2002. arc en rêve architectuurcentrum. october 2001

MUTATIONS 26/10/2001-06/01/2002

MUTATIES expo événement sur la ville contemporaine tentoonstelling over de hedendaagse stad pilotée par basisidee

arc en rêve

la Raffinerie

centre d’architecture architectuurcentrum

Bruxelles Brussel

pers dossier october 2001

inlichtingen Tine verschaeve tel 0486/55.45.41 email [email protected]

De Raffinerie 21, Manchesterstraat 1080 Brussel http://users.skynet.be/mutations-mutaties/

INHOUDSTAFEL Voorwoord •

Grootstedenbeleid • Francine Fort

De tentoonstelling

•

P. 11

P. 14

• Inleiding • Shopping • Pearl River Delta • Lagos USE, Uncertain States of Europe • Amerika • Rumour city, Sonic city • Scenografie • De belangrijkste auteurs • Een boek

Andere evenementen • •

P. 25

Kinderactiviteiten: Citécity • Lezing Cinema L’Ecume des Villes • Voorstelling • Performance • Rondrit Brussel Anders

De locatie

P. 29

• De Raffinerie De tentoonstellingsruimte

•

Het team •

P. 32

Charleroi / Danses • deSingel • arc en rêve

Practische informatie

P. 37

De institutionele partners

P. 38

De sponsors

P. 39

MUTATIES —MUTATIONS BRUSSEL - 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p2

Kuwait city © AP/ Gustavo Ferrari

MUTATIES-MUTATIONS

Is shopping het ritueel bij uitstek geworden van het stadsleven?

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

Sex shops, Tokyo © AP / Shizuo Kambayshi

MUTATIES-MUTATIONS

Tot waar leggen media en reclame beslag op de openbare ruimte?

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

Banlieue parisienne, Bezon © VU / Gilles Larvor

MUTATIES-MUTATIONS

Gaat het centrum op in de periferie?

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

Abidjan, Côte d’Ivoire © EASAN / Edgar Cleijne

MUTATIES-MUTATIONS

Hoe verhouden de lokale verschillen zich tot de globalisering?

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

Aéroport d’Orly, Paris © AP / Rémy de la Mauvinière

MUTATIES-MUTATIONS

Zal Europa een nieuwe dimensie bedenken voor het begrip nationaliteit?

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

Curitiba, Bresil © VU / Anthony Suau

MUTATIES-MUTATIONS

Hoe is de verwildering binnengeslopen in de stad?

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

Soweto South Africa © VU / D. Evans

MUTATIES-MUTATIONS

Zijn noodsituaties de kiem van een nieuwe stedelijke conditie?

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

Toys © Kyo Mc Lear

MUTATIES-MUTATIONS

Hoe kunnen we onderscheid maken tussen onze verlangens en onze realiteit?

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

VOORWOORD Mutaties - Mutations is een tentoonstelling in kader van het grootstedenbeleid Het stedelijk beleid … De stad is een complex territorium. Het is een plaats waar er een concentratie is van mensen, van sociaal-economische, intellectuele en culturele bronnen, waar vernieuwing ontstaat en diensten zich ontwikkelen. Maar de stad is ook een plek waar het leefklimaat ontwricht is en waar men kampt met een bevolkingsdaling, waar de industrie verdwijnt en waar sociale uitsluiting zich kristalliseert. Het stedelijk beleid bestaat erin voorwaarden te scheppen die een beter evenwicht brengen tussen de verschillende functies van de stad. Er moet vermeden worden dat de breuk groter wordt tussen de stad als producent van rijkdom en de stad als concentratie van sociale en menselijke ontreddering. In België … In 1999 was één van de prioriteiten op het programma van de nieuwe federale Belgische regering een beter beleid van de grote steden. Minister Charles PICQUÉ had als opdracht om via een algemene benadering van deze problematiek en gebruik makend van de bestaande politieke instrumenten op verschillend niveaus, de leefbaarheid van onze steden te bevorderen. Door zijn toedoen en in overleg met stadsbewoners heeft de regering een begin gemaakt van een algemeen en geïntegreerd stedelijk beleid. Hoofdaccenten zijn veiligheid, mobiliteit, werkgelegenheid, de versterking van het economisch en sociaal weefsel en het aanmoedigingen van nieuwe investeringen. Net als in Europa … Die integratie van stedelijke dimensie in het structuurbeleid mag niet beperkt blijven tot het nationaal niveau. In een Europa waar de helft van de burgers in steden met meer dan 50.000 inwoners leeft, moet men met het stedelijk probleem op alle niveau’s rekening houden. Het Europese stedenbeleid moet afgestemd worden op het beleid van de lidstaten, gewesten en steden. Ter gelegenheid van het Belgisch Voorzitterschap van de Europese Unie wilde Minister Picqué het stedelijk beleid op de Europese politieke agenda plaatsen. Derhalve organiseerde hij een informele raad van Europese Ministers belast met het stedelijk beleid. In die raad werd onderzocht op welke manier men beter rekening kan houden met de stedelijke dimensie in het communautair beleid en op welke manier men de intergouvernementele samenwerking in dat verband zou kunnen versterken.

MUTATIES — MUTATIONS BRUSSEL 26/10/2001 — 06/01/2002 persdossier

p. 11

VOORWOORD

Op 8 en 9 oktober organiseerde hij een conferentie gewijd aan burgerparticipatie en stedelijk beleid. Uit gans Europa vergaderden projectverantwoordelijken, mensen uit de praktijk, die vanuit hun ervaring concrete richtlijnen gaven om de participatie van de burger te bevorderen. Deze aanbevelingen werden voorgesteld aan de ministerraad. Vereist beraad, overleg en participatie van de burgers. De medewerking van stadsbewoners en -gebruikers is daarbij van doorslaggevende aard. Het is een garantie voor de duurzaamheid en efficiëntie van deze projecten. Het is de beste manier om de democratie nieuw leven in te blazen, zodat de burgers zich hun stad opnieuw kunnen toe-eigenen. De tentoonstelling Mutaties – Mutaties kan hieraan een bijdrage leveren. De tentoonstelling Mutaties – Mutations kadert in die burgerparticipatie: zij zet aan tot reflectie over de stad, doet ons nadenken over de stedelijke, soms extreme realiteit. Deze andere inzichten kunnen ons aanzetten om de stad op een andere manier te bekijken, om nieuwe ontwikkelingen te leren kennen en om opnieuw te investeren in het stadsbeleid. Charles Picqué Minister van Economie en van Wetenschappelijk Onderzoek, belast met het Grootstedenbeleid

MUTATIES — MUTATIONS BRUSSEL 26/10/2001 — 06/01/2002

p. 12

VOORWOORD Onbestendigheid en onzekerheid domineren steeds meer het stedelijke. De stedelijke realiteit wordt tijdelijk. Media, publiciteit en financiële invloeden dringen binnen in het openbare domein. Met de mondialisering werken de nieuwe informatietechnologieën de concentratie van de economische machten in de hand terwijl de sociale situatie steeds moeilijker wordt en segregatie en xenofobie steeds meer uitgesproken wordt. Dit leidt tot groeiende controlestrategieën. Zijn de dimensies van tijd en ruimte, die wij menen te beheersen met onze gsm's en andere voorwerpen die ons leven herdefiniëren, nog altijd de x en y-assen van onze wereld? Hoe kunnen we deze nieuwe instrumenten gebruiken om de actuele fenomenen te leren kennen en te beredeneren? Wat kunnen we, wat zijn we in staat te doen met alle uiteenzettingen die zijn gevoerd over de mutaties die aan de gang zijn? Met MUTATIES - MUTATIONS sporen Rem Koolhaas en de groep Harvard Project on the City, Stefano Boeri en de ploeg Multiplicity, Sanford Kwinter, Nadia Tazi, Hans Ulrich Obrist, Jean Nouvel, kunstenaars en theoretici uit alle disciplines, aan tot nieuwe denkwijzen over de stad. Hun werk overstijgt de uiteenzettingen, de retoriek en de impasses ervan. Wij nodigen u uit om samen met hen onze wereld te herbekijken, om het hedendaagse te begrijpen, te beleven, te overdenken en op te bouwen. Francine Fort Directrice arc en rêve - architectuur centrum - Bordeaux

MUTATIES - MUTATIONS BRUSSEL - 26/10/2001-6/01/2002 — persdossier

p. 13

INLEIDING DE TENTOONSTELLING

De tentoonstelling Mutaties-Mutations palmtde Raffinerie volledig in. Aan de vooravond van de mondialisering richt ze zich op duidelijk bewijzen van de hedendaagse stedelijke conditie. Zij laat toe om zowel de meest uitgesproken, als de meest diffuse mutaties te begrijpen. Het ter sprake brengen van deze constateringen en onderzoekingen doet veel stof opwaaien. Fenomenen gelieerd aan de mondialisering veranderen grondig de verhoudingen met het territorium. Het architectuurcentrum arc en rêve heeft gekozen om de relatie urbanisme – mondialisering te onderzoeken doorheen het prisma shopping-information-war.

Shopping - consumptie Commercie en consumptie manifesteren zich zeer beslist en duidelijk in het hart van de stad.

Information De wereldcommunicatie modelleert de stad en zijn bewoners. Tegenwoordig is communicatie aan mutaties onderhevig. De veranderingen in de media, de telecommunicatie en Internet, versnellen het proces van de globalisering.

War Vandaag de dag is er een zeer betwistbare machtsverhouding op wereldniveau aan de gang. Economische operatoren (transnationale, globale steden) nemen de plaats in van de traditionele regulatieprocessen, in handen van de staat.

MUTATIES - MUTATIONS BRUSSEL- 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p.14

SHOPPING DE TENTOONSTELLING

Harvard Project on the City Rem Koolhaas Harvard Design School / Project on the City Jeffrey Inaba Chuihua Judy Chung Sze Tsung Leong Alicia Kennedy Michael Kubo Shopping Tae-Wook Cha Jutiki Gunter Daniel Herman Hiromi Hosoya Sze Tsung Leong Kiwa Matsushita John Mac Morrough Juan Palop-Casado Markus Schaefer Tran Vinh Srdjan Jovanovic Weiss

Misschien zal men zich het einde van de 20ste eeuw herinneren als het moment waarop het onmogelijk werd de stad te begrijpen zonder het fenomeen shopping in overweging te nemen. Dankzij steeds agressievere middelen koloniseert en vervangt het fenomeen shopping elk aspect van het stadsleven. Het mechanisme en de locatie van shopping modelleren historische stadscentra, buitenwijken, straten spoorwegstations, musea, ziekenhuizen, scholen, internet en zelfs het leger. Kerken imiteren de commerciële centra om volgelingen aan te trekken. Door reizigers om te vormen tot consumenten is de omzet van luchthavens aanzienlijk gestegen. Musea storten zich op shopping om te overleven. De traditionele Europese stad heeft zich vroeger geprobeerd te verzetten, maar neigt nu naar consumptie , geschoeid op Amerikaans leest. Shopping zou er nooit in geslaagd zijn de stad op zo'n drastische wijze om te vormen zonder een reeks fundamentele, systematische voorbereidingen en wijzigingen, ten einde de activiteit van de consument te beschermen en te stimuleren. Airconditioning heeft nieuwe, uitgestrekte overdekte ruimtes ingepalmd en de consument in comfortabele omstandigheden gewikkeld. Door de roltrap kon de klant zonder inspanningen afstanden en hoogtes doorlopen in commerciële centra. De natuur zelf werd synthetisch heruitgevonden om te kunnen overleven in de groeiende kunstmatigheid van het nieuwe, eindeloze interieur. Vandaag ontwikkelt shopping zich door de kennis uit te breiden over elk van ons. Een golf van technologische vernieuwingen, kredietkaarten, chipkaarten en controlesystemen, waarbij haast elk domein van ons leven wordt binnengedrongen, registreren ons leven tot in de kleinste details. Shopping wordt voortdurend gemodelleerd en herverpakt, en zal altijd nieuwe middelen vinden om uit te breiden. Uiteindelijk zal shopping alle andere openbare activiteiten overleven.

Louise Wyman Harvard Project on the City Foto’s Adam Wiseman

MUTATIES - MUTATIONS BRUSSEL - 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p. 15

Pearl River Delta DE TENTOONSTELLING

Harvard Project on the City Rem Koolhaas Harvard Design School / Project on the City Jeffrey Inaba Chuihua Judy Chung Sze Tsung Leong Alicia Kennedy Michael Kubo Pearl River Delta Bernard Chang Mihai Craciun Nancy Lin Yuyang Liu Katherine Orff Stéphanie Smith

In 1979 leefde 19 % van de Chinese bevolking in de steden. In 1984 bedroeg dit cijfer 32 % en acht jaar later 43 %. Aangezien de Chinese bevolking afstevent op het miljard, tonen deze fases de ongelooflijke groei aan van de Chinese stedelijke omgeving. De Pearl River Delta in de Volksrepubliek China is een groep van vijf steden, gelegen tegenover Hongkong, met een bevolking van twaalf miljoen inwoners. Men voorspelt dat dit tegen 2020 een megalopolis van zesendertig miljoen mensen zal worden. De Pearl River Delta kent een ongebreidelde ontwikkeling die een nooit eerdere omvang en snelheid kent. Deze maalstroom van westerse modernisering vernietigt de traditionele Chinese levenswijze. De modernisering werd gestimuleerd door de aanwezigheid van twee speciale economische zones die laboratoria vormen voor een beperkte liberalisering van het kapitalisme. Onder het waakzame oog van de Chinese communistische partij kan het kapitalisme in die zone volop bloeien. De daaruit voortspruitende ideologie koppelt het kapitalisme aan het communisme. Dit bracht een totaal nieuwe stedelijke substantie met zich mee. Hangend tussen stedelijk en landelijk, kent het urbanisme in dit gebied zeer grote contrasten. Deze infrastructuur heeft de eigenschap dat ze zowel functioneert als belemmert. Zij wordt gecreëerd door een beroepsklasse met het grootste omzetcijfer,op de kortst mogelijke tijd, en voor het laagste honorarium. Dit is een gebied waarvan het resultaat op lange termijn afhangt van de experimentele alliantie met het kapitalisme. Deze unieke situatie laten westerse waarnemers verward achter en ondermijnt de bestaande theoretische, kritische en operationele structuren. Harvard Project on the City

MUTATIES -˚MUTATIONS BRUSSEL- 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p. 16

LAGOS DE TENTOONSTELLING

Harvard Project on the City Rem Koolhaas Harvard Design School / Project on the City Jeffrey Inaba Chuihua Judy Chung Sze Tsung Leong Alicia Kennedy Michael Kubo Lagos Pierre Belanger Chuihua Judy Chung Joshua Comaroff Michael Cosmas Sonal Gandhi A.David Hamilton Lan-Ying Ip Jeannie Kim Gullivar Shepard Reshma Singh Nathaniel Slayton James Stone Sameh Wahba foto’s Edgar Cleijne

Lagos, het extreme voorbeeld van een West-Afrikaanse stad in volle groei, stelt ons voor een fundamenteel raadsel: het blijft bestaan en behoudt zijn productiviteit ondanks een bijna volledig gebrek aan infrastructuur, systemen, organisaties en voorzieningen die in westerse termen het woord “stad” definiëren. Lagos, symbool van urbanisme in West-Afrika, brengt al onze ideeën over de essentiële kenmerken van wat men noemt de “moderne stad” aan het wankelen. Toch is Lagos, bij gebrek aan een meer geschikte term, wel degelijk een stad, en een stad die functioneert. Lagos ontwikkelt zich voortdurend, verandert en verbetert. De stad garandeert het overleven van meer dan vijftien miljoen mensen. Indien men de traditionele stedelijke gebreken van Lagos betreurt, komt dit neer op het ontkennen van de duurzaamheid van deze stad, en van andere, vergelijkbare megalopolissen. Uit deze gebreken ontstonden ingenieuze en alternatieve systemen. Daarom dringt zich een herdefiniëring op van vervoersinfrastructuur, stabiliteit, orde, en vele andere heilige huisjes op het vlak van stadsplanning en aanverwante sociale wetenschappen. Het functioneren van de megalopolis Lagos illustreert, in vergelijking met het traditionele concept van de stad, de efficiëntie op grote schaal van systemen en factoren die als marginaal, informeel of illegaal worden beschouwd. Als Lagos een extreem geval is, is die extremiteit zelf een rationeel antwoord op een mank scenario. Het enige dat men kan vaststellen is dat de materiële logica van Lagos overtuigend is. Lagos is een ontwikkeld, extreem en paradigmatisch schoolvoorbeeld van een stad, de voorhoede van een gemondialiseerde moderniteit. Anders gezegd, Lagos is niet bezig ons in te halen. Integendeel, het is best mogelijk dat wij bezig zijn Lagos in te halen. De Afrikaanse stad verplicht ons de stad zelf op een andere manier te bekijken. Als je weet dat vele tendensen van de moderne westerse steden in Lagos worden uitgedrukt in hyperbolische vorm, dan begrijp je dat schrijven over de Afrikaanse stad betekent dat je schrijft over de toekomstsituatie van Chicago, Londen of Los Angeles; je onderzoekt de stad elders, in een wereld in ontwikkeling; je herbeschouwt de moderne stad en stelt een paradigma voor haar toekomst voor. Kortom, je maakt je voor eens en voor altijd los van de opvatting over de “stad” zoals wij die geërfd hebben. Harvard Project on the City


p. 17

USE Uncertain states of Europe/Onzekere Staten van Europa De tentoonstelling USE /Multiplicity Stefano Boeri Francisca Insulza Francesco Jodice Giovanni La Varra John Palmesino Lorenzo Romito Carole Schmit Paolo Vari met Gianandrea Barrera Antonio Bocola Maddalena Bregani Maddalena de Ferrari Matteo Poli speciale bijdrages Gabriele Basilico Valentin Blum Aldo Bonomi Eduard Bru Raoul Bunschoten Bart Lootsma Yorgos Simeoforidis Mirko Zardini beelden Drop Out Marco Carraro Emiliana Poce avec Elena Avoledo multimedia Studio Azzurro Antonio Bocola Internet site USE www.useproject.net Giuliano Bora Susanna Loddo

Het USE-project (Uncertain States of Europe, Onzekere staten van Europa), opgezet door Stefano Boeri en Multiplicity, heeft als doel stalen te nemen van plaatsen en evolutieprocessen waarin de Europese ruimte met haar intense activiteit, eindelijk zichtbaar worden. De onzekerheid wordt daarin omgevormd tot vernieuwing. www.useproject.net Een wandeling langs ongeacht welke invals- of uitvalsweg van onze steden volstaat om aan te tonen in welke mate het Europese grondgebied tijdens de afgelopen vijftien jaar gewijzigd is. De nieuwigheid schuilt niet in nieuwe wijken of infrastructuren, maar in de talrijke alleenstaande en samengepakte constructies: huizen, opslagplaatsen, ateliers, commerciële centra, kleine residenties, garages, kantoorgebouwen, een waaier van alomtegenwoordig opgetrokken voorwerpen, die elkaar vaak op grillige, onsamenhangende wijze raken, als uitdrukkingen van piepkleine fragmenten van onze maatschappij (de familie, de kleine onderneming, de boetiek, de club enz. ), die opzettelijk de bruggen met hun omgeving hebben opgeblazen, zonder zich zorgen te maken over de regels van onderlinge samenhang. Op enkele jaren tijd, middenin algemene onverschilligheid, heeft een stortvloed van geïsoleerde objecten letterlijk onze grondgebieden kapot gemaakt. Zij zwermen uit langs straten en grenzen van de compacte stad en verenigen verwijderde stadscentra door berghellingen te beklimmen en af te dalen tot aan stranden en rivieroevers. De Europese stad wijzigt zich. Meerdere processen zijn aan de gang in het ogenblikkelijke en in het mobiele. Ze zijn actief op verschillende realiteitsniveaus, zowel institutioneel, economisch als etnisch en cultureel. Ze hangen zowel af van de lokale economische en sociale veranderingen als van nieuwe wegen voor uitwisseling en verspreiding van ideeën, volkeren en goederen. Deze nieuwe organisatieprincipes vervangen niet de vorige: ze overlappen elkaar; de twee systemen werken samen en scheppen overal een complex organisme van ruimtes en situaties. Deze dynamiek van in bezit name vertegenwoordigt zichtbare vormen van een nieuwe stedelijke toestand die de aard en het concept zelf van de stad omvormt. Die stedelijke toestand spruit voort uit een diepgaande wijziging in de verhouding individu / stad. Dit vereist een andere observatiestrategie. Zonder aangepaste instrumenten kan men deze complexe dynamiek niet vatten. Deze observatiestrategie is onzeker om de transformatie van het Europese stedelijke landschap te lezen. Zij observeert verandering in realtime, neemt stalen van tijdsdeeltjes en transformaties, staat stil bij spontane vernieuwingsvormen van de bewoonde zone, bij plaatsen en gebieden die grote globale energieën overnemen. Stefano Boeri -Multiplicity

MUTATIIES - MUTATIONS BRUSSEL- 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p.18

USE Uncertain states of Europe / Onzekere Staten van Europa DE TENTOONSTELLING case studies Yaennis Aesopos Rosafa Basha Daniel Borroni Carlos Carvalho Pippo Ciorra Roberto Collová Anselmo De Filippis Milan Djura Ana Dzokic Yves Dubalin Carole Ducoli Alessandro Floris Massimiliano Ghersi Stefano Giussani Bart Goldhoorn Valentina Gugole Jan Kapsenberg Panos Kokkinias Ivan Kucina Franco La Cecla Arturo Lanzani Lorenzo Laura John Lonsdale Silvia Lupi Panos Mantziaras Mario Motta Guido Musante Yves Nacher Marc Neelen Giulio Padovani Bas Princen Elena Rosa Stefano Savona Andrea Soffientino Ilaria Sposito Doron Steinberg Pier Paolo Tamburelli Milica Topalovic Jean Louis Violean experiences on uncertainty Architecture Urbaine -33 Chora / City Mined(d) Echelle Unconnue Phantombüro/Stalker

Wat gebeurt er in de metro van Boekarest waar een echte ondergrondse favela is ontstaan, enkel bevolkt door kinderen? Wat gebeurt er in het 13de arrondissement van Parijs waar een residentiële toren compleet is omgevormd door Aziatische immigranten? Zij gebruiken de ondergrondse parkings als bazar en de appartementen als atelier. Waarom functioneert het centrum van San Marin, waar geen hond meer leeft, als een echt commercieel centrum, met stipte openingsuren? Waarom is Elche (dichtbij Valence) een stad waar praktisch iedereen leeft van thuiswerk . In duizenden appartementen vind je, naast de keuken, machines om schoenen te fabriceren. Waarom staat Zwitserland vol met hoogtechnologische tuinen, groene ruimtes met perfecte vernieuwingen? Hoeveel mensen zijn op de hoogte dat 2 etnische en religieuze gemeenschappen hun plaats aan de kust hebben geruild , tussen Mazara del Vallo en Tunis? Zo werd de afstand tussen 2 continenten verminderd. Wat gebeurt er in de Benelux waar de grenzen pendelaars aantrekken enkel eindeloos circulerend in één stad? Waarom zijn de mijnen van Tyneside ontspanningscentra geworden? Pristina is de meest ‘gemengde’ stad van Europa, die los van de militaire eenheden en leden van de ONG, 60:000 vreemdelingen telt, afkomstig van 50 verschillende landen. Hoe kan je, ondanks het etnisch drama, deze paradox verklaren? Waarom is de openbare ruimte en de benedenverdiepingen van Belgrado overspoeld door commerciële kraampjes, die de straten volledig hebben ingepalmd en omgevormd zijn in boetieks. En wat te denken van de volgende/toekomstige ‘raves’ echte nomadische themaparken, die zich verplaatsen naar het oosten. In één zin samengevat, hoe zal het Europese grondgebied veranderen? USE heeft het transformatieproces van het Europese grondgebied onderzocht. 70 architecten, fotografen, cineasten, kunstenaars en geografen van de Multiplicity groep werkten mee. Met behulp van films en foto’s (Gabrielle Basilico en Francesco Jodice) op grote schermen vertelt USE ‘de geschiedenis ‘ van de vernieuwing van deze plaatsen.

1. INONDATIONS. Belgrado: Invasion de l’espace public par la propagation des micro-commerces 2. DÉTOURNEMENTS. Paris – 13e: Subversion d’un complexe moderniste 3. OSMOSE.Mazzara, Sicile /La Goulette, Tunisie.: Un paysage social séparé par 150 km de mer 4. ÉRUPTIONS.Angleterre, France, Italie, Slovénie, Pologne.: Appropriation temporaire par les techno-foules d'espaces oubliés 5. DENSIFICATIONS. Benelux: Formation de poches urbaines générées par la mobilité transnationale quotidienne 6. ÉPAISSISSEMENTS.RFA–DDR: Doublement de l'infrastructure autoroutière par automatisme bureaucratique 7. DISSEMINATIONS. Elche: Insertion de particules industrielles dans le résidentiel 8. TRANSPLANTS. Pristina: Campements multinationaux dans une ville mono-ethnique 9. CLAIRIÈRES.Les Alpes: La Nature Parfaite comme plus-value de la haute technologie 10. INCURSIONS. Newcastle: Des expériences de loisir en attente de spéculations immobilières 11. PULSATIONS. Saint-Marin: Le triomphe du trompe l’œil. Cycles de consommation dans un décor historique.

MUTATIES —MUTATIONS BRUSSEL- 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p.19

AMERIKA DE TENTOONSTELLING

De Amerikaanse stad Eén van de grootste voordelen van de Cessna 182 is zijn manoeuvreerbaarheid. Een kwaliteit die bijzonder op prijs wordt gesteld wanneer de piloot de gewoonte heeft uit het raampje te kijken in volle koerswijziging, met zijn Canon in de linkerhand heen en weer zwaaiend om de camera-instelling te controleren. Hij laat de stuurknuppel los om beelden te schieten van Amerikaanse steden en het Amerikaanse landschap dat hij op alle hoogtes en het hele jaar door overvliegt. Toen hij 25 jaar geleden een beurs won kocht Alex S. MacLean zijn eerste Cessna. Daardoor kon hij zijn beroep van architect opgeven om zich uitsluitend te wijden aan het avontuurlijke en vrij zeldzame beroep van luchtfotograaf… Dit was een enorme observatie-onderneming met miljoenen vlieguren. Honderdduizenden pakkende beelden werden allemaal geïnventariseerd: parkings, grondwerken, verkavelingen, verkeersknooppunten, mobilhomes, pretparken, wolkenkrabbers, shopping centra, hangars, zwembaden, gevangenissen, afgeschermde residentiële wijken, sportstadia, luchthavens, enz… Alex S. MacLean is getuige van een ongecontroleerde stedelijke en perifere groei. Hij heeft in zijn archieven indrukwekkend bewijsmateriaal verzameld dat op korte of lange termijn zal bijdragen tot het ontcijferen van de op hol geslagen “moderne” maatschappij, die tijdelijk of definitief verstoken is van het globale inschattingsvermogen van haar daden. In zijn camera-opstellingen schuilt een zekere tederheid en ironie, zinspelend op Jacques Tati’s houding in de jaren zestig tegenover de groeiende absurditeit van strikt functionalistische steden. Met die nuance dat de realiteit hier de fictie overtreft. Het gaat hier niet langer om decor en cinema, maar om de naakte realiteit, zonder scenario. Vanuit het vliegtuig lijken de steden erg veel op de schaalmodellen die eraan voorafgingen. Soms zijn het vreemde, niet-geïdentificeerde voorwerpen die plots opduiken tussen een veelvoud van parkings. Soms zijn ze geëxplodeerd in honderden huisjes, allemaal identiek en stomweg geschikt volgens de orde van een doodlopende straat waarlangs ze werden opgetrokken. Soms staan ze symbool voor de tomeloze honger van de grootste wereldmacht; trotse silhouetten van wolkenkrabbers of eindeloze rijen van petroleumtanks. Als Alex S. MacLean op bepaalde dagen laag vliegt over deze kunstmatige landschappen ziet hij soms enkele mensen op het strand, een kleurrijke menigte op een mooi grasperk. Een verstrooid oog zou dit kunnen verwarren met een tentoonstelling van Barbiepoppen. Odile Fillion

MUTATIIES —MUTATIONS - BRUSSEL - 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p. 20

RUMOUR CITY, SONIC CITY DE TENTOONSTELLING

Hans Ulrich Obrist kiest ervoor grenzen te verleggen van een tentoonstelling. Hij verwijdert zich van het materiële en treedt binnen in een ander universum: het ontastbare, het efemere en het diffuse van de stad. Rumour City en Sonic City maken interfaces met de tentoonstelling, maar sturen de strikte afbakening in de war.

Rumour City “Geruchten” behandelt verschillende aspecten van het stedelijk gerucht: zijn dynamiek en mogelijke verspreiding. Edgar Morin beschrijft dit als volgt: ”la rumeur soulève un certain nombre de questions, notamment en ce qui concerne la relation entre les rumeurs orales et l’information véhiculée par les médias.”. Paolo Fabbri bekijkt hedendaagse geruchten als informatie op zich, zij bewegen zich dikwijls zoals computervirussen. Geruchten staan open voor alle mogelijke interpretaties. Zij zijn “hermeneutische apparaten”. Deze geruchten komen uit alle hoeken van de wereld, gecreëerd door schrijvers architecten, en kunstenaars …en worden verspreid op de tentoonstelling. De geruchten vermenigvuldigen zich en zetten hun besmetting verder… «Rumour City » kwam tot stand in samenwerking met het Fri-Art Centrum voor Hedendaagse Kunst van Fribourg.

Sonic City Installaties van kunstenaars “soundtrackers ” leggen beslag op de Raffinerie. De werken van volgende kunstenaars worden hier voorgesteld: Massima Akit –Merzbow, Tokyo, Japan /Justin Bennett, Barcelona, Spanje /Janett Cardiff, Vancouver, Canada /Serge Comte, Parijs, Frankrijk /Carl Michael von Hausswolf, Stockholm, Zweden /Sarat Maharaj, Londen, Groot-Britannië / Franz Pomassl, Wenen, Oostenrijk / Natasha Sadr Haghighian et Rashad Becker, Berlijn, Duitsland /Sooja Kim, New York, Verenigde Staten / Pascal Marthine Tayou, Brussel, België / Mika Vainio, Barcelona, Spanje . Een CD in coproductie met Agnès b, verzamelt alle werken die zijn gecreëerd voor Mutaties – Mutations.


p. 21

SCENOGRAFIE DE TENTOONSTELLING

MUTATIES - MUTATIONS is een tentoonstelling over de hedendaagse stad die in Brussel voorgesteld wordt in een gerenoveerd industrieel pand uit de 19de eeuw. De thematische indeling verspreidt zich over de vier verdiepingen van het gebouw. Een vastgelegd parcours leidt alle bezoekers doorheen de specifieke structuur en maakt gebruik van alle bestaande condities zoals o.a. de verticale circulaties, de ruimtelijke indeling en de aanwezige metalen balken en kolommen. Het gebouw als geïntegreerd fragment heeft door zijn situering de potentie om aan de tentoonstelling een contextuele meerwaarde te geven. Niet alleen inhoud en vorm op zich maar ook het bewustzijn van zowel de direkte omgeving als de urbane vergezichten maken dat deze expo een denkpatroon genereert waarbij de stad visueel aanwezig wordt gesteld. Een tentoonstelling als stedelijk fragment waarbij Brussel als stad verwordt tot een voortdurend wijzigend deelobject.

Christian Kieckens Architects


p. 22

DE BELANGRIJKSTE AUTEURS DE TENTOONSTELLING

Rem Koolhaas Architect, Rotterdam. Stichter van het Office for Metropolitan Architecture (OMA) met als programma de definiëring van nieuwe relaties tussen architectuur en hedendaagse stedelijke en culturele situaties. Auteur van Delirious New York, en van S.M.L..XL. samen met Bruce Mau. Architectuurprijs Pritzker 2000. In het kader van het onderzoeksseminar dat hij leidt aan de Harvard Design School, Project on the City, worden drie contrasterende situaties geobserveerd: Pearl River Delta, Shopping en Lagos die in MUTATIES - MUTATIONS worden voorgesteld.

Stefano Boeri Architect, Milaan. Curator verbonden aan de Triënnale van Milaan. Geeft les aan de universiteit van Genua en aan de Polytechnische School van Milaan. De ploeg van Multiplicity, verenigd voor MUTATIES-MUTATIONS, heeft stedelijke situaties bestudeerd die symptomatisch zijn voor de veranderingen in Europa: USE, Uncertain States of Europe.

[ Pearl River Delta ] [ Shopping ] [ Lagos ] Rem Koolhaas Harvard Design School Project on the City Hoofdredactie: Chuihua Judy Chung, Jeffrey Inaba, Rem Koolhaas, Sze Tsung Leong – Programmadirecteur: Rem Koolhaas Programmacoördinator: Jeffrey Inaba – Grafische vormgeving van de tentoonstelling: Content Design Architecture Group / Sze Tsung Leong and Chuihua Judy Chung – Manuscript uitgave: Alicia Kennedy – Tekstuitgave: Michael Kubo – Belangrijkste fotografen: Adam Wiseman Shopping /Edgar Cleijne Lagos

[ USE Europa] Stefano Boeri Multiplicity Francisca Insulza / Giovanni La Varra / John Palmesino / Lorenzo Romito / Carole Schmit / Paolo Vari / Francesco Jodice / Gabriele Basilico met Gianandrea Barrera / Antonio Bocola / Maddalena Bregani / Maddalena de Ferrari / Matteo Poli

Alex S.MacLean Fotograaf, Cambridge, USA. Alex S. MacLean is architect; Als stichter van het agentschap Landslides in Cambridge is hij sinds 25 jaar gespecialiseerd in luchtfotografie.. Zijn foto's worden tentoongesteld in MUTATIES-MUTATIONS. Hans Ulrich Obrist Kunstcriticus en curator van tentoonstellingen, Parijs. Hans Ulrich Obrist leidt sedert 1993, in het Museum van Hedendaagse Kunst van Parijs, een nieuw programma rond Migrators. Maker van de tentoonstelling “Cities on the move” (Bordeaux 1998), samen met Hou Hanru,. Rumour City / Sonic City / Stroll City, gecreëerd voor MUTATIES-MUTATIONS, nemen deel aan dit onderzoek. Nadia Tazi Filosofe, Parijs. Heeft de leiding over het informatieve luik van MUTATIES-MUTATIONS Jean Nouvel Architect, Parijs. Jean Nouvel heeft oa. het Institut du Monde Arabe in Parijs, de Lafayette-galerijen in Berlijn, en het Congrescentrum in Luzern verwezenlijkt. Hij is winaar van de wedstrijd voor het Musée des arts premiers, Parijs.

MUTATIES -MUTATIONS BRUSSEL - 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

[ Amerika ] Alex S. MacLean

[ Rumour City ] [ Sonic City ] Hans Ulrich Obrist

[ Net Theory ] Nadia Tazi

[Scenografie ] Jean Nouvel Martine Arrivet &Jean Charles Zébo David Danesi Aanpassing Brussel Christian Kieckens Architects geassisteerd door Caroline Voet

p. 23

EEN BOEK DE TENTOONSTELLING

Het boek is een co-editie tussen arc en rêve, architectuurcentrum en ActarBarcelona

De hedendaagse stedelijke situatie, de mobiele, fluctuerende realiteit is een smeltkroes van Azië tot Amerika en van Afrika tot Europa . Het is een grote energie die door de wereld stroomt en het product is van een maatschappij die radicaal van schaalgrootte veranderde: dat is het uitgangspunt van dit werk. In de inhoudsopgave vindt u vier onuitgegeven seminaronderzoeken (Project on the City aan de Harvard Design School onder leiding van Rem Koolhaas): de Pearl River Delta in China, Shopping, Lagos en tenslotte Rome met Roman Systems. Daarnaast vindt u ook het onderzoek USE, Uncertain States of Europe, van Multiplicity onder leiding van Stefano Boeri. Sanford Kwinter heeft een kritiek op de Amerikaanse stad. Verder vindt u fragmenten van de Net theory, rond de nieuwe ruimte van het Net onder leiding van Nadia Tazit. François Chaslin interviewt Rem Koolhaas. Jean Attali maakt een bespiegeling rond de generische stad. Tenslotte verzamelde Hans Ulrich Obrist allerlei geruchten die dit veelvoudige onderzoek animeren: een CD verzamelt de werken die zijn gecreëerd voor MUTATIES - MUTATIONS. Redactie ontwerp Albert Ferré Ramon Prat Redactieleiding arc en rêve, architectuurcentrum Armelle Lavalou Grafische vormgeving Ramon Prat Technische fiche formaat: 17 X 23 cm - harde kaft aantal pagina’s: 880 oplage: Frans, 3500 exemplaren – Engels, 8000 exemplaren – Spaans, 500 exemplaren prijs: 45 Euro uitgever: arc en rêve architectuurcentrum en Actar

MUTATIES —MUTATIONS BRUSSEL 26/10/2001-6/01/2002 persdossier

p. 24

CITECITY ANDERE EVENEMENTEN

Citécity richt zich tot kinderen en jongeren uit de hele wereld. Met teksten en beelden geven ze hun standpunt over de hedendaagse stad. Met enquêtes worden portretten van de stad verzameld. CITécity biedt aan iedereen de mogelijkheid om anderen deelgenoot te maken van zijn/haar perceptie over de stad. Al deze uitwisselingen vormen een intuïtieve en kostbare kennis en kan vergeleken worden met de thema’s van MutationsMutaties. 13 scholen uit Molenbeek nemen deel aan dit luik van de tentoonstelling. De resultaten van de vorige workshops worden hier voorgesteld.

LEZING DE ARCHITECTUUR IN VORARLBERG LEZING VAN DIETMAR EBERLE In september 2000 organiseerde het Informatiecentrum voor Architectuur, Stedenbouw en Design (I.C.A.S.D.), tevens uitgever van A+, een lezing van de Italiaanse architect Andrea Bruno. Gezien het succes van deze gebeurtenis, zal het I.C.A.S.D. ook dit jaar een lezing organiseren. Paleis voor Schone Kunsten Brussel Kamermuziekzaal 12 november 2001 om 18 :30 uur Reservaties: I.A.C.S.D. Paul Lautersstraat 1 1000 Brussel

De Oostenrijkse architect Dietmar Eberle zal dit jaar komen spreken. Hij is medestichter van het Architekturbüro Baumschlager & Eberle G.m.b.H. en zal hun belangrijkste verwezenlijkingen presenteren. De lezing volgt op de publicatie van het oktobernummer A+ n.172, dat volledig gewijd is aan het architectenbureau. De activiteiten werden georganiseerd met de steun van de Federatie van de Belgische Cementnijverheid (FEBELCEM).

[email protected] Tél. : 02/ 645 79 10

MUTATIIES —MUTATIONS BRUSSEL - 26/10/2001-6/01/2002 - persdossier

p. 25

CINEMA L’ECUME DES VILLES ANDERE EVENEMENTEN

9 stadsportretten in een productie van Les Films d’Ici, Paris première, Telepar en arc en rêve. L’Ecume des villes - Elisabeth Kiledjian en Richard Copans - laat de stad zien doorheen de trajecten, verhalen, en gevoelens van enkele inwoners. Zij spelen tussenpersoon voor reizigers zonder bagage: architecten, kunstenaars, aanplakkers van affiches, muzikanten, taxichauffeurs, enz… De cineasten maken een mix van de brute realiteit en poëzie van deze explosieve megalopolissen in volle metamorfose. Mumbai–Bombay een film van Ann Chakraverty / duur 52’, video • Johannesburg een film van Jacques Goldstein / duur 52’, video • Moskou een film van Natalia Sazonova / duur 52’, video • Mexico een fim van Jana Bokova / duur 52’, video • Caïro een film van Anne Lainé / duur 52’, video • Sao Paulo een film van Gualberto Ferrari / duur 52’, video • Bordeaux een film van Stéphane Elmadjian / uur 52’, video • Helsinki een film van Hopi Lebel / duur 52’, video • Brussel een film van Isabelle Christiaens / duur 52’, video Uurregeling dinsdag / donderdag / zaterdag 12:00 uur > Mumbai –Bombay 13:00 uur > Johannesburg 14:00 uur > Moskou 15h:00 uur > Mexico 16:00 uur > Caïro woensdag / vrijdag / zondag 12:00 uur > Sao Paulo 13:00 uur > Bordeaux 14:00 uur > Helsinki 15:00uur > Brussel


p. 26

VOORSTELLING ANDERE EVENEMENTEN

12 december om 20:30 uur Théâtre La Luna Av. Jean Jaurés, 59600 – Maubeuge Reservering +33-3-27.65.65.40 Toegangsprijs 10, 5 Euro – 7, 5 Euro

Nouvel en Flamand Compagnie Charleroi/Danses – Plan K De nieuwe voorstelling van de Compagnie Charleroi/ Danses – Plan K gaat in avant-première in Maubeuge. "Work/Leisure" is het resultaat van een samenwerking tussen Frédéric Flamand en de architect Jean Nouvel, de scenograaf van de tentoonstelling Mutations in Bordeaux. "Work/ Leisure" gaat over werk en vrije tijd, meer bepaald over "shopping". Dit is het favoriete thema van het Harvard Project, onder leiding van Rem Koolhaas, de voornaamste bezieler van de tentoonstelling.

PERFORMANCE Musical Performance Jean-Paul Dessy versus Seal Phüric en try-out danse Woosh'ing Mach'ine

In het kader van Netd@ys Wallonië-Brussel dinsdag 24/11/01 - 20:00 uur volledige info op http://www.netdays.be etn http://www.transcultures.net

In het kader van Netd@ys Wallonië-Brussel (coördinatie Transcultures) en ter ere van het Belgische Voorzittersschap van de Europese Unie, zullen JeanPaul Dessy (cello/Ensemble Musiques Nouvelles) en The Forsaken Odes Conglomarate (aka Seal Phuric & Trionix Shawarma, Brusselse electrolaboranten) een "confrontatie"-set houden tussen contempo en electro. Afspraak in de Raffinerie tijdens de tentoonstelling MUTATIES - MUTATIONS. Later op de avond zullen Mauro Paccagnella (cie Woosh'ing Mach'ine, geresideerd in de Raffinerie-Charleroi/Danses) en Martina Lunshof (ex-cie Pierre Droulers) de deuren van de dansstudio openen voor Doc_Lab 01, een performance in een visuele installatie op elektronische muziek. Dit is eigenlijk een eerste etappe in het pluridisciplinair project Dog_Tricks. Een co-productie van Transcultures/Netd@ys Wallonië-Brussel, Mons-Musiques en Cie Woosh'ing Mach'ine


p. 27

BRUSSEL ANDERS DOOR

ARAU

ANDERE EVENEMENTEN

Inlichtingen : ARAU-TOURVILLE Adolf Maxlaan, 55 1000 Brussel. Tél. : 32 - 02 - 219 33 45 Fax : 32 - 02 - 219 86 75

Bustocht De rondrit “Brussel Anders” stelt een originele route voor om de stad te ontdekken, een rondrit die de bezoekers de sleutels aanreikt om een complexe stad die ingrijpend stedenbouwkundige veranderingen heeft ondergaan, te begrijpen. De rondrit wil de complexe realiteit van Brussel aansnijden: de gebouwen, de instellingen en de activiteiten van de bewoners staan op het menu.

Web Site : http://arau.org e-mail : [email protected] Deze rondrit is gekoppeld aan een rondleiding op de tentoonstelling.

MUTATIES —MUTATIONS BRUSSEL- 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p. 28

DE RAFFINERIE DE LOCATIE

De Graeffe-raffinaderijen werden geopend in 1850 en voorzagen gedurende meer dan een halve eeuw de bevolking van 'cassonade', de bruine suiker die deel uitmaakt van de Belgische folklore. Nadat de raffinaderij eerst werd omgevormd tot een verfopslagplaats, komt er in 1958 een einde aan de industriële bestemming van de 4.300 vierkante meter. Deze stilstand zal aanslepen tot 1979. Frédéric Flamand, choreograaf, stichter van Plan K in 1973, vestigt er zich in 1979. en start een internationaal multi-kunstencentrum: DE RAFFINERIE. Dit wordt de scheppingsplaats voor zijn voorstellingen en van de groep Plan K, waarover hij de leiding heeft. Maar in overeenstemming met de architecturale pracht van het gebouw en de resoluut hedendaagse en multidisciplinaire artistieke oriëntering die hij voert, nodigt Flamand ook kunstenaars uit zoals Steve Lacy, Charlemagne Palestine, William Burroughs, Gavin Bryars, Bob Wilson, Michael Nyman, Garett List, Joy Division, Brion Gysin, Fabrizio Plessi, Michael Galasso, Philippe Decouflé, Sun Ra, Eurythmics, Peter Gordon, Steve Paxton, Marin Kasimir, Stephen Petronio, Pierre Droulers, … De afgelopen 15 jaar was DE RAFFINERIE een ontmoetingsplaats maar vooral een werkplaats voor kunstenaars die worden bezield door een gemeenschappelijke bekommernis: het verkennen van nieuwe uitbeeldingsvormen, op de kruising tussen theater, dans, muziek, plastische en audiovisuele kunsten. DE RAFFINERIE is eigendom van de Franse Gemeenschap en wordt momenteel gerestaureerd. Zij is in Brussel tevens het verlengstuk van Charleroi/Danses, Choreografisch Centrum van de Franse Gemeenschap (artistieke leiding: Frédéric Flamand) en biedt onderdak aan choreografen, aan opleidingen voor professionele dansers, aan de fotogalerij Contretype 2, aan Jeunesse et Arts Plastiques, …


p.29

MUTATIES-MUTATIONS 14 16 9

7 10 1

8

Urban Faces

Cinécity

11

vestiaire catalogues

3

2

1

STATISTIQUES

2

URBAN FACES CITÉCITY

15

12

Statistiques

13

6

1 7

entrée

NIVEAU 0

USE

Rumour City

Sonic City

3

USE EUROPE

4

SONIC CITY RUMOUR CITY

NIVEAU 1

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

MUTATIES-MUTATIONS

16

15

17

18 19

11

5

7

8

9

12

13

10

1

14 6

2 3 4

USA

5 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

USA

12

NIVEAU 4

lounge

4

3 2

1

6

SHOPPING, PEARL RIVER DELTA LAGOS

NIVEAU 5

Brussel-Bruxelles

I

26/10/2001-06/01/2002

HET TEAM [ Brussel ] [Team Mutations Bordeaux] [ arc en rêve architectuurcentrum ] directie / Francine Fort algemeen commisariaat / Michel Jacques geassisteerd door Cyrille Brisou, Marie-Christine Mendy, Franck Tallon Philippe Jacques geassisteerd door Claire Gaillard, Alan Gentil, Laurence Knobel, Anne-Sophie Métais Nadine Gibault geassisteerd door Myriam Chahid, Joëlle Dubois, Marie Fidelin

Charleroi/Danses Voorzitter/ Hervé Hasquin Algemeen directeur / Guy Rassel Artistiek directeur / Frédéric Flamand Hoofd administratie / Henry Goffin De Raffinerie Coordinatrice / Flora Profenna Techniek / Manu Mankuika, Hassan Khazri, Sohylanas Irbeigli

[Team Mutaties - Mutations Brussel] Martine Rathier geassisteerd door Philippe Granger, Anne-Sophie Pouille medewerkers Myriam Ardoin, Mathieu Berteloot, Muriel Delbouscas-Denon, Katia Girard, Catherine Louisin, Philippe Martin, Emmanuelle Maura, Sylvain Mavel, Isabelle Penard, Anne-Marie Triboulet onderzoeksteam Jean-Christophe Aguas, Anne Boresdon, Odile Fillion, Sylvie Groueff, Armelle Lavalou, Claire Pétetin raadsman Serge Goldberg [ Bijdrages] Jean Attali, Petra Blaisse, Jean-Claude Burdese, François Chaslin, Jean-Pierre Le Dantec, Philip Golub, Maurice Goze, Jean-Luc Haguet, Marie-Christine Loriers, Dominque Lyon, Jean Marieu, Bruce Mau, Thierry Paquot, Jean-Paul Rathier, Didier Rebois, Jean-Paul Robert, Marcel Roncayolo, Céline Rozenblat, Paul Virilio


Coördinator / Bernard Degroote Coördinator communicatie / Vincent Thirion Nederlandstalige communicatie /Tine Verschaeve Grafische vormgeving/ Thierry De Prince / Teepee Cover design Thierry De Prince / Teepee d'après les maquettes originales de Ramon Prat/Actar & Franck Tallon / arc en rêve arhitectuurcentrum

Vertaling krant/ Peter Groeninck DeSingel, Internationaal Kunstcentrum, Antwerpen Voorzitter raad van beheer/ André Leysen Leiding / Jerry Aerts Coördinatie / Katrien Vandermarliere Technische Coördinatie / Veerle Vermeyen Technisch directeur / Patrick Van Hoof Scenografie / Christian Kieckens Architects Assistente scenografie / Caroline Voet

p. 32

CHARLEROI

/ DANSES

HET TEAM

Compagnie Charleroi/Danses Plan K & Choreografisch Centrum van de Waals-Brusselse Gemeenschap Artistieke leiding: Frederic Flamand Charleroi/Danses is oorspronkelijk een gezelschap van zestien dansers , het Plan K en werd opgericht in 1973 door Frédéric Flamand. Het dansgezelschap geniet internationale faam dat nogmaals bevestigd werd door het recente succes op het Festival van Edinburgh. Het gezelschap wil een dialoog op gang brengen tussen dans en andere media: theater, plastische en audiovisuele kunsten, maar ook architectuur. Frédéric Flamand heeft namelijk samengewerkt met de architecten Diller + Scofidio, Zaha Hadid en Jean Nouvel: vandaar zijn enthousiasme om de tentoonstelling Mutations-Mutaties te laten doorgaan in de Raffinerie. Charleroi/Danses, is tevens een Choreografisch Centrum dat dansgezelschappen coproduceert, resideert en ondersteunt, dansgezelschappen die gesubsidieerd zijn door de Waals-Brusselse Gemeenschap. Het organiseert eveneens een opleiding bedoeld voor professionele dansers. Charleroi/Danses is actief op 2 locaties: Les Ecuries in Charleroi, werkplaats voor het gezelschap en de Raffinerie, antenne van het Choreografisch Centrum in Brussel.

MUTATITIES —MUTATIONS BRUSSEL - 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p. 33

DESINGEL HET TEAM

deSingel Internationaal Kunstcentrum, Antwerpen deSingel is een multidisciplinair kunstcentrum dat bewust kiest voor een artistiek gerichte programmering. De actuele kunst wordt niet enkel gepresenteerd, maar ook gecreëerd. Vanuit één artistieke visie en volgens dezelfde veeleisende kwalitatieve criteria worden theater, dans, muziektheater, ernstige muziek, jazz en architectuur binnen eenzelfde internationaal georiënteerd programma aangeboden. Kunstenaars en publiek uit binnen- en buitenland ontmoeten elkaar in een permanente confrontatie van hedendaagse uitingen van de verschillende kunstdisciplines. Voor kunstenaars en publiek biedt deSingel een plateau, waar internationale topkwaliteit wordt verwacht, niet in de eerste plaats van de gevestigde waarden maar vooral van jonge durvers, die zoeken naar artistieke kwaliteit. Zo poogt deSingel een samenhangend en productief spanningsveld te creëren tussen het vertrouwde en het onbekende, tussen jong en oud, tussen lokaal en internationaal, tussen kunst en samenleving, met duidelijke accenten. En die legt men soms heel subjectief, vanuit een aanvoelen dat dit nu moet. Zo groeit ieder jaar een programma van iets waar men aan kneedt en smeedt, tot een gemotiveerde keuze uit het rijk gevulde kunstenaanbod. Ook het architectuurprogramma is op deze fundamenten geschraagd: een forum voor hedendaagse architectuur en jonge architecten, een plek voor debat, een platform voor historische en internationale ontwikkelingen, een laboratorium voor onderzoek… Het architectuurprogramma van deSingel presenteert tentoonstellingen en lezingen over items die in het hedendaags debat rond bouwen, architectuur en stedenbouw, zowel in Vlaanderen als daarbuiten, aan de orde zijn. Wat betekent kwaliteit in architectuur en stedenbouw? Hoe kan hierover gecommuniceerd worden? Het onderzoek naar het recente architectuurverleden en het behoud van de twintigste-eeuwse architectuur is sinds lang een bekommernis die deSingel in haar vaandel draagt. De monografische tentoonstellingen over de Belgische naoorlogse generatie van architecten zijn een poging om hun werk te duiden en beter bekend te maken. DeSingel stimuleert jonge architecten in Vlaanderen. Niet alleen wordt op regelmatige basis hun werk tentoongesteld, er wordt eveneens beroep gedaan op jonge ontwerpers voor de scenografie en conceptualisering van de tentoonstellingen.


p. 34

DESINGEL HET TEAM

Ook stedenbouw, landschapsarchitectuur, fotografie, plastische kunst komen in onze tentoonstellingen aan bod. Naargelang de opzet worden theoretische of praktijkgerichte opdrachten en onderzoeken geïnitieerd, die de basis vormen voor exposities. De programmering is uiterst alert in het selecteren van internationale ontwerpers die nieuwe of andere trends inzetten en confronteert hun werk met wat hier leeft. Die projecten die frisse ideeën en theorieën genereren over verstedelijking, architectuur, infrastructuur en leefomgeving willen we tonen. deSingel wil de plek zijn waar publiek, overheid en professionelen geconfronteerd worden met inspirerende voorbeelden.


p. 35

ARC EN REVE ARCHITECTUURCENTRUM HET TEAM

Sedert 20 jaar speelt het architectuurcentrum arc en rêve een leidende rol in de sociale en culturele communicatie van stedenbouwkunde en architectuur. Het architectuurcentrum is gelokaliseerd in Bordeaux, midden in l’Entrepôt, een kruispunt van de verschillende hedendaagse kunstdisciplines. Hun programma verbreedt zich tot design, het landschap en grafische vormgeving. Eén van hun voornaamste doelstellingen is ontmoetingen en interfaces stimuleren tussen de verschillende hedendaagse kunstdisciplines: tentoonstellingen, voordrachten, kinderanimatie en publicaties. Deze experimenten zijn evengoed evenementen die als doel hebben de veranderingen in de wereld van vandaag te leren kennen en het noodzakelijk kritisch debat nieuw leven in te blazen. Dit kan leiden tot vernieuwingen in de architectuur en de stad. Het centrum ontwikkelt een internationaal netwerk, ook met België is er een goede samenwerking, en meer in het bijzonder met deSingel. De tentoonstelling Mutations werd bedacht en gerealiseerd door het architectuurcentrum arc en rêve met de steun van: Missie 2000 - Frankrijk Het Ministerie van Cultuur en Communicatie De Directie van Architectuur en Patrimonium, De Stadsgemeenschap van Bordeaux, Het stadhuis van Bordeaux, De algemene raad van de Gironde.


page 36

PRAKTISCHE INFORMATIE De tentoonstelling Data : van 26/10/2001 tot en met 06/01/2002 elke dag van 10:00 tot18:00 uur uitgezonderd op maandag en feestdagen gesloten op 24 en 31/12/2001. Plaats De Raffinerie Manchesterstraat 21 1080 Brussel Inlichtingen 02/411.69.23 Email [email protected] Tarieven 100 Bef – 2,5 Euro 50 Bef – 1,25 Euro (Verminderd tarief voor studenten, senioren, werklozen en groepen vanaf 10 personen) Internet site http://users.skynet.be/mutations-mutaties/ Deze site is speciaal ontworpen voor MUTATIES-MUTATIONS door bpmobile, maar is aangepast voor de tentoonstelling in Brussel. De site biedt een andere invalshoek op het gebeuren. Tijdens de tentoonstelling is het gedetailleerde programma beschikbaar op de site.

MUTATIES / MUTATIONS - BRUSSEL - 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p 37

DE INSTITUTIONELE PARTNERS Een initiatief van de Minister van Economie en Wetenschappelijk Onderzoek, belast met Grootstedenbeleid

In het kader van het Belgische Voorzitterschap van de Europese Unie

Met de steun van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Cultuuradministratie. Dienst Plastische Kunsten en Musea.


p. 38

DE SPONSORS

MUTATIES -MUTATIONS BRUSSEL- 26/10/2001-6/01/2002 —persdossier

p. 39

2002. arc en rêve architectuurcentrum. october 2001

Recommend Documents