BHB overnames en advies
Perkinsbaan 1 3439 ND Nieuwegein T E
0345 – 47 38 47
[email protected]
KWARTAALBERICHT Q2 2015 Overnames financiële dienstverlening • •
Dynamiek fusies en overnames Overnames in het MKB
Kamer van koophandel nr. 11049133
11 augustus 2015
Kwartaalbericht Q2 2015 – overnames financiële dienstverlening
11 augustus 2015
1
Dynamiek fusies en overnames In dit kwartaalbericht gaan we in op fusies en overnames binnen de financiële dienstverlening in het 2de kwartaal van 2015. Daarnaast worden diverse trends en een actueel onderwerp binnen de overnamemarkt besproken. SAA neemt IQ Assuradeuren over. Het leek er op dat IQ
Assurantiekantoor
overgenomen door
IQ Assuradeuren (Woerden)
SAA (Rotterdam)
Assuradeuren vanuit SAA Rotterdam bedient.
Randhage (Den Haag)
Bleukens Verzekeringen ( Nootdorp)
Bleukens Verzekeringen te Nootdorp heeft per 1 juni 2015
Sperwer Assurantiën B.V. (Utrecht)
Unirobe Meeus Groep (Utrecht)
Koster Verzekeringen (Alphen aan den Rijn)
VMDeerenberg (Alphen aan den Rijn)
Verzekeringskantoor Rijtma v.o.f.
Waterman Advies (Apeldoorn)
Assuradeuren eerst was overgenomen door Risk Assuradeuren te Houten. Het is onbekend waarom deze transactie met Risk klaarblijkelijk is afgeketst. Thans worden alle klanten van IQ
Randhage te Den Haag overgenomen. In april zijn de aandelen van Koster Verzekeringen overgenomen door VMDeerenberg die beide zijn gevestigd in Alphen aan den Rijn. Beide bedrijven zullen de komende paar jaar nog haar eigen naam behouden.
Figuur 1 Overnames assurantiekantoren 2de kwartaal 2015
Sperwer Assurantiën B.V., was onderdeel van de Plus Groep, is overgenomen door Unirobe Meeus Groep. Sperwer richt zich voornamelijk op de medewerkers van de Plus of Spar. Na de overname zullen de bedrijfsactiviteiten van Sperwer nog steeds gericht zijn op de medewerkers van de Plus of de Spar.
Kwartaalbericht Q2 2015 – overnames financiële dienstverlening
11 augustus 2015
2
Assurantiekantoor Van Wissen is een samenwerking aangegaan met
Overige transacties
SAA in Rotterdam. De backoffice van Assurantiekantoor van Wissen is overgedragen aan SAA. Klanten van Assurantiekantoor Van Wissen kunnen nog steeds terecht bij het huidige kantooradres van
Assurantiekantoor Van Wissen is een samenwerking aangegaan met SAA in Rotterdam.
Assurantiekantoor Van Wissen.
Uitvaartverzorger en –verzekeraar Algemeen Belang (AB) wordt onderdeel van coöperatie Dela
Uitvaartverzorger en –verzekeraar Algemeen Belang (AB) wordt
a.s.r. koopt Axcent en Pensioenverzekeraar de Eendracht
onderdeel van coöperatie Dela. Het onderdeel van Algemeen Belang
CMIS Group is een strategische samenwerking aangegaan met Maple Bank in Frankfurt
waarin alle verzekeringen (ruim 57.000 polissen) zijn ondergebracht gaat direct over naar Dela. Dela werft eerst 30% van de aandelen in het onderdeel waarin de uitvaartverzorging is ondergebracht. De overige aandelen worden later overgenomen door Dela.
Nedasco biedt zakelijke Risicomanagement tool aan
ASR koopt Axcent en Pensioenverzekeraar de Eendracht. Beide overnames
moeten
nog
worden
goedgekeurd
De Federatie Financieel Planners (FFP) is een samenwerkingsverband aangegaan met het Zuid-Afrikaanse Financial Planning Institute (FPI)
door
de
toezichthouders. Echter, a.s.r. verwacht met deze overname haar
De coöperatie van pensioenuitvoerder PGGM is een samenwerking aangegaan met Advieskeuze.nl Samenwerking Dak en Credivance
marktpositie te verstevigen. De overnameprijs van beide overnames zijn niet bekend gemaakt.
Figuur 2 Overnames c.q. samenwerkingen van o.a. serviceproviders en verzekeraars
Nedasco is een samenwerking met 2Benefit aangegaan om het gehoor van de zakelijke markt te kunnen volden. Nedasco zal de met deze tool kunnen voldoen aan toenemende behoefte van advies voor de zakelijke markt.
Kwartaalbericht Q2 2015 – overnames financiële dienstverlening
11 augustus 2015
3
Overnames in het MKB Onlangs is door Brookz, een platform voor overnameadviseurs, voor de eerste maal een onderzoek gedaan naar de overnamemarkt voor MKB bedrijven onder in totaal 122 overnameadviesbureaus met 43 respondenten (35%). Deze bureaus bewegen zich door alle branches van het MKB heen. MKB is hier gedefinieerd als bedrijven met een omzet tussen 0,5 en 25 miljoen euro omzet op jaarbasis. De peildatum van het onderzoek is eind Q1-2015. Orderportefeuille
participatiemaatschappijen vervullen inmiddels een kwart van de verstrekte
Net als de economie zien ook de overnameadviesbureaus in het MKB hun
financiering.
opdrachten in aantal toenemen. Zo geeft 60% aan dat het aantal opdrachten in Q1-2015 met meer dan 10% is gegroeid. Bij 19% is dat zelfs
Outlook
een groei geweest van 25% of meer.
De overnameadviesbureaus zijn positief gestemd over de overnamemarkt. In hun beoordeling is gevraagd mee te wegen zaken als het aantal
Transactieprijzen
ondernemers dat hun bedrijf wil verkopen, de verkrijgbaarheid van
Van de deelnemers geeft 58% aan dat de multiples in Q1-2015 ten
financiering en de macro-economische ontwikkelingen. Over Q1-2015 is
opzichte van vorig kwartaal vergelijkbaar waren. Circa 35% van de
daar uit een rapportcijfer 6,4 gerold. Voor Q2-2015 werd door de
overnameadviesbureaus gaf aan dat de multiples tussen 10-25% waren
deelnemers een rapportcijfer van 7,3 gegeven. Verder blijkt uit het
toegenomen. Opmerkelijk genoeg rapporteerden maar 5% van de bureaus
onderzoek dat maar liefst 77% van de overnameadviseurs verwacht dat in
een daling van de multiple met 10-25% terwijl 2% van de respondenten
Q2 en Q3 de overnamemarkt verder aan zal trekken. Geen enkele
een stijging meldde van liefst meer dan 25%.
deelnemer verwachtte een verslechtering van de markt.
De multiples verschillen sterk over de branches. Zo geeft het onderzoek aan dat de branche ‘automotive, transport & logistiek’ een gemiddeld gehanteerde multiple kent van 3,7 maal de Ebitda. De multiple voor de branche ‘gezondheidszorg & farmacie’ is gemiddeld 5,7. De gemiddeld gehanteerde multiple voor het Nederlandse MKB is 4,6. Financiering Het is zo na de crisis interessant om eens te kijken hoe overnames thans gefinancierd worden. Uit het onderzoek blijkt dat in het MKB ruim 70% van de overnamefinanciering tot stand komt door een combinatie van eigen middelen (30%) en bankleningen inclusief borgstelling vanuit de overheid (40%). Achtergestelde leningen (vendor loans), informal investors en Kwartaalbericht Q2 2015 – overnames financiële dienstverlening
11 augustus 2015
4
Vergelijking met de overnamemarkt binnen de assurantiebranche
Disclaimer
Door de onderzoekers is er geen aparte categorie voor de branche financieel
Dit kwartaalbericht is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid tot stand gekomen en gebaseerd op de ontwikkelingen in de markt en de praktijkervaringen van BHB overnames en advies tot en met 11 augustus 2015. Aan deze notitie kunnen geen rechten ontleend worden en BHB overnames en advies kan niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele onjuistheden en/of onvolledigheid. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook, tenzij met uitdrukkelijke bronvermelding.
dienstverleners in het onderzoek aangebracht. Uit de Brookz Overname Barometer Q1 2015 is derhalve geen nauwkeurige conclusie te trekken voor financieel dienstverleners c.q. assurantie- en volmachtkantoren. Wel ziet BHB paralellen als het gaat om de toename in dynamiek in de overnamemarkt en de ontwikkeling van de transactieprijzen. De vergelijking inzake de gehanteerde multiples in de assurantiebranche ligt enigszins gecompliceerd daar veel transacties van kleinere portefeuilles door koper en verkopen nog worden gebaseerd op de traditionele methode. De factor ligt thans gemiddeld in de range van 1,8 en 2,3 met uitschieters naar boven en beneden. De factor is naast vraag en aanbod in het werkgebied afhankelijk van onder meer
over te nemen verplichtingen (zoals personeel), productiviteit per medewerker en synergie-effecten. Voor kantoren met personeel- zeg vanaf 5 medewerkers – wordt er ook door de markt steeds meer gewaardeerd en beprijsd op basis van de rentabaliteitswaardemethode (Ebitda maal multiple). De gehanteerde multiple ligt in een brede range van 4,5 en 6,0 maal de Ebitda. Ook hier zien we weer dat er uitzonderingen zijn naar boven (bij veel synergie-effecten of strategische groei) als wel naar beneden (bij sterk dalende omzetten, klantafhankelijkheid of sterke
afhankelijkheid van de DGA).
Overname- en adviesbureau BHB wordt vrijwel dagelijks bevraagd over de stand van zaken inzake de aan- en verkoop van assurantieondernemingen. Die vragen hebben ons ertoe gebracht om u daarover eens per kwartaal te berichten. We brengen u in de kwartaalberichten een soort thermometer aangaande
de
overnametransacties
van
assurantieondernemingen. Het biedt u duiding van bepaalde ontwikkelingen in deze specifieke overnamemarkt. Ook willen we een vertaalslag naar het volgende kwartaal en de toekomst brengen. Samengevat brengen we u een vooruitblik van de overnamemarkt
die
u
kunt
gebruiken
voor
uw
eigen
(verkoop/overname) strategie.
Tenslotte de financiering van de transacties. Tot 2009 werden overnames van assurantieportefeuilles en –kantoren veelal voor 100% gefinancierd door verzekeringsmaatschappijen en een enkele keer door een bank. Sindsdien zien we ook in de assurantiebranche dat de overnames steeds meer gefinancierd worden uit een mix van ‘potjes’. Op basis van onze praktijk is onze inschatting dat gemiddeld 80% van de overnamefinanciering wordt verstrekt door een bank of
Indien u in de lijst transacties mist en u wilt ons daarover berichten, horen we het graag van u. 0345 – 47 38 47
[email protected] www.bhb.nl
Opgesteld door: Bram Koole Bedrijfsanalist
verzekeraar (inclusief borgstelling vanuit de overheid) en de koper zelf. Het restant wordt gefinancierd door verkoper (achtergestelde lening, getrapte aandelenverkoop) Kwartaalbericht Q2 2015 – overnames financiële dienstverlening
11 augustus 2015
5
