JAARVERSLAG 2013
2013 MANAGEMENT SUMMARY De recyclagescore bereikte 83,9 %. Er werd 13.700 ton (2,1 %) meer bedrijfsmatig verpakkingsafval gerecycleerd.
In een jaar waarin de Belgische economie opnieuw aanknoopte met een bescheiden groeicijfer, zagen we ook een stijging in de hoeveelheden industrieel verpakkingsafval die in recyclage werden gebracht. Eind 2013 telde VAL-I-PAC 7.567 klanten die in totaal 687.453 ton eenmalige verpakkingen vertegenwoordigen. Hoewel de gemiddelde aangifte 0,6 % hoger ligt dan in 2012 en we 106 nieuwe klanten konden aantrekken, kent ons totale deelnemerstonnage een status quo, een gevolg van een hoog aantal faillissementen en stopzettingen van activiteiten.
VAL-I-PAC heeft in 2013 een nieuw record behaald, zowel op het vlak van recyclagepercentage als van nuttige toepassing. De recyclagescore bereikte 83,9 %, ruim boven de doelstelling van 80 %. Er werd 13.700 ton (2,1 %) meer aan bedrijfsmatige verpakkingen in recyclage gebracht dan het jaar voordien, met een totaal van 577.000 ton. De recyclage van karton kende een zeer gunstige evolutie, allicht het gevolg van de vele acties van de overheden om de selectieve inzameling verder te verplichten en van de diverse VAL-I-PAC forfaits. De recyclage van hout ging eveneens vooruit. De kunststofrecyclage had gedurende meer dan een half jaar te lijden onder de scherpe acties die in China gevoerd werden om de import van recyclagegoederen te beperken tot betere kwaliteiten. Er werd opnieuw meer hout energetisch gevaloriseerd, een stijging met meer dan 5.000 ton. We vragen onze overheden om waakzaam te blijven en de materiaalrecyclage van hout prioritair te willen beschermen in de context van de stimulansen in de energiepolitiek. Anderzijds zagen we de verbranding van industrieel verpakkingsafval in het gemengd bedrijfsafval opnieuw dalen. De jarenlange toename van onze recyclagecijfers wordt bevestigd door het continue afnemen van het gehalte aan bedrijfsverpakkingsafval in het gemengd afval. Globaal groeide de score voor energetische valorisatie met zowat een half percent tot 9,7 %, en bereikt de totale nuttige toepassing een nieuwe hoogte op 93,6 % (doelstelling is 85 %), een toename van meer dan 2 %. De conclusie voor 2013 is dat we duurzaam groeiden waar er mogelijkheden waren. 2014 wordt dan weer het jaar waarin nu al onze partners - klanten, operatoren én ontpakkers - alle inputs via internettoepassingen zullen kunnen doen.
Johan Sneyers Algemeen Directeur
Roger Van der Linden Voorzitter
HOE EVOLUEREN ONZE GLOBALE RESULTATEN?
EVOLUTIE VAN DE RECYCLAGE EN VALORISATIE 100% 89,3 90%
VAL-I-PAC heeft een nieuw record behaald zowel qua recyclagepercentage als op het vlak van nuttige toepassing.
EVOLUTIE VAN DE MATERIALEN Er werd vorig jaar in België in totaal 643 Kton bedrijfsmatig verpakkingsafval gerecycleerd of energetisch gevaloriseerd.
Met 83,9 % recyclage overschrijden we voor het eerst het pre-crisis resultaat van 83,3 % van 2007. Een sterke terugval van de recyclage van hout in 2008 en 2009 bracht ons toen onder de grens van de 80 % recyclage, het niveau dat verplicht werd vanaf 2010. In vergelijking met 2007 is het verder opvallend om te zien dat het tonnage van de deelnemers minder snel steeg (+ 20.000 ton) dan de recyclage (+ 25.000 ton). Op niveau van de totale nuttige toepassing, vandaag 93,6 %, is de stijging (+ 4,3 % t.o.v. 2007) nog opvallender, uiteraard het gevolg van een quasi verdrievoudiging van de energetische valorisatie van hout (+ 24.000 ton).
De stijging in de recyclage kwam vooral van karton (+ 3,1 %) en hout (+ 4,1 %), terwijl de recyclage van kunststof en metaal een lichte daling vertoonde. In de energetische valorisatie is de stijging exclusief te danken aan het hout dat als mono-stroom verbrand werd (+ 17,8 %). Bij de andere materialen zagen we een daling.
80%
Op de grafiek hiernaast zien we alleen zeer goede resultaten die alle doelstellingen overtreffen en die in een Europese vergelijking bovenaan staan.
87,8
79,5
79,4
2008
2009
91,0
81,6
81,2
81,8
83,9
2010
2011
2012
2013
83,3
70%
60% 2007
nuttige toepassing recyclage
EVOLUTIE PER MATERIAAL 100% 98
De nuttige toepassing van karton overstijgt voor het eerst de 100 %. De verklaring hiervoor is dat we voor de recyclagecijfers met de operatoren quasi de gehele markt dekken, maar we bij de verpakkingsverantwoordelijken 87 % marktdekking hebben. Uiteraard kennen we de tonnages niet van de bedrijven die hun terugnameplicht niet vervullen.
86,7
93,6
91,2
90,0
101
97
94 84
80%
81 71
60%
81
70 54
40%
20%
0% karton
hout
recyclage
kunststof
metaal
nuttige toepassing
totaal
MEER KARTON IN RECYCLAGE DANKZIJ HET STARTFORFAIT Verbeteringen rond milieubeheer zijn vaak een kwestie van mentaliteitsverandering. Daarom heeft VAL-I-PAC een nieuw initiatief gelanceerd: het startforfait.
Het is de bedoeling om het afvalbeheer bij zoveel mogelijk (kleine) ondernemingen te optimaliseren. Bedrijven die voor het eerst een selectieve rolcontainer laten plaatsen voor de ophaling van hun papier/karton, krijgen een supplementaire eenmalige premie van 100 €, bovenop de tussenkomst van 80 € per jaar in de huurkost van deze container. 2013 was het 2de jaar waar deze nieuwe premie van toepassing was. We kunnen vandaag dus een eerste positieve balans opmaken van dit initiatief. Over de twee laatste jaren zijn 6.400 bedrijven gestart met het uitsorteren van hun karton, de meerderheid hiervan zijn KMO’s. Deze extra selectief opgehaalde tonnages karton kunnen zo gerecycleerd worden i.p.v. verbrand. Een positief signaal voor maatschappij en overheid.
impact gehad op onze recyclagecijfers, want de gedeclareerde hoeveelheden kunststof nemen in het 2de kwartaal van 2013 een duik. Deze terugval werd al kleiner in het 3de kwartaal en in het 4de kwartaal normaliseerde de situatie terug.
Deze daling wordt grotendeels verklaard door de invoering van strengere importregels voor bepaalde recyclagestromen in China, de zogenaamde ‘Green Fence’. Hierdoor is het volume kunststof dat in China kon worden gerecycleerd vanaf het 2de kwartaal van 2013 gevoelig gedaald. Dit heeft een onmiddellijke
Dat het Belgisch kunststof verpakkingsafval doorgaans van betere kwaliteit is dan in de rest van Europa, heeft er ongetwijfeld toe bijgedragen dat de totale daling van het recyclagecijfer van VAL-I-PAC uiteindelijk vrij beperkt is gebleven.
5%
1%
3%
6%
90%
Hoewel we tevreden zijn over de opgehaalde hoeveelheden, merken we toch dat niet alle materialen op dezelfde manier evolueren. Zo lag in 2013 de hoeveelheid gerecycleerd kunststofafval 2 % lager dan in 2012 (1.167 ton minder).
EVOLUTIE IMPORT KUNSTSTOFAFVAL IN CHINA
GROOTTEKLASSE BEGUNSTIGDE BEDRIJVEN 100%
GREEN FENCE ACTIE IN CHINA: IMPACT OP RECYCLAGE VAN KUNSTSTOF
17%
0%
13%
80%
-0,5%
-19% -10%
-13% -5%
-16% -0,3%
1e kwartaal
2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
4%
-5%
70%
32%
60%
-10%
50% 79%
40%
-15%
30%
49%
20%
-20%
10% 0% Begunstigden startforfait
Begunstigden forfaits evolutie import in China
KKMO
KMO
MO
GO
evolutie gerecycleerde hoeveelheid VAL-I-PAC
ENKELE MARKANTE FEITEN
MINDER VERPAKKINGEN IN GEMENGD AFVAL
AUDIT VAN UW AANGIFTE: NIEUWE PROCEDURE Met het oog op administratieve vereenvoudiging heeft VAL-I-PAC een nieuwe controleprocedure van de aangiftes voorgesteld aan de overheid: leden die een bijdrage betalen van minder dan 5.000 €, moeten hun aangifte voortaan niet langer door een bedrijfsrevisor laten controleren. Dit zal voor deze bedrijven een kostenbesparing betekenen. De andere bedrijven dienen hun aangifte voortaan pas om de 4 jaar en volgens de nieuwe “agreed upon procedures” te laten controleren. Deze werkwijze is gebaseerd op een reeks concrete elementen om het voor de revisoren makkelijker te maken en elke vorm van interpretatie uit te sluiten.
MEER VERKOOPPUNTEN VAN DE CLEAN SITE-ZAKKEN Clean Site biedt duidelijk een antwoord op een specifieke behoefte van de bouwsector, namelijk op een goedkope manier het plastic verpakkingsafval op bouwwerven centraliseren om het te laten recycleren. Sinds de lancering van dit project werden meer dan drie kwart miljoen zakken verkocht en werd 10.000 ton verpakkingsafval in het recyclagecircuit gebracht. Ook het aantal verkooppunten nam vorig jaar opnieuw toe. Momenteel bieden 240 verkooppunten (handelaars in bouwmaterialen) de Clean Site-zakken te koop aan.
Via de sorteerproeven die in opdracht van VAL-I-PAC worden uitgevoerd, stellen we vast dat er steeds minder bedrijfsmatige verpakkingen overblijven in het gemengd afval dat bestemd is voor verbranding. Dit omdat bedrijven elk jaar meer selectief inzamelen. In 2013 zagen we een daling met 8 % (of zo’n 2.100 ton), tot op een niveau van 25.500 ton. Deze daling van het aandeel verpakkingen in gemengd afval onderstreept het effect van een toenemend aantal bedrijven dat, mede onder impuls van de VAL-I-PAC forfaits, met selectieve inzameling van verpakkingsafval is gestart.
AANDEEL VERPAKKINGEN IN GEMENGD AFVAL
240
240
230
16% 13,6
12%
2011
2012
2013
9,9
8%
6,4
6,1
4%
5,1
2%
2006
2005
2004
2003
0% 2002
Sinds enkele jaren beklemtonen we de stabiliteit van onze tarieven; inderdaad vandaag is het basistarief voor recycleerbare verpakkingen nog hetzelfde als in 2001. Maar het is eveneens leuk om die stabiliteit vast te stellen aan de kant van de medewerkers: méér dan de helft heeft 12 dienstjaren op de teller staan, en nog eens een kwart is meer dan 6 jaar voor VAL-I-PAC aan de slag. Het totale personeelsaantal is nauwelijks gewijzigd sinds 2002. De combinatie van de inzet van up-to-date ICT-toepassingen en de toegenomen productiviteit van onze groep vormen de basis om met steeds groeiende aantallen ontpakkers en operatoren een gezond financieel evenwicht te bewaren.
6,4
7,5
6%
HOGERE PRODUCTIVITEIT MET STABIELE EQUIPE ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS
7,5
6,8
8,8
gehalte verpakkingen
2013
190 2010
10,2 11,4
10%
2012
202
2011
200
14%
214
2010
210
2009
222
2008
220
2007
aantal verkooppunten
250
MYCERTIFICATE & MYDECLARATION: INVESTERINGEN IN NIEUWE WEBTOEPASSINGEN 2013 was voor VAL-I-PAC een cruciaal jaar op het vlak van ICT-investeringen. Voor een organisatie als de onze die jaarlijks duizenden gegevens verzamelt, analyseert en hierover rapporteert zijn de correctheid en de verwerkingssnelheid van deze gegevens essentieel. Vanuit dit oogpunt werden de beheersystemen voor zowel de aangiftes van onze klanten als de certificaten van de ontpakkers grondig herzien.
Meer dan 2.200 kijkers voor de tutorial op YouTube.
myDeclaration: het nieuwe webplatform voor onze klanten
myCertificate: ontvang sneller de premies waar u recht op heeft!
De overgrote meerderheid van onze klanten dient reeds meerdere jaren hun jaarlijkse aangifte online in. Om dit nog sneller en efficiënter te laten verlopen, bieden we onze klanten een nieuw webplatform aan: myDeclaration.
VAL-I-PAC biedt al geruime tijd een financiële aanmoediging aan de bedrijven die hun verpakkingsafval selectief laten ophalen. Voordien kregen klanten hiervoor van hun afvalophaler een papieren “certificaat” toegestuurd. Dit document is nu vervangen door een nieuwe webapplicatie. Snel, gebruiksvriendelijk en veilig.
De voornaamste troef van deze applicatie is zonder twijfel de interactiviteit: voortaan kunnen onze klanten zowel hun voorgaande aangiftes als hun facturen en alle andere correspondentie tussen hun bedrijf en VAL-I-PAC raadplegen. Daarnaast zijn de gegevens ook beter gecentraliseerd: het papierwerk is beperkt, want alle informatie die onze klanten nodig hebben voor hun aangifte vinden ze voortaan op eenzelfde plaats terug. Tot slot garandeert deze tool een grotere continuïteit: beheert iemand anders het VAL-I-PAC dossier? Geen probleem, de nieuwe dossierbeheerder heeft toegang tot de historiek van de voorgaande aangiftes. Een demo op YouTube In deze nieuwe applicatie is het doorlopen van de verschillende stappen erg duidelijk, maar toch zegt een beeld meer dan duizend woorden. Daarom heeft VAL-I-PAC voor haar klanten een korte demofilm met de verschillende schermen op YouTube gepost. Vandaag telt deze demo al meer dan 2.200 kijkers!
De afvalbeheerder stuurt een brief met toegangscodes naar zijn klanten die in aanmerking komen voor een premie. Via deze codes krijgt de klant toegang tot zijn persoonlijke zone op een beveiligde website waar hij zijn gegevens kan aanvullen en goedkeuren. Is aan alle voorwaarden voldaan, dan krijgt de klant onmiddellijk het bedrag van zijn premie te zien. Zoniet krijgt hij de nodige uitleg waarom zijn premie mogelijk (nog) niet uitbetaald wordt. Een zeer belangrijke troef van deze applicatie is haar pro-activiteit en de onmiddellijke terugkoppeling naar de bedrijven. Aan de hand van eenvoudige en concrete vragen over de activiteit van het bedrijf, wordt de status bepaald die doorslaggevend is voor de uitbetaling van de premies.
Vanuit een milieuvriendelijke optiek werd voor een webapplicatie gekozen en wordt onnodige briefwisseling vermeden. Maar dankzij myCertificate worden de gegevens van de begunstigden ook efficiënter verwerkt en beschikt VAL-I-PAC bijgevolg over de nodige informatie om sneller tot betaling te kunnen overgaan.
myCertificate U hebt uw bedrijfsmatig verpakkingsafval in selectief ingezameld. Uw inspanningen worden beloond met een premie!
Recyclageforfait Containerforfait Startforfait
euro euro euro
TOTAAL TE ONTVANGEN
euro
Detail van de premies:
Ondernemingsnummer IBAN-bankrekeningnummer Bericht bij onze storting Datum
VAL-I-PAC vzw
■
: : BE : :
Koningin Astridlaan 59 bus 11 ■ 1780 Wemmel
■
Tel 02 456 83 10
■
[email protected]
■
www.valipac.be
De klant krijgt onmiddellijk het bedrag van zijn premie te zien.