1
Lekker picknicken aan het water Wat is er heerlijker dan wandelend, fietsend of per auto de mooie natuur in te trekken. Daar kunt u zich verwonderen over het gevarieerd landschap en de bijzondere planten en bloemen. Zie in uw ooghoek een buizerd overvliegen, ruik de verse bloemen en hoor het kabbelend water van de beek. Samen met natuurterreinbeheerders en landbouwers zorgt Waterschap De Dommel voor de juiste condities, zodat die prachtige natuur langs de beken zich verder kan ontwikkelen. Neem lekkere broodjes en een picknickkleed mee en strijk neer als u even wat langer, rustig wilt genieten ’s-Hertogenbosch en de sfeer in u wilt opnemen. Vughtereiland
Aan de Dommel in Kasteren Tilburg De Heilige Eik
Nuenens Broek
Eindhoven
6
Op het Vughtereiland in ’s-Hertogenbosch Eigenlijk is het zo’n beetje het eindpunt van de Dommel, maar wij beginnen met het Vughtereiland in ’s-Hertogenbosch. Verscholen gelegen onder de Vughterbrug treft u hier onverwacht een plek vol rust aan. Aan de overkant staat een statig, klein gebouwtje, een oud gemaal van Waterschap De Dommel, dat de waterstand in het Bossche Broek regelde. Het is echter niet meer in gebruik. Iets verder stroomopwaarts (niet zichtbaar vanuit deze plek) is een nieuw gemaal gebouwd. Het Bossche Broek is vanaf deze plek bereikbaar met een trekpontje, dat u zelf kunt bedienen. Het eiland en alle voorzieningen erop zijn zo ontworpen dat het allemaal onder water mag lopen. De vistrap, loopbrug, kanoglijgoot en andere voorzieningen zijn in 2003 aangelegd. Kijkt u op het einde van de houten loopbrug naar het noorden dan kijkt u naar het gebied van Waterschap Aa en Maas. Hier houdt de zorg van Waterschap De Dommel voor de Dommel op. Via deze brug kunt u het eiland ook verlaten of bereiken, richting het Paleiskwartier.
Trekpontje naar Bossche Broek
Locatie Het Vughtereiland kan bereikt worden door af te dalen met de wenteltrappen in de Vughter-brug of vanuit Bossche Broek met het trekpontje bij het Oude Gemaal. Het is helaas vanaf de Vughterbrug niet bereikbaar voor rolstoelgangers en mensen die moeite hebben met traplopen. Meer informatie
www.bastion-oranje.nl en kijk onder ‘vestingwerken’ en ‘Vughtereiland/stuw’.
Vughtereiland
7
Aan de Dommel in Kasteren Ooit was het de uitloopplas van een watermolen, nu is het een verbreding van de Dommel waar het bijzonder fijn vertoeven is. De watermolen is verdwenen. Op de oever bevindt zich een informatiepaneel over de vroegere Kasterense watermolen. De plek straalt rust uit, maar nodigt u ook uit tot actie. Vissers gebruiken het als visplek, wandelaars als rustplek op hun tocht door het Dommeldal en de inwoners van het gehucht Kasteren gebruiken het als ontmoetingsplaats op een mooie zomeravond. De Dommel bij Kasteren
De plek is ook een in- en uitstapplaats voor kano’s. Bij de waterkolk worden regelmatig kanotochten gestart of geëindigd. Klimt u uit het dal van deze rustplek dan hebt u naar het oosten een fraai vergezicht over het Dommeldal. Op een afstand ziet u de Duiventoren, die bij de historische boerderij Het Duifhuis van Brabants Landschap staat. Het zicht naar het westen wordt beperkt door struikgewas, waarachter het Duits Lijntje loopt. Een verlaten spoorlijn van Boxtel naar Wesel in Duitsland en verder. Locatie
Deze plek is te bereiken per auto en ligt aan de Molendijk in Liempde. Kasteren staat in het dorp Liempde goed bewegwijzerd. Meer informatie
www.dommel.nl/wandelroutes
8
Bij de kapel De Heilige Eik in Spoordonk In het begin van de vijftiende eeuw werd in het riviertje de Beerze een beeldje van Maria met kind gevonden. Dit beeldje werd in een eik geplaatst en door de boeren en herders vereerd. Om het beeldje een goed onderkomen te geven, bracht men het naar de kerk in Middelbeers, maar daar had Maria geen goede aard. Want de volgende dag stond ze weer op haar oorspronkelijke plaats in de eik. Een dorpeling waagde nog een poging en bracht het beeldje naar de St. Pieterskerk in Oirschot. Men bouwde speciaal een primitief, houten kapelletje, zodat het beeldje beschermd stond. Maar het was weer hetzelfde liedje.
De volgende dag stond het beeldje gewoon weer op zijn oorspronkelijke plaats in de eik. Een wonder! Vlakbij deze eik werd de kapel Onze Lieve Vrouw van de Heilige Eik gebouwd. Het is nu een prachtig bedevaartoord, gelegen tussen imposante eikenbomen en het rustig kabbelende riviertje de Beerze. Locatie
Proosbroekweg 8 Spoordonk, gemeente Oirschot Meer informatie
www.petrusparochie.nl en kijk bij ‘cultuur & historie’.
Kapel De Heilige Eik
9
Stukje tekst uit een lied van Gerard van Maasakkers
He gaode mee
’n Plekske in het Nuenens Broek
En kamt mer vlug wa dur oew haor,
Het Nuenens Broek ligt in het bijzonder mooie dal van de Kleine Dommel met zijn vochtige bossen en weilanden, ten noordwesten van Nuenen. Vroeger was dit een moerasgebied, dat enige tijd gebruikt is als overstromingsvlakte. De Hooidonkse Beek stroomt door dit sfeervol gebied. Tussen 1932 en 1935 werden hier populieren op rabatten aangeplant. De waterlopen tussen de rabatten dienden om het gebied te ontwateren. De populieren werden onder meer gebruikt voor de klompen- en luciferindustrie. In 2006 en 2007 heeft Waterschap De Dommel de beek ingericht als ecologische zone om de verspreide natuurgebieden eromheen met elkaar te verbinden. Het Nuenens Broek is in het bezit van Het Brabants Landschap.
Dan gaon we gauw.
Locatie
’Ik weet ’n plekske in ’t Nuenens Broek D’r is nog nooit iemmus gewist We goan d’r samen nou ’s op bezoek Dan maken wij mee alle plantjes En alle vogelkes in ’t Broek ’n hul groot fist Refrein: Hee gaode mee dan gaon we ’n eindje lopen Hou toch op met poetsen, kijk toch nie zo nauw Hee gaode mee, de bluumkes gaon weer open Laot oewe jas mer hangen ’t is nie kou De zon gao nergens zo schoon onder as daor En nergens is de lucht zo blauw D’r liggen nergens zoveul blaaikes as daor Dus haalt oew schoen mer van de zulder
Het Nuenens Broek ligt tussen het Wilhelminakanaal en Nuenen, direct ten noordwesten van de kom van Nuenen (net voorbij sportpark Lissevoort) en is zowel vanuit het dorp (via Lissevoort en Broek) als via de weg NuenenNederwetten (Broekdijk) goed bereikbaar. Meer informatie
www.brabantslandschap.nl Voor een GPS-wandeling ga naar
www.gpswalking.nl
10 10
De Dommel als rustpunt in het stadse Eindhoven De Dommel kronkelt door het centrum van Eindhoven en biedt een heerlijk moment van ontspanning als u er ter afwisseling van een stadse dag langs loopt. Omzoomd door treurwilgen leidt dit groene pad Mariëhage u achter langs de Verrijzeniskapel, die hoort bij het Augustijnenklooster Mariënhage. Vervolgens loopt het pad door naar de achterkant van het Van Abbemuseum. Gelijktijdig met de nieuwbouw van het dit museum is de omgeving van de Dommel hier opnieuw ingericht. De Dommel is verbreed, een bestaande stuw is vervangen door een cascade en er zijn natuurlijke oevers aangelegd. Door de nieuwe inrichting is het water van de Dommel veel meer beleefbaar èn hoorbaar geworden. U komt langs de tuinen die rond het Van Abbemuseum zijn aangelegd. De voortuin met een
gecultiveerd karakter, de achtertuin met een natuurlijk karakter, grenzend aan het water van de Dommel. Aan de overzijde is een klein parkje met een stedelijke sfeer, tussen het stadskantoor en het kantongerecht. Langs deze route staan diverse bankjes, waar u kunt genieten en picknicken in het stadse groen. Locatie
De Dommel loopt dwars door de stad Eindhoven. Op diverse stukken zijn de oevers parkachtig ingericht en staan er bankjes, die u uitnodigen voor een picknick. Meer informatie
www.dommel.nl/dommeldooreindhoven Dommel door Eindhoven
11 11
