9/21/2015
Programma
Welkom bij
Uw kind en genotmiddelen
• (hersen)ontwikkeling pubers • Genotmiddelen – Energydrinks – Roken – Alcohol – Cannabis • Opvoeding en genotmiddelen
Eef Hollman Adviseur Gezondheidsbevordering
Indeling naar werking Wat zijn genotmiddelen? Dit zijn stoffen die een verandering van het bewustzijn veroorzaken en om die reden worden gebruikt.
Verdovend / Stimulerend / Hallucinerend
Verdovend
Stimulerend
Hallucinerend
Alcohol
Tabak Koffie Energydrinks
Snuifmiddelen Truffels
XTC Speed Cocaïne
Cannabis XTC Paddo’s
Cannabis Heroïne GHB Slaapmiddelen Kalmeringsmiddelen Cannabis
Ritalin
Cannabis
De puberteit
Experimenteren Overmoedig Korte termijn denken Gevoelig voor groepsdruk
1
9/21/2015
?
?
Hoe komteinde hetvan dat juist • Keuzes Aan het maken de
?
• puberteit Plannen kunnen ze … t/m 16 • jongeren Overzicht houden beter concentreren •• zich Problemen oplossen oplossen Concentreren er•• problemen sterk naar neigen dingen onthouden •• meer Geheugen •• beter plannen Emoties herkennen te genotmiddelen • systematisch werken • Zelf stabiel zijn • nadenken over hun eigen • Roekeloos gedrag intomen gebruiken? gedachten • omgaan met emoties
? In ontwikkeling tot 24 jaar.
? ? ? ?
Wat zit er in een blikje energydrink? 11 gr. Suiker gelijk aan 4 suikerklontjes
1000 mg. Taurine 25 x de dagelijkse hoeveelheid wat je binnenkrijgt via vlees en vis
600 mg. Glucuronolacton 300 x de dagelijkse hoeveelheid wat je binnenkrijgt via brood
‘ADHD uit een blikje’ (Leidt tot druk en ongeconcentreerd gedrag)
Goedkoop: 28 eurocent
Op veel scholen verboden Jong beginnen maakt het gemakkelijk tot een gewoonte Combinatie met alcohol gevaarlijk
Dikmaker (calorieënbom)
80 mg. Cafeïne gelijk aan 1 kop koffie of 1 glas cola Slecht voor tanden
Roken
www.zitdaterechtin.nl
2
9/21/2015
Het “nieuwe” roken Jongeren raken pas na een lange tijd verslaafd aan roken.
• Waterpijp • Shisha-pen • E-sigaret Snel verslaafd aan tabak. Het risico op verslaving wordt vaak onderschat. Het is net zo moeilijk om te stoppen met roken. 41% van de scholieren heeft een stoppoging gedaan.
• • • •
Experimenterend roken is dus NIET onschuldig!
Waterpijp roken is slechter dan sigaretten roken!
50
=
waar
niet waar
sigaretten
Shisha-pen • • • •
Geen teer en meestal zonder nicotine Valt onder de Warenwet Legaal <18 jaar Nog veel onbekend; – mogelijke gezondheidsrisico’s van vrijgekomen dampen – kleinere stap naar gewoon roken
E-sigaret • Vergelijkbaar met shisha-pen, maar dan met nicotine • Wordt vooral gebruikt door rokers, ex-rokers en rokers die willen stoppen ADVIES: gebruik door jongeren raden we af
ADVIES: gebruik door jongeren (<18 jaar) raden we af
3
9/21/2015
ALCOHOL
• • • •
• • •
Alcohol heeft geen kleur of smaak Is altijd giftig Je hebt door de tijd heen een grotere hoeveelheid nodig Werkt verdovend: • Verdooft de remmingen: je wordt ‘losser’ • Afname reactiesnelheid, slechtere coördinatie Geeft zelfoverschatting Effect per glas duurt 1,5 à 2 uur Is goed te ruiken en te merken in gedrag
Regionale cijfers alcohol
Risico’s alcohol
Recent gedronken
In Hollands Midden is het
Dr. Guus Smit, hoogleraar VU: • Verstoorde hormoonbalans • Coma en black out door alcoholvergiftiging • Meer kans op verslaving op latere leeftijd • Slechtere leerprestaties en schooluitval • Meer risico op onveilig vrijen • Meer risico op ongelukken en agressie • Combinatie met medicijnen
percentage jongeren dat recent alcohol heeft gedronken en dat
Recent binge drinken
%
%
33
22
binge drinkt tussen 2008 en 2013 sterk afgenomen.
Hollands Midden
Heel jonge drinkers zijn ook al
Leeftijd 11-13 jaar 14-15 jaar 16-18 jaar
7 31 74
4 20 51
Geslacht Jongen Meisje
34 32
23 20
riskante drinkers: de helft van de drinkende 11- tot en met 13jarigen heeft recent vijf of meer glazen bij één gelegenheid gedronken.
Cijfers Jongerenpeiling oktober 2013 Rood = significant ongunstiger dan de andere groep(en) samen Groen = significant gunstiger dan de andere groep(en) samen
Alcoholvergiftiging Gemiddelde leeftijd 15,4 jaar 2014: 783 jongeren tot 18 jaar
52% meisjes, 48% jongens
bloedalcoholgehalte 1,96 promille
18 - verboden om alcohol te kopen
10 tot 15 glazen alcohol
Afkomst: 88% Nederlands, 2,4% Surinaams, 1,1 % Turks, 0,6% Marokkaans, 0,6% Antilliaans
Bezit en gebruik is strafbaar
4
9/21/2015
Is er een probleem? Cannabis is ‘gewoon’ geworden Slechte handhaving van de wet
Problemen verharden: • Groep gebruikers groeit niet maar wordt wel jonger – Groeiend aantal jonge verslaafden (14 - 20) • Hulpvraag: – De laatste 4 jaar ieder jaar ruim 10.000 hulpvragers • 363.000 probleemgebruikers in Nederland
Andere signalen
Signalen cannabisgebruik • • • • • • • •
Eufore stemming (lachkick, alles is ‘te gek’) Honger (vreetkick) Introvert lui gedrag Onverschilligheid, relaxed, ontspannen, zorgeloos Vergeetachtigheid bij het praten Veel, langzaam en associatief praten Dorst (veelvuldig naar de WC om water te drinken) Spieren verslappen, ledematen voelen zwaar aan (stoned zijn)
• • • • • •
Cannabisgeur in kleding Afbeelding hennepblad op kleding of agenda Wietzakjes op schoolplein of in agenda Praten over blowen Kennis van allerlei soorten hasj en wiet Toenemende fantasie
• Rode ogen, lichtschuwheid
Leeftijd waarop je begint
Genotmiddelen en opvoeding
De startleeftijd van middelengebruik is heel bepalend voor het ontstaan van een gewoonte of verslaving.
5
9/21/2015
Opvoeding
Opvoeding
Thuis leren drinken onder 18 Ondanks de goede bedoeling om ze goed te leren omgaan met alcohol gebeurt juist het tegenovergestelde!
Omdat ze het thuis mogen,
Verbieden helpt niet, het maakt het juist leuk!
doen ze het dubbelop; thuis én buiten
Opvoeding
Praten over genotmiddelen Tips voor een gesprek Informeer u zelf vooraf Kies een rustig moment Niet te vaak Wees open, eerlijk én duidelijk Praten is een middel, géén doel • • • •
Voordat uw kind experimenteert Maar ook als uw kind al rookt/drinkt! Kies een rustig moment met een goede sfeer De manier waarop je over genotmiddelen praat, is belangrijker dan hoe vaak je er over praat
Opvoeding
Ouders hebben juist heel veel invloed Jongeren protesteren vaak maar tegelijkertijd:
Opvoeding Regels stellen Hoe doe je dat? Reden
vinden ze het belangrijk wat u denkt kijken ze naar hoe u het doet en
Regel stellen
hebben ze uw regels nodig
Toezicht houden Juist in de puberteit!
Een gevolg aan verbinden
6
9/21/2015
Opvoeding
Opvoeding
Gaat het om alle jongeren? 18%
2%
80%
• 80% van de jongeren heeft de regels niet heel hard nodig, maar ze hebben er ook geen last van en voelen zich er veilig bij •
Voor 2% van de jongeren helpen zelfs deze regels niet, vaak door achterliggende oorzaken
•
Voor 18% van de jongeren zijn deze regels heel belangrijk
Evaluatieformulier
Wilt u het formulier a.u.b. ‘invullen’ door de randen in te scheuren? De 4 vragen zijn: 1. Nieuws gehoord? 2. Handvatten gekregen? 3. Prettige manier van presenteren? 4. Rapportcijfer? Dank u wel!
Centrum Jeugd en Gezin
7
