15 december 2009 – om 6 u zijn we uit de veren; want straks vliegen we naar het land met dit raadselachtige embleem. Waar we een week lang onvervalste kerstsfeer gaan opsnuiven.
A Touch Of
Na een lange, lange reisdag komen wij moe en afgepeigerd in ons hotel aan. Al is het hier pas een uur of zeven, toch zijn wij al 21 uur op de been. Onze kamer op de 26e verdieping biedt dit prachtige uitzicht over Broadway en Times Square. Bij de overgang van oud naar nieuw wordt daar onder het gejoel van feestvierders de beroemde kristallen bol (pijl) neergelaten. Maar voorlopig hangt hij daar nog hoog en droog.
16 december - Als eerste op het programma staat een bezoek aan het MoMa (Museum for Modern Art).
Dit is een van de meest toonaangevende musea voor moderne en hedendaagse kunst ter wereld.
Het gebouw dateert van vóór WOII, maar werd rond 2000 grondig gerenoveerd. De collectie omvat meer dan 150 000 schilderijen, beelden en foto's.
Gewoonweg onvoorstelbaar hoeveel meesterwerken uit de oude wereld hun weg hierheen hebben gevonden: Van Gogh, Picasso, Dali, Gauguin, Magritte, le Douanier Rousseau… you name it, they have it!
Wie nog op mijn studentenkamer in de Antwerpse Ballaerstraat is geweest, herinnert zich misschien nog deze Chagall?
Frida Kalho, zelfportret
Aan de huizen aan de overkant is duidelijk te zien dat er in Manhattan nog heel wat laagbouw bestaat.
Rockefeller Center
Times Square bij nacht… onze eerste dag zit erop.
17 december - Vandaag zetten we een stapje terug in de geschiedenis…
Liberty Island ligt in de monding van de Hudson, op 2,6 km van Battery Park, het meest zuidelijke punt van Manhattan. Op de grondvesten van een van de forten waarmee de Engelsen buiten moesten worden gehouden, kwam in 1886 het befaamde Vrijheidsstandbeeld van Frédéric Bartholdi (Liberty Enlightening the World) te staan. Het was een geschenk van de Franse regering die daarmee de vriendschap tussen Frankrijk en de één eeuw jonge VS wou bezegelen. Treffend is de gelijkenis met het werk van een tijdgenoot…
La Vérité (J. Lefebvre, 1870) Musée d’Orsay, Parijs
Legers van gespecialiseerde vaklui hadden er jarenlang de handen vol aan.
Het beeld is zowat even hoog als een flatgebouw met 16 verdiepingen – of als de Veurnse SintNiklaastoren – en dat is met het voetstuk NIET meegerekend.
Replica op ware grootte…
Het beeld bestaat uit voorgevormde, aan elkaar geklonken koperplaten.
Die zijn bevestigd aan een inwendig frame ontworpen door Gustave Eiffel (een man die op dit gebied zijn sporen al had verdiend…).
Op de promenade bovenaan het voetstuk Maar laat je vooral niet misleiden door de staalblauwe lucht en de schitterende zon: het vroor dat het kraakte, en er stond nog een stevige zeebries ook…
Op naar Ellis Island. In de 1e helft van de afgelopen eeuw was dit het verplichte doorgangscentrum voor onvermogende immigranten. Hier werd nagegaan of de nieuwelingen in staat waren om voor het eigen levensonderhoud in te staan, en niet ten laste van de gemeenschap zouden vallen. In dat laatste geval moesten ze op kosten van de scheepvaartmaatschappij die ze aan land had gebracht, naar hun land van oorsprong worden teruggestuurd. Om dit risico te vermijden stonden de maatschappijen erop om hun passagiers voor de afreis zelf aan een keuring te onderwerpen. Daardoor hoefde uiteindelijk slechts 2% van de kandidaat-immigranten te worden teruggezonden.
Vandaag is in deze gebouwen een bijzonder goed gedocumenteerd museum gevestigd – een must voor wie New York bezoekt!
In de registers vond ik Maurice Baert terug - mijn Roeselaarse grootoom die in 1913 na een banale ruzie met zijn vader, op zijn 18e naar de VS uitweek en daar in 1967 is overleden. Ik heb hem helaas nooit ontmoet, maar herinner me wel zijn nieuwjaarswensen, steeds met enkele dollars erbij…
18 december –in een toeristische dubbeldeks bus maken we vandaag kennis met lower Manhattan. De tocht brengt ons in Greenwich Village, Soho, Little Italy, Chinatown… Bij de City Hall (het hoge witte gebouw) stappen we uit, want op de open bus valt het lange stilzitten in de vrieskou danig tegen.
En zo komen we op Ground Zero.
…en vervolgens in Grand Central, een pracht van een station.
We lopen nog eens binnen bij Macy’s, een reusachtig warenhuis dat een volledig huizenblok beslaat… en géén kleintje! Hier hangt een ouderwetse degelijkheid die doet denken aan de Antwerpse Inno van de jaren „60, houten roltrappen incluis.
In dit christelijke land is Christmas big, very big! Sinds onze inscheping in Zaventem hebben we enkel nog kerstmuziek gehoord – in het vliegtuig, op JFK, in de lobby van het hotel, in restaurants, in musea, op straat… De kerstsfeer wordt nog versterkt door feërieke etalages zoals deze, met bewegende poppetjes waarvan onze foto helaas slechts een flauwe afspiegeling biedt. Enig!
Vandaag rest ons nog een “zware” karwei: de beklimming van de Empire State Building. Met zijn 102 verdiepingen en 443 meter is dit sinds 9/11 het hoogste gebouw van de stad.
(maar waarom had die man zijn veiligheidshelm niet op?)
We kijken naar het zuiden. Links zien we nog een stukje van de East River, rechts de Hudson. Met zijn 93 m lijkt het Vrijheidsstandbeeld (pijl) wel erg klein.
En nu kijken we naar het oosten. Aan de overkant van de East River ligt Brooklyn.
Wordt het hier sneller donker dan bij ons? Tegen dat we de noordkant van het terras bereiken is er van daglicht niet veel meer te bespeuren.
Wat in Manhattan opvalt is het rustige en gemoedelijke straatbeeld, te vergelijken met dat van onze steden in de jaren ‟60. Bedelaars, hoofddoekdraagsters, hondenpoep of zwerfvuil, dat alles is compleet afwezig.
Ondanks de uitgesproken multi-etniciteit lijkt in deze stad een opmerkelijk hecht sociaal weefsel te bestaan. Zowel onder elkaar als naar vreemden toe zijn de mensen ongewoon vriendelijk en behulpzaam.
De kentering zou te maken hebben met het Zero Tolerance beleid van het stadsbestuur. Onder het motto Courtesy, Professionalism, Respect houdt de 38000 man sterke NYPD overal een discreet oogje in het zeil.
Tijdens een vorig verblijf in de VS had ik dezelfde indruk al opgedaan, maar dat was in de Mid West… iets anders toch dan deze miljoenenstad die niet zo‟n beste naam had. Lees bv. wat de naar de VS uitgeweken jeugdauteur Chris Van Abkoude in 1929 hierover kwijt wou:
In het kader van de Zero Tolerance nog dit: toen onze bus in Harlem een sociaal woonblok van de stad passeerde, vertelde de gids dat zodra een bewoner daar betrapt wordt op druggebruik, het gehele gezin zonder pardon onmiddellijk aan de deur wordt gezet. “That’s the way it is…” mompelde hij. (getting off my soapbox …)
19 december – door een barkoud Central Park wandelen wij naar het Metropolitan Museum of Art.
Hier hebben ze ècht veel te veel om op te noemen… Laten we dus met een paar sfeerbeelden volstaan.
20 december – afgelopen nacht is de kerstsfeer nog wat reëler geworden. One foot, volgens de tv.
Het Guggenheim museum is aan de beurt.
Nog een paar weken lang is dit museum geheel gewijd aan een overzichtstentoonstelling van het werk van Wassily Kandinski (1866-1944).
21 december – de sneeuwploegen hebben goed werk geleverd, maar sommige automobilisten wacht nog een helse karwei.
Op de laatste dag voor onze afreis bezoeken we het American Museum of Natural History. Net als het Metropolitan Museum of Art is het zo reusachtig van opzet dat je er eigenlijk meerdere dagen voor zou moeten uittrekken. Noodgedwongen moeten we een keuze maken: we beginnen met de Journey to the Stars, een indrukwekkend Imax programma over het ontstaan van ons heelal.
Dit zijn geen schilderijen, maar hyperrealistische diorama‟s waarvan sommige tot 5 m breed en 7 m diep zijn… zoiets moet je natuurlijk in het echt zien.
En vanzelfsprekend kom je hier zeer veel te weten over de oorspronkelijke bewoners van dit continent…
Het zit er (bijna) op… nog een laatste etentje in het restaurant op de 9e verdieping van ons hotel.
23 december - vóór we het vliegtuig nemen, lopen we nog eens binnen in het Frick Museum. Dit was de villa – of beter, het paleis – van de steenrijke staalmagnaat Henry Clay Frick, die als kunstverzamelaar een onwaarschijnlijk groot aantal Europese meesterwerken had bijeengegaard.
Een hele kamer is aan Fragonard gewijd.
En dit is een zelfportret van Rembrandt… Maar in de reusachtige woning vind je net zo goed werk van Cimabue, Fra Filippo Lippi, Piero della Francesca, Titiaan,Veronese, Vermeer, Hals, Brueghel, Memling, Rubens, Van Eyck, Goya, El Greco, Velázquez, Holbein, Boucher, Fragonard,Watteau, Ingres, Degas, Manet... De lijst is verre van volledig. Maar we moeten gaan. Vliegtuigen wachten niet.
“Bye for now!”
