101 TIPS VOOR MIJN DEBITEURENBEHEER
I. HOE BEHEER IK MIJN SCHADECLAIM EN SCHULDVORDERING? 1.
Quasi-delictuele aansprakelijkheid ..............................................................4 1.1 1.2 1.3
2.
Slachtoffer van een ongeval: wat moet ik doen?...................................5 Hoe wordt de aansprakelijkheid bepaald? ............................................6 Deskundig onderzoek ...........................................................................7
Contractuele aansprakelijkheid ..................................................................10
II. BETAAL- EN INCASSOTECHNIEKEN 1.
Betaal- of incassotechnieken in binnen- en buitenlandse handel...........16 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7
2.
Financieringstechnieken.............................................................................26 2.1 2.2
3.
Baar geld als betalingstechniek bij export ...........................................16 Handelseffecten: wisselbrief en orderbriefje........................................16 Overschrijving (open account).............................................................19 Cheque ...............................................................................................20 Documentair incasso (of –remise).......................................................21 Documentair krediet (letter of credit – L/C)..........................................22 Besluit .................................................................................................26
Financiering op korte termijn ...............................................................26 Financiering op halflange en lange termijn..........................................37
Kredietverzekering.......................................................................................40 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10
Wat houdt kredietverzekering in?........................................................40 Bij wie kan ik me verzekeren?.............................................................41 Voor welke transacties is kredietverzekering mogelijk? ......................41 Voor welke krediettermijnen? ..............................................................41 Wanneer is kredietverzekering mogelijk?............................................41 Wanneer is kredietverzekering uitgesloten?........................................42 Hoe werkt de kredietverzekering?.......................................................43 Wat als de kredietverzekering wordt geweigerd?................................44 Andere diensten verleend door kredietverzekeraars...........................44 Nog enkele bedenkingen ....................................................................45
4.
Andere indekkingstechnieken ....................................................................46 4.1 4.2 4.3 4.4
5.
Instellingen betrokken bij de financiering van grote uitvoer ...................48 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7
6.
Termijncontract in deviezen of wisseltermijncontract ..........................46 Wisselclausules...................................................................................47 Financiering in ECU ............................................................................47 Valutaopties ........................................................................................47
Belgische banken................................................................................48 Nationale Bank van België ..................................................................48 Creditexport.........................................................................................49 Herdisconterings- en Waarborgsinstituut (HWI) ..................................49 Copromex = Het comité voor de bevordering van de export ...............49 Belgisch-Luxemburgs Insituut voor de Wissel.....................................50 De Nationale Delcrederedienst (NDD) ................................................50
Bij wie kan ik financiële inlichtingen krijgen over mijn schuldenaar? ....51
III. ALGEMENE PREVENTIEVE MAATREGELEN TER BESCHERMING VAN MIJN DEBITEURENBESTAND 1.
Solvabiliteit en kredietwaardigheid ............................................................54 1.1 1.2
2.
Voorrechten..................................................................................................55 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
3.
Solvabiliteit ..........................................................................................54 Kredietwaardigheid .............................................................................55
Algemeen ............................................................................................55 Soorten voorrechten............................................................................56 Voorrechten: bespreking .....................................................................57 Voorrechten: gevolgen ........................................................................71 Voorrechten: rechtspraak ....................................................................71
Contractuele zekerheden ............................................................................76 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7
Het pandcontract.................................................................................76 Hypotheek ...........................................................................................79 Warrant-ceel........................................................................................82 Borgtocht.............................................................................................82 Delcredere...........................................................................................83 Passieve solidariteit ............................................................................84 Eigendomsvoorbehoud .......................................................................84
1
IV. WAT DOEN BIJ NIET-BETALING? 1.
Betaling van de prijs....................................................................................88 1.1 1.2
2.
Schadevergoeding bij niet-betaling ...........................................................89 2.1 2.2 2.3
3.
Gevolgen.............................................................................................98 Uitzonderingen ....................................................................................99
Vorderingen ter bescherming van het recht van de crediteur .................99 5.1 5.2
6.
De “Exceptio non adimpleti contractus” en het retentierecht ...............93 Simultane uitvoering van verplichtingen..............................................93 Prestatieweigering...............................................................................93 Het retentierecht: definitie ...................................................................94 Retentierecht: toepassingsgebied .......................................................94 Vereisten voor de uitoefening van het retentierecht ............................94 De ondeelbaarheid van het retentierecht ............................................96 De tegenstelbaarheid van het retentierecht aan derden .....................97
Ingebrekestelling .........................................................................................98 4.1 4.2
5.
Voorwaarden.......................................................................................89 De schadevergoeding .........................................................................92 Art. 1023 Ger. W. ................................................................................92
Preventieve maatregelen ter bescherming van een recht bij wanuitvoering van de verbintenis ..............................................................93 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8
4.
Plaats en datum ..................................................................................88 Intrest op de verkoopprijs ....................................................................88
De zijdelingse vordering ....................................................................100 De herroepende vordering ................................................................101
Bewarende maatregelen............................................................................102 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 6.10
Het bewarend beslag (algemeen) .....................................................102 De beslagvrije goederen ...................................................................106 Het bewarend beslag op roerend goed .............................................108 Het bewarend beslag onder derden ..................................................109 Het bewarend beslag op onroerend goed .........................................115 Het pandbeslag .................................................................................116 Het bewarend scheepsbeslag ...........................................................118 Het beslag tot terugvordering ............................................................118 Het beslag inzake namaak ................................................................119 De omzetting .....................................................................................119
2
7.
De gedwongen tenuitvoerlegging ............................................................120 7.1 7.2
8.
Het faillissement ........................................................................................124 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5
9.
De gemeenrechtelijke verjaringstermijn ............................................132 De korte verjaringstermijn .................................................................132
Arbitrage.....................................................................................................139 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5
11.
Inleiding.............................................................................................124 Voorwaarden voor faillietverklaring ...................................................124 Wijze van faillietverklaring .................................................................126 Rechtsgevolgen ................................................................................127 De administratie van het faillissement...............................................129
Verjaring .....................................................................................................131 9.1 9.2
10.
Algemene bepalingen .......................................................................120 Soorten uitvoerend beslag ................................................................122
Definitie: wat is arbitrage? .................................................................140 Voor- en nadelen van arbitrage: waarom arbitrage? .........................141 Grondslag: arbitrage-overeenkomst of arbitraal beding ....................143 Het scheidsgerecht ...........................................................................145 Rechtsmiddelen en uitvoerbaarverklaring .........................................146
De erkenning en de tenuitvoerlegging van vonnissen in het buitenland...................................................................................................147
V. KOOP-VERKOOP 1.
Begrip en geldigheidsvereisten................................................................152 1.1 1.2
2.
Begrip................................................................................................152 Geldigheidsvereisten.........................................................................152
Mondeling of schriftelijk............................................................................154 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
Consensualisme................................................................................154 Nut van een geschrift: bewijs ............................................................155 Telefoon ............................................................................................155 Briefwisseling ....................................................................................155 Telegram – Telefax – Fax .................................................................156 Factuur ..............................................................................................156
3
3.
Essentiële punten in de koopovereenkomst ...........................................156 3.1 3.2
4.
Verbintenissen uit de koopovereenkomst ...............................................159 4.1 4.2
5.
Voor de verkoper...............................................................................159 Voor de koper....................................................................................159
Clausules in de koopovereenkomst.........................................................160 5.1 5.2 5.3
6.
De zaak .............................................................................................156 De prijs ..............................................................................................157
Enkele voorbeelden ..........................................................................160 Standaardbedingen of algemene verkoopsvoorwaarden ..................163 Rechtspraak in verband met de koopovereenkomst .........................166
De factuur ...................................................................................................168 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7
Definitie en situering..........................................................................168 Verplichting tot afgifte van de factuur ................................................169 Bewijskracht van de factuur ..............................................................170 Wat met de factuur kan bewezen worden .........................................175 Het protest.........................................................................................180 Factuur en ingebrekestelling .............................................................182 Rechtspraak in verband met de factuur ............................................183
VI. HET EUROPEES BETALINGSBEVEL 1.
Wetsvoorstel tot wijziging van het Gerechtelijke Wetboek ter veralgemening van het Europees betalingsbevel ...................................201
2.
Het Europees betalingsbevel procedure (verordening) .........................208
3.
Het collectief verhaal van de consument: Het groenboek van de Commissie van de Europese Gemeenschap...........................................227
4.
Bijstand inzake invordering van schuldvordering die voortvloeien uit belasting, rechten en andere maatregelen .........................................262
4