2013 door de ogen van
10 leden
Voorwoord In tien ledenportretten blikken we terug op het jaar 2013. Met deze portretten kleuren we een aantal kerngegevens uit ons jaarverslag 2013 in. Voorbeelden uit de dagelijkse praktijk, rond een aantal thema’s die wij als vereniging belangrijk vinden. Zo laten we zien wat er zoal speelt en hoe we samen werken aan vernieuwende oplossingen. Er verandert veel op en rond het erf. Boeren en tuinders zijn en blijven op de eerste plaats producenten van land- en tuinbouwproducten. Maar vandaag de dag zijn we ook vaak energieleverancier, aanbieder van zorg of recreatie of beheerder van biodiversiteit en waterkwaliteit. Deze rollen vragen om vernieuwing en het maken van keuzes met het oog op een duurzame toekomst.
2
Daarom is het belangrijk elkaar steeds te ontmoeten om uitdagingen en dilemma’s te delen en samen oplossingen te zoeken. Aan ons als vereniging de taak om onze leden over allerlei onderwerpen te adviseren en te ondersteunen. Daarbij staan we schouder aan schouder. Ook zoeken we nadrukkelijk de verbinding met andere sectoren zoals met spelers verderop in de voedselketen en met partners op het gebied van chemie, technologie, design, (jong) ondernemerschap, de vrijetijdsector en natuur- en landschapsbeheer. Bij de beleidsmakers aan tafel zetten we ook in op verbinding, in het belang van onze leden. Op verschillende niveaus werken we hard aan belangrijke dossiers, zoals het GLB, mest, water, gewasbescherming en de toekomst van de (intensieve) veehouderij. Proactief en oplossingsgericht. Onze focus is helder: dichtbij onze leden opereren, weten wat er speelt en hen in de volle breedte ondersteunen bij hun bedrijfsvoering en het scheppen van de condities voor ondernemerschap. De adviseurs van team Vereniging en onze marktteams Omgeving & Samenleving, Markt & Keten en Vakmanschap & Ondernemerschap staan dan ook dagelijks voor u klaar. Vanuit het perspectief dat ieder lid zich als klant behandeld mag voelen en iedere klant graag lid wil worden!
Hans Huijbers Elies Lemkes-Straver Voorzitter Algemeen directeur
3
“Je moet steeds
weer
iets nieuws
brengen”
4
Jean-Pierre van Wesemael drijft samen met zijn ouders een akkerbouw- en loonbedrijf in Nieuw-Namen. Daarnaast teelt hij binnendijks zeegroenten onder de naam Saeftinghe Zilt, in 2012 goed voor de ZLTO Initiatiefprijs. Die aandacht bleek vooral een brug naar nieuwe samenwerkingen. Dat past hem. Uitdaging heeft hij nodig.
Leren door experimenteren Waar het eerst de intentie was om op de eigen akkers hoogproductief te telen, is dat nu vooral een proeftuin. “Met buitenteelt blijven opbrengst en kwaliteit te wisselend. En onze markt vraagt superkwaliteit. Na proeven met verschillende rassen en vormen van beregening, wordt onze zeekraal inmiddels in kassen geteeld. Dat gaat heel goed. Lamsoor oogsten we nu weer buitendijks. Die moet een keer per twaalf uur toch echt onder water staan om stevig blad te krijgen.”
Zeekool en zilte aardappelen Op de eigen akkers staat nu vooral zeekool, gezilt door druppelirrigatie. Straks gaat de kool naar binnen, waar deze in kisten, afgedekt wordt geforceerd en jong geoogst. Een vergeten groente, lastig en arbeidsintensief, exclusief voor de sterrenrestaurants in West-Europa. “De horeca op dit niveau zoekt telkens iets nieuws en dat gaat steeds meer terug naar de basis. Daarom testen we hier nu ook 90 aardappelrassen op zouttolerantie, samen met een veredelaar. Wij zijn op zoek naar een bijzondere smaak en vorm, hij naar een oplossing voor regio’s met een zoutwaterprobleem. Bij zilte cultuur heb je nauwelijks schimmels en beestjes en hoef je dus minder aan gewasbescherming te doen. Ook schilkwaliteit, bewaarbaarheid en opbrengst zijn duidelijk beter. Inmiddels onderzoeken we ook de zouttolerantie van traditionele gewassen zoals ui, wortel en quinoa. Een proef van de provincie.” Zeker niet het laatste experiment waarin JeanPierre en ZLTO samen aan de toekomst werken.
5
“Laten zien dat je
6
de zaken
op orde hebt”
Conny en Frank van der Schriek (Den Hout) hebben een melkveebedrijf met 70 koeien. Dat combineren ze al sinds 2001 met Levensvreugde, hun zorgboerderij. Vijf dagen per week druppelen rond tienen de helpers binnen. Eerst is er koffie. Dan gaat iedereen doen waar hij of zij goed in is. Tussen de middag is er warm eten, uit eigen tuin.
Inspelen op de WMO Naast jongdementerenden vinden vooral ouderen met geheugenproblemen en/of lichamelijke beperkingen hier een zinvolle dagbesteding. 2013 stond al volop in het teken van de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning. “Binnenkort mag de patiënt kiezen, dus je moet goed laten zien wat je doet. Alleen mensen met een zwaardere indicatie komen nog in aanmerking én we moeten meer met vrijwilligers gaan werken.
Dus je organisatie moet professioneel op orde zijn. Ook vraagt de gemeente meer verbinding met de rest van de maatschappij. Daarom kunnen passanten sinds vorig jaar aanschuiven bij onze lunch. En als we iets over hebben uit de tuin, zetten we een kraampje aan de weg. Wie iets wil kopen, komt gewoon achterom.”
Klaar voor de WMO “Wij hebben onlangs het Kwaliteitswaarborg Zorgboerderijen gekregen en zijn ook verder klaar voor de WMO. Met dank aan de Stichting Samenwerkende Zorgboeren Zuid, die vanuit ZLTO is ontstaan. Zij doen veel voorwerk en zorgen dat we sterker aan tafel zitten bij gemeentes en grotere zorginstellingen.” Conny heeft ook veel gehad aan een ondernemersnetwerk over goed werkgeverschap bij ZLTO. “Dat was erg leuk en herkenbaar. Verder vind ik het fijn dat onze nieuwe studieclubs regionaal zijn opgezet. Vooral omdat je als zorgboeren met dezelfde gemeentes van doen hebt. De doelgroepen verschillen dan wel, maar we hebben dezelfde vragen, bijvoorbeeld over omgaan met vrijwilligers en personeel. Ook kunnen we een casus inbrengen voor intervisie. Zo leer je veel van elkaar.”
7
“Recht rijden is nog maar het
8
begin”
Patrick Uitdewilligen (Biervliet) stond mee aan de basis van één van onze eerste projecten rond precisielandbouw, in 2007. Naast akkerbouwer, voornamelijk pootaardappelen, is hij ook vertegenwoordiger bij een van de mechanisatiebedrijven die samen met ZLTO investeerden in de 13 RTK-basisstations die GPS-besturing mogelijk maken in Zeeland.
Het gaat hard met GPS De techniek heeft zich inmiddels ruimschoots bewezen. “Op dit moment hebben we 170 gebruikers in Zeeland. Vooral sinds de subsidie rond is, gaat het hard. Geen wonder, want dat scheelt al snel 25 tot 30%. En dat op zo’n investering.... Vooral wat jongere
boeren maken makkelijk de stap, omdat ze met nieuwe technieken zijn opgegroeid. Zeker met intensieve teelten heb je de investering er zó uit”, weet Patrick uit eigen ervaring. “Alleen al door je areaal beter te benutten. Negen van de tien boeren gebruikt GPS tot nu toe enkel om recht te rijden, maar de techniek is al klaar voor de volgende stap.”
Variabel doseren en poten “Door met sensoren te scannen hoe je gewassen er voor staan, kun je tot op de m2 bepalen wat nodig is en dat héél gericht uitvoeren. Zo gebruik je minder gewasbeschermingsmiddelen, spaar je tijd en brandstof en zet je machines efficiënter in. Je hebt minder overlap, kunt sneller werken en langere dagen maken. Met die zware machines van tegenwoordig is elke beweging minder pure winst voor je grondstructuur. En dus voor je teeltrendement. Als de RTK-stations aan internet worden gekoppeld, kun je zelfs via de pc of je tablet meekijken wat er in de tractor gebeurt.” Er gaat voor onze leden een wereld open, met GPS 2.0.
9
“Als het goed draait wordt iedereen er
beter van”
10
ZLTO Mestinitiatief Dommelland won in 2013 de ZLTO Initiatiefprijs. Samen met Ecoson in Best creëerden 70 varkens- en kalverhouders een even unieke als duurzame oplossing voor de verplichte mestverwerking. Het gros is lid van ZLTO-afdeling Best, Dommelland of Laarbeek. Eén van de drijvende krachten is Marcel Berkvens, die samen met zijn vrouw een zeugenbedrijf runt in Mariahout.
Groen gas en biofosfaatkorrels Het begon bij een groep van onze varkenshouders. “Voor inhoudelijk advies konden we terugvallen op de specialisten van ZLTO. Ook bij het afsluiten van de contracten hebben we hulp gehad. Mei vorig jaar hadden we 100.000 m3 op papier, voor Ecoson genoeg om te beginnen met de bouw.” Inmiddels draait
de fabriek. Sinds half april wordt er elke week mest opgehaald. Marcel legt het principe uit: “Bij het vergisten van verse mest komt biogas vrij, dat wordt opgewerkt tot groen gas. Vervolgens kan de dunne fractie in de waterzuivering en worden van de dikke fractie mestkorrels gemaakt, voor de export. Dat gebeurt met warmte die bij Ecoson voorheen de lucht in ging. Dat laatste is heel bepalend in het verhaal. Als je die warmte eerst moet opwekken, kan het niet uit. Ook moet de mest uit de buurt komen. Ver rijden is al snel te duur, en niet echt duurzaam.”
Verbindend belang De grote winst is dat het gas niet meer op het erf de lucht in gaat. Maar ook: rust in de bedrijfsvoering. “Ik ben varkenshouder, geen handelaar in mest. En als de fabriek goed draait, gaan op termijn onze afdrachten omlaag. Zo is de afspraak met Ecoson. Dat verbindt ons als deelnemers. We zijn allemaal gebaat bij een optimale mestkwaliteit, met voldoende droge stof. Om daar op bij te sturen, kunnen we veel leren van elkaars ervaringen. Onder andere daarvoor komen we binnenkort weer bij elkaar.”
11
“Er is altijd een
toekomst”
12
Peter van Acht had een pluimvee- en varkensbedrijf in Sint-Oedenrode. Hij had 2 sterren Beter Leven en was toekomstgericht bezig. Tot hij ruim 15% schijnleg in de stal kreeg en uiteindelijk het bedrijf moest verkopen. Samen met zijn vrouw tekende hij in 2013 voor ‘Een Nieuwe Start’, onze cursus voor leden die op zoek zijn naar een nieuwe uitdaging. Ze wilden weer vooruit kijken.
Meer begrip voor elkaar “Dat is heel goed geweest. Je ziet om te beginnen dat je echt niet de enige bent. We waren met zes echtparen, uit verschillende sectoren. Doordat je in hetzelfde schuitje zit, hoor je ook hoe anderen zo’n periode beleven. Jezelf schamen heeft geen zin,
het kan echt iedereen overkomen. Daarnaast ga je vooral kijken waar je kansen liggen en wat de mogelijkheden zijn. Waar ben je goed in? Wat zijn je drijfveren? Dingen waar je normaal niet mee bezig bent. Als je dat als echtpaar allemaal samen doorloopt, zie je weer toekomst en begrijp je elkaar beter.”
Anderen waarschuwen Verschillende deelnemers vonden al tijdens de cursus werk of zijn iets nieuws begonnen. “Zelf zit ik nog midden in de juridische afwikkeling. Wel heb ik alvast een opleiding gedaan. Ook ga ik lezingen geven om anderen te waarschuwen. Want hoe goed je het ook voor elkaar hebt, het kan altijd mis gaan. Veel boeren hebben de neiging dan in hun schulp te kruipen. Dat is funest. Je moet juist open kaart spelen, zeker met je vrouw. Anders krijg je er nog een serieus probleem bij. Ook geef ik aan hoe je de financiële schade kunt beperken. Zo is het verstandig geweest dat wij op huwelijkse voorwaarden zijn getrouwd. Nu zijn we in elk geval niet alles kwijt.”
13
“Alles wordt
voor je geregeld”
14
Zoals de zaken er nu voor staan moet onze sector in 2024 asbestveilig zijn. Voor akkerbouwer Alex Hendriks uit Lamswaarde reden om al in 2013 werk te maken van asbestsanering. Hij dacht: “Ik ben toch de klos, maar dan doe ik het wel wanneer het mij uitkomt.”
Volle korting “Ik acht de kans groot dat de eisen alleen nog maar strikter worden. Bovendien kwam er door verweerde rubbers al wat speling op het dak, daar had ik sowieso onkosten aan gekregen.” Hij was dan ook direct geïnteresseerd toen het project voor collectieve asbestsanering voorbij kwam, in het kader van de landelijke campagne Maak wérk van een asbestveilig erf. “Dat hebben ze bij ZLTO prima opgepakt. Richting overheid, maar ook
naar ons, als leden. Goedkoper kun je volgens mij niet instappen. Het is nu niet druk in de bouw en doordat er onder onze leden zoveel animo was, kregen de eerste groepen de volle korting.”
700 m2 in 2 dagen Voorwaarde was wel dat het vóór de aardappeloogst moest gebeuren, want met een volle loods kun je zo’n operatie natuurlijk niet uitvoeren. “Dat is helemaal in orde gekomen. We hadden stralend weer, in twee dagen tijd was al het asbest verwijderd en lag er 700 m2 nieuw dak op. Ik vond het fantastisch. Relatiebeheerder Ko de Regt heeft ons helemaal uit de wind gehouden. Ook de aannemer en asbestsaneerder kwamen hun afspraken keurig na.” Alex heeft nog overwogen om meteen zonnepanelen op z’n dak te leggen. “Mijn streven is eigenlijk om qua energie zelfvoorzienend te zijn, maar dat werd me op dit moment te duur. De subsidie stond wat mij betreft niet in verhouding tot de investering.”
15
“Wij gaan er
helemaal voor”
16
De Brandevoortse Hoeve in Helmond neemt deel aan PURE Hubs, een Europees project voor stadslandbouw, waar ook ZLTO nauw bij betrokken is. Naast vollegrondstuinbouw is agrotoerisme hier uitgegroeid tot een bloeiende tweede tak. Maikel Habraken is verantwoordelijk voor het commerciële stuk. Zijn broer doet de teelt.
Serieuze tak van sport “Het begon vijf jaar geleden als nevenactiviteit, maar je staat al snel voor de keuze: blijft het een veredelde hobby of pakken we het professioneel aan. In die eerste fase heb ik veel bijeenkomsten bijgewoond, ook bij ZLTO. Dan ga je stappen zetten, doorpakken. Nu staan we op een drukke zaterdag met vijftien mensen.
Om die aan het werk te houden, moet je wel creatief zijn. We organiseren allerlei workshops en rondleidingen op het veld. En als groepen nog verder willen, zorgen we dat er tandems, solexen of segways klaar staan. Ook ontbijten hier wekelijks twee businessclubs met 50-60 leden. Daarnaast hebben we veel aanloop van passanten en gezinnen uit Brandevoort, de wijk hier om de hoek.”
Het draait om beleving Op de kaart van het restaurant nu uiteraard gerechten met asperges en aardbeien, aangevuld met specialiteiten uit de streek. Net als in de winkel. “Zo hebben we ook boerderij-ijs en zelfs bier waar onze aardbeien in verwerkt zijn. Momenteel zijn we druk met een verbouwing op het teeltbedrijf, maar ook hier probeer ik door te groeien. Straks hebben we weer een maisdoolhof en we krijgen een stukje schapenweide bij het terras. Ook komt er een lage kar met huif om de afstand naar het veld op een leuke manier te overbruggen. De beleving staat centraal. Ik voel me nog steeds boer, wil mensen de smaak, sfeer en vrijheid van het platteland laten proeven. Ons platteland.”
17
“Zuiver water voor nu en
18
later”
Boer, Bier & Water is een toonbeeld van lokale eendracht en slagkracht. Onder die vlag werkt ZLTO Laarbeek samen met Bavaria, de gemeente, waterschap Aa en Maas, Rijkswaterstaat, CLM, de lokale Rabobank en ZLTO aan het verbeteren van de waterkwaliteit. Tuinplantenkweker Paul Sneijers is er als portefeuillehouder vanaf het begin bij betrokken.
Besef in actie vertaald “Er komt meer druk op de grondprijs en het mestgebruik. Iedereen voelt dat er iets moet gebeuren. Met dit project proberen we dat besef in actie te vertalen. Schoon grondwater is belangrijk voor de bierproductie, maar even goed voor de landbouw, de leefomgeving en de inwoners van Laarbeek. Samen proberen we de uitspoeling van nitraten en gewasbeschermingsmiddelen te voorkomen. Dat is goed voor
ons imago, maar geen speeltje om te laten zien hoe duurzaam we zijn. Door slimme toepassing van nieuwe technieken en teeltmethodes kunnen we ook kosten besparen en onze opbrengst verhogen. Ruim dertig telers en boeren steken daar al tijd en energie in.”
Collectief belang voorop In de twee jaar dat het project nu draait, zijn al diverse initiatieven in gang gezet. Zo wordt water dat vrijkomt uit de brouwerij niet langer afgevoerd, maar op het land hergebruikt. Ook is vorig jaar een weerpaal geplaatst, om precies het juiste moment te bepalen voor de inzet van gewasbescherming. Ieder heeft zijn eigen rol in het geheel. “ZLTO is onze brug naar overheid en industrie en brengt met procesmanager Johan Elshof provinciebrede expertise in. Wij als afdeling peilen regelmatig wat onze leden nuttig en nodig vinden en doen wat voor de groep interessant is. Een andere succesfactor is dat Rijkswaterstaat en het waterschap al bij de ideevorming aan tafel zitten. Dat kweekt begrip, versnelt procedures en vergroot de haalbaarheid. We delen allemaal dat ene, grotere belang.”
19
“De hele dag in de stal is niks voor
mij”
20
Stijn Derks is een druk baasje. Naast zijn loonbedrijf en fouragehandel is hij vorig jaar samen met zijn vader in de vleeskuikens gegaan. Om zich verder te ontwikkelen als ondernemer laat hij zich coachen door JOOST, onderdeel van het ZLTOjongerenprogramma. We spreken hem tussen de soep en de aardappels. Het kon weleens een kort nachtje worden: het hooi moet van het land.
Bewuste keuzes Hij heeft de afwisseling nodig en de familie houdt de zaken graag in eigen hand. “We willen zoveel mogelijk ruwvoer zelf produceren. Dat maakt je minder afhankelijk, je kunt zelf de kwaliteit bepalen en maaien en persen wanneer jij het wilt.” Alleen combinen en hakselen wordt nog door anderen gedaan.
Ook de uitbreiding naar vleeskuikens was een bewuste keuze. “We hadden in Groesbeek een opfokbedrijf, maar die markt was al niet best. Bovendien vragen vleeskuikens minder tijd en aandacht. Dat geeft meer ruimte voor mijn andere werk.”
Sparren met JOOST Sinds kort is Stijn ook raadslid, voor Beuningen Nu & Morgen. Hoe dat allemaal te combineren, bespreekt hij regelmatig met Antoon Sanders, zijn JOOST-coach. “Die komt drie keer per jaar langs om te sparren en me een spiegel voor te houden. Hij helpt me vooral knopen door te hakken. Dat bevalt uitstekend. En als er tussentijds iets is, kan ik altijd bellen. Over ZLTO gesproken, het congres was ook interessant en hier in de buurt hebben we pas nog een goede avond over mestbeleid gehad.” Een mooi bruggetje naar zijn andere plannen. Hij wil in deeltijd alsnog zijn HBO afmaken en de fouragehandel misschien uitbreiden met mest. “Later hoop ik het bedrijf van mijn ouders over te nemen. Ons Rondeel-ei doet het nog steeds goed. Verder is het slim inspelen op de actuele markt, maar pluimvee blijft de rode draad.”
21
“Mijn motivatie ligt bij de volgende generatie”
22
Biodiversiteit is een speerpunt in het nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. In Standdaarbuiten wordt daar actief op voorgesorteerd. Akkerbouwer Willem Romme deed op de HAS al onderzoek naar actief randenbeheer. Met tien collega’s uit de buurt zit hij in de studiegroep ‘Duurzaamheid Doorgrond’.
Duurzame akkerbouw “In 2013 bestond ons bedrijf 50 jaar, wij beheren de natuur hier al drie generaties. Met grasranden hebben we al ervaring sinds 2003. Dat heeft ons in elk geval geen verkeerde structuur opgeleverd.” Willem wil uitputting van zijn bodem kost wat kost voorkomen. Hij denkt voorbij het rendement van vandaag en steekt veel aandacht en energie in de kwaliteit van zijn belangrijkste productiefactor. “Vorig jaar hebben we voor het
eerst ook bijen- en vlinderranden ingezaaid. Een test die werd aangeboden door Veldleeuwerik, de stichting voor duurzame akkerbouw waar ook ZLTO bij betrokken is. Naast mooi is het zeker ook functioneel. Je wilt natuurlijke vijanden stimuleren om gewasbescherming te reduceren. Bij ons hier op de klei, zeker met late teelten, lijkt gras toch de voorkeur te hebben. Dat is steviger, geeft meer beworteling.”
Samen op zoek Wat de nieuwe vergroeningseisen exact gaan inhouden is hem nog niet duidelijk. “Ik heb nu vier lezingen bijgewoond, onder ander van ZLTO, maar iedereen houdt nog een slag om de arm. Wij hakselen al tien jaar stro wat we opmengen met groenbemesters. Wellicht telt dat ook mee in het verhaal. Momenteel zijn we samen op zoek naar de juiste groenbemesters. ZLTO organiseert regelmatig een veldbijeenkomst om ons op de hoogte te houden over de proeven met rassen. Die extra toeslag uit Brussel is overigens niet mijn belangrijkste motivatie. Ik wil vooral een gezonde basis achterlaten voor de volgende generatie.”
23
Ledenprofiel Onze ondernemersvereniging telt ultimo 2013 15.891 leden. Tezamen zijn zij, in 64 afdelingen verspreid over ons werkgebied, het gezicht van de vereniging. Lokale binding met onze leden en zichtbaarheid van de land- en tuinbouwsector staan bij ons voorop. Lokale dynamiek voedt dagelijks onze vereniging. Per saldo is ons ledenbestand licht gedaald met 3,7% in 2013. De teller van het aantal nieuwe leden dat jaar staat op 244. Dat is 1,6% van het totaal aantal leden.
Een leven lang lid Onze leden zijn gemiddeld 23,2 jaar lid. Met recht is ZLTO er dus een (ondernemers)leven lang voor haar leden. Dat blijkt wel uit de ledenloyaliteit. De club telt tezamen 651 ‘gouden leden’ in 2013. Zij zijn meer dan 50 jaar lid. De gemiddelde leeftijd van bedrijfsleden is 54 jaar.
Verenigingsactiviteiten Het verenigingsjaar 2013 stond bol van de activiteiten. Het ‘Big Events’ overzicht toont een greep uit de vele activiteiten.
Big Events
• Open Data Estafette Agro & Food (28 februari 2013) • Champignondagen (29 mei 2013 - 31 mei 2013) • • • • • •
Zeeuwse Fruitteeltdag (7 juni 2013) ZLTO Onderwerpenbeurs voor dierlijke sectoren (13 juni 2013) Open Dag Rusthoeve (19 juni 2013) Congres Stichting Veldleeuwerik (21 juni 2013) Asperge Demodag (25 juni 2013) Opening Freshmaker Ovezande (27 juni 2013)
• Opening Go Fresh (26 augustus 2013) • Aardbeien Demodag (6 september 2013) • LTO Melkgeitenhouderijdag (12 september 2013) • • •
Groot Groen Plus (2 - 4 oktober 2013) Beter Eten Alliantie Ziekenhuis Bernhoven (3 oktober 2013) Landelijke Preidag 2013 (11 oktober 2013)
• Rundvee Relatiedagen Gorinchem (19 - 21 november 2013) • ZLTO Congres 2013 (12 december 2013)
24
Onze ondernemersvereniging telt ultimo 2013 De optelsom is uitgesplitst naar onze regio’s.
15.891 leden
Totaal aantal leden over voorliggende jaren
25
Lidmaatschap met meerwaarde Lid zijn van ZLTO betekent dat u gebruik kunt maken van een breed palet aan diensten:
Actuele informatie • Wekelijks houden we u op de hoogte van allerlei ontwikkelingen binnen de sector. Dat doen we met Nieuwe Oogst, onze nieuwsbrief op maat en de ZLTO-website. Bijeenkomsten • Op onze bijeenkomsten vertellen onze experts u alles over uiteenlopende onderwerpen. Bijvoorbeeld over mest en mineralen, bioteelt, multifunctionele landbouw of bedrijfsopvolging. Direct contact • Wat voor vraag u ook heeft, u kunt altijd direct contact opnemen met onze informatielijn. Om een idee te geven: via de infolijn ontvangen we maandelijks zo’n 300 telefoontjes en 540 mails van leden. Ondernemersgroepen en vakgroepen • Wilt u samen met andere ondernemers mest verwerken, duurzame energie opwekken of meer waarde halen uit uw reststromen? Wilt u een marktconcept ontwikkelen of zoekt u nieuwe afzetkanalen? Wij hebben de kennis en ervaring in huis om dat met u aan te pakken.
26
Lobby • We zitten direct aan tafel bij beleidsmakers en bestuurders, van lokaal tot in Brussel. Daar brengen we onze speerpunten in bij de ontwikkeling van beleid en regelgeving. Daarna helpen we u met instrumenten om dit beleid in praktijk te brengen. Als ZLTO-lid bent u tevens aangesloten bij LTO Nederland. En dat is van belang voor thema’s die verdergaan dan ons werkgebied. Nieuwe verbindingen met andere sectoren • Wij zoeken uit welke ontwikkelingen kansrijk zijn voor het verwezenlijken van duurzaamheid en rendement in de land- en tuinbouw. Uiteindelijk profiteert u daar natuurlijk ook van. Versterken van het imago van de sector • We laten op allerlei podia zien wat boeren en tuinders bijdragen aan economie, duurzaamheid, werkgelegenheid en meer. Ook ondersteunen we lokale afdelingen met communicatieplannen en –middelen, zodat ook mensen in uw directe omgeving weten waar ZLTO-leden mee bezig zijn. Zo bezochten in 2013 ruim 4.500 mensen de Oogstvieringen.
Sociaal werk en crisishulpverlening • Ook dat is kenmerkend voor ZLTO. Afgelopen jaar hebben we 200 boerengezinnen steun geboden in moeilijke tijden. Inkoopvoordeel • Wij bieden u inkoopvoordeel via ZLTO Ledenvoordeel en 10% korting voor leden op onze adviesdiensten.
Welkom! Ontwikkelen, innoveren en investeren zit in onze genen. ZLTO vervult al meer dan honderd jaar een sleutelrol in de verbinding van land- en tuinbouw met de maatschappij. Samenwerken is de basis voor onze manier van doen. Zo dragen we bij aan de kwaliteit van leven in de stad en op het platteland. Wilt u samen met ons nieuwe initiatieven ontwikkelen of bij ons aankloppen voor advies voor een vraagstuk op uw bedrijf? U bent van harte welkom in Den Bosch of Colijnsplaat! Bellen kan natuurlijk ook via onze informatielijn 073 217 33 33.
Neem contact op 073 217 33 33
[email protected] www.zlto.nl © ZLTO 2014
27
