42
blok 6 Tip!
C
1
Romeinse cijfers.
Amsterdam
Dordrecht
Nijmegen
Gouda
a Welk huis is ouder, het huis uit Dordrecht of het huis uit Amsterdam? Dordrecht b Hoelang staat het huis uit Nijmegen er al? In 2010 is dat 358 jaar. c Het huis waar Sam woont, is gebouwd in 1992. Schrijf dit jaartal in Romeinse cijfers. MCMXCII
C
Tip!
2
Blokkenstapels. a Uit hoeveel blokken zijn deze stapels minstens opgebouwd?
17
blokken
18
blokken
26
blokken
C
b Bekijk nu het eerste bouwsel. Hoeveel blokken kunnen er nog achter verstopt zitten? 5 blokken. Tip!
3
Teken de figuren. Probeer de zijden van elke figuur even lang te maken. Maak daarna een patroon in de figuren en kleur het in. Meer antwoorden. a Een zeshoek
b Een achthoek
c Een vijfhoek
43 Tip!
C
4
Dagen, maanden en jaren. Lucas is geboren op 30 maart 1972. Margot is geboren op 13 september 1972. a Hoeveel dagen verschillen Lucas en Margot in leeftijd? 167 dagen. b Zij zijn getrouwd op 23 juni 2000. Hoe oud was Lucas toen? Schrijf het op in jaren, maanden en dagen. 28 jaar, 2 maanden en 24 dagen
c En Margot? 27 jaar, 9 maanden en 10 dagen.
d Op 24 april 2002 werd hun dochter Laura geboren. Hoeveel dagen na de trouwdag was dat? 670 dagen. e Hoeveel maanden oud is Laura nu? Dat is afhankelijk van de datum waarop je deze som maakt.
C
Tip!
5
Maak de getallenmuurtjes. a Je mag niet twee keer hetzelfde getal gebruiken. Meer antwoorden.
b Bedenk zelf een getallenmuurtje. Kan een klasgenoot hem oplossen?
75 42
32 15 5
10
C
8
6
17
2
25 12
3
13 9
4
Hoeveel reiskostenvergoeding krijgen ze? Schat eerst. Reken dan precies uit. Vergoeding reiskosten
Vergoeding reiskosten
Vergoeding reiskosten
Naam: de heer Chang
Naam: mevrouw Klunder
Naam: de heer Zwollo
Vergoeding: 19 cent per km.
Vergoeding: 28 cent per km.
Vergoeding: 19 cent per km.
Totaal gereden: 413 km
Totaal gereden: 333 km
Totaal gereden: 368 km
Totaalbedrag Totaalbedrag (ongeveer) (precies)
Totaalbedrag Totaalbedrag (ongeveer) (precies)
Totaalbedrag Totaalbedrag (ongeveer) (precies)
€ 80
€ 90
€ 70
€ 78,47
€ 93,24
€ 69,92
Muziekinstrumenten. a Welk instrument wordt het meest
60
gespeeld? piano
50
b Hoeveel kinderen spelen gitaar?
40
40 kinderen
30
c Hoeveel kinderen spelen dwarsfluit?
20
25 kinderen
10 0
d Hoeveel meer kinderen spelen piano viool
piano
gitaar dwarsfluit instrument
drums
dan drums? 40 kinderen
Deze staafgrafiek geeft aan hoeveel kinderen op basisschool De Blauwe Planeet welk muziekinstrument spelen.
e De helft van de kinderen die gitaar speelt zijn meisjes. Hoeveel jongens spelen gitaar? 20 jongens
f Teken deze aantallen in een cirkeldiagram. Denk aan de legenda. viool
30 leerlingen
piano
piano
45 leerlingen
gitaar
gitaar
60 leerlingen
dwarsfluit
dwarsfluit
30 leerlingen
drums
drums
15 leerlingen
viool
g Aan 8 kinderen in een andere klas is gevraagd de muziekinstrumenten een punt te geven. Een 5 is voor heel leuk en een 1 is voor een muziekinstrument dat ze heel saai vinden. Teken de uitslag van de score 4 in een staafdiagram. leerling
a
b
c
d
e
f
g
h
viool
1
2
4
1
1
1
4
2
piano
5
1
5
3
2
3
3
4
gitaar
4
4
2
5
3
4
5
5
dwarsfluit 3
5
3
2
4
5
2
1
drums
3
1
4
5
2
1
3
2
4 aantal kinderen
7
blok 6
aantal kinderen
C
44
3 2 1 viool
piano
gitaar dwarsfluit instrument
drums
h Wanneer kun je beter een staafdiagram dan een cirkeldiagram gebruiken? Als je bijvoorbeeld vergelijkingen moet maken. In dit geval met andere instrumenten, maar het is ook handig bij vergelijking met andere jaren, dan zie je een duidelijke stijging of daling.
45
C
8
Vreemd geld. Wat is goedkoper? € 1 = 1,60 Engelse pond (£) = 0,94 Amerikaanse dollar ($) a
T-shirt € 24
T-shirt £ 24
T-shirt $ 24
Het T-shirt is het goedkoopst in: Amerika. b
cd € 22,50
cd £ 13
cd $ 22
C
De cd is het goedkoopst in: Engeland. Tip!
9
C 10
Tovervierkant. 4 12
4
6 12
7
5
3
3 12
6
5 12
De getallen in de rijen van dit tovervierkant zijn steeds samen 15. Vul de ontbrekende getallen in. Je mag ook breuken gebruiken. Meer antwoorden.
Tip!
Op de weegschaal.
a Je ziet 3 keer dezelfde weegschaal, waarop vierkantjes, rondjes en driehoekjes gewogen worden. De eerste twee weegschalen zijn in evenwicht. Hoeveel driehoekjes zorgen op de 3e weegschaal voor evenwicht? Teken ze. Meer antwoorden. b Bedenk zelf twee weegschalen die in evenwicht zijn. Kan een klasgenoot de derde weegschaal in evenwicht brengen? Meer antwoorden.
46
C
blok 6 Tip!
11
C 12
Het gezin Amrani. Vader, moeder, Fatima en Hamid zijn samen 92 jaar. Vader is 26 jaar ouder dan zijn dochter Fatima. Hamid is de helft van de leeftijd van zijn zus Fatima. Vader is 32 jaar ouder dan zijn zoon Hamid. Moeder is 2 jaar jonger dan vader. Vader is
38
jaar oud.
Moeder is
36
jaar oud.
Hamid is
6
jaar oud.
Fatima is
12
jaar oud
Een fles met erwten. Voor dit onderzoek heb je een pak erwten van 500 gram en een lege fles van 1 12 liter nodig.
C
a Ik schat dat er Meer antwoorden. erwten in de fles gaan. b Bedenk een handige manier, natuurlijk zonder alle erwten te tellen, hoeveel erwten er ongeveer in een fles van 1 12 liter gaan. Meer antwoorden. c Bedenk nog een andere handige manier en controleer hiermee je vorige oplossing. Klopt je vorige oplossing?Meer antwoorden.
Tip!
13
9 of 10 stippen?
Je wil met twee dobbelstenen 9 of 10 stippen gooien. Op welk aantal stippen maak je de meeste kans: 9 stippen of 10 stippen? 9 stippen. Waarom? Met twee dobbelstenen kun je 36 combinaties gooien. 4 van deze combinaties zijn samen 9 stippen en 3 van deze combinaties zijn samen 10 stippen.
C 14
Raad mijn getal. Ik denk aan een twee-cijferig getal. Als ik het deel door 3 is de rest 1. Als ik het deel door 4 is de rest 2. Als ik het deel door 5 is de rest 3. Als ik het deel door 6 is de rest 4. Aan welk getal denk ik?
58
47
C
Tip!
15
C 16
Het huwelijksaanzoek. In het park ligt een rond meer met een brug erover en een voetpad erlangs. Een man staat op punt A. Zijn geliefde wacht op hem op plek B. Hij wil haar ten huwelijk vragen met een ring en een roos. De roos ligt aan het begin van de brug op plek C. De ring ligt aan het eind van de brug op plek D. Voordat hij naar zijn geliefde gaat, moet hij de ring en de roos nog pakken. De man mag nooit 2 keer over dezelfde weg lopen. Hij mag wel 2 keer op de plek van de roos en de ring komen. Op hoeveel manieren kan de man met de roos en de ring bij zijn geliefde komen? Teken alle mogelijkheden. Meer antwoorden.
a
c
a
c
d
b
a
c
d
b
a
c
d b
d
b
a
c
d b
a
c
d b
Een fruitige puzzel. Wat kost iedere vrucht?
1
kost
40
eurocent
1
kost
20
eurocent
1
kost
65
eurocent
Samen 290 eurocent.
Samen 85 eurocent.
Samen 120 eurocent.
48
C 17
blok 6 Limonade maken. a Met 13 liter ranja van de Mikomarkt kun je 91 liter limonade maken. 6 7 Welk deel is water? deel. b Met 17 liter ranja van de Buurtsuper kun je 102 liter limonade maken. 5 6 Welk deel is water? deel. c Bedenk nu zelf een andere limonadesom. Laat een klasgenoot de som oplossen. Meer antwoorden.
C 18
Een bol van sterren. a Kleur alle sterren in de figuur. b Hoeveel sterren heb je gevonden? 21 sterren c Welke vormen herken je nog meer?
C
Vijfhoek, ruit, vierkant, zeshoek, parallellogram.
19
C 20
Tip!
Hoeveel weegt Beer? Laura en Robin hebben een hond, Beer. Ze willen weten hoeveel hij weegt. Omdat Beer niet op de weegschaal past, tilt Laura hem op en gaat met hem op de weegschaal staan. Robin ziet dat de weegschaal 61 kg aangeeft. Als Robin met Beer op de weegschaal gaat staan, ziet Laura dat ze samen 69 kg wegen. Ten slotte gaan Laura en Robin samen op de weegschaal staan en de slimme Beer ziet dat de weegschaal op 84 kg staat. Beer weegt 23
kg.
Robin weegt
46
kg.
Laura weegt 38
kg.
Samen wegen ze 107
kg.
Staaldraad.
a Hoeveel draadjes hebben deze staaldraden samen? Schrijf de keersom op en reken uit. 5 × 7 × 19 = 665 b Elk van deze staaldraden is 5 meter lang. Hoe lang zijn alle draadjes bij elkaar? 665 x 5 = 3325 m of 3,325 km
49
C 21
De natuurserie. Saron wil afleveringen van een natuurserie op een dvd branden. aflevering 1
aflevering 2
aflevering 3
aflevering 4
aflevering 5
14 min. 35 sec.
16 min. 18 sec.
15 min. 44 sec.
23 min. 16 sec.
19 min. 7 sec.
Heeft ze genoeg aan een dvd van 74 minuten? Zo niet, welke aflevering kan ze dan beter laten vervallen? In totaal duren de afleveringen 87 minuten en 120 seconden. Dat zijn 89 minuten in totaal. Dat betekent dat de 3e uitzending er niet op past (89 min. – 15 min. 44 sec. = 73 min. en 16 sec.).
C 22
Smokkelgetallen. In elke rij zit een getal dat er niet in thuis hoort. Zoek dat getal en leg uit waarom dat zo is. a
5
20
30
45
60
65
73
70
75
71
16
36
73 hoort er niet bij, alle andere getallen zijn deelbaar door 5.
b
9
25
100
81
49
64
71 hoort er niet bij, alle andere getallen kunnen met zichzelf vermenigvuldigd worden (bijvoorbeeld 8 × 8). c
11
33
121
88
98
77
66
55
22
98 hoort er niet bij, alle andere getallen kunnen door 11 gedeeld worden.
d
133
138
148
168
208
288
448
758
758 hoort er niet bij, bij alle andere getallen verdubbelt het verschil tussen twee getallen steeds (bijvoorbeeld van 133 naar 138 is het verschil 5, tussen 138 en 148 is het verschil 10, tussen 148 en 168 is het 20 enzovoort).