Toespraak ter gelegenheid van de uitreiking van een Koninklijke Onderscheiding, aan de heer professor doctor P. Speelman, op vrijdag 18 maart 2011, uitgesproken door de burgemeester van Soest, de heer A. Noordergraaf, in het Academisch Medisch Centrum, Meibergdreef 9, te Amsterdam Dames en heren, Wij staan vanmiddag stil bij het afscheid van professor doctor P. (Peter) Speelman. Ter gelegenheid van dit afscheid is een symposium georganiseerd met onderwerpen die de heer Speelman na aan het hart liggen, behandeld door sprekers die een rol hebben gespeeld in het professionele leven van de heer Speelman. Graag wil ik een aantal activiteiten van u benoemen. 1993 – heden Hoofd onderafdeling infectieziekten, Tropische Geneeskunde en AIDS binnen de afdeling inwendige Geneeskunde AMC 25 jaar lang bent u verbonden geweest aan het AMC als internist/infectioloog waarvan de laatste 20 jaar als hoofd van de afdeling Infectieziekten, Tropische Geneeskunde en AIDS. U bent binnen Nederland één van de absolute experts op het gebied van de infectieziekten en als zodanig altijd van grote betekenis geweest en nóg voor het AMC en zijn patiënten.
1
2001 – heden Opleider Inwendige Geneeskunde AMC Ruim 10 jaar bent u opleider interne Geneeskunde en onder uw verantwoordelijkheid zijn vele internisten opgeleid in het AMC. 2005 – heden Voorzitter Consilium Interne Geneeskunde Sinds 3 jaar bent u voorzitter van het Consilium Medicinae Internae van de Nederlandse Internisten Vereniging, het college dat verantwoordelijk is voor de kwaliteit van de opleiding tot internist in Nederland. Uw vermogen om mensen met elkaar te verbinden heeft er in belangrijke mate toe bijgedragen dat er een nieuw opleidingsplan is gekomen, dat van grote betekenis is voor de Interne Geneeskunde in Nederland. Naast uw kennis van het opleiden heeft u een zeer waardevolle strategische bijdrage geleverd aan vele andere belangrijke beleidsdossiers. 2005 – heden Lid nationaal outbreak managementteam voor infectieziekten Diverse malen heeft u als deskundige deelgenomen aan het Outbreak managementteam (OMT) van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM. Het OMT wordt bij elkaar geroepen als er een crisis is of dreigt, om deskundig advies te geven over de te nemen maatregelen. Zo heeft u uw grote en brede kennis ingebracht bij uitbraken van de Clostridium difficele, een gevaarlijke ziekenhuisbacterie en de Q-koorts. En ook buiten deze OMT’s bent u altijd bereid het Centrum Infectieziektebestrijding te adviseren over klinische problemen.
2
Daarmee is uw inbreng voor de volksgezondheid in Nederland van onschatbare waarde. Recent bent u ook benoemd in de commissie Bakker, die de handelwijze van de (oud) ministers Klink en Verburgh ten aanzien van de aanpak van de Q-koorts epidemie onderzoekt. Deze eervolle benoeming illustreert wederom uw grote kennis en kunde op het gebied van infectieziekten. U was van 2005-2009 Voorzitter Nederlandse Vereniging voor Infectieziekten De VIZ werd in 1970 opgericht. U heeft als voorzitter van de VIZ een grote rol gespeeld om belangrijke infectieziekten-problemen onder de publieke aandacht te brengen. U bent hierbij naar voren getreden als de woordvoerder van deze beroepsgroep met veel aandacht voor voorlichting aan het publiek en patiënten. U fungeerde als voorzitter die buiten het geijkte takenpakket van deze beroepsvereniging optrad. Daarnaast speelde u (door uw innemende en respect afdwingende persoonlijkheid) een belangrijke bindende rol tussen verschillende beroepsgroepen, actief op het gebied van infectieziekten, vooral van klinische infectiologen en arts-microbiologen. 1999 – heden Deskundige op het gebied van de veteranenziekte (legionella uitbraak Bovenkarspel) Bij het ontdekken van de grote legionella uitbraak op de Westfriese Flora in Bovenkarspel in 1999, waarbij 200 mensen besmet zijn geraakt en 32 overleden, bent u van grote betekenis geweest.
3
Daardoor konden patiënten met een legionella pneumonie die zij bij de bloemenshow hadden opgelopen tijdig met de geschikte geneesmiddelen behandeld worden. Later heeft u via de Adviesraad een actieve rol gespeeld bij de wetenschappelijke begeleiding van de Stichting Veteranenziekte. Dat heeft sterk bijgedragen aan het professionele karakter van deze succesvolle patiëntenvereniging, die op constructieve wijze een nuttige rol heeft gespeeld in het op de agenda zetten en houden van het legionella probleem in Nederland. U ontving hiervoor de eerste Legionella Award van de Vereniging van Patiënten en hun familie. 2006 – heden Lid regionaal tuchtcollege voor de gezondheidszorg te Amsterdam De afgelopen jaren heeft u deel uitgemaakt van het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg te Amsterdam. Door uw lidmaatschap van het regionaal tuchtcollege heeft u blijk gegeven van uw betrokkenheid bij en bijgedragen aan een zo goed mogelijke patiëntenzorg in Nederland in al zijn facetten. Uw lidmaatschap van het tuchtcollege illustreert het belang dat u hecht aan een goede zorgverlening aan patiënten, niet alleen medisch maar ook op het gebied van bejegening. Uw rol in het tuchtcollege werd bijzonder gewaardeerd waarbij u altijd het juiste evenwicht wist te bewaren tussen arts en patiënt. Anno 2011 is het lidmaatschap van een tuchtcollege bijzonder nuttig, nu de kwaliteit van medisch handelen tot een uiterst relevant maatschappelijk issue is geworden.
4
1980 – heden Diverse activiteiten ter bevordering van de volksgezondheid en gezondheidszorg in Azië en Afrika Professor Speelman, u bent een getalenteerd wetenschapper en u heeft meer dan 150 publicaties in peer-reviewed tijdschriften op uw naam staan. Uw afdeling binnen het AMC (zijnde een onderafdeling infectieziekten, Tropische Geneeskunde en Aids binnen de afdeling Inwendige Geneeskunde) is onder uw leiding uitgegroeid tot de voornaamste afdeling op dit terrein in Nederland waarbij sprake is van een internationale reputatie op het gebied van wetenschappelijk onderzoek. Het AIDS onderzoek in Amsterdam is vanaf het begin van de epidemie tot op heden onveranderd vermaard in de wereld. Uw wetenschappelijke interesse in de tropische geneeskunde komt onder andere tot uiting in het onderzoek dat u in de eerste helft van de jaren '80 van de vorige eeuw heeft uitgevoerd in Bangladesh bij het International Centre for Diarrhoeal Research (ICDDR), vaak onder moeilijke omstandigheden. U heeft zich hier een aantal jaren van uw leven vol overgave aan gewijd en u bent later ook nauw bij dit onderwerp betrokken gebleven. U bent een wereldwijd gerespecteerde autoriteit op het gebied van de pathofysiologie van dysenterie, cholera en tyfus. U hebt als promotor en co-promotor 15 promovendi succesvol begeleid bij hun promotieonderzoeken, die in de loop der jaren aan de Faculteit der Geneeskunde van de Universiteit van Amsterdam hebben plaatsgevonden.
5
Professor Speelman, u heeft gedurende uw werkzame leven blijk gegeven van een grote gedrevenheid in de uitvoering van uw professie als arts/infectioloog. Dit komt tot uiting in de buitengewone hoge kwaliteit van uw patiëntenzorg, onderwijs en opleiding en het wetenschappelijk onderzoek dat onder uw leiding is uitgevoerd. Ook internationaal heeft u zich onbaatzuchtig ingezet voor de gezondheidszorg, ik denk hierbij ook aan de ontwikkelingslanden. U heeft meegewerkt aan het opzetten van een onderzoek in Ethiopië op het gebied van HIV/AIDS en andere tropische ziekten. U wordt getypeerd als een innemend mens die te allen tijde de kalmte weet te bewaren en u weet op natuurlijke wijze respect af te dwingen bij uw omgeving. Het is mij dan ook een eer en een genoegen u te kunnen melden dat Hare Majesteit de Koningin heeft ingestemd met de voordracht u te benoemen tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. Graag reik ik namens de Koningin de bijbehorende versierselen uit.
6
