De ‘Café liégeois’ is gekend en wordt gewaardeerd over de hele wereld. Maar waar kan hij beter smaken dan in Luik, waar hij ook nog naar herinneringen proeft? Luik bezit een origineel gastronomisch erfgoed en talrijke kwaliteitsvolle horecazaken. Men heeft deze laatste voorgesteld zich in te schrijven voor een evenement waarbij dit heerlijke dessert op de voorgrond wordt geplaatst en waarbij ze producten met gegarandeerde kwaliteit gebruiken. Hieronder vindt u de lijst met 28 zaken met een label, waar u tot in juni 2015 de ‘Echte Café Liégeois’ kan proeven. Er is bovendien een wedstrijd van de ‘Beste Café Liégeois 2014’ aan verbonden.
1
A pilori Place du Marché 7
15 Le Balcon de l’Émulation Place du 20-Août 16
2
As Ouhès Place du Marché 21
16
Le Bar à boeuf Rue de la Goffe 20
3
Brasserie Sauvenière Place Xavier-Neujean
17
Le Bistrot d’en face Rue de la Goffe 8
4
Comme chez vous Boulevard de la Sauvenière 97
18
Le Bouquin Place des Carmes 8
5
Espace saveurs Musée de la Vie wallonne
19
Le Cecil Place Cathédrale 1
6
Glacier Achille Rue Pont-d’Avroy 55
20
Le Labo 4 Quai Van-Beneden 22
7
Glacier Franchi Rue Saint-Gilles 11
21
Le Notger Rue Tête-de-Bœuf 2
8 Glacier Glace & Moi Rue Lulay-des-Febvres 12
22 Le Regina
Rue Pont-d’Avroy 61
9
Glacier Ice bar Lamorgese Place des Carmes 2
23
Les Princes-Evêques Pl. de la République-française 43
10
Glacier Pistache et chocolat Place du Marché 23
24
MADcafé Parc d’Avroy
11
L’Amuse bouche Rue des Mineurs 6
25
News Bar Rue du Mouton-blanc 4
12
L’Écailler Rue des Dominicains 26
26
Ô cocottes (Crowne Plaza) Mont-Saint-Martin 9
13
L’Industrie Rue Saint-Gilles 6
27
Taverne Tchantchès et Nanesse Rue Grande-Bêche 35
14
La Crèmerie Piercot Rue Eugène-Ysaye 14
28
The Kitchen Boulevard de la Sauvenière 139
Musée de l'Éclairage
LA RIB UE E
QU AI DE ST
RUE SUR L RUE SURL ET
N
LA BO VE RI E
VAT IO
EL
TT IBO
E
T
QUA I DE
QUA I OR BA N RU
Y TR
DER I
QUAI CH UR
CHIL L
EL LI S
RU E
BOU LE V
Q. D E
SE ENEDEN EDOUA RD VAN B
QUAI
N
RDE GA
-H
QU AI MA RC
M
EU SE
Q. P. V AN BOU LEVA RD
GI
RE EG RU
FRÈ RE BOU OR LEV B ARD FRÈ RE
R . A LF R E D M A
N
QUA
RY
24
BA OR
E D E LA I M DU LO
T RE EG RU
AUGUSTINS
AN
N EA
QUAI DE L’OURTH
Z DO NG LO
E SAY NE Y
È EUG
OT IERC RD P LEVA BOU OT IERC RD P LEVA BOU
EM RU
DU
RUE
14
PLACE DELCOUR
KEN NED Y
E RU R-EN U HE TO ÈC B
RUE DARCHIS
Musée Tchantchès
20
PON T
OE
U
ED
RU
UMO NT
LA
PLACE SAINT-JACQUES
QUAI DE GA ULLE
LA M E U
QUAI SU R MEUS E I R OOS
QUA
MY - RE IN T
SA
’AV ROY
BOULEVA RD D’AVRO Y
Y NA AVEN TE ES UE OIS M AU R I C E D TB R VE
A. D
Aquarium Muséum
NT PO
BOULEVARD D
RUE
E RU
LA MEUSE
T OU -A 20
18
PLACE DES CARMES
RUE DES BENEDICTINES
EVELT
TOURNA N SAINT-PAUL T
DU
UL -PA
NT
AI
ES
RU
9
R
27
PLACE
UF
OE
Cathédrale Saint-Paul
E
C
E-B
E-D
RU
LIEN
RUE PONTSAINT-NICOLA
15
O ES
PLACE SAINT-PAUL
e
ON
AN
AY 'AM
TE
ssere ll
. TH
BL
ED
ÊT
UE
SQ
A -H
DE
R-
EU
T AGNE RLES M
La pa
PHO
ES
19
JE ST-
PR
E AL
PLACE ST-PHOLIEN RUE
EG
CE
HES
RUE
ES
EN
ITE RS IVE ’UN EL ED RU
DR
AR C
RU
ÉG
LA DE
DES
LE
ITE RS
E TH CA LA DE E RU
PLACE DE LA CATHEDRALE
LE NEL
R.
AR
E NIV L’U
ON NT OU UM
RU
ET
RU
I HAZ
Q
LE O SaintePO Église LD Catherine
RA ED TH CA
M
LA
S UR NE N A
D EE SS AU
EL
DE
ED RU
AY LUL
RT
D'ÎLE VINAVE
BE
E
RUE
AG
PASS
8
NIER
ON E LEM
RUE
L DA
L -IS EN N-
A JE T-
Y RO
R
7
ED
R. CHA
6 -D'AV 22UE PONT
LES
RU
E RU
S
A T-
ES
E IER EN UV SA LA
13
IL T-G A IN ES RU ES IL L T -G AIN ES
GE
ES
RU
RU
DE PLACE ST-CHRISTOPHE
IN ICA MIN DO ES E ED RU
LE
D AR EV UL BO
ES GES
25
Le Carré 21
28
D'Î
R BE
L UE AR E
TT
RU
NT
16
CH
RU
.L ES RU UE
SQ
CA
Collégiale Saint-Denis
LE
PO
12
ES
PLACE X. NEUJEAN
FFE GO LA E D AI Musée Arts QU des Beaux (BAL)
PO NT
PLACE DE LA REPUBLIQUE FRANCAISE
PASSAGE CH. BURY
LA
17
23
PLACE DE L’OPERA
RG EO
IERE AUVEN LA S DE D 3 AR
T-G
RU E
EE STR ON FER
FE OF AG EL E ED VIC RU NEU EN
PL. COMMISSAIRE MAIGRET
A IN
RS
Maison du Tourisme
Îlot SaintMichel
ES RU
EU
Hôtel de ville
PLACE SAINT-LAMBERT
RDS EGA SB DE
E ED
RUE DES
PLACE DU MARCHE
AC
RUE BASS E-SAUVENIERE
RU
Perron
Archéoforum
26
Collégiale Saint-Jean l'Evangéliste
IN M
Palais des Princes-Êvêques
PLACE DES BONS-ENFANTS
4
ES ED
AC
11
RU
Gare du Palais
R EE Office du NS T Tourisme FERO
H
1 2 10
LE CADRAN
RUE EAU HÂT
-C ORS
ET
Musée de la Vie wallonne
Co Saint-B
RS
SEU
RAS
B DES
RUE VILE T
ES LIN
UR
RUE PIERREUSE
5
SU
COUR DES MINIMES
S . DE IMP
PLACE HOCHEPORTE
De beste “Café Liégeois 2014” B
U vindt hem in de Bistrot d’En Face, een restaurant in de stijl van een ‘bouchon’ in Lyon met een bijzonder gezellige sfeer, ondergebracht in een oud huis met een pittoresk kader.
\Le Bistrot d’en Face, 8-10 rue de la Goffe (n° 17 sur le plan) +32 (0)4 223 15 84 –www.lebistrotdenface.be
Thierry Marée, the owner, and Sylvain Galère, the head cook.
De geschiedenis* B
Op 2 augustus 1914 brak om 19 u de Eerste Wereldoorlog uit in België nadat het Duitse ultimatum gericht aan de Belgische instanties met een termijn van 12 uur om te antwoorden afliep. De diplomatieke nota maande de Belgen aan om de Duitse troepen over hun grondgebied te laten trekken om Frankrijk te kunnen \bevechten. De regering wees het ultimatum van de hand, omdat ze de neutraliteit wenste te bewaren die de Europese grootmachten haar hadden opgelegd tijdens de Conferenties van Londen in 1831 en 1839. Op 4 augustus werden de grenzen van België geschonden door de Duitse soldaten. Als eerste op het pad van de Duitse invasie lag de versterkte stelling van Luik met 12 forten rond de stad op zowat 7 km afstand, 2 anderen binnen de stad, ongeveer 15.000 manschappen in het fort en 34.500 veldsoldaten tegenover een vijand die hen overtrof in aantal en meer nog in bewapening.
De stad bood twaalf dagen lang weerstand, wat de Duitsers verraste, net als de rest van de wereld. De aanvaller diende acht divisies in te schakelen, terwijl hij er maar één had gepland. Hij verloor meer dan 5.000 soldaten en werd afgeremd in zijn doortocht naar Frankrijk. De slag bij Luik beroerde de mensen overal ter wereld en Frankrijk juichte meteen de geleverde prestatie van de Luikenaars toe, want hierdoor kon het zijn verdediging voorbereiden. Luik was de eerste stad buiten Frankrijk die de medaille van het ‘Légion d’honneur’ ontving op 7 augustus.
La légion d’honneur de Liège
In Parijs was de publieke opinie in 1914 resoluut tegen de Duitsers gekant. Inwoners betoogden vanaf de 1steaugustus voor de ambassade van Duitsland en tekenden een petitie opdat de ‘avenue de l’Allemagne’ en haar metrostation van naam zouden veranderen – ze kregen de naam ‘Jean Jaurès’. Op 15 augustus is het de straat ‘de Berlin’ en het gelijknamige metrostation die werden herdoopt in ‘de Liège’ en Duitse herdershonden werden Belgische herdershonden. Elke Duits klinkende naam of een benaming die aan de aanvaller deed denken, werd dus verworpen. In de Parijse cafés en restaurants diende men toen een ‘Café viennois’ op. Wenen was echter de hoofdstad van het Oostenrijks-Hongaarse Rijk dat oorlog voerde aan de zijde van de Duitsers. Een ‘moffen’-koffie dus? De restauranthouders herdoopten het dessert in ‘Café liégeois’. Zo ontstond een gastronomische specialiteit die men nog steeds opdient in Parijs, maar ook in Le Havre, Marseille, Saint-Tropez, Londen, New York, Los Angeles en La Réunion…
« Le Café viennois » soverhoop gehaald op de grote lanen van Parijs. © Agence de presse Meurisse, 1914. (source gallica.bnf/bibliothèque nationale de France)
B
Het recept van de ‘café liégeois’ situeren is niet evident* We weten dus dat het oorspronkelijk een ‘café viennois’ was, maar dit is moeilijk hard te maken, want \in Wenen bestaat hij niet ! In die stad dronk en drinkt men nog altijd een ruime waaier aan warme, koele en ijsdranken op basis van koffie, opgediend in een kop of een glas. Van buitenaf gezien zou men elk drankje kunnen laten vergezellen van het adjectief ‘viennois’ (Weens). Voor de Parijse restauranthouders Le Grand Café parisien’, dicht bij de place de la République. in de jaren 1900 betekende Lithografie van E. David, 1856, Parijs, Musée Carnavalet. een verwijzing naar Wenen dat ze hun eigen zaak vereenzelvigden met de luxe van de Weense cafés met hun geraffineerde decors met spiegels en lusters, hun charmante kader waar men werd bediend door obers in smoking en vlinderdas, zelfs als de klanten er gaan om te praten, te lezen of te filosoferen veeleer dan om een koffie te drinken. Vandaar dat de ‘Café viennois/liégeois’ voor sommigen een warme zoete drank is met slagroom en voor anderen een ijsbereiding met room. Blijkbaar is de eerste definitie van de ‘Café liégeois’ opgenomen in een referentiewerk van Prosper Montagné en Dr. Alfred Gottschalk vermeld in de 2 deuitgave van de Gastronomische Larousse 1938 :
Café glacé. (ijskoffie). – Bereid volgens de gebruikelijke methode een infusie van koffie met 300 gram vers gemalen koffie en driekwart liter kokend water. Plaats deze infusie in een terrine met 600 gram suiker in klontjes. Laat de suiker smelten en de infusie afkoelen. Voeg een liter gekookte, met vanille geparfumeerde melk die volledig is afgekoeld toe aan de koffie, samen met een halve liter room. Een sorbetière laten bevriezen en de samenstelling licht vloeibaar houden. Opdienen in kopjes. Bedekt met een laag slagroom wordt het een ‘café liégeois’.
Dit recept verleent de bereiding de halfvloeibare consistentie van ijs die Escoffier in 1907 voorstelde in zijn Culinaire Gids de naam ‘café glacé’. De bewerking met de sorbetière vergt veel tijd. Daarom hebben sommige restauranthouders zich het leven gemakkelijker gemaakt en gieten ze afgekoelde zoete koffie over een bolletje roomijs waarop ze dan slagroom aanbrengen. Ze voegen koffieboontjes toe als decoratie om het er aantrekkelijker te doen uitzien. Om commerciële redenen voegt men aan de ‘café liégeois’ soms ook enkele druppels jenever toe. Een drankje met alcohol kan men immers duurder verkopen. Een andere smaak, maar nog steeds heerlijk! *Tekst : Nicole Hanot - Documentatie : Charles Ménage, Bibliotheek van de Gourmandise in Hermalle-sous-Huy
B
Het Museum van de Gourmandise van Hermalle-sous-Huy handelt over de vermakelijke geschiedenis van het koken en de voeding van de Oudheid tot vandaag. Het valt uiteraard in de smaak bij fijnproevers, lekkerbekken, gastronomen en veelvraten, maar ook bij wie authentieke schilderijen, meubels, keukengerei en curiosa waardeert. De Bibliotheek van de Gourmandise waarop \ het Museum boogt, bevat de grootste verzameling boeken over gastronomie in België en een van de grootste van Europa met ruim 20.000 werken rond dat thema. De rondleidingen gebeuren enkel op afspraak. +32 (0)85 31 42 86 – www.musee-gourmandise.be U zal er de ‘Café liégeois’ kunnen proeven, bereid volgens het recept van de Gastronomische Larousse van 1938.
B
De honderdste verjaardag van 14-18 in de provincie Luik Een uitgebreid programma evenementen heel het jaar door : www.liege1418.be Luik Expo 14-18
\Van 2 augustus 2014 tot 30 mei 2015, een authentiek en ontroerend parcours voorgesteld op twee prestigieuze plaatsen: Luik in het oog van de storm het Museum van het Waalse Leven en Ik was 20 in ’14 in het HST-station Luik-Guillemins.
Organisatie Dienst Toerisme, in samenwerking met de Bibliotheek Ulysse Capitaine, de Schepen van Handel en de Hotel- en Toerismeschool van de stad Luik. Met de steun van het Commissariaat-generaal voor Toerisme van het Waalse Gewest.
Bibliothèque Ulysse Capitaine
