij zij
12,9%
rekening houden met en respect hebben voor zichzelf en de ander.
84,1%
Van de leerlingen van het Willem Blaeu is 84,1% wel eens verliefd en heeft 51,9% ervaring met tongzoenen. Veilig vrijen Op het Willem Blaeu heeft 12,9% van de leerlingen ervaring met
Jonger dan 14 jaar bij 1e keer*
Vrijt onveilig*
geslachtsgemeenschap; 6,3% van deze leerlingen was jonger dan 14 jaar toen hij of zij voor het eerst met iemand naar bed ging. Jongeren die seksueel actief zijn, maar geen condoom gebruiken lopen risico op een ongewenste zwangerschap of een soa. Veel jongeren vinden het lastig om over condoomgebruik te beginnen. Van de seksueel actieve leerlingen vrijt 53,7% onveilig; hij of zij heeft weleens geslachtsgemeenschap gehad zonder condoom of weet niet meer of er een condoom is gebruikt.
6,3%
53,7%
Ongewenste seksuele ervaring Ongewenste seksuele ervaringen kunnen ingrijpend zijn en ernstige gevolgen hebben voor het welzijn van jongeren. In Emovo is gevraagd of jongeren weleens tegen hun zin een seksuele ervaring met iemand hebben gehad. Van de leerlingen van het Willem Blaeu heeft 5,0%
Ongewenste seksuele ervaring
Vindt
weleens een ongewenste seksuele ervaring gehad.
homoseksualiteit normaal
Houding ten opzichte van homoseksualteit Als veel leerlingen op school een positieve houding hebben ten aanzien van homoseksualiteit is het makkelijker voor homoseksuele jongeren om uit te komen voor hun seksuele geaardheid. Op het Willem Blaeu beschouwt 68,8% van de leerlingen homoseksualiteit als normaal; 8,8% vindt homoseksualiteit erg raar of verkeerd. 15,6% denkt dat jongens en meisjes die homoseksueel zijn dit op school
5,0%
68,8%
eerlijk aan iedereen kunnen vertellen. Over het algemeen hebben meisjes een positievere houding ten aanzien van homoseksualiteit dan jongens.
Seksualiteit (%)
Willem Blaeu
NHN
(n=320)
(n=12381)
Is weleens verliefd
84,1
86,4
Ervaring met tongzoenen
51,9
46,8
Ervaring met geslachtsgemeenschap
12,9
13,6
Vrijt onveilig (niet altijd een condoom gebruikt)*
53,7
54,6
Jonger dan 14 jaar bij eerste keer seks*
6,3
18,9
Weleens een ongewenste seksuele ervaring gehad
5,0
5,4
Positieve houding ten aanzien van homoseksualiteit
68,8
72,2
Van mening dat je op school eerlijk kunt uitkomen voor homoseksualiteit
15,6
23,4
* van de leerlingen met ervaring met geslachtsgemeenschap
10
Actief op sociale media
Internet
Problematisch gebruik sociale media
Sociale media Sociale media is de verzamelnaam voor internettoepassingen waarbij de gebruikers onderling online informatie kunnen delen. Populair onder jongeren zijn onder andere Facebook, Youtube, Whatsapp en Instagram. Wanneer een jongere moeite heeft om het gebruik van sociale media onder controle te houden wordt gesproken van problematisch gebruik. Kenmerken hiervan zijn: overmatige aandacht
79,1%
voor sociale media, buitensporig gebruik, verwaarlozing van
8,1%
huiswerk of school, gebrek aan controle over het gebruik, en het verwaarlozen van sociale contacten. Van de leerlingen van het Willem Blaeu is 79,1% dagelijks actief op sociale media; 6,6% is minder dan 1 dag per week actief. 8,1% van de leerlingen vertoont problematisch gebruik van sociale media. Naar verhouding vertonen meisjes vaker
Problematisch
Last van cyberpesten
problematisch gebruik van sociale media dan jongens.
gamen Gamen Problematisch gamen vertoont grote gelijkenissen met andere verslavingen, waaronder gok- en middelenverslavingen. Problematisch gamen kan de volgende kenmerken hebben: moeilijk
6,3%
om te stoppen met gamen, langer en meer spelen dan was gepland, te weinig slapen door het gamen en school en sociale activiteiten lijden onder het gamegedrag. Op het Willem Blaeu vertoont 6,3% van
2,2%
de leerlingen problematisch gamegedrag. Jongens vertonen over het algemeen vaker problematisch gamegedrag dan meisjes. Cyberpesten Cyberpesten omvat het online pesten via internet en de mobiele telefoon. Op het Willem Blaeu is 2,2% van de leerlingen in de Vervelende foto’s of filmpjes verspreid
afgelopen 3 maanden gepest via internet; 0,6% geeft aan zelf de afgelopen 3 maanden anderen online te hebben gepest.
Iets seksueels gedaan voor webcam
Sexting en ongewenste ervaringen Sexting is het verzenden (en ontvangen) van seksueel getinte beelden of tekstberichten. Er ontstaan problemen als deze beelden of berichten tegen iemands wil door anderen worden verspreid. 10,9% van de leerlingen van het Willem Blaeu kreeg wel eens een ongewenst seksueel voorstel en van 9,7% zijn wel eens tegen zijn of haar zin vervelende foto’s of filmpjes verspreid. 2,8% heeft wel eens
9,7%
borsten, billen of geslachtsdelen voor de webcam laten zien of iets
2,8%
anders seksueels gedaan. Meestal was dit voor een bekende.
Sociale media, gamen en internetervaringen (%) Dagelijks actief op sociale media
Willem Blaeu
NHN
(n=320)
(n=12381)
79,1
80,8
Problematisch gebruik sociale media
8,1
9,9
Problematisch gamen
6,3
6,1
Wordt regelmatig gepest via internet
2,2
2,5
Pest regelmatig anderen via internet
0,6
2,0
Kreeg een ongewenst seksueel voorstel
10,9
16,9
Zijn tegen de zin foto’s of filmpjes verspreid
9,7
10,8
Heeft voor de webcam borsten, billen of geslachtsdelen laten zien/iets seksueels gedaan
2,8
2,9
11
Schoolrapportage Emovo 2015/2016 Openbare scholengemeenschap Willem Blaeu
Beknopt overzicht In onderstaande tabel is een aantal kernindicatoren weergegeven. In het linkergedeelte van de tabel zijn de resultaten 2015 van het Willem Blaeu weergegeven in vergelijking met de resultaten van alle leerlingen in de regio. In het rechtergedeelte vindt u een vergelijking van uw school met voorgaande jaren (alleen als uw school eerder heeft deelgenomen aan Emovo). Bij een indicator met een percentage van 20% of hoger wordt een verschil of verandering van (ongeveer) 5% of meer aangegeven als een relevant verschil; bij een indicator met een percentage van <20% wordt een grens van (ongeveer) 2% gehanteerd. De resultaten in onderstaande tabel moeten beschouwd worden als een indicatie.
Onderwerp
2015 (%)
Willem Blaeu in vergelijking
Willem Blaeu (2015)
met alle leerlingen NHN (2015)
in vergelijking met voorgaande jaren
NHN 2015
% Willem Blaeu
2009
2013
2014
% Willem Blaeu
tov NHN
(%)
(%)
(%)
tov 2009-2014
(%)
SCHOOL
5,3
5,7
12,5
14,0
16,6
20,8
85,3
84,5
34,4
21,2
3,4
7,4
15,9
24,0
53,7
54,6
15,6
23,4
(vrijwel)
(vrijwel)
5,2
7,3
4,8
x
11,0
12,3
16,9
18,6
14,9
82,2
89,0
88,6
x
x
x
lager
8,8
3,7
3,6
lager
22,3
11,8
9,1
wisselend
33,8
52,4
44,7
wisselend
x
19,1
19,6
daalt
gelijk
gelijk
Wordt gepest op school WELZIJN
Risico sociaal-emotionele
(vrijwel) gelijk
(vrijwel) gelijk
problemen
lager
wisselend
Psychisch ongezond VOEDING EN BEWEGING
Ontbijten (>5d/week)
(vrijwel) gelijk
hoger
(vrijwel) gelijk
onbekend
Voldoet aan beweegnorm GENOTMIDDELEN
Regelmatig roken
(vrijwel) gelijk
(minimaal 1x/week)
Binge drinken SEKSUALITEIT (vrijwel) gelijk
Vrijt onveilig*
Op school eerlijk over
lager
homoseksualiteit * van de leerlingen met ervaring met geslachtsgemeenschap
12
Onderwerp
2015 (%)
Willem Blaeu in vergelijking
Willem Blaeu (2015)
met alle leerlingen NHN (2015)
in vergelijking met voorgaande jaren
NHN 2015
% Willem Blaeu
2009
2013
2014
% Willem Blaeu
tov NHN
(%)
(%)
(%)
tov 2009-2014
(%)
INTERNET
6,3
6,1
8,1
9,9
(vrijwel) gelijk
x
5,3
2,7
wisselend
x
7,7
5,7
wisselend
Problematisch gamen
Problematisch gebruik
(vrijwel) gelijk
sociale media
NIEUWE ONDERWERPEN 2015
25,0
22,6
25,9
25,0
10,2
10,2
7,5
8,6
44,2
47,5
Dagelijks overdag moe
Last van gehoor na
(vrijwel) gelijk
(vrijwel) gelijk
koptelefoon/oordopjes
Laag zelfbeeld
Onvoldoende weerbaar
(vrijwel) gelijk
(vrijwel) gelijk
(vrijwel) gelijk
Eenzaam
13
